Onderwerp: Participatieraad Hattem Datum: 20 april 2016 Aanwezig: Thea Lourens (voorzitter), Ina Zwerus, Karin Gilissen, Teus van Hattum, Berthe Dane, Erna Klok, Gerry Jonker, Sabine Mulder en Kees van de Meent. Kathi van den Belt, beleidsmedewerker gemeente Hattem en contactambtenaar voor de participatieraad. Afwezig m.k. Geury de Vries, Wilma Wibbelink en Rudy Eghuizen. Gasten: Martijn Sikkens en Ilona Straatman. Notulist: Margreet Reesink. 1. Opening. De voorzitter opent de vergadering en heet iedereen van harte welkom. De agenda wordt ongewijzigd vastgesteld. 2. Mededelingen. Thea Lourens deelt de afwezigen mee. 3. Ingekomen stukken. Er is een jaarverslag van Humanitas binnen gekomen. Daar zijn geen vragen over. Kathi van den Belt deelt mee dat de gemeente Hattem Humanitas geen subsidie geeft. Ze zijn in de regio wel actief en doen in Hattem mee in het vrijwilligersplatform. Het staat Humanitas vrij om hun diensten aan te bieden aan de inwoners van Hattem of om op deze manier bekendheid te geven aan hun activiteiten. 4. Notulen vergadering van 30 03 2016. Deze worden ongewijzigd vastgesteld. De actielijst wordt doorgenomen en afgewerkt. 5. Nota mantelzorg. Martijn Sikkens licht nog enkele punten toe. Vragen en opmerkingen door de leden op de nota en het conceptstuk van de subgroep. Mantelzorgers trekken niet snel aan de bel. Een reden zou kunnen zijn dat mantelzorgers een zeker wantrouwen hebben gekregen tegen de manier waarop de overheid de hulpverlening inricht. Eerst wordt het reguliere hulpaanbod sterk afgebouwd en vervolgens kunnen de hulpvrager en zijn mantelzorger wel hulp krijgen als ze in voldoende mate overbelast zijn. Het is niet duidelijk wie waar en wanneer verantwoordelijk voor is. Daarom krijgt de gemeente moeilijk grip op de situatie van mantelzorgers. De gemeente zou nog veel meer moeten inzetten in de contacten met vrijwilligersorganisaties, kerken en andere plaatsen waar mantelzorgers meer in beeld zijn. In Hattem is een diaconaal platform waar alle kerken in vertegenwoordigd zijn, daar zou de gemeente meer gebruik van kunnen maken. Het ambitieniveau van de gemeente ligt nog te hoog. Er moet nog meer laagdrempelig gekeken worden en tussenstappen gezet om een goed draagvlak te creëren. Deze stappen moeten concreet benoemd worden in de nota. 1
Het is belangrijk dat mensen die ondersteuning nodig hebben een duidelijke en laagdrempelige plaats hebben waar ze met hun vragen terecht kunnen. Dit is nog onvoldoende aanwezig. Of mensen kunnen het probleem niet goed onder woorden brengen. Er is maatwerk nodig om goed door te vragen naar de kern van het probleem en om de juiste ondersteuning te kunnen inzetten. De ondersteuning moet de inzet van de mantelzorger bekrachtigen. In alle gesprekken met hulpvragers dient ook de mantelzorg aan bod te komen. De definitie van mantelzorg wordt in de nota onvoldoende beschreven. Het verdient aanbeveling om de definitie van Mezzo 2 te gebruiken. Deze is bekend en algemeen geaccepteerd. Het is aan te bevelen om mantelzorgers trainingen aan te bieden die in hun situatie van toepassing kunnen zijn. Bijvoorbeeld een assertiviteitscursus. Mantelzorgers kunnen de geleerde vaardigheden weer doorgeven aan andere mantelzorgers. In de nota moet duidelijker geformuleerd worden wat het verschil is tussen huishoudelijke hulp (die door de gemeente ingericht en vergoed wordt) en de thuishulp voor persoonlijke verzorging en verpleging. De vervolgstappen, ook de kleine tussenstappen, moeten concreter benoemd worden in de nota zodat duidelijk wordt wat de gemeente gaat ondernemen. Reactie van Martijn Sikkens en Kathi van den Belt Er is een spanningsveld tussen het netwerk (w.o. mantelzorg) van de hulpvrager inzetten maar het tegelijk niet te willen overbelasten. Dit blijft vooralsnog een weerbarstige materie. De gemeente wil zeker meer investeren in de contacten met kerken en vrijwilligersorganisaties. Regelmatig houdt zij bijeenkomsten met pastores, maar er moet nog meer gebeuren. De gemeente wil duidelijk maken dat mensen, die signalen waarnemen, weten dat ze geen oplossing hoeven te bieden, maar wel weten waar ze die signalen kunnen neerleggen. Er is nu bij de SWH een steunpunt mantelzorg. Hier kan men terecht met alle vragen en opmerkingen, maar dit loket is nog onvoldoende bekend. De gemeente is nog bezig om te kijken naar de inrichting van alle loketten. Het moeten er niet teveel worden en toch moet duidelijk zijn waar men voor welke vragen terecht kan. Mantelzorgers die wel in beeld zijn bij de gemeente zijn allemaal door een medewerker van de SWH bezocht. Via de AVR zijn tot nu toe circa 30 mantelzorgers ook daadwerkelijk ondersteund. Het is een proces wat veel tijd kost om zover te komen dat mantelzorgers voldoende ondersteuning kunnen vragen en ontvangen. De definitie van de mantelzorger is minder belangrijk. Het gaat de gemeente om de persoon die zorg geeft en dit (deels) niet meer aan kan. Martijn Sikkens wordt hartelijk bedankt voor zijn aanwezigheid en toelichting. 2
6. Bijpraten op gebied van werk en inkomen. De participatiewet omvat verschillende gebieden: a. Schuldhulpverlening b. Minimabeleid c. Handhavingsbeleid d. Wet Sociale Werkvoorziening e. Huisvesting en begeleiding statushouders (vluchtelingen met een verblijfsstatus) Ilona Straatman heeft een presentatie gemaakt die ze zal doorsturen. In deze notulen een verslag van de verdere toelichting en vragen. Nederland is met de komst van de Participatiewet opgedeeld in 35 arbeidsmarktregio s. Binnen deze arbeidsmarktregio s zijn Regionale Werkbedrijven opgericht. Hattem behoort tot het Regionaal Werkbedrijf Zwolle. Daar vallen in totaal 14 gemeentes onder. De WAJONG is flink aangescherpt waardoor veel jongeren daar niet meer voor in aanmerking komen. Wanneer een persoon onder de Participatiewet valt kan de gemeente afhankelijk van de loonwaarde diverse instrumenten inzetten, zoals loonkostensubsidie of jobcoaching. De gemeente wil voorkomen dat mensen helemaal niet mee doen in de samenleving. Alle gemeenten in het regionaal werkbedrijf hebben de re integratieinstrumenten op elkaar afgestemd en werken nauw samen. In elke gemeente is een medewerker aangewezen die zich onder andere bezig houdt met de uitstroom van leerlingen uit het speciaal onderwijs. Met de betreffende scholen zijn afspraken gemaakt om namen van schoolverlaters op tijd door te geven zodat de gemeenten dat verder kunnen oppakken. Het risico is groot dat deze jongeren uit beeld raken. Dit project heet de Schakel Makel pool. Het onderwijs in onze regio hanteert het uitgangspunt dat jongeren het speciaal onderwijs verlaten aan het einde van het schooljaar waarin ze 18 worden, tenzij er in het volgende schooljaar nog certificaten behaald kunnen worden die van toegevoegde waarde zijn bij het vinden van werk. Werkgevers geven het signaal af dat zij al veel doen voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt en dat iedere werkgever eigenlijk al wel iemand met extra zorg binnen zijn personeelsbestand heeft. Zij hebben al veel inzet getoond voor deze doelgroep en de regelgeving vanuit het rijk is sterk toegenomen. Het is lastig om ook nog kandidaten in het kader van de garantiebanen aan te nemen. Schuldhulpverlening: De formele invulling van de schuldhulpverlening ligt bij de gemeente Zwolle. De gemeente Hattem subsidieert een project aan SWH; Op KO RS. Deze hulpverlening heeft een informeel karakter en is bedoeld voor mensen die wel problemen hebben op financieel gebied, maar nog niet in die mate schulden hebben dat ze onder de formele schuldhulpverlening vallen. De gemeente subsidieert dit project nu een jaar en gaat dit in totaal 4 jaar subsidiëren. Er wordt goed gebruik van gemaakt. De coördinator is een betaalde kracht, de ondersteuning wordt gedaan door vrijwilligers. Algemeen maatschappelijk werk, dat bij Verian is belegd, wordt betrokken bij personen waarbij er sprake is van problemen op meerdere terreinen van het leven. 3
Wet Sociale Werkvoorziening: Dit is een oude wet. De instroom is gestopt per 1 1 2015. Voor de werknemers die al onder deze wet vielen, blijft dit bestaan. Hattem is hiervoor nog steeds verbonden met de WEZO in Zwolle, nu via een inkoopmodel. De aandelen heeft de gemeente verkocht en Zwolle heeft nu alle aandelen. De constructie van inkoopmodel is gekomen om de continuïteit voor de werknemers te behouden.. Hattem heeft zich voor 5 jaar verbonden aan het inkoopmodel. Wat er daarna gebeurd moet nog bepaald worden. Statushouders : Dit zijn vluchtelingen met een verblijfsstatus. Vanuit het rijk wordt de gemeente opgelegd voor hoeveel mensen zij verantwoordelijk wordt gesteld voor de huisvesting. Vervolgens vallen deze personen vaak onder de Participatiewet. De begeleiding gaat in Hattem via stichting Vluchtelingenwerk. Binnen een jaar na inwoning dienen deze mensen een participatieverklaring te ondertekenen. De gemeente beraadt zich nog op de inhoud daarvan. Het handhavingsbeleid wordt in Hattem vernieuwd en komt t.z.t. op de agenda van de participatieraad. 7. Minimabeleid. Opmerkingen vanuit de participatieraad: Compliment voor het bericht hierover in de Dijkpoorter. Het is jammer dat het bezit van een huis meetelt bij het vermogen. Deze voorwaarde stond niet in de krant vermeld, dat geeft een vertekend beeld. Het kan nadelig zijn dat er een einddatum is gekoppeld aan de periode van aanvraag. Het risico bestaat dat mensen een tegemoetkoming missen waar ze wel recht op hebben. Bewindvoering regelen bij schuldhulpverlening brengt kosten met zich mee, kunnen die ook betaald worden m.b.v. bijzondere bijstand? Reactie van Ilona Straatman: De gemeente heeft een analyse laten maken door bureau Kwizzs. Op basis daarvan hebben ze aantallen vastgesteld en een begroting gemaakt. Alle inwoners die mogelijk recht hebben op een tegemoetkoming voor chronisch zieken, zijn nog niet in beeld. Bewindvoering kan betaald worden uit de bijzondere bijstand zo heeft Ilona via de mail al laten weten. Ilona Straatman wordt hartelijk bedankt voor haar aanwezigheid en toelichting. 8. Koepeladviesraden en contact/samenwerking P raad Heerde. De participatieraad besluit om voorlopig geen lid te worden van de Koepelraden. De informatie op de website is voldoende om kennis op te doen over verschillende thema s die in de regio aan de orde zijn. Teus van Hattum heeft contact gehad met dhr. Van de Werf van de Wmo adviesraad te Heerde. Deze raad wordt omgevormd naar adviesraad Sociaal Domein. Wanneer dit gebeurd is willen ze graag een ontmoeting met de participatieraad van Hattem met als doel de samenwerkingsverbanden in de regio te bespreken en de onderwerpen waarbij de gemeenten Hattem, Heerde en Epe samenwerken. Departicipatie raad van Hattem gaat akkoord met een ontmoeting t.z.t. 4
9. Communicatie en logo Participatieraad Het logo is doorgemaild. Het ziet er kleurig uit en ieder is tevreden. 10. Secretaris. Vrijdag is er een gesprek met een kandidaat. Wordt vervolgd. 11. Planning. Kathi van den Belt actualiseert de planning voortdurend en stuurt deze rond zodat ieder op de hoogte blijft. 11 mei: bijpraten over WMO 8 juni wordt er advies gevraagd over onderwerpen met grote stukken. De reservedatum van 22 juni zal daarom ook gebruikt worden. Thea Lourens en Kathi van den Belt maken een agenda zodat de onderwerpen evenredig verdeeld worden. Subgroepen: vervoersreglement: Teus van Hattum en Kees van de Meent. Thea Lourens vraagt in een mail aan de afwezige leden of er nog iemand wil aansluiten. Regionaal inkooptraject WMO: Sabine Mulder, Ina Zwerus, Erna Klok en Teus van Hattum. 12. Besloten gedeelte. Hier wordt deze vergadering geen gebruik van gemaakt. 13. Rondvraag. Ina Zwerus had nog wat aantekeningen bij de nota minimabeleid. Dit punt is samengevoegd met het bijpraten Werk en Inkomen. Ina stuurt de opmerkingen door aan Kathi van den Belt. 14. Sluiting. De voorzitter sluit de vergadering om 21.24 uur. Actielijst Datum Einddatum Naam opgenomen Planning actualiseren en aanpassen 14 10 2015 doorlopend Kathi vd Belt Uitnodiging aan burgers/cliënten voor openbare (informatieve) bijeenkomsten ook aan secretariaat participatieraad sturen. 5 Continu indien van toepassing Kathi vd Belt Voorstel over PR via Facebook en Twitter. 30 03 2016 20 04 2016 Wilma Wibbelink en Thea Lourens Agendapunten verdelen over de vergaderdata 20 04 2016 11 05 2016 Kathi vd Belt en Thea Lourens Opstellen definitief advies mantelzorgnota Advies vervoersreglement voorbereiden 20 04 2016 08 06 2016 Kees vd Meent Teus v Hattum en?? Advies regionaal inkooptraject WMO voorbereiden 20 04 2016 22 06 2016 Sabine Mulder Ina Zwerus Erna Klok Teus v Hattum
6