Kadernota reclame 2018 Gemeente Heusden
Inhoud 1 Inleiding... 3 1.1 Inleiding... 3 1.2 Doel... 3 1.3 Definities... 3 1.4 Leeswijzer... 4 2 Huidige regelgeving... 5 2.1 Inleiding... 5 2.2 Landelijke regelgeving... 5 2.3 Lokale regelgeving... 5 3 Nieuw beleid (handels)reclame op/aan/bij/in een onroerende zaak... 8 3.1 Inleiding... 8 3.2 Algemene uitgangspunten reclamebeleid... 8 3.3 Aanvulling APV lichtreclame... 8 4 Reclameobjecten in de openbare ruimte... 10 4.1 Inleiding... 10 4.2 Reclameobjecten in de openbare ruimte... 10 4.3 Typen met overeenkomst... 11 4.4 Typen zonder overeenkomst... 12 5 Bijzondere situaties... 14 5.1 Agrarische producten buiten de bebouwde kom... 14 5.2 Werk in uitvoering... 14 5.3 Niet commerciële openbare wedstrijd, manifestatie, evenement of tentoonstelling... 14 5.4 Terrassen, markt en standplaatsen... 14 6 Vergunningverlening en communicatie... 15 7 Handhaving... 15 8 Uitvoering... 15 Bijlage I: Kaartbeeld wegencategorisering 2020... 17 Bijlage II: Wegen waar lichtmastreclame is toegestaan... 18 2
1 Inleiding 1.1 Inleiding Reclame kent vele vormen. Reclame hoort in het straatbeeld thuis en kan bijdragen aan de verlevendiging van het straatbeeld, maar het kan ook een bron van irritatie zijn. Daarnaast is reclame vanuit economisch opzicht belangrijk voor het bedrijfsleven. 1.2 Doel De laatste jaren is er een wildgroei aan reclame-uitingen in de openbare ruimte of die welke zichtbaar zijn vanuit de openbare ruimte. Van verkiezingsborden en spandoeken tot sandwichborden om lichtmasten en bomen en digitale Led-reclame bij bedrijven. De wildgroei aan borden, doeken en andere uitingen is ongewenst. De gemeente wil meer kwaliteit in de openbare ruimte. Onze gemeente heeft tot nu toe geen integraal kader voor reclame. Deze kadernota zorgt voor de noodzakelijke randvoorwaarden. De nota behandelt twee soorten van reclame: (Handels)reclame op/aan/bij/in een onroerende zaak; het betreft reclame-uitingen die een directe relatie hebben met de betreffende onroerende zaak of het daar uitgeoefende bedrijf. Reclameobjecten; het betreft reclame op objecten (onroerende/roerende zaken) vaak in de openbare ruimte en in beperkte mate op een eigen perceel, die geen relatie hebben met de zaak of het perceel. Daarnaast wordt ook duurzaamheid nagestreefd. In de aanbestedingen en concessies voor reclameexploitanten worden o.a. voorwaarden opgenomen over vermindering van energieverbruik (abri en lichtmast) en duurzaam gebruik van materialen (A0-reclame). De gemeente faciliteert burgers, ondernemers en instellingen bij het maken van reclame, het zenden van boodschappen en het uiten van hun mening. Zij biedt haar burgers een openbare ruimte die schoon, heel, veilig en fraai is en waar reclame en andere uitingen passen bij de kwaliteit van de gemeente. Om de visie op reclame te verwezenlijken, worden de volgende doelen geformuleerd: reclame moet passen bij de gemeente en geen afbreuk doen aan een schone, hele, veilige, fraaie en duurzame gemeente. Verrommeling van de buitenruimte moet worden tegengegaan; verbeteren van de gemeentelijke digitale informatievoorziening vanuit o.a. Bijeen en het Regionaal Bureau voor Toerisme; verbeteren van de gemeentelijke reclame-overeenkomsten en reclameopbrengsten (in de vorm van onderhoud of financiële bijdragen); de kosten voor non-profit uitingen van verenigingen en stichtingen moeten betaalbaar blijven. 1.3 Definities De regelgeving op het gebied van reclame is divers. Het is dus zaak om het begrip reclame in de openbare ruimte of reclame die zichtbaar is vanuit de openbare ruimte goed af te bakenen. Hieronder volgen daarom enkele definities. Reclame Iedere openbare en/of systematische directe dan wel indirecte aanprijzing van goederen, diensten en/of denkbeelden door een adverteerder (bedrijf/organisatie of een persoon niet zijnde een consument) of geheel of deels voor deze, al dan niet met behulp van derden. Onder reclame wordt mede verstaan het vragen van diensten. In dit beleid wordt gesproken over een reclame-uiting als er sprake is van een tekst of afbeelding waarmee een bedrijf, onderneming of organisatie zich kenbaar maakt. 3
Reclameobject Commerciële of handelsreclame Niet commerciële of ideële reclame Openbare ruimte Een permanente of tijdelijke constructie waarop of waarbinnen reclame wordt gemaakt en die zich bevindt op openbare grond/ particuliere grond/op of aan gebouwen. Iedere openbare aanprijzing van goederen of diensten met een winstoogmerk. Openbare aanprijzing zonder handelsbelang, maar met een ideëel, maatschappelijk of politiek belang. Een voor het publiek toegankelijke plaats, waaronder begrepen de weg 1.4 Leeswijzer Hoofdstuk 2 bevat de huidige regelgeving voor de genoemde vormen van reclame, zowel landelijke regelgeving als ook de lokale regels. Hoofdstuk 3 bevat de uitgangspunten voor het nieuwe beleid over handelsreclame op/bij een onroerende zaak. Hoofdstuk 4 beschrijft de uitgangspunten voor het nieuwe beleid voor reclameobjecten. 4
2 Huidige regelgeving 2.1 Inleiding Dit hoofdstuk beschrijft de regelgeving die geldend is op het moment van schrijven van deze nota (oktober 2018). Hierbij wordt onderscheid gemaakt naar landelijke regelgeving en lokale regelgeving. 2.2 Landelijke regelgeving Grondwet In artikel 7 van de Grondwet is de vrijheid van meningsuiting geregeld. In dit artikel staat dat niemand voorafgaand verlof nodig heeft om door de drukpers gedachten of gevoelens te openbaren, behoudens ieders verantwoordelijkheid volgens de wet. Artikel 7 van de Grondwet geeft daarmee een belangrijke afbakening voor deze nota. Daarbij is het volgende van belang. De drukpersvrijheid is niet van toepassing op het maken van handelsreclame. Jurisprudentie wijst daarnaast uit dat ideële reclame niet mag worden verboden, maar dat er wel regels mogen worden gesteld ter bescherming van welstand, verkeersveiligheid en overlast voor derden. Aan de vormgeving of het object waarmee de ideële reclame of meningsuiting tot uiting wordt gebracht, kunnen dus wel eisen worden gesteld. Ook kan inmenging gerechtvaardigd worden geacht in het belang van de openbare veiligheid. Voor deze kadernota betekent artikel 7 van de Grondwet dat voldoende locaties moeten worden geboden om vrij te plakken. Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) Voor reclame-uitingen die moeten worden aangemerkt als een bouwwerk (reclamezuilen, (licht)reclames groter dan vergunningsvrije bouwwerken aan de gevel e.d.) is een omgevingsvergunning voor de activiteit bouwen nodig. Daarbij wordt getoetst aan o.a. het bestemmingsplan, het Bouwbesluit en (in welstandsplichtige gebieden en bij monumenten) aan welstand. Ook buiten deze gebieden kan welstand een rol spelen als sprake is van een exces (zie hierna onder 2.3). 2.3 Lokale regelgeving Algemene Plaatselijke Verordening (APV) gemeente Heusden 2014 In hoofdstuk 2, afdeling 5, artikel 2:10 van de APV staat dat een vergunning nodig is voor het plaatsen van voorwerpen op of aan de openbare weg indien dit in strijd is met de openbare functie van de weg. In hoofdstuk 2, afdeling 5, artikel 2:10 van de APV zijn regels opgenomen over voorwerpen op of langs de openbare weg. Het college kan een vergunning weigeren als deze voorwerpen de bruikbaarheid of veiligheid van de weg in gevaar brengen, of als de voorwerpen schade toebrengen aan weggebruikers. Winkeluitstallingen en voorwerpen voor verhuizen en verbouwen (o.a. containers) zijn onder voorwaarden mogelijk. In hoofdstuk 2, afdeling 11, artikel 2:42 staan de bepalingen over plakken en kladden; dit is niet toegestaan aan onroerende zaken, die zichtbaar zijn vanuit de openbare ruimte. In hoofdstuk 4, afdeling 4, artikel 4:15 staat het verbod op hinderlijke en gevaarlijke reclame op of aan een onroerende zaak. Er geldt momenteel alleen een vergunningplicht op grond van dit artikel voor reclameaanduidingen op of aan een onroerende zaak in de vesting Heusden, tenzij de reclame korter dan 9 weken aanwezig is. Op het moment dat voor een gevelreclame een omgevingsvergunning of een vergunning op basis van de Monumentenwet is vereist, dan zal de aanvraag om een APV-vergunning niet meer worden getoetst aan welstandseisen, 5
maar alleen op zijn veiligheid of mate van hinderlijkheid voor de omgeving. De welstandstoets vindt dan namelijk plaats op basis van de aanvraag van de omgevingsvergunning. Er zijn dan dus zowel een omgevingsvergunning als een APV-vergunning vereist. In hoofdstuk 5, afdeling 1, artikel 5:7 staat het verbod op het parkeren van reclamevoertuigen. In hoofdstuk 5, afdeling 6, artikel 5:24 APV is een vergunningplicht voor het plaatsen, aanbrengen of hebben van een voorwerp, niet zijnde een vaartuig, op, in of boven openbaar water opgenomen in verband met de veiligheid op het openbaar water. Welstandsnota In de welstandnota staan criteria over gevelreclame en andere reclame-uitingen. Dit geldt voor: historische dorpsgebieden en bebouwingslinten (hoofdstraten van de dorpen); historische stedelijke bebouwing (vesting Heusden); thematische bebouwing, complexwaarde hoog (o.a. Meliepark Vlijmen, Abraham Kampstraat Drunen); bijzondere bebouwing. In algemene zin geldt voor historische gebouwen dat gevelreclame aan panden met een commerciële functie moet passen binnen de structuur en de detaillering van de gevel. Reclame-uitingen moeten ondergeschikt zijn aan de gebouwafmetingen en een integraal onderdeel zijn van het ontwerp. Voor het beschermd stadsgezicht van de vesting Heusden geldt dat gevelreclame moet passen binnen de structuur en de detaillering van de gevel. Reclame moet een integraal onderdeel zijn van het ontwerp en ondergeschikt aan de architectuur. Reclames blijven beperkt tot de ruimte van de voorgevel tussen de begane grond en de eerste verdieping en reclames aan de binnenzijde van etalages moeten ook passen in de architectuur van het betreffende pand. Etalageruiten worden niet geheel of gedeeltelijk volgeplakt met reclame. Verder moeten reclames er beperkt blijven tot panden waarin iets wordt ondernomen wordt; reclame op panden met een woonfunctie is niet toegestaan. Tot slot gelden in de gemeente voor een aantal gebieden nog beeldkwaliteitsplannen die voorschriften bevatten over reclame. Excessenregeling Volgens de Woningwet kan het college de eigenaar van een vergunningsvrij bouwwerk dat in ernstige mate in strijd is met redelijke eisen van welstand aanschrijven om die strijdigheid op te heffen, mits het bouwwerk in een welstandsplichtig gebied ligt. Het gaat dan om buitensporigheden die ook voor niet deskundigen evident zijn, waaronder te opdringerige reclame. Commissie Ruimtelijke Kwaliteit (CRK) Of het nu gaat om nieuwbouwprojecten, verbouwingen of het wijzigen van historische panden, de CRK heeft alles in huis om een integraal advies te geven. Ze behandelt namelijk zowel aanvragen van omgevingsvergunningen bouwen als monumenten. De CRK adviseert het college gevraagd en ongevraagd over de toepassing van de Monumentenwet, de Monumentenverordening, de Welstandsnota Heusden, hoofdstuk 9 van de Bouwverordening en de Subsidieverordening gemeentelijke monumenten. Ze adviseert onder andere over bouwplannen en selectie- en aanwijzingsprocedures op het gebied van monumentale objecten. Beleid tijdelijke aankondigingen Op 22 juli 2014 heeft het college het beleid over tijdelijke aankondigingen vastgesteld. Dit beleid werd opgesteld om een einde te maken aan een wildgroei aan aankondigingen van evenementen op borden langs de openbare weg en om duidelijkheid te scheppen over de 6
regelgeving. Bij het ontbreken van duidelijke regelgeving kan het plaatsen van aankondigingen namelijk leiden tot verkeersonveilige situaties, hinder voor omwonenden en aantasting van het straatbeeld. Voor het plaatsen van aankondigingen op of aan de openbare weg is op grond van artikel 2:10 van de APV een vergunning nodig van het college. Vergunning wordt verleend voor lokale activiteiten en evenementen, al dan niet met een commercieel belang, regionale evenementen die een relatie hebben met de Heusdense samenleving, goede doelen en voorlichtingscampagnes, allen van tijdelijke aard. Vrijstellingenbesluit op of aan de weg Op 29 mei 2018 heeft het college het uitstallingenbeleid vervangen door het vrijstellingenbesluit op of aan de weg. In het vrijstellingenbesluit zijn voorwerpen voor verhuizen of verbouwen en winkeluitstallingen, onder voorwaarden, vergunningsvrij. Bij winkeluitstallingen wordt gedacht aan voorwerpen en stoffen die behoren tot het reguliere assortiment van een winkel, uitstallingsmaterialen, zoals rekken, manden, bakken en stellingen en kleine apparaten zoals een vrieskist, een kippengrill en een speeltoestel voor kinderen. Deze uitstallingen bevatten vaak reclame-uitingen van de desbetreffende winkel of bedrijf. De belangrijkste voorwaarden die hieraan worden verbonden zijn: het is alleen toegestaan uitstallingen te plaatsen voor het eigen winkelpand. Uitstallingen moeten binnen het (denkbeeldige) verlengde van de zijgevels van het desbetreffende perceel blijven; uitstallingen mogen worden geplaatst tot 2 meter vanaf de gevel, mits de overige beschikbare ruimte voor voetgangers en/of gebruikers van gehandicaptenvoertuigen minimaal 2 meter bedraagt. Horecabeleid Op 29 maart 2016 heeft het college het horecabeleid vastgesteld. In overleg met belanghebbende partijen zijn randvoorwaarden gesteld aan verschillende vormen van horeca. Wat betreft de inrichting van terrassen worden voorwaarden gesteld. Als een terras op een gezichtsbepalende locatie staat, kunnen aan de terrasvergunning ook voorwaarden worden verbonden betreffende de uitstraling van het terras. Beleidsregels verkiezingsreclame Op 14 januari 2014 heeft het college het beleid verkiezingsreclame vastgesteld. De reden van deze beleidsregels over verkiezingsreclame is dat de richtlijnen voor aankondigingen van evenementen onvoldoende zijn toegesneden op de verkiezingsstrijd. De basis voor deze beleidsregels is artikel 2:10 van de APV. De beleidsregels regelen verkiezingsreclame op particuliere grond, vergunningsvrije verkiezingsreclame in openbaar gebied, verkiezingsaffiches op gemeentelijke aanplakborden, het plaatsen van sandwichborden in alle kernen (uitgezonderd de vesting Heusden) en verkiezingsspandoeken boven de openbare weg. Lichtmastreclame Op 14 maart 2006 heeft het college het beleid en de locaties voor lichtmastreclame enigszins aangepast. De reclame-uitingen aan lichtmasten zijn voorbehouden aan gebiedsontsluitingswegen en bedrijventerreinen. De vesting Heusden blijft uitgesloten van lichtmastreclame. De wegen waar lichtmastreclame is toegestaan staan in de bijlage I. 7
3 Nieuw beleid (handels)reclame op/aan/bij/in een onroerende zaak 3.1 Inleiding In dit hoofdstuk worden de nieuwe uitgangspunten voor (handels)reclame beschreven op/aan/bij/in een onroerende zaak. Het betreft hier reclame-uitingen die een directe relatie hebben met de betreffende onroerende zaak. 3.2 Algemene uitgangspunten reclamebeleid In algemene zin wil de gemeente Heusden in het kader van het reclamebeleid zorgdragen voor: behoud dan wel verbetering van de kwaliteit van de woon- en leefomgeving; bijdragen aan duurzaamheid; verkeersveiligheid; het tegengaan van overlast; mogelijkheden bieden aan verenigingen, stichtingen, instellingen, ondernemers, e.d. om reclame te maken; (handels)reclame, die een rechtstreekse relatie heeft met de activiteiten van het pand. Er zijn 3 bijzondere situaties: het aanbrengen van reclame in de vesting Heusden en bij monumenten. Hiervoor is altijd een omgevingsvergunning, onderdeel reclame plaatsen vereist; het aanbrengen van reclame op een monument. Hiervoor is vaak ook een omgevingsvergunning, onderdeel wijzigen van een monument vereist; het aanbrengen van reclame in de vorm van een constructie (bouwwerk). Hiervoor is een omgevingsvergunning, onderdeel bouwen nodig, tenzij de constructie dusdanig klein is dat deze bouwvergunningsvrij is en tenzij de reclame korter dan 9 weken aanwezig is. 3.3 Aanvulling APV lichtreclame Steeds meer (handels)reclame in de vorm van digitale (licht)reclame komt in het straatbeeld voor. Op dit moment is de situatie zo dat veel permanente reclameobjecten/aanduidingen aan onroerende zaken vergunningsvrij zijn: in veel gevallen is geen omgevingsvergunning (bouw) nodig en met uitzondering van de vesting Heusden geldt op grond van de APV geen reclamevergunningplicht. De reclame mag dus niet onveilig of hinderlijk zijn op grond van de APV, maar er is vaak vooraf geen vergunning vereist. Er is sprake van een aantal ontwikkelingen, die aanleiding zijn om de inhoud van artikel 4:15 APV te heroverwegen. Het is mogelijk om de vergunningplicht weer (deels) in te voeren voor reclameaanduidingen waarvan het wenselijk is dat deze vooraf worden getoetst. Ook is het dan mogelijk om in de vergunning voorschriften te stellen om eventuele hinder te voorkomen of beperken. Een andere mogelijkheid is te onderzoeken of via aanvullend beleid kan worden vastgelegd welke vormen van reclame als hinderlijk en/of verkeersonveilig wordt beschouwd. Het gaat bijvoorbeeld om lichtreclames. Veel lichtreclame kan hinder opleveren voor de omgeving, onveilig zijn (bijvoorbeeld in de directe omgeving van wegen) en ook een nadelige invloed hebben op flora en fauna in de omgeving. Lichthinder kan ontstaan door: verblinding door armaturen of lichtbronnen; spiegelingshinder; hoge lichtwaarden; kleur van het licht; 8
dynamische verlichting; strooilicht. In een vergunning kunnen normen worden gesteld voor de lichtsterkte. De expertgroep Lichthinder van de Nederlandse Stichting voor Verlichtingskunde (NSVV) heeft hiervoor richtlijnen opgesteld in haar Richtlijn Lichthinder uit 2017. De gemeente wil deze richtlijn als uitgangspunt gebruiken bij het opstellen van grenswaarden in vergunningen, nader beleid en bij klachtenafhandeling. De bestaande lichtreclame zal waarschijnlijk grotendeels onder overgangsrecht vallen. 9
4 Reclameobjecten in de openbare ruimte 4.1 Inleiding Dit hoofdstuk gaat over nieuwe kaders voor reclameobjecten in de openbare ruimte. Het betreft objecten met en zonder daaraan ten grondslag liggende overeenkomst. De gemeente geeft als eigenaar en beheerder van de openbare buitenruimte derden de mogelijkheid reclame aan te brengen op gemeentelijke objecten of op gemeentelijke grond. Hierbij kan het gaan om objecten die door initiatiefnemers worden geplaatst, onderhouden en geëxploiteerd en waarvoor de gemeente een vergoeding ontvangt voor het gebruik van de openbare ruimte. De gemeente heeft voor verschillende typen al overeenkomsten met exploitanten. Het college is bevoegd om deze aan te gaan en zal dat altijd doen met inachtneming van deze kadernota. Uitgangspunt van de kadernota is om reclameobjecten waar mogelijk met overeenkomsten te regelen. 4.2 Reclameobjecten in de openbare ruimte Typen reclameobjecten met overeenkomst: lichtmastreclames; abri s; stadsplattegronden; reclameobjecten op rotondes. Typen reclameobjecten waarvoor op dit moment geen overeenkomst geldt: sandwichborden/frames; spandoeken; digitale schermen; verkiezingsreclame. Omwille van de zorg voor de kwaliteit van de woon- en leefomgeving is het goed dat de gemeente aan deze reclames beperkingen stelt naar soort, plaats en vorm. Voor zover er sprake is van het aanbrengen van reclame op basis van overeenkomsten, zullen de hierna genoemde algemene uitgangspunten bij het vernieuwen van die overeenkomsten als voorwaarden worden opgenomen. Kwaliteit van de omgeving, overzicht en verkeersveiligheid staan voorop. Voor de plaatsing van de overige reclameobjecten in de openbare ruimte is een vergunning noodzakelijk op grond van artikel 2:10 van de APV. Op basis van het huidige beleid gelden er ook beperkingen, maar in praktijk blijkt nog steeds dat er veelvuldig sprake is van verrommeling. Daarom is er de behoefte om de beleidsregels verkiezingsreclame en tijdelijke aankondigingen aan te passen conform de hierna genoemde algemene uitgangspunten. Op onderdelen zal dit een afwijking van de huidige regels gaan betekenen en daarom is het van belang om hiervoor vooraf draagvlak te creëren. Een belangrijke randvoorwaarde is dat de kosten voor non-profit uitingen van verenigingen en stichtingen betaalbaar blijven. Dat zal voor een groot deel bepalen of er draagvlak ontstaat bij deze doelgroepen. Wanneer een type reclame wordt aangevraagd, dat niet is opgenomen in deze nota en/of de welstandsnota, zal het college de aanvraag beoordelen in de geest van deze kadernota. Algemene uitgangspunten reclameobjecten: Aanblik objecten De geplaatste objecten moeten te allen tijde een verzorgde aanblik geven en in deugdelijke staat van onderhoud verkeren. Eenvormigheid en kwaliteit zijn belangrijk om de buitenruimte te vrijwaren van een bordenwirwar. 10
Aansprakelijkheid Aanbrengen Afstand tot ander bord Verkeersveiligheid Locatie Goedkeuring gemeente Verplaatsing door gemeente De gemeente Heusden kan op geen enkele wijze aansprakelijk worden gesteld voor schade die voortvloeit uit het plaatsen of geplaatst houden, dan wel verwijderen van de objecten. Elke schade die voortvloeit uit het plaatsen, geplaatst houden of verwijderen van de objecten komt ten laste van de rechthebbende. Obstakels, in welke vorm dan ook, dienen duidelijk te worden gemarkeerd en zodanig geplaatst dat daardoor geen hinder, schade of overlast wordt veroorzaakt voor derden, noch dat de plaatsing daarvan op enigerlei wijze kan leiden tot gevaarlijke situaties. Wanneer objecten worden aangebracht aan een lichtmast moet worden berekend of de lichtmast dit gewicht kan dragen (mogelijk wordt een nieuwe lichtmast geplaatst). Verder moet dit zodanig gebeuren dat daardoor de functie of zichtbaarheid van de lichtmast niet wordt beperkt of belemmerd. Tot slot mag geen schade worden toegebracht aan de lak of verflaag van de lichtmast. Het streven is om drukte in het openbare beeld te voorkomen. Hiervoor is het uitgangspunt dat borden niet te dicht bij elkaar worden geplaatst (richtafstand 25 meter). Er wordt geen toestemming verleend voor het plaatsen van objecten binnen 5 meter van bochten, kruisingen en splitsingen, alsmede overige plaatsen die verkeersgevaarlijke situaties kunnen opleveren. Plaatsing in principe alleen langs de gebiedsontsluitingswegen (lichtmastreclame, AO reclame) en erftoegangswegen type I (A0 reclame), zie bijlagen I en II. In de vesting Heusden wordt geen lichtmast- en A0-reclame toegestaan. De locaties moeten vooraf bekend zijn gemaakt bij de gemeente en zijn goedgekeurd. De gemeente behoudt zich het recht voor om objecten te verplaatsen in het kader van verkeersveiligheid, werkzaamheden of andere onvoorziene omstandigheden. 4.3 Typen met overeenkomst Om reclame-uitingen beheersbaar te houden sluit de gemeente overeenkomsten af met exploitant(en) die zorgdragen voor de uitvoering. Bij de aanbesteding c.q. in de overeenkomst worden de locaties, de wijze van uitvoering en de aantallen vastgelegd. Het college is bevoegd om overeenkomsten aan te gaan/dan wel te beëindigen en houdt daarbij rekening met de uitgangspunten van deze kadernota reclame. Het gaat om de volgende zaken: Lichtmastreclames Abri s Plattegrondkasten Reclameobjecten op rotondes Onder lichtmastreclame verstaan we (on)verlichte reclamebakken die aan lantaarnpalen worden bevestigd. Het gaat voornamelijk om uitingen langs de hoofdroutes. Meestal verwijzen deze borden naar een in de omgeving van het bord gevestigd bedrijf. De gemeente zet dit type reclameobject met een overeenkomst in de markt en ontvangt daarvoor een vergoeding. Momenteel wordt bekeken of een nieuwe concessie/aanbesteding kan leiden tot voor de gemeente gunstige voorwaarden. Abri s zijn haltes voor het openbaar vervoer. In deze abri s kan reclame worden aangebracht in een paneel. De gemeente zet dit type reclameobject met een overeenkomst in de markt in ruil voor onderhoud van abri s. Hierbij gaat het om de plattegrondkasten met reclame binnen de bebouwde kom. Meestal verwijst de reclame op deze borden naar een in de omgeving van het bord gevestigd bedrijf. De gemeente zet dit type reclameobject met een overeenkomst in de markt in ruil voor onderhoud van de borden. In overleg met de exploitant zal nut en noodzaak van plattegrondkasten worden bekeken. Ook zal een moderniseringsslag worden gemaakt voor digitale schermen in combinatie met informatie voor inwoners en toeristen. Rotondes kunnen ook reclame bevatten. De gemeente sluit hiervoor overeenkomsten en ontvangt hiervoor geen vergoeding, maar het betrokken 11
Reclamemast langs de A59 bedrijf neemt dan het onderhoud van de rotonde over. Op deze manier wordt het onderhoud van de rotondes verzorgd door de contractpartner. De gemeente wil de mogelijkheid bieden tot het plaatsen van één reclamemast langs de A59. Het college onderzoekt hiervoor de mogelijkheid en wenselijkheid en is bevoegd om een overeenkomst aan te gaan. 4.4 Typen zonder overeenkomst Naast reclameobjecten, waarvoor de gemeente een overeenkomst aangaat, zijn er nog reclameuitingen in de openbare ruimte waarvoor de gemeente op dit moment alleen vergunning verleent. Ook deze moeten worden getoetst aan de algemene uitgangspunten van het reclamebeleid voor objecten in de openbare ruimte. Het betreft: Sandwichborden / frames Spandoeken Digitale schermen Verkiezingsreclame Op dit moment worden de zogenaamde sandwichborden geplaatst door diverse verenigingen en stichtingen en een enkele keer een marktpartij. Hiervoor moet, conform het beleid tijdelijke aankondigingen, een vergunning worden aangevraagd. Het betreft tijdelijke frames die worden geplaatst aan weerszijde van lichtmasten en bomen. Deze borden zijn wisselend van uitstraling en zorgen vaak voor een rommelig beeld. Om meer sturing te kunnen geven aan deze vorm van reclame bestaat de behoefte aan vaste A0-frames zodat de inhoud eenvoudig te verwisselen is. Daarvoor wil de gemeente via aanbesteding/concessie een overeenkomst voor bepaalde tijd aangaan met een exploitant. Er zal worden onderzocht of het beleid tijdelijke aankondigingen kan worden aangepast, en of hiervoor voldoende draagvlak is bij de diverse organisaties, zodat de ongewenste sandwichborden verdwijnen. Locatie: langs gebiedsontsluitingswegen en erftoegangswegen type I (A0 reclame), zie bijlagen I en II. Doel: tijdelijke ideële aankondigingen door lokale verenigingen en stichtingen en tijdelijke reclameboodschappen van lokale commerciële partijen. Tijdsduur: maximaal 14 dagen. Maximaal aantal borden: 75. Om het betaalbaar te houden voor verenigingen en niet commerciële instellingen zal een tariefdifferentiatie worden afgesproken. Er zal met hen worden gesproken om draagvlak te verkrijgen. Er wordt regelmatig een vergunning gevraagd om spandoeken in de openbare ruimte aan te mogen brengen. Bij het verlenen van deze vergunningen, conform het beleid tijdelijke aankondigingen, wordt beoordeeld of de verkeersveiligheid niet in gevaar komt. Deze reclameboodschappen gaan bijvoorbeeld over tijdelijke reclame voor (culturele) evenementen, feestelijke openingen e.d. van bedrijven, open dagen onderwijsinstellingen, aankondiging van een collecte of overige politieke of ideële boodschappen. Vanuit verschillende kanten bestaat de behoefte om digitale borden te plaatsen in de gemeente. Zowel in de openbare ruimte als in openbare gebouwen. De gemeente wil voor de openbare ruimte onderzoeken of het gebruik van digitale schermen zinvol en kansrijk is. En of bestaande reclamevormen als plattegrondkasten met reclame, die weinig worden gebruikt en niet meer eigentijds zijn, op termijn kunnen worden vervangen door digitale schermen. Deze schermen kunnen worden gebruikt voor commerciële, ideële en gemeentelijke reclame-uitingen. De gemeente wil ook voor de openbare gebouwen onderzoeken of het gebruik van digitale schermen zinvol en kansrijk is. Deze schermen worden dan alleen gebruikt voor ideële en gemeentelijke reclame-uitingen. Voor verkiezingsreclame zijn de beleidsregels verkiezingsreclame van toepassing. In deze beleidsregels wordt veel vrijheid gegeven aan het plaatsen van verkiezingsborden en spandoeken in de openbare ruimte. Deze borden en spandoeken zijn wisselend van uitstraling en zorgen vaak voor een rommelig beeld en verkeersonveilige situaties. 12
Om meer sturing te kunnen geven aan verkiezingsreclame is er de behoefte om deze reclamevorm gelijk te schakelen aan de andere vormen van reclame. Alleen de aanplakborden voor verkiezingsaffiches en spandoeken blijven bestaan. Vaste A0 frames met verwisselbare inhoud kunnen als alternatief dienen voor het plaatsen van verkiezingsaffiches. De beleidsregels verkiezingsreclame zullen op termijn worden aangepast of gelijkgeschakeld met andere reclamevormen. 13
5 Bijzondere situaties 5.1 Agrarische producten buiten de bebouwde kom In het buitengebied komt het voor dat bedrijven reclame plaatsen, vaak van tijdelijke aard, voor de verkoop van (seizoensgebonden) agrarische producten. Als dit op eigen terrein gebeurt, is er een relatie en valt dit onder hoofdstuk 3 van deze kadernota. Als er daarbij geen sprake is van een bouwwerk, dan is het bouwvergunningsvrij. Tijdelijke reclameaanduidingen op particulier terrein zijn vrijgesteld van een vergunningplicht op grond van de APV. Ze mogen geen hinder of verkeersonveiligheid opleveren. Het komt echter ook voor dat borden worden geplaatst op openbaar terrein of op een perceel in de nabijheid van het betrokken agrarische bedrijf. Er is dan geen directe relatie met de onroerende zaak. Als het reclameobject in de openbare ruimte wordt geplaatst, valt het onder art. 2:10 APV. 5.2 Werk in uitvoering Reclame-uitingen die een werk in uitvoering betreffen, worden vrijgesteld van het verbod in art. 2:10 APV, mits zij onmiddellijk bij het werk zijn geplaatst en niet langer aanwezig zijn dan de uitvoering van dat werk duurt. Dit soort borden op onroerende zaken zoals bedoeld in art. 4:15 APV zijn al vrijgesteld van een vergunningplicht met uitzondering van de vesting Heusden. 5.3 Niet commerciële openbare wedstrijd, manifestatie, evenement of tentoonstelling Als reclame wordt gewenst op een terrein van een particulier (bijvoorbeeld bij binnenkomst van een dorpskern), dan is het noodzakelijk om een vergunning aan te vragen. Daarbij zal aan de algemene uitgangspunten van dit beleidskader moeten worden getoetst. 5.4 Terrassen, markt en standplaatsen Markten en standplaatsen hebben hun eigen juridische basis in de Marktverordening respectievelijk in de Algemene Plaatselijke Verordening (artikel 5:18) voor de niet geprivatiseerde markt. Voor de geprivatiseerde markten in Drunen en Heusden geldt geen bestuursrechtelijke basis. Omdat de gemeente door een terras of(markt-)standplaatsvergunning de ondernemer in staat stelt om een bedrijfsmatige activiteit uit te voeren in het openbare gebied, moeten deze ondernemers ook de mogelijkheid krijgen om ter plekke reclame te maken voor de uitvoering van het bedrijf. Bij standplaatsen geldt dat een reclamebord kan worden geplaatst, mits de ondernemer binnen de ruimte blijft, die hij op basis van zijn standplaatsvergunning en de daarbij behorende huurovereenkomst mag innemen. Voor markten en terrassen wordt een vergelijkbare beleidslijn gehanteerd als bij standplaatsen. 14
6 Vergunningverlening en communicatie Deze kadernota borduurt grotendeels voort op de al bestaande kaders die in het verleden in de gemeente zijn vastgesteld. Voor alle betrokkenen is het van belang dat er inzichtelijk wordt wat wel en wat niet mag. Dit kan worden bereikt door duidelijke communicatie. Internetsite gemeente Heusden Op de internetsite van de gemeente wordt heldere en duidelijke informatie verschaft over de regels en de voorwaarden. Een vergunning kan digitaal worden aangevraagd op de site. Informatie via netwerken Ondernemers, verenigingen en stichtingen worden via de bekende netwerken geïnformeerd over het nieuwe beleid. Hierbij zal ook zeker aandacht moeten worden geschonken aan het belang van een duidelijk beleid en van handhaving van dit beleid door de gemeente zodat ondernemers, verenigingen en stichtingen weten waar ze aan toe zijn. De ondernemersverenigingen, centrummanagement, parkmanagement, verenigingen en stichtingen in de gemeente zullen vooraf worden geconsulteerd om draagvlak te creëren bij de verdere uitvoering. Verder wordt hen na vaststelling van deze kadernota verzocht om de uitgangspunten onder de aandacht te brengen van de ondernemers. 7 Handhaving Deze nota biedt het kader voor de regels over hoe en waar ondernemers en organisaties reclame kunnen maken. Maar dit wil niet zeggen dat ook iedereen zich aan deze regels zal gaan houden. Het is daarom van groot belang dat naast communicatie ook de controle en handhaving van reclame, zeker de eerste maanden na introductie van nieuwe c.q. gewijzigde regels, wordt geïntensiveerd, en pro-actiever wordt opgetreden. 8 Uitvoering Samenvattend zullen aan de hand van deze kadernota in ieder geval de volgende acties worden ondernomen: bestaande sandwichborden worden mogelijk omgezet naar vaste A0-frames waar de inhoud eenvoudig te verwisselen is. Vooraf zal eerst bij de stichtingen en verenigingen draagvlak worden gecreëerd. Vervolgens zal via aanbesteding/concessie een overeenkomst voor bepaalde tijd worden aangaan met een exploitant, rekening houdend met de wensen van verenigingen en stichtingen; om hinderlijke lichtreclame te beperken worden op termijn voorwaarden gesteld bij of krachtens de APV; de mogelijkheden voor digitale schermen in de openbare ruimte en openbare gebouwen ( narrowcasting ) worden onderzocht in combinatie met modernisering van de plattegrondkasten; de lopende overeenkomsten met exploitanten (lichtmast, abri, plattegrondkast, rotonde) worden tegen het licht gehouden. Aflopende overeenkomsten worden onder voor de gemeente gunstigere voorwaarden aanbesteed en afgesloten; de beleidsregels verkiezingsreclame worden aangepast aan hetgeen daarover in de kadernota staat; 15
het beleid tijdelijke aankondigingen wordt aangepast aan hetgeen daarover in de kadernota staat; de mogelijkheid van een reclamemast langs de A59 wordt onderzocht. 16
Bijlage I: Kaartbeeld wegencategorisering 2020 17
Bijlage II: Wegen waar lichtmastreclame is toegestaan Drunen en omgeving Lipsstraat Prins Hendrikstraat (tot de Dillenburgstraat), deze komt op termijn te vervallen i.v.m. fietspad Duinweg (tot de kruising met de Beethovenlaan) Beethovenlaan Statenlaan Eindstraat Kastanjelaan-west Spoorlaan Wolfshoek (van Mariëndonkstraat tot d Outremontweg) Op bedrijventerrein Groenewoud (m.u.v. De Bosschen, Groenewoud, Kasteeldreef vanaf kruispunt met de Bosschen). Vlijmen en omgeving Abt van Engelenlaan Wolput (tot Groen Van Prinsterenlaan) Groen van Prinsterenlaan Van Leeuwenhoeklaan Mommersteeg (van Vijfhoevenlaan tot de Tuinbouwweg) Jonker de la Courtstraat Tunnelweg Nassaulaan Bedrijventerrein Nieuwkuijk Bedrijventerrein Het Hoog 18