ONTWIKKELING VAN DUURZAME POTGROND OP BASIS VAN GROENCOMPOST EN ANDERE SECUNDAIRE GRONDSTOFFEN Verónica Dias 1, Els Mechant 1, Bart Vandecasteele 2, Barbara Hoekstra 3, Maaike Perneel 4 1 PCS Ornamental Plant Research, Schaessestraat 18, B 9070 Destelbergen, Belgium 2 Institute for Agricultural and Fisheries Research (ILVO), Plant Sciences Unit, Caritasstraat 21, 9090 Melle, Belgium, 3 Vlaco npo, Stationsstraat 110, B 2800 Mechelen, Belgium 4 Peltracom, Skaldenstraat 7a, B 9042 Gent, Belgium Motivatie van het onderzoek Nood aan een betere validatie van groencompost Ecologische bezwaren tegen het gebruik van turf Toegenomen bewustzijn van de klant voor duurzame tuinproducten De uitdaging was om de kwaliteit van traditionele (turf gebaseerde) potgrond te evenaren 1
Project onderdelen Sterke samenwerking Als sectororganisatie Producent gftcompost van vergisting met nacomposterin g Studie van literatuur en wetgeving Wetenschappelijke plantproeven Economische en ecologische impact analyse (kostenbaten) Ontwikkeling van een praktische kwaliteitscontrole Promotie en sensibilisatieplan Potgrondproducent Onderzoeksinstellingen Compostproducenten 2
Grenzen van het onderzoek Wetgeving potgrondmengsels (KB Handel) ph range 4,5 7,0 (± 0,3) EC <750 µs/cm Onze interpretatie van duurzaamheid (Secundaire) organische materialen Beschikbaar binnen een range van 100 km (=lokaal) Karakterisatie van de grondstoffen Inventaris van grondstoffen die bruikbaar zijn als grondstof in potgrond: Kokos en kokosgruis Houtvezel Gebruikte koffiegruis Groencompost Gft compost van vergisting met nacompostering Schorscompost Miscanthus stro Vlas Strulch (gestabiliseerde stro) Heidechopper (uit natuurgebied) 3
Karakterisatie van de grondstoffen Chemische en fysische analyse Uitdaging om wettelijk toegelaten mengsels te maken die ook geschikt zijn voor planten o ph: gebrek aan grondstoffen met lage ph zoals turf o EC: hoge EC van de mengsels beperkt het gebruik van organische meststoffen Inter (batch ) variatie tussen stalen betreffende chemische eigenschappen N vastlegging (doel <20%) om de stabiliteit in te schatten Analyse van micro en macro nutriënten (om gebruik van meststoffen te minimaliseren) Gebruik in mengsels (kleur, mengbaarheid, fijnheid ) Standaardisatie van grondstoffen? Standaardisatie is essentieel in de productie van een kwalitatieve potgrond Mei/2012 Februari/2013 Mei/2013 Juli/2013 Grondstof EC ph EC ph EC ph EC ph Kokos gruis 44 7,25 212 6,87 167 6,45 Gft compost 1946 9,04 1867 9,06 1722 8,36 2180 7,39 Gebruikt koffiegruis 76 6,86 170 6,53 169 5,39 Schorscompost 116 6,58 103 6,28 91 6,63 Houtvezel 27 7,18 55 6,22 130 4,6 Kokos 61 6,3 778 5,71 844 5,72 Miscanthus sp. stro 435 6,24 330 8,09 Heidechopper <2 mm 67 5,22 113 4,32 Heidechopper 2 20 mm 38 5,33 31 4,93 Strulch 956 3,855 1020 3,61 Vlas 206 7,05 69 6,96 110 6,99 4
Grondstoffen Groencompost van snoeihout Heidechopper Houtvezel Kokos en kokos gruis Schorscompost Hoogste potentieel als turfvervanger Karakterisatie van mengsels Samenstelling van 57 mengsels in 4 experimenten Gebaseerd op lager aandeel van turf (50 25 10 0%) en een hoger aandeel aan (sec.) organische grondstoffen Grondstoffen zijn gemengd in verschillende ratio s 1. Theoretische prognose van chemische en fysische eigenschappen 2. Analyse van EC, ph, micro en macro nutriënten voor en na bemesting Fytotoxiciteit 3. Fysische analyse van mengsels 4. 4 plantproeven met mengsels 5. Chemische analyse van mengsels na plantproeven 12>5 >7>16 mengsels (wettelijk aanvaardbaar) werden gevalideerd in de plantproeven met 3 commerciële potgronden als referentie (met 100 50 0% turf) 5
Nood aan bemesting? Verwachtingen van klanten (minimum 100 dagen met bloemen) Enkele referentie potgronden bevatten bemesting Geëxperimenteerd met Organische mix van kippenmest en gedroogde digestaat uit vergisting Organische meststof Ecomix en Solésia Bloedmeel N inhoud van de 100% turf referentie als doelwaarde Mengsels met compost zijn rijk in micro en macronutriënten, alleen extra N is nodig Bloedmeel beïnvloedde niet de ph van de mengsels en resulteerde in de beste plantengroei maar is het minst geschikt als lange termijn bemesting De andere meststoffen verhoogden de ph van de mengsels Finale potentiele potgronden 5 hoog kwalitatieve mengsels die de grenzen van het project respecteren Reductie van 75% 100% turf ZONDER verlies van plantkwaliteit is mogelijk! Mengsel Kokosgruis Turf Heidechopper Groencompost op maat Schorscompost Kokos Houtvezel ph EC µs/cm Toegevoegde meststof (N P K) 14 25% X X X 6,7 326 13 0 0 18 X 15% X X X X X 7,0 433 13 0 0 28 X 10% X X X 6,9 450 13 0 0 53 X X X X 7,3 449 13 0 0 55 X X 7,0 464 9 3 3 6
Groencompost Standaard groencompost in Vlaanderen is gemaakt van tuinafval (gras, snoeisel, bladeren, takken, plantendelen, ) ph (8,4 ±0,5) en EC (947 µs/cm ±436) zijn hoog, voor het gebruik in potgrond 1) Ontwikkeling van groencompost op maat door gebruik van louter snoeihout: ph 7,6 en EC 528 µs/cm (!) verdere uitleg in workshop door Renovius 2) Reductie van ph van de mengsels door verzuring met zwavel kan het aandeel compost in potgrond verhogen verdere uitleg in workshop door PCS ph en EC reductie (door zwavel) van de mengsels ph EC 8 1,35 7,5 1,15 ph 7 6,5 EC ms/cm 0,95 0,75 0,55 6 5,5 7 10 12 14 17 28 34 41 49 Grncomp60a 0gz/l Grncomp60a 0.25gz/l Grncomp60a 0.5gz/l Grncomp60b 0gz/l Grncomp60b 0.25gz/l Grncomp60b 0.5gz/l 0,35 7 10 12 14 17 28 34 41 49 Grncomp60a 0gz/l Grncomp60a 0.25gz/l Grncomp60a 0.5gz/l Grncomp60b 0gz/l Grncomp60b 0.25gz/l Grncomp60b 0.5gz/l Grncomp60c 0gz/l Grncomp60c 0.25gz/l Grncomp60c 0.5gz/l Grncomp60c 0gz/l Grncomp60c 0.25gz/l Grncomp60c 0.5gz/l Max 0,25g/l zwavel ph stabiliseert na 17 dagen maar EC is onstabiel! 7
Conclusies 100% reductie van turf is mogelijk Het gebruik van andere organische grondstoffen is gelimiteerd door de ph en EC (standardisatie is gewenst!) Groencompost kan geproduceerd worden met een lagere ph en EC door de inputmaterialen te limiteren Bij het gebruik van organische meststoffen moet er rekening gehouden worden met de N beschikbaarheid Kosten baten en sensibilisering Kosten baten analyse laat zien dat het operationele resultaat: Van een potgrondproducent = 3,5 miljoen euro Van een compostproducent = 2 miljoen euro Tuincentra = 50 euro! Ondersteuning door de producent: Kortingen Opleiding van de verkopers Service tools offline en online Gamma van duurzame producten (+ meststoffen, ) Ondersteunende marketing Verbeteren van hun inkomen uit de verkoop van duurzame producten 8
Erkenning Dit onderzoek werd gefinancierd door Keywords: turf, compost, houtvezel, kokos, digestaat, organische bemesting Meer details: barbara.hoekstra@vlaco.be 9