Duurzame bedrijventerreinen
Duurzaamheid: meer dan enkel energie Duurzaam bedrijventerrein Energie, water, afval, sociale aspecten, samenwerkingen, Wordt ingewikkelde oefening Gegevens?
Project SIS (Sustainable Industrial Sites) Basisidee Algemene consensus belang duurzame bedrijventerreinen Moeilijke vertaalslag naar de praktijk Diversiteit in soorten bedrijventerreinen Nood aan toetssteen
Project SIS Duurzaam bedrijventerrein meetlat Praktisch Hoeveelheid benodigde data Beschikbaarheid data Flexibel Ambitieniveaus Modulair Bruikbaar Voorbeelden, tips,
Partners
SIS Sustainable Industrial Sites Seminarie Duurzame bedrijventerreinen in de praktijk
Onze belangrijkste doelstelling is het ontwikkelen van een vraaggestuurd praktisch instrument dat BT ontwikkelaars die de duurzame weg op willen gaan hierbij een eerste ondersteuning en begeleiding geeft in het maken van keuzes en het bepalen en invullen van ambitieniveaus
METEN Bestaand duurzaamheidniveau bepalen. Hebben we ons ambitieniveau behaald? PLANNEN Wat kan beter? Plan veranderingen om het BT te verduurzamen. Bepaal uw ambitieniveaus. Waar staan we? Check. Waar willen/kunn en we naartoe? Uitvoering UITVOEREN Haal inspiratie uit bestaande voorbeelden UITVOEREN continue verbetering naar een duurzaam BT
Wat zijn de CRITERIA om een BT te beoordelen op duurzaamheid?
kwantitatief waar mogelijk overige kwalitatief
Belangrijk: geen cumulatief resultaat maar resultaten voor verschillende criteria naast elkaar
Kwantitatieve CRITERIA
systeemgrens bepalen Privaat eigendom Duidelijke systeemgrens bepalen Buffer Infrastructuur Gebouwen Bedrijventerrein X Buffer Publiek eigendom Omgeving
zo gaat het mis lineair metabolisme Materialen Energie Water Bedrijventerrein X Producten Afval gevaarlijk recycleerbaar niet-recycleerbaar LCA van productieproces valt buiten deze studie
naar zero-impact Het is duidelijk dat we niet langer slechte concepten uit het verleden moeten verbeteren maar vooruit moeten kijken: hoe ver staan we van de ideale situatie? Met het recente akkoord van de G8 om tegen 2050 80% CO₂ te reduceren, is het duidelijk dat er geen ontsnappen meer aan is en dat we de situatie moeten exploreren waar gebouwen en de gebouwde omgeving 0 of bijna 0 impact hebben
Groene Energie target = kringlopen 0-energie / 0-water / 0-materialen Hernieuwbare/ recycled Materialen Hemel water Herbruik energie Bedrijventerrein X Herbruik water Herbruik materialen Producten harvest resources use renewables + re-use everything as input again LCA van productieproces valt buiten deze studie
ambitieniveaus: distance-to-target Groene Energie Hernieuwbare Materialen Hemel water Niet-hernieuwbare Materialen Fossiele Energie Leidingwater Herbruik energie Bedrijventerrein X Herbruik water Herbruik materialen Producten Afval LCA van productieproces valt buiten deze studie
Ambitieniveaus niveau 0 niveau 1 niveau 2 niveau 3 niveau 4 Indicatorwaarde 0% 25% DTT=75% 50% DTT=50% 75% DTT=25% 100% TARGET 0
1 2 3 4 TARGET 0 ENERGIE DTT=75% DTT=50% DTT=25% 0-energie WATER DTT=75% DTT=50% DTT=25% 0-water MATERIALE N DTT=75% DTT=50% DTT=25% 0-materialen bedrijf (gebouw+privaat terrein) / bedrijventerrein (zowel publiek als privaat deel) ambitieniveau kan per thema bepaald worden
Belangrijk eenvoudig te berekenen geldig voor alle soorten bedrijven (wij kennen niet elke sector, grote verscheidenheid van oplossingen en mogelijkheden) vrijheid van creativiteit om ambitieniveau te bereiken, binnen 1 bedrijf en door samen te werken met andere bedrijven (oa stromen uitwisselen, samen groene energie produceren)
Voorbeeld E-peil gebouwen E-peil voor gebouwen >> vrijheid van behalen van dit E-peil E-peil houdt rekening met verschillende aspecten zoals orientatie, isolatie, installaties, etc (allemaal in 1 cijfer) Maatregelenpakketten om lager E-peil te halen
Energie Groene energie bedrijf (geproduceerd en/of aangekocht) Energiebehoefte bedrijf (elektriciteit + brandstoffen) x 100 = % eigen energie behoeftevoorziening Hoe kleiner de energiebehoefte, hoe minder groene energie nodig is om een bepaald % te behalen!!!
1. Ambitieniveau bedrijf = gebouw + privaat terrein (systeemgrens). Een bepaald ambitieniveau kan ook met 2 of meerdere bedrijven samen behaald worden. Bij een hoger ambitieniveau zal dit vaker voorkomen. 1 distance-to-target = 75% bedrijf voorziet voor 25% in eigen energiebehoefte dit kan oa door wisselwerking met omliggende bedrijven 2 3 4 distance-to-target = 50% distance-to-target = 25% target = 0-energie bedrijf voorziet voor 50% in eigen energiebehoefte dit kan oa door wisselwerking met omliggende bedrijven bedrijf voorziet voor 75% in eigen energiebehoefte dit kan oa door wisselwerking met omliggende bedrijven bedrijf voorziet volledig in eigen energiebehoefte dit kan oa door wisselwerking met omliggende bedrijven De energiebehoefte van een bedrijf = totale energieverbruik binnen de systeemsgrens: elektriciteit + brandstoffen (incl. vervoer op privaat terrein)
Data Energie bedrijf primair energieverbruik gebouw + privaat terrein (brandstoffen incl vervoer op prive terrein, elektriciteit) groene energieproductie / aankoop publiek deel primair energieverbruik publiek terrein groene energieproductie / aankoop te berekenen = % eigen energie behoeftevoorziening
Voordelen laat duidelijk zien waar we naartoe moeten stimuleert lager verbruik als uitgangsbasis: hoe lager het verbruik, hoe minder groene energie geproduceerd moet worden principe trias energetica stap 1: beperk de energievraag stap 2: gebruik duurzame energiebronnen stap 3: gebruik eindige energiebronnen efficient samenwerken levert voordelen op (clustering) (energie die in een kringloop terecht komt, kan worden afgetrokken) alternatief voor zelf opwekken groene stroom? groene stroom inkopen, cluster aangaan met omliggend bedrijf, emissierechten?
CRITERIA Kwantitatief Water Energie Materialen Mobiliteit Biodiversiteit METEN: waar staan we? ENERGIE PLANNEN: waar naartoe? DEUTSCH Indicator 1: Indicatoren Deze indicator Eén indicator per bedrijf: 1.aandeel in eigen energiebehoefte voorziening Groene energie bedrijf (geproduceerd en/of aangekocht) Eén indicator voor het gehele industrieterrein: x 100 = 2. aandeel in eigen energiebehoefte voorziening Energiebehoefte bedrijf (elektriciteit + brandstoffen*) NEDERLANDS UITVOEREN POP-UP BIJ ELKE INDICATOR % eigen energie behoeftevoorziening FRANCAIS Kwalitatief Juridisch Economisch Ruimtelijk Technisch Sociaal Database * incl. vervoer op privé terrein Ambitieniveaus niveau 0 niveau 1 niveau 2 niveau 3 niveau 4 voorbeelden Indicatorwaarde 0% 25% DTT=75% 50% DTT=50% Klik hier om data survey te bekijken Login om data survey in te vullen? voorbeelden voorbeelden voorbeelden 75% DTT=25% 100% TARGET 0
METEN: waar staan we? PLANNEN: waar naartoe? DEUTSCH NEDERLANDS UITVOEREN FRANCAIS CRITERIA Kwantitatief Water Energie Materialen Mobiliteit Biodiversiteit Kwalitatief Juridisch Economisch Ruimtelijk Technisch Sociaal Database WATER Indicatoren 3 indicatoren per bedrijf: 1. watergebruik 2. lozing van niet-verontreinigd hemelwater 3. zuivering en lozing van afvalwater Voor elk bedrijf wordt de gemiddelde score van de 3 indicatoren afgewogen tegen de benodigde minimale score voor de verschillende ambitieniveaus. 3 indicatoren voor het gehele industrieterrein: 4. lozing van niet-verontreinigd hemelwater 5. zuivering en lozing van afvalwater 6. impact op de waterhuishouding Voor elk industrieterrein wordt de gemiddelde score van de 3 indicatoren afgewogen tegen de benodigde minimale score voor de verschillende ambitieniveaus. Ambitieniveaus niveau 0 niveau 1 niveau 2 niveau 3 niveau 4 voorbeelden Indicatorwaarde 0% 25% DTT=75% 50% DTT=50% Klik hier om data survey te bekijken Login om data survey in te vullen? voorbeelden voorbeelden voorbeelden 75% DTT=25% 100% TARGET 0
METEN: waar staan we? PLANNEN: waar naartoe? DEUTSCH NEDERLANDS UITVOEREN FRANCAIS CRITERIA Kwantitatief Water Energie Materialen Mobiliteit Biodiversiteit Kwalitatief Juridisch Economisch Ruimtelijk Technisch Sociaal Database WATER 3 indicatoren voor het gehele industrieterrein: 4. lozing van niet-verontreinigd hemelwater 5. zuivering en lozing van afvalwater 6. impact op de waterhuishouding POP-UP BIJ ELKE INDICATOR Indicatoren Indicator 1: watergebruik Deze indicator beoordeelt of de meest optimale 3 indicatoren per bedrijf: waterbronnen worden gebruikt binnen het bedrijf 1. watergebruik volgens het principe dat het gebruik van leidingwater, 2. lozing van niet-verontreinigd hemelwater oppervlaktewater en zeker grondwater zoveel mogelijk 3. zuivering en lozing van afvalwater ontmoedigd dient te worden. Voor elk bedrijf wordt de gemiddelde score van de 3 indicatoren afgewogen tegen niveau de benodigde 1 niveau 2 niveau 3 niveau 4 minimale score voor de verschillende ambitieniveaus. Voor elk industrieterrein wordt de gemiddelde score van de 3 indicatoren afgewogen tegen de benodigde minimale score voor de verschillende ambitieniveaus. Ambitieniveaus niveau 0 niveau 1 niveau 2 niveau 3 niveau 4 voorbeelden Indicatorwaarde 0% 25% DTT=75% 50% DTT=50% Klik hier om data survey te bekijken Login om data survey in te vullen? voorbeelden voorbeelden voorbeelden 75% DTT=25% 100% TARGET 0
METEN: waar staan we? PLANNEN: waar naartoe? DEUTSCH NEDERLANDS UITVOEREN FRANCAIS CRITERIA Kwantitatief Water Energie Materialen Mobiliteit Biodiversiteit Kwalitatief Juridisch Economisch Ruimtelijk Technisch Sociaal Database WATER 3 indicatoren voor het gehele industrieterrein: 4. lozing van niet-verontreinigd hemelwater 5. zuivering en lozing van afvalwater 6. impact op de waterhuishouding POP-UP BIJ ELKE INDICATOR Indicatoren Indicator 1: watergebruik Deze indicator beoordeelt of de meest optimale 3 indicatoren per bedrijf: waterbronnen worden gebruikt binnen het bedrijf 1. watergebruik volgens het principe dat het gebruik van leidingwater, 2. lozing van niet-verontreinigd hemelwater oppervlaktewater en zeker grondwater zoveel mogelijk 3. zuivering en lozing van afvalwater ontmoedigd dient te worden. Voor elk bedrijf wordt de gemiddelde score van de 3 indicatoren afgewogen tegen niveau de benodigde 1 niveau 2 niveau 3 niveau 4 minimale score voor de verschillende POP-UP BIJ ELK NIVEAU PER INDICATOR ambitieniveaus. Voor elk industrieterrein wordt de gemiddelde score van de 3 indicatoren afgewogen tegen de benodigde minimale score voor de verschillende ambitieniveaus. Ambitieniveaus niveau 0 niveau 1 niveau 2 niveau 3 niveau 4 voorbeelden Indicatorwaarde 0% 25% DTT=75% Indicator 1: watergebruik Ambitieniveau 2 kan gehaald worden wanneer minder dan 50% van het waterverbruik (uitgezonderd de helft van het sanitair waterverbruik en voor de productie van producten die dit vragen) uit leidingwater of oppervlaktewater bestaat; bij het gebruik van grondwater mag dit Klikslechts hier om20% data van survey het waterverbruik bekijken bedragen. Login om data survey in te vullen? voorbeelden voorbeelden voorbeelden 50% DTT=50% 75% DTT=25% 100% TARGET 0
Kwalitatieve CRITERIA moeilijk meetbaar geen: wetenschappelijke meting > te uitgebreid wel: DBT metroplan begeleiding fasen belangrijkheid
DBT Metroplan Zone: juridisch Zone: economisch POP-UP BIJ ELK METROSTATION Samenwerking tussen de bedrijven Fase: voorbereidende fase Criteria: Economisch Belangrijkheid: Zeer belangrijk Waarom? Tips Voorbereidende fase Conceptiefase Uitgiftefase Exploitatie-, beheers- en handhavingsfase Voorbeelden
METEN: waar staan we? PLANNEN: waar naartoe? DEUTSCH NEDERLANDS UITVOEREN FRANCAIS CRITERIA Kwantitatief Water Energie Materialen Mobiliteit Biodiversiteit Kwalitatief Juridisch Economisch Ruimtelijk Technisch Sociaal Database Database Deze database bevat enkel voorbeelden die voor de kwantitatieve criteria een ambitieniveau hoger dan niveau 0 halen, dwz voorbeelden die een zekere duurzaamheid behaald hebben. Zoek in Database Zoek filters: Criteria Alle Ambitieniveau (enkel voor kwantitatieve criteria) Alle Type terrein Alle Grootte terrein Alle Provincie Alle Search