Stilstand is achteruitgang: moderne tijden & historische molens Erik Kateman Veiligheidscoördinator GVM 17 maart 2015 1
Introductie Korte rondleiding door de bedrijfstak historische wind- en watermolens. Start Molens Eigenaren Molenaars Veiligheidszorg Gevaren Molen RIE Einde Uw gids: Erik Kateman vrijwillig molenaar i.o. 2
Historische molens - bouwwijze Windmolens ± 1060 stuks Watermolens ± 100 stuks 3
Historische molens - gebruik Korenmolen Poldermolen Oliemolen Zaagmolen Papiermolen Maalvaardig, draaivaardig, of 4
Historische molens - eigenaren Circa 640 Moleneigenaren stichtingen, verenigingen gemeenten, overheden particulieren, bedrijven Bron: www.molendatabase.nl 5
Historische molens - molenaars Vrijwilligers Gediplomeerd GVM (1360) Gediplomeerd Gild Fryske Mounders (185) Gediplomeerd overigen Ongediplomeerden Beroepsmatig ambachtelijke korenmolenaars Actief op 40 AKG molens 6
Historische molens relatiebeheer Eigenaar/Molenaar Eigenaar molenaar Eigenaar - beheersstichting - molenaar Eigenaar - verhuur aan bedrijf molenaar 7
Historische molens de molenwereld Molenbehoud & eigenaren Opleiding vrijwillige molenaars Beroepsmatig korenmolenaars Opleiding vrijwillige molenaars Monumentenwacht Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed 8
Historische molens - Gevaren Zichtbaar... Wat minder zichtbaar... 9
Historische molens - Gevaren Zichtbaar Wieken Draaiende delen Valgevaar Wat minder zichtbaar Brandgevaar Geluid Graanstof 10
Historische molens - Ongevallen 26 Ongevallen in periode 1975-2014 1 Molenaar dodelijk 10 8 Molenaar ernstig letsel Bezoeker ernstig 7 Bezoeker dodelijk 39% betreft contact met wieken 27% betreft contact draaiende delen 27% vallen van hoogte 7 % onbekend Bron: Hay Jansen, Malen om veiligheid risicobeheersing in windmolens, PHOV 2004 en vervolgregistratie 11
Historische molens Veiligheidszorg Werkgroep Veiligheid De Hollandsche Molen Gilde van vrijwillige molenaars Gild Fryske Mounders Ambachtelijk Korenmolenaars Gilde Onafhankelijk veiligheidskundige Bevorderen veiligheid op de molen Afstemming en overleg Vraagbaak 12
Historische molens Veiligheidszorg GVM Algemene organisatie Landelijke bestuur Afdelingsbesturen Veiligheid Landelijke veiligheidscoördinator Per afdeling Veiligheidscoaches Opleiding, lesbrieven, Gildebrief Stimuleren uitvoering Molen RI&E 13
Historische molens Historie Veiligheidszorg Door de jaren heen 1990 Rapport veiligheid op de molen (DHM) 2000 Checklist Groninger Molen 2004 Molen RI&E (DHM) 2007 Erkenning als branche RI&E 2010 Nadruk op oplossingen en delen goede praktijken 2012 Update Molen RI&E 2012 Start veiligheidscoaches GVM 2013 Start gezamenlijke veiligheidswebsite 2013 Start gezamenlijke incidentenregistratie 14
Historische molens Molen RI&E Inhoud Algemene inventarisatie Specifieke inventarisatie Aandachtspunten per bouwwijze Aandachtspunten per functie Plan van aanpak Opzet Papieren map Zelfstandig uit voeren Korting voor leden DHM 15
Historische molens Gebruik Molen RI&E Uitvoering door: Eigenaar Molenaar Werkgroep Arbo/adviesdienst Monumentenwacht Alle mogelijke combinaties lijken voor te komen Bekendheid & gebruik: 80 % van de molens heeft een RI&E aangeschaft Klein deel heeft eigen instrument Uit een eerste voorlopige schatting blijkt 35-40% een RIE te hebben. 16
Historische molens terugkerende thema s Hot topics Valgevaar Afscherming Keuren hijsmiddelen Alleen werken Ouderen Plan van Aanpak Terugkerende discussies tussen en binnen alle groepen: hoogste tijd voor een arbocatalogus! 17
Historische molens Samenvatting Molenaars zijn meestal vrijwilligers Eigen opleiding voor vrijwillige molenaars Specifieke risico s van open en historische werktuig Branche RI&E beschikbaar Infrastructuur rondom veiligheid aanwezig Beperkt contact tussen molenaars onderling Meer aandacht voor veiligheid blijft nodig Volgende stap: Opstellen oplossingenboek op weg naar een arbocatalogus 18
Historische molens Oproep Oproep: Ben je betrokken bij molenveiligheid? Heb je informatie over arbo op de molen? Wil je meer weten over deze onderwerpen? Bel of mail: E veiligheid@vrijwilligemolenaars.nl M 06 29 017 071 19
Historische molens 20
Historische molens informatiebronnen Molens Algemeen www.vrijwilligemolenaars.nl www.molens.nl www.vrijwilligemolenaars www.molendatabase.nl www.allemolens.nl Molenveiligheid http://www.vrijwilligemolenaars.nl/het-gilde/veiligheid/incidentenregistratie http://www.molens.nl/site/moleneigenaar/content.php?cid=216&sub=216 http://www.vrijwilligemolenaars.nl/contact/veiligheid Hay Jansen, Malen om veiligheid risicobeheersing in windmolens, PHOV 2004, 21