Uitvoeringsvormen s t.b.v. OCCLUSIE Ed de Geus December 2005 Kast AHO diverse uitvoeringen (M)IHO CIC Open aanpassingen 1 2 Kast Telefoon standaard 3 4 Open Oorstukje met aanpak 5 6 1
Mini Folie 7 8 (Open) cros Steunframe cros= contra laterale routing of signals Iros = Ipsilaterale routing of signals 9 10 Materiaal mogelijkheden Semi cros Helder of roze In KLEUR (kan overigens allergie veroorzaken) Thermoflex (Voor sterke toestellen. Scheurt vrij snel) (eventueel thermoflexibele punt) Aflex (doorgetrokken slang als nadeel) Bioflex (doorgetrokken slang als nadeel) Anti-allergene Materialen Beige (anti-allergeen), UV uithardende materialen Verzilveren, vergulden, verglazen 11 Hoe anti allergeen is anti-allergeen?? Goed schoonmaken helpt vaak beter Laser s 12 2
Acoustische Eigenschappen 1 Acoustische Eigenschappen 2 Versterkingskarakteristiek middels te beïnvloeden door: Lage tonen ventingen Middenfrequentie dempingfilters Hoge frequenties vorm en diameter boring Verschillende frequenties Filterhaken Hoge frequenties vorm en diameter boring 13 14 De 3 B s: Bol Buis Bakke Libby horn (3 en 4 mm) Buis 15 16 Acoustische Eigenschappen 3 Acoustische Eigenschappen 3 Middenfrequentie dempingsfilters Diverse frequentie Filterhaken Hoge tonen Lage tonen Notch filters 17 18 3
Acoustische Eigenschappen 5 Achterhaalde techniek Regelmogelijkheden in toestellen zijn zo groot, dat veranderingen in de weergavekarakteristiek makkelijker kunnen worden gerealiseerd met wijziging van de instelling, dan met het modificeren van het Filterhaken worden zo hier en daar nog toegepast door fabrikanten. Ventingen Diverse soorten ventingen Parallel venting Y-venting Externe venting Positive Venting Valve (PPV) Flex-venting IN DIVERSE DIAMETERS 19 20 Parallel boring Geeft vermindering van de versterking in de lage tonen onder de 1500 Hz Y boring Geeft kleine vermindering van de versterking in de lage tonen Is bedoeld voor beluchting Ook vaak toegepast bij kinderen Lang Kort 21 22 Externe boring Geeft vermindering van de versterking in de lage tonen onder de 1500 Hz Is weer enige tijd toegepast bij CIC s Vaak lelijk en altijd onherstelbaar Waarom venting? Occlusie Afsluiting van de gehoorgang geeft een verhoogde waarneming van de lage tonen Door afsluiting van het oor Door versterking van de lage tonen door het hoortoestel In een open gehoorgang komt de eigen stem deels door de gehoorgang en deels via het mastoit bij trommelvlies aan 23 24 4
Open gehoorgang Open gehoorgang Normaal komt het eigen stemgeluid via de mond, door de lucht, bij de gehoorgang aan Ook komen er geluidstrillingen van de eigen stem via de schedel en het mastoïd bij de gehoorgang aan. Dit betreft veelal de lage frequenties. Geluid met voldoende energie om de schedel in trilling te brengen 25 26 Open gehoorgang Gesloten gehoorgang Die trillingen (veel lage tonen) verlaten normaal gesproken voor een groot deel via de gehoorgang het oor, terwijl een slechts een klein deel door het trommelvlies geabsorbeerd wordt Vervolgens sluiten we de gehoorgang af met een of een (M)IHO of CIC 27 28 Gesloten gehoorgang Gesloten gehoorgang De lage tonen van de stem die de microfoon van het hoortoestel bereiken worden (afhankelijk van de karakteristiek van het toestel) versterkt weergegeven in de gehoorgang Tegelijkertijd bereiken de lage tonen van de stem die de gehoorgang via het mastoïd. Deze kunnen niet meer naar buiten en belasten het trommelvlies met een grote extra hoeveelheid lage tonen 29 30 5
Gesloten gehoorgang Occlusie effect Het versterkt weergeven van de lage tonen, tegelijkertijd met het versterkt horen van de eigen stem door de afsluiting van het oor geeft een onaangenaam gehoor en gevoel voor de cliënt Een gevoel dat nooit went en een enorme aversie tegen het hoortoestel kan laten ontstaan Het onaangenaam luid waarnemen van de lage tonen noemen we het occlusie effect Occlusie = afsluiting 31 32 Ontluchting bij occlusie Ontluchting bij occlusie Wanneer we een venting in de otoplastiek maken, kan een deel van de lage tonen ontsnappen. Dit geeft vaak waarneembare verlichting voor de cliënt Hoe groter de diameter van de venting hoe meer lage tonen kunnen ontsnappen. 33 34 Het effect van venting Lengte van de canule Ook de lengte van de otoplastiek is bepalend voor het occlusie effect Hoe langer de tuit van een otoplastiek, hoe groter het occlusie-effect Hoe korter de tuit van het otoplastiek, hoe geringer het occlusie-effect 35 36 6
Lengte van de canule Samenwerking tuitlengte en ventingdiamer Ook de lengte van de otoplastiek is bepalend voor het occlusie effect Hoe langer de tuit van een otoplastiek, hoe groter het occlusie-effect Hoe korter de tuit van het otoplastiek, hoe geringer het occlusie-effect 37 38 Occlusie en kauwgeluiden* closed 2 mm venting Open Occlusie en de eigen stem closed 2 mm venting Open Occlusion text Occlusion text Occlusion text Talking in a barrel Talking in a barrel Talking in a barrel * Click on the food to hear the sound (noise)! 39 aa oe ie aa oe ie aa oe ie 40 Samenvatting ventingen Gekozen diameter venting De venting voert een deel van de lage tonen af Vermindert versterking lage tonen Vermindert occlusie effect Vermindert onnatuurlijke weergave van eigen stem Zorgt voor comfortabele aanpassing Venting zorgt ook voor overdracht van geluid langs natuurlijke weg Zorgt voor ventilatie van de gehoorgang Zorgt voor gelijkmatige druk op het trommelvlies Versnelt de kans op feedback Hoe groter de diameter des te minder occlusie Hoe groter de diameter des te groter de kans op feedback Hoe langer de canule, hoe groter de kans op occlusie Hoe langer de canule, hoe minder kans op feedback Hoe langer de canule, hoe minder draagcomfort Hoe langer de canule, des te moeilijker wordt het om goede ventingen te boren Tuitlengte en venting staan min of meer in contrast met elkaar Hieruit ontstaat behoefte aan een vuistregel 41 42 7
Venting lengte 9-3-2013 Feedback control Vernietiging Directionaliteit Moderne hoortoestellen kennen feedbackcontrol De meest simpele: Terugregelen van het totaal volume Terugdraaien van het volume van één of meerdere kanalen Feedbacksignaal in tegenfase terugkoppelen Gevolg: moderne hoortoestellen fluiten minder Dus: s kunnen straffeloos voorzien worden van grotere ventingen Maar: pas op voor te ver gereduceerde versterking en pas op voor het vernietigen van de directionaliteit Audiogram: Hoge tonen zijn ver te zoeken Lage en middentonen moeten voor spraakverstaan zorgen Richtingmicrofoon kan uitkomst bieden in rumoerige omgeving Directionaliteit moet voordeel geven in het onderdrukken van de omgevingsgeluiden (lage tonen) die van achteren komen Door grote ventingen worden de lage storende omgevinggeluiden vrijwel normaal ontvangen op een praktisch normaal gehoor; ofwel geen directionaliteit in het laag. Alleen de directionaliteit in het middengebied blijft dan over Verwacht dan geen superenthousiaste cliënt betreffende de richtinggevoelige stand van zijn hoortoestellen 43 44 Behoefte aan leidraad Start van een proef Enige gegevens zijn vaak het gehoorverlies Hoe lang moet de tuit van een worden Hoe groot moet de venting zijn Behoefte aan enige leidraad The open sound matrix Venting diameter Venting lengte 45 Venting diameter 46 Gekozen diameter venting Relatie tussen gehoorverlies en ventilatie diameter als vuistregel Tuitlengte van het Hoe groter het gehoorverlies hoe langer de tuit moet zijn Lengte in mm voorbij de eerste knik 1 4 3 2 2 2 2.5 3 4 5 6 7 1 ONWETENSCHAPPLIJKE BULLSHIT 47 ONWETENSCHAPPLIJKE BULLSHIT 48 8
De flexventing Verschillende domes Bij de flexventing wordt gebruik gemaakt van een uitermate korte venting In combinatie met reeds een kleine venting diameter ontstaat reeds een grote verbetering in beleving occlusie Paul U. Teie professional development coordinator-east Coast for Amplifon USA, Plymouth, Minn. Onderzoek op gebied van de akoestische eigenschappen van domes Versterking in het laag http://www.hearingreview.com/practice-management/16916-ear-co` 49 50 Soorten thin-tube verbindingen 1 en 2 - Open dome 1. 8 mm open dome 2. 10 mm open dome 3. 8 mm gesloten dome 4. 10 mm gesloten dome 5. 8-10 mm dubbele dome 6. Custum made earmold met thin-tube 7. VERSUS custum made earmold met 13 tube 51 52 2 en 3 - Gesloten dome 5 - Dubbele dome 53 54 9
6 Custum made + thin tube 6 Custum made + 13 tube 55 56 Gemiddelden LIHO - RITE Bij Luidsprekers in het oor zullen vrijwel gelijke resultaten gemeten worden, met dien verstande: Luidsprekers geven een gedeeltelijke blokkering van de gehoorgang Dit geeft een verhoogde afsluiting van de gehoorgang Geeft dus meer versterking in het laag Hoe groter de gehoorgang, hoe kleiner deze invloed Hoe kleiner de diameter van de gehoorgang, des te groter is de afsluiting, dus ook des te groter het occlusie-effect Luidsprekers in het oor, hebben geen thin-tube (slang) die een vervorming op de karakteristiek geven. (Laag hoeft niet door een dun slangetje). Dit maakt de vergelijking met thin-tubes zeer twijfelachtig. Hier zou eigenlijk ander onderzoek aan ten grondslag moeten liggen. 57 58 Conclusies Om occlusie te voorkomen wordt vaak gebruik gemaakt van thin-tubes in combinatie met domes De keuze qua geopenheid van domes heeft een zeer grote invloed op de versterking in de lage tonen De lengte en diameter van ventingen bij custum made otoplastieken en earmolds is ook van grote invloed op de versterking van de lage tonen Zowel de keuze van domes, als de keuze van ventingen, zijn van groot belang voor de door de cliënt ervaren occlusie De openheid van domes en daarnaast de diameter van ventingen, zijn van grote invloed op de fluitgevoeligheid van toestellen en daardoor op de maximaal toe te passen versterking in de hoge tonen De keuze en selectie van domes en otoplastieken verdient grote zorgvuldigheid, om tot het beste resultaat te leiden De onderlinge verschillen die optreden door akoestische invloed van individuele gehoorgang-resonantie is zo groot, dat je eigenlijk alleen kunt weten waar je mee bezig bent, door te werken met PMM achtige metingen. 59 Einde 60 10