Boekverslag Nederlands Het duister dat ons scheidt door Renate Dorrestein Boekverslag door een scholier 3749 woorden 8 oktober 2006 5,4 43 keer beoordeeld Auteur Genre Renate Dorrestein Psychologische roman, Thriller & Detective Eerste uitgave 2003 Vak Nederlands Titel: Het duister dat ons scheidt Auteur: Renate Dorrestein Samenvatting van het boek: Loes groeit op in een nieuwbouwwijk, waar zij samen met haar moeder en de Luco s in een oude pastorie woont. Toen de kinderen uit de nieuwbouwwijk nog klein waren, was de moeder van Loes altijd anders dan de andere moeders. Dit maakte haar populair. Ook Loes is anders dan alle andere kinderen in de wijk. Ze wordt, naarmate ze ouder worden, het populairste kind en het kind met de meeste fantasie. Dan komt Thomas in de wijk wonen. Alle kinderen vinden hem raar en lachen hem stiekem uit, behalve Loes. Loes raakt bevriend met Thomas. Ze gaan zich, wanneer ze nog geen zes jaar zijn, verloven en geven een verlovingsfeestje bij Loes thuis. Er komt een gelijk einde aan het verlovingsfeestje wanneer de Moeder van Loes erachter komt dat Thomas zijn ouders niet verteld heeft over de verloving. Ook schrikt ze heel erg wanneer ze hoort dat Thomas zijn achternaam Iedema is. Loes moeder blijkt de ouders van Thomas van voor de geboorte van de kinderen te kennen. Ook de Luco s blijken Thomas ouders te kennen. Loes moeder wilt hier alleen nooit meer aan herinnerd worden. Als de kinderen uit de wijk zes jaar zijn gaan ze voor het eerst naar school. Ze gaan naar school,bij juf Joyce. Loes en Thomas zijn bij de kinderen in de klas, ondanks het feit dat Loes niet kan lezen, een populair stel. Dit verandert echter wanneer snel wanneer de vader van Thomas, tijdens een stromachtige nacht, door middel van een potlood, wordt vermoord. De moeder van Loes wordt voor moord gearresteerd en tot zes jaar gevangenisstraf veroordeeld. In de nieuwbouwwijk denkt iedereen er het zijne van. De moeders van de kinderen geloven dat de moeder van Loes onschuldig is en dat ze Loes wilde beschermen. Dit verandert echter wanneer de moeders het verhaal, van voor de geboorte van de kinderen, van de moeder van Thomas horen. De kinderen op school keren zich ook tegen Loes. Door de pesterijen van haar klasgenootjes verandert Loes in een stil, verlegen en teruggetrokken meisje. De hele basisschool periode lang wordt Loes steeds meer gepest. Vanwege het feit dat ze niet kan lezen en vanwege het feit dat ze in huis woont met twee Pagina 1 van 7
mannen. Loes voelt zich schuldig. Loes houdt vier jaar lang door middel van tekeningen contact met haar moeder. Wanneer Loes twaalf jaar oud is wordt haar moeder vrijgelaten uit de gevangenis. Loes weet niet of ze blij moet zijn of niet. Ze had het namelijk heel erg naar haar zin met de Luco s. Als haar moeder thuiskomt blijkt dat zij en Loes heel erg veranderd zijn. Ze ontwijken elkaar zo veel mogelijk en hebben helemaal geen moeder en dochter relatie meer. Loes schaamt zichzelf wanneer haar moeder te weten komt wat voor moeilijkheden er zich op de school van Loes afspelen. Wanneer de moeders in de wijk te weten komen dat de moeder van Loes weer thuis is beginnen ook zij met pesterijen. Naar aanleiding van de bedreigingen door de buren besluit de moeder van Loes om te verhuizen. Loes, haar moeder en de Luco s sluiten zichzelf een paar dagen op in de pastorie om een verhuisplan te maken. Ze vertrekken naar Lewis, een eilandje in de buurt van Engeland.Hier kunnen Loes, haar moeder en de Luco s een heel nieuw bestaan opbouwen. Op Lewis is alles anders: de omgeving, de mensen en de taal. In het begin voelt Loes zich op het eiland niet op haar gemak maar, uiteindelijk maakt ze toch vrienden, leert ze Engels en gaat ze naar de middelbare school. Loes heeft het naar haar zin en is voor het eerst, sinds lange tijd, weer blij met zichzelf en de kinderen om haar heen. Met de moeder van Loes gaat het niet zo best. Op Lewis kan ze haar draai niet vinden. Ze heeft gewoon contact met de bewoners maar ze verlangt heel erg naar Nederland. Op een gegeven moment besluit ze te verhuizen. Loes en de Luco s weten niet waarheen en blijven met z n drieen gelukkig achter op Lewis. Op haar achttiende verjaardag gaat Loes met de Luco s voor het laatst uit eten. Loes gaat naar Nederland verhuizen om daar te studeren. Ze krijgt een verjaardagscadeau en beseft dat er maar twee mensen op de wereld zijn waar ze van houd. De volgende dag vertrekt ze naar Amsterdam. Vlak voordat ze vertrekt, gaat ze nog even lang de plekken op Lewis waar ze dierbare herinneringen aan heeft. Daar ziet ze onverwacht Thomas weer terug. De Luco s hebben gezorgd dat Loes haar eigen kamer krijgt die ook volgens hun stijl was ingericht. Ze hebben daar zelfs voor haar eerste avond een fles champagne met een glas laten bezorgen. Aan Nederland kan ze de eerste dagen maar niet wennen. Als ze eindelijk besluit om boodschappen te gaan doen komt ze Thomas weer tegen. Loes vlucht, zonder boodschappen, terug naar haar kamer en komt hier de eerste dagen niet meer uit. Ze kijkt veel televisie en probeert de honger te vergeten. Loes kijkt en programma over de Bijlmerbajes. Loes schrikt als ze haar moeder, terwijl ze werk in de gevangenis, op de televisie ziet. Als ze een keer midden in de nacht wakker wordt besluit ze om de waarheid onder ogen te zien. De waarheid die ze al die jaren verdringen heeft. Met een fles champagne op tafel denkt ze terug aan die gruwelijke nacht, aan hoe ze uit het raam ontsnapte en hoe ze de vader van Thomas tegenkwam. Ze beleeft die nacht zo intensief dat ze de volgende ochtend uitgeput wakker wordt. Om de volledige waarheid te weten te komen besluit Loes haar moeder op te zoeken. Voor de Bijlmerbajes ziet Loes haar moeder. Loes ziet haar moeder en als ze dichterbij komt herkend haar moeder haar ook. Samen gaan ze wat drinken. Hun gesprek verloopt niet vlekkeloos. Tijdens het gesprek beleven haar moeder en zij die verschrikkelijke nacht opnieuw. Op die bewuste avond was Loes haar slaapkamerraam uitgeklommen, ze was van plan weg te lopen. Vlak bij hun huis komt ze Thomas vader tegen. Ze hebben een gesprek dat uitloopt op een ruzie over de moeder van Loes. Loes begrijpt dat er een kans is dat Thomas vader ook haar vader is. Ze wordt boos en pakt het potlood dat ze van Thomas heeft Pagina 2 van 7
gekregen en wil hiermee dreigen, maar ze struikelt. Op dat moment komen de Luco s, na een ruzie met Loes moeder, aanlopen. Ze sturen Loes naar binnen en maken het voor haar af. Uiteindelijk blijkt dat Loes, haar moeder en de Luco s zich hun hele leven schuldig hebben gevoeld over wat er die nacht gebeurd was. Ook heeft Loes het gevoel haar hele leven in een leugen geleefd te hebben. Spanning: In het boek zit een globale spanning, die duurt dus het hele boek voort, deze spanning duurt zich voort tussen de buurt, de moeder van loes,en loes zelf. Aan het einde van het boek is er ook nog een op het verleden spanning gerichte spanning, want dan gaan ze terug naar de nacht van de moord op de vader van thomas. In het boek is geen informatie voorsprong, wel komen er terugwijzingen terug. Personages: De hoofdpersoon is Loes. Aan het begin van het boek is ze zes, en het loopt door tot iets na haar 18e verjaardag. De vader van haar vriendje word vermoord, en haar moeder neemt de schuld op zich. Van het hipste kind verandert ze in een heel bangig meisje, dat heel stil is. Pas aan het eind van het boek komt ze erachter hoe het de nacht van de moord echt gegaan is. De moeder van Loes neemt de schuld van de moord op zich. Ze moet naar de gevangenis, Loes is dan zes. Als Loes twaalf is komt ze weer terug. Haar hele gevangenistijd stuurt ze tekeningen naar Loes. Voordat alles gebeurde, was de moeder heel erg populair in het dorp. aan het eind van het boek kom je heel veel te weten over haar, waarom ze is weggelopen enz. De Luco s zijn Duco en Ludo. Twee mannen die samen met Loes en haar moeder wonen. Ze wonen daar omdat ze allebei de vader van Loes kunnen zijn. De vader van Thomas, die vermoord woord kan dat ook zijn. Je komt over hen ook niet veel te weten. De vader van Thomas kan ook de vader van Loes zijn, daar is niets over zeker. Thema: Het duister dat ons scheidt. Deze titel heeft er mee te maken dat er een groot geheim tussen mensen in ligt. Het geheim van de moord op de vader van Thomas. Dit duister staat hun onderlinge relatie in de weg. Deze duisternis hangt tussen Loes en haar moeder. Hun relatie is, na de terugkomst van de moeder van Loes uit de gevangenis anders geworden. Ze hebben vier jaar lang gescheiden van elkaar geleefd. Loes en haar moeder zijn ook op een andere manier van elkaar gescheiden. Toen de moeder van Loes veroordeeld werd tot zes jaar gevangenisstraf, is ze tevens ontzegd uit de ouderlijke macht. Ze heeft Loes, zonder dat Loes er iets van wist, officieel afgestaan en de Luco s tot haar ouders gemaakt. De gescheiden relatie, het duistere, tussen moeder en dochter komt dus in meerdere manieren in het boek terug. Het duister tussen hen is waarschijnlijk ook de waarheid. Loes en haar moeder houden beide de waarheid voor elkaar achter. Loes heeft nooit aan haar moeder verteld hoe ze op de avond van de moord gehandeld heeft en wat ze toen dacht. De moeder van Loes heeft op haar beurt nooit eerlijk aan Loes verteld wie haar vader was. Deze geheimen zorgen ervoor dat Loes en haar moeder elkaar eigenlijk niet vertrouwen en op afstand met elkaar leven. De titel geeft het leven van Loes weer. Van veel dingen die in haar, relatief korte leven, zijn gebeurd weet Loes het fijne niet. Haar leven bevat een aantal duistere puzzelstukjes, waardoor Loes het gevoel dat ze zichzelf niet kan zijn. Ze moet leven in en met de leugen, zodat andere mensen nooit te weten komen wie Loes werkelijk is en wat ze heeft meegemaakt. Haar ware leven blijft ook van Loes gescheiden doordat de Luco s en haar moeder verschillende geheimen voor Loes hebben, ze weet eigenlijk niet wie ze zelf is. Pagina 3 van 7
Opbouw: Het verhaal is niet-chronologisch verteld omdat er ook terug blikken inzitten. Er zitten meerdere verhalen lijnen in. Het boek heeft een beetje een open einde. Verhaalopbouw schema: Beginsituatie: Populaire loes woont in een nieuwbouw wijk samen met haar moeders en de luco s Ontstaan probleem Moord op de vader van thomas Verslechtering van de situatie: Moeder van loes is opgepakt en veroordeeld tot 6 jaar gevangenis straf. Dieptepunt: Als de moeder van loes vrijkomt, worden loes, de luco s en de moeder van loes weggepest. Langzame verbetering: Ze verhuizen naar engeland en proberen daar een nieuw leven te beginnen. Afronding en ontknoping: Het probleem lost zich niet echt op maar loes haar moeder verhuist weer naar Nederland en loes gaat daarna ook studeren in Nederland. Tijd: Het verhaal speelt zich af in deze tijd, het verhaal wordt in langzaam tempo. Het verhaal maakt geen gebruik van tijdsprongen. Er is wel sprake van terug wijzingen aan het einde van het verhaal. Vertelsituatie: Het perspectief van het verhaal is de afwetende vertelsituatie. Ruimte: Het verhaal speelt zich op meerdere plaatsen af van landen tot plaatsen zoals gevangenis enz. Eigen mening: Ik vond het boek leuk en interessant op te lezen maar na verloop van tijd word het ook wel saai. Vooral omdat ik vaak s avonds lees word zo n dik boek snel saai, ik denk dat als ik er meer tijd en interesse in had getoond dat ik dan het boek minder saai had gevonden. Vergelijking met verslagen van het internet: Verslag 1: Auteur: Renate Dorrestein Titel: Het duister dat ons scheidt Uitgeverij: Contact Amsterdam Jaar van eerste uitgave: 2003 Gelezen druk: Tweede druk Inhoud: De zesjarige Loes groeit op met haar moeder en de Luco s. Maar als de moeder van Loes wegens een onbegrijpelijke moord in de gevangenis komt verandert haar mooie leventje in een hel. Het duurt tot haar achtiende verjaardag voordat de ware aard van de moord aan het licht komt. Perpectief: Het grootste deel van het boek is in het ik-perspectief. Maar het eerste deel (van de drie) is in een wij- Pagina 4 van 7
perspectief geschreven. Dit is natuurlijk heel byzonder maar het geeft ook een duidelijke sfeer mee; In het dorp in de polder waar loes woont in haar jeugd, doet iedereen hetzelfde, en door dat wij-perpectief wordt duidelijk wat een burgerlijk leven ze leiden. We waren allemaal geboren in de enige nieuwbouwwijk van een ingedut dorp. Ook dit zat er bij inbegrepen: gratis vriendjes en vriendinnetjes voor iedereen, wat zouden wij later gezellig gelijk op gaan, de eerst stapjes, eerste woordjes, eerste tandjes door de lip. En samen steppen, steppen! Waar je zo veilig steppen als bij ons? Wij hadden het voor elkaar, wij zaten gebeiteld. Als of heel de wereld precies wist waar wij recht op hadden. Maar het maakt ook duidelijk dat het pesten van Loes niet door een persoon gedaan of opgejut wordt, het is gewoon een feit dat ze samen Loes het leven zuur zullen maken. Het is een soort valse verbondenheid waar niemand meer uit kan stappen nu het zover gekomen is. Thematiek: Het hoofdthema is eenzaamheid, een eenzaamheid kan overgaan, maar zal altijd zijn sporen achterlaten. Het wij perpectief in het boek werkt eerst ten gunste van alle kinderen, ze zijn een hechte groep. Maar als Loes er buiten valt, is het Loes tegen de rest van de wereld. Titelverklaring: Het duister dat ons scheidt. Deze titel heeft er mee te maken dat er een groot geheim tussen mensen inligt. Het geheim van de moord op de vader van Thomas. Dit duister staat hun onderlinge relatie in de weg. Deze duisternis hangt tussen Loes en haar moeder, Loes en de Luco s, Loes en haar vrienden ; oftewel, tussen Loes en de rest van de wereld. De titel wordt nooit letterlijk in het boek genoemd. Opbouw Het boek begint met een flash-forward, naar het moment dat het pesten van Loes op z n ergst is. Daarna loopt het boek in chronologische volgorde door de jeugd van loes. Helemaal aan het einde zit een flashback waarin eidelijk duidelijk wordt wat er op die avond gebeurd is. Door de loop van het boek krijg je stukje bij beetje een idee van wat er allemaal gebeurd is, Maar van het einde blijkt het toch allemaal anders te zijn gegaan. Beoordeling: Ik vind het in de eerste instantie een zielig boek; alles in Loes leven lijkt mis te gaan, en als het dan toch goed gaat wordt dat overschaduwd door haar verleden en haar minderwaardigheidscomplex. Voor het grootste deel is het ook een somber verhaal, wat als Loes in de prut zit zie je geen enkele mogelijkheid dat ze er ooit nog uitkomt. Dit boek zet je wel aan het denken, wat voor mij aangeeft dat het ingewikkeld en nieuwsgierigmakend is. Ik vind het een goed boek omdat je echt met Loes meeleeft, en je de beelden echt voor je kunt zien. Bespreking bijzonderheid: Wat mij het eerst opviel, en wat ik in het begin nogal irritant vond was dat het eerste deel in de wij-vorm werd beschreven. Dat zorgde ervoor dat je geen individuele personen leert kennen, wat waarschijnlijk ook de bedoeling van de schrijfster is. Mijn mening over dit verslag is dat het wat aan de korte kant is, en ik vind niet dat alle informatie over het boek er in staat het is niet volledig genoeg. Deze samenvatting komt van www.boekverslagen.nl.en is gemaakt door iemand uit HAVO 3 Pagina 5 van 7
Verslag 2: Titel: Het duister dat ons scheidt Auteur: Renate Dorrestein Jaar van uitgave: 2003 Plaats van uitgave: Amsterdam Samenvatting: Ik heb niet met een speciale reden voor deze roman gekozen. Omdat ik een boek voor school moest lezen heeft mijn moeder me dit boek gegeven, want wij hadden deze thuis. De reacties op 2 recensies: Eerste recensie: recensent T. van Deel Deze recensie klopt aardig met mijn beeld van het boek en wat ik van het boek vond. In zijn recensie vertelt van Deel over het verhaal en over hoe alles gelopen is, hij heeft bijna alleen maar lovende woorden over het verhaal, alleen het feit dat er veel dingen heel erg toevallig gebeuren heeft hij kritiek op. Van Deel gebruikt in zijn recensie de zin: Dorrestein is goed in het spreiden van gegevens, maar weinig subtiel in het suggereren van een andere toedracht. Ook vertelt hij over het zeer ongebruikelijke wij-perspectief wat in het 1e van de 3 delen van het verhaal wordt gebruikt, dat perspectief is wel iets wat van Deel, en ik ook, mooi vind. Tweede recensie: recensent Aleid Truijens In de recensie wordt heel veel verteld, maar helemaal niet zoveel over het boek. Truijens vertelt over heel veel onderwerpen om het boek heen. Over Renate Dorrestein zelf, over pesten en over de zin van literatuur. Maar over het verhaal komt in deze 3 A4 tjes niet veel informatie. Daarom vind ik dit niet echt een goed recensie, het is wel een leuk verhaal om te lezen, maar het gaat bijna niet over het boek, maar meer over onderwerpen erom heen. De achterflap: Originele achterflap: De zesjarige Loes groeit op in een vredig dorp, waar zij samen met haar moeder de oeroude, krakende pastorie bewoont. Ook de Luco's wonen daar, twee vriendelijke mannen van wie iedereen aanneemt dat het kamerhuurders zijn. Voor het huis spelen alle kinderen van het dorp in het gemeenteplantsoen, onder aanvoering van hun jonge, energieke heldin Loes. Voor hen schijnt altijd de zon, zelfs wanneer het regent. Maar dat verandert als de moeder van Loes wegens een onbegrijpelijke moord tot levenslang wordt veroordeeld. Geruchten en speculaties grijpen al snel om zich heen. Wat mooi was, wordt lelijk en verdacht. Niets is meer vanzelfsprekend, niemand is meer veilig. En Loes al helemaal niet. Het zal tot de achttiende verjaardag van Loes duren voordat de waarheid over de fatale nacht van de moord aan het licht komt. Pas dan neemt iedereen eindelijk zijn ware gedaante aan en kunnen de krachten die destijds zijn ontketend, weer tot bedaren komen. 'Het duister dat ons scheidt' gaat over de noodzaak om het verhaal van ons eigen leven op een waarachtige manier te reconstrueren, maar bovenal over ons onuitwisbare verlangen naar liefde, acceptatie en vergeving. Het Duister dat ons scheidt is een spannende, zowel onthutsende als poetische literaire roman, Dorrestein op haar best. Eigen achterflap Het verhaal gaat begint met het 6-jarige meisje Loes, dat in een nieuwbouwdorpje in een oude pastorie woont samen met haar alternatieve moeder en twee mannen op kamers: de Luco s De andere kinderen Pagina 6 van 7
van het dorp wonen allemaal in modelgezinnetjes behalve de fantasievolle Loes, waar de andere kinderen dan ook wel jaloers op zijn, maar ze zijn wel de grootste vriendjes van haar. Totdat de vader van Thomas wordt vermoord, Loes moeder neemt de schuld op zich en gaat voor 6 jaar naar de gevangenis. In die 6 jaar wordt Loes compleet buitengesloten door de andere kinderen, ouders en ook leraren, die haar woordblindheid vaak expres over het oog zien. Als op Loes haar 12e haar moeder weer vrijkomt, ziet haar moeder hoe er met Loes omgegaan wordt en zij verhuizen samen met de Luco s naar het eiland Lewis op Schotland, waar zij ver verwijderd zijn van het oude dorp waar zij woonden. Loes beleeft in dit nieuwe woongebied weer veel nieuwe dingen en ze wordt er niet op aangekeken dat haar moeder in de gevangenis heeft gezeten, want dat weten ze daar niet, maar na een jaar in Schotland is haar moeder wel vertrokken die er genoeg van had. Als Loes op haar 18e weer teruggaat naar Nederland om te studeren komt ze haar moeder weer tegen en komen er veel geheimen boven. Persoonlijke leeservaring: Ik heb het boek heel snel uitgelezen, het verhaal dat trok me heel erg. Ik wilde graag heel snel weten hoe het verder ging. Dat vind ik een heel positief punt. Het verhaal trok me dus heel erg, het is in 3 delen opgedeeld die ongeveer even lang duren en pas aan het einde van het 3e deel worden vele geheimen die aan het begin er al waren of ontstonden opgelost, dat is ook iets wat ik mooi vond. Ook de verschillende perspectieven vond ik mooi. In het 1e deel het wij-perspectief en in het 2e en 3e deel het ik-perspectief. Er zijn eigenlijk geen punten waaraan ik me gestoord heb of die ik niet mooi vond, dus al met al vond ik het een heel mooi boek. Mijn mening over dit verslag: Ik vind dit boekverslag een heel slecht boekverslag omdat er bij de samenvatting een stuk staat over waarom hij het boek heeft gekozen en zo ontbreken er nog meer onderdelen die volgens mij wel in een boekverslag thuis horen. Biografie Renate Dorrestein: Renate Dorrestein werd op 25 januari 1954 in Amsterdam geboren. Ze groeide op in een rooms-katholiek gezin. Haar vader was advocaat, haar moeder voor haar huwelijk onderwijzeres. Al op de lagere school begon ze met schrijven. In 1972 behaalde Renate haar gymnasiumdiploma aan het Keizer Karel College in Amstelveen, waarna ze besloot niet te gaan studeren, maar te gaan werken. Ze werd verslaggeefster bij het weekblad Panorama en reisde daarvoor de hele wereld af. In 1977 verliet ze dit tijdschrift en werkte in de daaropvolgende jaren voor verschillende andere bladen, waaronder Opzij, Viva en De Tijd. In deze periode was de Tweede Feministische Golf in Nederland op z n hoogtepunt. Met haar columns en artikelen beoogde Dorrestein de wereld wakker te schudden en te provoceren. Ook hielp zij in 1986 de Anna Bijns Stichting op te richten, die elke twee jaar een speciale prijs uitlooft voor de vrouwelijke stem in de letteren. De zelfmoord van haar zusje in 1979 heeft op haar persoonlijkheid en haar schrijverschap een enorme invloed gehad, net als later de ziekte ME, die haar ruim tien jaar lang het leven moeilijk maakte. Pagina 7 van 7