OPDRACHTFORMULIER De bloeddruk van een zorgvrager meten Naam student: Datum: Voordat je gaat oefenen 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met medestudenten of je docent. 2 Kijk in de bronnen welke informatie je kunt gebruiken bij het oefenen van deze vaardigheid. 3 Beantwoord onderstaande vragen. a Op welke manieren kun je emotionele reacties en stress bij de zorgvrager voorkomen en waarom is dat noodzakelijk? b Er moet twee tot drie centimeter boven de manchet en onder de elleboogsplooi overblijven. Waarom is dat? c Waarom moet je tijdens het meten van de bloeddruk waterpas de bovenkant van de kwikkolom bekijken? Aandachtspunten / Persoonlijke leerdoelen: Noordhoff Uitgevers bv 1
HANDELINGSFORMULIER De bloeddruk van een zorgvrager meten Naam student: Naam observator: Datum: Beoordeling: Voor alle handelingen geldt: Raadpleeg het dossier; Zorg voor voldoende privacy; Was je handen volgens de WIP-procedure; Pas de voorschriften toe; Observeer en controleer de zorgvrager. De student: Goed Fout 1 Informeert: Vertel de zorgvrager dat je de bloeddruk komt meten; Vertel het doel en de werkwijze. 2 Zet alle benodigdheden klaar binnen handbereik: Een pen en kladblok; Een bloeddrukmeter (ga na of de kwikkolom precies op nul staat, controleer alle slangen en verbindingen en ga na of de manchet helemaal leeg is); Een stethoscoop (maak het membraan daarvan schoon met alcohol 70%). 3 Helpt zorgvrager in de juiste houding: Laat de zorgvrager minimaal vijf minuten zitten of op de rug liggen (zijligging geeft een lagere waarde, vermeldt de zijligging bij de rapportage); Vraag of help de zorgvrager de arm te ontbloten; Vraag of help de zorgvrager de arm ontspannen op de tafel of het bed te leggen; Vraag de zorgvrager niet te spreken tijdens het meten van de bloeddruk. 4 Voert handeling uit: Meet de bloeddruk altijd aan dezelfde arm van de zorgvrager; Plaats de arm op de juiste hoogte: laat de bovenarm op hoogte van het hart op een tafel of bed rusten met de handpalm naar boven; Plaats de bloeddrukmeter op gelijke hoogte met de bovenarm; Leg de ballon aan de binnenkant van de bovenarm; Plaats de manchet 2 a 3 centimeter boven de elleboogplooi, en zorg daarbij dat de manchet goed aansluit maar niet knelt; Ga na of de slangen vrij liggen en niet in de elleboogplooi; Stop de oordopjes van de stethoscoop op de juiste wijze in je oren; Ga goed staan ten opzichte van de zorgvrager (buig eventueel zodat je op ooghoogte de kwikkolom kunt waarnemen); Draai het ventiel dicht en pomp de manchet op, en voel de pols van de zorgvrager, zowel voor als tijdens het pompen; Noordhoff Uitgevers bv 3
Pomp snel en zonder onderbreking je de polsslag niet meer voelt. Pomp vervolgens de manchet nog ongeveer 30 mmhg op.; Leg het membraan in de elleboogplooi en druk lichtjes op de arterie brachialis; Draai het ventiel voorzichtig los, en kijk op ooghoogte op de manometer. Laat de manchet met 2-3 mm Hg per seconde leeglopen en luister geconcentreerd naar de geluiden van de contracties; De eerste contractie die je hoort is zacht kloppend (systolische druk). Lees de waarde op de manometer af. Daarna volgt een geruis; Het geruis verdwijnt en de contracties worden weer goed hoorbaar; Vervolgens hoor je geen tonen meer (diastolische druk). Lees de waarde op de manometer af; Laat de manchet snel weer leeglopen; Schrijf de waarden direct op; Herhaal de bovenstaande stappen na 15 seconden. Stel de bloeddruk vast door het gemiddelde van de beide metingen te berekenen. Geef de waarden door aan de zorgvrager. Goed Fout 5 Past juiste nazorg toe: Help de zorgvrager in de gewenste houding; Vraag de zorgvrager of het meten naar wens verlopen is; Reinig de bloeddrukmanchetten. Bij zichtbare verontreinigingen (bloed of ander lichaamsvocht) eerst met een vochtige doek. Desinfecteer vervolgens met alcohol 70%; Neem met alcohol 70% het membraan en de oordopjes af; Ruim de spullen op de afgesproken wijze op. 6 Rapporteert de bevindingen: Schrijf nauwkeurig het resultaat van het meten van de bloeddruk op; Noteer eventuele bijzonderheden; Geef afwijkende waarden direct door aan de leidinggevende. Aandachtspunten / Persoonlijke leerdoelen: 4 Noordhoff Uitgevers bv
TOETSFORMULIER De bloeddruk van een zorgvrager meten Naam student: Naam beoordelaar: Datum: Beoordeling: Kruis aan hoe de handelingen zijn uitgevoerd. Kies uit: V = Voldoende; O = Onvoldoende Kruis aan door wie de beoordeling is gedaan. Kies uit: B = BPV; S = School Opdracht Je neemt de bloeddruk van een zorgvrager op en rapporteert deze. Voorbereiding V O B S 1 Verzamelt de relevante gegevens, met name uit het zorgdossier. 2 Vertelt de zorgvrager wat ze komt doen. 3 Overlegt met de zorgvrager op welke wijze de handeling het beste kan worden uitgevoerd. 4 Zorgt zo nodig voor privacy. 5 Zet alle benodigdheden klaar. 6 Wast de handen volgens de WIP-procedure. Uitvoering V O B S 7 Vraagt of helpt de zorgvrager een ontspannen houding aan te nemen. 8 Zorgt voor een juiste positie van de arm en het materiaal. 9 Neemt de bloeddruk van de zorgvrager op volgens protocol. 10 Let op mogelijke emoties of spanningen van de zorgvrager. 11 Schrijft de resultaten meteen op en informeert de zorgvrager daarover. 12 Voert bij twijfel een tweede meting uit. 13 Helpt de zorgvrager in een comfortabele houding. 14 Werkt ergonomisch, hygiënisch, kostenbewust en efficiënt. Nazorg V O B S 15 Vraagt de zorgvrager of alles naar wens is. 16 Gaat in op eventuele vragen van de zorgvrager en geeft zo nodig meer informatie. 17 Ruimt alles op de juiste plaats en wijze op. Noordhoff Uitgevers bv 5
V O B S 18 Wast de handen volgens de WIP-procedure. 19 Rapporteert de relevante bijzonderheden in het zorgdossier. 20 Noteert de waarden op de temperatuurlijst. Aandachtspunten / Persoonlijke leerdoelen: 6 Noordhoff Uitgevers bv