Vedingsadviezen bij een energie- en eiwitverrijkt dieet
2
Inleiding We eten mdat we trek hebben, een hngergevel hebben f mdat we iets erg lekker vinden. Tijdens ziekte en herstel heeft ns lichaam extra veding ndig, met name extra energie en eiwitten. Zwel bij activiteit als bij rust f bedlegerigheid. Deze brchure geeft infrmatie ver veding bij ziekte en herstel, ftewel; een energie- en eiwitverrijkt dieet. 3
Wanneer is een energie- en eiwitverrijkt dieet ndig? Een energie- en eiwit-verrijkt dieet is ndig vr mensen die nderved zijn f een grt risic lpen m nderved te raken. Onbedeld gewichtsverlies, vermeidheid, verminderde weerstand en verlies van spierkracht zijn symptmen van nderveding. Vrdelen van een energie- en eiwitverrijkte veding U blijft in een z ged mgelijke cnditie, in cmbinatie met bewegen; Het verkleint de kans p eventuele cmplicaties van de medische behandeling; Het kan ervr zrgen dat u geen gewicht verliest f zelfs wat aankmt in gewicht; Uw gevel van welbevinden kan verbeteren; Het verbetert de wndgenezing; Het verbetert de weerstand en verkleint hiermee de kans p infecties; Het verbetert de spierkracht; Het verkleint de kans p drliggen. Algemene vedingsadviezen Eet kleinere prties. Een grte prtie eten kan tegen gaan staan. Schep het brd niet te vl f neem een kleiner brd. Zes kleine maaltijden verdeeld ver de dag gaan daarm vaak beter dan drie grte. Maak de maaltijd aantrekkelijk dr te kiezen vr verschillende kleuren en zrg vr vldende afwisseling. Een maaltijd in dezelfde kleur (blemkl, aardappelpuree en vis) kan tegenstaan. Eet rustig een kauw ged; neem tijdens het eten af en te een pauze. Eet bij vrkeur m de twee uur. Een licht vrgerecht kan de eetlust pwekken. Neem bijvrbeeld een half uurtje vr het eten een kpje builln. Sterk gekruide, vette, zure f zute gerechten spreken meestal niet aan bij een slechte eetlust. Frisse f zachtzure gerechten, zals een slaatje f vruchtenmes, wrden meer gewaardeerd. Vldende drinken is erg belangrijk. Als u te weinig vcht binnenkrijgt kunt u misselijk wrden. Drink echter niet te veel vr f tijdens het eten: uw maag zit dan al vl, zdat u minder eetlust heeft. Het kan zijn dat u juist s nachts trek heeft. Gebruik deze mmenten dan k m iets te eten f te drinken. 4
Adviezen vr energie- en eiwitrijke veding Gebruik ruim rmbter f (dieet)margarine. Gebruik ruim beleg p uw brd. Als u weinig f geen brd gebruikt, eet u dan een paar plakjes beleg apart. U kunt k afwisselen met de wat vettere belegsrten zals paté, wrstsrten f vlvette (smeer)kaas. Veg extra suiker, hning f sirp te waar mgelijk, maar pas p dat het niet te machtig f te zet wrdt en gaat tegenstaan. Kies vr vlle zuivelprducten. In plaats van brd kunt u k vla f pap eten. Daar kunt u suiker en wat ngeklpte slagrm bij den. De slagrm kunt u beter niet klppen mdat met klppen veel lucht in de slagrm kmt. Dat geeft u een vl gevel. In plaats van brd kunt u k een pasteitje eten, f gevulde brdjes zals satébrdje f wrstenbrdje, f pannenkek. Neem regelmatig iets tussendr; een plak cake, ntbijtkek met bter, schaaltje vla f kwark, rmijs met slagrm en/f vruchtjes, blkjes kaas, Sultana f Evergreen, mueslireep, haring, gemengde nten, slaatje, Franse (rm)kaas, pannenkek, rmbrdje, crissant f een saucijzenbrdje zijn vrbeelden van energierijke tussendrtjes. Dranken Gebruik weinig water, thee en builln. Deze prducten leveren geen energie en vedingsstffen maar vullen wel uw maag. Gebruik bij vrkeur dubbeldrank f energierijke sprtdrank. Gebruik vlle melk en vlle melkprducten. Chclademelk, yghurtdranken f milkshakes leveren veel energie. Gebruik zveel mgelijk suiker in dranken f gerechten. Warme maaltijd Gebruik liever geen sep vr de warme maaltijd, dit vult de maag, maar levert niet veel energie. Gebruik aardappelen in de vrm van puree. Daar kunt u rm, extra bter f margarine aan tevegen. Gebruik de grente het liefst in gekkte vrm in plaats van rauw, aangezien rauwe grenten snel een vl gevel geven. U kunt een sausje/bter/rm bij de gekkte grenten den. Kies vr de vettere vlees- en/f vissrten. Heeft u geen zin in warm vlees? Dan kunt u kude vleeswaren bij de warme maaltijd gebruiken zals rsbief, rllade f ham. Of verwerk vlees in een salade. 5
Kies vr het nagerecht vr bijvrbeeld vla, pudding en pap f vruchten met slagrm. Vers fruit geeft snel een vl gevel. Dit kunt u beter nemen in de vrm van vruchtensap. Maak dagelijks ruim gebruik van eiwitrijke vedingsmiddelen, bijvrbeeld: Melk en melkprducten zals karnemelk, yghurt, pap, vla, pudding, kwark, yghurtdrank; eet/drink tenminste drie á vier prties f 500 ml zuivelprducten per dag. Kaas, smeerkaas, pindakaas; het advies is m in ieder geval twee plakken kaas per dag te eten. Vlees, vleeswaar, wild, gevgelte, vis, ei; tenminste 125 gram per dag wrdt geadviseerd. Ok plantaardige vedingsmiddelen als brd, nten, pinda s bevatten veel eiwitten. De Gezndheidsraad adviseert in de richtlijnen gede veding 15 gram nten per dag. Aanvullende adviezen: Eet dunne sneetjes brd met eiwitrijk dubbel beleg. Neem een stukje/plakje kaas uit het vuistje, een augurk gerld in vleeswaren f een cracker met kaas. Dieetprducten Als het ndanks de bvengenemde adviezen niet lukt m het gewicht en dus uw vedingstestand p peil te huden, dan kunt u gebruik maken van dieetprducten. Bijvrbeeld in de vrm van drinkveding, energierijk peder, energierepen. Deze dieetprducten bevatten vedingstffen, vitamines en mineralen. Drinkveding die naast energie k eiwitten bevat, heeft de vrkeur. Er zijn veel verschillende srten dieetprducten. De diëtist kan aan de hand van haar bevindingen bepalen welke veding en/f preparaat het beste bij u past. Ok kan zij hiervr een machtiging regelen. Er kan van u een eigen bijdrage wrden gevraagd. Dit heeft te maken met het eigen risic, dat per jaar wrdt vastgesteld. 6
7
Lcatie Delfzicht Jachtlaan 50 Pstbus 30.000 9930 RA Delfzijl Lcatie Lucas Gassingel 18 Pstbus 30.000 9670 RA Winschten Telefn: 088-066 1000 E-mail: inf@zg.nl Website: www.zg.nl OZG (03-16) DIE 438 8