Mei-Juni-Juli 2015 3 thema Beelden van Jezus Kerkmagazine Hoogland - Hooglanderveen - Amersfoort-Noord Denkt u nog aan uw vrijwillige bijdrage 2015 voor Lopend Vuur? Rek. Nr. NL52 RABO 0123 0603 03 t.n.v. Protestantse Gemeente Hoogland/Amersfoort-Noord/ Kerkblad Lopend Vuur Pinksteren: het feest van de geest Jezus, God en mens Jezus is boos DoorLezen met Dineke Column Ironie in de Bijbel Wijknieuws
Colofon Jaargang 21 2015 Lopend Vuur is het kerkmagazine voor Hoogland/Amersfoort-Noord voor de kerken Het Brandpunt, De Inham, De Herberg, Sint Joseph en Veenkerk. Lopend Vuur verschijnt zeven keer per jaar. Opiniërend en informatief wil Lopend Vuur de meningsvorming onder de lezers ondersteunen. Redactie: Nelly Baljet, Jaap Deinum, Esther Fietjé, Mary Hogenkamp, Thea Kloek, Francien van Overbeeke-Rippen, Joy Quist, Agnes Scholte, Rob Strijker. Hoofd/eindredactie: Jaap Deinum, tel: 2459006 kopij: bladredactie@lopendvuur.net Opmaak en druk: Drukkerij Trepico, Hooglanderveen Oplage: 5.000 exemplaren Coördinatie abonnementen, bezorging en adreswijzigingen: Eelco Kingma, De Staetekamer 19, tel: 4561149 bezorging@lopendvuur.net Coördinatie financiën, advertenties en logistiek: Kerkelijk bureau Prot. gemeente, tel 4805096 e-mail: administratielv@pknamersfoortnoord.nl Lopend Vuur wordt verspreid onder alle leden van Het Brandpunt, De Inham, De Herberg, Sint Joseph en de Veenkerk. Stelt u geen prijs op post van de kerk, dan verwijderen we uw adres uit het bezorgingsbestand. Lopend Vuur wordt o.a. bekostigd uit advertentieopbrengsten en vrijwillige bijdragen van de lezers. Ondersteunt u het blad al? Uw bijdrage is welkom op IBAN: NL52 RABO 0123 0603 03 t.n.v. Protestantse Gemeente Hoogland/Amersfoort-Noord/ Kerkblad Lopend Vuur. Van de redactie Beelden van Jezus is voor dit nummer van Lopend Vuur het gekozen thema. Zowel Willem Klamer als Anna Walsma hebben een beeld van Jezus geschetst. Willem Klamer stelt zichzelf de vraag: wie is Jezus voor mij en komt bij een beeld van Jezus uit dat voor hem leidraad is om met al die beelden die van Jezus bestaan om te gaan. Anna Walsma kiest er voor om aan de hand van het schilderij Jezus is boos van Marlene Dumas de menselijke kant van Jezus te belichten. De evangelieverhalen lijken het beeld op te roepen van een altijd vriendelijke Heer, die in heel zijn voorkomen de liefde uitstraalt die hij verkondigt. Menselijke drijfveren en emoties lijken op hem geen vat te hebben. Maar niets menselijks is hem echter vreemd. Wat betekent dat beeld? Dit nummer van Lopend Vuur komt vlak voor Pinksteren uit. In haar overweging gaat Francien van Over- Gemekker beeke onder de titel Pinksteren: feest van de geest in op de betekenis van Pinksteren. Wordt door de Geest iets wakker gemaakt? In dit nummer ook een eerste aankondiging van het jaarthema Mensen van de Weg voor het nieuwe kerkelijk seizoen 2015-2016, een artikel over beleggen door een tweetal leden van Amersfoortse kerken in Oikocredit, een organisatie die door het verstrekken van microkredieten de armoede in derdewereldlanden bestrijdt, het jaarlijks terugkerende project Vakantiegeld Delen en een artikel over de voorbereidingen op de Ghanareis die een aantal leden van onze kerkelijke gemeente in de zomer gaan maken. Al met al een lezenswaardig nummer. Wij wensen u veel leesplezier en een Geestrijk Pinksteren toe. Redactie Wijknieuwsredacteuren: Brandpunt: Gerhard Eshuis, e-mail: gweshuis@xs4all.nl De Inham: Ria van Voorst, e-mail: ria.voorst@kpnmail.nl De Herberg: vacature R.K. Geloofsgemeenschap St. Joseph: Tom Dirks, Wouter van Dijklaan 26, 3829 BK Hooglanderveen. e-mail: tomenbirgitte@hooglanderveen.net Veenkerk: vacature Kopij volgend nummer: Zie tabel, rechtsonder. Kopij naar bladredactie@lopendvuur.net. Digitale foto s aanleveren op maximum formaat en ongecomprimeerd. Overname van artikelen (met bronvermelding) is toegestaan. Graag met kennisgeving aan de redactie. Welk beeld van Jezus heb J ij? Lam Gods Inhoud wijknieuws: Het Brandpunt 16 De Inham 20 De Herberg/Nieuwland 25 Sint Joseph 26 Veenkerk 28 Kruispunt 31 Inloophuis De Ontmoeting 33 Agenda 34 Lopend Vuur 2015 Thema Uiterste datum kopij Verschijnt Nr 1 Ontdekken 08 januari 28 januari Nr 2 (Pasen) Tot bloei komen 26 februari 18 maart Nr 3 (Hemelvaart/Pinksteren) Beelden van Jezus 23 april 20 mei Nr 4 Zomer 18 juni 08 juli Nr 5 Jaarthema: 20 augustus 09 september Mensen van de weg Nr 6 Thuis 08 oktober 28 oktober Nr 7 (Advent/Kerst) Kerst: feest van 26 november 16 december verbondenheid!? 2 l LOPEND VUUR Mei-Juni-Juli 2015
overweging Pinksteren, het feest van de geest Op beslissende plaatsen in het Oude Testament wordt de invloed van God omschreven als werking van Gods roeach, de Geest van God. Achter onze ervaarbare werkelijkheid moet er één Macht zijn die dit alles tot aanzijn heeft geroepen: de Schepper van hemel en aarde. Dit zegt de Groningse hoogleraar G.D.J. Dingemans in zijn boek De Stem van de Roepende. De Roepende is daar de Geest van God. Inderdaad vermeldt de bijbel in Genesis 1 al dat Gods Geest over het water zweefde, boven alles wat nog woest, duister en doods was. Volgens de schrijver heeft God, met het scheppen van de Wijsheid als eerste, een bepaalde scheppingsorde voor ogen. De Wijsheid zelf zegt daarvan in Spreuken 8:22-23 De HERE heeft mij vóór al het andere verworven; toen Hij zijn scheppingswerk begon, schiep Hij eerst mij. Ik ben in het begin gemaakt, nog voor alles er was, nog voor de aarde vorm kreeg. Die orde heeft Hij, volgens de auteur, in de wereld gelegd met de bedoeling dat de schepping zich op een eigen wijze ontwikkelt tot een harmonieus geheel - achteraf evolutie genoemd. En Hij heeft het zo ingericht, dat alles van alles, en ieder van een ander, afhankelijk is: het ecosysteem van de werkelijkheid. De Geest van God is er op uit om mensen, dieren, planten en dingen op een harmonieuze manier te laten leven in deze geschapen wereld. Gods scheppingskracht-van-het-begin is voortdurend werkzaam in de hele wereld, ook in Jezus, die de ontspoorde schepping weer terugbuigt naar Gods oorspronkelijke bedoelingen, en is daarna werkzaam in Jezus volgelingen. Alle christenen van de eerste gemeente waren het er over eens, dat Gods Geest op een unieke wijze in Jezus aanwezig en werkzaam was, zoals Jesaja dat al over hem geprofeteerd had: De Geest van de Heer rust op mij om het goede nieuws te brengen aan de armen, om gevangenen de vrijheid aan te zeggen en blinden licht te geven, om onderdrukten vrij te maken, om het jaar van Gods goedheid af te kondigen. Jezus was op een bijzondere wijze drager Hoe kan het dat wij hen allemaal in onze eigen moedertaal horen? van die Geest. De Geest van God heeft inwoning gevonden in het leven van Jezus zodat hij, geheel doordrongen van Gods Geest, op unieke en volkomen wijze de stem van de Roepende in onze wereld representeerde. En daarna worden zijn volgelingen representanten van die Roepende. Het Evangelie naar Johannes heeft geen pinksterverhaal, maar Jezus blaast wel na zijn opstanding de Geest op zijn leerlingen. Johannes legt er de nadruk op dat Jezus verder leeft in mensen. Zijn Geest wordt doorgegeven aan de volgelingen, die de band met Christus bewaren; die zal hij niet als wezen achterlaten, maar ze moeten wel in Jeruzalem blijven tot ze met kracht uit de hemel zijn bekleed. En voordat hij hen zegenend verliet, heeft hij hun de Heilige Geest beloofd, die de Vader zenden zal en die hun alles zal leren en te binnen brengen, wat hij, Jezus, hun gezegd heeft. Biddend hebben ze die afgewacht. En op de vijftigste dag na Jezus opstanding, toen het Wekenfeest gevierd werd, is de belofte op wonderlijke wijze vervuld: met vanuit de hemel een geluid als van een hevige windvlaag, een huis vol wind, vuurtongen op ieders hoofd en een Geest die ieder een vreemde taal als eigen taal deed verstaan. Een verbijsterde menigte buitenlandse Joden, afkomstig uit ieder volk op aarde - zoals Handelingen 2 het uitdrukt - reageert, buiten zichzelf van verwondering: Hoe kan het dat wij hen allemaal in onze eigen moedertaal horen? : Parten, Meden en Elamieten, inwoners van Mesopotamië, Judea en Kappadocië, mensen uit Pontus en Asia, Frygië en Pamfylië, Egypte en de omgeving van Cyrene in Libië, mensen uit Kreta en Arabië wij allen horen hen in onze eigen taal spreken over Gods grote daden! Welke taal? De tale Kanaäns, die hun voorgeslacht ooit sprak, toen ze nog in Israël woonden? Joden ooit in ballingschap naar Elam, Assyrië en Babylonië (Mesopotamië) afgevoerd, of gedeporteerd naar Parthië en Medië (Perzië)? Joden als militairen in garnizoen in Frygië, en Egypte of geëmigreerd naar Klein- Azië? En dan nog Arabieren nakomelingen van Abraham met Hagar en Abraham met Ketura gelovigen, die net als het nageslacht van Abraham en Sara nog altijd in de richting van Jeruzalem baden en daarheen op pelgrimage gingen? Eén van taal? Sluimert er nog steeds iets? Wordt door de Geest iets wakker gemaakt? Of is de taal van de Heilige Geest universeel geworden? Hoe het ook zij, in elk geval is op Pinksteren de Stem van de Roepende verstaan en doorgegeven. Francien van Overbeeke LOPEND VUUR Mei-Juni-Juli 2015 l 3
thema Jezus, God en Mens 'Jezus, God en Mens': hij werkte in de bouw - zie Marcus 6:3 - Wie is Jezus voor mij? Na een beeldengalerij met 38 Jezusbeelden, kom ik via zijn naam bij een beeld van Jezus dat voor mij een leidraad is hoe ik met al die beelden om kan gaan. Beeldengalerij Wanneer ik aan Jezus denk, doe ik dat met heel verschillende beelden. In mijn galerij van Jezusbeelden vindt u: de rechtvaardige, martelaar, gekruisigde, man van smarten, opgestane, nieuwe mens, voorganger, geestmens, vriend van uitgestotenen en verschoppelingen, opstandeling, criticaster van verhoudingen in kerk en maatschappij, pacifist, socialist, propagandist van Gods nieuwe wereld, dienaar, knecht, slaaf, vriend, gids, rabbi, leraar, filosoof, theoloog, schriftgeleerde, wetgeleerde, verteller, profeet, moralist, apocalypticus, wereldrechter, levenskunstenaar, beeld van God, verzoener, wonderdoener, gewonde genezer, boer, bouwvakker, liefste kind van God. Deze beelden komen uit de bijbel of van elders, ogen antiek of nieuw. Er zullen er nog vele bijkomen. Maar ze vertellen mij allemaal iets over Jezus, ze bevatten allemaal een waarheid. Zulke woorden en beelden zijn onmisbaar, anders zou je niet eens kunnen denken en praten over Jezus. Wie draagt het beeld? In alle beelden gaat het voor mij steeds om dezelfde mens: de oudste zoon van Maria en Jozef, een bouwvakker uit Nazareth; geboren rond het jaar nul, in de dagen dat Augustus keizer was over het Romeinse imperium en Quirinius de bezetting van Palestina leidde aldus het kerstevangelie, Lucas 2. Hoewel we niet zonder beelden over deze mens kunnen praten, is het voor mij wel deze ene mens die alle beelden vult. Dus als ik zeg: Jezus is een profeet, dan lijkt hij voor mij inderdaad op andere profeten, 4 l LOPEND VUUR Mei-Juni-Juli 2015
maar ik ben vooral benieuwd op welke manier hij profeet is, hoe Jezus dit beeld vult, inhoud geeft. En daarvoor moet je dan de bijbel opslaan en opnieuw de verhalen lezen. Alles krijgt inhoud vanuit dit leven. Jezus Ze noemden hem Jezus. In die tijd een heel gewone naam voor een Joodse jongen. Maar in het gewone kan soms ineens het bijzondere oplichten. De naam is een belijdenis, daarin wordt iets gezegd over God.* Het beste zie je dat aan de lange vorm van Jezus : Jehósjoea. Jeho- verwijst naar de onuitsprekelijk godsnaam JHWH, = Eeuwige, Ene, HEER enz. Het tweede deel, -sjoea, komt van het Hebreeuwse werkwoord voor bevrijden, redden, verlossen. Wie zijn kind welbewust Jezus noemt, doet dus een geloofsuitspraak: De Ene bevrijdt! - ànderen denken misschien geld maakt gelukkig of de jeugd heeft de toekomst, wíj geloven: deze God maakt gelukkig, van Hem is de toekomst! Liefste kind van God Via de naam Jezus wil ik u nu vertellen, hoe het beeld van liefste kind van God mij helpt om met alle andere Jezusbeelden om te gaan. Ik geloof in Jezus, omdat zijn leven mij vertelt over een God die bevrijdt, een God over wie ik elders niks hoor. Geen ander mens die zo in woord & daad vertelt van deze God, die laat zien hoe Gods nieuwe wereld in de onze wil binnenbreken. Daarmee maakt hij zijn naam Jezus waar. De innige band tussen deze mens en deze God was de reden dat Jezus-mensen hem al heel snel de eniggeboren (= unieke) zoon van God gingen noemen. Om het minder mannelijk te maken vertaal ik dat met liefste kind van God. Er zit voor mij een grote waarheid in die oude titel zoon van God, want ik geloof niet in Jezus omdat hij een geniale schriftgeleerde of diepzinnige wijsheidsleraar enz. was. Dat speelt wel mee, maar ik geloof in hem, omdat hij me vertelt van die God. Dat zoon van vat ik niet letterlijk op, het was de krachtigste manier om te zeggen hoe innig een relatie kan zijn: zo innig is de band tussen God en Jezus. Daarom is wat we van hem over God horen ons geloof waardig. Een andere God Geloofsleerlingen druk ik op het hart: wanneer mensen je iets over God vertellen, Er zit voor mij een grote waarheid in die oude titel zoon van God geloof ze alleen, als het past in het verhaal van Jezus. Zo niet, dan hebben ze het over een andere God. En als ik ze luchtig hoor verklaren: Ik heb niet zoveel met Jezus, God is veel belangrijker in mijn geloof., dan denk ik: Besef je wel, hoe sterk je denken over God wordt bepaald door de verhalen van Jezus? Onderschat je misschien de betekenis van Jezus voor ons geloof in God? Kortom: ik kan niet over God spreken buiten Jezus om, en anderzijds geloof ik in Jezus omdat hij mij vertelt van God en diens nieuwe wereld. Op deze manier laat ik mij ook stimuleren door de oude woorden, die van Jezus spreken als Gods eniggeboren zoon. Willem Klamer * Jezus is een zogenoemde theofore naam, een naam die God in zich draagt, zoals Theodoor = Godsgeschenk. Volgens Mattheüs en Lucas was het Jozef die het kind zijn naam gaf. volgens Lucas gebeurde dat bij zijn besnijdenis op de achtste dag (2:21), volgens Mattheüs had een engel de naam voorgezegd (1:21-25). Een naam zegt soms welke rol een mens zal spelen. Hij/zij is daarom pas echt ter wereld gekomen, wanneer die naam geklonken heeft. LOPEND VUUR Mei-Juni-Juli 2015 l 5
thema Jezus is boos In de publiciteit rondom de grote tentoonstelling met werken van Marlene Dumas in het Stedelijk Museum, vorig jaar, viel mij een tekening op. Je ziet een gezicht, zwart als een donderwolk, met een paar bliksemende blauwe ogen erin en een boze mond. Een vulkaan die op uitbarsten staat. Jezus is boos, is er bij geschreven. Zo zien we Jezus niet vaak. De Jezus-glossy die dit voorjaar verscheen bevestigt dat nog eens. Op de cover staat een foto van een sereen ogende Jezus. Met zijn golvende haren, baardje en milde blik voldoet hij helemaal aan het clichébeeld van Jezus dat we kennen van kinderbijbelillustraties en blaadjes als De Wachttoren. Een altijd vriendelijke Heer, die in heel zijn voorkomen de liefde uitstraalt die hij verkondigt. De evangelieverhalen lijken dit beeld van Jezus te op te roepen. Jezus ontfermt zich over zieke en gekwelde mensen, neemt drop outs weer op in de gemeenschap en komt mensen onverwacht tegemoet als de omgeving ze veroordeeld en afgeschreven heeft. Hij laat zich daarbij in woorden en daden kennen als een toonbeeld van wijsheid en goedheid. Laten de mensen om hem heen zich geregeld meeslepen door al te menselijke verlangens en belangen, zorg om hun eigen hachje of weerstand en weerzin tegen alles wat anders is Jezus lijkt daar boven te staan. Menselijke drijfveren en emoties lijken op hem geen vat te hebben. Logisch, denk je dan. De Zoon van God, de Gezalfde des Heren is ook van een andere orde. Als de Eeuwige zelf aan het licht komt in deze mens verdraagt zich dat ogenschijnlijk ook slecht met al te menselijke eigenschappen. Het lijdt geen twijfel dat Jezus al in de evangelieverhalen wordt opgehemeld. Volgens het Johannes-evangelie is de mens Jezus de aardse verschijningsvorm van het Woord van God. Zijn oorsprong en bestemming liggen bij God. Die al te menselijke trekjes doen niets aan Jezus af. Hij wordt er eerder boeiender van. Jezus is boos van Marlene Dumas, 1983 Paulus spreekt over de verhoogde Heer. De theologie heeft zich eeuwenlang gebogen over de vraag hoe het goddelijke en het menselijke in de persoon van Jezus samengaan, waarbij uiteraard de manifestatie van het goddelijke in Jezus het meeste gewicht kreeg. Jezus werd een onaantastbaar ideaal, de Christus bij wie slechts verering en eerbied past. En zo'n Jezus wordt niet boos. Hij kent geen vooroordelen, gedraagt zich niet onredelijk, onheus of bot. In de theologie, de liturgie en de verkondiging wordt alles wat Jezus zegt en doet doorgaans begrepen in het licht van zijn zending. Tegen zo'n achtergrond verliezen al te menselijke trekjes van Jezus hun scherpe kanten. Sinds er meer aandacht is voor de vertelkunst in en van de bijbel is er ook meer aandacht voor Jezus zoals hij in de verhalen verschijnt. In het evangelie naar Johannes heeft hij in heel zijn doen en laten al iets bovenmenselijks: anders dan in de andere evangeliën wordt Jezus bijvoorbeeld vlak voor zijn arrestatie niet overvallen door twijfel en doodsangst. Maar in het oudste evangelie, het evangelie naar Marcus, is zo nu en dan niets menselijks Jezus vreemd. Hij wordt boos (Marcus 3:5) en diep teleurgesteld (3:5), hij botst met zijn familie (3:22, 31-35), wordt uitgelachen (5:40), is niet altijd voorbereid op hoe mensen op hem reageren (6:6), blijkt niet vrij van vooroordelen te zijn (7:27), verliest zijn geduld (8:12), gaat tekeer (11:12), kent doodsangst (14:33,34) en stervensnood (15:34). Die al te menselijke trekjes doen niets aan Jezus af. Hij wordt er eerder boeiender van. In een tijd waarin authenticiteit, echtheid, als de hoogste waarde geldt, dragen deze echt menselijke trekken alleen maar bij aan de geloofwaardigheid van Jezus, als de méns die in al zijn menselijkheid tegelijk degene is in wie de Eeuwige zich laat kennen. Deze mens naar Gods hart, deze wáre mens is ook een écht mens. Iemand die je niet wezensvreemd is, omdat hij ver boven je staat. Maar iemand die in al zijn menselijkheid ook dicht bij je kan komen, en je als waarachtig mens kan raken. Lange tijd hadden we een opgehemelde Heer nodig, omdat de kerk beleed dat alleen God mensen kan redden van hun vervreemding van hun oorsprong (God) en van zichzelf, met alle gevolgen van dien. Nu het zondebegrip aan betekenis verloren heeft voor veel mensen, lijkt het erop dat een aardse, menselijke Jezus ons éérder de vervreemding voorbij zal brengen. Jezus is boos wees er maar blij mee! Anna Walsma 6 l LOPEND VUUR Mei-Juni-Juli 2015
algemeen doorlezen met Dineke Dineke Havinga herbergen van verlies fiddelaers en noten Stichting In de wolken 2014 Kerken hebben nog altijd een schat aan woorden, liederen, verhalen, beelden en rituelen als het gaat om tijden van rouw. Maar ze hebben allang niet meer het patent daarop, zie maar hoe goed de regering rouwrituelen kon ontwerpen rondom de MH17. Het is een vak geworden. De stichting 'In de wolken' verzorgt masters in deze materie, maar ook allerhande cursussen en geeft daar literatuur bij uit. 'Herbergen van verlies' is zo'n boek, een hele leerschool over het land van rouw, waarbij de titel dubbel uit te leggen is: verlies moet je in je leven leren herbergen, als je dat niet doet, verzuur, versteen of verbitter je. En tegelijkertijd moeten er ergens herbergen zijn, waar mensen terecht kunnen met verlieservaringen, plaatsen waar mensen de zoektocht van iemand in rouw willen ontmoeten. Uitgangspunt van dit mooi uitgevoerde studieboek is dat rouw altijd te maken heeft met liefde, zonder liefde geen rouw en geen rouw zonder liefde. Dat is de draad van houvast in het land van rouw. Waarom hier een studieboek aanraden? Veel mensen in kerken zijn geïnteresseerd in rouw, schuwen het niet er over te spreken of er naar te vragen. Dit is een boek dat heel goed leesbaar is, juist omdat het vol staat met voorbeelden van mensen in allerlei soorten rouw, geen woord latijn... Het boek gaat er van uit dat mensen die andere mensen bijstaan in rouw, van hun eigen geschiedenis van omgang met verlies zich bewust moeten zijn. Er zit wel iets dwingends in het boek, het is steeds in de wij vorm geschreven, er is geen ontkomen aan, alle rouw van jou lijkt ook van mij te zijn... Dat lijkt mij te veel van het goede. ( Peter van Uhm, oud-commandant der strijdkrachten zei onlangs, Leg anderen niet op hoe ze moeten rouwen. Hij was na zes jaar er aan toe de post te openen die hij kreeg naar aanleiding van de dood van zijn zoon...). Maar het is verder een goede gids over alles wat vaak aan rouw vast zit, dat verdriet zich vaak opstapelt door eerdere ervaringen met verlies, over allerlei wijzen van verdriet herkennen, over herinnering en gehechtheid, over families, over oneindige verschillen in verwerking tussen mannen en vrouwen. Een hele master in een boek, wie wil dat niet. aartje, gedachten bij de dood van een kind Jan greven Prometheus 2015 Hoe verhoudt zich dat nu tot een boek van een bedroefde vader over zijn overleden dochter? Hij zoekt zijn eigen weg. Jan Greven is die vader en theoloog, werkte bij IKON, was hoofdredacteur van Trouw, dus binnen de kerkelijke wereld een min of meer publiek figuur. Misschien past het bij zo iemand dan om publiekelijk te vertellen welke weg hij met dit grote verlies is gegaan? Er bleek hem veel meer horizon weg te vallen dan hij voor mogelijk had gehouden. Hij werd een schade-expert van zijn eigen ziel, Wie ben ik na zoiets, wat betekent ze nu voor mij en voor mijn leven, na haar dood, hoe neem ik haar dood op in mijn leven. En op welke wijze komt God voor in deze huiveringwekkende zoektocht. Dat minutieuze onderzoek, naar wat het houdt, als je voor een afgrond staat, dat zijn heel rijke en aangrijpende teksten. U kunt ze allemaal vinden op de site van Greven. Ze zijn zo geschreven dat ze gestoeld zijn op eigen leed maar tegelijkertijd zo veel ruimte gevend, dat ze je als buitenstaander over je eigen omgang met verlies doen nadenken. Dat vind ik een grote kracht, dat je je als buitenstaander niet verliest in het verdriet van een ander, maar op eigen onderzoek uitgaat in dit levensthema. Ook de zoektocht naar god is verrijkend voor een buitenstaander. God is degene voor wie ik rechtop blijf, hoe gekromd ik ook loop. Hij geeft betekenis dus sta ik niet met lege handen. Aan verdriet en lijden kan ik opdracht ontlenen opnieuw te overdenken wat leven betekent, de gemeenschap houdt Gods trouw gaande... het zijn allemaal gedachten uit hoofdstukken die de moeite waard zijn om te overdenken. Het eerste deel van het boek beschrijft het leven van de dochter en van hun gezin, een monument voor een dochter die ik niet heb gekend en waarin wat mij betreft de grenzen van wat publiek moet zijn, overschreden worden, je gaat je als lezer bemoeien met iets wat niet van jou is, terwijl de zoektocht juist je zelf als lezer op de been zet. De dochter wordt bekender dan ze ooit bij leven had willen zijn, denk ik, als je haar levensloop leest. Met zo'n boek laat iemand zien dat liefde sterk is als de dood. Misschien zelfs wel sterker, de vader geeft haar terug aan het leven. Is liefde dan toch sterker dan de dood? LOPEND VUUR Mei-Juni-Juli 2015 l 7
algemeen bijbellezen Willem Klamer Daar zijn eigenlijk geen woorden voor: ironie in de bijbel Iemand levert je een streek. Je onderdrukt je boosheid, slikt dat kloo....! in en reageert onderkoeld met: Lekkere jongen ben jij. Dan zeg je het tegenovergestelde van wat je bedoelt. Dat is nou ironie. De toon maakt alles duidelijk, als je daar tenminste oor voor hebt. De bijbel zit soms boordevol ironie. Johannes bijvoorbeeld grijpt naar het middel om te vertellen wat eigenlijk niet te vertellen valt, omdat het zo verschrikkelijk is: de veroordeling en kruisiging van Jezus. Hoe vertel je het verhaal van de nederlaag zó, dat het toch niet een nederlaag is? Met behulp van ironie! kroon en mantel De kern van Johannes verhaal over Jezus einde is het proces voor Pilatus (18:28-19:16) en de kern daarvan is weer de kroning van Jezus tot koning*: Toen liet Pilatus Jezus geselen. De soldaten vlochten een kroon van doorntakken, zetten die op zijn hoofd en deden hem een purperen mantel aan. Ze liepen naar hem toe en zeiden: Leve de koning van de Joden!, en ze sloegen hem in het gezicht. (19:1-3). Die doornenkroon is bij Johannes niet een martelwerktuig, maar een namaakkroon, kun je een spelletje mee spelen. De purperkleurige mantel verwijzend naar koningen en keizers is het tweede attribuut. Dan beginnen de soldaten hun spel: Ave Caesar! Sorry... ik bedoel: Ave, koning der Joden om te eindigen met een slag in het gezicht. De soldaten doen alsof, dat is de ironie van de soldaten. * Het proces voor Pilatus telt zeven onderdelen die in schillen om de kern van 19:1-3 heen liggen. De even scenes vinden binnen plaats, in het gerechtsgebouw van Pilatus, de oneven buiten. De zeven scenes zijn: 18:29-32 (1), 18:33-38a (2), 18:38b-40 (3), 19:1-3 (4), 19:4-7 (5), 19:8-12 (6), 19:13-16 (7). ironie in de tweede macht Maar er is nog een andere ironie. De evangelist hoopt dat wij, Jezus-mensen, reageren met: Jullie, soldaten, denken wel dat je doet alsof, maar eigenlijk, in wezen doe je het echt, jullie zijn echt bezig om Jezus tot koning te kronen. Die ironie zie je natuurlijk alleen als je kijkt met de ogen van de Jezus-aanhanger, de ogen van een gelovige, want zij zijn ervan overtuigd dat deze mens en zijn aanpak uiteindelijk superieur zijn aan alle machtsvertoon van Pilatus soldaten.. De soldaten-ironie wordt dus beantwoord met de tegen-ironie van verteller Johannes, ironie in de tweede macht. Ironie is de taal van schijn bedriegt, je ziet niet wat je ziet, er staat niet wat er staat. De taal die je nodig hebt om te vertellen wat eigenlijk onverteerbaar is, om in alle duisternis toch nog een lichtje te laten branden. Typisch evangelie. Willem Klamer 8 l LOPEND VUUR Mei-Juni-Juli 2015
algemeen Mensen van de weg - jaarthema 2015-2016 - Pelgrimage of Peace and Justice * Met deze presentatie van het oecumenisch jaarthema 2015-2016 hopen we u aan het denken te zetten over wat ú het komend seizoen zou kunnen bijdragen om het thema tot een succes te maken. Schroomt u daarom niet om contact op te nemen met ondergetekenden of met uw pastor om uw ideeën in te brengen! Wij zouden ook graag een kleine taakgroep willen samenstellen die activiteiten op gang helpt en begeleidt. Na Pasen, in de begintijd van de Jezus-beweging, toen de naam christen nog niet bestond of nog niet in zwang was, werden Jezus-mensen wel aangeduid als mensen van de weg. Je vindt de naam in de Handelingen der apostelen, waarin Lucas vertelt hoe het na Pasen verder ging.* Deze oude naam hebben wij gekozen als titel voor het nieuwe jaarthema. Daarvoor zien wij ten minste twee belangrijke redenen: - zomer 2016 worden in Krakau, Polen de r.-k. wereldjongerendagen gehouden, een soort pelgrimage; - eind 2013 lanceerde de Wereldraad van Kerken het programma Pelgrimage of Peace and Justice. In de Wereldraad werken o.a. protestantse, oosters-orthodoxe en anglicaanse kerken op wereldniveau samen. Behalve vrede en gerechtigheid heeft ook duurzaamheid een belangrijke plek in dit meerjarenprogramma (meer info op www.raadvankerken.nl > pelgrimage ). Het lijkt ons inspirerend om het komend seizoen de blik ook naar buiten te richten en aan te sluiten bij deze brede initiatieven die vanuit onze moederkerken op gang komen. We hopen dat op deze manier de maatschappelijk actualiteit (vrede, recht, duurzaamheid) steviger op onze gelovige agenda terecht komt. Daarnaast biedt Mensen van de weg alle ruimte om bezig te zijn met vragen van inspiratie en bezieling, of dat nou is in de vorm van een meditatieve wandeling, schilder-workshop, samen film kijken of een echte pelgrimsroute lopen. Wij kozen voor Mensen van de weg omdat het beelden oproept en prikkelt: wie zijn die mensen? wat bezielt ze om zo n tocht te beginnen? waarheen voert hun weg? wat nemen ze mee aan bagage? wie zijn hun tochtgenoten? is er één weg of zijn er meer? enz. enz. Mensen van de weg ligt natuurlijk dicht tegen Pelgrimage aan, maar Pelgrimage wordt vaak sterk individueel-spiritueel ingevuld, en is meer kerktaal dan omgangstaal. Mogelijk krijgt Mensen van de Weg na 2015-2016 een vervolg, want het programma van de Wereldraad loopt tot 2021 en in 2017 wordt herdacht dat 500 jaar geleden met Maarten Luther de protestantse kerk ontstond. We zouden ons dan kunnen afvragen: waar gaan wegen uiteen en waar komen ze samen? Wij zien uit naar uw reacties! Namens de taakgroep Vorming en Toerusting, Dominique de Boer (deboer-vanderhorst@versatel.nl, 033-4551635) Willem Klamer (wtklamer@xmsnet.nl, 033-4556554) * Handelingen 9:2 19:9.23 22:4 24:14.22. Waar en waarom Jezus-mensen voor het eerst christen werden genoemd? Daarover meer in een volgende Lopend Vuur. *toelichting Het logo van Pilgrimage of justice and peace : vijf golven (in de oorspronkelijke kleurenversie: groen). Enkele woorden uit de toelichting (zie www.raadvankerken.nl): de kleur groen staat voor leven, hoop en de schepping. De golven zijn in balans: harmonie en groei. Ze lopen evenwijdig: de pelgrims trekken samen op. Ze zijn gescheiden: het gaat om verschillende tradities. Vijf golven: vijf continenten, vijf olympische ringen, vijf...het golft: de weg gaat over heuvels en door dalen. Het golft verder: gaandeweg groeit het en wordt de route duidelijker, een proces. Een groene rivier. LOPEND VUUR Mei-Juni-Juli 2015 l 9
Beleggen in microkredieten: Laat ons geld zijn werk maar doen Alke Liebich (foto Cecile Duindam) Wim Oosterom Woekeren met je talenten: het is een oerbijbelse opdracht. Het kan op veel manieren. Twee leden van de protestantse kerk in Amersfoort kwamen, onafhankelijk van elkaar, uit op beleggen in Oikocredit, een organisatie die door het verstrekken van microkredieten de armoede in derdewereldlanden bestrijdt. Wim Oosterom is penningmeester van het college van kerkrentmeesters van de protestante gemeente Amersfoort. In die hoedanigheid belegt hij in Oikocredit, een organisatie die al 40 jaar met succes kleine leningen verstrekt aan beginnende ondernemers in ontwikkelingslanden. De hervormde en de gereformeerde gemeenten zijn hier in 2010 gefuseerd. Een van de fusiepartners bracht een beleggingsportefeuille van bijna anderhalf miljoen euro mee. Dat kwam goed uit, want we hadden veel geld nodig voor het opknappen en verbouwen van de tien kerkgebouwen die we samen rijk zijn. De portefeuille werd dan ook gecasht, op één fonds na: Oikocredit. Tsja, waarom hebben we dat geld ook niet geïnd? Om te beginnen ging het om een relatief klein bedrag, ongeveer 35.000 euro. En daar kwam het ideële aspect bij. Het gaat tenslotte om een heel goed doel, iets wat in overeenstemming is met waar we als kerk in geloven. Dus hebben we het geld laten staan. Een kwestie van vertrouwen Waar Wim Oosterom namens de kerk belegt in Oikocredit, doet Alke Liebich, predikant van de vrijzinnig-protestante gemeente in Amersfoort, dat als particulier. Toen we een 10 l LOPEND VUUR Mei-Juni-Juli 2015
Diaconale Dag 25 april: Een persoonlijke impressie Op zaterdag 25 april organiseerden de gezamenlijke kerken in Amersfoort de Diaconale Dag 2015. Bij supermarkten in de stad en in de buitenwijken werd aan voorbijgangers gevraagd iemand uit de buurt een hart onder de riem te stekendoor een roos te bezorgen bij mensen die een steuntje in de rug kunnen gebruiken. We stonden met 50 rozen voor de C-1000 in Nieuwland. Ik zag er erg tegenop, want is het niet ongepast om mensen zomaar op straat aan te spreken? Als je de weg niet weet is het wereldwijd een goed gebruik dat iemand je de weg wijst. Maar dit is anders. Meneer, mag ik u een roos aanbieden? En?..., zei de man. U kunt die roos dan geven aan iemand die u een bedankje wilt geven of iemand die een steuntje in de rug kan gebruiken. En?..., zei de man. Verder niet, zei ik. Maar het is nooit zo, dat er iets wordt aangeboden waar niets tegenover staat, zei de man. Deze actie is van de kerken in heel Amersfoort. De diaconie van die kerken geeft hulp aan mensen die daar behoefte aan hebben. In het verleden was die hulp erg naar binnen gericht, maar de laatste jaren willen we ook wat betekenen voor de mensen buiten de kerk. En daarom staan wij vandaag met bloemen op straat. Een goed initiatief. Geef me maar een bloem. Ik weet wel iemand. Een goede morgen meneer en een fijne dag. Mijn dag kan niet meer stuk. Peter Schrieken tijdje getrouwd waren, nog geen kinderen hadden en allebei werkten, ontdekten we dat we geld overhielden. Bovendien kwam er geld vrij uit de familie. Dus daar moet je wat mee. In haar studententijd, eind jaren tachtig van de vorige eeuw, was Alke betrokken bij Aktie Strohalm, een van de eerste organisaties die zich al vanaf 1970 inzette voor het milieu en de derde wereld. Daarmee was de toon gezet: als je goed wilt doen, kijk je verder dan je neus lang is en help je mensen in arme landen. Bijvoorbeeld met een microkrediet. Een reis met jongeren naar Mozambique, in het kader van Kerk in actie, bevestigde haar in die keuze. Als je die mensen daar met hun handeltje langs de straat ziet staan, wordt het heel concreet. Oikocredit leek haar de meest geschikte organisatie om in te beleggen. Natuurlijk verdiep je je in de visie en de werkwijze van zo n club, maar uiteindelijk is het toch een kwestie van vertrouwen. En als het ooit nodig mocht zijn, kunnen we onze inleg zo weer opnemen. Maar voorlopig sparen we niet voor iets. Laat ons geld zijn werk dus maar doen. Oikocredit is opgericht vanuit de Wereldraad van Kerken en al 40 jaar succesvol met microkrediet. Al meer dan 50.000 mensen beleggen in Oikocredit. Ga voor meer informatie naar www.oikocredit.nl LOPEND VUUR Mei-Juni-Juli 2015 l 11
Inspiratiereis naar Ghana De voorbereidingen voor de inspiratiereis naar Ghana in juli van dit jaar zijn in volle gang. Op de eerste voorbereidingsbijeenkomst met meer dan 20 mensen blijkt dat het voor sommigen niet een eerste kennismaking met Ghana zal zijn. Anderen hadden nog niet eerder de gelegenheid buiten de Europese grenzen te kijken. De een is vooral benieuwd naar de cultuur en natuur, de ander is zich bewust van het beschamende verleden dat de Nederlanders in Ghana hebben. Voorop staat, dat we open staan voor de ontmoetingen met de Ghanese bevolking door bezoek aan kerk, onderwijsproject of markt. Bijzonder is dat onder de deelnemers acht jongeren zijn. Zij hebben in Het Brandpunt al van zich laten horen via de acties die ze organiseren om het geld voor een deel van hun reiskosten bij elkaar te sparen. Een van de jongeren is Rian, 16 jaar en eindexamenkandidate mavo. Zij gaf gevolg aan de oproep van de reisorganisatoren Joa en Henk Bosch. Na de kennismakingsbijeenkomst weet ze nu meer van Ghana dan alleen dat de hoofdstad Accra is. Wat ze vooral zou willen zien is hoe de mensen daar leven en welke verschillende dieren en planten er zijn. Carla, een van de volwassenen, ziet in deze reis een kans om met een Afrikaans land kennis te maken. Het enthousiasme van Joa en Henk zorgde ervoor dat haar drempel om mee te gaan weggenomen is. Ook zij is nieuwsgierig naar hoe het dagelijks leven verschilt van dat in Nederland en zij ziet uit naar ontmoetingen met de lokale bevolking. Graag zullen we u in een volgend bericht over de voorbereidingen of acties op de hoogte houden en tenslotte onze ervaringen in Ghana delen. Namens de werkgroep Ghana, Jeannette Koolstra (Ghanareis2015@gmail.com) PKN Solidariteitskas, helpende handen De meeste gemeenten van de Protestantse Kerk in Nederland zijn zelfvoorzienend. Toch is er in sommige gevallen hulp nodig. Als een gemeente, na al het mogelijke zelf gedaan te hebben, een noodzakelijke voorziening niet zelf kan realiseren, kan de Solidariteitskas van de PKN een hulpmiddel ter overbrugging zijn. Aan de toekenning zijn specifieke voorwaarden verbonden. De nadruk ligt op uitvoering van de kerntaken van een gemeente, zoals pastoraat, diaconaat en missionaire activiteiten en zijn altijd tijdelijk van aard. Per belijdend lid zijn we verplicht om 5 euro te betalen aan het fonds. Aan u wordt gevraagd om 10,- over te maken. Daarmee bent u niet alleen solidair aan de algemene doelen van de Solidariteitskas, maar ook aan uw eigen gemeente, want alles wat er gemiddeld meer binnenkomt dan de verplichte afdracht komt namelijk ten goede aan onze eigen gemeente! Dat is niet alles wat we vragen Ook dit jaar doen we weer een beroep op u voor het bezorgen van de enveloppen. Volgens de planning zijn op zondag 7 juni de enveloppen in onze kerken aanwezig in stapeltjes om te bezorgen. In die enveloppen zit de hiervoor genoemde acceptgiro met een begeleidende brief. Ik nodig iedereen uit om een stapeltje mee te nemen en te bezorgen. Vele handen maken licht werk en het bespaart veel portokosten. Henk van den Broek Projectleider Kerkbalans 12 l LOPEND VUUR Mei-Juni-Juli 2015
Vakantiegeld Delen 2015 163 adressen voorgedragen. Weer meer dan vorig jaar. We hopen van harte dat we dit jaar weer vele mensen een mooie vakantiebijdrage kunnen geven. Maar dat lukt alleen met uw hulp en bijdrage. Wilt u ook dit jaar weer delen van uw vakantiegeld??? Vorig jaar konden we 102 van de 154 opgegeven adressen blij maken met Vakantiegeld Delen. Daar moeten we dit jaar toch overheen kunnen? U doet toch ook weer mee? Vakantiegeld Delen: Gedeeld plezier is dubbel plezier. Kunt u iets missen van uw vakantiegeld? Deel dan met iemand die iedere dag alle zeilen moet bij zetten om financieel rond te komen. Zo begint de flyer ter ondersteuning van de actie Vakantiegeld Delen 2015. Al voor de twaalfde keer organiseren we deze actie in de protestantse kerken in heel Amersfoort. Ter voorbereiding van de actie Vakantiegeld Delen hebben we mensen gevraagd om hun ogen en oren goed open te doen om verborgen armoede te signaleren. Dat is niet gemakkelijk want waar let je dan op? Maar op scholen wordt steeds vaker armoede gesignaleerd. Kinderen zijn ziek op hun verjaardag (want trakteren kost geld) of doen niet mee met schoolactiviteiten omdat er een eigen bijdrage gevraagd wordt. Vakantiegeld Delen wil graag veel gezinnen de kans geven om op vakantie te gaan of dagjes uit. Maar ook ouderen komen vaak de deur niet uit door gebrek aan financiële middelen. Ook zij hebben recht om er eens lekker tussenuit te gaan. Er zijn inmiddels Een reactie van iemand die vorig jaar een bijdrage heeft ontvangen: Door heel mooie aanbiedingen van last-minutes kon ik wel drie keer op vakantie! Eerst drie dagen in een hotel in de Achterhoek, toen een week op de camping in Hardenberg met familie en in de herfst nog een weekend in een hotel in Helmond. Wat was dat genieten! Heerlijk om even weg te zijn van thuis, van alle dagelijkse beslommeringen en druk van het UWV om te genieten van de prachtige plekjes in ons land. Niet zelf je bed op hoeven schudden, ontbijt klaarmaken en badkamer schoonmaken. En op de camping even terug naar hoe het vroeger was toen we met het gezin daar kampeerden. Nu was de familie dubbel zo groot geworden. Maar wat was het gezellig om weer eens een week met elkaar op te trekken. Ik ben zo ontzettend dankbaar dat ik deze dingen mocht beleven met de giften van anderen. De gevers beseffen denk ik niet hoe blij en dankbaar ze de ontvangers maken met een gift van Vakantiegeld Delen. Het is ook best lastig om dit onder woorden te brengen. Soli Deo gloria! Doe mee met Vakantiegeld Delen en geef uw bijdrage op de zondagen 31 mei en 7 juni. U kunt ook een bijdrage overmaken (bij voorkeur vóór 21 juni 2015) op de volgende rekening: NL39 RABO 0123 0031 13 t.n.v. Diaconie PKN Hoogland/Amersfoort-Noord o.v.v. Vakantie Geld Delen. voor meer informatie: Carla van der Laan, 033-4552422, caatjevdl@hotmail.com LOPEND VUUR Mei-Juni-Juli 2015 l 13
Koningsvlinder Training & Begeleiding Wanneer Wat brengt je vol jou energie in beweging? en zelfvertrouwen Hoe geef je zin aan werk en leven? vanuit je kwaliteiten wilt werken en leven. Voor training, workshops en coaching van individuen, teams en organisaties in o.a. communicatie, samenwerking en zingeving. Coaching, workshops en trainingen van individuen, teams en organisaties in persoonlijke effectiviteit, communicatie en samenwerking. Sandra van der Werf Tel: 06 52061646 / 033 4566844 sandra.van.der.werf@koningsvlinder.nl Sandra van der Werf Tel: 06 52061646 / 033 4566844 sandra@koningsvlinder.nl www.koningsvlinder.nl Gasthof Auwirt is prachtig gelegen met uitzicht op de bergen. Na een dag skiën, wandelen of langlaufen thuiskomen en genieten van gezellige sfeer en heerlijke maaltijden. Thea Hendriks en Annelies Huber www.auwirt.nl T. 0043 6477 20059 St. Michael im Lungau - Oostenrijk BEGELEIDING BIJ VERLIES rouw ziekte zingeving Zevenhuizerstraat 101 Telefoon (033) 433 15 53 RENÉ ROSMOLEN theoloog /creatief-therapeut Boskamp 100 3828 VX Hoogland Tel. 033 4801553 r.rosmolen@casema.nl 14 l LOPEND VUUR Mei-Juni-Juli 2015
Nelly s recept aan tafel Tijdens een reis naar India kreeg mijn man een kilo (!) thee en een kilo cashewnoten. Die thee bewaren was geen probleem, maar die cashewnoten? Wat fijn, dat internet bestaat. Een recept was snel gevonden en gemaakt. We waren aangenaam verrast over het resultaat. Dat hebben onze diverse eters geweten, want er kunnen aardig wat taarten gemaakt worden met een kilo noten. Iedereen vond hem heerlijk, dus ik durf hem zonder voorbehoud door te geven. Pittig zoete uien-cashewnotentaart *150 gram kristalbloem *150 gram geraspte belegen kaas *125 gram stevige boter *mespuntje peper *theelepeltje kerrie *3 middelgrote uien *3 eetlepels schenkstroop *100 ml (kook)room *1 theelepel sambal oelek *1 theelepel kerrie *175 gram ongezouten cashewnoten *plantaardige olie *taartvorm * Meng bloem, kaas en specerijen in een kom * Voeg de boter toe en kneed alles tot een samenhangend deeg; zet dit ca. 10 minuten in de koelkast * Verwarm de oven voor (elektrisch 200 graden, hetelucht 180 graden, gas stand 4-5) * Hak de noten grof en snijd de uien in niet te kleine stukken. * Fruit de uien in de olie tot ze glazig zijn, giet de stroop erbij en breng aan de kook * Voeg de room, sambal en kerrie toe en breng weer aan de kook * Laat dit ca. 5 minuten indampen, haal van het vuur af en voeg de gehakte cashewnoten toe * Vet de vorm in met boter * Rol het deeg uit en bekleed de vorm (als je een springvorm gebruikt, moet de deegrand ca. 2,5 cm hoog zijn) * Verdeel de vulling over de taartbodem, druk de rand terug tot op de vulling * Bak de taart in 30 minuten gaar en goudbruin. Hierbij eten wij meestal een wortelsalade: geraspte winterwortel, piepkleine blokjes appel, half onsje gehakte walnoten met een dressing van 6 eetlepels olie, 2 eetlepels citroensap, peper, zout en een mespuntje suiker. Wil je het heel mooi maken, leg dan gewassen, losgehaalde witlofblaadjes in de vorm van een bloem op een platte schaal en schep de wortelsalade als hart in het midden. Toetje? Verse gepureerde ananas (of aardbeien) in een soepbord met een bolletje vanille-ijs in het midden. Nelly Baljet Pinksteren in de open lucht Een dienst in de open lucht, tussen de bomen dat is een totaal andere beleving dan in een kerk zitten. Ouderen, gezinnen met kinderen (ook in buggy of kinderwagen), en jongeren: een veelkleurig gezelschap zal zich op tweede pinksterdag, maandag 25 mei, weer verzamelen in het Amersfoortse Openluchttheater. Adres: Barchman Wuytierslaan 232 (naast het Bosbad). Volg de borden! Er is voldoende parkeergelegenheid voor auto s, scooters en fietsen. En handig om een kussentje of dergelijke mee te nemen, want dat maakt de houten banken comfortabeler. Ds. Paul van der Harst spreekt over Eropuit, er is samenzang en ook de kinderen krijgen aandacht. De Muziek Worshipband U-Turn werkt mee en zal ongetwijfeld enthousiasme oproepen. Aanvang: 11.00 uur. Toegang vrij, collecte voor de onkosten. Geef inhoud en kleur aan de tweede pinksterdag en maak dit feest - georganiseerd door de Raad van Kerken Amersfoort - mee! LOPEND VUUR Mei-Juni-Juli 2015 l 15
Het Brandpunt BIJ DE VIERINGEN 24 mei, Pinksteren De Geest speelt! Aan de hand van dit thema laten we ons op deze Pinksterochtend inspireren door Gods Geest die speelt met wind en vuur. We lezen het bekende pinksterverhaal uit Handelingen 2 en een stuk liefdespoëzie uit Hooglied 4. We vieren in de symbolen van brood en wijn de verbondenheid met de Geest van Jezus Christus en als gemeenschap met elkaar. De cantorij zal zingen. Voorgangers zijn: pw. Edith Vos en ds. Anette Sprotte. 31 mei Deze zondag na Pinksteren heet Trinitatis. Trinitatis gaat terug op de kerkelijke leer over het mysterie van God die zich openbaart als Vader, Zoon en Heilige Geest. In de bijbel vinden we geen leer of theologentaal maar verhalen over hoe mensen God hebben ervaren. Vanochtend gaan we in op het verhaal uit Exodus 3 waarin God aan Mozes zijn naam bekend maakt. We vieren het feest van de doop en we verbinden de namen van drie dopelingen aan de naam van God. De cantorij zal zingen. De voorgangers zijn: diaken Frank Sieraal en ds. Anette Sprotte. 7 juni Voorganger is Edith Vos. 14 juni overstapvieringen en gezinsviering Met het koninkrijk van God is het net met zaad dat op een akker wordt uitgestrooid. Het groeit en komt tot bloei, zonder dat je ziet hoe het gaat. Zo vertelt Marcus zijn visie (Marcus 4: 26-34) op het koninkrijk van God. Hij wil dat we met andere ogen naar onze realiteit kijken en dat we zien dat het goede al klein en kwetsbaar aanwezig is. Deze viering is een gezinsviering waarin de kinderen centraal staan en in het bijzonder de kinderen die afscheid nemen van de kinderwoorddienst en overgaan naar Brandhout café. Gospelkidz olv Esther Ocheng zal zingen! 21 juni Voorganger is pw. Josephine van Pampus. 28 juni In Marcus 5:22-42 luisteren we deze zondag naar twee verhalen in één. Er staan twee vrouwen centraal. De één heeft last van bloedvloeiingen al twaalf jaar lang en de ander is twaalf jaar oud en staat op de overgang om volwassen te worden. Zij is nog geen vrouw en bloedt nog niet. Volwassen worden: wat betekent dat in deze samenleving met zoveel keuzes, mogelijkheden en een hoge prestatiedruk? Volwassen worden is: voor mijzelf gaan spreken en niet klakkeloos herhalen wat mij is voorgezegd Volwassen worden: is geboren worden uit de slaap van het onbewuste leven om te ontwaken in het besef van wie ik ben ( uit de Eerste Dag, p. 36; Zomer 2015). Deze zondag is een tafelviering en voorganger is ds. Anette Sprotte. 5 juli Voorganger is pw. Josephine van Pampus. 12 juli Voorganger is Thea Kloek, geestelijk verz. OMDAT HET OM MENSEN GAAT in memoriam albertje eisenga - albetien * Dwingeloo op 25 april 1922, Amersfoort op 22 maart 2015 Ik heb Albertien leren kennen als een charmante, mooie, verzorgde, oude dame. Tot op hoge leeftijd woonde ze op de Hof der Gedachten in Kattenbroek. Maar op een gegeven moment had ze meer zorg en ondersteuning nodig en verhuisde ze in november 2014 naar het verzorgingshuis De Koperhorst. Drie weken voor haar overlijden kreeg ze een beroerte en besloot ze dat het leven voor haar niet meer hoefde. Het was goed zo. Albertien was een alleenstaande vrouw. Ze kwam uit een gezin met in totaal vijf kinderen. Haar moeder overleed op jonge leeftijd en zij en haar twee broers groeiden op in een pleeggezin in Bovensmilde. Daar werd ze als enig meisje als een prinsesje verwend. Na de huishoudschool volgde ze een opleiding tot diacones en verpleegkundige in Groningen. Het gezin van haar oudste broer in Assen was voor haar een thuishaven en het contact met haar nichtje Zwanie was heel belangrijk voor haar. Haar leven was gekenmerkt door haar werk in ziekenhuizen en vele verhuizingen. Van Groningen, naar Assen, naar Utrecht, vervolgens naar de Achterhoek, Nieuwegin en tenslotte naar Amersfoort om dichter bij haar nichtjes Zwanie en Grada te kunnen wonen, die in haar laatste levensjaren voor haar zorgden. Ze hield van borduren en zomaar eropuit te gaan. Ze kon goed alleen zijn maar er leefde ook een heimwee in haar dat ze in het volgende gedicht verwoordde: Mijn leven lang heb ik gezocht. Heb nooit geweten wat ik zocht. Eerst nu. Nu heimwee antwoord vindt. Heimwee. Ik had het als kind. Albertien genoot van aandacht en gezelligheid, zoals een kopje koffie drinken bij de AH in Kattenbroek. Ze was een gelovige vrouw die vele jaren voor anderen heeft gezorgd. We namen afscheid van haar met de woorden van psalm 23 en de tekst op haar rouwkaart: Het lichaam sterft, maar de geest leeft voort in Hem, die was, die is en die blijft: de Eeuwige. We wensen haar nichtjes en familie veel sterkte in het gemis. Ds. Anette Sprotte hindertje aaltje henny enter-visser weduwe van Ben Enter * Groningen op 7 april 1927, Amersfoort op 23 maart 2015 Henny Enter woonde in de afgelopen jaren in het verpleeghuis De Lichtenberg. Alhoewel ze lichamelijk achteruit ging, bleef ze geestelijk heel sterk. Henny Enter was een 16 l LOPEND VUUR Mei-Juni-Juli 2015
Het Brandpunt bescheiden vrouw, een lieve, zorgzame moeder en schoonmoeder én een geliefde oma voor haar kleinkinderen. Ze werd geboren in Groningen. Als jongste zusje van een gezin met een oudere zus en een oudere, jong overleden, broer leerde ze al op jonge leeftijd zorg te dragen voor anderen en zich zelf weg te cijferen. Henny werd kleuterjuf en deed dat met veel plezier. In Winsum leerde ze haar toekomstige man en buurjongen Ben kennen. Het was de tijd van de oorlog en Ben kwam in het kamp van Amersfoort terecht. In 1954 trouwden ze met elkaar. Beiden hadden in het verleden wonden opgelopen. De een door ervaringen van verlies, de ander door de verschrikkingen van het kamp. In die tijd werd er geen aandacht besteed aan de diepere lagen van je ziel. Het was de tijd van de wederopbouw. Door het werk van haar man bij de belastingdienst, verhuisde het jonge stel van Winsum naar Zuidhorn. Daar werden hun kinderen Margriet en Klaas geboren. De zorg voor haar gezin stond haar hele leven bovenaan en de aangetrouwde kinderen werden verwelkomd als eigen kinderen. Toen haar man met pensioen ging, verhuisden ze naar Amersfoort, in de destijds nieuwe wijk Kattenbroek. Ze vonden een mooie flat in het winkelcentrum Emiclaer en ze woonden dicht bij dochter Margriet, schoonzoon Reinier en de kleinkinderen. Twee jaar na de verhuizing begon haar man te kwakkelen met zijn gezondheid en zorgde ze voor hem. In 2006 is haar man overleden. Toen Henny lichamelijk en geestelijk meer zorg nodig had, verhuisde ze naar het verzorgingshuis De Lichtenberg. Henny hield van borduren en heeft prachtige kunstwerken gemaakt. Ze was heel blij met alle zorg die zij van haar kinderen en kleinkinderen ontving en met name van haar dochter Margriet die dagelijks bij haar kwam. We namen afscheid van haar vanuit de gedachte van het gedicht dat ze in haar schriftje heeft achter gelaten: Geloven is vertrouwen! In Hem alleen! Hij helpt je door alle moeilijkheden heen. Maar je moet je wel open blijven stellen. Dan voel je, je bent nooit alleen. Geloven is vertrouwen. Dan pas krijgt je leven doel. We wensen haar kinderen en kleinkinderen veel sterkte in het gemis om hun lieve moeder en oma. Ds. Anette Sprotte fenna nikki Christl van der Plaats Amersfoort 27 maart 2015 Vol verwachting hebben Taco en Rianne naar de komst van hun dochter Fenna uitgekeken en Renske en Sjoerd naar hun zusje. Ze was 40 weken oud en stond op het punt om hen en de wereld te begroeten. Maar het liep zo anders dan verwacht. Fenna bleek niet meer te leven. Als je als ouders zo iets vlak voor de bevalling te horen krijgt, dan is dat een enorme klap. Want Rianne en Taco, wilden zo graag haar ouders zijn. Ze hadden Fenna zo graag een plek op deze wereld willen geven, Renske en Sjoerd wilden graag grote zus en broer zijn en ook in hun familie en vriendenkring was Fenna zo welkom. Op donderdag 2 april hebben we in een kleine kring in een viering afscheid van Fenna genomen en haar op de begraafplaats Coelhorst begraven. Renske en Sjoerd hebben voor haar een kaars aangestoken. Fenna heeft een zegen ontvangen zodat ze weet dat ze een geliefd kind van haar ouders en van God is. We hebben geluisterd naar mooie en troostende muziek. De volgende woorden, geïnspireerd door psalm 139, heb ik voor haar ouders en familie gelezen: God kent je door en door. Voor God hoef je niet op je hoede te zijn. Zijn liefde is zonder bijbedoeling. Van het allereerste begin was hij bij jou. Zelfs toen je moeder nog niet wist dat jij zou leven toen kon hij al glimlachen naar je bestaan. Hij droogt je tranen weg in een doorwaakte nacht. In een nachtmerrie waarin je stikt. Je voelt nog hoe hij jou aanraakt. Je hebt een metgezel. Iemand die over jou waakt. (Marja de Lange en Aarnoud Jobsen : Leeftocht geïnspireerd door Psalm 139: 13-16) Met dit grote verlies wensen we Rianne en Taco, Renske en Sjoerd, haar oma s en opa s en familieleden veel sterkte. Ds. Anette Sprotte Aangenaam Kennismaken Avond voor nieuw ingekomenen op dinsdag 19 mei 2015 om 20.00 uur in Het Brandpunt Voor een ieder die in het afgelopen jaar in Zielhorst en Kattenbroek is komen wonen en Brandpunt-betrokken is, is er gedurende deze avond gelegenheid om elkaar en de pastores te ontmoeten. Er zal ruimte zijn voor kennismaken, en er zal iets verteld worden over de geschiedenis en de gebruiken van Het Brandpunt. Ook kijken we naar de elementen uit de verschillende tradities die in Het Brandpunt terug te vinden zijn. Wat hebben in de oecumene, zoals die in Het Brandpunt gestalte krijgt, de verschillende tradities elkaar te bieden, waar vullen ze elkaar aan, en waar zijn bepaalde keuzes gemaakt. En natuurlijk voor alle andere vragen die u altijd nog eens wilde stellen Wie in 2014/2015 in de wijken Kattenbroek en Zielhorst is komen wonen, wordt ook persoonlijk uitgenodigd. Op deze avond zijn de pastores Edith Vos en Anette Sprotte aanwezig. LOPEND VUUR Mei-Juni-Julii 2015 l 17
Van t Westende Meeder a d v o c a t e n k a n t o o r personen- en familierecht (o.a. echtscheidingen, omgang, alimentatie) jeugdrecht/jeugdstrafrecht (o.a. ondertoezichtstelling, uithuisplaatsing) bopz-zaken (o.a. rechterlijke machtigingen binnen de psychiatrie) mediation Gratis juridisch inloopspreekuur: Maandag van 17.00 uur tot 18.00 uur, in de even weken (m.u.v. de schoolvakanties), op het volgende adres: Inloophuis De Ontmoeting De Bekroning 2 3823 EA Amersfoort In de wijk Kattenbroek Tel. 033-456 28 05 Kantooradres: De Rode Leeuw 49 3824 CZ Amersfoort Tel. 033-455 06 75 Fax 033-455 06 91 web: www.vwma.nl Lopend e-mail: Vuur vwm@vwma.nl 62 x 180 mm DEC 2014 V3_adv. Henssen 29-12-14 17:04 Pagina 2 Alies Henssen-Bijsterbosch Peter Henssen * Betrokken respectvolle begeleiding * Integer, zorgzaam en meedenkend * Eigentijdse en traditionele uitvaarten T 033 45 55 947 www.peterhenssenuitvaartzorg.nl ABC Achterhoekbungalow.nl Familie Vreeman, Kattenbergweg 3-3, 7101 BM WINTERSWIJK, tel. 06-28338079 E-mail: info@abc-bungalow.nl Website: www.abc-bungalow.nl Geniet van een heerlijke vakantie(woning) in deze 6-persoons bungalow, sfeervol ingericht en voorzien van vaatwasser, wasmachine, kindermeubilair, combimagnetron, douche, wc beneden en boven. Hier kunt u genieten van rust, ruimte, natuur en privacy. De woning is gelegen op een kleinschalig recreatiepark op een unieke locatie met 21 recreatiewoningen. De woning is een ideale uitvalsbasis om de omgeving te verkennen. Er staan fi etsen tot uw beschikking, dagelijks ontvangt u een krant, gratis toegang tot het Winterswijkse zwembad en nog veel meer gratis extra's. Kijk op onze website voor meer informatie. Heeft u nog vragen? Bel gerust of stuur een e-mail, wij helpen u graag! Wees van harte welkom! Gediplomeerd pedicure voor Amersfoort (Nieuwland) Tevens diabetische voetbehandelingen ook s avonds. (indien nodig ook bij u thuis) Wiepkje de Haan Telefonische afspraken: 033-4567246 18 l LOPEND VUUR Mei-Juni-Juli 2015
Het Brandpunt rubriek Spoorzoeken in Het Brandpunt In Het Brandpunt, waar meerdere geloofstradities samenkomen, weten we niet altijd meer waar bepaalde gebruiken en symbolen vandaan komen. In deze rubriek spoorzoeken volgen we deze keer het spoor van Pinksteren. Pinksteren vieren we op de 50 e dag na Pasen. Ons Nederlandse woord is dan ook afgeleid van Pentèkostè, het Griekse woord voor 50. De joden vieren 50 dagen na Pesach het Wekenfeest, waarin de Thora centraal staat. Wij gedenken de uitstorting van de Heilige Geest, en daarmee ook het begin van de christelijke kerk. Op de veertigste dag na Pasen had Jezus de leerlingen alleen achtergelaten, maar Hij beloofde hen de Heilige Geest, die hen kracht zou geven om te kunnen getuigen van het evangelie. De tien dagen tussen Hemelvaart en Pinksteren was de gemeenschap biddend bijeen. Daar hebben wij het Pinksternoveen aan overgehouden: een negen dagen durend zeer sterk gebed. Op de 50e dag wordt de Geest over allen uitgestort. In de r.-k.traditie is Pinksteren de dag dat de Paaskaars uitgaat: de Paastijd is afgesloten, de Heilige Geest is neergedaald en zal ons bijstaan om zelf in vuur en vlam te staan voor het evangelie. Vanwege de Heilige Geest is de liturgische kleur rood, de kleur van het vuur en van de hartstocht. In Het Brandpunt zijn op het rode antependium 12 verticale strepen te zien, de apostelen die eropuit trekken om de kerk vorm te gaan geven. We beginnen de Pinksterviering met het Pinkstervuur in ons midden. Ook wij staan in vuur en vlam. Als er in Het Brandpunt belijdenis gedaan wordt, is het deze ochtend, net als het bevestigen van ambtsdragers. We gedenken immers met Pinksteren het begin van de kerk, en de Geest die daar waait en die ons enthousiast maakt om in zijn Geest verder te gaan. adv Lopend Vuur 24-01-2008 11:57 Pagina 1 mooi werk! briefpapier geboortekaarten flyers uitnodigingen visitekaartjes periodieken brochures enveloppen huwelijkskaarten boeken cd/dvd-inlays clubbladen billboards badges rapporten reclameborden stickers advertentieopmaak mailingverzorging zwart-wit en full colour offset en digitaal bijzondere collecties vrijblijvend te bezichtigen betaalbare realisatie van uw eigen ontwerp Voor een persoonlijk en waardig afscheid Morgenzon 2 3828 RB Hoogland Hetty 06-36 29 69 53 Will 06-28 82 53 46 info@kortesvanderheiden.nl www.kortesvanderheiden.nl van Beeklaan 77 T 033-2571730 3829 AT Hooglanderveen I www.drukkerijvanbeek.nl ontwerp digitaal druk offset resultaat Wij zijn er dag en nacht voor u. LOPEND VUUR Mei-Juni-Juli 2015 l 19
De Inham BIJ DE VIERINGEN 17 mei Voorganger is ds. Willem Klamer. De zondag tussen hemelvaart en Pinksteren, wordt in de traditie ook wel wezen-zondag genoemd, omdat Jezus wel al is op gevaren ten hemel maar de heilige Geest nog niet is uitgestort, een soort windstilte. Of dit ook het thema wordt, weet ik zo veel weken voor Pinksteren nog niet. 24 mei Voorganger is ds. Willem Klamer. Het is de Geest die levend maakt! kreeg je te horen, wanneer je in de paaswake naar voren kwam om een waterkruis te ontvangen. Die Geest is dezelfde als die Jezus opwekte van tussen de doden. Met Pinksteren (= de vijftigste dag na Pasen) vieren wij deze Geest als een kracht in ons midden, een kracht die ons aanspoort om alles te verwachten van een leven in zijn naam. Wat God betreft wordt het project Jezus voortgezet. De 10-uur-dienst krijgt een bijzondere kleur, omdat wij dan samen met de cantorij zingen die voor het laatst wordt geleid door Kees Buurman. 31 mei Voorganger is ds. Rolinka Klein Kranenburg. zomerrooster 31 mei is de laatste zondag dat er in De Inham twee kerkdiensten worden gehouden. Daarna begint weer het zomerrooster: elke zondag één viering die begint om 9.30 uur. Het zomerrooster loopt tot en met de startzondag op 13 september. Vanaf 20 september zijn er dus weer twee diensten, om 9.00 uur en 10.00 uur. 7 juni Voorganger is drs. Erik Idema. De evangelist Marcus vertelt ons deze zondag over de familie van Jezus (Marcus 3:20-35). Zijn moeder en zijn broers begrijpen hem niet goed. Al die grote woorden, al die bijzondere daden... waar haalt Jezus ze toch vandaan? Jezus vertelt aan de omstanders hoe geloof mensen kan verbinden: iedereen die de wil van God doet, is zijn broer, zijn zus en zijn moeder. Twee weken na Pinksteren ontdekken we dat geloof niet alleen grenzen doorbreekt; het verandert ook de relaties tussen mensen. 14 juni Voorganger is ds. Gertine Blom. Zij stelt zich zelf aan u voor: Mijn naam is Gertine Blom en op 14 juni hoop ik in uw gemeente voor te gaan. Ik ben predikant in Utrecht, in de wijk Zuilen, waar ik afgelopen januari bevestigd ben. Vorig jaar ben ik afgestudeerd nadat ik geschiede- nis en theologie heb gestudeerd in Utrecht en Amsterdam. Nu ben ik vol enthousiasme begonnen aan een nieuw avontuur: dat van jonge predikant in een vergrijsde gemeente. Mijn werk in de Bethelkerk draait om de vraag: hoe kunnen we als gemeente onszelf ontwikkelen zodat we meer kunnen betekenen voor jonge mensen en de wijk Zuilen? Het is een zoektocht naar de betekenis van de kerk en het christelijk geloof in de 21e eeuw. Ik hoop dat we ook op 14 juni in Hoogland iets van die betekenis zullen zien. Ik zie er naar uit u te ontmoeten! 21 juni Voorganger is ds. Anna Walsma. We lezen deze zondag het verhaal van de storm op het meer (Marcus 4: 35-41). De mensen zijn in doodangst. En de Heer? Die slaapt en geeft ogenschijnlijk niet thuis. Het kan pijnlijk herkenbaar zijn voor wie zelf wel eens in de storm van haar/zijn leven heeft geroepen of gedacht: "Kan het u dan niet schelen dat wij vergaan?" Bij doopvieringen - en misschien wordt deze zondag ook een doopviering - leg ik nog wel eens het verband tussen dopen en diepte en de belofte die mensen bij de doop gedaan wordt: wat wij ook moeten ondergaan, óndergaan zullen we niet. Jezus wordt (op) gewekt en hij brengt de storm en de golven tot rust. Wie weet ook voor en in ons. OMDAT HET OM MENSEN GAAT Bedankt! Langs deze weg wil ik graag de gemeente bedanken voor de bloemen die ik heb mogen ontvangen nadat mijn broer Rob is overleden. Dank voor dit warme gebaar, het heeft ons goed gedaan. Met vriendelijke groet Aad Boer en Joke Hoogendoorn Afscheid cantor Kees Buurman in Pinksterdienst U heeft ongetwijfeld al gehoord dat cantor Kees Buurman op 24 mei afscheid zal nemen van de cantorij en dus ook van De Inham. Na bijna twintig jaar heeft Kees te kennen gegeven dat hij het graag wat rustiger aan wil gaan doen. Aan het eind van dit jaar zal hij ook zijn werk als docent muziektherapie aan de Hogeschool Utrecht neerleggen omdat hij met pensioen gaat. Dat hij het besluit om te stoppen met de cantorij niet zomaar genomen heeft kunt u gerust van ons aannemen. Wij moeten er in ieder geval nog erg aan wennen, en u ongetwijfeld ook. En ook Kees zal vast moeten wennen aan zijn eerste echte vrije woensdag sinds 1996!. Een cantorij leiden zoals Kees dat deed was geen sinecure. Het uitzoeken van de muziek, de voorbereiding van de diensten met de pastores, het instuderen met de cantorij, het overleg met Skip, de diensten zelf, het kostte tijd en energie. We zijn er Kees dankbaar voor. Onder zijn deskundige leiding hebben we altijd met enorm plezier gezongen. Hoe het nu verder gaat met de cantorij zult u op een later tijdstip vernemen. Een aantal leden neemt tegelijk met Kees afscheid. De cantorij zal waarschijnlijk op een andere manier verdergaan. Maar eerst hopen wij dat u aanwezig zult zijn in de Pinksterdienst op 24 mei. Om samen nog een keertje uit volle borst te zingen, met Kees en voor Kees! Nelleke Slootweg, secr. cantorij 20 l LOPEND VUUR Mei-Juni-Juli 2015