2016 TWISKESCHOOL SCHOOLVEILIGHEIDSPLAN
INHOUDSOPGAVE BLZ 1 Algemeen 2 2 Sociale Veiligheid 2 2.1 Wat vraagt veiligheid van een school 2 Hoe ziet een sociaal veilige school eruit? 2 2.2 Missie van het Bestuur en de school 3 Missie van de school 3 2.3 Sociale competentie 3 Scholing leerkrachten 3 2.4 Sociale Media 3 2.5 Klachtenregeling 4 Algemene tips voor de betrokken partijen 4 2.6 Pesten 5 2.7 Meldcode Kindermishandeling en huiselijk geweld 5 2.8 Tijdelijke plaatsing van leerlingen in een andere lesgroep 5 2.9 Protocol ongewenst gedrag 6 2.10 Draaiboek Incidenten 7 2.11 Seksueel misbruik en seksuele intimidatie 7 Wetten en regels 7 Gedragscode 8 Gedragsregels, gedrag op school 9 Schoolse situaties 10 Racisme en discriminatie 10 Privacy 10 Tot slot 11 2.12 Gemelde klachten over agressie, pesten,discriminatie en seksuele intimidatie 11 3 Fysieke veiligheid 11 3.1 Wat wordt verstaan onder fysieke veiligheid? 11 3.2 Hoe ziet een fysiek veilige school eruit? 11 Wat zijn de wettelijke eisen aan schoolgebouwen? 12 Wie is verantwoordelijk voor bouw en veiligheid van scholen? 12 Wie gaat dat betalen? 12 3.3 Eisen aan speeltoestellen 12 3.4 R, I & E: Risico inventarisatie en Evaluatie 12 3.5 Ongevallenregistratie 12 3.6 Preventiemedewerkers 12 3.7 Afspraken binnen het team 12 3.8 Afspraken met de leerlingen 13 3.9 Schoolreisjes, excursies, buitenschoolse activiteiten 14 3.10 Protocol handelen bij besmettelijke ziekten 14 1
1 Algemeen Inleiding Als onderwijsorganisatie achten wij het van groot belang dat ons personeel, onze kinderen en de ouders zich veilig voelen in onze leer- en werkomgeving. De regelgeving omtrent veiligheid wordt steeds verder aangescherpt. Voor ons aanleiding om alles eens op een rijtje te zetten. Ons Bestuur kent ook een overkoepelend Veiligheidsplan, bijv. op het gebied van de klachtenregeling. In de wet, met name die op Arbogebied is een aantal verplichtingen van school opgenomen, waaronder het jaarlijks houden van een R I & E (risico inventarisatie en evaluatie) en bijbehorend Plan van aanpak. Situatie nu Ons huidige veiligheidsplan voorziet niet in alle aspecten van veiligheid. Dit wil niet zeggen dat de verschillende onderdelen niet zijn beschreven en vastgelegd, maar ze zijn niet gebundeld en volledig uitgewerkt. In dit veiligheidsplan nemen we alle relevante onderdelen op, zodat er 1 document is waar alles instaat. Het komt op onze site te staan, zodat het ook makkelijk toegankelijk is. Veiligheid bestaat uit twee onderdelen: de fysieke- en de sociale veiligheid. Een veilige school is een school waar kinderen en volwassenen zich veilig voelen en waar voorkomen wordt dat er gepest of gediscrimineerd wordt. In het eerste deel van dit plan wordt de sociale veiligheid beschreven. Daarna de fysieke veiligheid van de school. 2 Sociale veiligheid 2.1 Wat vraagt veiligheid van de school? Wat kan de school nu doen om veilig te zijn en te blijven. 1. Een veilige school is duidelijk is zijn pedagogische overtuiging en handeling. Aandacht, liefde, respect en tolerantie zijn uitdrukkingen voor een gedeelde missie 2. Een veilige school is zich bewust van de noodzaak normen te stellen, gedrag af te spreken en toepassing te verzekeren en te handhaven. 3. Een veilige school realiseert zich dat onderwijs begint met opvoeding. De verantwoordelijkheid van de ouders willen we niet overnemen, maar we kunnen wel regels stellen die op school gelden. 4. Op een veilige school staan de ouders achter het beleid van de school. Dat wordt ook uitdrukkelijk van de ouders verwacht. 5. Een veilige school wijst leerkrachten, leerlingen en ouders behalve op eisen van goed gedrag, ook op hun rechten en plichten. 6. Op een veilige school staat de directie in voor ieders veiligheid. Hoe ziet een sociaal veilige school eruit? Op een veilige school voelen leerlingen zich thuis. Ze komen graag naar school en voelen zich serieus genomen door de leerkrachten. Leerlingen op een sociaal veilige school gaan respectvol met elkaar om. De school tolereert geen discriminatie en seksuele intimidatie. De school heeft een vertrouwenspersoon en er is een klachtenregeling. Daarnaast hebben wij een pestprotocol en afspraken om pesten te voorkomen. Daar waar nodig werken wij samen met schoolmaatschappelijk werk, politie, justitie en jeugdzorg. Wij gaan bestaand sociaal onveilig gedrag tegen, maar voorkomen dat gedrag ook door een actieve, positieve stimulering van sociaal gedrag. Voorbeelden: gedragsregels, gebruik van de Vreedzame School en onderwijs dat is afgestemd op de wensen en mogelijkheden van de individuele leerlingen. Hierdoor ontstaat een veilig klimaat waarbinnen de school problemen al in een vroeg stadium kan onderkennen en daarop kan reageren. 2
Het veiligheidsbeleid van een school is niet alleen bedoeld om leerlingen een veilige plek te bieden. Ook het personeel heeft vanzelfsprekend recht op een veilige omgeving. Geweld tegen leerkrachten is ontoelaatbaar. Agressie en geweld tegen een leerkracht wordt gemeld aan de directie. Na overleg worden er daar waar nodig vanuit het Bestuur stappen ondernomen. 2.2 Missie van het Bestuur en de school Stichting Openbaar Onderwijs Noord biedt onderwijs van goede kwaliteit. Ouders en kinderen voelen zich welkom op school en worden gewaardeerd. Onze scholen zorgen voor een veilige en uitnodigende leeromgeving waarin de kinderen zich optimaal en veelzijdig kunnen ontwikkelen. De school stimuleert de zelfstandigheid en eigen verantwoordelijkheid van kinderen en van medewerkers. Competente medewerkers zorgen voor optimale ontwikkeling en resultaten van elk kind, waarbij de school en de ouders samenwerken. Ontmoetingen met erkenning van en waardering voor verschillen tussen kinderen, ouders en medewerkers maken een belangrijk onderdeel uit van het schoolleven. De school staat open voor de maatschappelijke ontwikkelingen die het onderwijs raken. Missie van de school De Twiskeschool is een openbare buurtschool in Amsterdam Noord waar kinderen in een veilige omgeving met plezier leren, uitgedaagd worden en zich naar hun competenties, zowel cognitief als creatief kunnen ontwikkelen tot autonome en sociaal sterke personen. 2.3 Sociale competentie Op onze school wordt gewerkt met de Vreedzame School, een methode voor sociaal-emotionele ontwikkeling. Er wordt aandacht besteed aan hoe je met elkaar omgaat, pesten, klassenregels en emoties. Binnen school worden mediatoren opgeleid uit de groepen 7 en 8, die bemiddelen bij conflicten tussen leerlingen. De kinderen leren zo hoe ze conflicten op een goede, geweldloze manier op kunnen lossen. De Vreedzame schoollessen worden in klassenverband gegeven. Daarnaast bieden wij individuele leerlingen de mogelijkheid een sociale vaardigheidstraining of faalangstreductietraining te volgen. Derden bieden de Rots en Water training aan. Als de situatie in de klas daar aanleiding toe geeft, zetten wij ook de Kanjertraining of Meidenvenijn in. Periodiek is er ook aandacht voor sociale veiligheid in de WMK-PO die ouders, leerlingen en leerkrachten invullen. De uitkomst van deze vragenlijsten wordt weer gebruikt in het schoolplan voor de komende jaren. Scholing leerkrachten Wij hebben hier gelukkig nog heel weinig mee te maken gehad, maar mocht de situatie daar aanleiding toe geven, dan bieden wij onze leerkrachten agressie-reductie trainingen aan. Wij zorgen voor goede scholing en training in het voeren van oudergesprekken. 2.4 Sociale media Wij hebben steeds meer te maken met de invloed van sociale media. In ons ICT-jaarplan is een protocol opgenomen hoe we hiermee omgaan, ter voorkoming van met name misbruik op het gebied van schending van de privacy en pesten. Protocollenboek-protocol 26 blz. 48 3
2.5 Klachtenregeling Wat te doen bij een klacht? Wegwijzer voor ouders / verzorgers van kinderen. Klagen mag! Klagen heeft voor veel mensen een negatieve klank. Het uiten van een klacht kan echter juist bijdragen tot het verbeteren van de kwaliteit van ons onderwijs. Een goede klachtenregeling Een klachtenregeling is wettelijk verplicht. Op de site van ons Bestuur www.openbaaronderwijsnoord.nl vindt u informatie over de regeling. In onze schoolgids is deze informatie ook opgenomen. Waarover kunt u klagen? Eigenlijk over van alles, zoals de begeleiding van uw kind(eren), de ouderbijdrage, seksuele intimidatie, veiligheid in het schoolgebouw, de contacten, enz. Tussen voorval en melding als klacht zit maximaal 2 werkweken. Probeer zelf de klacht op te lossen! Probeer bij een klacht eerst het probleem op te lossen met de betrokken leerkracht en op de plaats waar het probleem zich afspeelt. Stap 1 De betreffende leerkracht aanspreken. Een rustig gesprek op een afgesproken moment (dus niet aan het hek of drie minuten voor schooltijd) kan al vaak veel oplossen. Leidt dit gesprek niet tot een resultaat waar betrokken partijen tevreden over zijn, dan volgt stap 2. Stap 2 De directeur aanspreken en een afspraak maken voor een rustig gesprek. Leidt dit gesprek niet tot een resultaat waar betrokken partijen tevreden over zijn, dan volgt stap 3. Stap 3 U kunt contact opnemen met het Bestuurskantoor, dat handelt in opdracht van het bevoegd gezag. Leidt dit gesprek niet tot een resultaat waar betrokken partijen tevreden over zijn, dan volgt stap 4. Stap 4 De klachtencommissie. Klachten op het gebied van seksuele intimidatie: schakel de vertrouwenspersoon in! Hoe kunt u een klacht indienen bij de klachtencommissie? Een klacht moet u schriftelijk indienen. Een korte brief kan voldoende zijn, maar het mag ook uitgebreid. Lukt dit, om welke reden dan ook, niet, dan kunt u bellen. Op de site van het Bestuur staan adres en telefoonnummers vermeld. Algemene tips voor de betrokken partijen Grijp snel in Spreek de juiste persoon aan Neem de tijd Wees duidelijk Bedenk een oplossing 4
Strafbare feiten Als er sprake is van een strafbaar feit (zoals seksueel misbruik) kunt u daarvan aangifte doen bij de politie zodat er een rechtszaak kan volgen. De rechter zal in dat geval beoordelen of de dader moet worden bestraft. De school is bij sommige delicten, zoals seksueel geweld tegen minderjarigen, verplicht aangifte te doen. De vertrouwenspersoon van de school (zie schoolgids) kan u adviseren welke stappen u kunt ondernemen. En verder Aan roddelen doen we niet. Treed elkaar met open vizier tegemoet. Roddelen aan het hek wordt toch gehoord of komt via-via op school terecht en geeft dan vaak verstoorde verhoudingen omdat een via-via verhaal vaak verdraaid of vertekend is. Bij smaad of belediging van de leerkrachten zal de directie niet aarzelen stappen te ondernemen. 2.6 Pesten Op een veilige school pesten leerlingen niet. Als het toch gebeurt, zijn er zowel voor ons als ouders en verzorgers verschillende mogelijkheden om er iets tegen te doen. Wij hebben een beleid in het kader van pesten, waarin o.a. het pestprotocol is opgenomen, zie protocollenboek: 23. zorg-protocol pesten blz. 37 t/m 42 2.7 Meldcode Kindermishandeling en huiselijk geweld Kindermishandeling komt in ons land helaas op grote schaal voor. Om deze vorm van geweld zoveel mogelijk te voorkomen of in elk geval terug te dringen is in 2011 de wettelijke meldcode Huiselijk geweld en kindermishandeling ingevoerd voor beroepskrachten in het onderwijs, de kinderopvang, de jeugdzorg, de (jeugd)gezondheidszorg, maatschappelijke ondersteuning en justitie. Het gaat in feite om een stappenplan, dat beroepskrachten ondersteunt in de omgang met signalen van huiselijk geweld en kindermishandeling. Om het stappenplan goed uit te voeren is een aandacht functionaris opgeleid. Binnen onze school wordt volgens de meldcode gewerkt. * Op onze school zijn de IB-ers Remke Danko en Christl Buijs de aandachtsfunctionarissen Meer informatie vindt u op meldcode.nl en op www.protocolkindermishandeling.nl 2.8 Tijdelijke plaatsing van leerlingen in een andere lesgroep Soms is het als gevolg van incidenten van grensoverschrijdend gedrag in de klas wenselijk een leerling tijdelijk buiten de klas te plaatsen. Er doen zich op al onze scholen situaties voor waarbij een leerling of een groep leerlingen tijdelijk buiten de eigen groep wordt geplaatst. Dit kan om verschillende redenen aan de orde zijn, bijvoorbeeld bij groep doorbrekend werken bij gedifferentieerde instructie en projecten. Ook bij afwezigheid van de groepsleerkracht en het ontbreken van vervanging worden kleine groepen kinderen tijdelijk in een andere groep geplaatst. Daarnaast doen zich omstandigheden voor waarbij een leerling grensoverschrijdend gedrag vertoont en het voor de rust/veiligheid van het kind zelf en de groep als geheel nodig is een time out voor kortere of langere periode te creëren in een van de andere lesgroepen. Over deze leerlingen gaat het hieronder. Aandachtspunten 5
Omdat de omstandigheden en het leerlinggedrag per situatie sterk kunnen verschillen, is het lastig hiervoor algemene richtlijnen op te stellen. Daarom is gekozen voor de volgende aandachtspunten.. Maak schoolafspraken over hoe bij het plaatsen van leerlingen in andere groepen wordt gehandeld. Bepaal de periode van de time out. Informeer de ouders van de betreffende leerling. Bepaal of de ouders van de ontvangende groep moeten worden geïnformeerd. Overweeg de risico s voor de rust en veiligheid in de ontvangende groep. Vraag hierover zo nodig advies aan deskundigen over kansen en risico s van de time out. Maak duidelijkheid wie verantwoordelijk is voor de leerling gedurende de time out periode, ook tijdens het buitenspelen en activiteiten buiten het schoolgebouw. Zorg voor voldoende en passend werk voor de leerling. Houd steeds goed toezicht op de betreffende leerling. Bepaal vooraf aan welke activiteiten de leerling al dan niet deel neemt (buitenspelen en activiteiten buiten de school). In verband met verantwoordelijkheden kan geen time out worden gegeven in een peutergroep Wanneer voor een leerling frequent een time out geldt, ligt een bespreking (HGOW) van de leerling in het ZBO voor de hand. 2.9 Protocol ongewenst gedrag 1. Als een kind zich herhaalde malen niet houdt aan de gangbare en afgesproken regels dan volgen er maatregelen. deze zijn opgenomen in het protocollenboek Zie: protocol 23 Zorg- ongewenst gedrag Verwijderen leerling (bestuur) Onderwerpen die komende jaren moeten worden uitgewerkt zijn: agressie, weglopen en verbaal geweld. Op verzoek van het Bestuur kan een beroep worden gedaan op de Noodprocedure van het Samenwerkingsverband. Deze is terug te vinden op hun site. Dit gaat om kinderen die niet terug kunnen naar hun school of een andere school binnen SOON. 6
2.10 Draaiboek incidenten Voor leerkrachten: - Ga in gesprek met de betreffende leerling - Licht de directie zo snel mogelijk in - Neem contact op met de ouders en ga in gesprek. Zorg bij ernstige incidenten dat er ook iemand anders (directie/ib) bij het gesprek is. Voor de directie: - Neem elke melding serieus en bepaal zo snel mogelijk wie er verder moet worden ingelicht (politie, bestuur enz.) - Neem de verantwoordelijkheid van de leerkracht indien nodig over. Zorg dat de leerkracht gewoon zijn of haar werk weer kan doen - Volg de maatregelen op - Onderhoud contact et de betrokken ouders - Benader derden (bijv. hulpverlening) en schakel hen zo nodig in Voor ouders: - Meld het incident bij de leerkracht - Spreek niet direct andere ouders aan, ga in gesprek met een vertegenwoordiger van school erbij - Neem thuis maatregelen, als dit van toepassing is 2.11 Seksueel misbruik en seksuele intimidatie Wetten en regels Op 28 juli 1999 is de wetswijziging bestrijding van seksueel misbruik en seksuele intimidatie in het onderwijs in werking getreden. De wet bevat een aangifteplicht voor het bevoegd gezag (schoolbestuur) en een meldplicht voor het personeel bij een zedenmisdrijf. Het gaat in de wet om strafbare vormen van seksuele intimidatie en seksueel misbruik: zedenmisdrijven, zoals ontucht, aanranding en verkrachting, gepleegd door een medewerker van de onderwijsinstelling jegens een minderjarige leerling. Schoolbesturen die vermoeden dat er sprake is van een geval van ontucht met een minderjarige leerling door een personeelslid, moeten contact opnemen met een vertrouwensinspecteur. Als uit overleg met de vertrouwensinspecteur blijkt dat het een redelijk vermoeden betreft moet het schoolbestuur aangifte doen bij Justitie. Voorafgaand aan de aangifte, moet de school aan de ouders van desbetreffende leerling en aan de (mogelijke) dader melden dat tot aangifte wordt overgegaan. Om de drempel een vertrouwensinspecteur in te schakelen zo laag mogelijk te houden, heeft deze zelf geen aangifteplicht. Het personeelslid dat weet heeft van een seksueel misdrijf heeft een meldingsplicht richting schoolbestuur. De brochure Seksueel misbruik en seksuele intimidatie in het onderwijs: Meldplicht en aangifteplicht, licht de wetgeving verder toe. De brochure is te downloaden op de site www.huiselijkgeweld.nl van met Ministerie voor VWS. 7
Hoe gaat een school om met seksuele intimidatie? Gedragscode 1. De personeelsleden hebben respect voor de persoon van de leerling. Dit komt tot uiting in de manier waarop personeelsleden leerlingen benaderen. Goede onderlinge contacten worden gestimuleerd. Pestgedrag van leerlingen wordt actief tegengegaan. Toelichting Elke leerling dient behandeld te worden als kind met eigen en unieke talenten. Het omzien naar elkaar is de basis voor leerlingen en personeelsleden bij het bestrijden van pestgedrag, sarcasme, intimidatie, belediging, kleinering, enz. 2. De personeelsleden zijn bereid in te gaan op een beroep tot hulp aan leerlingen. Toelichting Het gaat hier om de bereidheid. Hulp dient in de brede zin van het woord te worden opgevat: extra uitleg, aanhoren van hulpvragen, inschakeling van daarvoor bedoelde personen of instanties, enz. Het is beslist niet de bedoeling tot actieve hulpverlening te verplichten: er zijn grenzen aan wat de school en de individuele personeelsleden kunnen doen. Die grenzen worden o.a. bepaald door tijd, en bekwaamheden. 3. Respect voor elkaar betekent ook erkenning op het recht van lichamelijke en geestelijke integriteit: niemand heeft recht inbreuk te maken op de persoonlijke sfeer van de ander. Toelichting Handtastelijkheden, intimiteiten die niet gewenst zijn of worden en machtsmisbruik, passen daar in ieder geval niet bij. Een relatie tussen een personeelslid en een leerling mag geen seksuele lading krijgen. In dit verband is een klachtenregeling van toepassing. Ons bestuur is aangesloten bij de landelijke Klachtencommissie. 4. De personeelsleden vertellen bij het verkrijgen van vertrouwelijke informatie van of over een leerling aan die leerling op welke manier zij met die informatie omgaan naar anderen: ouders, schoolleiding, vertrouwenspersoon, vertrouwensarts, medeleerlingen en anderen. Toelichting Als personeelsleden informatie hebben ontvangen over misbruik, geweld, criminaliteit of vergelijkbare zaken, mag de leerkracht deze niet voor zich houden, maar wordt dit gemeld aan de juiste perso(o)n(en). Vooraf moet de leerkracht dat aan de leerling melden, tenzij daardoor ernstige schade voor anderen ontstaat, bijv. door wraakgedrag. Bij het doorgeven van vertrouwelijke informatie aan derden is toestemming van de leerling geen eis. Natuurlijk is het beter als de leerling ervan overtuigd wordt dat het noodzakelijk is de informatie door te geven. Bij jonge leerlingen moet afgewogen worden in hoeverre het zinvol is dit ook daadwerkelijk met het kind te bespreken. Wij willen dat onze school een plek is waar vooral kinderen, maar ook ouders en teamleden, zich veilig en gerespecteerd voelen, zichzelf kunnen zijn en er met plezier naar toe komen. Zo n schoolklimaat wordt gemaakt door de kinderen, de teamleden, de ouders en de schoolleiding. Dit vraagt van iedereen inzet en de nodige tijd. Hier staat tegenover dat er geluisterd wordt naar elkaar en dat problemen worden uitgepraat. Men ervaart steun en belangstelling van de anderen. De goede sfeer heeft een positieve invloed op ieders functioneren en welbevinden. Kinderen vinden het fijn om naar school te gaan, leerkrachten hebben plezier in het werk en ouders vinden het prettig om daar waar het kan en nodig is, hulp te bieden. 8
We vinden het belangrijk om op grond van gelijkwaardigheid met elkaar te werken en te communiceren. Dit impliceert dat betrokkenen: kinderen, ouders en leerkrachten, serieus genomen worden en dat er geluisterd wordt naar wat iemand te vertellen heeft ongeacht leeftijd en/of rol. Gedragsregels 1. Gedrag op school Het streven naar gelijkwaardigheid binnen de school houdt in dat de volgende gedragingen niet worden getolereerd: Grappen met een vernederende strekking die kwetsend bedoeld zijn t.o.v. alle geledingen binnen de school. Seksueel getinte opmerkingen over of vragen naar uiterlijk en/of gedrag van een ander. Handtastelijkheden die als vervelend kunnen worden ervaren. Naast bovenstaande regels hebben we schoolregels opgesteld, die op diverse plekken in de school hangen: OMGANGSREGELS Wij zijn aardig tegen elkaar Wij houden rekening met elkaar, iedereen hoort er bij Wij praten conflicten uit Wij helpen elkaar Wij zijn rustig in de school HUISHOUDELIJKE REGELS Wij gaan zuinig met materialen en spullen om Wij gaan netjes met de toiletten om Wij gaan de klas in als we op school komen Wij zetten de telefoon in de school uit. Wij hangen tassen en jassen op het haakje Wij doen afval in de prullenbak Wij lopen met de fiets aan de hand over het schoolplein Wij lopen rechts op de trap Voor het personeel hebben we tevens huishoudelijke regels opgesteld, die soms ook een link hebben met veiligheid. Dit is echter niet het uitgangspunt, ze zijn meer operationeel van aard en daarom niet opgenomen in dit veiligheidsplan. 9
2. Schoolse situaties Knuffelen of op schoot nemen: In de onderbouw kunnen leerlingen op schoot worden genomen en/of worden geknuffeld. Dit gebeurt niet als het kind het zelf niet wil. Troosten, belonen, feliciteren e.d. De wensen van kinderen worden hierin gerespecteerd. Kinderen hebben het recht aan te geven wat zij prettig of niet prettig niet vinden. Spontane reacties bij troosten zijn mogelijk. Aan- en uitkleden: In de onderbouw worden kinderen, indien nodig, geholpen met aan- en uitkleden. In de bovenbouw gebeurt dit niet meer. 3. Racisme en discriminatie Wij leven in een land met een multiculturele samenstelling. Dat houdt in dat er verschillende groepen zijn met hun eigen cultuur. Iedere groep heeft zijn eigen aard: huidskleur, levensovertuiging, volksgewoonten zoals kleding en voedsel enz. Dit vraagt van de scholen inzet en aandacht voor een goed pedagogisch klimaat voor alle kinderen. De leerkracht behandelt alle kinderen en hun ouders gelijkwaardig. Hij/zij gebruikt geen racistische en/of discriminerende taal. De leerkracht ziet er op toe dat de leerlingen en ouders ten opzichte van medeleerlingen en hun ouders geen racistische of discriminerende houding aannemen in taal en gedrag binnen school. De namen van leerlingen die tijdens het buitenspelen betrapt worden op racistische/discriminerende taal en/of gedragingen worden doorgegeven aan de eigen groepsleerkracht zodat hij/zij hierop in kan spelen en er een aantekening van maakt. Bij herhaling worden de ouders ingelicht. De leerkracht neemt duidelijk afstand van racistisch en of discriminerend gedrag van collega s, ouders en andere volwassenen binnen de school. Hij/zij maakt dit ook kenbaar. Voor ouders van kinderen die onze school bezoeken geldt: Ouders gebruiken geen racistische en/of discriminerende taal binnen school of op het schoolplein over andere ouders en andere kinderen. Ouders maken geen racistische en/of discriminerende opmerkingen naar de leerkracht van hun kind. Ouders gebruiken geen grof taalgebruik naar de leerkrachten, naar kinderen of naar andere ouders binnen school of op het schoolplein. Indien ouders zich niet houden aan bovengenoemde afspraken, kan ze gevraagd worden om niet meer op het school en/of op het schoolplein te komen. Melding Wanneer leerkrachten onheus worden bejegend door bijvoorbeeld grof taalgebruik of fysiek geweld, wordt dit gemeld bij het bevoegd gezag. Na overleg met de school onderneemt het bevoegd gezag eventuele stappen. 4. Privacy Onze manier van werken brengt met zich mee dat meerdere personen met een bepaald kind te maken krijgen. Het is goed om de privacy van kinderen en ouders te beschermen. De leerlingendossiers zijn opgeborgen in een afgesloten kast die alleen toegankelijk is voor de leerkrachten, de intern begeleider en de directie. Gegevens over de thuissituatie, medische informatie, gegevens van hulpverlenende instanties en uitslagen van testen worden als privacygegevens beschouwd. Degene die deze gegevens heeft gekregen, mag ze alleen binnen school gebruiken ten diensten van een goede begeleiding van de leerling. Andere, aan school verbonden personen, kunnen ook over deze gegevens beschikken als dat in het belang is van het kind. De ouders wordt om toestemming gevraagd om de gegevens aan derden te verstrekken. 10
5. Tot slot Om op een goede manier te kunnen werken vinden wij het ook belangrijk dat: Wij binnen de gestelde regels ons hart kunnen volgen. Wij uit moeten kunnen leggen wat wij doen en waarom wij het op die manier doen. Er een grote mate van openheid is naar alle betrokkenen. Bij zaken, die niet in de gedragscode van onze school genoemd worden, beslist de directie na overleg met het team. 2.12 Gemelde klachten over agressie, pesten, discriminatie en seksuele intimidatie Bij melding van een klacht (door ouders, leerlingen en personeel) op één van bovenstaande gebieden, moet deze worden vastgelegd in Parnassys. Ook de actie die is ondernomen n.a.v. de klacht moet worden weergegeven. Daarnaast moet de melding worden doorgegeven aan de directie, Zij houden dit bij en zijn eindverantwoordelijk voor de afhandeling van de klacht. 3 Fysieke Veiligheid 3.1 Wat wordt verstaan onder fysieke veiligheid? Fysieke schoolveiligheid betreft alle zaken in en om de school die te maken hebben met de fysieke gezondheid van leerlingen en personeel. Het gaat bijvoorbeeld over zaken als de kwaliteit van speeltoestellen, luchtkwaliteit, het schoolgebouw en meubilair. Zo kan een leerling iets breken omdat een turntoestel niet goed vast zit of kan een leerkracht last krijgen van de luchtwegen vanwege slechte ventilatie. 3.2 Hoe ziet een fysiek veilige school eruit? Een veilige school heeft natuurlijk een goed onderhouden gebouw, waar traptreden niet los liggen en de inrichting van de lokalen geen gevaar oplevert voor kinderen. Op het schoolplein staan veilige speeltoestellen. Leerlingen en docenten weten wat ze moeten doen bij brand en de school oefent regelmatig het ontruimingsplan. Vluchtwegen zijn vrij van obstakels. Ook zorgt een veilige school voor regelmatige inspecties van het schoolgebouw en het schoolplein. De veilige school werkt samen met ouders, GGD, brandweer, de politie, de Arbo-dienst en het bestuur. Het Bestuur is eigenaar van het schoolgebouw. De grote gymzaal is eigendom van de gemeente. Een heel groot deel van de zaken m.b.t. de fysieke veiligheid is vastgelegd in de Arbowet. Wat zijn de wettelijke eisen aan schoolgebouwen? Scholen hebben te maken met huisvestingseisen uit de volgende regelgeving: de Arbo-wet. De eisen daarin zijn onder andere gericht op een verantwoorde inrichting van het gebouw, omgang met gevaarlijke stoffen, brandveiligheid en algemene veiligheid. het landelijk Bouwbesluit van het Ministerie van VROM. Dat richt zich op regels voor nieuwbouw en verbouw, maar ook op bestaande gebouwen. Ook voor schoolgebouwen zijn er regels opgenomen. De gemeentelijke bouwverordening: De richtlijnen daarin verschillen per gemeente. 11
Wie is verantwoordelijk voor bouw en veiligheid van scholen? Scholen uit het primair en voortgezet onderwijs moeten aanvragen voor huisvesting bij de gemeente indienen. Dat geldt voor zowel openbaar als bijzonder onderwijs. De gemeente moet procedureel de huisvestingsverordening mogelijk maken. Het bestuur blijft te allen tijde verantwoordelijk. Wie gaat dat betalen? De gemeente is financieel verantwoordelijk voor de eerste inrichting van scholen in het primair onderwijs. Zij krijgen daar geld voor van het Rijk. De scholen zelf krijgen vervolgens van het Rijk een instandhoudingsvergoeding: geld voor onderhoud en vervanging. 3.3 Eisen aan speeltoestellen Scholen die speeltoestellen beheren, moeten rekening houden met de wettelijke regeling 'Besluit veiligheid van attractie- en speeltoestellen'. Dat besluit stelt onder andere eisen aan het ontwerp, het fabricageproces en aan onderhoudswerkzaamheden. Jaarlijks worden de speeltoestellen van onze scholen gecontroleerd door Repcon. Naar aanleiding van het jaarlijks controlerapport worden gebreken verholpen. De veiligheid van de accommodatie is de eerste factor in het ontstaan van ongelukken. Het gedrag van de gebruikers is de tweede factor. Daarom zijn goede afspraken met het team en de leerlingen onmisbaar. 3.4 R I & E: Risicoinventarisatie en -Evaluatie Een school is volgens de Arbowet verplicht om jaarlijks een RI & E af te nemen. Deze is van toepassing op medewerkers én leerlingen. Hierin worden o.a. de risico s beschreven en beoordeeld van de omstandigheden binnen de school m.b.t. fysieke veiligheid. Ook de sociale veiligheid wordt middels een RI & E bekeken. Zie hiervoor Sociale Veiligheid. Op basis van de RI & E wordt het plan van aanpak gemaakt. Een veel gebruikte RI & E is die van Arbomeester. Hierin zijn o.a. allemaal vragenlijsten opgenomen die door leerkrachten en (een selectie) leerlingen worden ingevuld. School maakt gebruik van de diensten van ArboRapport. Zij maken voor de inventarisatie gebruik van Arbomeester. 3.5 Ongevallenregistratie De school zorgt voor een ongevallenregistratie. Hierin worden ongevallen ten gevolge van schoolactiviteiten, die leiden tot ziekteverzuim geregistreerd. Ongevallen met ernstig lichamelijk letsel of met de dood tot gevolg moeten worden gemeld aan de Arbeidsinspectie. De registratie staat op Iris (digitaal). 3.6 Preventiemedewerkers Op school is minimaal 1 preventiemedewerker aangewezen. Bij ons is dat de directeur. Deze draagt zorg voor de dagelijkse veiligheid en gezondheid binnen de school. Daarnaast is hij/zij verantwoordelijk voor het afnemen van de RI & E, het adviseren van de MR en het uitvoer van Arbomaatregelen. School heeft een BHV-plan. Dit is zowel fysiek als digitaal beschikbaar op school. Minimaal acht medewerkers, verdeeld over de diverse gangen in ons gebouw, hebben de BHV-bevoegdheid. Zij volgen hiertoe in het eerste jaar een cursus en zorgen er voor elk jaar de herhalingscursus te volgen. 12
De BHV-groep zorgt er voor dat er meerdere keren per jaar een ontruimingsoefening wordt gehouden, die vervolgens wordt geëvalueerd. 3.7 Afspraken binnen het team We gaan elk jaar na of de gedragsregels voldoen. We zetten de bestaande regels op een rij en bespreken deze kritisch tijdens een bouwvergadering. Vindt iedereen ze volledig, duidelijk en werkbaar? Verwacht men nog problemen met de naleving ervan? Deze discussie leidt er niet alleen toe dat iedereen nog eens aan de afspraken wordt herinnerd, ze blijven op deze manier ook actueel. Bij eventuele beleidswijzigingen moet de MR instemmen. 3.8 Afspraken met de leerlingen De regels worden besproken op het moment dat ze relevant zijn. Bijvoorbeeld aan het begin van een Bevoles (hoe hanteer je het gereedschap), of als de klas voor de eerste keer naar de gymzaal gaat. We zorgen ervoor dat de regels bekend en duidelijk zijn bij de ouders van de kinderen, zodat zij erop aan kunnen worden gesproken. We registeren ongevallen en bijna ongevallen (zie hierboven). Voorbeelden van regels Hieronder volgt een aantal voorbeelden van regels. Schoolplein Voorbeelden van regels zijn: Fietsen is op het schoolplein niet toegestaan Papier en ander afval horen in de daarvoor bestemde vuilnisbakken. Zet je fiets op de daarvoor bedoelde plek. Groepen 5 t/m 8 doen dit op het grote achterplein. Duw geen kinderen van een speeltoestel Maak geen spullen kapot die niet van jou zijn Gebruik een speeltoestel waarvoor het bedoeld is Bewegingsonderwijs Voorbeelden van regels, die de veiligheid tijdens de gymles verhogen: draag goed schoeisel houd je aan de instructies van de leraar speel alleen met de materialen die je zijn toegewezen draag geen sieraden tijdens de les er worden geen oefeningen gedaan tijdens het opstellen en afbreken van de toestellen tijdens oefeningen en balspelen slingeren er geen andere sportattributen door de zaal Na de les wordt er gedoucht Ook de vakleerkracht moet er voor zorgen dat de veiligheid tijdens de les wordt gewaarborgd. Goed en voldoende toezicht is daarbij van groot belang. Maar ook de grootte van de groep moet in de gaten worden gehouden. Wettelijk is hier niets over vastgelegd, maar in het bouwbesluit is een norm opgenomen, "een klasse voor bezettingsgraad", waarmee de maximale groepsgrootte wel kan worden bepaald. Voor gymzalen geldt dat een persoon minimaal 8 en maximaal 20 m 2 ruimte moet hebben om te kunnen bewegen. 13
3.9 Schoolreisjes, excursies, buitenschoolse activiteiten Voorafgaand aan de activiteit worden de regels en afspraken in de klas besproken. De ouders worden middels een brief of mail op de hoogte gesteld van de activiteit. De data worden ook op de site van de school vermeld. Over de volgende punten kunnen de ouders via een brief worden geïnformeerd: De duur van de trip Datum, tijden van vertrek en aankomst Type reis of activiteiten Hoe de begeleiding geregeld Kosten en wijze van betalen Kleding, schoeisel, voedselpakket Tijdens de activiteit krijgen de leerlingen van de groepen 1 t/m 4 een armbandje waarop de contactgegevens van de school staan. Soms maken we gebruik van auto s van ouders om naar een activiteit toe te gaan. We zorgen ervoor dat we alleen ouders inschakelen die voldoende verzekerd zijn en dat de leerlingen, indien van toepassing op stoelverhogingen zitten. Uiteraard moeten ze gebruik van de gordels in de auto. In de bus zien we er ook op toe dat de kinderen in de gordels zitten. We maken gebruik van gerenommeerde busmaatschappijen. Indien we op de fiets gaan, zorgen wij voor voldoende begeleiding. Van de ouders verwachten we dat zij hun kind op een deugdelijke fiets laten rijden. Bij alle activiteiten is er een mobiele telefoon aanwezig. 3.10 Protocol handelen bij besmettelijke ziekten Bij besmettelijke ziekten van leerlingen of personeel, is het belangrijk te weten wat te doen. Hiervoor is een protocol gemaakt. Voor een aantal infectieziekten is er een wettelijke meldingsplicht. Welke ziektes dit zijn, is ook in het protocol te vinden. Wij gebruiken het Rapport Gezondheidsrisico s in een basisschool of buitenschoolse opvang van het RIVM als leidraad bij hoe te handelen. Dit Rapport is te vinden bij IB en de conciërge. Het protocol staat in het protocollenboek, dat in elke klas voorhanden is. Het staat ook op de L-schijf. Protocol 27 blz. 49 14