BACHELOR IN DE GEESTELIJKE GEZONDHEIDSZORG Mensen met psychische en psychiatrische problemen vragen om extra zorg en aandacht. KHLeuven richt een bachelor na bachelor in de geestelijke gezondheidszorg in om hierrond opleiding en ondersteuning te organiseren voor en in samenwerking met het werkveld. DE BANABA GGZ De bachelor na bachelor in de geestelijke gezondheidszorg (banaba GGZ) is een gespecialiseerde opleiding in de geestelijke gezondheidszorg voor wie reeds een diploma hoger onderwijs heeft. In de dagelijkse praktijk werken verschillende disciplines in de gezondheidszorg continu samen. In de banaba GGZ maken we een duidelijke keuze voor een interdisciplinaire opleiding. De opleiding omvat een programma van 60 studiepunten dat in één of meerder jaren kan afgewerkt worden. De banaba GGZ is een voltijdse opleiding voor wie het in één jaar wil doen. Voor wie werkt, is het mogelijk om de opleiding over twee jaar te doen in combinatie met deeltijds werken. TOEKOMSTIGE STUDENTEN De bachelor na bachelor in de geestelijke gezondheidszorg (banaba GGZ) staat open voor studenten met een diploma uit het domein van de geestelijke gezondheidszorg of een diploma in het sociaal-agogisch studiegebied. Met één van de volgende diploma s kan je instromen in deze opleiding: professionele bachelors in verpleegkunde, vroedkunde, sociaal werk, toegepaste psychologie, orthopedagogie, revalidatiewetenschappen en kinesitherapie, ergotherapie, gezinswetenschappen en masters in de psychologie, pedagogische wetenschappen en criminologie. COMPETENTIES De banaba GGZ heeft tot doel de reeds verworven competenties uit de vooropleiding te verbreden en te verdiepen, specifiek op het domein van de geestelijke gezondheidszorg. Dit domein wordt op twee verschillende niveaus bekeken, met name het niveau van de patiënt en het niveau van de organisatie van de zorg op micro-, meso- en macroniveau. De opleiding richt zich dan ook op de volgende drie rollen/taakgebieden die rechtstreeks aansluiten bij de beide niveaus van de geestelijke gezondheidszorg: ROL 1: In de GGZ gespecialiseerde hulpverlener en klinisch beoordelaar De afgestudeerde kan gespecialiseerde hulp- en dienstverlening aan cliënten en cliëntsystemen in de geestelijke gezondheidszorg bieden. Dit gebeurt in de verschillende domeinen van de GGZ: het menselijk bestaan op zichzelf, de vitale levensverrichtingen, de dagelijkse levensverrichtingen, de primaire leefsituatie, de directe sociale omgeving en het functioneren in de samenleving. Preventief, proactief en beleidsbeïnvloedend werken maakt integraal deel uit van de arbeid binnen de geestelijke gezondheidszorg. Banaba GGZ 2011-2012 Pagina 1
ROL 2: Organisator en coördinator De afgestudeerde kan in en vanuit een welzijnsinstelling of geestelijke gezondheidszorgorganisatie werken. Ondernemend denken en handelen en bijdragen aan het functioneren van de GGZ arbeidsorganisatie via kwaliteitszorg, het ondersteunen van beleidsontwikkelingen, samenwerken in netwerken, medewerkers en vrijwilligers aansturen staan in deze rol centraal. ROL 3: Professional De afgestudeerde kan professioneel en ethisch werken. Dit betekent: alle taken uitvoeren die bijdragen aan de eigen professionele ontwikkeling en deze van collega s binnen de GGZ. Ook gaat het om onderzoek en innovatie en het ontwerpen van diensten en methodieken voor klanten of klantgroepen binnen de GGZ. Ook wordt gewerkt vanuit en aan ethische principes zodat mensenrechten (rechten van patiënten en cliënten), duurzaamheid, democratische beginselen en burgerschap versterkt worden binnen de sector van de geestelijke gezondheidszorg. De competenties binnen deze rollen worden in de opleiding systematisch aangeleerd. PROGRAMMA Het programma van de banaba GGZ is opgedeeld in drie modules: Module Beginselen van de geestelijke gezondheidszorg ~ 15 SP OOD Naam (d)ood 1 SP 2 CU 3 Sem 4 Jaar* OOD 1 Kaders van de GGZ 6 1 1 dood Denkkaders 2 16 1 1 dood Medische aspecten van de geestelijke 2 16 1 1 gezondheidszorg dood Juridische en ethische aspecten 2 16 1 1 OOD 2 Wetenschappelijk onderzoek 3 24 1 2 OOD 3 Geestelijke gezondheidszorg en samenleving 3 24 1 2 OOD 4 Ontwikkelingen in organisatie en beleid 3 24 1 2 Module Klinische aspecten van de geestelijke gezondheidszorg ~ 15 SP OOD Naam (d)ood SP CU Sem Jaar* OOD 5 Klinische aspecten: ouderen 5 40 1 + 2 1 OOD 6 Klinische aspecten: volwassenen 5 40 1 1 OOD 7 Klinische aspecten: infants, kinderen en adolescenten 5 40 1 + 2 1 Module Beroepspraktijk ~ 30 SP OOD Naam (d)ood SP CU Sem Jaar* OOD 8 Beroepspraktijk I 8 1 1 dood Initiële stage 5 weken 6 1 1 dood Groepsdynamisch werken 2 16 1 1 OOD 9 Beroepspraktijk II - Vervolmakingsstage 16 2 2 12 weken OOD 10 Bachelorproef 6 2 2 * Voor deeltijdse studenten is het mogelijk om de opleiding over 2 jaar te spreiden. 1 (d)ood = (deel)opleidingsonderdelen 2 SP = studiepunten 3 CU = contacturen 4 Sem = semester Banaba GGZ 2011-2012 Pagina 2
INHOUD VAN DE OPLEIDINGSONDERDELEN In de module Beginselen van de GGZ is het de bedoeling om een helder kader van de geestelijke gezondheidszorg te schetsen, voortbouwend op de reeds verworven inzichten uit de verschillende basisopleidingen. In OOD 1 Kaders van de geestelijke gezondheidszorg wordt het geestelijke gezondheidsproces als een geïntegreerd geheel beschouwd: somatische, psychologische, sociale en existentiële componenten maken er deel vanuit. Volgende inhouden worden onder meer aangebracht: verschillende denkkaders die gehanteerd kunnen worden binnen de geestelijke gezondheidszorg; psychopathologie, aangevuld met psychofarmacologie en neurobiologische en biologische aspecten; juridische en ethische vraagstukken. In OOD 2 Wetenschappelijk onderzoek wordt aandacht besteed aan het hanteren van recent wetenschappelijk onderzoek en aan evidence-based en value-based medicine. De belangrijkste doelstelling in OOD 3 Geestelijk gezondheidszorg en samenleving is aantonen dat deze begrippen tijd- en plaatsgebonden zijn en sociale waardering tot uiting brengen. Er wordt daarom dieper ingegaan op de problemen die gepaard gaan met het meten van ongelijkheid en van ziekte en gezondheid en op de sociaal-wetenschappelijke ideeën en theorieën die meer inzicht geven in het denken rond geestelijke gezondheidszorg. In OOD 4 Ontwikkelingen in organisatie en beleid worden aspecten van personeels- en organisatieontwikkeling toegelicht. De nadruk ligt op zicht krijgen op hoe je in een geestelijke gezondheidszorg organisatie kan ingrijpen en op hoe je innovatieve zaken kan laten vorm krijgen. De verschillende opleidingsonderdelen (elk 5 SP) van module 2 Klinische aspecten zijn op dezelfde wijze opgebouwd. Zo worden binnen elk opleidingsonderdeel verschillende thema s behandeld door experts uit het werkveld (4 SP) en wordt het methodisch handelen ingeoefend via de seminariegroepen (1 SP). Men kan stellen dat het om parallelle opleidingsonderdelen gaat met een gezamenlijk doel: vanuit een integraal concept de student inzicht geven in het geestelijke gezondheidszorgproces van mensen, de zorg die kan geboden worden, de organisatie van deze zorg en de invloed van de samenleving hierop. Naargelang de doelgroep ouderen (OOD 5), volwassenen (OOD 6) en infants kinderen en adolescenten (OOD 7) worden er andere accenten gelegd. Module 3 Beroepspraktijk bevat de stages met persoonlijke bijsturing en feedback, een verdieping in groepsdynamisch werken en de bachelorproef. Onder OOD 8 Beroepspraktijk I valt: een initiële stage van vijf weken in november en december. Tijdens deze vijf weken loopt de student 4 dagen stage in psychiatrie (en is er nog 1 lesdag). De initiële stage wordt opgevat als een participerende observatie waarbij de student de kans heeft voeling te krijgen met psychiatrische ziektebeelden bij patiënten, met de psychiatrie als behandelvorm en tenslotte met de psychiatrie als zorginstelling. Het aanbod van stageplaatsen gebeurt vanuit de opleiding. een training in groepsdynamisch werken waarin gefocust wordt op de professionele relatie binnen de geestelijke gezondheidszorg en de methodieken om groepsprocessen en groepsdynamische processen te sturen. Hiernaast heeft de studente de mogelijkheid om een stage te lopen binnen psychiatrie, geestelijke gezondheidszorg, welzijn, justitie, in OOD 9 Beroepspraktijk II Deze vervolmakingsstage van 12 weken loopt van maart tot eind mei. Een doorsnee stageweek bestaat uit vier dagen stage. Hierdoor blijft er één dag over voor de terugkommomenten met intervisiesessies of voor het werken aan of de begeleiding van de bachelorproef. Omwille van de verscheidenheid aan mogelijke stages (klinische, projectmatige of beleidsvoorbereidende stage) en de kans om stage te lopen op Banaba GGZ 2011-2012 Pagina 3
een plaats die je interesse uitdraagt, dien jezelf op zoek te gaan naar een stageplaats. Vanuit de opleiding wordt hierbij ondersteuning geboden. Werkenden kunnen onder bepaalde voorwaarden stage lopen op hun werk. Voor dit OOD heb je als student ook de mogelijkheid om stage in het buitenland te lopen, indien je de taal voldoende machtig bent om zelfstandig te functioneren. Voor OOD 10 Bachelorproef werkt de student een project uit op de stageplaats en schrijft hierover een scriptie met literatuurstudie. INTAKE Voor een goed slagen in de opleiding is het belangrijk dat er een evenwicht is tussen je verwachtingen en de inspanningen die we vanuit de opleiding vragen. Om aan de opleiding te kunnen starten, is het nodig om op intakegesprek te komen. Aan het intakegesprek is geen beoordeling door de opleidingscoördinator verbonden die bepaalt of je mag beginnen. Ofwel kan je hiervoor zelf contact opnemen met de opleidingsverantwoordelijke Bart Loonbeek (bart.loonbeek@khleuven.be) ofwel wordt je na je voorinschrijving uitgenodigd. INSCHRIJVINGSGELD Het inschrijvingsgeld voor de banaba GGZ bedraagt 578,70 Euro. PRAKTISCH De lesdagen vallen op dinsdag en donderdag. Voor voltijdse studenten komen er enkele lesdagen extra bij. Voor de deeltijdse studenten stopt het eerste jaar eind februari na de examens. Van september tot december hebben ze les op dinsdag en enkele dagen extra. In januari en februari hebben ze les op dinsdag en donderdag. Voor deeltijdse studenten van het tweede jaar is de lesdag donderdag. De volgende jaarkalender is nog onder voorbehoud omwille van eventuele wijzigingen. JAARKALENDER 2011-2012 Datum Activiteit en verlof 13/09/2011 Introductiedag 15/09-27/10/2011 Les 31/10-06/11/2011 Herfstvakantie 7/11 9/12/2011 Stage en les op dinsdag 13/12 23/12/2011 Les 24/12/2011 Kerstvakantie 8/01/2012 10/01-10/02/2012 Les 13/02 24/02/2012 Examens 27/02 30/03/2012 Stage + bachelorproef 31/03 15/04 Paasvakantie 16/04 01/06/2012 Stage+ bachelorproef 12/06/2012 Inleveren bachelorproef 21/06/2012 Verdediging bachelorproef 30/06/2012 Proclamatie Banaba GGZ 2011-2012 Pagina 4
DIPLOMA Wanneer je alle opleidingsonderdelen met succes aflegt, behaal je het diploma bachelor in geestelijke gezondheidszorg. We beogen met deze opleiding voor de bachelors in verpleegkunde te voldoen aan de toekomstige beroepstitel Verpleegkundige gespecialiseerd in de geestelijke gezondheidszorg. BEROEPSMOGELIJKHEDEN De banaba GGZ biedt niet alleen een meerwaarde in het werken met cliënten of patiënten op curatief en preventief gebied, maar leert je ook beleidsgericht en wetenschappelijk onderbouwd denken over geestelijk gezondheidszorg. Zowel in de gezondheidssector als in de welzijnssector heeft men nood aan gespecialiseerde bachelors in de geestelijke gezondheidszorg. Zonder twijfel kan je snel aan het werk op afdelingen in een psychiatrische ziekenhuis, op PAAZ-afdelingen in ziekenhuizen en op psychiatrische afdelingen in gevangenissen, in centra voor geestelijke gezondheids en in therapeutische gemeenschappen, maar ook in voorzieningen van de bijzondere jeugdzorg, voorzieningen voor personen met een handicap, in centra algemeen welzijnswerk, VOLGEN VAN AFZONDERLIJKE OPLEIDINGSONDERDELEN Voor geïnteresseerden uit het werkveld die zich willen bijscholen is er de mogelijkheid om zich afzonderlijk in te schrijven voor opleidingsonderdeel (OOD) 1 tot en met 7. Voor de module klinische aspecten of afzonderlijk voor de OOD 5, 6 en/of 7 kan je je enkel inschrijven indien je je ook inschrijft voor OOD 1. De voorwaarden om je in te schrijven voor een OOD is dat je een vereist bachelor- of masterdiploma (zie: Toekomstige studenten) bezit én minstens reeds één jaar halftijds te werk gesteld bent in de sector van de geestelijke gezondheidszorg (PZ, PAAZ, PVT, IBW, CGG, TG, ). Inschrijving kan enkel na een intake met de opleidingsverantwoordelijke Bart Loonbeek. Het inschrijvingsgeld bedraagt een vast bedrag van 63 Euro en 8,6 Euro per OOD. Indien je slaagt voor het examen van een OOD, krijg je een creditbewijs. INSCHRIJVEN Voor meer informatie kan je mailen naar de opleidingsverantwoordelijke Bart Loonbeek, bart.loonbeek@khleuven.be Inschrijven kan via onze website www.khleuven.be of per mail naar Arlette Philipsen, arlette.philipsen@khleuven.be Banaba GGZ 2011-2012 Pagina 5