STUDIEGEBIED Handelswetenschappen en bedrijfskunde

STUDIEGEBIED Handelswetenschappen en bedrijfskunde Hoger Beroepsonderwijs Modulaire opleiding Reisleider BO HB 002 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 17

Inhoud 1 Opleiding... 3 1.1 Relatie opleiding referentiekader... 3 1.2 Inhoud... 3 1.3 Certificering... 3 1.4 Niveau... 3 1.5 Duur... 3 1.6 Plaats van de opleiding in het studiegebied... 3 1.7 Modules... 3 1.8 Leertraject... 4 1.9 Sleutelvaardigheden... 4 2 Modules... 5 2.1 Module Voorbereidingsproces M HB 016... 5 2.1.1 Situering van de module in de opleiding... 5 2.1.2 Instapvereisten... 5 2.1.3 Studieduur... 5 2.1.4 Basiscompetenties... 5 2.2 Module Basiskennis algemene en politieke geschiedenis M HB 017... 6 2.2.1 Situering van de module in de opleiding... 6 2.2.2 Instapvereisten... 6 2.2.3 Studieduur... 6 2.2.4 Basiscompetenties... 6 2.3 Module Basiskennis kunst- en cultuurbeschouwing M HB 018... 7 2.3.1 Situering van de module in de opleiding... 7 2.3.2 Instapvereisten... 7 2.3.3 Studieduur... 7 2.3.4 Basiscompetenties... 7 2.4 Module Basiskennis natuur- en landschapslezen M HB 019... 8 2.4.1 Situering van de module in de opleiding... 8 2.4.2 Instapvereisten... 8 2.4.3 Studieduur... 8 2.4.4 Basiscompetenties... 8 2.5 Module Rondleiden in de praktijk M HB 020... 9 2.5.1 Situering van de module in de opleiding... 9 2.5.2 Instapvereisten... 9 2.5.3 Studieduur... 9 2.5.4 Basiscompetenties... 9 2.6 Module Specifieke reisleidervaardigheden M HB 021... 10 2.6.1 Situering van de module in de opleiding... 10 2.6.2 Instapvereisten... 10 2.6.3 Studieduur... 10 2.6.4 Basiscompetenties... 10 2.7 Module Bestemming reisleider M HB 022... 11 2.7.1 Situering van de module in de opleiding... 11 2.7.2 Instapvereisten... 11 2.7.3 Studieduur... 11 2.7.4 Basiscompetenties... 11 2.8 Module Project bestemming reisleider M HB 023... 12 2.8.1 Situering van de module in de opleiding... 12 2.8.2 Instapvereisten... 12 2.8.3 Studieduur... 12 2.8.4 Basiscompetenties... 12 3 Bijlage Samenhang tussen de opleidingen van het studiegebied Handelswetenschappen en bedrijfskunde... 13 Versie 1.0 BVR Pagina 2 van 17

1 Opleiding 1.1 Relatie opleiding referentiekader De beroepsopleiding Reisleider hoort thuis in het studiegebied Handelswetenschappen en bedrijfskunde van het Hoger Beroepsonderwijs. De opleiding Reisleider is gebaseerd op het beroepsprofiel Reisleider : Toerisme / Profiel: Reisleider. SERV (2002). (In samenwerking met: de sociale partners die de beroepsgroep vertegenwoordigen) 1.2 Inhoud In de opleiding Reisleider leer je de basisvaardigheden en technieken die eigen zijn aan het leiden van een reis. Je leert ook meer over geschiedenis, cultuur, kunst, politiek, landschap en natuur. Je verdiept je in een specifieke bestemming en gebruikt je verworven competenties in een toepassingsgericht project. Met deze bagage kan je aan de slag als professioneel reisleider. 1.3 Certificering De opleiding leidt tot het certificaat REISLEIDER 1.4 Niveau De opleiding behoort tot het studiegebied Handelswetenschappen en bedrijfskunde van het Hoger beroepsonderwijs. 1.5 Duur 440 Lestijden 1.6 Plaats van de opleiding in het studiegebied Nr. Opleidingen Code Lestijden Niveau 1 Hotel- en cateringmanagement BO HB 001 1440 HBO 2 Reisleider BO HB 002 440 HBO 3 Gids BO HB 003 440 HBO 1.7 Modules Naam Code Lestijden Voorbereidingsproces M HB 016 40 Lt Basiskennis algemene en politieke geschiedenis M HB 017 40 Lt Basiskennis kunst- en cultuurbeschouwing M HB 018 40 Lt Basiskennis natuur- en landschapslezen M HB 019 40 Lt Rondleiden in de praktijk M HB 020 80 Lt Specifieke reisleidervaardigheden M HB 021 40 Lt Bestemming reisleider M HB 022 80 Lt Project bestemming reisleider M HB 023 80 Lt Versie 1.0 BVR Pagina 3 van 17

1.8 Leertraject 1.9 Sleutelvaardigheden Sleutelvaardigheid Specificatie Code CONTACTVAARDIG- In staat zijn om contact te leggen en eventueel te SV06 HEID onderhouden, ook in moeilijke situaties (onder meer met mensen met verschillende opvattingen en achtergrond). EMPATHIE In staat zijn zich in te leven in iemands situatie, er begrip SV11 PRODUCTIEVE TAALVAARDIGHEID NEDERLANDS KRITISCHE INGESTELDHEID FLEIBILITEIT LEERBEKWAAM- HEID LEERGIERIGHEID EEN WERKPLAN KUNNEN MAKEN PROBLEMEN ONDERKENNEN EN OPLOSSEN VERANTWOORDE- LIJKHEIDSZIN voor op te brengen en er tactvol mee om te gaan. In staat zijn zich op een adequate wijze mondeling en schriftelijk in het Nederlands uit te drukken. In staat zijn zichzelf en zijn omgeving in vraag te stellen, de waarde van een bewering of een feit, de haalbaarheid van een vooropgesteld doel te verifiëren, alvorens een stelling in te nemen. In staat zijn om, via geëigende leerprocessen, zijn competenties te verbreden en te verdiepen. In staat zijn om actief te zoeken naar situaties om zijn competenties te verbreden en te verdiepen. In staat zijn om zich aan te passen aan wijzigende omstandigheden, onder meer middelen, doelen, mensen en procedures. In staat zijn om op systematische wijze te beslissen welke stappen men bij de uitvoering van een taak zal zetten. Zien dat er een probleem is, waar het precies gesitueerd is en er een oplossing voor aanreiken. Aandacht hebben voor de consequenties van een taak en beslissingen nemen op basis van mogelijke consequenties ervan. SV25 SV15 SV18 SV19 SV12 SV10 SV23 SV31 Versie 1.0 BVR Pagina 4 van 17

2 Modules 2.1 Module Voorbereidingsproces M HB 016 2.1.1 Situering van de module in de opleiding Als cursist verwerf je in deze module basisinzichten over communicatie en elementaire kennis over het werkveld van de toekomstige gids en reisleider. In het onderdeel Informatieverwerving en - verwerking word je vertrouwd gemaakt met de wijze waarop je degelijk en betrouwbaar materiaal kan opsporen bij het voorbereiden van een gidsbeurt of een reis. 2.1.2 Instapvereisten Er zijn geen bijkomende instapvoorwaarden bovenop de algemeen geldende instapvoorwaarden van het decreet van 15 juni 2007 betreffende het volwassenenonderwijs. 2.1.3 Studieduur 40 Lt 2.1.4 Basiscompetenties Module voorbereidingsproces M HB 016 Component oriëntatie praktijk sector doelgroepen identificeren M HB 016 BC 01 elementaire kenmerken van rondleidingsmethodieken onderscheiden M HB 016 BC 02 kennis van de toeristische en culturele sector functioneel toepassen M HB 016 BC 03 De cursist beheerst elementaire spreektechnieken M HB 016 BC 04 Component informatieverwerving en -verwerking informatie voor een opdracht verzamelen M HB 016 BC 05 informatie voor een opdracht verwerken M HB 016 BC 06 binnen de opdracht eigen doelstellingen formuleren M HB 016 BC 07 zich de gevonden informatie eigen maken M HB 016 BC 08 classificatiemethoden toepassen M HB 016 BC 09 Versie 1.0 BVR Pagina 5 van 17

2.2 Module Basiskennis algemene en politieke geschiedenis M HB 017 2.2.1 Situering van de module in de opleiding In deze module verwerf je de basiskennis over algemene en politieke geschiedenis die je in staat stelt om later gidsbeurten of reizen inhoudelijk vorm te geven. 2.2.2 Instapvereisten Er zijn geen bijkomende instapvoorwaarden bovenop de algemeen geldende instapvoorwaarden van het decreet van 15 juni 2007 betreffende het volwassenenonderwijs. 2.2.3 Studieduur 40 Lt 2.2.4 Basiscompetenties Module basiskennis algemene en politieke geschiedenis M HB 017 een thema situeren op basis van parate kennis over geschiedenis en M HB 017 BC 01 politieke ontwikkelingen kritisch reflecteren op actuele maatschappelijke ontwikkelingen op basis M HB 017 BC 02 van parate kennis over geschiedenis en politiek Versie 1.0 BVR Pagina 6 van 17

2.3 Module Basiskennis kunst- en cultuurbeschouwing M HB 018 2.3.1 Situering van de module in de opleiding In deze module verwerf je de basiskennis over kunst en cultuur die je in staat stelt om later gidsbeurten of reizen inhoudelijk vorm te geven. 2.3.2 Instapvereisten Er zijn geen bijkomende instapvoorwaarden bovenop de algemeen geldende instapvoorwaarden van het decreet van 15 juni 2007 betreffende het volwassenenonderwijs. 2.3.3 Studieduur 40 Lt 2.3.4 Basiscompetenties Module basiskennis kunst- en cultuurbeschouwing M HB 018 een thema situeren op basis van parate kennis over kunst en cultuur M HB 018 BC 01 kritisch reflecteren op actuele maatschappelijke ontwikkelingen op basis M HB 018 BC 02 van parate kennis over kunst en cultuur Versie 1.0 BVR Pagina 7 van 17

2.4 Module Basiskennis natuur- en landschapslezen M HB 019 2.4.1 Situering van de module in de opleiding In deze module verwerf je de basiskennis over geografie, geologie, ecologie, economische geografie, fauna en flora die je in staat stelt om later gidsbeurten of reizen inhoudelijk vorm te geven. 2.4.2 Instapvereisten Er zijn geen bijkomende instapvoorwaarden bovenop de algemeen geldende instapvoorwaarden van het decreet van 15 juni 2007 betreffende het volwassenenonderwijs. 2.4.3 Studieduur 40 Lt 2.4.4 Basiscompetenties Module basiskennis natuur- en landschapslezen M HB 019 een thema situeren op basis van parate kennis over geografie, geologie, M HB 019 BC 01 ecologie, economische geografie, fauna en flora kritisch reflecteren op actuele maatschappelijke ontwikkelingen op basis M HB 019 BC 02 van parate kennis over geografie, geologie, ecologie, economische geografie, fauna en flora Versie 1.0 BVR Pagina 8 van 17

2.5 Module Rondleiden in de praktijk M HB 020 2.5.1 Situering van de module in de opleiding In deze module train je de voor een gids en reisleider essentiële vaardigheden met betrekking tot communicatie, leiderschap en groepsprocessen. 2.5.2 Instapvereisten Er zijn geen bijkomende instapvoorwaarden bovenop de algemeen geldende instapvoorwaarden van het decreet van 15 juni 2007 betreffende het volwassenenonderwijs. 2.5.3 Studieduur 80 Lt 2.5.4 Basiscompetenties Module Rondleiden in de praktijk M HB 020 Component groepscommunicatie kennis over groepsdynamiek en communicatietechniek toepassen M HB 020 BC 01 in functie van de gidsopdracht en de doelgroep een gepaste methodiek M HB 020 BC 02 van rondleiden selecteren en toepassen een aangenaam en aan de groep aangepast kader creëren M HB 020 BC 03 aan een groep leiding en advies geven M HB 020 BC 04 de denk- en leefwereld van de bezoekers inschatten M HB 020 BC 05 informatie verstrekken M HB 020 BC 06 functioneel gebruik maken van didactische middelen M HB 020 BC 07 Component persoonlijk optreden deontologische regels toepassen M HB 020 BC 08 het eigen functioneren evalueren M HB 020 BC 09 een correcte en standaardtaal gebruiken M HB 020 BC 10 basisprincipes van eerstehulpverlening toepassen M HB 020 BC 11 Component duurzaam toerisme de basisfilosofie van duurzame ontwikkeling in toerisme schetsen M HB 020 BC 12 Component gids- en reisleiderstechnieken kaartlezen M HB 020 BC 13 een opdracht voorbereiden en infobundel samenstellen M HB 020 BC 14 een gedetailleerde reis- of gidsroute en -planning uitwerken M HB 020 BC 15 alternatieve scenario s uitwerken M HB 020 BC 16 de opdracht afsluiten M HB 020 BC 17 de opdracht administratief afhandelen M HB 020 BC 18 veiligheidsvoorschriften toepassen M HB 020 BC 19 Versie 1.0 BVR Pagina 9 van 17

2.6 Module Specifieke reisleidervaardigheden M HB 021 2.6.1 Situering van de module in de opleiding Deze module diept de verschillende aspecten verder uit die eigen zijn aan het vak van reisleider. De module bestaat uit vier onderdelen. Het luik transport focust op wat er allemaal komt kijken bij het zich verplaatsen als onderdeel van het op reis zijn. Je leert omgaan met verschillende (conflict)situaties. Je wordt getraind op het adequaat reageren bij ziekte of ongevallen. Je krijgt inzicht in andere culturen en weet hoe je de brug kan maken tussen de cultuur van je reizigers en die van de bestemming die je bezoekt. 2.6.2 Instapvereisten De cursist heeft de basiscompetenties bereikt van de modules: Voorbereidingsproces Basiskennis algemene en politieke geschiedenis Basiskennis kunst- en cultuurbeschouwing Basiskennis natuur- en landschapslezen Rondleiden in de praktijk 2.6.3 Studieduur 40 Lt 2.6.4 Basiscompetenties Module Specifieke reisleidervaardigheden M HB 021 Component transport diverse vormen van privé- en openbaar vervoer in België en in het M HB 021 BC 01 buitenland aangepast aanwenden, afhankelijk van het reisschema de procedures met betrekking tot verzekeringen, betalingswijzen, M HB 021 BC 02 contracten, ongevallen, toepassen het effect van het soort vervoermiddel op de dynamiek en het ritme van M HB 021 BC 03 een reis en op bepaalde groepsdynamische aspecten inschatten Component EHBO voorzorgs- en andere maatregelen in verband met veiligheid en vervoer M HB 021 BC 04 adequaat toepassen anderen in nood helpen door het toepassen van eerste hulp en cardiopulmonaire resuscitatie (CPR) M HB 021 BC 05 omgaan met groepsdynamische aspecten die te maken hebben met M HB 021 BC 06 zieke en gekwetste deelnemers in de groep Component groepsdynamica en conflicthantering afhankelijk van de situatie en de deelnemersgroep, flexibele accenten M HB 021 BC 07 leggen in zijn leiderschap adequaat omgaan met meningsverschillen en conflicten tussen M HB 021 BC 08 deelnemers Component interculturele communicatie het anders-zijn van een cultuur in een bredere context plaatsen en dit op M HB 021 BC 09 een positieve manier overbrengen aan de reiziger interculturele misverstanden en elementen van een cultuurschok M HB 021 BC 10 herkennen en er adequaat mee omgaan, zowel naar de reiziger als naar de lokale bevolking Versie 1.0 BVR Pagina 10 van 17

2.7 Module Bestemming reisleider M HB 022 2.7.1 Situering van de module in de opleiding In deze module verwerf je de gespecialiseerde kennis voor het leiden van reizen naar een bepaalde bestemming. 2.7.2 Instapvereisten De cursist heeft de basiscompetenties bereikt van de modules: Voorbereidingsproces Basiskennis algemene en politieke geschiedenis Basiskennis kunst- en cultuurbeschouwing Basiskennis natuur- en landschapslezen Rondleiden in de praktijk 2.7.3 Studieduur 80 Lt 2.7.4 Basiscompetenties Module Bestemming reisleider M HB 022 de regio als toeristische bestemming situeren M HB 022 BC 01 inschatten waarom mensen naar deze bestemming reizen M HB 022 BC 02 de kenmerken eigen aan de biotoop van de bestemming relateren aan de M HB 022 BC 03 praktische aspecten van het verblijven en rondreizen voor een groep historische, geopolitieke, economische, kunsthistorische en culturele M HB 022 BC 04 aspecten van de bestemming duiden en deze aspecten in verband brengen met diverse landen/streken binnen de bestemming de impact van het toerisme op de bestemming weergeven M HB 022 BC 05 actuele maatschappelijke ontwikkelingen binnen de bestemming duiden M HB 022 BC 06 Versie 1.0 BVR Pagina 11 van 17

2.8 Module Project bestemming reisleider M HB 023 2.8.1 Situering van de module in de opleiding In deze module verdiep je je als cursist in een deelaspect van de bestemming. Je werkt zelfstandig een reis uit en voert die indien mogelijk ook uit. 2.8.2 Instapvereisten De cursist heeft de basiscompetenties bereikt van de modules: Voorbereidingsproces Basiskennis algemene en politieke geschiedenis Basiskennis kunst- en cultuurbeschouwing Basiskennis natuur- en landschapslezen Rondleiden in de praktijk 2.8.3 Studieduur 80 Lt 2.8.4 Basiscompetenties Module Project bestemming reisleider M HB 023 een reis concreet uitwerken en voorbereiden M HB 023 BC 01 relevante bronnen hanteren M HB 023 BC 02 een veelheid van informatie filteren tot hoofd- en bijzaak M HB 023 BC 03 op een aangename en enthousiaste manier heel uiteenlopende M HB 023 BC 04 informatie geven over allerhande aspecten van de bestemming een vlot en overzichtelijk hanteerbaar systeem uitwerken dat toelaat om M HB 023 BC 05 de gegevens van de eigen voorbereiding en informatie tijdens de reis gemakkelijk te gebruiken rekening houden met onvoorziene omstandigheden en/of risicofactoren M HB 023 BC 06 de denk- en leefwereld en de verwachtingen van de deelnemers M HB 023 BC 07 inschatten op een professionele en flexibele manier leiding geven M HB 023 BC 08 instaan voor de organisatie en coördinatie van alle praktische aspecten M HB 023 BC 09 tijdens de reis de principes van duurzaam toerisme toepassen M HB 023 BC 10 zichzelf bijscholen en kritisch reflecteren over de kwaliteit van het eigen M HB 023 BC 11 handelen Versie 1.0 BVR Pagina 12 van 17

3 Bijlage Samenhang tussen de opleidingen van het studiegebied Handelswetenschappen en bedrijfskunde BO HB 001 Hotel- en cateringmanagement BO HB 002 Reisleider BO HB 003 Gids M HB 001 BC 01 M HB 001 BC 02 M HB 001 BC 03 M HB 001 BC 04 M HB 001 BC 05 M HB 001 BC 06 M HB 001 BC 07 M HB 002 BC 01 M HB 002 BC 02 M HB 003 BC 01 M HB 003 BC 02 M HB 004 BC 01 M HB 004 BC 02 M HB 004 BC 03 M HB 004 BC 04 M HB 004 BC 05 M HB 004 BC 06 M HB 004 BC 07 M HB 004 BC 08 M HB 004 BC 09 M HB 004 BC 10 M HB 005 BC 01 M HB 005 BC 02 M HB 005 BC 03 M HB 005 BC 04 M HB 005 BC 05 M HB 005 BC 06 M HB 005 BC 07 M HB 005 BC 08 M HB 005 BC 09 M HB 005 BC 10 M HB 005 BC 11 M HB 006 BC 01 M HB 006 BC 02 M HB 006 BC 03 M HB 006 BC 04 Versie 1.0 BVR Pagina 13 van 17

BO HB 001 Hotel- en cateringmanagement BO HB 002 Reisleider BO HB 003 Gids M HB 006 BC 05 M HB 007 BC 01 M HB 007 BC 02 M HB 007 BC 03 M HB 007 BC 04 M HB 007 BC 05 M HB 007 BC 06 M HB 007 BC 07 M HB 007 BC 08 M HB 007 BC 09 M HB 007 BC 10 M HB 008 BC 01 M HB 008 BC 02 M HB 008 BC 03 M HB 008 BC 04 M HB 008 BC 05 M HB 008 BC 06 M HB 008 BC 07 M HB 008 BC 08 M HB 008 BC 09 M HB 008 BC 10 M HB 008 BC 11 M HB 008 BC 12 M HB 009 BC 01 M HB 009 BC 02 M HB 009 BC 03 M HB 009 BC 04 M HB 009 BC 05 M HB 009 BC 06 M HB 009 BC 07 M HB 009 BC 08 M HB 009 BC 09 M HB 010 BC 01 M HB 010 BC 02 M HB 010 BC 03 M HB 010 BC 04 M HB 010 BC 05 M HB 010 BC 06 M HB 010 BC 07 M HB 010 BC 08 M HB 010 BC 09 Versie 1.0 BVR Pagina 14 van 17

BO HB 001 Hotel- en cateringmanagement BO HB 002 Reisleider BO HB 003 Gids M HB 022 BC 04 M HB 022 BC 05 M HB 022 BC 06 M HB 023 BC 01 M HB 023 BC 02 M HB 023 BC 03 M HB 023 BC 04 M HB 023 BC 05 M HB 023 BC 06 M HB 023 BC 07 M HB 023 BC 08 M HB 023 BC 09 M HB 023 BC 10 M HB 023 BC 11 M HB 024 BC 01 M HB 024 BC 02 M HB 024 BC 03 M HB 024 BC 04 M HB 024 BC 05 M HB 024 BC 06 M HB 024 BC 07 M HB 025 BC 01 M HB 025 BC 02 M HB 025 BC 03 M HB 025 BC 04 M HB 025 BC 05 M HB 025 BC 06 M HB 026 BC 01 M HB 026 BC 02 M HB 026 BC 03 M HB 026 BC 04 M HB 026 BC 05 M HB 026 BC 06 M HB 026 BC 07 M HB 026 BC 08 Versie 1.0 BVR Pagina 17 van 17