PensioenPraat Uitgave van Stichting Pensioenfonds SABIC Innovative Plastics Nr. 42 April 2011 Wat denkt ú bij het woord pensioen? Prijswinnaar Ben Jonker De Beleggingscommissie Work out!
Nr. 42 APRIL 2011 Secretariaat bestuur Postbus 117 4600 AC Bergen op Zoom Administratie TKP Postbus 501 9700 AM Groningen Pensioendesk Tel. (050) 582 79 66 pensioendesk@tkppensioen.nl www.tkppensioen.nl Redactie Debbie Hameetman, Carla Ligtenberg, Jan-Leen Boot, Lau de Smet, Arthur Smit, Peter van Tilburg (DR-lid), Saskia Op het Veld (TKP) Lezerspanel Christine Blommerde, Hedwig Meesters, Roos Proto, Marcel Melsen, Donald van Sintemaartensdijk Fotografie Albert Joosen, Joost van Mosselveld Pensioen, ver weg maar o zo actueel Toen ik zo n drie jaar geleden in het bestuur van het pensioenfonds kwam, werd mij verteld dat het op dat moment een zeer drukke periode was door de afsplitsing van de GE ondernemingen. Daarna zou het rustiger worden. Met inmiddels die afsplitsing, de afsplitsing van Momentive, een beurs en rentecrisis, onderdekking met herstelplannen, niet toegekende toeslagverlening en weer ingehaalde toeslagverlening, een bevolking die steeds ouder wordt dan voorspeld, een landelijke discussie over herziening van ons pensioenstelsel, weet ik ondertussen wel beter. Rustig vaarwater lijkt er voorlopig nog niet in te zitten. De situatie op de financiële markten geeft ons op dit moment in ieder geval even lucht om na te denken over hoe het op de lange termijn verder moet. Ervan uitgaande dat de situatie in het Midden-Oosten/Noord-Afrika en Japan geen roet in het eten gaat gooien. Vormgeving Kreateam Communicatie bv, Wouw www.pensioenfondssabic-ip.nl PensioenPraat is bestemd voor alle actieve deelnemers en gepensioneerden. Aan de inhoud van dit blad kunnen geen rechten worden ontleend. Bepalend is het pensioenreglement. Klachten Heeft u een klacht over de pensioenregeling of de dienstverlening? Op www.pensioenfondssabic-ip vindt u een klachtenformulier. Waar ik in eerste instantie dacht dat financiële en actuariële stukken voor mij de grootste uitdagingen zouden zijn, bleek dat achteraf mee te vallen. Dat blijkt uiteindelijk toch voornamelijk logisch rekenwerk en statistiek te zijn (ook al heb je echte specialisten nodig om het uit te rekenen). De uitdaging is dit te verwerken. Om logische beslissingen te nemen op grond van de pensioenregeling die werkgever en werknemer afgesproken hebben en, misschien wel het belangrijkste, om dit uiteindelijk in duidelijke vorm naar alle deelnemers te communiceren. Hierbij blijkt ook de algemene communicatie die in de media verschijnt niet altijd behulpzaam. Daar worden zeer vaak opmerkingen van algemene aard gedaan, die voor ons specifieke fonds geheel niet van belang zijn of zelfs omgekeerd kunnen zijn. De laatste jaren zie ik dat we een stap voorwaarts gezet hebben met betrekking tot communicatie. Ik hoop dat deze PensioenPraat ook weer goed gelezen wordt. Dat iedereen het Uniform Pensioenoverzicht goed doorneemt en dat de informatiesessies die binnenkort gepland worden, goed bezocht gaan worden. Ook al is het pensioen voor velen nog ver weg, het is zaak voor zowel bestuurder als deelnemer actuele gebeurtenissen te vertalen naar de (eigen) pensioensituatie. En op tijd actie te nemen indien noodzakelijk. Jos van Gisbergen, Plaatsvervangend secretaris van het pensioenfonds PensioenPraat 2
Dekkingsgraad Pensioenfonds SABIC-IP weer gestegen In de onderstaande grafiek ziet u de ontwikkeling van de dekkingsgraad* van het Pensioenfonds SABIC-IP. De dekkingsgraad is de laatste maanden weer gestegen. Eind februari 2011 was de dekkingsgraad 112 procent. Waardoor is dekkingsgraad gestegen? Verschillende factoren hebben de dekkingsgraad beïnvloed: rente, beleggingsrendement** en hogere levensverwachtingen. Verloop dekkingsgraad Stijging rente: positief voor dekkingsgraad De rente daalde in 2010 tot en met het derde kwartaal van 2010, maar steeg daarna. Als de rente stijgt, dalen de pensioenverplichtingen*** en stijgt de dekkingsgraad. Als de rente daalt, stijgen juist deze verplichtingen. Positief beleggingsrendement: positief voor de dekkingsgraad Naast de rente hadden de beleggingsrendementen een positieve invloed op de dekkingsgraad. Over 2010 was het totale rendement op de beleggingen positief: 7,7%. Hogere levensverwachtingen: negatief voor de dekkingsgraad Nederlanders worden gemiddeld steeds ouder. Pensioenen moeten daarom langer Dekkingsgraad zoals gerapporteerd aan DNB worden uitbetaald. Dit heeft een negatief effect op de dekkingsgraad. In het vierde kwartaal van 2010 is een nieuwe verhoogde stijging van de levensverwachting verwerkt. Wel verhoging pensioen mogelijk Doordat de dekkingsgraad hoog genoeg, was, konden ook de (opgebouwde) pen- Jaar 2010 2011 Maand mrt jun. sept. dec. jan. febr. Beleggingen e* 654,3 645,7 673,4 701,8 694,1 710,5 Verplichtingen e* 591,6 641,7 692,7 640,8 623,9 634,2 Dekkingsgraad % 110,6 100,6 97,2 109,5 111,2 112,0 RTS** % 3,9 3,449 3,03 3,8 3,9 3,9 * x 1.000.000 ** De RTS (Rente Termijn Structuur zoals gepubliceerd door DNB) is de gemiddelde rente waartegen de pensioenbetalingen gewaardeerd worden. Hoe lager die rente staat op enig moment, hoe meer geld er moet zijn. sioenen van gepensioneerden en slapers worden verhoogd. Wilt u meer weten over de ontwikkeling van de dekkingsgraad of over het beleggingsbeleid van het pensioenfonds, kijk dan op www.pensioenfondssabic-ip.nl. *De dekkingsgraad geeft aan hoe financieel gezond een pensioenfonds is. Als de dekkingsgraad 100% is, heeft een pensioenfonds precies genoeg geld om alle huidige en toekomstige pensioenen te kunnen betalen. Het pensioenfonds streeft naar een dekkingsgraad die hoger is dan 127% zodat er een buffer is om tegenvallende beleggingsresultaten op te vangen. ** Pensioenfondsen beleggen het vermogen. De mate waarin een belegging geld opbrengt, noemen we beleggingsrendementen. *** Dat zijn de pensioenen die het fonds nu en in de toekomst moet uitbetalen. PensioenPraat 3
Wat denkt ú bij het woord pensioen? Wat denkt u bij het woord pensioen? Dat vroegen we drie willekeurige werknemers op onze site: Petra van Hoeij, in de leeftijdscategorie tot 35 jaar, Sjak de Groen, in de groep 35-50 jaar en aan Henk Maan, in de categorie 50 jaar en ouder. Als pensioenfondsbestuur zijn wij van mening dat pensioenen hot zijn, al was het alleen maar omdat iedere burger nu als gevolg van de kredietcrisis weet wat een dekkingsgraad is. Maar is dat ook wel zo? We hebben bovenstaande personen een aantal dezelfde vragen gesteld en kwamen tot drie verrassende meningen over Pensioen! Het zal zo n vaart niet lopen We starten met Henk Maan. Henk is 58 jaar en werkt sinds 1972 bij ons bedrijf. Hij is - qua leeftijd - het dichtst bij zijn pensioen en zal, denken wij, er ook het meest mee bezig zijn. Maar niets blijkt minder waar! We vragen hem wat al de malaise in de pensioenwereld voor hem betekent. Zijn antwoord is kort en duidelijk: Het zal zo n vaart niet lopen. Ik kom uit een tijd waarin de bomen tot in de hemel groeiden. Toen stond ik niet stil bij mijn pensioen, dat was destijds de ver-van-mijn-bed-show. Toen Henk na een huwelijk van dertig jaar ging scheiden, werd hij met zijn neus op de feiten gedrukt. Zo n scheiding heeft grote impact op zijn pensioen. Henk is zich er nu gelukkig terdege van bewust dat het ouderdomspensioen dat is opgebouwd tijdens zijn huwelijk in tweeën wordt gedeeld: de helft voor hem en de helft voor zijn ex. Uit financieel oogpunt besloot hij daarom om tenminste tot zijn 65e te blijven werken en dat doet hij Uit financieel oogpunt heeft Henk Maan besloten om tenminste tot zijn 65e te blijven werken. graag, want zijn werk bij SABIC-IP is zijn lust en zijn leven! Weet je wat een UPO is? is de eerste algemene vraag die aan alle drie wordt gesteld. Henk weet het niet, maar na uitleg (Uniform Pensioenoverzicht) weet hij ineens wél waar we het over hebben. Hij heeft zelf aan de pensioendesk van TKP gevraagd om zijn Pensioenoverzicht te actualiseren naar de huidige situatie, zodat hij precies weet wat zijn individuele pensioenverwachtingen zijn. Als je daar niet specifiek om vraagt, ontvang je nog gewoon het overzicht voor twee personen. Nu ontvang ik de juiste weergave. Hij vertelt zelf dat de scheiding ook gevolgen heeft voor de AOW. Wanneer twee AOW-gerechtigden zijn gescheiden, veranderen hun AOW-pensioenrechten ook. In plaats van een gehuwdenpensioen (50% van het minimumloon) krijg je elk een AOW-pensioen gebaseerd op de nieuwe woonsituatie. Henk wil dit graag vertellen om anderen, die een scheiding meemaken, hierop te attenderen. Verevening van pensioenrechten bij scheiding of beëindiging van geregistreerd partnerschap betekent dat het ouderdomspensioen dat is opgebouwd tijdens het huwelijk of geregistreerd partnerschap verdeeld wordt tussen u en uw ex-partner. Op de vraag of hij weet hoeveel premie hij betaalt aan het fonds antwoordt Henk dat SABIC-IP een premievrij pensioensysteem Lees verder op pagina 5 PensioenPraat 4
VERVOLG VAN PAGINA 4 kent, wat inhoudt dat de werkgever alle pensioenpremies voor zijn rekening neemt. In zijn nieuwe job als trainer Chloor/Utilities gaat Henk verder werken aan zijn carrière en wil hij graag de uitdaging aangaan om zijn kennis en vaardigheden over te brengen op de jongere generatie. En dat pensioen? Dat komt later wel, na mijn 65e! Mijn dochter iets vertellen over pensioenen? Ze wil het niet eens horen! Sjak de Groen, werkzaam op Noryl CDC, lacht als hij het uitroept. Zijn twintigjarige dochter heeft haar eerste baan en is ontevreden over de hoeveelheid belasting die ze moet betalen. Om nu al over pensioen na te denken, is teveel gevraagd. De drie geïnterviewden kunnen geen antwoord geven op de vraag wat een uitvoeringsovereenkomst is. Behoort u als lezer van PensioenPraat ook tot de groep die hiermee onbekend is, dan kunt u in het kader lezen wat een uitvoeringsovereenkomst inhoudt. Een werkgever is verplicht om de uitvoering van de pensioenovereenkomst onder te brengen bij een pensioenuitvoerder. Hij sluit een zogeheten uitvoeringsovereenkomst. Wat moet daar in staan? De wijze waarop de verschuldigde premie wordt vastgesteld; De wijze waarop en de termijnen waarin de verschuldigde premie moet worden voldaan met inachtneming van artikel 26 van de Pensioenwet; Informatie die de werkgever aan de pensioenuitvoerder verstrekt; Procedures die gelden bij niet-nakomen van de premiebetalingsverplichtingen door de werkgever; Procedures die gelden bij het opstellen en wijzigen van het pensioenreglement in verband met het sluiten en wijzigen van een pensioenovereenkomst; De voorwaarden waaronder toeslagverlening plaatsvindt; De uitgangspunten en procedures die gelden ten aanzien van de besluitvorming over vermogenstekorten en vermogensoverschotten dan wel winstdeling; en De voorwaarden die gelden bij beëindiging van een met een verzekeraar gesloten uitvoeringsovereenkomst. Sjak heeft een gezin met drie opgroeiende kinderen. Hij wil zich geen zorgen maken over zijn pensioen: Omdat alles zo onzeker is momenteel, zijn gedachten over pensioen heel kort en zijn ze zo weer weg. Toch weet Sjak waar hij over praat als de vraag wordt gesteld hoe hij over pensioen denkt. Pensioen is niet alleen een voorziening voor de oudedag, maar keert ook uit in de vorm van nabestaandenpensioen als er wat met hem zou gebeuren! Maar ook dat is een onderwerp waar hij niet lang bij stil wil staan: We willen allemaal graag oud worden, toch? Hij kent zijn lesje en als hem gevraagd wordt wat een UPO is kan hij daar feilloos op antwoorden. Hij is op de hoogte van de pensioendesk van TKP en is blij met de nieuwe site van de Rijksoverheid: mijnpensioenoverzicht.nl. In een oogopslag is duidelijk wat je wilt weten! Ook wat je eventueel bij andere werkgevers hebt opgebouwd. Hij heeft wel wat kritiek op de website van ons eigen pensioenfonds (www.pensioenfondssabic-ip.nl). De optie: mijn pensioen (de persoonlijke pensioenplanner) is veel te ingewikkeld en onoverzichtelijk meent hij. Hier kan dus het pensioenfondsbestuur nog duidelijk een verbeterslag maken! En ja, hij bladert door PensioenPraat als dat verschijnt. Maar of hij de artikelen die er in staan kan navertellen is maar de vraag. Onzekere toekomst Graag zou hij zien dat Pensioenfondsbesturen meer zekerheden inbouwen en niet alleen maar bezig zijn met risicovol beleggen. Als het fout gaat is premie verhogen, niet indexeren, korten op pensioenen o zo makkelijk. Hij opteert voor meer Sjak de Groen: Omdat alles zo onzeker is momenteel, zijn gedachten over pensioen heel kort en zijn ze zo weer weg. denkwerk om andere mogelijkheden te onderzoeken om van geld geld te maken. Ik kan dat niet, want ik heb er niet voor gestudeerd, maar verwacht dat wel van pensioenfondsbestuurders. Vooral verhalen over de risico s waaraan het toekomstig pensioen bloot zal staan, maken mij bezorgd. Op dit moment eist zijn gezin al zijn aandacht op en aparte reserveringen maken voor later kan hij zich, tot zijn kinderen het huis uit zijn, niet permitteren. Hij besluit het interview met: Wat ik aan premie betaal? Geen idee! Nooit naar gekeken! O, betaalt de werkgever die? Is dat zo? Weet je dat wel zeker? Op www.mijnpensioenverzicht.nl staat een totaaloverzicht van al uw opgebouwde pensioenen. De basis voor deze gegevens zijn de pensioenoverzichten die u jaarlijks ontvangt. Alle pensioenfondsen in Nederland leveren hiervoor de informatie aan. Lees verder op pagina 6 PensioenPraat 5
Mijn generatie gaat waarschijnlijk nooit met pensioen! Als Young Sabic Professional is Petra van Hoeij de jongste van het stel en nog ver verwijderd van haar pensioenleeftijd. Van huis uit heeft zij het een en ander meegekregen over pensioen en de hedendaagse pensioenwereld. Soms waren er heftige discussies en dan met name over mijn generatie en de de leeftijdscategorie van mijn ouders bijvoorbeeld vertelt zij. Volgens Petra is het algemene gevoel van haar leeftijdsgenoten dat de jongere generatie nu betaalt voor de ouderen, maar zich afvraagt of er nog wat over is wanneer zij met pensioen gaan. Jongeren vinden het huidige pensioenstelsel onhoudbaar. De lasten worden niet eerlijk verdeeld tussen jongeren en ouderen. Door lage rente en stijgende levensverwachtingen kunnen pensioenfondsen moeilijker aan hun verplichting voldoen en de rekening komt bij de jongeren te liggen, vinden ze. En, vervolgt Petra, sparen voor later levert praktisch niets op, beleggen is te risicovol en ik heb altijd gedacht dat een huis kopen mijn appeltje-voor-de-dorst zou zijn. De overwaarde van mijn huis zou ik dan later kunnen gebruiken ter aanvulling op mijn pensioen. Maar tegenwoordig is ook dat niet meer zeker, omdat een huis kopen voor jongeren steeds moeilijker wordt. Bovendien kan een huis in waarde dalen waardoor het in de toekomst onverkoopbaar wordt. Het is allemaal niet eenvoudig. Als je met pensioen gaat, moet je het met een lager inkomen stellen dan tijdens je loopbaan. Je krijgt wel AOW van de overheid en als je hebt gewerkt een ouderdomspensioen, maar dit is vooral bedoeld om in je basisbehoeften te voorzien. Als je deze twee pijlers wilt aanvullen, kan je pensioensparen bij een pensioenspaarfonds of een pensioenverzekering. Het woord UPO kent Petra niet, maar ze weet dat ze één keer per jaar een Pensioenoverzicht krijgt. Elk jaar bekijk ik die papieren en schrik ik van de lage bedragen, lacht ze. Overigens is Petra van mening dat zij, en met haar vele jonge ambitieuze collega s, te weinig weten over pensioen en het pensioenstelsel in het algemeen. Zelfs het feit dat de werknemers van SABIC IP een premievrij pensioensysteem hebben, is haar onbekend. Geen goede zaak, vindt ze zelf. Dit interview met Petra bracht de club van Young Sabic Professionals op het idee het pensioenfondsbestuur te vragen om in een aparte sessie alle ins en outs over pensioen te bespreken. Het pensioenfondsbestuur zal zeker op hun verzoek ingaan. Ondanks alle publiciteit, onze eigen pensioenwebsite, het uitbrengen van PensioenPraat en het geven van informatieve bijeenkomsten, blijft een gesprek over pensioen vaak moeilijk, niet actueel en/of niet interessant Bedragen voor 2010 in euro Bruto Pensioenpremie Af: herstelbijdrage Jaarpremie Werkgeversdeel Werknemersdeel Opbouw werknemersdeel Elk jaar bekijk ik die papieren en schrik ik van de lage bedragen, zegt Petra van Hoeij. genoeg. En als het pensioenfondsbestuur door dit soort interviews wat extra pensioenaandacht onder haar werknemers kan brengen, dan is dat mooi meegenomen! Hoeveel kost uw pensioenopbouw eigenlijk? De premie wordt opgebracht door de werkgever en werknemers gezamenlijk. Het deel van de werknemers wordt ingehouden op het loon, de zogeheten werknemersbijdrage. Hieronder ziet u hoe dit wordt berekend. De verdere premie wordt betaald door de werkgever. 33.852.115 6.700.000 27.152.115 25.698.052 1.454.063 Tot pensioengrondslaggrens Pensioengrondslag 1,4% (salaris min franchise*) Boven pensioengrondslaggrens Pensioengrondslag 6% (salaris min pensioengrondslaggrens) Oude regeling (62 jaar) Pensioengrondslag 2% (salaris min franchise) 2010 2011 Pensioengrondslaggrens 83.188 84.502 Franchise 15.753 15.941 * Dat deel van uw salaris dat niet meetelt voor de opbouw van uw pensioen. Omdat u later AOW krijgt, wordt vaak niet over uw hele salaris pensioen opgebouwd. PensioenPraat 6
Jaarlijkse pensioenoverzicht komt er aan Hoeveel inkomen krijgt u later? Binnenkort ontvangt u weer uw jaarlijkse pensioenoverzicht. Bekijk dit overzicht goed, zodat u weet hoeveel inkomen u later krijgt van Pensioenfonds SABIC-IP. Naast uw pensioen ontvangt u vanaf uw 65e een AOW-uitkering van de overheid. Misschien heeft u eerder via andere werkgevers ook een pensioen opgebouwd? Of en hoeveel dat is, vindt u op www.mijnpensioenoverzicht.nl. 1 3 5 Met al deze gegevens krijgt u een goed beeld van uw totale inkomen dat u later krijgt. Als dit voor u niet voldoende is, dan kunt u mogelijk zelf sparen voor extra pensioen. Uw pensioen op de website www.pensioenfondssabic-ip.nl Uw persoonlijke pensioenoverzicht online bekijken op het afgesloten deel Hulpmiddel om uw keuzemogelijkheden uit te rekenen Uw pensioenoverzicht online Op het afgesloten deel van de website kunt u uw persoonlijk pensioenoverzicht bekijken. Dit is hetzelfde overzicht dat u binnenkort thuisgestuurd krijgt. Ook pensioenoverzichten van voorgaande jaren vindt u hier. Uw persoonlijke pensioenplanner Als u een pensioenoverzicht heeft ontvangen, is er voor op het afgesloten deel van de site ook een pensioenplanner. Met deze planner kunt u uitrekenen wat voor invloed bepaalde keuzes hebben op uw pensioen. 2 Wat staat er in het pensioenoverzicht? 1 Uniform Pensioenoverzicht Hier staan uw persoonlijke gegevens, zoals welk deel van uw salaris meetelt voor het pensioen en wanneer uw pensioen ingaat. Deze gegevens zijn het uitgangspunt voor uw pensioenoverzicht. Bekijk deze gegevens goed. Als deze niet goed zijn, geeft u dat dan door aan uw pensioenfonds. 2 Welk pensioen kunt u verwachten Op dit deel van uw pensioenoverzicht staat hoeveel inkomen u kunt verwachten als u met pensioen gaat. U ziet meerdere bedragen: hoeveel u krijgt als u tot uw pensioen bij deze werkgever blijft werken. En hoeveel u al heeft opgebouwd bij dit pensioenfonds. U krijgt dit pensioen naast uw AOW-uitkering. 3 Pensioen bij overlijden Ook leest u hoeveel pensioen uw partner en kinderen krijgen als u zou 4 komen te overlijden. Voor verschillende situaties zijn er verschillende bedragen opgenomen. 4 Overige informatie Daarnaast staat er op uw pensioenoverzicht nog extra informatie. Bijvoorbeeld over wat u krijgt als u arbeidsongeschikt wordt of de A-factor die u nodig heeft om uit te rekenen hoeveel u nog zelf belastingvrij kunt bijsparen. Ook ziet u of uw pensioen de afgelopen jaren verhoogd is met een toeslag. Wat er niet op staat Gesave en Geflex staan niet vermeld op de UPO. Wat u bij Gesave inlegt gaat af van de belastingvrije ruimte die u kunt uitrekenen met behulp van de A-factor. 5 Toelichting Het pensioenoverzicht heeft nog een toelichting waarin de bedragen verder staan uitgelegd. PensioenPraat 7
Ben Jonker (links) ontvangt de prijs uit handen van Lau de Smet. De laatste prijsvraag uit het jubileumjaar En de winnaar is Ben Jonker Met als prijs een weekendje Groningen in het vooruitzicht, ontvingen we voor de laatste jubileumprijsvraag maar liefst 25 inzendingen. Daarvan waren er drie juist. Uit de namen van deze juiste inzendingen trok Peter van Tilburg, het nieuwste lid van ons communicatieteam, Ben Jonker als winnaar. Noorden Natuurlijk wist ik het antwoord, reageert Ben verheugd als we hem vertellen dat hij de prijsvraag gewonnen heeft. Ben is geen onbekende van het pensioenfonds: hij is lid van de deelnemersraad die we regelmatig op de hoogte houden van de resultaten en vooruitzichten van het fonds. Daarnaast weten heel wat deelnemers Ben te vinden, hij is kundig op pensioengebied en adviseur van zijn vakbond. Ben werkt in Technology als e-engineer. Hij is de Global Technical Leader voor LIMS, het systeem dat meetgegevens van het laboratorium vastlegt en rubriceert. Ben komt uit het noorden, maar zegt dat hij daar al jaren niet geweest is. Hij wil op eigen kosten naar Groningen rijden, zodat hij ook zijn dochter van elf kan laten genieten van het weekendje in de stad. Samen met Ben gaan we dit organiseren. En natuurlijk met de mensen van TKP, zij kennen Groningen op hun duimpje en zijn sponsor van het Groninger Museum. 40 JAAR pensioen- fonds Verkeerde been De meeste inzenders werden op het verkeerde been gezet door het artikel over onze pioniers, waarin E.G. van der Spek als eerste voorzitter van het pensioenfonds genoemd werd. Maar de eerste fulltime directeur was toch echt Jan Aerts. PensioenPraat 8
Beleggingscommissie zet de grote lijnen uit Pensioenfondsen beleggen de premie die ze iedere maand ontvangen van de werknemers en de werkgever. Door te beleggen probeert een pensioenfonds kapitaal op te bouwen. De Beleggingscommissie van ons pensioenfonds bewaakt deze beleggingen en maakt jaarlijks een beleggingsplan. In PensioenPraat 40 van oktober 2010 kon u al uitgebreid lezen waarom pensioenfondsen beleggen. Het opgebouwde kapitaal is immers nodig om alle huidige en toekomstige pensioenen te kunnen betalen. Het creëren van een buffer is nodig om zekerheid te krijgen en een goede dekkingsgraad te hebben. Beperken van het beleggingsrisico Het bestuur wil goed inzicht hebben in de karakteristieken en risico s van het beleggingsbeleid. Daarom is in 2010 een ALM-studie (Asset Liability Management) uitgevoerd. De studie vormt de basis voor het beleggingsbeleid, vertelt Arthur Smit, directeur van Pensioenfonds SABIC-IP en lid van de Beleggingscommissie. Het is een hulpmiddel voor het pensioenfonds om het geld in ons fonds zo goed mogelijk SAMENSTELLING BELEGGINGSCOMMISSIE Jurgen Stockbroekx (voorzitter) Eddy Bannet (extern adviseur) Theo Dekkers Frederik Grever Frank Mortier (Sabic Capital) Arthur Smit Olaf Tant Arthur Smit: De kunst is natuurlijk om het risico beheersbaar te houden en toch voldoende rendement te behalen. te verdelen over de verschillende beleggingsmogelijkheden gelet op de toekomstige pensioenbetalingen. In deze studie komen de drie belangrijkste beleidsterreinen van het pensioenfonds samen: het premiebeleid, het beleggingsbeleid en het toeslagenbeleid (indexatie). Fundament Op basis van de ALM-studie legt de Beleggingscommissie de fundamenten van het beleggingsbeleid van het pensioenfonds vast in het Beleggingsplan. De feitelijke beleggingen (aan- en verkoop) worden gedaan door een vermogensbeheerder. Het is dus niet zo dat de commissieleden uitmaken in welke aandelen of obligaties precies belegd wordt zegt Arthur. Wel maakt de commissie elk jaar een nieuw beleggingsplan. We kijken dan onder meer naar de zogenaamde strategische mix. We hanteren op dit moment de verhouding 45-45-10. Dat betekent dat we 45% beleggen in obligaties, 45% in aandelen en 10% in andere zakelijke waarden, zoals private equity en onroerend goed. Private equity bestaat uit niet-beurs-genoteerde ondernemingen, Lees verder op pagina 10 PensioenPraat 9
VERVOLG VAN PAGINA 9 die zijn over het algemeen wat minder gevoelig voor de schommelingen in de markt. Via onze vermogensbeheerder hebben we aandelen in bijvoorbeeld Ziggo, Bodybell, DSM Bakery Ingredients en HIT Entertainment, de producent van onder meer Bob de Bouwer. Transparantie De obligaties en aandelen worden in onze opdracht beheerd door GEAM (GE Asset Management) en door Black Rock. We kiezen er bewust voor om onze beleggingen in obligaties niet meer via beleggingsfondsen te laten lopen. Daardoor kunnen we beter en sneller ingrijpen als dat nodig is en het wordt ook veel transparanter. Onze beleggingen in aandelen lopen nog wel via beleggingsfondsen. De commissie komt maandelijks bij elkaar en vergadert daarnaast elk kwartaal met de vermogensbeheerders. De kunst is natuurlijk om de risico s beheersbaar te houden en toch voldoende rendement te behalen, besluit Arthur. Pensioenfonds 40 jaar! Feestelijke bijeenkomst op 21 mei 2011 In onze vorige PensioenPraat heeft u kunnen lezen dat we het jubileum van het pensioenfonds willen combineren met de viering van het 40-jarig bestaan van de sponsor, SABIC Innovative Plastics in Bergen op Zoom. De voorbereidingen daarvan zijn in volle gang. Op zaterdag 21 mei a.s. zal SABIC-IP een open dag organiseren voor familie en genodigden. Het pensioenfonds is daarbij ook aanwezig. Het bestuur nodigt u van harte uit om het jubileum met ons mee te vieren. Aan het einde van de open dag wordt door het pensioenfonds een besloten bijeenkomst voor genodigden georganiseerd in een feestelijke, informatieve, ambiance. Reageer snel Bent u gepensioneerd, dan zult u spoedig onze persoonlijke uitnodiging ontvangen voor dit feestelijke weerzien. Reageer dan snel, want er is slechts een beperkt aantal plaatsen beschikbaar! Waarom beleggen op de lange termijn beter is dan sparen* Als pensioenfondsen de laatste 25 jaar alleen hadden gespaard, dan waren de pensioenen nu 40% lager geweest, zo wijzen ervaringsgegevens uit. Om dat effect te ondervangen, zou de premie 70% hoger moeten zijn geweest. Een voorbeeld: elke e 100 die 25 jaar geleden door pensioenfondsen is belegd, is nu aangegroeid tot gemiddeld e 514, ondanks de beursdrama s in 1987, 2002 en 2008. Dezelfde e 100 op een spaarrekening zou e 308 hebben opgeleverd. Dit bevestigt de algemene regel dat beleggen op lange termijn dus meer oplevert dan sparen. * Bron: Het rekenvoorbeeld komt uit een onderzoek van de Vereniging van Bedrijfstakpensioenfondsen. Heeft u vragen over uw pensioen? Als u vragen heeft over uw pensioen, bel dan met de pensioendesk. Zij kunnen u helpen met vragen over uw pensioen bij Pensioenfonds SABIC-IP. Het telefoonnummer is (050) 582 79 66. Als u uw vraag per e-mail wilt stellen, kan dat naar: pensioendesk@tkppensioen.nl. PensioenPraat 10
Work out! Met grote regelmaat zijn veel van onze gepensioneerde oud-collega s te vinden in het fitnesscentrum. Zo zagen we onlangs Bernard Klazema, Wim Bos, Ab Drenth en Louis Willekens die hard aan het trainen waren. Het houdt lijf en geest jong zullen we maar zeggen! Gaat u verhuizen? Als u binnen Nederland verhuist, is het niet nodig om een adreswijziging door te geven. Deze ontvangen wij automatisch via de Gemeentelijke Basisadministratie. Een verhuizing naar en in het buitenland moet u wel zelf aan de administratie van het pensioenfonds doorgeven. Dit is ook belangrijk als u uit dienst treedt en uw pensioenrechten bij ons fonds achterlaat. Wij willen u immers wel kunnen bereiken rond uw pensioendatum om uw pensioen tot uitkering te kunnen laten komen. Nuttige links over pensioenen Wilt u meer informatie over pensioenen? Kijk dan eens op de volgende websites. www.pensioenkijker.nl De website www.pensioenkijker.nl is een onafhankelijke, niet commerciële informatiebron. Er staat een groot aantal organisaties achter. Zij doen dit, omdat ze vinden dat de Nederlander meer moet nadenken over zijn pensioen. www.ombudsmanpensioenen.nl Als u een probleem heeft met uw pensioen kunt u dit voorleggen aan de Ombudsman Pensioenen. Kijk eerst op www.ombudsmanpensioenen.nl. Het postadres is: Ombudsman Pensioenen Postbus 93560, 2009 AN Den Haag Telefoon (070) 333 89 65 Op www.pensioenfondssabic-ip.nl vindt u meer nuttige links. PensioenPraat 11
Bestuur van het pensioenfonds Frederik Grever - voorzitter Theo Dekkers - secretaris Jos van Gisbergen - plaatsvervangend secretaris Debbie Hameetman Lau de Smet Jurgen Stockbroekx Willem Grin Jan-Leen Boot Directeur Arthur Smit arthur.smit@sabic-ip.com Heeft u een klacht? Vindt u dat uw pensioen niet juist is vastgesteld? Of heeft u een klacht over de pensioenregeling of dienstverlening? Dan kunt u uw klacht kenbaar maken. Hoe legt u een klacht voor? U kunt hiervoor gebruik maken van het klachtenformulier. Deze vindt u op www.pensioenfondssabic-ip.nl onder de knop Contact. Uw klacht kunt u richten aan TKP. Zij zorgen dat uw klacht in behandeling wordt genomen. Zoeken naar een oplossing Pensioenfonds SABIC-IP wil met de klachtenprocedure zorgen dat de deelnemers op een makkelijke manier een klacht kunnen indienen en zorgen dat deze naar tevredenheid wordt opgelost. Administratief assistent Carla Ligtenberg Deelnemersraad Huib van den Durpel - voorzitter Vacature - vice-voorzitter Jan van Es - secretaris Peter van Tilburg Arnold van Valen Ben Jonker Ed Schlarmann Administratie Carla Ligtenberg carla.ligtenberg@sabic-ip.com (0167) 56 43 07 Verantwoordingsorgaan Peter Broers - voorzitter pmbroers@gmail.com Jan van Es - secretaris Joop Tillema Huib van den Durpel Bernard Klazema Vacature Het verantwoordingsorgaan bestaat uit vertegenwoordigers namens de werkgever, de werknemers en de gepensioneerden. Het orgaan beoordeelt het door het bestuur gevoerde beleid, de gemaakte beleidskeuzes en de naleving van de principes van Goed Pensioenfonds Bestuur. PensioenPraten vindt u op www.pensioenfondssabic-ip.nl Wilt u nog eens een PensioenPraat opnieuw lezen of bent u op zoek naar een bepaald artikel? Op de website van het pensioenfonds vindt u de PensioenPraten van de afgelopen jaren terug. Ook staat daar een overzicht van de belangrijkste artikelen die in PensioenPraat hebben gestaan. Neemt u gerust een kijkje op www.pensioenfondssabic-ip.nl, onder de kop Publicaties. Pensioendesk Correspondentieadres TKP Postbus 501, 9700 AM Groningen Bezoekadres TKP Europaweg 27, 9723 AS Groningen Contactpersonen TKP Pensioendesk Telefoon pensioendesk TKP (050) 582 79 66 E-mailadres pensioendesk TKP pensioendesk@tkppensioen.nl Internetadres TKP www.tkppensioen.nl Helpdesk Delta Lloyd (Geflex/Gesave) Informatie over beleggingsbeleid: (020) 597 61 00 Informatie over uw saldo: (020) 597 63 00 PensioenPraat 12