ARME KLEINTJES 41 STAP 1 1. Hopelijk ben je een goed journalist, want je moet over de volgende gebeurtenis een artikel schrijven. De tekst komt van een freelance medewerker. Je kunt hem bellen of faxen als je meer wilt weten. Liefdadigheid (1) Barbara Schoener ging joggen. Zij werd door een poema aangevallen. Het dier viel de vrouw aan: het verbrijzelde haar hoofd. Barbara was moeder. Zij was kostwinnaar. Voor de kinderen richtte men een steunfonds op. De politie kwam de poema op het spoor en maakte het dier af. Maar dat zette kwaad bloed. Die wisten dat het dier de vrouw aanviel. De vrouw had beter moeten weten en had niet mogen joggen. Men richtte een fonds op. Het eerste fonds heeft 9 000 dollar en het tweede 21 000. 2. Wat is hier volgens jou precies gebeurd? 3. Weet je hiermee alles af van de zaak? 4. Werk per twee samen. Ga bij elke zin na of je bijkomende gegevens nodig hebt. Je wil je lezers toch zo goed mogelijk informeren. Noteer je vragen. Die kan je dan meteen doorfaxen naar je medewerker. 5. Gelukkig was je medewerker nog te bereiken. Hij stuurt een vollediger tekst door. Duid door vergelijking van de twee teksten de aanvullingen aan (onderstreep ze). 178
Liefdadigheid (2) De veertigjarige Barbara Schoener ging in de heuvels van de Sierra Nevada, dichtbij het Californische Placerville, joggen. Zij werd door een poema aangevallen. Het dier viel de vrouw langs achteren aan. Het verbrijzelde haar hoofd. Barbara was moeder van twee kinderen: de 8-jarige Andrew en de 5-jarige Anna. Zij was kostwinnaar van het gezin. Daarom richtte men een steunfonds op voor de twee kinderen. Ondertussen kwam de politie de dodende poema op het spoor en maakte het dier af. Maar dat zette kwaad bloed bij natuurliefhebbers. Die wisten dat het dier de vrouw aanviel om haar babypoema van amper één maand oud te beschermen toen Barbara zich dicht bij het nest begaf. De vrouw had beter moeten weten en had niet alleen in de gevaarlijke heuvels mogen joggen. Prompt richtte men een tweede fonds op; een fonds om het verweesde poemawelpje te redden. Na een maand tijd had het fonds voor de kinderen van Schoener 9 000 dollar binnen en het fonds voor het poemajong 21 000. Naar Het Nieuwsblad 6. Welke extra informatie krijg je in deze tekst? Krijg je antwoord op al jouw vragen? 7. Op welke vragen krijg je zeker antwoord? Met welk woord beginnen die vragen? 8. Zet de verschillende vraagwoorden in kolommen. Sorteer de antwoorden eronder. 9. Hoeveel verschillende soorten antwoorden zijn er volgens jou? Wat is het verschil? Samengevat 179
STAP 2 1. Ga na bij tekst (2) op welke plaats de bepalingen staan in de zin. Zit er een bepaald systeem in? 2. Lees de tekst hieronder door. Zit daar een systeem in? Liefdadigheid (3) In de heuvels van de Sierra Nevada, dichtbij het Californische Placerville, ging de veertigjarige Barbara Schoener joggen. Zij werd door een poema aangevallen. Langs achteren viel het dier de vrouw aan. Het verbrijzelde haar hoofd. Moeder van twee kinderen was ze: de 8-jarige Andrew en de 5-jarige Anna was Barbara. Kostwinnaar van het gezin was zij. Een steunfonds voor de twee kinderen richtte men op. De politie kwam ondertussen de dodende poema op het spoor en maakte het dier af. Maar bij natuurliefhebbers zette dat kwaad bloed. Om haar baby-poema van amper één maand oud te beschermen toen Barbara zich te dicht bij het nest begaf viel het dier de vrouw aan, wisten die. De vrouw had beter moeten weten en had in de gevaarlijke heuvels niet alleen mogen joggen. Een tweede fonds richtte men prompt op: een fonds om het verweesde poemawelpje te redden. Het fonds voor de kinderen van Schoener had na een maand 9 000 dollar binnen en het fonds voor het poemajong 21 000. 3. Wat heeft men hier verplaatst? Wat is het effect? 180
Samengevat Oefening 1. Bedek de rechterkolom van de volgende tekst met een blad papier. Lees de tekst in de linkerkolom. 2. Heeft de tekst die je overhoudt veel betekenis? 3. Vul de tekst in de linkerkolom aan met bijwoordelijke bepalingen uit de rechterkolom. Let op de woordvolgorde. De babykangoeroe verblijft. De boreling weegt. Je zou zes van die diertjes kunnen vervoeren. De diertjes kruipen. Ze krijgen warmte, veiligheid en voeding. Het gewicht van het dier is verdubbeld. Het is zwaarder. De kleine kangoeroe verlaat de buidel van zijn moeder Hij keert terug. in de baarmoeder van de moeder zo n dertig dagen minder dan een gram in een koffielepeltje in de buidel van hun moeder daar al na een maand een jaar later al vijfduizendmaal pas na zes maanden zodra er gevaar dreigt 181
De moederkangoeroe kan zwanger worden. De tweede embryo groeit. De ontwikkeling stopt. Het tweede embryo ontwikkelt zich. Het komt tot ontwikkeling. al een dag na de geboorte weer gedurende tien dagen slechts daarna pas wanneer de eerste jonge kangoeroe de buidel heeft verlaten definitief weer een maand later in de buidel 4. In de volgende tekst lieten we bepalingen weg. Onderaan vind je ze bij elkaar. Zet jij ze op hun plaats? Tinka sloeg een hoek om en hoorde de...... klanken................zat een jonge kerel te spelen,....... danste een oude man de tango... Ze waren even dun, de bezem en hij. Hij drukte de steel...... en danste.......... bleef Tinka staan kijken...... De...... man ging...... zitten en legde zijn arm om zijn schouders. Die tango s van Gardel zijn de mooiste..., Manco, zei hij. Ze doen je alles vergeten. Alles, behalve de liefde. Ze knikten...... met zijn wang op de harmonica - met een glimlach - met een bezem - met gesloten ogen en wankele benen - slepende... van een trekharmonica - naast de jongen - vriendelijk - oude - ter wereld - op de drempel van een huis - vlak voor hem - tegen zijn gezicht - tot de muziek ophield - toen Tinka voorbijliep (Uit Ed Franck, De meeuw) 182