Uit elkaar Lees alles over de gevolgen voor uw pensioen
2
Leeswijzer Deze brochure is opgebouwd uit vier delen: Wat houdt 1. Wat houdt in? In dit eerste deel vindt u algemene informatie. Ook vindt u hier informatie over wat de overheid voor u geregeld heeft. 2. In dit deel leest u wat PMT voor u doet. Wat heeft PMT voor u geregeld? Wat kunt u doen? 3. Wat kunt u doen? In dit deel leest u wat u zelf kunt doen. Welke stappen of acties moet u wanneer ondernemen? En welke keuzes kunt u maken? 4. Het laatste deel is een begrippenlijst. Als u de brochure bekijkt zult u zien dat er een aantal begrippen in de kantlijn staat, of u komt gekleurde begrippen tegen in de tekst. De betekenis van de begrippen kunt u in de begrippenlijst opzoeken. De gekleurde blokken aan de rand van elke pagina laten u zien in welk deel u aan het lezen bent. 3
4
Inleiding Als u en uw partner uit elkaar gaan, kan dat grote gevolgen hebben voor uw pensioen. Uw ex-partner heeft volgens de wet namelijk recht op (een deel van) het partnerpensioen. Mogelijk ook op een deel van het ouderdomspensioen dat u bij Pensioenfonds Metaal en Techniek (PMT) heeft opgebouwd. Hoe dit precies zit en wat u kunt doen, leest u in deze brochure. Collectieve regeling voor sector Techniek PMT regelt de pensioenen voor werknemers in de kleinmetaal en metaalnijverheid (Metaal en Techniek). Voor werknemers in de grootmetaal en elektrotechnische industrie (Metalektro) is er een ander pensioenfonds, PME. Metaal en Techniek en Metalektro vormen samen de sector Techniek. De sociale partners, vertegenwoordigd door werkgevers en werknemers in de technieksector, hebben per 1 januari 2015 afspraken gemaakt over een nieuwe collectieve regeling. Deze regeling is nagenoeg identiek voor de gehele sector Techniek, dus voor zowel de Metalektro als de Metaal en Techniek. Meer informatie over de pensioenregeling vindt u op www.bpmt.nl. Mijn PMT 1 Inzicht in uw pensioen via Mijn PMT Op www.bpmt.nl/mijnpmt vindt u uw pensioenoverzichten (UPO s) en de pensioenplanner. Met de pensioenplanner van PMT kunt u pensioenberekeningen maken, uw pensioen anders verdelen en uw waardeoverdracht en pensioen aanvragen. Heeft u pensioen opgebouwd bij meerdere werkgevers? Kijk dan op www.mijnpensioenoverzicht.nl voor een totaaloverzicht van uw pensioen. 5
Wat houdt De gevolgen voor uw pensioen Scheiden heeft gevolgen voor uw pensioen. Welke gevolgen voor u van toepassing zijn, ziet u in het schema hieronder. Wat kunt u doen? Was u getrouwd of had u een geregistreerd partnerschap? Nee Voerde u een gezamenlijke huishouding? En heeft u een samenlevingsovereenkomst bij de notaris ondertekend en stond u ingeschreven op hetzelfde adres? Nee Er zijn geen gevolgen voor uw ouderdomspensioen. Ja Ja Uw ouderdomspensioen (pagina 8) en partnerpensioen (pagina 9) worden verdeeld. Uw partnerpensioen (pagina 9) wordt verdeeld. 6
Scheiden of beëindiging van een geregistreerd partnerschap In de wet is er geen verschil tussen een huwelijk en een geregistreerd partnerschap als het om pensioen gaat. Als in deze brochure wordt gesproken over de gevolgen van een scheiding, geldt hetzelfde voor de beëindiging van een geregistreerd partnerschap. Standaardverdeling Scheiden of beëindiging van een geregistreerd partnerschap heeft grote gevolgen voor uw ouderdomspensioen. Uw ex-partner krijgt namelijk een deel van uw ouderdomspensioen. In deze brochure gaan we uit van de standaardverdeling in de Wet verevening pensioenrechten bij scheiding. Hiermee wordt bedoeld dat u en uw ex-partner allebei de helft krijgen van het tijdens het huwelijk opgebouwde ouderdomspensioen. U kunt onderling andere afspraken maken in uw huwelijkse voorwaarden, partnerschapvoorwaarden of in het echtscheidingsconvenant. Bijvoorbeeld dat u kiest voor een andere verdeling. Of dat u helemaal afziet van verdeling van de pensioenrechten. Wat houdt Wat kunt u doen? 7
Wat houdt Bijzondere situaties Over de volgende bijzondere situaties leest u op pagina 17 en 18 meer informatie. 2 bijzondere situaties U bent gescheiden van tafel en bed. U bent gescheiden voor 27 november 1981. U bent gescheiden tussen 27 november 1981 en 1 mei 1995. U heeft een koude uitsluiting opgenomen in uw huwelijkse voorwaarden. Wat kunt u doen? U gaat scheiden Als u gaat scheiden, wordt het opgebouwde ouderdomspensioen en partnerpensioen verdeeld tussen u en uw ex-partner. 3 4 ouderdomspensioen partnerpensioen Wanneer heeft uw ex-partner recht op een deel van uw ouderdomspensioen? Uw ouderdomspensioen wordt verdeeld tussen u en uw ex-partner als u: getrouwd was, of een geregistreerd partnerschap had. Het gaat om het ouderdomspensioen dat is opgebouwd tijdens uw relatie. Hoe wordt uw ouderdomspensioen verdeeld? U en uw ex-partner krijgen ieder de helft van het ouderdomspensioen dat u tijdens uw relatie bij PMT heeft opgebouwd. 8
Verdeling ouderdomspensioen U kunt uw ouderdomspensioen door PMT op twee manieren laten verdelen. U leest daarover op pagina 11 en 12. Wat houdt Einde samenwonen Beëindiging van een samenlevingsovereenkomst of -contract heeft geen gevolgen voor uw ouderdomspensioen. Uw ex-partner heeft wel recht op (een deel van) het partnerpensioen dat u heeft opgebouwd. Wat kunt u doen? Wanneer heeft uw ex-partner recht op een deel van het partnerpensioen? Uw ex-partner heeft volgens de Pensioenwet recht op een deel van het partnerpensioen als u overlijdt. Dit heet bijzonder partnerpensioen. Uw ex-partner is degene met wie u: getrouwd was, of een geregistreerd partnerschap had, of een gezamenlijke huishouding voerde. Voor samenwonenden geldt dat zij een samenlevingsovereenkomst bij de notaris moeten hebben getekend. Ook stond u bij de Basisregistratie Personen (BRP) op hetzelfde adres ingeschreven. partner 5 Wat is partnerpensioen? Via PMT is een partnerpensioen geregeld voor uw partner als u overlijdt. Dit betekent dat uw partner na uw overlijden iedere maand een uitkering krijgt van PMT. Uw partner krijgt het partnerpensioen totdat hij of zij zelf overlijdt. Iedereen die werkt in de Metaal en Techniek bouwt via PMT automatisch partnerpensioen op. 9
Wat houdt Hoe wordt het partnerpensioen verdeeld? Uw ex-partner heeft recht op het partnerpensioen dat u tot aan de beëindiging van uw relatie heeft opgebouwd. Dus ook het partnerpensioen dat u heeft opgebouwd voordat u en uw ex-partner bij elkaar waren. Heeft u meerdere ex-partners? Dan krijgt uw laatste ex-partner het partnerpensioen dat u heeft opgebouwd vanaf het moment dat u en uw één na laatste ex-partner uit elkaar gingen. Wat kunt u doen? Bijzonder partnerpensioen Het partnerpensioen dat uw ex-partner krijgt, heet bijzonder partnerpensioen. Uw partner kan afstand doen van het bijzonder partnerpensioen. Dat leest u op pagina 14. 6 bijzonder partnerpensioen Nieuwe partner? Als u hertrouwt, een nieuw geregistreerd partnerschap aangaat of opnieuw gaat samenwonen en een samenlevingscontract sluit, heeft uw nieuwe partner recht op het partnerpensioen dat u heeft opgebouwd vanaf de datum waarop uw vorige relatie is beëindigd. Kijkt u in dat geval goed of dit partnerpensioen voldoende is. U kunt namelijk bij PMT een verzekering afsluiten voor extra partnerpensioen. Dit heet ANW Pensioen. Uw partner krijgt dit extra partnerpensioen tot zijn of haar AOW-leeftijd. Meer informatie over het ANW Pensioen vindt u op onze website en in de brochure Extra partnerpensioen. 10
Wat houdt Bij scheiden of beëindiging van een geregistreerd partnerschap heeft uw ex-partner recht op een deel van het opgebouwde ouderdomspensioen. Twee mogelijkheden voor het verdelen van uw ouderdomspensioen Uw ouderdomspensioen kan op twee manieren door PMT worden verdeeld. Wat kunt u doen? Mogelijkheid 1: Uw ex-partner krijgt zijn of haar deel als u met pensioen gaat Dit heet pensioenverevening. Uw ex-partner krijgt via PMT zijn of haar deel van het ouderdomspensioen op het moment dat u met pensioen gaat. Overlijdt uw ex-partner, dan krijgt u zelf het volledige ouderdomspensioen. Voorwaarden voor pensioenverevening: Het pensioen voor uw ex-partner mag voor én na pensioenverevening niet lager zijn dan 465,94 (in 2016) bruto per jaar. Vraagt u pensioenverevening aan binnen twee jaar na uw echtscheiding? Dan zijn er geen kosten. Vraagt u pensioenverevening later aan, dan betaalt u eenmalig in totaal 191,58 (in 2016). U en uw partner betalen ieder de helft. U bent gescheiden op of na 1 mei 1995. 11
Wat houdt Wat kunt u doen? Mogelijkheid 2: Uw ex-partner krijgt een zelfstandig recht op ouderdomspensioen Dit heet conversie. Uw partner krijgt het deel van het pensioen (ouderdoms- en bijzonder partnerpensioen) als eigen ouderdomspensioen. Als uw ex-partner de AOW-leeftijd bereikt, krijgt hij of zij het pensioen iedere maand als een eigen pensioen. Uw ex-partner hoeft niet te wachten tot u met pensioen gaat. Als u voor conversie kiest, doet u definitief afstand van het deel van het ouderdomspensioen waar uw ex-partner recht op heeft. Als uw ex-partner overlijdt, krijgt u dat deel van het ouderdomspensioen niet meer terug. Voorwaarden voor pensioenconversie: Het pensioen van u en uw ex-partner mag niet lager zijn dan 465,94 (in 2016) bruto per jaar. Vraagt u pensioenconversie aan binnen twee jaar na uw echtscheiding? Dan zijn er geen kosten. Vraagt u pensioenconversie later aan, dan betaalt u eenmalig in totaal 383,15. U en uw partner betalen ieder de helft. U en uw ex-partner moeten het eens zijn over conversie. U heeft dit vastgelegd in een echtscheidingsconvenant. U bent gescheiden op of na 1 mei 1995. 12
Wat kunt u doen? Pensioenverevening of pensioenconversie aanvragen U of uw ex-partner moet binnen twee jaar na de scheiding verevening of conversie bij PMT aanvragen. Op www.bpmt.nl/downloads vindt u bij de tab formulieren het Aanvraagformulier verderling van pensioen bij scheiding. Let op: voor conversie heeft u toestemming nodig van uw ex-partner. Wat houdt Wat kunt u doen? Geen verevening of conversie aangevraagd binnen twee jaar? Heeft u of uw ex-partner binnen twee jaar na de scheiding geen verevening of conversie aangevraagd? Dan moet u als u met pensioen gaat zelf het verschuldigde bedrag aan ouderdomspensioen aan uw ex-partner betalen. U kunt bij PMT opvragen wat de waarde is van het te verdelen pensioen en hoeveel u aan uw ex-partner moet betalen. Het bijzonder partnerpensioen hoeft u niet zelf te betalen aan uw ex-partner. Dat regelt PMT na uw overlijden. 13
Wat houdt Kan mijn ex-partner afstand doen van het bijzonder partnerpensioen? Uw ex-partner kan afstand doen van het bijzonder partnerpensioen als de scheiding na 31 december 2007 heeft plaatsgevonden. U en uw ex-partner kunnen dit doorgeven aan PMT via het standaardformulier afstandsverklaring bijzonder partnerpensioen. U vindt het formulier op www.bpmt.nl. Dat moet u doen binnen twee jaar na de beëindiging van uw relatie. Wat kunt u doen? Hoe weet ik hoeveel pensioen mijn ex-partner krijgt? Als u verevening of conversie heeft aangevraagd, krijgt u een overzicht van de bedragen van uw ouderdomspensioen en partnerpensioen. Op het Uniform Pensioenoverzicht (UPO) en in Mijn PMT ziet 7 Uniform Pensioenoverzicht u hoeveel ouderdomspensioen en partnerpensioen u heeft opgebouwd. Na uw scheiding wordt het partnerpensioen in Mijn PMT, op uw Uniform Pensioenoverzicht en op www.mijnpensioenoverzicht. nl aangepast aan de nieuwe situatie. U ziet daarna niet meer wat uw ex-partner aan partnerpensioen ontvangt. Uw ex-partner krijgt iedere vijf jaar een eigen Uniform Pensioenoverzicht (UPO) van PMT. 14
Extra partnerpensioen 8 Extra partnerpensioen (ANW pensioen) Heeft u een verzekering voor Extra partnerpensioen (ANW pensioen) afgesloten en gaat u uit elkaar? Als u overlijdt heeft uw partner geen recht op ANW pensioen. U moet deze verzekering zelf opzeggen. Wat houdt Stuur binnen een maand na de beëindiging van uw relatie een bericht via het contactformulier op www.bpmt.nl naar PMT. Heeft u een nieuwe partner? Dan kunt u er ook voor kiezen de verzekering door te laten lopen. U moet uw nieuwe partner hiervoor wel schriftelijk bij ons aanmelden. Pensioenconsulenten Wat kunt u doen? Voor een persoonlijke toelichting op uw pensioensituatie kunt u contact opnemen met Klanteninformatie of met de pensioenconsulenten van PMT. Op www.bpmt.nl ziet u welke consulent in uw regio werkt. 15
Wat houdt Wat kunt u doen? 1 Mijn PMT Op www.bpmt.nl/mijnpmt kunt u zien hoeveel ouderdomspensioen en partnerpensioen u heeft opgebouwd en wat uw te bereiken pensioen is. Ook kunt u de gevolgen van verschillende pensioenkeuzes berekenen. 2 Bijzondere situaties U bent gescheiden van tafel en bed Uw ex-partner is volgens de wet nog wel officieel uw partner. Uw relatie is dus niet officieel beëindigd. Als u overlijdt, krijgt uw ex-partner het volledige partnerpensioen. Het ouderdomspensioen kan wel worden verevend. Conversie is bij een scheiding van tafel en bed niet mogelijk. U bent gescheiden voor 27 november 1981 Het ouderdomspensioen wordt niet verdeeld. Voor deze datum stond nog niet in de wet dat uw ex-partner een deel van uw ouderdomspensioen krijgt. Na uw overlijden krijgt uw ex-partner wel een bijzonder partnerpensioen. Dit is het gedeelte van het partnerpensioen dat tot de scheidingsdatum is opgebouwd. 16
U bent gescheiden tussen 27 november 1981 en 1 mei 1995 Uw ex-partner heeft alleen recht op de helft van het ouderdomspensioen en partnerpensioen als u in gemeenschap van goederen getrouwd bent. Ook als u geen afspraken gemaakt heeft, kan uw ex-partner alsnog recht hebben op een deel van uw pensioen. In deze periode was namelijk het Boon van Loon arrest van kracht, waarin dit is geregeld. De betaling van het pensioen aan uw partner loopt in dat geval niet via PMT. U regelt dit samen met uw ex-partner. U heeft een koude uitsluiting opgenomen in uw huwelijkse voorwaarden Bij koude uitsluiting is iedere vorm van gemeenschappelijk inkomen of vermogen uitgesloten. Zo ook de opgebouwde pensioenen. De regels over de verdeling van het ouderdomspensioen na een scheiding zijn op 1 mei 1995 veranderd. Er zijn twee situaties: Wat houdt Wat kunt u doen? U bent op of na 1 mei 1995 gescheiden. Uw ouderdomspensioen wordt, ondanks de koude uitsluiting, toch verdeeld. Als u nadrukkelijk in uw huwelijkse voorwaarden heeft opgenomen dat de Wet verevening pensioenrechten bij scheiding niet van toepassing is, wordt uw ouderdomspensioen niet verdeeld. U bent voor 1 mei 1995 gescheiden. Uw ouderdomspensioen wordt niet verdeeld. 17
Wat houdt Wat kunt u doen? 3 Ouderdomspensioen Het ouderdomspensioen is de uitkering die u iedere maand van PMT krijgt nadat u met pensioen bent gegaan. Standaard krijgt u uw ouderdomspensioen bij PMT vanaf uw AOW-datum. Dat is de eerste dag van de maand waarin u uw AOW-leeftijd bereikt. Uw eerste uitkering krijgt u rond de 25e van de maand. U krijgt uw ouderdomspensioen zolang u leeft als aanvulling op uw AOW-uitkering van de overheid. Blijft u doorwerken na uw AOW-datum? U bouwt dan geen pensioen meer op. Uw pensioen bij PMT gaat maximaal vijf jaar na uw AOW-datum in. Neem contact op over de mogelijkheden.u kunt onder voorwaarden ook eerder met pensioen. Op zijn vroegst als u 62 jaar bent. Uw maandelijkse uitkering wordt dan wel lager. Vanaf 2016 is het ook mogelijk om vanaf uw 58e uw pensioen al gedeeltelijk in te laten gaan. Er gelden aanvullende voorwaarden. Wilt u eerder (gedeeltelijk) met pensioen? Neem contact met ons op, we bekijken graag uw persoonlijke situatie en de mogelijkheden. 4 Partnerpensioen Bij PMT is een partnerpensioen geregeld voor uw partner als u overlijdt. Het partnerpensioen gaat in op de eerste van de maand na het overlijden. Uw partner krijgt het partnerpensioen totdat hij of zij zelf overlijdt. Iedereen die pensioen opbouwt bij PMT, bouwt ook partnerpensioen op. De hoogte van het partnerpensioen hangt af van het moment waarop u overlijdt en of u dan nog werkzaam bent in de Metaal en Techniek. U ziet het partnerpensioen op www.bpmt.nl/mijnpmt of op uw Uniform Pensioenoverzicht (UPO). Als u overlijdt, zorgt PMT voor de uitkering van het partnerpensioen aan uw partner. 18
5 Partner Uw partner is degene met wie u voor de pensioeningangsdatum: getrouwd bent, of een geregistreerd partnerschap heeft, of een gezamenlijke huishouding voert. Voor samenwonenden geldt dat zij een samenlevingsovereenkomst bij de notaris moeten hebben getekend. Ook moet u bij de Basisregistratie Personen (BRP) op hetzelfde adres ingeschreven staan. Wat houdt Wat kunt u doen? 6 Bijzonder partnerpensioen Het partnerpensioen dat uw ex-partner krijgt, heet bijzonder partnerpensioen. 7 Uniform Pensioenoverzicht (UPO) Actieve deelnemers krijgen van PMT ieder jaar een belangrijk document: het Uniform Pensioenoverzicht. Dit is een overzicht van uw pensioen. Op het overzicht staat hoeveel pensioen u heeft opgebouwd, uw te bereiken pensioen, hoeveel pensioen u krijgt als u stopt met werken, maar ook hoeveel pensioen uw partner en/of kinderen krijgen als u overlijdt. Bouwt u geen pensioen meer op bij PMT, dan krijgt u iedere vijf jaar een Uniform Pensioenoverzicht. 19
Wat houdt Wat kunt u doen? 8 Extra partnerpensioen (ANW Pensioen) Als u overlijdt krijgt uw achterblijvende partner een maandelijkse uitkering van PMT: partnerpensioen. Als u verwacht dat deze uitkering niet voldoende is kunt u bij PMT een verzekering afsluiten voor extra partnerpensioen: ANW Pensioen. Dit extra partnerpensioen krijgt uw partner vanaf de eerste dag van de maand na uw overlijden tot zijn of haar AOW-leeftijd. Dit pensioen voor uw partner vervalt echter wanneer uw relatie beëindigd is. U kunt zelf kiezen of u deze verzekering afsluit. Het is niet verplicht. Lees de brochure Extra partnerpensioen voor meer informatie. 20
21
Heeft u vragen? Elke werkdag tussen 8.00 en 17.30 uur kunt u bellen met de afdeling Klanteninformatie via 070 316 08 60. U kunt ook terecht bij de pensioenconsulent in uw regio. De gegevens van de pensioenconsulenten vindt u op www.bpmt.nl. Digitale nieuwsbrief Op www.pmt-nieuws.nl meldt u zich aan voor onze digitale nieuwsbrief. Zo bent u altijd op de hoogte van actuele ontwikkelingen in de regeling van het Pensioenfonds Metaal en Techniek (PMT). Disclaimer Deze brochure is op zorgvuldige wijze tot stand gekomen. Wij zijn uitgegaan van de ons bekende gegevens en het pensioenreglement. Het pensioenreglement is uiteindelijk bepalend. U kunt het reglement bij ons opvragen of downloaden van www.bpmt.nl. 22
23
Pensioenfonds Metaal en Techniek Postbus 30020 2500 GA Den Haag www.bpmt.nl PMT048 05.16