Informatieavond stroomuitval. 29 oktober 2014 Limburg



Vergelijkbare documenten
Winteractieplan. Stroomvoorziening in geval van energieschaarste

Winteractieplan. Stroomvoorziening in geval van energieschaarste

Informatieavond stroomuitval. 15 oktober Oost-Vlaanderen

Stroomproblematiek winter Katrien Moens Manager Belangenbehartiging

Infovergadering Afschakelplan elektriciteit

Afschakelplan en Stroomtekort 2014

ZORGNET Colloquium afschakelplan 19 november 2014

ZONDER ELEKTRICITEIT GEEN THUISZORG?

WELKOM. SCHACHTBOKKEN - EISDEN Misjel Decleer

26 februari UZA ENERIA TIM BISSON. Bedrijfscontinuiteit en Risicobeheersing in verzorgingsinstellingen

Leveringszekerheid. Wat als morgen het licht uitgaat?

Conferentie van Gouverneurs Bespreking van elektriciteitschaarste 3/9/2014. Frank Vandenberghe Tomas Gunst Christian Kerremans

Risico op elektriciteitsschaarste

INFOAVOND Stroomschaarste en afschakelplan. Woensdag 19 november

Energy power for you..! Tel. +31 (0) IJsselmuiden Nederland. Bent u voorbereid op stroomuitval?

Patrick Backx 12 november Wat(t) als..

Samen wapenen we ons tegen een eventuele energieschaarste!

Mini-WKK op je bedrijf?

Processen en installaties veilig stellen

Elektriciteitsschaarste. Infovergadering Cultuurcentrum ipso facto

Nucleaire onbeschikbaarheid in November

Bevoorradingszekerheid

Project SAVE. Slim Aansturen Van Elektriciteit. Smart Building Congress Lamot Mechelen, 5 maart 2015

Black-outs: Achtergrond en de rol van decentrale energieopwekking

Afschakelplan. Vergadering Commissie 1 woensdag 1 oktober Agenda. Turnhout heeft eerste netwerk voor juweliers INFORMATIEVERGARING???

Sturen van energieverbruik Essenscia workshop Flexibiliteit en energie-efficiëntie

Beheersing piekverbruik

Hoe kan een ziekenhuis zich wapenen tegen een afschakeling of black-out?

/21/ Eandis stelt toekomstvisie voor en lanceert communicatietools bij werken in de straat

Warmtekrachtkoppeling Wat, waarom en wanneer? Tine Stevens COGEN Vlaanderen Studiedag Slimme netten en WKK 29 februari 2012

NOODSTROOM- EN UPS VOORZIENING VOOR EEN ZIEKENHUIS

Evolutie van de procedure die van toepassing is bij activering van het afschakelplan

Netkoppeling van decentrale productie

Stimuleren van een energienet in evenwicht. Opslag en Demand-side management

Auteur: Laurens Vandelannoote; Kristof Severijns (Innovatiesteunpunt)

Standpunt van Synergrid met betrekking tot electrische voertuigen. Seminarie van 20 april 2010 FOD EKME

Welkom. Smart Grids Slimme netten? of Netten voor slimme mensen? 20 oktober 2010

Opslag van elektrische energie:

Reactie van Elia op de conceptnota voor nieuwe regelgeving betreffende het stimuleren van een Vlaams energienet in evenwicht

Noodgeneratoren aansluiten op bestaande installaties Vermijd elektrocutie en brand! Energy Design Johan Roggeman

NOODSTROOM AGGREGATEN

Stroomtekort in België

Slimme energie-oplossingen bij Colruyt vandaag en in de toekomst

V.2.4. Samen nog sterker

Verstoring van de elektriciteitsbevoorrading. Pieter Wynant. Projectbeheerder Crisiscentrum

Wegwijs in energieschaarste

Afgeschakeld, wat nu? Prof. Dr. ir. Johan Driesen

Heteluchtkanon HP18 / HP 30 / HP 45 RVS BEDRIJFSVOORSCHRIFTEN

Onderzoeksproject Slimme Meters. VREG Brussel, 12 april 2010

VRIJSTELLING KOSTEN OP 5 MW ONEVENWICHT

Gebruiksaanwijzing Vloeistof stand kachels BINAR-5S BINAR-5S diesel BINAR-5S.24 diesel

Projectvoorstelling IWT-SAVE Workshop Essencia. 3 maart 2015 Laurens Vandelannoote

FEDERALE OVERHEIDSDIENST ECONOMIE, K.M.O., MIDDENSTAND EN ENERGIE

2. Welke vaststellingen zijn gedaan bij de evaluatie en welke besluiten werden getrokken?

Hernieuwbare energie en WKK in de praktijk

Forfaitaire verbruiken. Regels voor een elektriciteitsafname zonder meting

voordat u zal de aansprakelijkheid zijn van de eigenaar. Reparaties mogen alleen worden uitgevoerd door service monteurs van Baumatic.

COGEN Vlaanderen vzw. Doelstelling: actief meewerken aan de ontwikkeling van kwaliteitsvolle WKK Expertisecentrum Expertiseverstrekking naar leden

Elektrisch tekenen: begeleiding

Stroompanne - seminar 'Afschakeling'

14 Elektriciteit en gas

Aanbevelingen voorzieningen. 19/11/2014 Brussel

NOODSTROOMSYSTEMEN IN DE ZORG

Uitdagingen voor het distributienet. Frederik Hindryckx Energik decentrale elektriciteitsproductie 23/05/2013

Voorstelling intelligente wijksturing zonnepanelen en batterijen Buurtcentrum Dampoort

VT-HYBRIDE DE EERSTE HYBRIDE LICHTMAST TER WERELD

Wat is de huidige situatie?

Schaarste en afschakelplan Aanpassing van het wetgevend kader. Users Group Plenary 10/12/2015

WKK in een industrieel proces.

Slim aansturen van elektriciteit. Melkveebedrijven. Slim aansturen van elektriciteit

EENVOUDIG OVERAL ELEKTRICITEIT

Monitoren energieverbruik

15 tips voor een rendabele WKK

Warmtepompen. Een introductie

Netbeheer Nederland Spanningskwaliteit

Apparaten schakelen op afstand

Het Slimme energienet..zx ronde 25 januari 2015

DE RYCK Klima. 1 kw primaire energie 2,25 kw warmte. ŋ verlies op motor 10% netto vermogen op WP 34% geeft warmte afvoer verwarmingscircuit

Aandachtspunten: Afschakeling mogelijk vanaf 17 uur s avonds, duur 2 à 3 uur. Kans op afschakeling is het grootst bij koudegolf.

INSTALLATIE INSTRUCTIES Alleen geschikt als permanente installatie, onderdelen genoemd in de handleiding kunnen niet buiten gemonteerd worden.

Stroomtekort in België

Slimme woningen & power quality SmartgridNL 4 juni 2013 Hoofddorp

Argumentatie voor vastleggen van grens tussen generatoren type A en B (NC RfG versie 14/10/2015) 26 november 2015 Marc Malbrancke

Informatie ten dienste van de markt

FACTSHEET (04/10/2012)

All-in-one warmtepomp water verwarming BOI-200/260

De toekomst van omvormers, monitoring en energieopslag. Michiel Klees

Afschakelplan elektriciteit Sector Kinderopvang

Mode 3 laadpunten voor elektrische voertuigen: keuze van de differentieelschakelaar

L N L N. Fig.3 L N L N. Fig.4

Demand response: een opportuniteit voor professionele gebruikers. SGF Smart Energy Solutions BASF 22 January 2013

informeert TAD: Technologische AdviesDienst

LUCHT IS GRATIS PERSLUCHT NIET. Spice³ - Energy talk perslucht

Welkom. StaVaZa Waaslandhaven. VREG Beleidsplatform. 1 februari 2016

Fotovoltaïsche installaties Autonome systemen

Storing indicatie van LED binnen/buiten en eerste oordeel

Het bewaken en verbeteren van de netspanningskwaliteit in de energievoorziening

QAC 1450 TwinPower TM. Een dubbele flexibiliteit. Tweemaal zoveel vermogen!

Stroomonderbreking 2 september 2008 ESSO raffinaderij Antwerpen Effecten. Symposium preventie van zware ongevallen 26 november 2009

Transcriptie:

Informatieavond stroomuitval 29 oktober 2014 Limburg

Programma 19u45 Ontvangst 20u15 Verwelkoming provinciale voorzitter 20u30 Bevoorradingszekerheid en het afschakelplan 21u05 Wat betekent het afschakelplan voor de land- en tuinbouwsector? 21u30 Noodaggregaten 21u50 Verzekeringen 22u05 Conclusies & vragenronde 2

CHRIS COENEGRACHTS BOERENBOND 3

PETER DREESEN INFRAX 4

Winteractieplan Stroomvoorziening in geval van energieschaarste

Komt er een energieschaarste deze winter? Dalende productiecapaciteit Problemen met nucleaire centrales Invoercapaciteit is beperkt (investeringen nodig) Bij aanhoudende vriestemperaturen in België en de omringende landen van -10 C Verbruik stijgt exponentieel De kans op schaarste verhoogt Overheid heeft al in 2012 een plan opgesteld Geactualiseerd n.a.v. stillegging verschillende belangrijke energiebronnen

Hoe groot is het stroomtekort? Piekafname vorig jaar (17/01/2013) - 13.385 MW Record: (17/12/2007) - 14.033 MW Er is vandaag in België 15.538 MW productie aangesloten (en actief in ARP), waarvan momenteel maximum 12.360 MW operationeel Daarnaast is er een invoercapaciteit van maximaal 3500 MW

De marktspelers Minister van Economie en de Minister van Energie Verantwoordelijk bevoorradingszekerheid Elektriciteitsproducenten / -leveranciers Contractuele relatie klant leverancier producent Verantwoordelijk voor evenwicht tussen afname- en injectieportefeuille ELIA Stelt zijn net, inclusief koppelingen met buurlanden, ter beschikking Ziet toe op het ogenblikkelijk evenwicht tussen injectie en afname Distributienetbeheerders Stellen hun net ter beschikking Zijn zichtbaar in het straatbeeld

Vooraleer er afgeschakeld wordt Elia maakt prognoses over verbruik en productieen invoercapaciteit Elia activeert 7 dagen op voorhand het crisisplan indien tekorten dreigen o.a. op basis van weersvoorspellingen Restrictieve maatregelen worden eerst genomen

Restrictieve maatregelen Sensibiliserend: oproepen bevolking om niet-noodzakelijk stroomverbruik te verplaatsen in de tijd (wassen, drogen ) Verbodsbepalend: Grootverbruikers in industrie vragen om activiteiten te stoppen (gebeurt door Elia) Doven openbare verlichting Uitschakelen accumulatieverwarming en boilers Indien deze restrictieve maatregelen niet volstaan, wordt overgegaan tot afschakeling van cabines door Elia, in overleg met de Minister van Economie.

Wordt mijn gemeente ook afgeschakeld? Minister van Economie en/of staatssecretaris energie beslissen welke zones afgeschakeld moeten worden op basis van een plan Indeling op basis van stedelijk en ruraal gebied België is ingedeeld in 5 geografische zones: NW, NO, CE, ZW, ZO Binnen iedere zone zijn 6 schijven van ongeveer 100 MW gedefinieerd Minister/ staatssecretaris beslist welke schij(f)(ven) afgeschakeld worden Duurtijd afschakeling is afhankelijk van onevenwicht tussen productie en afname

Afschakelplan Elke kleur (behalve grijs) in het plan is 1 afschakelschijf

Mijn straat ook? Indicatieve straatnamenlijst op website van alle netbeheerders www.infrax.be Afschakelplan op website van de overheid http://economie.fgov.be Geen strikt plan, steeds indicatief en is momentopname van de netinfrastructuur die continu aan wijzigingen onderhevig is

Waarom mijn buurman niet en ik wel? Elke schijf vertegenwoordigt een aantal onderstations. Elke schijf kan in één beweging door Elia worden uitgeschakeld De grenzen van deze schijven lopen niet samen met de gemeentegrenzen of straten

Hoe verloopt de afschakeling? Stroomvoorziening in geval van energieschaarste

Wat is het scenario als een afschakeling noodzakelijk blijkt? Dagelijkse opvolging van weersvoorspellingen Minister beslist tot uitvoering van het afschakelplan, uiterlijk daags voordien Elia voert uit Distributienetbeheerders schakelen lijnen terug in waarop prioritaire klanten aangesloten zijn Duurtijd van de afschakeling: 3 uur Schijven 3,4,5,6 komen in aanmerking Geen vaste volgorde van de schijven die afgeschakeld worden

Rol van Infrax Infrax heeft geen leidende rol, maar ondersteunt de opdrachten die komen van de overheid of van transmissienetbeheerder Elia Wanneer afgeschakeld wordt, de lijnen met prioritaire klanten terug inschakelen (op basis van lijst prioritaire klanten vastgelegd door de Minister) Infrax start de volledige energievoorziening terug op na de afschakelperiode Kan relatief snel verlopen Infrax zorgt dat de storingsnummers bereikbaar blijven

Opbouw Elektriciteitsnet Productie Transport 380-150 kv Elia Transformatieposten 10 kv Infrax Middenspanningsnet 10 kv Infrax Laagspanningsnet 400 V Infrax Elektriciteitscabines 10 kv Infrax

Elektriciteitsnet Afschakeling Elia Productie Transport 380-150 kv Elia Transformatieposten 10 kv Infrax Middenspanningsnet 10 kv Infrax Laagspanningsnet 400 V Infrax Elektriciteitscabines 10 kv Infrax

Elektriciteitsnet prioritaire klant Productie Transport 380-150 kv Elia Transformatieposten 10 kv Infrax Middenspanningsnet 10 kv Infrax Laagspanningsnet 400 V Infrax Elektriciteitscabines 10 kv Infrax

Elektriciteitsnet gemeentegrenzen Schijf 0 Schijf 6

Elektriciteitsnet herschakeling Infrax Schijf 0 Schijf 6

Communicatie bij afschakeling Stroomvoorziening in geval van energieschaarste

Communicatie Federale en provinciale crisiscellen zijn verantwoordelijk voor de communicatie, die verloopt volgens het crisisplan Naar het grote publiek gebeurt dit kort voordien via de media (wellicht 1 dag) Radio/TV/kranten/sociale media Websites van crisiscel, FOD, Elia, distributienetbeerder Stroomindicator op websites, in het weerbericht Vanaf 7 dagen voor dag van afschakeling

Sensibiliseringscampagne Lancering 3 november door de 4 ministers van energie Off-on: positieve campagne o.l.v. van de overheid Stickers, affiches, advertenties in alle kranten OffOn.be: toolbox met affiches, getuigenissen Overheden hebben een voorbeeldfunctie Samen met provincies, crisiscellen, netbeheerders, leveranciers, gemeenten, winkelketens, middenveldorganisaties Bewustzijn creëren bij alle Belgen Iedereen doet mee

Sensibiliseringscampagne Ook bedrijven en overheden werken mee (voorbeeldgedrag) Vb. geen reclameverlichtingen, accentverlichting enz. op moment van schaarste (ook in niet-afgeschakelde gebieden) Beperken van feestverlichting Beperken van straatverlichting

Informatiecampagne Concrete info naar de bevolking / bedrijven wordt gegeven op www.winterklaar.be vanaf 15 november. Tips en adviezen Prognoses Aftellen vanaf dag -7 Contactmogelijkheden Speciaal telefoonnummer FOD economie 0800 120 33 Extra bemanning en langere openingsuren wanneer actie concreet aangekondigd wordt (vanaf dag -7)

Burgers bereiden zich voor Tal van tips om energie te sparen op websites Infrax.be Offon.be Winterklaar.be Zorg voor Voldoende voorraad om te kunnen eten (zonder te hoeven koken) Kaarsen, zaklampen Radio op batterijen

Bedrijven bereiden zich voor Voorbereidingen treffen door verbruik te beperken tijdens piekmomenten waarop de globale vraag het hoogst is Piek meestal in de late namiddag en vroege avond door inschakelen verlichting, elektrische fornuizen, treinen, Beperken van risico door productietijden te verschuiven, door telewerk aan te moedigen, Elke actie om verbruik te beperken helpt mee wanneer risico op schaarste hoog is

Verantwoordelijkheden Elia staat in voor de stabiliteit op het net i.s.m. de producenten Netbeheerders staan enkel in voor de distributie Een afschakeling is een noodsituatie. Het technisch reglement vermeldt dat de transportnetbeheerder en de distributienetbeheerder voor noodsituaties nooit aansprakelijk zijn.

Beste advies: BE READY! Stroomonderbrekingen kunnen altijd voorkomen (storingen)

KRISTOF SEVERIJNS INNOVATIESTEUNPUNT 32

Wat betekent het afschakelplan voor de land-en tuinbouwsector?

Grote elektriciteitsafhankelijkheid Voorbereiden op stroomuitval Afschakelen voorkomen Bedrijfssituatie inschatten Stroomaggregaat Rationeel energiegebruik Demand side management

Economische schade door black-out in Belgische land- en tuinbouwsector tijdens winterdag (Federaal Planbureau) 8.000.000 7.000.000 6.000.000 5.000.000 Black-out 4.000.000 3.000.000 2.000.000 1.000.000 Afschakelen 0 17 h 18 h 19 h 20 h 21 h 22 h 23 h

Economische schade door black-out in Belgische land- en tuinbouwsector tijdens winterdag (Federaal Planbureau) 8.000.000 7.000.000 6.000.000 5.000.000 Black-out 4.000.000 3.000.000 2.000.000 1.000.000 Afschakelen 0 17 h 18 h 19 h 20 h 21 h 22 h 23 h

Economische schade door black-out in Belgische land- en tuinbouwsector tijdens winterdag (Federaal Planbureau) 8.000.000 7.000.000 6.000.000 5.000.000 Black-out 4.000.000 3.000.000 2.000.000 1.000.000 Afschakelen 0 17 h 18 h 19 h 20 h 21 h 22 h 23 h

Producent van elektriciteit PV Pocketvergister WKK Uitval door afschakelplan? Ja Ja Ja Heropstart door DNB? Nee Nee Ja?

WKK Welke worden terug ingeschakeld? Nog geen duidelijkheid over Maar sowieso enkel netto productie lijnen Onevenwichtstarief van 4500 per MWh? Nog geen officiële beslissing

Producent van elektriciteit Uitval? PV Pocketvergister WKK Ja Ja Ja Werking zonder net mogelijk? Eilandmodus Ja, maar Ja, maar Nee

Sunny Island Batterijopslag 3 extra omvormers Zonnepanelen Automatische afkoppeling (Eilandmodus) Controle-eenheid Prijs 10.000-15.000

Pocketvergister Nieuwe pocketvergisters Hoe? Bi-fuel motor (biogas/benzine) Ook 95.000 Afkoppelen van het net (Eilandmodus) Brandstofschakelaar op stand benzine Opnieuw opstarten Bestaande pocketvergisters Momenteel uitval, mogelijkheden worden onderzocht

Agrarische sectoren Melkveehouderij Varkenshouderij Pluimveehouderij Fruitteelt Glastuinbouw

Agrarische sectoren Type en casus bedrijven Metingen Inventarisatie van toestellen Verbruiksprofielen Essentiële vermogens Verschuifbare vermogens Range stroomaggregaat Reductie piekvermogen

Melkveehouderij Essentiële processen Melkwinning Koeling Drinkwatervoorziening Rondpompsysteem Schuifbare processen Productie warm water Productie ijswater Mestrobots Stalreiniging

Melkveehouderij: klassiek Casusbedrijf: 120 melkkoeien Koelcompressor

Melkveehouderij: robotmelken Casusbedrijf: 60 melkkoeien Reiniging

Melkveehouderij Essentiële processen Melkwinning Koeling Drinkwatervoorziening Rondpompsysteem Essentieel vermogen Klassiek melken: 25 kw Robotmelken: 10 kw Opmerkingen Schuiven met melktijden? Schuifbare processen Productie warm water Productie ijswater Mestrobots Stalreiniging Schuifbaar vermogen 0-5 kw

Varkenshouderij Essentiële processen Verwarming Drinkwater Ventilatie (Luchtwasser) Schuifbare processen Voederen Stalreiniging

Varkenshouderij Casusbedrijf: 340 zeugen, 1500 biggen, 2000 VV Geen pasgeboren biggen

30 kw Varkenshouderij Casusbedrijf: 340 zeugen, 1500 biggen, 2000 VV Simulatie: wel pasgeboren biggen 25 kw 20 kw 15 kw 10 kw 5 kw 0 kw 0:00 4:00 8:00 12:00 16:00 20:00 0:00

Varkenshouderij Essentiële processen Verwarming Drinkwater Ventilatie (Luchtwasser) Essentieel vermogen Zonder biggen: 5-10 kw Schuifbare processen Voederen Stalreiniging Schuifbaar vermogen 5-10 kw Met biggen: 25-30 kw Opmerkingen Nood zeer afhankelijk van tijdstip van de ronde Open ventilatie?

Pluimveehouderij Essentiële processen Ventilatie Verwarming Drinkwater Verlichting Voederen Schuifbare processen Transportsysteem Stalreiniging

18 kw 16 kw 14 kw 12 kw 10 kw 8 kw 6 kw 4 kw 2 kw Pluimveehouderij Casusbedrijf: 65.000 vleeskuikens ( 11 dagen) 0 kw 16:30 22:30 4:30 10:30 16:30 22:30 4:30

Pluimveehouderij Essentiële processen Ventilatie Verwarming Drinkwater Verlichting Voederen Essentieel vermogen 15-25 kw Schuifbare processen Transportsysteem Stalreiniging Schuifbaar vermogen 0-5 kw Opmerkingen Noodaggregaat meestal al aanwezig

Fruitteelt Essentiële processen Inkoelen Aanstuurbare processen Bewaren (koelen) Elektrische heftruck Ontdooicycli

Fruitteelt Casusbedrijf: inkoeling 160 ton fruit 35 kw Ontdooiing Nieuw fruit Elektrische heftruck 30 kw 25 kw 20 kw 15 kw 10 kw 5 kw 0 kw 6:00 10:00 14:00 18:00 22:00 2:00 6:00

Fruitteelt Essentiële processen Inkoelen Slim aansturen Bewaren (koelen) Elektrische heftruck Ontdooicyclussen Essentieel vermogen Inkoelen: 35 kw Stuurbaar vermogen Bewaren: 0 20 kw Opmerkingen Grootste impact op schuifbaar vermogen van de L&T sector

Glastuinbouw Essentiële processen Klimaatsturing Verwarming Voeding Verlichting Schuifbare processen Warmtebuffer Drainage voedingswater Zuivering voedingswater Transportsystemen Essentieel vermogen Zonder verlichting: 30-40 kw Met verlichting: 80-120 kw Opmerkingen Noodaggregaat meestal al aanwezig Schuifbaar vermogen 5-10 kw

Oude noodaggregaten Proefdraaien Batterijen Riemen Kwaliteitscontrole van spanning en frequentie Vermogen nog toereikend? (Uitbreiding)

Na het afschakelen Middenspanningscabine handmatig terug inschakelen Aggregaat niet meteen uitschakelen Niet meteen alles terug inschakelen Ga na of alle apparaten weer goed werken (instellingen die eventueel verloren zijn) Solidariteit Beperk verbruik

Conclusie Inschatten gevolgen stroomuitval Plan van aanpak Voorzorgsmaatregelen stroomaggregaat Spreiden en slim aansturen energiegebruik Elk bedrijf heeft specifieke mogelijkheden en behoeftes!

Project: IWT-SAVE Slim Aansturen Van Elektriciteit Demand Side Management op KMO-niveau Verschuiven van verbruikers Opslaan van energieproductie Reductie piekvermogen Netstabiliteit verbeteren Inspelen op tariefopportuniteiten

TIM BISSON SIGMA VZW 71

Stroomonderbrekingen Infosessie Woensdag 29 oktober 2014 Ontmoetingscentrum Rapertingen, Hasselt Sigma Sectie Generatoren Tim Bisson Carl Vandaele

De BLACK OUT Gezelligof Gevaarlijk? SIGMA Federatie van de algemeen vertegenwoordigers van materiaal voor openbare en private werken voor bouw en goederen behandeling Sectie Generatoren ROULE POUR VOUS

ROULE POUR VOUS

Stroomgroepen Stroomgroepen de basis Definities Noodstroomtoepassing Dimensionering Installatie Onderhoud Extra voordelen Prijs indicatie

De basis Stroomgroep 1 dieselmotor + 1 generator 2machines vormen samen 1 geheel Algemene controler beveiligt en stuurt het geheel De motor en zijn motormanagementsysteem beheren de Frequentie De generator en zijn spanningsregelaar beheren de Spanning 50hz - 400V/230V ROULE POUR VOUS

Stroomgroepen Stroomgroepen de basis Definities Noodstroomtoepassing Dimensionering Installatie Onderhoud Extra voordelen Prijs indicatie

+10% ISO 8528 -GENERATOR POWER RATING 1. Continuous Operation (COP) 2. Prime Running (PRP) 3. Limited Time Running (LTP) 4. Emergency Standby (ESP) ISO 8528-1: Reciprocating Internal Combustion Engine Driven Alternating Current Generating Sets, Part 1: Application, Ratings and Performance (2005) DEFINITIES Rating 3 basis parameters Gemiddelde belasting/belatsingsprofiel Max belasting Tijd Opmerking: 1. Er zijnverschillenin eigenconstructeurs-rating (bv: max aantal uren, overbelastbaarheid, ) 2. ISO 8528 moet gezienwordenals de minimum waaraan constructeurs moetenvoldoen. 3. Een bepaalde Rating is altijd opgegeven bij bepaald onderhoudsprogramma ISO 8528-1 : 2005 Power Power Power COP pow er (100%) PRP LTP power er (100%) ESP pow er (100%) Permissible average pow er Permissible average pow er P1 Actual average pow er er 30% Gemiddelde belasting/24hr P2 P1 P3 P2 P4P3 stop t1 Stop t2 stop t1t3 t2 t4t3 Stop stopt5 t4 t6 t5 Stop Time stops for maintenance Maximaal # draaiuren P5 P4 P6 P5 Vuistregel ahv Voorbeeld: zelfde hard-waremet verschillende ratings 1 COntinuous Power COP 100% Ongelimiteerd 80kVA => -20% tov Standy 2 PRime Power PRP 70% Ongelimiteerd 90kVA => -10% tov Standby 3 Limited-Time Power LTP 100% 500 90kVA => -10% tov Standby 4 Emergency Stand-by Power ESP 70% 200 100kVA Stand-by vermogen Time ROULE POUR VOUS

Stroomgroepen Stroomgroepen de basis Definities Noodstroomtoepassing Dimensionering Installatie Onderhoud Extra voordelen Prijs indicatie

WKK ROULE POUR VOUS

WKK BIJ NET-UITVAL 1 e Onderbreking +/-15sec Automatische Omkeerschakelaar Detecteert net-wegval Start groep Schakelt over op groep OPGELET: Bij manuele omschakeling: Groep- en netschakelaar mogen NOOIT gelijktijdig gesloten zijn!!! BIJ NET-TERUGKEER Automatische Omkeerschakelaar detecteert opnieuw het net Schakelt over naar net Stopt de groep 2 e Onderbreking (+/- 3sec) Terug synchro = optie ROULE POUR VOUS

WKK ROULE POUR VOUS

Stroomgroepen Stroomgroepen de basis Definities Noodstroomtoepassing Dimensionering Installatie Onderhoud Extra voordelen Prijs indicatie

DIMENSIONERING GEBRUIKER Lijst van alle verbruikers Type verbruiker Electro Motoren Verlichting Geinstalleerd vermogenper verbruiker Manier van opstart Direct online Ster-Driehoek Frequentie gestuurd Sequentie (volgorde) van opstart CONSTRUCTEUR Ontwerp parameters groep Running kva Running kw Starting kva Starting kw Non-linear loads Start-up Manier + Sequentie Toelaatbare Spanningsdip Toelaatbare Frequentiedip Hersteltijd V/Hz Ratio Selectie Optimale Vermogen en type van Generator ROULE POUR VOUS

DIMENSIONERING Een Goede dimensionering kan geld besparen Voorbeeld: optimalisatie van inschakel-sequentie kan het benodigd vermogen van generator met 50% verminderen!!! Een Slechte Dimensionering = risico Overdimensionering probleem van te lage belasting => olieverbruik, «slobbering» Overbodige investering Onderdimsionering of slechte sequentie van verbruikers generator kan de belasting niet overnemen te grote spannings en frequentie variaties => schadelijk voor electronische apparatuur. Elke degelijke verdeler van stroomgroepen heeft een dimensionerings-programma. ROULE POUR VOUS

DIMENSIONERING Opgelet met Tractor-aggregaten! Goedkoper(want geen motor) MAAR: Staat niet stand-by Geen automatische omschakeling Vaakgeenautomatischetoerentalregeling(50Hz) => bemand(bij oudere tractoren) Tractor onbeschikbaar Aarding niet vergeten! Opgelet met Spanningsregeling en frequentie regeling => risicoop schade aangevoeligeapparatuur. Neem zeker altijd een automatische spanningsregeling ROULE POUR VOUS

Stroomgroepen Stroomgroepen de basis Definities Noodstroomtoepassing Dimensionering Installatie Onderhoud Extra voordelen Prijs indicatie

INSTALLATIE 1. BinnenBuiten 2. Open Gesloten 3. Electrische aansluiting 4. Brandstof: opslag en toevoer 5. VlaremII Buitenopstelling vereist een gesloten generator (=met omkasting) Geen extra ventilatiekanalenen uitlaat leidingen Binnen kan een open of gesloten generator gebruikt worden Geluid Aandacht aan een goede ventilatie en rookgasafvoer(met isolatie) Correcte dimensioneringvan roosters Opgeletvoorherciculatievan koellucht Gesloten set Duurder dan een open set Gebruiksklaar Geluidsgedempt Geintegreerde brandstoftank Open set goedkoper maar minder flexibel Vereist installatie ROULE POUR VOUS

1. BinnenBuiten 2. Open Gesloten 3. Electrische aansluiting 4. Brandstof: opslag en toevoer 5. VlaremII INSTALLATIE Externe voeding 3x400V of 3x230V? TN-C, TN-S of TT? 3Polige of 4Polige schakelaar? Differentieel schakelaar? Aarding Omkeerschakelaar: Automatisch of Manueel Startbevel naar generator Correcte Kabelsectie berekening Vermogen Afstand Manier van plaatsen Externe voeding te voorzien: Batterijlader Waterverwarmer Alarm-meldingen Optie met Parallel-Net functie Samenwerking Installateur + Generator leverancier Keuring ROULE POUR VOUS

1. BinnenBuiten 2. Open Gesloten 3. Electrische aansluiting 4. Brandstof: opslag en toevoer 5. VlaremII INSTALLATIE Brandstof Zwavel-arme brandstof Diesel+ / EN590 Opslag: Ingebouwde Tank in chassis Of Externe tank voor extra autonomie Opgelet bij buitenopstelling: Tracing van de leidingen naar externe tank (tegen bevriezing) Afstand tot de generator zo klein mogelijk(tegendruk) ROULE POUR VOUS

1. BinnenBuiten 2. Open Gesloten 3. Electrische aansluiting 4. Brandstof: opslag en toevoer 5. VlaremII INSTALLATIE VLAREM II wetgeving: Vlaams Reglement betreffende de Milieuvergunning Van toepassing op Ingedeelde Inrichting Stroomgroepen vallen onder rubriek«5.43 Stookinstallaties» Emissies(5.43.2.8/9) <500hr/jaar => noodstroom MINDER STRENG >500hr/jaar => productie STRENGER => DUURDER Opgelet: waarden zijnbij5% O2 Brandstof-opslag Dubbelwandigetank of opvangbak vereist Geluid http://navigator.emis.vito.be/milnav-consult/plainwettekstservlet?wettekstid=9896&lang=nl ROULE POUR VOUS

Stroomgroepen Stroomgroepen de basis Definities Noodstroomtoepassing Dimensionering Installatie Onderhoud Extra voordelen Prijs indicatie

ONDERHOUD Onderhoudsprogramma moet opgegeven worden door leverancier Onderhoudgaatsamen met Rating Noodstroom-generator (200hr/jaar => 500hr/jaar) Jaarlijks => olie + filters 3-jaarlijks => riemen, rubbers, batterijen, etc.. Vraag uw leverancier naar: Onderhoudscontract (verschillende formules zijn mogelijk) Bijkomende garantie-mogelijkheden (standaard 2j voor nood-applicaties) Beschikbaarheid wisselstukken!!! (ook op lang termijn) Eigen depannage dienst met 24/7 interventie-mogelijkheden Periodieke testen zijn een must!! Detecteren van mogelijke problemen in een niet-kritische situatie 1x om de 2 weken Best met belasting ROULE POUR VOUS

Stroomgroepen Stroomgroepen de basis Definities Noodstroomtoepassing Dimensionering Installatie Onderhoud Extra voordelen Prijs indicatie

EXTRA VOORDELEN Piekafvlakking bij tijdelijke piekverbruiken VEREISTEN Bijkomend Synchrobord voor generator(+/- 15k ) Goedkeuring netbeheerder (voorschriften Synergrid C10/11) X d contrôle, synchro-check relais, netontkoppelingsrelais, ROULE POUR VOUS

EXTRA VOORDELEN Mogelijkheid tot R3DP programma (enkel indien op HS aangesloten) Stand-by Premie voor afschakelen van bedrijf (eiland werking) Voor extra productie op het net (parallewerking op het net) Programma van ELIA Via aggregatoren ROULE POUR VOUS

Stroomgroepen Stroomgroepen de basis Definities Noodstroomtoepassing Dimensionering Installatie Onderhoud Extra voordelen Prijs indicatie

KOSTPRIJS Andere Richtprijzen (exl BTW en plaatsing) Automatische Omkeerschakelaar : 1.000 tot 3.000 Synchro-bord : +/- 10.000 à 15.000 ROULE POUR VOUS

AANDACHTSPUNTEN Wat is belangrijk? Neem een verdeler van bekend merk firma met ervaring Kennis en ervaring - elektrisch en mechanisch Juiste dimensionering van het vermogen van de groep. Leveren van nodige plannen, schema s voor de korrekte installatie Service na verkoop onderhoud en 24H/24Hdienst Wisselstukken snel beschikbaar Risico s goedkope (Chinese) stroomgroepen CE keuring ontbreekt vaak Minderwaardige componenten (bv. te dunne kabels) Geen rating of niet volgend ISO normen. Garanties en Service? Regelingen? Spannings en frequentiecontrole? => schade aan electronica. Doe een beroep op de leden van SIGMA, sectie generatoren, voor kwalitatieve Producten en Service. (ENERIA-CATERPILLAR, VAN DAELE, MATERMACO, ATLAS COPCO, HONDA, HUNTER, SDMO, DOOSAN, BIA) www.sigmafederation.be/nl/bezoekers/onze-leden/?filter=285 Wacht dus niet tot het laatste moment (dimensionering, levertermijn generator, aanpassing installatie, keuring, )! ROULE POUR VOUS

BEDANKT U VOOR UW AANDACHT Presentatie gegeven door: Tim Bisson Firma: ENERIA, Division of Bergerat Monnoyeur - CATERPILLAR tbisson@eneria.be Carl Vandaele Firma: Van Daele Machinery - HIMOINSA - JCB carl@vandaele-machinery.be SIGMA vzw Nathalie Poissonnier-Algemeen Secretaris ROULE POUR VOUS

LUC WYNANTS KBC 101

Stroomonderbreking: verzekeringen? KBC Verzekeringen Oktober 2014

Afschakelplan Maatregel stroomtekort tijdens piekperiodes Tijdelijk Tussen 17u en 21u Nooit langer dan 3 uur Aankondiging vooraf 103

Afschakelplan Maatregel stroomtekort tijdens piekperiodes Tijdelijk Tussen 17u en 21u Nooit langer dan 3 uur Aankondiging vooraf Mogelijke gevolgen: - Ongemak - Schade aan goederen - Financiële verliezen - 104

Afschakelplan Maatregel stroomtekort tijdens piekperiodes Tijdelijk Tussen 17u en 21u Nooit langer dan 3 uur Aankondiging vooraf Mogelijke gevolgen: - Ongemak - Schade aan goederen - Financiële verliezen - Oplossing via verzekeringen? 105

106 Opties binnen verzekeringen?

Opties binnen verzekeringen? Brandverzekering voor uw woning Schade door inwerking van elektriciteit op elektrische toestellen Ontdooiing etenswaren in diepvries door onvoorziene stroomonderbreking 107

Opties binnen verzekeringen? Brandverzekering voor uw bedrijf Schade door inwerking van elektriciteit op elektrische toestellen - Uitgezonderd: schade aan koopwaar Schade door uitval klimaatsturing (optioneel) - Bederf koopwaar in koelcellen - Bederf gewassen in serres - Verstikking varkens of pluimvee 108

Opties binnen verzekeringen? Brandverzekering voor uw bedrijf Schade door inwerking van elektriciteit op elektrische toestellen - Uitgezonderd: schade aan koopwaar Schade door uitval klimaatsturing (optioneel) - Bederf koopwaar in koelcellen - Bederf gewassen in serres - Verstikking varkens of pluimvee Noodstroomaggregaat als voorwaarde 109

Stroomonderbreking Onaangekondigd Aangekondigd 110

Stroomonderbreking Onaangekondigd Aangekondigd Gekozen verzekeringen blijven volledig van kracht 111

Stroomonderbreking Onaangekondigd Aangekondigd Schade door het feit dat geen stroom wordt geleverd is niet onverwacht dus Niet-verzekerbaar = wettelijk bepaald 112

Stroomonderbreking Onaangekondigd Aangekondigd Schadeverzekering = verzekering waarbij de verzekeringsprestatie afhankelijk is van een onzeker voorval dat schade veroorzaakt aan iemands vermogen 113

Stroomonderbreking Onaangekondigd Aangekondigd Toch tussenkomst voor verzekerde onverwachte gebeurtenissen 114

Voorbeelden tussenkomst Schade door defect noodstroomaggregaat Kijk vooraf goede werking na! Schade door abnormale spanningsschommelingen door aan-of uitschakelen stroomvoorziening Lichamelijke letsels door bv. val in het donker 115

Voorbeelden tussenkomst Schade door defect noodstroomaggregaat Kijk vooraf goede werking na! Verzekering voor schade door uitval klimaatsturing Schade door abnormale spanningsschommelingen door aan-of uitschakelen stroomvoorziening Waarborg inwerking van elektriciteit Lichamelijke letsels door bv. val in het donker Verzekering lichamelijke ongevallen 116

117 Preventie stroomonderbreking?

Preventie stroomonderbreking? Noodstroomvoorziening Noodstroomaggregaat Noodstroombatterij 118

Preventie stroomonderbreking? Noodstroomvoorziening Noodstroomaggregaat Noodstroombatterij Kijk deze op voorhand goed na! 119

Preventie stroomonderbreking? Maak zelf een analysevan de gevolgen voor jouw bedrijf Enkele voorbeelden: Sector Risico Voorbeelden van maatregelen Varkens en pluimvee Melkvee Verstikking Het niet kunnen melken Bederf melk in koeltank Natuurlijke ventilatie mogelijk? Werkt noodstroomaggregaat nog goed? Kan vroeger gemolken worden? (geplande uitval tussen 17u en 21u) Kan temperatuur op voorhand verlaagd worden? Aangepaste afspraken rond de melkophaling Mogelijk? 120

Preventie stroomonderbreking? Af- en aanzetten zekeringen Schakel bij uitval uw zekeringen zelf op voorhand al af Schakel deze terug aan enkele minuten na het einde van de stroomuitval Schakel stapsgewijs uw zekeringen of toestellen terug aan 121

Preventie stroomonderbreking? Af- en aanzetten zekeringen Schakel bij uitval uw zekeringen zelf op voorhand al af Schakel deze terug aan enkele minuten na het einde van de stroomuitval Schakel stapsgewijs uw zekeringen of toestellen terug aan Kies bij vervangingen voor energiezuinige installaties 122

Preventie stroomonderbreking? Af- en aanzetten zekeringen Schakel bij uitval uw zekeringen zelf op voorhand al af Schakel deze terug aan enkele minuten na het einde van de stroomuitval Schakel stapsgewijs uw zekeringen of toestellen terug aan Kies bij vervangingen voor energiezuinige installaties Voorzie noodverlichting(zaklamp, ) 123

124 Vragen?

CONCLUSIES & VRAGENRONDE 125 125