DE DEPORTATIES VAN JODEN UIT DE DOSSINKAZERNE



Vergelijkbare documenten
het XXste Transport naar Auschwitz Marc Michiels & Mark Van den Wijngaert

WAT GA JE DOEN? Binnenkort geef je samen met een klasgenoot een presentatie in het Joods Historisch Museum. Het onderwerp van je presentatie is:

Wat rest is een foto

een zee van tijd een zee van tijd Werkblad 12 Ω De Tweede Wereldoorlog Ω Les 1: Wat er vooraf ging Naam: Hitler

een zee van tijd een zee van tijd Ze laten zien dat ze geen leger meer willen. Werkblad 12 Ω De Tweede Wereldoorlog Ω Les 1: Wat er vooraf ging Naam:

Mergelweg 129 Horst Wolfgang

2000 WOORDEN EN 200 BEELDEN

H E R I N N E R I N G S C E N T R U M K A M P W E S T E R B O R K

Werkstuk Geschiedenis Joden vervolging in de 2e WO

Lesbrief Van Papa, voor Sammie

Leerlingen hand-out stadswandeling Amsterdam

14 scholieren Quakerschool Eerde vermoord in WO 2

Dit boekje is van. Doodgewone Helden

DIT BOEKJE IS VAN DOODGEWONE HELDEN

het XXste Transport naar Auschwitz Marc Michiels & Mark Van den Wijngaert

Arigato. opdrachtenblad. Regie: Anielle Webster Scenario: Sandra Beerends Jaar: 2012 Duur: 10 minuten

MUSEUMFICHES PARCOURS ANGST EN VERZET

Onder de Hoge Bescherming van ZM de Koning. De Trein der naar Auschwitz - Birkenau Mei 2012

Waarom, is dan de vraag, is het dat wel waard???? Het is 9 mei 1940, de oostflank van Europa staat in brand.

In het spoor van de Shoah

DOCENTEN HANDLEIDING

Toespraak van burgemeester W.M. de Jong tijdens de dodenherdenking op 4 mei 2019 te Houten

MAASTRICHT EN LUIK BEZET

Handleiding leerkracht bij de digibordles De bevrijding van Hoogeveen, 10 en 11 april 1945

docentenhandleiding Ellis & Bernie docentenhandleiding - 3/2/2016

Toespraak Gerdi Verbeet. Congres Vergeten slachtoffers tijdens WOII in de GGz De Basis Doorn, 10 juni Geachte aanwezigen,

WERKBLAD WANDA VERDUIN

WERKBLAD ERNST VERDUIN

BIJDRAGE HERDENKING 12 april 2015

Gemeente TRANSPORT XX. Boortmeerbeek WANDELBROCHURE

2 maart maart Leerlingen groep 7 en 8 De Meeander Heelweg

Voor de paboopleider. Werkvorm 2: voor de opleider (1) Anne Frank Tijdlijn

Excellentie, geachte heer Snep, burgemeester Laesicke, professor Morsch, beste Nederlandse vrienden, geachte dames en heren,

Voordat u met de lesbrief gaat werken, is het aan te raden dat de leerlingen over de volgende voorkennis beschikken:

Toespraak van commissaris van de Koning Max van den Berg, Bevrijdingsdag, 5 mei 2014, Delfzijl

In het spoor van de Shoah

Rolnummers 4343 en Arrest nr. 45/2008 van 4 maart 2008 A R R E S T

TIJDLIJN WOII

DE DOELSTELLINGEN VAN DE STICHTING (uitreksel uit de statuten)

Bijlage 2: Notities Powerpoint

Voorbeelden van draaiboeken

WERKBLAD CARLA VEFFER

AANBOD VOOR SCHOLEN

11 t/m 19 oktober 2013 vertrek op vrijdagavond 11 oktober met de nachttrein terugreis per vliegtuig zaterdagavond 19 oktober terug in Amsterdam

Maurits de Leeuw, mijn grootvader, werd in 1887 in Steenwijk geboren als oudste zoon van Simon de Leeuw en Kaatje Kan.

Zo werden er vanaf 1942 honderden tonnen boeken, brieven en andere geschriften per vrachtwagen naar de Van Gelderfabriek in Wormer vervoerd. Al dat pa

-Waarom heeft Schindler(de hoofdpersoon in de film) zijn mening veranderd, en heeft zijn werk echt zin gehad?

Wie is Wie? Zet het nummer van het bijschrift bij de goede foto.

Oorlogsbron van de Maand MEI 2017

DOCENTEN HANDLEIDING

Westergracht 3 - St Bavo school

Vergelijking van Jodenvervolging in Frankrijk, België en Nederland, : overeenkomsten, verschillen, oorzaken Griffioen, J.W.; Zeller, R.

Toespraak bij de jaarlijkse 4 mei herdenking bij de Erelijst voor Gevallenen Door de Voorzitter van de Tweede Kamer, Khadija Arib

Door: Natascha van Wijk & Audrey Roelfzema

Krakau. Weelde, Wonder en Waanzin. Hans van Rhoon en Eduard Evenblij

LESPAKKET V-BOMMEN OP ANTWERPEN

In de stilte van ons herdenken, sprak de herinnering.

TWEEDE WERELDOORLOG IN DE GEMEENTE HARDENBERG HARDENBERG

Toespraak Gerdi Verbeet. Nationale Holocaust Herdenking Amsterdam, 31 januari Geachte aanwezigen, dames en heren,

Geachte burgemeester, dames en heren, beste jongens en meisjes,

In het spoor van de Shoah

HET VERHAAL VAN SIMON AANBOD VOOR LAATSTE GRAAD BASISONDERWIJS

WERKBLAD WANDA VERDUIN

Lesbrieven WOI. 100 jaar Groote Oorlog

Doorlopend. Lezingen. Optredens Gastsprekers. Escape room. Fotoreportage: Toon wat ik zie, de wereld van 4 gevluchte vrouwen in beeld.

MONUMENTEN IN AMSTERDAM

Kinder - slacht offers

Vredescentrum. AANBOD SECUNDAIR ONDERWIJS Schooljaar

Het pedagogisch concept van de ISHS, Yad Vashem

WERKBLAD KITTY WURMS

WERKBLAD LOTTY VEFFER

OORLOG IN OVERIJSSEL 2015

Toespraak 4 mei 2010 dodenherdenking Ds. A.J. Haak 1

6 Oorlogsslachtoffers

Struikelstenen Appingedam. Een mens is pas vergeten als zijn naam is vergeten

Een brief schrijven aan Anne Frank

HOLOCAUST BIBLIOTHEEK. Salo Muller. Tot vanavond en lief zijn hoor! oorlogsherinneringen

Geachte gasten van de herdenkingsplechtigheid, Het is voor mij een grote eer vandaag tijdens deze. herdenkingsplechtigheid het woord te mogen voeren.

WERKBLAD CARLA VEFFER

Minor Tweede Wereldoorlog Educatie. Priscilla de Kock Het onderwijs in Nederland,

Je naam:... Je klas:...

Sire, Geachte ministers uit binnen- en buitenland, Heren en dames ambassadeurs, Mevrouw de gouverneur, Mijnheer de burgemeester, Dames en heren,

Bastiaan Jan Ader Pastorie NieuwBeerta Geboren 30 december 1909 Gefusilleerd 20 november Veenendaal.

G E S C H I E D E N I S

Tijdvak I. 31 oktober : 30-10:00.

JOODS VERZET De wijd verspreide gedachte dat joden zich gedwee naar de slachtbank lieten voeren is een misvatting! Feiten tonen het aan.

WERKBLAD LOTTY VEFFER

Uit de geschiedenis van de radiotherapie in het Radiologisch Instituut te Groningen

Als ik morgen niet op transport ga, ga ik s avonds naar de revue : kamp Westerbork in brieven, dagboeken en memoires ( )

Trompstraat 77 Trompstraat 77 Trompstraat 77

Troubadourtje. Agenda: Woensdag 24 mei gaan de kinderen van de groepen 1, 2 en 3 naar: * Megapret in Lievelde

Op de vlucht. Oorlogsverhalen uit Geluwe en Gooik. Frans Peetermans. Een uitgave van de Heemkundige Kring van Gooik

Werkstuk Geschiedenis Jodenhaat in de Tweede Wereldoorlog

En als de eerste druppels beginnen te vallen, hopen we dat het erger dan dat niet wordt.

Toespraak door Paul De Keulenaer Herdenking 75 jaar Jodentransport Mechelen Langdorp Auschwitz, 16 september 2018, 15u aan de overweg Opperstraat

Het dagboek. Enkele citaten uit het Dagboek van Anne Frank. Vraag. Vraag

35 oefenvragen over de Tweede Wereldoorlog 1

Wie is verantwoordelijk?

WERKBLAD KITTY WURMS

Dodenherdenking. Beuningen, 4 mei 2015

Transcriptie:

Inhoud WOORD VOORAF 9 INLEIDING 11 DE JOODSE GEMEENSCHAP IN BELGIË VOOR EN BIJ HET BEGIN VAN DE TWEEDE WERELDOORLOG 15 Joden vluchten uit Nazi-Duitsland, Oostenrijk en Polen 15 België als opvangland in de jaren dertig 19 België bezet 25 De Duitse overheid 25 Duitse politiediensten 27 De Belgische overheid 28 Joden in het kamp van Breendonk 29 VOORBEREIDING VAN DE DEPORTATIE 35 De Duitse verordeningen 35 Het aandeel van de secretarissen-generaal 38 Het identificeren en het afzonderen van de joden 40 De registratie 40 De isolering 42 De beperking van de bewegingsvrijheid 44 De economische uitbuiting 47 De verplichte tewerkstelling 50 Oprichting van de jodenraad 52 DE DEPORTATIES VAN JODEN UIT DE DOSSINKAZERNE De judeocide in het westen neemt een aanvang 57 Het SS-Sammellager Mecheln 58 De Dossinkazerne als doorgangskamp 58 De registratie 61 http://d-nb.info/1027013392

Overleven in de Dossinkazerne 62 Vorming van de transporten 64 De eerste deportaties in 1941 64 Razzia's in Antwerpen en Brussel 65 Onderduiken 70 Overzicht van de deportaties per jaartal 73 Transportlijsten 74 Het verzet tegen de jodenvervolging 78 De Mam d'oeuvre immigrée (MOl) 78 Het Österreichische Freiheitsjront 80 Het Joods Verdedigingscomité 81 De Möbelaktion 86 HET XXSTE TRANSPORT OP WEG NAAR AUSCHWITZ (APRIL 1943) 91 Samenstelling van het Transport (16 januari - 17 april 1943) 91 De registratie 91 De moeizame samenstelling van Transport XX 94 De joden leefden ondergedoken 96 Aanpassingen van het transport 96 De aanval op het Gestapohoojdkwartier 97 Het protest van secretaris-generaal Schuind 98 Enkele categorieën van gedeporteerden 99 Families 103 Kinderen, bejaarden en zieken 105 Joden uit gemengde huwelijken 107 Joden uit Belgischegevangenissen en uit de Citadel van Luik 109 Joden uit bekende/amilies 113 Het verzet 113 De speciale lijst 114 Het vertrek naderde 117 Vertrek uit de Dossinkazerne 118 Ontsnappingen uit Transport XX (19 april 1943-4 mei 1943) ïzz Ontsnapping met hulp van buitenaf. De bevrijdingsactie op Transport XX inboortmeerbeek 123 Planning van de bevrijdingsactie 1Z3

De hoofdrolspelers van de bevrijdingsactie 12.6 Youra Geotges Livschitz (1917-1944) 126 Jean Franklemon (1917-1977) 129 RobertMaistriau(i5>2i-20o8) 130 De trein wordt tegengehouden 133 De ontsnapping 135 Het resultaat van de bevrijdingsactie 139 Ontsnappen via een luchtrooster 143 Ontsnappen door de schuifdeur te openen van binnenuit 147 OntsnappinguitdeSonderwagon 150 Doden op het traject 151 Ontsnapping uit het ziekenhuis in Tienen f4 mei 1943) 155 De balans 157 Maatregelen van de SS om ontsnappingen tegen tegaan 159 Instructies van de Reichssicherheitsdienst 159 MaatregelenvandeSSinBelgië 160 LEVEN OF STERVEN IN DE KAMPEN (APRIL 1943 - MEI 1945) 161 Hetjodenperron 161 De groep van rechts - naar de gaskamer 166 De groep van links - dwangarbeid 168 Geselecteerde mannen 169 Geselecteerde vrouwen 171 Briefaktion 175 Medische experimenten 177 De slachtoffers van het Ahnenerbe-project in Natzweiler-StruthoJ (Elzas, augustus 15143)!7 8 Het project 178 De slachtojfers 179 De zeven vrouwen van Transport XX i8z Epiloog 185 Gynaecoloog dokter Clauberg -'een volslagen gewetenloos individu' 186 Dokter Hans-Wilhelm Münch -'een menselijk wezen in SS-untJorm' 190 Evacuatie - dodenmarsen (1945) 192 De kampen overleven 192 De dodenmarsen 193

De laatste maanden voor de bevrijding 195 Epiloog 198 NA DE OORLOG (MEI 1945) 199 De onzekerheid over de vermisten 200 Het voortbestaan van de overlevenden 204 Enkele levensgeschiedenissen van slachtoffers 206 Eva Fastag 206 Hansjakob Herz 207 De familie Bleiber^ 208 Mirace(Mircia)Resler 209 Henri Kandel 210 Dokter Louis Micheels en Ina Van Esso 210 Re,gineKrochmal 211 Simon Gronowski 213 WillyBerler 215 Het milde oordeel over de leden van de jodenraad 216 Het aandeel van de Belgische bevolking in de redding van joden 217 De betrokkenheid van de Belgische instanties 221 De bestraffing van de Duitse daders 222 Alexander von Falkenhausen (1878-1966) 223 E^ert Reeder (1894-1959) 223 ErnstEhlers(i909-i98o) 224 PkilippSchmitt(i902-i95o) 225 Max Herman Boden (1891-?) 225 KarlMeinskausen(i909-?) 226 Kurt Asche (1909-1998?) 226 BrunoBe,ger (1911-2009) 22 7 EduardWirths (1909-1945] 227 VriedrichEntress {1914-1947] 228 CarlClaubeg (1898-1957) 228 Hans MüncH (1911-2001) 229 De twee hoofdrolspelers van de bevrijdingsactie die de oorlog overleefden 231 JeanVranklemon 231 RobertMaistriau 231

OM NIET TE VERGETEN 235 Herinneren en vergeten 235 Herinneringseducatie 237 Kunst als herinnering 238 Herinneringsoorden 241 Herdenkingen van Transport XX 242 Het eerste monument (1993) 242 Het heldenmonument (2005) 244 Fotodoeken'Gee/zeeen^ezicht' 245 Dejaarhjkse herdenking 247 Website 250 Cijfers van Transport XX (januari 2012) 251 BIBLIOGRAFIE 253 FOTOVERANTWOORDING 261 LIJST VAN GEDEPORTEERDEN VAN WIE DE LEVENS GESCHIEDENIS AAN BOD KOMT IN DIT BOEK 263 VENNOOTSCHAP EN STICHTING ROBERT MAISTRIAU/ ONTWIKKELINGSPROJECT BOIS FLEURI 271