1 Bijlage Regiovisie Techniek Noordoost-Brabant 1 ambitie in de Techniek: VMBO / MBO / Arbeidsmarkt blz. 2-13 2 overzicht van de samenwerkende Partners in de Techniek blz. 2-07
Bijlage 1 Regiovisie Noordoost-Brabant: Ambitie in de Techniek Minder leerlingen in het technisch VMBO De sector techniek is in Noordoost Brabant sterk vertegenwoordigd. 18% van de werkgelegenheid is in de techniek en industrie. In totaal spreken we dan van 82.000 banen in de regio Noordoost Brabant. Hoewel deze sector tijdens de crisis hard is getroffen zien we dat er voor 2014 en verder weer een groei in de vraag naar personeel en deze zal in de jaren erna nog sterker groeien door de vergrijzing waardoor de vervangingsvraag zal stijgen. Matching onderwijs / arbeidsmarkt De vraag naar technisch personeel zal voor 25% bestaan uit personeel op vmbo niveau, voor 50% uit mbo niveau en voor 25% uit hbo/wo niveau. ((adviesbureau VDW researchned, 2012) Het aantal leerlingen en afgestudeerden op de technische opleidingen blijft echter achter bij de vraag. Het UWV constateert voor 2016 problemen op verschillende gebieden. 2
MBO operationele techniek MBO installatietechniek MBO vervoer MBO grafische techniek MBO vliegtuigtechniek MBO procestechniek MBO motorvoertuigentechniek en tw eew ielers MBO levensmiddelentechniek/vleesverw erking MBO laboratorium MBO grond-, w eg- en w aterbouw MBO bouw MBO brood en banket MBO elektrotechniek MBO fijnmechanische techniek MBO w erktuigbouw en mechanische techniek VMBO grafische techniek VMBO transport en logistiek VMBO elektrotechniek VMBO installatietechniek VMBO voertuigentechniek VMBO metaal VMBO bouw -7% -9% -10% -12% -14% -7% -8% -9% -10% -14% -16% -4% -4% -2% 2% 9% 9% 8% 9% 19% 21% 31% -20% -10% 0% 10% 20% 30% 40% Figuur 1. Verwachting 2016 techniek, vmbo en mbo Cijfers ROA september 2012 (voor heel Brabant) Een dalend aantal leerlingen op het vmbo Het VMBO kent al geruime tijd een trend van dalende leerlingen aantallen. Binnen het VMBO is m.n. de situatie in de sector techniek uitermate zorgelijk. Sinds schooljaar 2004 is het aantal leerlingen in de techniek gemiddeld met 30% per regio gedaald. Voor het totale VMBO is het aantal leerlingen in de bovenbouw gedaald van 226.478 in 2004 naar 203.650 in 2010. De daling van het aantal leerlingen vond vooral plaats in de basisberoepsgerichte leerweg namelijk van 64.100 in 2004 naar 46.616 in 2010 (bron DUO CFI). In de sector techniek geldt dat de keuze voor techniek grotendeels plaats vindt in het VMBO. Stokt daar de instroom dan zullen er blijvende tekorten ontstaan aan technisch personeel in het bedrijfsleven. De trend van dalende instroom van leerlingen in een technisch programma van het VMBO en eveneens de aansluitende opleidingen MBO moet worden omgebogen om het tij te keren. Techniek Talent nu heeft berekend dat in 2014 al een tekort van 38.400 technische VMBO ers zal optreden en een tekort van 23.100 technische MBO ers. (manifest vmbo toekomst techniek, VNO-NCW) Hoewel niet alle scholen terug lopen, (zien onderstaande tabel) is dit ook in deze regio terug te vinden. 3
45% 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% 2001-2002 2010-2011 BBL GL KBL totaal 2000/2001: 268 duizend 2010/2011: 233 duizend 2020/2021: 204 duizend 4
5
6
7
8 Het technisch middelbaar beroepsonderwijs is goed vertegenwoordigd in Noordoost Brabant
Leerlingenaantallen Koning Willem I College 2005 2006 2007 2008 2009 aantallen leerlingen per 1 oktober 4718 4696 4709 4899 5043 stijging in percentage -0,47% 0,28% 4,03% 2,94% 2005 2006 2007 2008 2009 gediplomeerd uitstroom 1544 1503 1625 1547 nvt stijging in percentage -2,66% 8,12% -4,80% nvt 2005 2006 2007 2008 2009 aantallen leerlingen BOL 2135 1991 1840 1813 2078 Aantallen leerlingen BBL 2583 2705 2869 3086 2965 totaal aantal leerlingen 4718 4696 4709 4899 5043 percentage BOL 45,25% 42,40% 39,07% 37,01% 41,21% percentage BBL 54,75% 57,60% 60,93% 62,99% 58,79% totaal 100,00% 100,00% 100,00% 100,00% 100,00% 2005 2006 2007 2008 2009 aantal leerlingen niveau 1 151 192 161 227 236 aantal leerlingen niveau 2 1595 1676 1734 1767 1802 aantal leerlingen niveau 3 1005 1002 1003 1037 1056 aantal leerlingen niveau 4 1967 1826 1811 1868 1949 totaal 4718 4696 4709 4899 5043 percentage leerlingen niveau 1 3,20% 4,09% 3,42% 4,63% 4,68% percentage leerlingen niveau 2 33,81% 35,69% 36,82% 36,07% 35,73% percentage leerlingen niveau 3 21,30% 21,34% 21,30% 21,17% 20,94% percentage leerlingen niveau 4 41,69% 38,88% 38,46% 38,13% 38,65% totaal 100,00% 100,00% 100,00% 100,00% 100,00% 2005 2006 2007 2008 2009 Aantal jongens 4388 4320 4342 4494 4599 Aantal meisjes 330 376 367 405 444 Totaal 4718 4696 4709 4899 5043 percentage jongens 93,01% 91,99% 92,21% 91,73% 91,20% percentage meisjes 6,99% 8,01% 7,79% 8,27% 8,80% totaal 100,00% 100,00% 100,00% 100,00% 100,00% aantal doorstroom HBO 2005 2006 2007 2008 2009 geen registratie 211 245 267 298 9
Leerlingenaantallen ROC De Leijgraaf Schooljaar Totaal Aantal deelnemers 1 oktober Deelnemers 1 oktober BOL Deelnemers 1 oktober BBL Totaal Instroom Instroom BOL Instroom BBL Totaal Uitstroom BOL Uitstroom BBL Uitstroom 200 8-2009 2479 1137 1342 944 367 577 791 306 485 2009-2010 2467 1165 1302 777 364 413 832 346 486 2010-2011 2356 1208 1148 721 405 316 876 400 476 2011-2012 2259 1092 1167 779 315 464 679 324 355 2012-2013 2133 1091 1042 553 337 216 10
ROC en vmbo samenwerking Het ROC Koning Willem I College kent daarin nauwe samenwerkingsvormen met alle beroepsgerichte vmbo s met techniek: Duhamel College (OMO) te, Baanderheren College (OMO) te Boxtel, SG de Overlaat te Waalwijk, Willem van Oranje College te Wijk en Aalburg, Cambium College te Zaltbommel. ROC Koning Willem I College kent verder nauwe samenwerkingsvormen met de OMO vmbo-t scholen: 2 College, Hervion College, Jeroen Bosch College Maurick College OMO Scholengroep de Langstraat Rodenborch College Sint-Janslyceum van Maerlant lyceum Naast de scholen uit de OMO groep is er een nauwe samenwerking met de vmbo T-scholen: Sancta Maria mavo, Ds. Pierson College, Elde College praktijkschool De Rietlanden Het ROC de Leijgraaf kent daarin nauwe samenwerkingsvormen met alle beroepsgerichte vmbo s met techniek: s College, Elde College te Schijndel, Fioretti College (OMO) te Veghel, Het Hooghuis te Oss, het Merlet College (OMO)te Cuik-Grave-Mill Commanderij College te Gemert ROC de Leijgraaf kent verder nauwe samenwerkingsvormen met de OMO vmbo-t scholen: Maasland College Oss en een nauwe samenwerking met de vmbo T-scholen: Metameer Stevensbeek Mondriaan College Oss 11
Banen naar sector Noordoost-Brabant / Conclusies Arbeidsmarkt Techniek UWV Werkbedrijf Zoals uit de regionale arbeidsmarktschets blijkt is de industrie een belangrijke sector in Noordoost-Brabant. 15% van het totaal aantal banen (302.000) is in de industrie. Andere grote sectoren zijn zorg/welzijn (17%) en detailhandel/autohandel (11%). Ten opzichte van het landelijk aandeel is vooral de industrie oververtegenwoordigd en in mindere mate de bouw en groothandel. Ondervertegenwoordigd zijn zakelijke diensten en onderwijs. 2011 Banen Aandeel Sector *1.000 aandeel NL landbouw, bosbouw en visserij 5 1,7% 1,4% delfstoffen, industrie en nutsbedrijven 44 14,7% 11,1% bouwnijverheid 18 5,9% 4,7% groothandel 21 7,0% 6,1% detailhandel en autohandel 34 11,2% 10,6% vervoer en opslag 13 4,3% 5,0% horeca 13 4,2% 3,8% informatie en communicatie 7 2,4% 3,1% financiële dienstverlening 8 2,6% 3,3% specialistische zakelijke diensten 17 5,8% 6,2% overig zakelijke diensten 28 9,4% 11,4% openbaar bestuur 18 5,9% 6,6% onderwijs 17 5,5% 6,4% gezondheidszorg 50 16,5% 16,9% overige dienstverlening 9 3,0% 3,4% totaal 302 100,0% 100,0% 12
Binnen de industrie zijn er aanzienlijke verschillen tussen Noordoost- en Zuidoost-Brabant. Cijfers omtrent verdeling binnen de industrie zijn bekend van 2007. Zo is er in Zuidoost-Brabant een cluster van metaal, vervaardiging van machines en apparaten, vervaardiging van elektrische en optische apparaten en instrumenten en vervaardiging van transportmiddelen. Samen is dit cluster goed voor 58% van het aantal banen in de industrie. In Noordoost-Brabant is er een heel ander beeld. Grote industrietakken in Noordoost-Brabant zijn voedings- en genotmiddelen (15%), chemische producten (16%), vervaardiging van meubels en overige goederen (19%) en vervaardiging van machines en apparaten (15%). Er is dus niet een specifiek cluster met aanverwante takken in Noordoost-Brabant. Kortom, het beeld van een sterke industrie in Noordoost-Brabant is terecht. Binnen de industrie zijn er verschillende takken die groot zijn. Daarnaast is Noordoost-Brabant een groot gebied waar bepaalde clusters geconcentreerd zijn. Industrie is geconcentreerd in Land van Cuijk, Maasland en in wat mindere mate in Veghel. Grote takken in Cuijk zijn vervaardiging machines en apparaten en chemie. In Maasland is het vrijwel alleen de chemie die groot is en in Veghel de voedingsen genotmiddelen. In de regio Den Bosch zijn zakelijke diensten goed vertegenwoordigd en reparatie en handel (detailhandel). Het Koning Willem 1 College heeft verder goede relaties met de VMBO-scholen in de gemeente Heusden (m.n. kern Drunen). In Drunen is de industrie sterk vertegenwoordigd; 50% van het totaal aantal banen is in de industrie. De industrie is in Heusden geconcentreerd in de metaalsector. Ca. 50% van het totaal aantal banen in de industrie is in de metaalsector. 13
Bijlage 2 Regiovisie Noordoost-Brabant: overzicht van de samenwerkende Partners in de Techniek Technet-kringen in de TechXperience regio 1
2
3 Technet-kringen in de Techniek=Troef regio
4
VMBO Bedrijfscontacten s College Sector VMBO STAALCONSTRUCTIE BEDRIJVEN Heurkens & Van Veluw Metaalindustrie Metaalindustrie BV MECHATRONICA BEDRIJVEN Tennant nv VDL Jentjens Machinetechniek BV METAAL-LASBEDRIJVEN v.d. Lee Metaal en Plaatwerkerij Constr. Bedr. v. Rijbroek Van Osch bv PROCES INDUSTRIE VS NON Ferro Grow Feerder BV Spec Roestvrijstaal TRANSPORT EN LOGISTIEK Vd Heuvel transport@logistiek ELEKTRO Timmer Elektro&Machinebouw Van Erp Elektro&paneelbouw Van Doren Eng Automatisering Nistelrode Veghel Boekel Erp Boekel GEAUTOMATISEERDE BEWERKINGEN VoVu Metaalbewerking Gereedschap & Machinefabriek BV Kusters Metaalbewerking Oss BV INSTALLATIETECHNIEK & AUTOMOTIV Prinsen Installatietechniek Oss P+ Industry BV AFBOUW & BEVEILIGING Brakel Aluminium BV GRONDVERZET BEDRIJVEN Verbruggen PCM Machinehandel&revisie Van Boekel SAMENWERKINGSVERBANDEN/CENTRA'S Stichting Consortium Bo Cinop Kenteq kenniscentrum SLO vmbo leergebieden Kon.Metaal Unie MKB Boekel Zeeland Amersfoort 's- Hertogenbosch Hilversum Enschede Nieuwegein 5
ROC s en bedrijfscontacten KW1C Branche Regio Commissies Naam High Tech Metalektro Bosch Rexroth Bosch Rexroth Van Voorden Gieterij BV Metal Valley / Sapa Metal Valley / Outo Kumpu Metal Valley / Wartsila Metal Valley / LDM Hultermans BV Sweegers en de Bruijn BV Newton Newton Benier Nederland BV Brabant Water Kenteq Bouw / Wonen Bouw Architectuur Meubel Bouwstudio PelserHartman Brabant Water N.V. Molenaar&Bol&VanDillen Architecten Bouwbedrijf Timmers B.V. De Bonth van Hulten B.V. Heijmans Infrastructuur B.V. Architectenbureau De Twee Snoeken Akertech Zuid B.V. Sizework B.V. Huis en Erf Brabant Wonen woonplaats Boxtel Boxtel Zaltbommel Drunen Drunen Drunen Drunen Kaatsheuvel ' Waalwijk Waalwijk Hilversum Vught Rosmalen Vlijmen Rosmalen hout Scijndel Scijndel ICT Avans Ctac Databalance B.V. De Rent Company Div Tag Gemeente Heusden Getronics PinkRoccade Nederland BV Interactive Studios Jeroen Bosch Ziekenhuis Kembit BV Koning Willem I College KPN Corporate Market Linkit SNS Bank Tribal Quinfox VL-IT Weasy TriConnect Quinfox Vos Logistics Holcom Holcom Access Innovations B.V. Nieuwkuijk Rosmalen Waalwijk Vlijmen Eindhoven Rosmalen Wijnandsrade Eindhoven Utrecht Zaltbommel Nieuwkuijk Oss Zaltbommel 6
Contacten ROC de Leijgraaf afdeling Techniek & Samenleving Raad van Advies Organisatie Stork Prints B.V. Kemkens Installatieburo B.V. Revabo Serendip-IT Provex PC / plaats 5830 AC BOXMEER 5340 AE OSS 5344 EA OSS 5349 AV OSS 5461 ED VEGHEL 5830 AD BOXMEER Osse Industriële Kring VanderLande Industries SOVO opleiding en advies BV klankbordgroep creatief vakman Bod'or Design Academy Eindhoven Heesen Yachts Van Leiden Interieur Lande Producties 5345 RW OSS 5460 AA VEGHEL 5460 AB VEGHEL Eindhoven Oss Veghel Schijndel klankbordgroep mobiliteit Toyota Oostendorp B&B autogroep BMW nobracars Innovam Oss 7