2012-2014 Examenreglement rogramma van oetsing en fsluiting Theoretische/Gemengde leerweg (3TOP & 4TOP)
VOORWOORD Aan de examenkandidaten. Je zit nu in de bovenbouw. Dit brengt veel veranderingen met zich mee. Voor jou betekent dit onder andere dat je dit jaar begint met het schoolexamen. Naast je schriftelijke toetsen heb je o.a. te maken met mondelinge en praktische opdrachten, die meetellen voor het schoolexamen dat je in de vierde klas afrondt. Daarna vindt ook het centraal examen plaats. Het schoolexamen en het centraal examen zijn aan officiële regels gebonden. Deze regels vind je in het Examenreglement voor het schoolexamen, dat zich voor in dit boekje bevindt. Daarnaast is er het zogenaamde Programma van Toetsing en Afsluiting (PTA). Hierin vind je de leerstofomschrijving, de wijze van toetsing, het gewicht van een cijfer en de herkansingsmogelijkheden. Tot slot vind je hier ook al informatie over het centraal examen. Belangrijk voor jou is natuurlijk dat je slaagt voor je examen. Daarom is de inhoud van dit boekje zo belangrijk: het geeft je informatie over je rechten en plichten bij het examen. Bewaar het goed en zorg dat je goed op de hoogte bent van de inhoud van het examenreglement en het PTA! Veel succes in de komende twee examenjaren. Namens de schoolleiding, G. Derks F. Veldman 1
2
INHOUDSOPGAVE Examenreglement Algemeen 5 Het eindexamen 6 Het schoolexamen 7 Het centraal examen 10 Onregelmatigheden 11 Schema toetsmomenten 13 Ten slotte 13 PTA leerjaar 3 en 4 Nederlands 15 Engels 16 Duits 17 Economie 18 Wiskunde 19 Natuur- en scheikunde 20 Biologie 21 Maatschappijleer1 22 Maatschappijleer2 23 Lichamelijke opvoeding 24 Kunstvakken (CKV) 25 Intersectoraal 26 Handelingsopdrachten (stage/mas) 27 3
4
ALGEMEEN Het examenreglement wordt gemaakt door het bevoegd gezag. Het bevoegd gezag is Stichting CVO in t Gooi, waarvan Hilfertsheem- Beatrix een vestiging is. Het reglement kan, als het nodig is, tussentijds gewijzigd worden. Alles over het examen staat in het Eindexamenbesluit VO. Dit Eindexamenbesluit ligt bij de administratie op school en kan bekeken worden. Hierin staat dat er een examenreglement moet zijn. Met het woord kandidaat wordt iedereen bedoeld die van het bevoegd gezag examen mag doen. Als het woord examen gebruikt wordt, wordt daarmee het schoolexamen en het centraal examen bedoeld. Een examinator is iemand die het examen afneemt. Met toetsen worden alle onderdelen van het examen bedoeld, zoals: mondelinge toetsen schriftelijke toetsen met gesloten of open vragen praktische opdrachten handelingsopdrachten een sectorwerkstuk handelingsdelen Examendossier: voor iedere leerling wordt een examendossier gemaakt. Hierin komen de resultaten van alle onderdelen van het examen uit het derde en vierde leerjaar te staan. Ook van de vakken die al in het derde leerjaar worden afgerond, worden de resultaten bijgehouden. Het PTA is het Programma van Toetsing en Afsluiting. Dit is een omschrijving van wat er getoetst wordt, hoe er getoetst wordt en hoe zwaar een toets mee gaat tellen. 5
HET EINDEXAMEN Je krijgt van de school de kans om je opleiding af te sluiten met het doen van het examen. De directeur en de examinatoren nemen het examen af, het bevoegd gezag is verantwoordelijk. De directeur wijst iemand van het personeel van de school aan als secretaris van het examen. Deze secretaris regelt samen met de directeur alles wat met het examen te maken heeft. Het eindexamen bestaat voor de meeste vakken uit een schoolexamen en een centraal examen. Dit geldt voor: - de vakken Nederlands en Engels - de vakken uit het sectordeel - de vakken of programma s uit het vrije deel die bij het examen vmbo kunnen horen. Voor maatschappijleer1, CKV en bewegingsonderwijs is er alleen een schoolexamen. Extra vak Met toestemming van de schoolleiding kun je examen doen in een extra vak. De schoolleiding kijkt of het organisatorisch mogelijk is en of je voldoende kennis hebt om examen in dat extra vak te doen. Rekentoets Naast het schoolexamen en centraal examen is er in 2014 voor het eerst sprake van een centrale rekentoets, waarvoor het cijfer minimaal een 5 moet zijn. Het cijfer voor de rekentoets is tevens het eindcijfer. De rekentoets is geen onderdeel van het centraal examen, maar een zelfstandig onderdeel. Je bent geslaagd als: a. al je cijfers gehaald bij je centraal examen gemiddeld een 5,5 zijn; b. zowel voor het examen Nederlands als de rekentoets het cijfer minimaal een vijf is (overgangsregeling); c. je onverminderd onderdeel b: 1. ten hoogste één 5 hebt en al je andere eindcijfers 6 of hoger zijn; 2. ten hoogste één 4 hebt en al je andere eindcijfers 6 of hoger zijn en tenminste één eindcijfer 7 of hoger is; 3. voor twee vakken een 5 hebt en al je andere eindcijfers 6 of hoger zijn en tenminste één eindcijfer 7 of hoger is. d. je voor de vakken lichamelijke opvoeding en het kunstvak uit het gemeenschappelijke deel (CKV) en in de gemengde en de theoretische leerweg voor het sectorwerkstuk de kwalificatie voldoende of goed hebt behaald. 6
- Je eindcijfer van het afdelingsvak, het intersectorale of intrasectorale programma in de beroepsgerichte en kaderberoepsgerichte leerwegen wordt meegerekend als twee eindcijfers. - Het voor de rekentoets behaalde cijfer telt niet mee bij de berekening van het gemiddelde voor het centraal examen en ook niet mee in de compensatieregel. Let op: Het schoolexamen en het centraal examen hebben hetzelfde gewicht en bepalen dus ieder voor de helft het cijfer voor het eindexamen. HET SCHOOLEXAMEN Algemeen Het schoolexamen begint in het derde leerjaar en wordt voor alle vakken, behalve maatschappijleer 1 en CKV, afgesloten in het vierde leerjaar. Maatschappijleer 1 en CKV (Culturele Kunstzinnige Vorming) worden al in leerjaar 3 afgesloten. Het schoolexamen wordt afgenomen zoals het in het PTA staat beschreven. Beoordeling De examinator stelt voor elke toets het cijfer vast. De cijfers worden afgerond op één cijfer achter de komma. Het laagste cijfer is een 1, het hoogste een 10. Voor de handelingsopdrachten en handelingsdelen, waaronder ook HB4YOU, worden geen cijfers gegeven, maar deze moeten minstens voldoende gemaakt zijn. Het niet op tijd inleveren van handelingsopdrachten, handelingsdelen en praktische opdrachten kan ten koste gaan van een herkansing. Ook voor CKV en lichamelijke opvoeding worden er geen cijfers gegeven. De beoordeling moet voldoende of goed zijn. Dit geldt ook voor het sectorwerkstuk dat de kandidaten in de theoretische en de gemengde leerweg moeten maken. Hiervoor moet minimaal een voldoende zijn gehaald voordat je aan het centraal examen mag beginnen. Hoe de handelingsopdrachten, de praktische opdrachten en het sectorwerkstuk worden beoordeeld, zal van tevoren bekend gemaakt worden. Anders examen doen 7
Voor leerlingen met een handicap kan de directeur toestemming geven het schoolexamen (gedeeltelijk) op een aangepaste manier te maken. De directeur bepaalt op welke manier het examen gemaakt wordt. Hij geeft dit daarna zo spoedig mogelijk door aan de inspectie. Ook voor leerlingen die niet meer dan zes jaar in Nederland op school hebben gezeten als ze deelnemen aan het schoolexamen en voor wie Nederlands niet hun moedertaal is, kan de directeur toestemming geven om de toetsen op een andere manier af te nemen dan in het PTA staat. Bewaren Toetsen en opdrachten die bij het schoolexamen worden gebruikt, blijven van de school. De schriftelijke toetsen die nagekeken zijn, worden één periode bewaard. Bij onderdelen van vakken waarvoor er geen cijfer wordt gegeven maar een beoordeling (bijv. voldoende ), zoals het sectorwerkstuk, wordt de beoordeling opgeschreven en bewaard, totdat je van school gaat. Bekendmaking van de cijfers Het cijfer van iedere toets wordt zo snel mogelijk aan je doorgegeven. Je hebt het recht jouw werk in te zien voordat het definitieve cijfer wordt vastgesteld. De behaalde cijfers komen in jouw examendossier. Na iedere periode krijg je een cijferlijst waarop de schoolexamencijfers staan. Bij de bepaling van het eindcijfer van het schoolexamen telt het gemiddelde schoolexamencijfer van de 3 e klas voor 40% mee en het gemiddelde schoolexamencijfer van de 4 e klas voor 60%. De definitieve cijferlijst van het schoolexamen krijg je een week voor het centraal examen begint. Op deze lijst staan dan ook de eindcijfers van het schoolexamen. Kloppen de cijfers? Als je denkt dat een cijfer van het schoolexamen niet klopt, dan kun je binnen vier dagen nadat je het cijfer hebt doorgekregen vragen of er nog een keer naar het cijfer gekeken kan worden. Dit moet je per brief aanvragen en deze brief moet ook door een ouder of verzorger ondertekend zijn. Als je denkt dat het eindcijfer van het schoolexamen niet goed berekend is, dan kun je binnen twee dagen nadat het cijfer is bekendgemaakt vragen of er nog een keer naar de berekening gekeken kan worden. Dit moet ook schriftelijk gebeuren en meeondertekend zijn door een ouder of verzorger. 8
De aanvragen moeten gericht zijn aan de directeur. Binnen drie dagen nadat de aanvraag is ontvangen, neemt de schoolleiding er een besluit over. Als het gaat om een vraag over een cijfer van het schoolexamen, dan wordt de schoolleiding geadviseerd door een collega van de vakdocent. Niet aanwezig tijdens het schoolexamen? Als je niet bij een schoolexamen kunt zijn, dan moet dit vóór het begin van de toets door één van je ouders of verzorgers gemeld worden bij de meldkamer. De ziekmelding moet schriftelijk bevestigd worden. Als je om een andere reden dan ziekte, niet aan het schoolexamen mee kunt doen, dan moet er van tevoren om uitstel gevraagd worden. De directeur en de teamleider beslissen, nadat ze hebben overlegd met de examinator, of je uitstel krijgt. Een kandidaat die zonder geldige reden afwezig is geweest, kan alleen nog maar een herkansing gebruiken om de toets in te halen. RICHTLIJNEN EN AFSPRAKEN ROND DE TOETSEN Als je ziek bent op de dag van het afnemen van een PTA-onderdeel moet dit s morgens telefonisch (voor 08.15 uur) gemeld worden bij de meldkamer. Als je te laat komt bij het afnemen van een PTA-onderdeel moet je je eerst melden bij een van de teamleiders. Alleen zij kunnen toestemming geven om alsnog aan de toets te beginnen. Als je toestemming krijgt mag je de beschikbare tijd gebruiken. Krijg je geen toestemming dan kun je in de herkansingsperiode dit PTA-onderdeel inhalen. Jassen, tassen, e.d. moeten voor in de examenruimte staan. Geen mobiele telefoons op tafel, ze mogen dus ook niet gebruikt worden als rekenmachine. Als je eerder klaar bent met een toets tijdens de toetsperiode, moet je in het lokaal blijven. Tijdens de toetsweek mag je de ruimte wel eerder verlaten, maar pas wanneer de docent toestemming heeft gegeven. Op de inhaaldag kun je gemist werk inhalen als je geoorloofd absent bent geweest. 9
Aan het eind van het schooljaar 3 kun je één onderdeel van het schoolexamen en aan het eind van leerjaar 4 kun je twee onderdelen van het schoolexamen herkansen. Inhalen en herkansen van het schoolexamen Iedereen heeft recht op het inhalen van een onderdeel van het schoolexamen als: a. je tijdens een bepaalde toets met een geldige reden absent was b. je uitstel hebt gekregen Iedereen heeft het recht om in leerjaar 3 één toets van het schoolexamen van leerjaar 3 en in leerjaar 4 twee toetsen van het schoolexamen van leerjaar 4 te herkansen. Sommige toetsen en/of praktische onderdelen kunnen niet herkanst worden. Dit staat dan in het PTA. In bijzondere gevallen kan de directeur toestemming geven voor een extra herkansing van een onderdeel van het schoolexamen. Bij herkansing geldt het hoogste cijfer. Een handelingsdeel of een handelingsopdracht kan niet herkanst worden, deze moet (steeds) opnieuw gedaan worden, totdat hij voldoende is. Klaar met het schoolexamen? Het schoolexamen is pas echt klaar als: a. alle toetsen zijn gemaakt b. je een voldoende of goed voor CKV en lichamelijke opvoeding hebt c. de praktische opdrachten, de handelingsdelen en de handelingsopdrachten afgerond zijn en met voldoende of goed beoordeeld zijn d. voor het sectorwerkstuk (voor de theoretische of de gemengde leerweg) een voldoende of goed is gehaald. e. De rekentoets met minimaal een 5 is afgesloten. Als één of meerdere onderdelen (zie a t/m e) voor de start van het centraal examen niet in orde zijn mag je geen examen doen. HET CENTRAAL EXAMEN Herkansen en inhalen Heb je vakken gemist tijdens het centraal examen en je had daarvoor een geldige reden dan mag je die vakken, als dat roostertechnisch lukt, alsnog inhalen (maar meer dan twee vakken op 1 dag mag niet). Je mag één vak herkansen. Herkansing CSPE 10
De leerling in de kader- en basisberoepsgerichte leerweg kan onderdelen van het CSPE herkansen wanneer de leerling bij de uitslagbepaling nog niet is geslaagd. De scores komen in plaats van de behaalde score in het 1 e tijdvak, ook als deze score lager is. Herkansen rekentoets: In het laatste leerjaar heb je recht op één herkansing van de rekentoets. Wat verder nog? Als je zakt en je wilt het vierde jaar opnieuw doen, dan gelden de cijfers van het eerste vierde jaar niet meer. Dit geldt niet voor het cijfer van de rekentoets. Dit mag je als het zo uitkomt meenemen naar het nieuwe jaar. Als je halverwege het derde of vierde jaar op school komt en er zijn al toetsen geweest, dan worden er door de directeur, in overleg met jou en de docenten, aparte afspraken gemaakt. ONREGELMATIGHEDEN Als een kandidaat (een onderdeel van) het examen niet maakt, zich niet aan het examenreglement heeft gehouden of zich schuldig maakt aan bedrog of een andere onregelmatigheid dan kan de directeur maatregelen treffen. Met het examen niet maken wordt bedoeld dat je zonder geldige reden afwezig was bij een toets of dat je een werkstuk of een boekenlijst niet op tijd hebt ingeleverd. Kort gezegd: je niet houden aan de afspraken. Maatregelen kunnen zijn: - het geven van het cijfer 1 voor een toets - het niet meer mee mogen doen aan het examen - het verliezen van een herkansingsmogelijkheid - gemaakte toetsen niet meer laten tellen - het diploma en de cijferlijst pas krijgen als je bepaalde onderdelen opnieuw hebt gedaan. Als er pas na afloop van het schoolexamen een onregelmatigheid wordt ontdekt dan kan de directeur het schoolexamen ongeldig verklaren, waardoor er niet meer aan het centraal examen meegedaan kan worden of waardoor het nodig is het schoolexamen opnieuw te doen. Voordat er maatregelen worden getroffen spreekt de directeur met de betreffende kandidaat. Deze kan zich door een volwassene laten bijstaan. 11
De directeur laat zijn beslissing aan de kandidaat weten, mondeling of schriftelijk. Indien je het oneens bent met de handelwijze van de schooldirectie, dan kun je de kwestie voorleggen aan de algemeen directeur van CVO t Gooi. Daarmee ben je bij de hoogste beroepsinstantie binnen de school. Over een besluit of uitspraak van de algemeen directeur kun je een klacht indienen bij de externe klachtencommissie waarbij de school aangesloten is. Externe klachtencommissie: Landelijke Klachtencommissie voor PO, VO en BVE, Postbus 694, 2270 AR Voorburg. Telefoon: 070 348 1180. e-mail: info@klachtencommissie.org 12
SCHEMA TOETSMOMENTEN PTA leerjaar 3 2012 2013: Rapportperiode 1 + 2 repetities, overhoringen, toetsen beroepsgerichte vakken, maatschappijleer 1, CKV en bewegingsonderwijs Rekenpilot 4 t/m 15 maart toetsperiode 1 week 16, 17 en 19 in 2013 herkansing rekenpilot 30 mei t/m 5 juni toetsweek 1 5 t/m 11 juni 2013 inhaalmogelijkheid SE-toetsen 26 juni 2013 herkansingen leerjaar 3 27 + 28 juni 2013 N.B. Begin volgende cursus (2013-2014) ontvang je het schema toetsmomenten PTA leerjaar 4. TEN SLOTTE In plaats van ouders kan onder bepaalde omstandigheden ook gelezen worden: de verzorgers of voogden. Als er gesproken wordt over (mede)ondertekening door de ouders van de kandidaat, dan geldt dit voor leerlingen die nog geen 18 zijn. Meerderjarigen (18 jaar en ouder) mogen zelf tekenen. De directeur heeft het recht om de ouders van meerderjarige leerlingen inlichtingen te verschaffen over alle examenzaken, tenzij de meerderjarige schriftelijk laat weten dit niet te willen. Wanneer dit reglement geen uitkomst biedt, beslist de directeur na de partijen te hebben gehoord. 13