Opties voor productie van duurzame energie in de regio Helmond d.m.v. van mest en andere biomassa



Vergelijkbare documenten
Biobased economy in het Groene Hart

Aandeelhoudende gemeenten van Cogas willen

Mest vergisting en bewerking Vier routes verminderen N en P overschot. Welkom op Knowledge Transfer Centre De Marke:

Groene Fabriek Lochem

Compact Plus biogasinstallatie, Lierop, 600 kw

Mono vergisting in Wijnjewoude?!

Harry Roetert, Stimuland / Provincie. Themadag bio-energie 27 februari 2013

Presentatie HoSt Microferm voor CLM/NMU

Symposium De Groene Delta van Nijmegen. Dag van de duurzaamheid 10 oktober 2014

GroenGas InOpwerking. Kleinschalige biogasopwaardering met Bio-Up. Rene Cornelissen (CCS) 11 maart 2015

Mestverwaarding Op weg naar een duurzame veehouderij

Circulaire economie en duurzaamheid bij Waterschappen. Douwe Jan Tilkema directeur. Innovatie en Ondernemerschap bij Waterschappen

Workshop mestvergisting. Jan Willem Bijnagte CCS Energie advies

De business case: Mest verwaarden. Hans van den Boom Sectormanager Food & Agri Rabobank Nederland

Mest als basis voor energie en grondstoffen

Presentatie voor Agrivaknet Kleinschalig mest vergisten met Microferm

Agem-cáfe: biogas uit grootschalige mestvergisting. 20 april 2016 Ton Voncken, Programmanager Groen Gas Nederland

Biowkk in de glastuinbouw Praktijkvoorbeeld BioEnergieBergerden. 10 september 2009 Zevenhuizen Presentatie; Jan Willemsen

Productie van duurzame energie uit mest en andere biomassa

Vergisting anno 2010 Rendabele vergister onder SDE Hans van den Boom 22 april 2010 Sectormanager Duurzame Energie

Uw kenmerk Ons kenmerk Datum verzoek 2 april 2010

Groengas in landbouw. 11 maart 2015

Presentatie Microferm studiegroep Westhoek Holsteins

Synergie energie hergebruik overheden, agrarische sector en industrie

TITRE 00/00/2015 DE LA PRESENTATION ( MENU "INSERTION / 1 EN-TETE ET PIED DE PAGE") Groen Gas Burgum. 25 maart 2017

Verduurzaming warmtenet Almelo Biogas Rotonde Twente e.o.

Projectaanvraag/-voorstel,

Synergie RWZI en mestverwerking

BIJLAGE 4 - NADERE BESCHRIJVING VAN HET VOORNEMEN

Kan de biogassector grote volumes aardappelen uit de markt nemen? , Oudenaarde. E. Meers & J. De Mey

ARN, uw duurzame innovatieve partner!

Kennisdeling: Duurzaamheid van vergistingsprocess

Een Wageningse geïntegreerde aanpak rondom bio-energieketens

De doelstelling van het project Duurzame Energie Noordoostpolder (DE NOP) is de duurzame

Verkenning mogelijkheden invoeding groengas. Johan Jonkman

Mogelijkheden van vergisting voor de productie van biogas. Bruno Mattheeuws 09 juni 2007

Biogas is veelzijdig. Vergelijking van de opties Vergelijking opties voor benutting van biogas

Kansen voor organisatie biogasproducenten Flevoland

Byosis Group. oplossingen voor vergisters; maisraffinage. Datum: September 2012

Kwantificering van innovaties op de Energiemix van Twente. 4 maart 2014

DS% de juiste indicator? ENERGIE UIT MEST OPBOUW PRESENTATIE MEST # MEST. Mest mest. Wet- en regelgeving. Vloerkeuze en kelderplan

Workshop mestvergisting. Jan Willem Bijnagte CCS Energie advies

Mest, mestverwerking en wetgeving

KLIMAATAKKOORD NETBEHEER NEDERLAND 11 JULI 2018

Innovatieve mestverwerking op de boerderij

Twence: Transitie naar Euregionaal producent van duurzame energie en grondstoffen

Algemene presentatie

Optimale waarde uit uw vergister

Mestverwaarding bij Twence

Klimaat & CO 2, Parijs, Polen Wereldwijde doelen, NL-doelen Energie in de gemeente Wierden Opties duurzame opwek:

Energieke Veehouderij. Hilko Ellen / Rick van Emous / Gerrit Kasper / Maikel Timmerman / Harm Wemmenhove

Van Duurzame Energie naar uro s Nieuwe tak voor Agrarische Sector!?

DEELSESSIE 3. Duurzame energie: Deelvoorzitter Marga Hoek, Groene Zaak

Local Energy Solutions

Nieuwe methodiek CO 2 -voetafdruk bedrijventerreinen POM West-Vlaanderen. Peter Clauwaert - Gent 29/09/11

Duurzaam warmtenet in Ede

Bio-energie. van de Boer.

Mest- o- theek. Energy Pitch provincie Overijssel 23 januari 2014

Mest: de melkkoe voor de productie van grondstoffen. A. Visser Maart 2015

Groen gas. Duurzame energieopwekking. Totaalgebruik 2010: 245 Petajoule (PJ) Welke keuzes en wat levert het op?

NEW BUSINESS. Guy Konings

Denktank Circulaire Economie Consolidatie 3 maart 2016

De rol van biomassa in de energietransitie Inleiding Debat 22 nov 2017

Presentatie Projectgroep Biomassa en WKK 10 september 2009 Fred Bruijn

Green Deal van Essent, Nederlandse Groen Gas Maatschappij, en Friesland Campina met de Rijksoverheid

Renewable energy in the Reijerscop area Peter Dekker Luc Dijkstra Bo Burgmans Malte Schubert Paul Brouwer

WELKOM AAN DE KLIMAATTAFEL VAN MAARKEDAL

Vergunningen voor biogas en groen gas installaties

Thermische Druk Hydrolyse

Impact van de voorgestelde projecten van de Thematafel Biomassa van het Gelders Energieakkoord

Hergebruik mestwater uit de veehouderij

WELKOM AAN DE KLIMAATTAFEL VAN LIERDE

MIC / LEI. 15 augustus Maarten Bouwer

Be- en verwerken van mest: een zegen voor water en milieu?

Oplossing mestafzet voor de veehouderij in De Liemers

1. Hoe dringend vindt u het klimaatprobleem? Helemaal niet dringend, we 1% Er is helemaal geen klimaatprobleem. Weet niet / geen mening

1 van :03

SAMENWERKING OVER TRADITIONELE GRENZEN HEEN. De Energiefabriek en andere voorbeelden uit de praktijk van de waterschappen

Projectgroep Biomassa & WKK

Beleid dat warmte uitstraalt. Van warmteopties voor klimaatverbetering naar klimaatverbetering voor warmteopties

Melkveebedrijf Familie Prinsen

De Energieboerderij 10/21/2011. Inhoudsopgave. toont duurzaamheid aan! Bio-energie: oplossing bij reststromen? Waarom Energieboerderij?

Geothermie. Wat is Geothermie? 1. Hoe het werkt en hoe veilig het is. 2. Mogelijkheden in de regio Helmond. Flank van de Roerslenk zit onder Helmond

Notitie Bemestingswaarde van digestaten

VOORHOEK energie-slimme maakproducten-voedsel-recreatie Randstad en Ruhrgebied

De warmtemarkt van morgen: rol van gas, elektriciteit en warmtedistributie bij verwarming van woningen.

1 juni 2011 Minisymposium Groen Gas W. Deddens

Pogramma Kas als Energiebron

Podiumbijeenkomst Duurzame Energie Oss. Ruimtelijke mogelijkheden voor duurzame energie

4.A.1 Ketenanalyse Groenafval

Green Deals gesloten voor stimuleren groene economische groei

dorpsinformatie avond Haarle Energieneutraal

Groen Gas BBQ TKI Mestvergisten en digestaatverwerking September 2017

Juridische Handreiking Duurzame Energie & Grondstoffen. Workshop 5 maart 2015

Energiebesparing Gemeente Huizen

Transcriptie:

Opties voor productie van duurzame energie in de regio Helmond d.m.v. van mest en andere biomassa Jennie van der Kolk, Alterra Helmond, 22-02-13 Nico Verdoes, Livestock Research

Inhoud presentatie Wetenschapswinkel Wageningen UR Potentie in het gebied Vergisten mest en biomassa Inventarisatie van initiatieven Toekomstbeeld Uitkomst workshop en acties

Wetenschapswinkel van Wageningen UR De Wetenschapswinkel ondersteunt maatschappelijke organisaties met onderzoek Expertisegebieden Bestuur & Maatschappij Dierhouderij Voeding & Gezondheid Natuur & Landschap

Werkwijze Wetenschapswinkel Oriënterend gesprek Deskundigen zoeken Instellen begeleidingscommissie Onderzoeksvoorstel Onderzoek uitvoeren Afronding onderzoek Manure Digestion in Helmond Region Contact: www.wageningenur.nl/nl/onderwijs- Opleidingen/wetenschapswinkel.htm Of telefoon Gerard Straver: 0317-483908

Doelstelling project Project: Verkenning van mogelijkheden om duurzame energie te produceren * regio Helmond * mest/covergisten en andere biomassa * aansluiting bij ondernemers/initiatieven Afbakening: Verkennend van aard

Potentie van mestvergisting Reductie broeikasgassen Opwekking duurzame energie Landbouwkundige voordelen Ziektekiemen en onkruidzaden Stikstofwerking Geur

Indicatieve productiegegevens Biogasproductie m 3 /ton Zeugenmest 18 Vleesvarkensmest 29 Rundveemest 18 Maïs 177 Vetten 500 Energieproductie 1 m 3 biogas levert ongeveer 1,8 kwh elektriciteit 1 m 3 biogas kan 0,6 m 3 aardgas besparen

Gaspotentieel in regio aantal M3 biogas M3 aardgas eq. inwoners 266.000 oppervlakte (km2) 563 rundvee 95.000 24.800.000 16.100.000 schapen en geiten 15.000 370.000 241.000 Varkens 1.300.000 47.600.000 35.700.000 kippen 6.700.000 15.900.000 10.500.000 overig pluimvee 120.000 300.000 210.000 konijnen 29.000 60.000 38000 pelsdieren 316.000 630.000 411.000 90.000.000 60.000.000

Covergisting: overzicht Biogas WKK Elektriciteit Bedrijf/Net 90% - 100% van de opbrengsten Gaszak Vergister Warm Water (70/90 ) Stalverwarming/ Woning/Derden 0% - 10% van de opbrengsten Mengtank Digestaat Mest Co- producten 40-60% van de kosten

Oplossingsrichtingen Management/kennis/rendement Ontsluiten/voorbehandelen Temp, ph, toevoegingen Verwerken digestaat meerwaarde Drogen met (externe) warmte Mineralenconcentraten + lozen Meerwaarde geproduceerd gas LBG, bio LNG Warmtebenutting Woonwijken Industrie etc.

Aanpak Inventariserende gesprekken, interviews Uitwerking en verrijking bestaande cases Workshop met stakeholders Rapportage Eindpresentatie

Hoofdlijnen interviews Veel initiatieven, veel enthousiasme Realisatie lastig: Economisch Vergunningen Eenling acties Goed ondernemerschap <-> samenwerkingsverbanden Niet veel coproducten uit landbouw

Vijf geselecteerde opties 1. Bestaande opwerking biogas 2. Koppeling vergister, tuinbouw, rwzi 3. Biogas voor stadsverwarming 4. Biogas als transportbrandstof 5. Coöperatie mest, bedrijfsleven, mestverwerker Noodzaak tot...

... tot samenwerken Agrarische en niet agrarische sectoren - Reststromen: voedingsmiddelen, bermgras, stedelijk afval, industrieeel - Energie: vraag en behoefte - Transport en opslag - Technisch: waterzuivering, industrieel, mest

Ter inspiratie

Toetsen van visie voor Kanaalzone bij diverse stakeholders Discussie over volgende zaken: Bestuurlijke en juridische Maatschappelijke en ecologische Technische en economische

Realisatie grootschalig initiatief Voorwaarden - Experimenteer ruimte: regelgeving en bestuur - Moet maatschappelijke meerwaarde hebben, passen in duurzame ontwikkeling - Creëren maatschappelijk draagvlak - Fiscale experimenteerruimte - Maak gebruik van ondergrondse infrastructuur

Realisatie grootschalig initiatief Acties - Opstellen van scan voor het gebied - Ontwikkelen business case, toekomstbeeld, breder dan alleen business - Kleine stapjes, richting moet duidelijk zijn

Samenvatting Vergisten? Ja, maar Mest? Ja, maar Individueel? Nee! In regio Helmond? Ja, juist hier! wel optimaliseren ook andere DE systemen ook andere biomassa goedkope producten/contracten sectoren koppelen simme combinaties maken businessplan(nen) maken veel potentie mest veel initiatieven ondergronds warmtenet ECHR!

Ik dank u voor uw aandacht! Zijn er vragen?