Verkennende missie Tanzania 18 maart 2 april 2016 Team: Rein Zeeman - plastisch chirurg NP en teamleider (verslag) Muriel Siepel - anesthesioloog Marie-Therese de By - ok-assistente Saskia Keijzer - anesth assistente In samenwerking met: the Mighty Fortress Foundation Lokaal contactpersoon: pastor Gervase Masanja De reis We vlogen met de nachtvlucht Amsterdam Nairobi Mwanza en arriveerden de volgende ochtend in Mwanza. De reis verliep zonder problemen. De aankomst op Mwanza na een tussenlanding in Kilimanjaro verliep wat rommelig. Zo was er enig gedrang voor de visa en met het verzamelen van al onze bagage. Gelukkig stond ons contactpersoon Pastor Gervase ons op te wachten! Helaas waren de dozen nog niet ingeklaard en moest dit ter plekke nog geregeld worden. De papieren zouden allemaal wel al in orde zijn. Na enig overleg werden de laatste stempels gegeven en konden de dozen uit de opslag gehaald worden. De Pastor was hier erg opgelucht over. Alles ingeladen in twee 4wheeldrives en na getankt en de olie ververst te hebben zijn we wat aan de late kant vertrokken uit Mwanza. Daarna kregen we nog een obstakel te verduren waar ik niet van wist en dus geen rekening mee gehouden had; de veerpont!!
Dit kostte ook weer behoorlijk veel tijd. Het werd donker en maar later en later en we besloten niet meer de bergen in te gaan naar onze eerste locatie in Ndolage. In plaats daarvan reden we naar Bukoba. We belden met Hotel Kolpin over de late aankomst en of ze nog voor wat eten konden zorgen. We arriveerden om half 11. Na het inchecken bleek de keuken toch al dicht en de kok weg! Op naar een ander hotel om te eten, Victoria Perch Hotel, waar we op de valreep nog wat te eten konden krijgen. De kok werd speciaal terug geroepen voor ons. Ndolage Na 1 nachtje in het Kolping hotel reden we door naar Ndolage dat op 1.5 uur rijden van Bukoba ligt. We hadden uiteraard de directeur Dr. Samuel Byabatu ook ingelicht dat we een dag later zouden arriveren. Helaas had de Matron deze informatie nooit gekregen en had lang op onze aankomst zitten wachten. Enfin, het guesthouse was schoongemaakt en we konden er slapen. Door naar de screening! Helaas waren er geen rijen patiënten zoals we verwacht hadden. Er waren op de klassenafdeling 5 patiënten opgenomen voor Ok. Tijdens de visite vielen er direct al 2 af vanwege keloiden die we niet opereren. Hierna richtten we de operatiekamer in met het idee dat er vast nog wel meer patiënten zouden komen. Er kwam inderdaad nog 1 jongen met een lipspleet en hij werd aan onze magere ok-programma toegevoegd. Verder kwamen er geen nieuwe patiënten wat we erg merkwaardig vonden en niet gewend waren. Uit het gesprek hierover met het team en pastor Gervase bleek dat Samuel 50 $ per patiënt vroeg voor de opname terwijl we hadden afgesproken dat de operaties gratis zouden zijn. Zelf vraagt hij 2 keer zoveel aan zijn patiënten dus vond hij dit alleszins redelijk. Geen wonder dat er zo weinig patiënten in dit ziekenhuis liggen die geopereerd worden. We hebben nog opnieuw een radioboodschap uit laten gaan om de gratis operaties aan te kondigen!!
Opereren Maandag hebben we onze 4 patiënten geopereerd en verder kwam er niemand. Daarop besloten we om alvast de volgende dag naar Bukoba naar het Regional Kagera Hospital af te reizen. Na een prachtige wandeling met fantastisch uitzicht hebben we alle koffers en materialen ingeladen en vertrokken we naar het Kolping hotel in Bukoba. Bukoba In Bukoba opnieuw een radioboodschap uit laten gaan (lokale FM zender) dat we op woensdag zouden screenen en daarna zouden beginnen met de operaties. Op de screening die woensdag zagen we 5 patiëntjes (met een lipspleet) en hebben daarna de operatiekamer ingericht. De volgende dag hebben we de 5 patiënten geopereerd maar die dag kwamen er gelukkig nog 6 nieuwe patiënten bij. Zo hadden we de vrijdag ook nog een programma. Op zaterdag zou de grote oorspronkelijk afgesproken screeningsdag zijn. Volgens dr. Martin waren er een week geleden veel patiënten!?!?! (op een verkeerde datum dus). We gingen hoopvol richting ziekenhuis en liepen eerst visite bij de geopereerde schisis patiëntjes. Alles zag er prima uit, ook het lipje dat door dr. Martin was geopereerd. Daarna naar de poli (out patiënt department of OPD) voor de screening. Tot onze grote verbazing was er niemand!! Ik had op de afdeling 1 patiënt gezien die een huidtransplantaat nodig had en er kwam nog een volwassene met een lipspleet maar dat was het dan ook wel. Dr. Rutha, Districts Health Officer Kagera, was eindelijk retour na werkzaamheden in zijn district en tijdens de ontmoeting met hem gevraagd of er nog een keer radioboodschappen uit konden gaan.
Paaszondag Een vrije dag waarop we de nabijgelegen watervallen en grotten bezochten en onder begeleiding van een gids kwamen we bij een prachtig uitzichtspunt over Lake Victoria. De maandag maar afwachten of er nog patiënten komen want hier wordt ook uitgebreid het paasfeest gevierd. Maandag en rest van de week Weer togen we weer vol verwachting naar de poli (OPD) en gelukkig had de lokale radioboodschap wat opgeleverd. We zagen o.a. patiënten met grote tumoren, brandwondcontracturen, keloiden, patiënt met Apert syndroom, een hermafrodiet etc. etc.. Niet dat we ze allemaal konden opereren maar advies was ook heel nuttig. Ondertussen had dr. Martin alle schisispatienten van zijn lijst van 16 gebeld. Uiteindelijk selecteerden we 5 patiënten die dezelfde middag nog zijn geopereerd. Op de valreep een jonge man met een brandwond aan dorsum van zijn voet, die overal al was geweest maar zonder succes behandeld was. Zoals in zoveel Afrikaanse ziekenhuizen worden ook hier geen huidtransplantaties verricht. We opereerde hem de volgende dag na een uitgebreide tangentiele excisie met huidtransplantatie. Hierna geen nieuwe patiënten meer gezien! We besloten toen wat eerder terug te gaan naar Nederland en niet langer te wachten op eventuele nieuwe patiënten!! Schoonmaken lip na ok
Moeder tevreden na lipspleet operatie Ons contactpersoon Pastor Gervase geïnformeerd en naar de vliegtuigmaatschappij Precision Air gegaan om lokale vlucht om te zetten naar de donderdag. Een en ander kostte uiteraard de nodige tijd en uitleg, ook om de overbagage te regelen op de interne vluchten (Bukoba Mwanza en Mwanza Dar es Salaam). Uiteindelijk allemaal gelukt en Annemarie kon gelukkig via ons vaste reisbureau Raptim de internationale vlucht via Nairobia met 2 dagen vervroegen. Op de avond voor vertrek belde dr. Martin ons. Hij had nog een kindje van 8 maanden met een dubbele lipspleet opgenomen. Helaas zal deze moeten wachten tot de volgende missie. Het was erg jammer dat er zo weinig aanbod was. De OK s en faciliteiten waren prima en de lokale staf enthousiast en werkte uitstekend mee. Op woensdag hebben we officieel afscheid genomen van de directeur (een gynaecoloog) van het Bukoba ziekenhuis.. De directeur verzekerde ons dat het de volgende keer veel beter zou zijn!!. Ook afscheid genomen van een vervanger van dr. Rutha die niet aanwezig was, de volgende keer zou alles veel beter zijn.
Oorzaken weinig aanbod van patiënten 1. Miscommunicatie. Er zou in februari een Oegandees team komen om lipjes te opereren. De patiënten waren er maar het Oegandese team niet want kreeg de benodigde papieren niet op tijd rond. 2. Onze eigen papieren waren ook pas laat op orde en men wilde niet weer valse hoop wekken bij mogelijke patiënten. Daardoor pas op het laatste moment PR aan onze komst gegeven. 3. Paasfeest. Vrijdag tm maandag waren vrije dagen en velen gingen naar de village Informatie van anderen, o.a. van Yvonne Robben die als veearts werkt: er zijn meerdere ziekenhuizen in de buurt binnen een straal van 20 kilometer, daar komen nu en dan ook buitenlanders opereren. Het Kagere Regional Hospital is een referral ziekenhuis maar mist specialisten. Er zijn geen chirurgen. Dr. Martin is in het Mulago (Kampala/Oeganda) opgeleid als Medical Officer en is hoofd van de afdeling chirurgie (hij kende enkele mensen uit Zanzibar, foto Jaaroverzicht IPH). We hebben ook nog met een tandarts en G.P. (huisarts) op de Ok gewerkt. Dr. Martin heeft onder mijn supervisie 2 patiëntjes met een lipspleet geopereerd. Huidtransplantaties waren een soort novum voor de staff. Totaal 22 patiënten geopereerd Verdeling: PBC hand 1 Ulcera 2 Tumoren 2 Schisis 18 Oegstgeest, Rein Zeeman