DEMO-platform Koolzaad Meetkerke-Zuienkerke Proefveldbezoek 28 mei 2014 A. Vandaele A. Vandevoorde Dit initiatief kadert binnen het Leader Westhoek project Koolzaad, het zwarte goud van de westhoek met steun van Europa en de provincie West-Vlaanderen. 1
Neerslag (mm) / Temperatuur ( C) 0. Algemene weersgegevens. Weergegevens in Klemskerke (perceel Meetkerke - Zuienkerke) van de periode september 2013 tot juni 2014. 40 Algemene weersgegevens Klemskerke 35 30 25 Neerslag (mm/dag) Temperatuur GEM ( C) 20 15 10 5 0-5 Tijd Gevallen neerslag l/maand augustus 21 september 87 oktober 125,1 november 56 december 58,2 januari 10,8 februari 78,2 maart 25,8 april 48,6 Mei (tem 25/05) 56,2 2
1.1 Rassen in proef 1. Algemene proefveldgegevens. Woordverklaring type: HR: Gerestaureerde hybride CHH: Samengestelde hybride 2013-2014 NR Rassen Type EU Rassenlijst Zaadhuis Verdeler 1 Bonanza HR 2011 (F) DSV Rigaux 2 Chrome CHH 2009 (IT) Momont (F) Philip Seeds 3 Comfort HR 2013 (F) DSV SCAM 4 Diffusion HR 2010 (F) DSV AVEVE 5 DK Excellium HR 2010 (F) Dekalb(F) Monsanto 6 DK Eximus HR 2011 Dekalb(F) Monsanto 7 DK Expertise HR 2011 (F-UK) Dekalb(F) Monsanto 8 DK Exquisite HR 2008 (F) DSV Monsanto 9 Dynastie HR 2009 (F) DSV AVEVE - Brichart 10 HertZ HR 2013(F/IT) Momont (F) Philip Seeds 11 Inspiration HR 2011 (P) DSV Limagrain 12 PT 211 HR UK (2011) Pioneer 13 PT225 HR DK(2013) Pioneer 14 Sherpa HR 2010 (D) NPZ Lembke AVEVE 3
1.2 Meetkerke 1.2.1 Rassenproef Bodem: klei ph 7,0-1,7% C Voorvrucht: tarwe Bewerkingen voor zaai: geschijfploegd + 1x gerotoregd Zaai: 13/09/2013 Zaaidichtheid: Hr & CHH 65 korrels/m² N-voorraad voorjaar op 07/02/2014: 38kg/ha NO3-N laag 0-90cm Bemesting rassenproef: 11 maart 2014 : Ammoniumnitraat 27 % N : 300 kg per ha= 80 E N + 67 E SO3 2 april 2014: Ammoniumnitraat 27 % N : 220 kg per ha= 60 E N Gewasbescherming - Slakkenbehandeling kort na zaaien en binnen 10dagen met Caragoal GR (6% metaldehyde) 2x5kg; - Onkruidbestrijding, vooropkomstbespuiting met 0,200l/ha Centium + 1/ha Butisan; na 3 weken behandeling voor tarweopslag met Aramo 1l/ha, - geen behandeling tegen koolzaadglanskever/ koolzaadsnuitkever; - geen groeiregulator toegepast; - 17/04/2014 behandeling tegen sclerotinia met 0,5kg/ha Cantus. 4
Heerweg Opstelling rassenproefveld: BLOK 2 BLOK 1 13 11 9 7 5 3 1 14 12 10 8 6 4 2 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 BLOK 4 BLOK 3 5 8 11 14 3 6 9 12 1 4 7 10 13 2 10 1 6 11 2 7 12 3 8 13 4 9 14 5 5
2. Screening van de rassen APPO 2013 Cetiom 2013 (noord en oost Frankrijk) Inagro 2013-2014 Rassen Legering Bloei Stengellengte (cm) Opbrengsten Opbrengst CRA-W /APPO APP2013 Cetiom 2013 Zande 2013 Meetkerke 2014 APPO 2013 Cetiom 2013 Zande 2013 Meetkerke 2014 APPO 2013 Zande 2013 Meetkerke 2014 Appo 2013 CRA-W 2013 Zande 2013 gemidd van 2005-2013 Bonanza -- - - + + - - 153 157 149 95 98 91 107(2) Chrome -- -- -- + + - - 148 154 169 95 100 100 104 (4) Comfort -- + + 143 149 99 108 108 (1) Diffusion -- - -- - + + + + 148 160 145 108 102 102 106(3) DK Excellium - - - + ++ + 150 149 101 103 108 (3) DK Eximus - - 152 99 105(2) DK Expertise - - - + ++ + 150 158 101 99 103 (2) DK Exquisite - - - - - + - - 150 163 159 99 100 103 107(5) Dynastie - - - - + + + + 145 160 146 103 99 104 107 (5) HertZ - -- ++ + 148 159 103 103 109(2) Inspiration - + - 150 PT 211 -- - 154 PT225 -- - 146 Sherpa -- ++ ++ 151 137 104 104 108(1) -- zeer weinig gevoelig 100=4825kg/ha 100=5436 kg/ha 100=5458kg/ha - weinig gevoelig late bloei hoog = 150-160 cm (x)= aantal jaren + gemiddeld gevoelig gemiddeld laat gemiddeld= 140-150 in proef APPO ++ +++ ++++ Gevoelig zeer gevoelig gemiddeld vroeg vroege bloei laag= < 140 100= gemiddelde van de rassen Bonanza, Chrome, Diffusion, DK Exquisite, Dynastie 6
3. Algemene waarnemingen 3.1 Stengellengte tijdens het groeiseizoen Waarnemingen: - Het relatief natte najaar zorgde op goed afgewaterde percelen voor weinig overlast. - Gezien de zachte winter werd er geen vorstschade waargenomen aan de planten. - De meeste percelen werden begin maart bemest, gezien het droge weer werkten de meeste meststoffen maar vanaf eind maart. Vanaf dan nam het koolzaad een groeispurt met een zeer vroege bloei als gevolg. - Door de regen van in mei ging het koolzaad wat gaan legeren en daalde de gemiddelde stengellengte. 7
3.2 Plantdichtheid In tegenstelling tot 2jaar geleden zagen we dit jaar zo goed als geen plant-uitval na de winter door vorstschade. Bij sommige landbouwers was er wel plant uitval door slakkenschade of door slecht afgewaterde percelen. De dikte van zaaidichtheden kan dus een belangrijke rol spelen bij de plantdichtheid in het voorjaar. Hieronder een tabel met de zaaidichtheden in verschillende types gronden, omstandigheden met verschillende duizendkorrelgewichten. Normale omstandigheden DKG (gr) 4 6 8 zaaidikte korrels/m² Kg/ha lichte grond 40 1,6 2,4 3,2 zware grond 60 2,4 3,6 4,8 Slechte zaaiomstandigheden DKG (gr) 4 6 8 zaaidikte korrels/m² Kg/ha lichte grond 60 2,4 3,6 4,8 zware grond 80 3,2 4,8 6,4 8
4. Opvolging koolzaadglans- en snuitkever De eerste koolzaadglanskevers waren dit jaar vroeg van de partij. Al half/eind maart werden de eerste koolzaadglanskevers waargenomen. Aangezien de bloei vroeg begon, was het meeste gevaar snel geweken. De drempelwaarden werden niet bereikt waardoor er op het proefveld niet werd behandeld. In tegenstelling tot de koolzaadglanskever zagen we dit jaar, in vergelijking met andere jaren, wel een toenemende druk van de koolzaadsnuitkever. De grijs/groene kevers zijn moeilijk waarneembaar op de hauwtjes, je kan ze best in een vangbak opspeuren (klein kevertje 2,5 à3mm, pootjes en snuit zijn langer en meer samenzitten dan bij glanskever). Deze kevers prikken de hauwtjes aan voor hun voeding. Ze leggen ook eitjes in de hauwen. Directe schade kan optreden door de larven die zich in de hauwtjes ontwikkelen, deze larven zullen per hauwtje evenwel slechts een beperkt aantal zaadjes vernietigen. Er kan indirecte schade optreden doordat de koolzaadgalmug haar eitjes legt op die plaatsen waar de kevers de hauwtjes hebben aangeprikt. De ontwikkeling van de larven van deze mug in de hauwtjes zorgt ervoor dat de hauwtjes vroegtijdig open springen. Behandeling De meerderheid van de producten erkend tegen de koolzaadglanskever worden ook gebruikt voor de behandeling tegen de koolzaadsnuitkever. (gebruik een ander product (andere actieve stof) dan hetgeen gespoten tegen de koolzaadglanskever om geen resistentieopbouw te veroorzaken). 9