Vragen en antwoorden Intermediairdagen 2012 sessie Inkomstenbelasting Eigenwoningschuld Vraag 1: Kan een eigenwoningschuld vrijwillig in box 3 worden geplaatst? Nee, dat is niet mogelijk. Een schuld aangegaan voor de aankoop, verbetering of onderhoud van de eigen woning blijft een eigenwoningschuld als ook aan de overige voorwaarden (zoals de aflossingseis) wordt voldaan en valt daardoor in box 1. Dit is geen keuzemogelijkheid. Vraag 2: Mag ik voor 31 december mijn kapitaalverzekering eigen woning nog verhogen of verlengen? Ja, dat mag. Tot 31 december 2012 mag een bestaande kapitaalverzekering eigen woning (KEW), spaarrekening eigen woning (SEW) of beleggingsrekening eigen woning (BEW) worden aangepast of omgezet. Tot 1 april 2013 bestaat de mogelijkheid om een KEW/SEW/BEW af te sluiten voor op 31 december 2012 bestaande aflossingsvrije eigenwoningschulden. Een KEW, SEW en BEW die op 31 december 2012 bestaat mag vanaf 1 januari 2013 niet worden aangepast, tenzij dit gebeurt op grond van gebruikelijke contractuele bepalingen welke voor 1 januari 2013 waren overeengekomen. Vraag 3: Moet de KEW ook mee naar de nieuwe woning in de nieuwe regeling? Als de eigenwoningschuld onder de nieuwe regeling valt en moet voldoen aan onder andere de aflossingsverplichting, dan kan er geen KEW bestaan. Als het een bestaande eigenwoningschuld is die onder het overgangsrecht valt, kan de KEW mee naar de nieuwe eigen woning. Vraag 4: Hoe werkt het in de praktijk met de aflossingseis bij een eigenwoningschuld via een lening van ouders? Hoe kan dit aangetoond worden behalve middels bankoverschrijving? Mag het ook contant en dan middels verklaring of kwitantie? Er geldt een vrije bewijsleer waarbij het aannemelijk moet zijn dat er rente is betaald en is afgelost. Dit kan op vele manieren zichtbaar worden gemaakt. Vraag 5: Als je niet voldoet aan de aflossingsverplichting, moet je méér rente betalen. Is dit dan ook aftrekbaar?
Nee, rente over betalingsachterstanden is nooit aftrekbaar. Alleen de rente over de eigenwoning-schuld is aftrekbaar. Overigens vervalt het recht op aftrek van eigenwoningrente als niet aan de aflossingsverplichting wordt voldaan. Vraag 6: Kan je nu een lening afsluiten, en daarmee volgend jaar een huis mee kopen. Geldt dan ook de eerbiedigende werking van het oude regime? Nee, de eerbiedigende werking geldt alleen voor verplichtingen ten aanzien van koop of bouw van een eigen woning. Er zal dus voor 31 december 2012 een schriftelijke onherroepelijke koop- of aannemingsovereenkomst moeten zijn. Vraag 7: Als er sprake is van een onherroepelijke koop- of aannemingsovereenkomst vóór 31-12-2012, geldt dan voor de eigenwoningschuld de oude regeling of is de passeerdatum leidend? Dan is het oude regime van toepassing. De onherroepelijke overeenkomst is leidend, mits de levering en de financiering in 2013 rond komen. Vraag 8: Blijft eigenwoningrente aftrek op een lege te koop staande woning gehandhaafd? Als de woning een eigen woning was, bestemd is voor de verkoop en de termijnen binnen de bestaande verhuisregeling zijn nog niet verstreken, dan blijft renteaftrek bestaan. Vraag 9: Als de rentevaste periode afloopt, kan dan een nieuwe hypotheek bij een andere bank worden afgesloten of zit men, om de hypotheekrenteaftrek volgens het oude regime te kunnen behouden, aan de huidige geldverstrekker vast? Wisseling van geldverstrekker heeft geen invloed op de status van de eigenwoningschuld. Als sprake is van een bestaande eigenwoningschuld dan blijft dit zo, ook na oversluiten bij een andere geldverstrekker. Vraag 10: Als per 31 december van het lopend jaar niet voldaan is aan verplichting van informatieverstrekking, zijn er dan nog (ambtshalve) reparatiemogelijkheden? Niet voor het jaar zélf, wel voor volgende jaren nadat de informatie alsnog is aangeleverd. Vraag 11: Als ik mijn huis verkoop en nog geen nieuwe woning heb gekocht, wat gebeurt er dan met mijn hypotheekrente aftrek als ik weer een huis koop?
De termijn van 30 jaar (of 360 maanden) wordt gestuit door het huren en loopt weer verder vanaf de aankoop van een volgende eigen woning. Betreft het een eigen woning schuld van vóór 1 januari 2013, behoudt deze lening alleen de oude status als uiterlijk in het kalenderjaar volgend op het jaar van verkoop weer een nieuwe woning wordt gekocht. Als pas na deze periode een nieuwe eigen woning wordt gekocht, gaat de lening onder het nieuwe regime vallen. Vraag 12: Gaat de informatieverplichting voor leningen van niet-financiële instelling ook gelden voor leningen van voor 2013? Nee, dit geldt alleen voor na 1 januari 2013 afgesloten leningen, binnen een jaar na afloop van het jaar waarin de lening is afgesloten. Vraag 13: Belastingplichtige leent bij een in het buitenland gevestigde bank voor de eigen woning tegen een maandelijks variabele rente. Wat betekent dit voor de informatieverplichting. Moet er maandelijks bij rentewijziging een opgave gedaan worden? Nee, melding van de wijzigingen moet 1 keer per jaar worden gedaan door de belastingplichtige die de rente wil aftrekken, binnen 1 maand na afloop van het kalenderjaar waarin de wijzigingen zich hebben afgespeeld. Vraag 14: In welke box valt een gereserveerde winstopbrengst na verkoop wachtend op nieuwe aankoop? Als op de peildatum van box 3 (1 januari) de verkoopopbrengst nog aanwezig is, valt het saldo in box 3. Levensloopregeling Vraag 15: Wat te doen met een opgebouwde levensloop van iemand zonder werkgever? Deze mocht ingebracht worden in vitaliteitsparen. Maar nu? Levenslooptegoed wordt gespaard bij een financiële instelling en kan daar blijven staan na het beëindigen van de dienstbetrekking. Bij een saldo onder de 3.000 valt het tegoed in 2013 verplicht vrij. Bij een saldo van 3.000 of meer heeft men de keuze om het gehele tegoed op te nemen of het tegoed te laten staan. Het niet invoeren van het vitaliteitssparen verandert daar niets aan.
Vraag 16: Kun je na gebruikmaking van opname saldo levensloop daarna wel weer storten tot 2022? Als het saldo van de levensloop op 31 december 2011 groter is dan 3.000 kun je gebruik blijven maken van de levensloop. Als iemand een opname heeft gedaan, kan daarna gewoon worden bijgestort. Als iemand gebruik maakt van de eenmalige opname van het totale tegoed in 2013, waarbij het saldo per 31 december 2011 voor 80% van de waarde in de heffing wordt betrokken, eindigt de levensloop en kan niet meer worden gestort. Werkbonus Vraag 17: Is de werkbonus ook terug te vragen bij voorlopige teruggave? De werkbonus wordt vanaf 2014 in de loonheffing verrekend. Over 2013 wordt deze bij de definitieve aanslag IB over dat jaar verrekend. Het aangifteprogramma voor een voorlopige aanslag voorziet niet in de werkbonus. Vraag 18: Als de werkbonus niet of niet geheel kan worden benut (door een te laag inkomen), kan deze worden doorgeschoven? Nee, de werkbonus is een heffingskorting. Niet gebruikte heffingskortingen of gedeelten daarvan kunnen niet met andere jaren worden verrekend. Belastingrente Vraag 19: Als een belastingplichtige een te hoge voorlopige aanslag heeft betaald, ontvangt hij dan nog een rentevergoeding over de teruggave? Als de definitieve aanslag wordt vastgesteld in overeenstemming met de ingediende aangifte en met de definitieve aanslag wordt een voorlopige aanslag verrekend, vindt de renteberekening van de rentevergoeding plaats in overeenstemming met de renteberekening bij herziening van een voorlopige aanslag (artikel 30fd lid 4 AWR). Dit betekent concreet dat de rentevergoeding bestaat uit de eerder bij de voorlopige aanslag in rekening gebrachte belastingrente. Over het verschil tussen het positieve (belasting)bedrag van de voorlopige aanslag en het negatieve (belasting) bedrag van de definitieve aanslag wordt belastingrente vergoed als de aanslag in overeenstemming met de ingediende aangifte is en tussen de datum van ontvangst van die aangifte en de datum van vaststelling van de aanslag meer dan 13 weken zijn verstreken. (artikel 30fb juncto artikel 30fa AWR)
Vraag 20: Als de Belastingdienst op één onderdeel afwijkt van de ingediende aangifte, heeft de belastingplichtige dan geen recht op vergoeding van belastingrente? Als het na het verstrijken van 6 maanden na afloop van het belastingtijdvak een aanslag met een terug te geven bedrag wordt vastgesteld, wordt belastingrente vergoed als de aanslag in overeenstemming is met de ingediende aangifte en tussen de datum van ontvangst van die aangifte en de datum van vaststelling van de aanslag meer dan 13 weken zijn verstreken. Als bij de vaststelling van de aanslag wordt afgeweken van de aangifte, bestaat geen recht op vergoeding van belastingrente. Scholingsuitgaven Vraag 21: Zijn computeraccessoires ook niet meer aftrekbaar onder de scholingsaftrek? Vanaf 2013 zijn kosten van computers (een tablet is ook een computer) en randapparatuur niet meer aftrekbaar als scholingsuitgaven. Ook niet de afschrijving van voor 1 januari 2013 aangeschafte computers en randapparatuur. Uitstel Vraag 22: Kan de belastingplichtige weer uit de blokkeringsregeling komen door verbeterd gedrag? Ja, dat kan. De blokkeringsregeling treedt in werking als in de laatste 3 jaar tenminste 2 keer een aangifte te laat is gedaan. Door de aangifte weer tijdig te doen, kan voor het volgend jaar dan wel het jaar erop de blokkeringsregeling weer vervallen.