RAADSBRIEF Aan: Gemeenteraad Montferland Auteur: I.J. Kwak Telefoonnummer: (0316) 291 483 Onderwerp: Raadsbrief Reactie Inspectie Datum: 16-11-2017 Portefeuillehouder: Wethouder Wolsing Registratienummer: 17int06320 Geachte gemeenteraad, Aanleiding In januari 2017 heeft de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (Inspectie) stap 2 van het toezicht uitgevoerd bij Veilig Thuis Noord Oost Gelderland, het advies- en meldpunt huiselijk geweld en kindermishandeling (VT NOG). In het rapport dat De Inspectie in april 2017 hierover publiceerde constateerde zij dat de kwaliteit van VT NOG matig was. U bent destijds per raadsbrief over dit rapport en het verbeterplan van VT NOG geïnformeerd. VT NOG heeft in vervolg hierop verbetermaatregelen doorgevoerd en zelf rond de zomer een Interne Audit uitgevoerd om vast te stellen hoe het staat met het doorvoeren van deze verbetermaatregelen. Over de resultaten van de Interne Audit moest VT NOG voor 1 september 2017 schriftelijk rapporteren aan de Inspectie. Huidige stand van zaken Graag brengen wij u op de hoogte van de huidige stand van zaken. De Inspectie heeft laten weten dat zij de kwaliteit van VT NOG inmiddels als voldoende beoordeelt. De Inspectie geeft aan dat zij een helder beeld heeft van de voortgang van de verbetermaatregelen en dat de benodigde verbeteringen grotendeels zijn uitgevoerd. De Inspectie benoemt nog enige aandachtspunten, voornamelijk ten aanzien van het concreet formuleren van doelen en effect van de hulverlening en op het gebied van monitoring. De Inspectie geeft aan dat zij verwacht dat deze openstaande verbeterpunten voortvarend worden aangepakt. De inspectie heeft de conclusie naar aanleiding van de audit samen met een brief (zie bijlage) met daarin een overall beeld op 21 november op haar website gepubliceerd. Hoogachtend, Burgemeester en wethouders van Montferland de secretaris, de burgemeester, T.M.J.M. Evers mr. P. de Baat MPM Bijlagen: - Brief inspectie aan Veilig Thuis NOG - Algemene brief inspectie - Persbericht - 1 RAADSBRIEF
Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd Ministers ran Volksgezondheid, Welzijn en Spon > Retouradres Postbus 2518 6401 DA Heerlen Veilig Thuis Noord Oost Gelderland T.a.v. mevrouw A. Gulhan Brinklaan 268 7311 JD APELDOORN Bezoekadres Stadsplateau 1 3521 AZ Utrecht T 088 120 5000 www.igj.nl Inlichtingen bij dhr. K.H.J. van Wijngaarden IJZ/171111909-JN/16-08P Datum 13 november 2017 Betreft reactie op interne audit Geachte mevrouw Gulhan, In januari 2017 heeft de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd in oprichting1 (verder: inspectie) stap 2 van het toezicht uitgevoerd bij Veilig Thuis Noord Oost Gelderland. De inspectie concludeerde toen dat de kwaliteit van Veilig Thuis Noord Oost Gelderland matig was. Veilig Thuis Noord Oost Gelderland voldeed aan 22 van de 30 verwachtingen uit het toetsingskader. De inspectie heeft verbeterpunten voor Veilig Thuis Noord Oost Gelderland benoemd en u verzocht haar te informeren hoe u deze verbeterpunten omzette in concrete maatregelen, inclusief de implementatietermijnen voor deze maatregelen. Op 3 april 2017 ontving de inspectie de verbetermaatregelen van Veilig Thuis Noord Oost Gelderland en beoordeelde deze als positief. De inspectie gaf aan dat zij zes maanden na het verschijnen van het vastgestelde rapport na gaat of de kwaliteit van Veilig Thuis Noord Oost Gelderland als voldoende beoordeeld wordt. Dit op basis van een interne audit die Veilig Thuis Noord Oost Gelderland moest uitvoeren op alle verbeterpunten. Op 31 augustus 2017 ontving de inspectie de resultaten van deze interne audit. De rapportage van de audit die Veilig Thuis Noord Oost Gelderland heeft uitgevoerd geeft de inspectie een helder beeld van de voortgang van de verbetermaatregelen. De benodigde verbeteringen zijn grotendeels uitgevoerd, zodat de kwaliteit van Veilig Thuis Noord Oost Gelderland inmiddels voldoende is. Wel komen uit de audit nog enige aandachtspunten naar voren, voornamelijk ten aanzien van het concreet formuleren van doelen en effect van de hulpverlening en op het gebied van de monitoring. De inspectie verwacht dat u de nog openstaande verbeterpunten voortvarend aanpakt. De inspectie publiceert de conclusie naar aanleiding van uw audit samen met een brief met daarin een overall beeld rond 21 november op haar website. 1 De Inspectie Jeugdzorg en de Inspectie voor de Gezondheidszorg zijn per 1 oktober 2017 gefuseerd tot de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd in oprichting. Pagina 1 van 2
Ik verwacht u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd. Bij vragen of opmerkingen naar aanleiding van deze brief kunt u contact opnemen met uw contactinspecteur dhr. K.H.J. van Wijngaarden. ons kenmerk ijza7uu909-jna6-08p Hoogachtend \mw. M.C. Everts projectleider Pagina 2 van 2
Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Spon > Retouradres Postbus 2518 6401 DA Heerlen College van Burgemeester en Wethouders Bezoekadres Stadsplateau 1 3521 AZ Utrecht T 088 120 5000 www.igj.nl Inlichtingen bij mw. M.C. Everts IJZ/171111954-JN/1608P Datum 17 november 2017 Betreft herbeoordeling twaalf Veilig Thuis organisaties Geacht College, Met deze brief informeer ik u over de stand van zaken van het toezicht op Veilig Thuis door de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd in oprichting1 (verder: inspectie). De inspectie voert stapsgewijs toezicht uit naar de kwaliteit van Veilig Thuis. In 2015 heeft de inspectie stap 1 van het toezicht uitgevoerd bij alle 26 Veilig Thuis organisaties. Het toezicht richtte zich op de thema's (wettelijke) randvoorwaarden, veiligheid en organisatie. Uit het toezicht stap 1 bleek dat bij een deel van de Veilig Thuis organisaties de basis nog niet op orde was. De Veilig Thuis organisaties hebben hard gewerkt om zich te verbeteren. In de eerste helft van 2017 voerde de inspectie stap 2 van het toezicht uit bij de Veilig Thuis organisaties. Het toezicht stap 2 richtte zich met name op de kwaliteit van het doen van onderzoek en het inzetten van vervolgtrajecten door Veilig Thuis. De inspectie constateerde tijdens het toezicht stap 2 dat de Veilig Thuis organisaties een grote positieve ontwikkeling hebben doorgemaakt. Bij veertien Veilig Thuis organisaties is stap 2 direct als voldoende beoordeeld, bij tien Veilig Thuis organisaties als matig en de kwaliteit van twee Veilig Thuis organisaties was onvoldoende. Huidige stand van zaken stap 2 De inspectie is in oktober en november 2017 nagegaan of de kwaliteit van de Veilig Thuis organisaties die matig of onvoldoende scoorden inmiddels als voldoende beoordeeld kan worden. Bij deze Veilig Thuis organisaties heeft de inspectie de voortgang van de verbetermaatregelen gevolgd aan de hand van de verbeterplannen die de Veilig Thuis organisaties hebben opgesteld. Vervolgens heeft de inspectie audits beoordeeld die de Veilig Thuis organisaties hebben uitgevoerd over de voortgang en in een aantal gevallen aanvullende informatie opgevraagd dan wel een beperkte hertoets uitgevoerd. Bij de twee Veilig Thuis 1 De Inspectie Jeugdzorg en de Inspectie voor de Gezondheidszorg zijn per 1 oktober 2017 gefuseerd tot de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd in oprichting. Pagina 1 van 4
organisaties die bij stap 2 een onvoldoende scoorden heeft de inspectie een volledige hertoets uitgevoerd. IJZ/171111954-JN/1608P Uit de audits en herbeoordelingen blijkt dat inmiddels zeven van de twaalf Veilig Thuis organisaties voldoende scoren (zie pag. 4). Vijf Veilig Thuis organisaties scoren nog matig. Dit komt doordat deze Veilig Thuis organisaties een wachtlijst hebben voor het starten van onderzoek. Alle Veilig Thuis organisaties hebben vooruitgang geboekt ten aanzien van het maken en vastleggen van veiligheidsplannen of veiligheidsafspraken. De uitvoering van de monitoring laat verbetering zien, maar blijft bij een deel van de Veilig Thuis organisaties een aandachtspunt. Wachtlijsten De inspectie heeft zorgelijke signalen ontvangen van een aantal Veilig Thuis organisaties over het voortbestaan of opnieuw oplopen van de wachtlijsten. De inspectie heeft geen volledig beeld van de wachtlijsten, omdat hierover geen recente informatie is opgevraagd bij de Veilig Thuis organisaties die voldoende scoorden op deze verwachting tijdens het toezicht stap 2. Uit de ontvangen signalen maakt de inspectie op dat het voorkomen van wachtlijsten en het halen van de doorlooptijden belangrijke aandachtspunten blijven bij meerdere Veilig Thuis organisaties. Het is van groot belang dat Veilig Thuis organisaties in staat blijven om die gezinnen te herkennen die acuut hulp nodig hebben, maar ze moeten er ook voor zorgen dat minder acute hulpvragen niet zo lang blijven liggen dat er risicovolle situaties ontstaan. Een toename van het aantal meldingen, onvoldoende inspelen op het ontstaan van piekmomenten, nog onvoldoende samenwerking met het lokale veld en tekort aan geschikt personeel worden genoemd als de voornaamste oorzaken voor het bestaan van wachtlijsten bij Veilig Thuis. Gezien de cruciale positie van Veilig Thuis in de strijd tegen kindermishandeling, ouderenmishandeling en huiselijk geweld is een wachtlijst bij Veilig Thuis zeer risicovol. Verwachtingen van de Veilig Thuis organisaties en gemeenten De inspectie drong er in eerdere publicaties bij de Veilig Thuis organisaties en de verantwoordelijke gemeenten op aan dat er actief zicht wordt gehouden en zo nodig sturend wordt opgetreden door de gemeenten als er wachtlijsten ontstaan. De gezamenlijke gemeenten en de verantwoordelijke wethouders dienen toe te zien op de stand van zaken bij Veilig Thuis en zorg te dragen voor voldoende capaciteit bij Veilig Thuis en bij het lokale veld. De inspectie constateert dat een deel van de Veilig Thuis organisaties de gemeenten actief informeert over de inen uitstroom van meldingen. De inspectie verwacht daarnaast dat de Veilig Thuis organisaties een realistische planning maken, waarbij zij anticiperen op onvoorziene en voorziene piekmomenten, bijvoorbeeld rond de kerstvakantie. Overige aandachtspunten De inspectie constateert verder dat nog niet alle Veilig Thuis organisaties de 24/7 bereikbaarheid van de vertrouwensartsen op orde hebben. Vertrouwensartsen vervullen een cruciale rol binnen Veilig Thuis en geweld in afhankelijkheidsrelaties treedt vaak op in de avond en het weekend. De expertise van vertrouwensartsen moet daarom 24 uur per dag en 7 dagen per week beschikbaar zijn voor professionals in het veld. Ondanks herhaald aandringen door de inspectie en toezeggingen vanuit de betreffende Veilig Thuis organisaties is een landelijke dekking van de 24/7 bereikbaarheid tot dusver niet gerealiseerd. De inspectie Pagina 2 van 4
verwacht dat de betreffende Veilig Thuis organisaties en de gemeenten actief zorg dragen voor de realisatie van de 24/7 bereikbaarheid van de vertrouwensartsen. IJZ/171111954-JN/1608P Vervolg De inspectie volgt de voortgang van de verbetermaatregelen bij de Veilig Thuis organisaties die nog matig scoren op stap 2 van het toezicht. Indien de inspectie constateert dat een Veilig Thuis organisatie een wachtlijst heeft zal de inspectie hierover in gesprek gaan met de Veilig Thuis organisatie en de betrokken gemeenten. Indien nodig treft de inspectie maatregelen. Een afschrift van deze brief stuur ik aan de Veilig Thuis organisaties, aan de Vereniging van Nederlandse Gemeenten en aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Hoogachtend, mw. drs. J.F. de Vries hoofdinspecteur jeugd Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd in oprichting Pagina 3 van 4
Tabel: Overzicht herbeoordelingen Stap 2 IJZ/171111954-JN/1608P Veilig Thuis April 2017 Oktober 2017 Wachtlijst opgelost Brabant Noord Oost Matig Matig Nee Noord- en Midden Limburg Matig Voldoende Ja Twente Matig Voldoende Ja Amste rdam-amstella nd Matig Matig Nee Kennemerland Matig Voldoende nvt Zaanstreek-Waterland Matig Voldoende nvt Gelderland-Midden Matig Voldoende nvt Noord-Oost Gelderland Matig Voldoende nvt Zuid-Limburg Matig Matig Nee IJsselland Matig Matig Nee Hollands Midden Onvoldoende Voldoende Ja Rotterdam Rijnmond Onvoldoende Matig Nee Pagina 4 van 4
Veilig Thuis Noord Oost Gelderland verbetert kwaliteit Inspectie tevreden over aanpak verbeterpunten De Inspectie Gezondheidszorg & Jeugd deed in januari 2017 onderzoek bij alle Veilig Thuis-organisaties in het land. Zij concludeerden toen dat Veilig Thuis Noord Oost Gelderland binnen de wettelijke termijnen werkte ten aanzien van eerste beoordeling, start en uitvoering van onderzoek en het inzetten van vervolgtrajecten. Op inhoud constateerden de inspecties nog wel verbeterpunten die met name lagen in de ketensamenwerking en monitoring van gemaakte afspraken. Veilig Thuis NOG scoorde toen een matig en heeft een verbeterplan opgesteld waarvan zij de voortgang zelf hebben getoetst met een interne audit. De Inspectie heeft op basis van de rapportage van deze interne audit nu geconstateerd dat VT NOG een voldoende scoort. Ben Bloem, voorzitter van de vergadering van 22 gemeenten van Veilig Thuis NOG en wethouder van Apeldoorn is blij met de geboekte resultaten: Een veilig thuis is voor iedereen belangrijk. Ik ben dan ook blij dat de verbeterpunten die de inspecties eerder hebben gesignaleerd goed opgepakt zijn en dat bij Veilig Thuis daarmee ook de kwaliteit van de zorg voor kinderen en volwassenen in kwetsbare situaties alle aandacht krijgt die het verdient. Aanpak De afgelopen maanden heeft Veilig Thuis NOG hard gewerkt aan de verbeteringen. Zo wordt nu bij het beoordelen van een melding gewerkt met heldere criteria en worden alle complexe casussen in multidisciplinair verband besproken. Ook de samenwerking met verschillende instanties zoals de Raad voor de Kinderbescherming, Centrum voor Jeugd en Gezin en Jeugdbescherming is verbeterd om er zo voor te zorgen dat kwetsbare kinderen en gezinnen de hulp krijgen die nodig is. De Inspectie benoemt nog twee aandachtspunten, voornamelijk ten aanzien van het concreet formuleren van doelen en effecten van de hulverlening en op het gebied van monitoring. Om deze aandachtspunten voortvarend op te pakken en wachtlijsten beheersbaar te houden hebben augustus j.l. de 22 deelnemende gemeenten extra budget vanaf 2018 vrijgemaakt. Organisatie Veilig Thuis Veilig Thuis is het advies- en meldpunt voor huiselijk geweld en kindermishandeling. Nederland heeft 26 regionale Veilig Thuis organisaties. Stichting Veilig Thuis Noord Oost Gelderland bedient de gemeenten Aalten, Apeldoorn, Berkelland, Bronckhorst, Brummen, Doetinchem, Elburg, Epe, Ermelo, Harderwijk, Hattem, Heerde, Lochem, Montferland, Nunspeet, Oldebroek, Oost Gelre, Oude IJsselstreek, Putten, Voorst, Winterswijk en Zutphen.