Aquaria H-S. Aquariumvereniging Aquaria H-S. Opgericht 1950. Aangesloten bij de NBAT. Voorzitter Nico Bulthuis Achterdiep ZZ 16, Sappemeer 0598-390894 Voorzitter@aquariahs.nl Penningmeester Peter Wieringa Singellaan 51, Heiligerlee 0597-424989 penningmeester@aquariahs.nl Bestuurslid Bart Vries Ijzerwerker 45, Sappemeer 0598-392458 biologisch@aquariahs.nl Beeldmateriaal voor de vereniging wordt verzorgd door Pieter Medema 050-5370518 Pieter@medemaatjes.nl Secretaris Marleen Ammerlaan J. Leysterstraat 22, Hoogezand 06-18999111 secretaris@aquariahs.nl Giro 3324148 t.n.v. AV Aquaria HS, Heiligerlee www.aquariahs.nl info@aquariahs.nl Bestuurslid Engel Zonneveld Julianastraat 48 Hoogezand 0598-391105 Heeft U vragen over de keuring? Of technische problemen? Bel dan Martin Koetze 0596-617530 Heeft u last van algen of wilt u advies over vissen of planten? Neem dan contact op met: Bart Vries Ijzerwerker 45, Sappemeer 0598-392458 biologisch@aquariahs.nl Heeft u iets voor ons boekje? Bel dan de voorzitter of stuur een mailtje naar: Voorzitter@aquariahs.nl
De hobbyavond 1 Op elke 1e maandag van de maand is er een hobbyavond in De Reensche Compagnie aan de Tak van Poortvlietstraat 361 te Hoogezand. Zaal open om 19.30 uur, aanvang 20.00 uur 1. Opening Op 5 februari 2007 houden we de ledenvergadering, die natuurlijk wordt gevolgd door de BINGO A G E N D A 2. Ingekomen stukken en mededelingen 3. Notulen jaarvergadering 2006 (zie dit boekje) 4. Verslag van de secretaris 5. Financiën 6. Verslag kascommissie en verkiezing nieuwe kascommissie 7. Verkiezing bestuur Peter Wieringa is aftredend en herkiesbaar, Engel Zonneveld is aftredend en herkiesbaar. Tegenkandidaten kunnen zich melden tot 5 minuten voor de vergadering 8. Verslagen commissies Biologie Foto & Video Techniek 9. Toelichting over NBAT en contributie. 10. Het nieuwe seizoen; wat gaan we doen? 11. Rondvraag. Kent u nog mensen met een aquarium die niet lid zijn van de vereniging? Neem ze mee naar de hobbyavond om kennis te maken! Bent u al een tijdje lid van onze vereniging en nog nooit op een hobbyavond geweest? Kom nu! Om te genieten van een mooie lezing en om kennis te maken met andere liefhebbers.
Van de voorzitter 2 Zo, de keuring is weer achter de rug. Natuurlijk zijn de winnaars; Peter Wieringa, Marleen Ammerlaan en Voor Anker (verzorgd door Joop Oosterwold) van harte gefeliciteerd met het behaalde resultaat. En voor Peter en Marleen; succes bij de Districtskeuring! Verderop in dit boekje vind je de gehele uitslag van de keuring. In Het Aquarium van januari stond een stuk over het aquariumgranuloom. Ook op het zeewaterforum wordt geregeld gewaarschuwd om bepaalde lagere dieren (o.a. bepaalde buttons) niet te houden en als je ze wel hebt met steen en al te verwijderen. Wat in dit stuk minder naar voren kwam is dat ook het houden van een zoetwateraquarium bepaalde risico s kan hebben, al is dit minder bekend. Vermeld dus altijd aan de huisarts dat je een aquarium hebt als je bij hem komt met vreemde wondjes en b.v. klachten zoals vermeld in de tekst in Het Aquarium. Maar nu weer over naar de leukere zaken van het aquarium houden. Ondanks het hoge prijskaartje van onze zeer geslaagde busrit naar Duitsland is het ons toch weer gelukt om met een positief resultaat 2006 af te sluiten. Wil je precies weten hoe de vereniging er nu voorstaat en wat we dit jaar weer gaan organiseren (of heb je suggesties daarvoor) kom dan vooral naar onze altijd zeer gezellige Algemene Ledenvergadering. Hier kun je zelf aangeven wat je wilt gaan doen of welke onderwerpen en sprekers je graag een keer wilt zien op de hobbyavonden. En natuurlijk hebben we na dit gedeelte misschien wel het spraakmakendste gedeelte van deze avond weer bereikt namelijk de BINGO. En om het nog aantrekkelijker te maken hebben we de kosten van de kaarten bijna gehalveerd! Als dit geen doorslaggevende argumenten zijn om te komen dan weet ik het ook niet meer, ik hoop namelijk nog steeds eens mee te maken dat zaaltje te klein blijkt te zijn voor de ledenvergadering De uitslag van de Distictskeuring wordt dit jaar dus bij ons in de Reensche Compagnie gehouden op 10 maart 2007. Wil je het bestuur evt. helpen met hand- en spandiensten op deze dag dan ben je van harte welkom, maar meld je wel even aan. Ook als je leuke (nieuwe) prijzen weet te regelen (b.v. van bevriende winkeliers of te royale kerstpakketten) voor de verloting op deze avond dan kun je ze bij mij inleveren. Ik ben in het bezit van een stationwagen, dus het kan niet gauw teveel of te groot zijn. Dus tot ziens op de komende hobby- en ledenvergaderingsavond. Nico
Terugblik op de hobbyavond 3 Het was alweer zo ver, de uitslag van de huiskeuring werd bekend gemaakt. De spannendste hobbyavond van het jaar, vooral voor de deelnemers natuurlijk. Van tevoren had ik al lopen piekeren welke bakken in de top drie zouden kunnen zitten, maar ik kwam er maar niet uit. Ik vond dat er dit jaar weer hele mooie bakken bij zaten, en wil daarom iedereen die mee heeft gedaan een compliment geven. Bart Vries had het keurmeesterschap voor de instellingsaquaria van Tiny Looijenga over genomen omdat zij helaas ziek was. Over het algemeen stonden de instellingsbakken er prachtig bij. Verderop in dit boekje kunt u de uitslag vinden. De heer Plokker heeft de gezelschapsaquaria en biotoopaquaria bij onze leden thuis gekeurd. Ook hij vertelde op de hobbyavond (net als Bart) de goede en mindere punten van elke bak. Iedereen kon mee kijken naar de bakken omdat Pieter Medema en Peter Wieringa weer voor uitstekend beeldmateriaal hadden gezorgd, in de vorm van film en foto s. Een aantal van deze foto s kunt u verderop in dit boekje vinden, samen met de uitslag. Ten slotte wil ik iedereen die deze keuring mogelijk heeft gemaakt nog even hartelijk bedanken. Het was weer erg geslaagd en spannend. Ook wil ik Peter Wieringa en Klaas Gielstra heel veel succes wensen tijdens de districtskeuring. Marleen
Uitslag Huiskeuring A1 4 Naam P.Wieringa Categorie> A1 A1 A1 A1 A1 Biologisch 1 Samenst. dierenbestand 8 8 7 6,5 7,5 2 Gezondheid dieren 8 8 8 8 8 3 Ontwikkeling dieren 7,5 8 8 7,5 7,5 4 Aantal dieren 8 8 7,5 7,5 7,5 5 Soortkeuze vegetatie 8 7,5 7,5 7,5 8 6 Gezondheid vegetatie 8 8 8 8 7,5 7 Ontwikkelng vegetatie 8 7,5 8 8 7,5 8 Milieu 8 8 7,5 7,5 6,5 Esthetisch 9 Algemene indruk 8 7,5 7,5 7,5 7,5 10 Soortkeuze diere 8 8 7,5 7,5 7 11 Decoratiemateriaal 7,5 7,5 7,5 7,5 7,5 12 Compositie 7,5 8 7,5 7,5 7,5 Algemeen Techniek en hulpmiddelen 8 7,5 7,5 8 7,5 13 14 Mat.keuze en veiligheid 7,5 7,5 7,5 7 7,5 15 Onderhoud 8 8 8 7,5 8 K.Gielstra G.Holman R.Dale N.de Lijster Totaal biologisch 63,5 63 61,5 60,5 60 Totaal esthetisch 31 31 30 30 29,5 Totaal Algemeen 23,5 23 23 22,5 23 Totaal na toep. fact. 391,5 389 381,5 376,5 375,5 Bondsdiploma zilver zilver brons nee nee
Uitslag Huiskeuring A2/A3 5 M.Ammerlaan Naam Categorie> A2 A2 A3 A2 A2 A3 Biologisch 1 Samenst. dierenbestand 8 7,5 8 7 7 7 2 Gezondheid dieren 8 8 8 8 8 8 3 Ontwikkeling dieren 8 8 8 8 8 8 4 Aantal dieren 8 8 8 8 7,5 7,5 5 Soortkeuze vegetatie 8 7,5 8 7,5 7,5 7,5 6 Gezondheid vegetatie 8 7,5 7,5 7 7,5 8 7 Ontwikkelng vegetatie 7,5 8 7,5 7,5 8 8 8 Milieu 7,5 7 7,5 7,5 7 7,5 Esthetisch 9 Algemene indruk 8 8 7,5 7,5 7,5 7 10 Soortkeuze diere 8 8 8 8 8 8 11 Decoratiemateriaal 7,5 7,5 7,5 7,5 7,5 7 12 Compositie 7,5 8 7,5 7,5 7,5 6 Algemeen Techniek en 13 hulpmiddelen 7,5 8 7,5 7,5 7,5 7 Mat.keuze en 14 veiligheid 8 7,5 7,5 8 7,5 8 15 Onderhoud 7,5 8 7,5 8 8 8 R.Voorma M.Koetze N.Bulthuis R.kloosterman R.Mulder Totaal biologisch 63 61,5 62,5 60,5 60,5 61,5 Totaal esthetisch 31 31,5 30,5 30,5 30,5 28 Totaal Algemeen 23 23,5 22,5 23,5 23 23 Totaal na toep. fact. 390,0 386,0 385,0 379,5 376,5 371,0 Bondsdiploma zilver zilver zilver brons brons nee
Uitslag Instellingen keuring / Maandbladen / CO2pHKH 6 Instelling Verzorger Type Punten biologisch Punten totaal Voor Anker Joop Oosterwold A1 60 373 NKI Hans Osendarp A2 60 371,5 Gemeentewerken Hans Osendarp A1 59,5 369,5 NKI Hans Osendarp A1 59 368 SCA Roy van Peer A1 52,5 326 Maandbladen inbinden. Ook dit jaar is het weer mogelijk om de maandbladen te laten inbinden. De kosten hiervoor zijn o.v.b. 15,= inclusief de inbindband. Maandbladen met de inhoudsopgave (zal wel in februari komen) in een plastic tas voorzien van je naam kunnen bij mij ingeleverd worden. Laatste inleverdatum is 5 maart op de hobbyavond. Nico. Vrij CO2-gehalte als functie van ph en KH bij ca. 25 KH ph 0 DH mmol/l 5 5,5 6 6,6 6,7 *) 6,8 *) 6,9 *) 0,5 1,4 155 50 15,5 5 4 3 2,4 1 2,8 310 100 31 10 8 6,5 5 2 5,6 620 200 62 20 17 13 9,5 3 8,4 >900 300 93 30 25 20 14 4 11,2 >900 400 124 40 33 26 19 5 14 >900 500 155 50 42 33 25 6 *) 16,8 >900 600 184 60 50 40 29 7 *) 19,6 >900 700 213 70 58 46 34 7,5 21 >900 750 228 75 62 49 36 8 *) 22,4 >900 780 244 80 66 53 39 9 *) 25,2 >900 840 277 90 75 59 44 10 28 >900 >900 310 100 83 66 48 15 42 >900 >900 465 150 124 99 73 20 56 >900 >900 640 200 166 132 98 0 C Bron: 'Het Aquarium, juni '99, Wim Prins dictaat watercursus D.O.N. Verklaring: Boven 50 mg/l niet gezond voor vissen <5 mg/l geen/slechte plantengroei, opt. 10-25 mg/l *) Gegevens geinterpoleerd 7 1,5 3 6 9 12 16 19 22 23 25 28 31 47 64 7,5 0,5 1 2 3 4 5 6 7 8 8 9 10 15 20 8 0,2 0,3 0,6 0,9 1,2 1,6 1,8 1,9 2 2,2 2,6 3 5 6 8,5 0.05 0,1 0,2 0,3 0,4 0,5 0,6 0,7 0,8 0,8 0,9 1 1,5 2
CO2pHKH 7 In bovenstaande tabel is aangegeven de hoeveelheid CO 2 in het water bij een gegeven KH (carbonaathardheid) en ph (zuurgraad). CO 2 is een meststof, die de planten nodig hebben in ruil voor zuurstof. Je vissen ademen dit uit en gebruiken zuurstof. Zo is het cirkeltje mooi rond. Er treedt een probleem op als de CO 2 is opgebruikt. Dat kan gebeuren in de loop van de dag, immers de planten gebruiken de hele dag deze meststof. Ze vertragen dan in groei, gaan niet dood, maar staan dan in de zogenaamde onderhoudstand, d.w.z. alle nog geproduceerde energie wordt aangewend om te overleven. Dat probleem kan dagelijks optreden. Bedenk, dat groeistagnatie de algen de kans geven om zich op de planten te vestigen. Groeiende planten bealgen minder gemakkelijk. Als deze situatie lange tijd zo duurt kan het betekenen, dat de planten uiteindelijk het loodje leggen. De vraag is nu dus hoe kan ik dat voorkomen, hoe kom ik tot een voldoende en welige plantengroei in het aquarium. Wel bekijk de tabel eens. De hele dag is minimaal 10 mg per liter CO 2 nodig om goed te groeien. Als KH en ph binnen het groene gebied liggen is er voldoende CO 2. Als je een KH hebt van 6 (ongeveer de waarde van leidingwater) en een zuurgraad (ph) van 7, hetgeen neutraal is, dus zuur noch neutraal, dan zal door het verbruik van de planten de CO 2 verminderen, waarna de ph oploopt naar 7,5 of zelfs hoger, dan treedt gebrek op. Dat kan in de loop van de middag en elke dag gebeuren. Een goede reden voor de planten om het op de lange duur af te laten weten. Door toepassen van turfgranula kun je het water wat aanzuren, dat helpt, maar het enigszins verhogen van de KH brengt de CO 2 uit de gevarenzone, kijk maar, van KH 5 naar 7 levert bij ph 7 een 6 mg per liter water meer op. Goede, redelijk veilige waarden voor een klein aquarium zijn KH 7 en ph 7. De KH kan met een alkalischer water worden opgewaardeerd of met KHplus, een carbonaatpoeder. Als je dat eenmaal voor elkaar hebt, dan is het meestal lange tijd niet meer nodig om te meten, tot je weer een stagnatie constateert in de plantengroei. Voor de vissen is het afhankelijk van zijn voorkeur voor zuur of alkalisch water, de meeste vissen zijn redelijk tolerant, maar niet alle. Bijvoorbeeld alle Amazone-vissen hebben een voorkeur voor zacht zuur water, ze laten dan hun mooiste kleuren zien en voelen zich gezond.
CO2pHKH / Notulen Ik hoop, dat dit verhaal niet te moeilijk is, waterchemie blijft een problematisch verhaal, omdat in water de-duvel-en-z n-ouwe-moer is op te lossen en met dezelfde 'moer' reageert, maar het is niettemin een heel bijzonder medium.succes. Dick Plokker Notulen algemene ledenvergadering 6 februari 2006 1. Opening - Nico opent de vergadering 2. Ingekomen stukken en mededelingen - Er zij geen ingekomen stukken - Als mensen hun NBAT-bladen willen laten inbinden moeten ze dit zo snel mogelijk laten doen (binnen 2 weken). De bladen kunnen ingeleverd worden bij Nico Bulthuis. - Het boekje van de vereniging kan ook verstuurd worden via de mail. Als mensen het boekje op deze manier willen ontvangen kunnen zij Nico Bulthuis mailen. - Diepvriesvoer kan besteld worden bij Rolf Ahlers. - Over vervanging van de gastheeravonden wordt nog nagedacht. Als vervanging mag er in ieder geval altijd een verslag of interview over je bak in het boekje. 3. Notulen jaarvergadering 2005 en het verslag van de secretaris - De notulen van vorige jaarvergadering werden goed gekeurd. - Het verslag van de secretaris heeft Marleen Ammerlaan voorgelezen, de beurs in Assen miste. 4. Financiën - Er is dit jaar meer geld uitgegeven dan dat er is binnengekomen. Dit is geen enkel probleem omdat er genoeg op de rekening staat. - De investering in Internet levert uiteindelijk geld op. - Materialen voor bestuursleden zijn niet meer nodig om te begroten omdat ieder thuis zijn eigen pc e.d. heeft. 5. Verslag kascommissie en verkiezing nieuwe kascommissie - René Struwe en Rolf Ahlers hebben geconstateerd dat de financiën kloppen. - Rolf Ahlers en Greetje Bulthuis vormen de nieuwe kascommissie, René Struwe is reservelid. 8
Notulen 6. Verkiezing bestuur - Nico Bulthuis was aftredend en herkiesbaar. Er waren geen tegenkandidaten, hij is voor 3 jaar herkozen. - Bart Vries was aftredend en eventueel herkiesbaar. Er waren geen tegenkandidaten, en ook hij is voor 3 jaar herkozen. 7. Mededelingen van kaderleden - Martin Koetse en Bart Vries merkte dat het op biologisch en technisch gebied iets drukker was dan vorig jaar, maar erg goed te doen. Rolf Ahlers heeft geen taken uitgevoerd op dit gebied. - DVD s van de huiskeuring (ook van voorgaande jaren) zijn te bestellen bij Pieter Medema. - Stukjes van leden voor in het boekje zijn altijd welkom en zullen geplaatst worden. 8. Het nieuwe seizoen - Als excursie werden de volgende ideeën geopperd: - Planetron 3D film in Dwingeloo - Aquazoo in Dusseldorf (er is veel animo) - Voor nieuwe lezingen werd aangedragen: - Lezing over visziekten. - Lezing over algen (Hans Osendarp). - Een lezing van de heer Tomey. - Een lezing van de heren Meulblok en Jansen. 9. Rondvraag - Marij wilde graag een invaller/assistent voor het inkopen van de cadeautjes en snoep. Rian melde zich hiervoor aan. - Degene die nog delen van Het Aquarium mist van afgelopen jaar kan deze alsnog krijgen van Nico Bulthuis. Nico zorgt er ook voor dat het complete jaargang wordt ingebonden. 9
Waterwaarden Waterwaarden 10 Bij de metingen tijdens de huiskeuring kwamen we diverse keren uit op waarden, die impliceerden, dat in het aquarium geen kooldioxide meer aanwezig was voor een gezonde plantengroei. We zijn zo langzamerhand zo ver, dat we met behulp van inspuiten van met kooldioxide verrijkt water voorzien in de behoefte aan CO 2. Dat kan, maar beslist noodzakelijk is het niet als we over water beschikken, dat een neutrale, dan wel een lage zuurgraad heeft. In Groningen wordt door het waterleidingbedrijf water geleverd met een relatief hoge hardheid. Niet zelden heeft dat water ook een hoge zuurgraad. In de toekomst moeten de waterleidingbedrijven zachter water gaan leveren, maar dat is nog niet in heel Nederland het geval. We zullen ons dus voorlopig moeten behelpen met onthard, gedestilleerd of osmose-water. Veel goedkoper is het als we kunnen beschikken over regenwater, dat doorgaans een vrij lage zuurgraad heeft. We kunnen dan mengen met leidingwater en met wat ervaring kunnen we de zuurgraad op peil houden. Als we het regenwater voor wat betreft vervuiling niet helemaal vertrouwen, filter het dan eerst een dag met actieve kool. Als u het water op een niveau hebben gekregen, zodanig, dat de hele dag voldoende CO 2 in het aquarium aanwezig en de plantengroei op gang komt bekijk dan eens de toevoeging van wat mineralen, die in kleine hoeveelheden voor de planten nodig zijn. Voeg niet meer toe dan nodig is, de planten nemen niet meer op dan dat ze nodig hebben. Toevoegen als de planten niet groeien heeft geen zin, ze nemen dan niks op! U zult verrast zijn door het positieve effect. Als u met een koolzuurfles doseert voeg het verrijkte wat dan toe onder in het aquarium. Aan de oppervlakte ontwijkt CO 2 vrij snel. Tenslotte: versterk de werking van uw filter, al dan niet bio, door een goede watercirculatie, de reinigende bacteriën zitten overal. Vooral de bodem kan de capaciteit versterken. Die bacteriën hebben om te kunnen leven en zicht te ontwikkelen, afvalstoffen nodig en zuurstof, vers aangevoerd zuurstof wordt aan de oppervlakte opgenomen en bij een goede watercirculatie naar de rest van het aquarium geleid, waar het door de bacteriën kan worden opgenomen. In de hoop, dat u aan deze toelichting iets heeft, Succes. Met een groet van Dick Plokker
Wimpelpiranha Peter Wieringa Klaas Gielstra Marleen Ammerlaan Kijk ook op onze internetsite. www.aquariahs.nl 11
Wimpelpiranha 12