Onderwerp: Erkenning HSL afd kunstzinnige therapie door de FVB/NVBT 19 juni 2015 Beste leden van de NVBT, Al sinds 2010 wordt er binnen het bestuur van de FVB en NVBT gesproken over de erkenning van de opleiding kunstzinnige therapie (beeldend, muziek & drama), onderdeel van de Hogeschool Leiden. Deze erkenning heeft ook gevolgen voor de afzonderlijke beroepsverenigingen. Het betekent dat afgestudeerden dan bijv. lid kunnen worden van de NVBT. Strikt formeel gezien neemt het bestuur van de NVBT hier een besluit over. Wij menen echter dat als we de studenten en afgestudeerden echt welkom willen heten in onze vereniging we onze leden moeten informeren over hoe onze afwegingen tot (en onder welke voorwaarden) het voorgenomen besluit van erkenning hebben geleid. Het is daarbij nodig om ook een korte historische schets en positiebepaling van de opleiding weer te geven. In 2010 heeft een werkgroep met vertegenwoordigers het volgende advies aan de FVB uitgebracht: De werkgroep heeft het opleidingsprofiel, het curriculum van de opleiding bestudeerd en een, overigens als zeer prettig ervaren, bezoek gebracht aan de opleiding. Tijdens dit bezoek is diepgaand gesproken over de vragen die bij de werkgroep leefde. Op basis van al deze informatie heeft de werkgroep het volgende advies uitgebracht; De opleiding Kunstzinnige Therapie (KT) betreft een door de NVAO geaccrediteerde bachelor opleiding die full member is van ECArTE en participeert in het landelijk overleg opleidingen vaktherapeutische beroepen (LOO). Volgens het LOO sluit het opleidingsprofiel van de opleiding KT in voldoende mate aan op het landelijk opleidingsprofiel Creatieve Therapie, dat door de al erkende opleidingen Creatieve Therapie gehanteerd wordt. De werkgroep is van mening dat de opleiding KT past binnen het spectrum van de opleidingen vaktherapeutische beroepen. De opleiding doet veel moeite samen te werken en aansluiting te maken met het reguliere werkveld en de daar geldende normen, opvattingen en werkwijzen (60 % van de stageplaatsen zijn in het reguliere werkveld). Wat de werkgroep echter opvalt, is een discrepantie tussen wat er in de stukken staat en de intenties en voorbeelden, die de door de opleiding naar voren gebracht zijn.
De opleiding heeft aangegeven het advies van de werkgroep over te nemen om de mondeling geïllustreerde omgang met en inzet van niet-antroposofische benaderingen explicieter dan nu op te nemen in documenten zoals het opleidingsprofiel. Aanbeveling van de Werkgroep Erkenning Opleidingen is dat de FVB pas tot erkenning van de opleiding KT over kan gaan als in het opleidingsprofiel en het curriculum de geschetste ontwikkelingen en de verbindingen met de hedendaagse therapieopvattingen en methoden expliciet gemaakt zijn. De opleiding KT heeft in reactie op onze brief laten weten dat ze de eerste volgende accreditatie ronde wanneer het opleidingscurriculum weer aangepast wordt, deze wijzigingen zouden meenemen. In 2014 werd er opnieuw gekeken naar hoe het er voor staat door de FVB en deze concludeert het volgende. De opleiding KT heeft een start gemaakt met het aanpassen van het opleidingscurriculum. Het afronden hiervan heeft vertraging opgelopen omdat de opleiding in afwachting is van een aantal ontwikkeling in het LOO en binnen het eigen cluster gezondheidszorgopleidingen binnen de HSLeiden. Van belang voor de FVB zijn vooral de ontwikkelingen binnen het LOO. 1. De opleiding KT van de KS Leiden is volwaardig lid van het Landelijk overleg opleidingen en participeert in allerlei gezamenlijke projecten die vanuit het LOO worden geïnitieerd 2. Afgestudeerden van de opleiding KT hebben toegang tot de Master Vaktherapie 3. Er is een samenwerkingsovereenkomst gesloten tussen het lectoraat Antroposofische Gezondheidszorg (voornamelijk KT) en KenVak. 4. De opleiding KT is door de NVAO in hetzelfde accreditatiecluster Vaktherapie geplaatst als de overige HBO bachelor opleidingen vaktherapeutische beroepen (incl. PMT). 5. Het LOO is gestart met een project voor het schrijven van een gezamenlijk opleidingsprofiel voor alle HBO bachelor opleidingen vaktherapeutische beroepen. De opleiding KT participeert volwaardig in dit project en zal het opleidingsprofiel ook volledig gaan volgen. Binnen dit nieuwe opleidingsprofiel zullen ook heel nadrukkelijk discipline (medium) eisen geformuleerd worden. In het licht van deze ontwikkelingen heeft de opleiding KT besloten om hun energie en mankracht in dit project te stoppen en niet tussendoor nog een wijziging van het opleidingscurriculum door te voeren. De directeur van de FVB neemt naar aanleiding hiervan contact op met de beroepsverenigingen om erkenning vervroegd te laten plaatsvinden omdat het DB van de FVB concludeert dat: Uit de bovengenoemde punten kan geconcludeerd worden dat de opleiding KT de afgelopen jaren steeds meer regulier is geworden. De formele erkenning door de FVB heeft echter nog steeds niet plaatsgevonden omdat de opleiding niet voldoet, maar omdat de documentatie van de opleiding voor de FVB nog niet in voldoende mate op orde is. Dit begint steeds meer te wringen. De opleiding KT is volledig lid van het LOO, maar participeert niet in een aantal projecten die het LOO samen met de FVB aan het inrichten/ uitvoeren is zoals bijv. levering van docenten voor de Expertgroep, meebetalen aan het vrijstellen van een docent/onderzoeker voor de functie van bestuurslid Kennisinnovatie etc. Hierna wordt een commissie vanuit de beroepsverenigingen in het leven geroepen om te beoordelen of het toenemend regulier worden ook uit de aangeleverde stukken blijkt en
of studenten voldoende leren om klinisch te redeneren met behulp van de reguliere ontwikkelingspsychologie en de klinische psychologie. De commissie wordt hierbij ondersteund door 3 vakdocenten van een reguliere opleiding. Hier volgt een aanbeveling en een discussie uit waaruit vooral blijkt: 1. dat het lastig is voor de commissie om dit te beoordelen. De verschillende opleidingen zijn niet eenduidig in hun scholingsaanbod, 2. dat het klinisch redeneren binnen het opleidingsprogramma voldoende aan bod komt, 3. dat in het curriculum van de opleiding de antroposofische literatuur nog steeds centraal staat, 4. dat het methodisch werken m.n. gebeurt in de kunstzinnige therapie traditie en dat er weinig aandacht is voor andere methodieken. We zien als NVBT bestuur aanvankelijk dan ook een aantal beren op de weg naar erkenning. We zullen een aantal hiervan op een rij zetten en onze gedachten na uitvoerige discussie hierover weergeven. Zijn we als vereniging in staat om een nieuwe beroepsgroep op te nemen en ook hun belangen te behartigen? Studenten die straks aan de HSL afstuderen zullen niet automatisch lid worden van de NVBT. Het is een mogelijkheid voor die afgestudeerden die zich in het reguliere werkveld willen positioneren als vaktherapeut beeldend met een kunstzinnig therapeutische methodiek. De KT leden verbinden zich dan aan de benamingen die door de FVB worden gehanteerd. Zij die zichzelf als antroposofisch therapeut willen profileren kunnen terecht bij de NVKToag. Naar de mening van de NVBT zou het mogelijk moeten zijn om de KT vaktherapeuten op te kunnen nemen als vaktherapeuten met een specifieke methodiek, net zoals dit voor bijv. schematherapie gebeurd. Wellicht moeten er specifieke kennisnetwerken voor ontwikkeld worden maar dat is niet onmogelijk. Snijden we ons als NVBT niet in de vingers? Lopen we straks de BIG registratie mis omdat we een groep toegevoegd hebben die in de beeldvorming als alternatief te boek staat? Zoals gezegd werken steeds meer KT in de reguliere zorg en ook loopt 60 % van de studenten lopen stage in de reguliere zorg. KT zijn straks vaktherapeut beeldend als zij lid worden van de NVBT met een specifieke methodiek. De opleiding is erkent door de verschillende partijen die ook de reguliere opleidingen hebben erkent. Gezamenlijk heeft men het opleidingsprofiel ontwikkeld. Dit betekent dat men zich ook zal verbinden met de daarin beschreven body of knowledge, vaardigheden en attitude. Als de opleiding KT op basis van dit Landelijk opleidingsprofiel door de NVAO geaccrediteerd wordt dan voldoen ze ook aan alle eisen om lid te worden van de FVB. Het in de BIG opgenomen worden zal dus niet verhinderd worden door opname van KT therapeuten. Het is al moeilijk genoeg voor beeldend therapeuten om een baan te vinden. KT opnemen zorgt voor meer concurrentie op een toch al erg krappe arbeidsmarkt!
Als NVBT bestuur zijn we van mening dat het aantal afgestudeerden niet overeenkomt met de behoefte die er is op de huidige arbeidsmarkt. Het als zelfstandig gevestigde aan het werk gaan is voor velen niet een keuze maar een noodzaak. Toch gaan wij als NVBT niet over het aantal mensen dat de opleidingen gaan opleiden. Studenten die voor deze opleiding kiezen weten dat ze voor een studie hebben gekozen met een gering arbeidsperspectief op dit moment. Hoe de arbeidsmarkt zich op de middel en lange termijn zal ontwikkelen is nog niet te voorspellen. De NVBT is van mening dat dit toch ook niet een argument kan zijn om hen niet toe te laten. Er zijn natuurlijk ook voordelen te noemen. Door verschillende beroepsgroepen in de vereniging te hebben kan het gedachtengoed over beeldende therapie en wat wanneer werkt verrijkt worden. Meer leden maakt ons als vereniging groter waardoor we onze gezamenlijke belangen beter kunnen behartigen. Door de bezuinigingen in de GGZ verliezen we ook leden. Mogelijk kunnen we zo even groot in ledenaantal blijven. Samenvattend: Het bestuur van de NVBT vindt het na uitvoerige discussie terecht dat als de HSL afd Kunstzinnige therapie het landelijk opleidingsprofiel tekent en onderschrijft dat afgestudeerden moeten voldoen aan het competentie profiel voor vaktherapeuten zoals dat is opgesteld door de beroepsverenigingen dat zij erkent worden door de FVB en de NVBT. Dit betekent dan ook dat de NVBT voornemens is dat zij straks lid kunnen worden van de beroepsvereniging. Het bestuur van de NVBT wil graag horen van haar leden: 1. zij haar afweging goed gemaakt heeft, 2. of zij vinden dat het bestuur argumenten in de besluitvorming gemist heeft, 3. dat zij de KT van harte welkom kunnen heten als alle genoemde documenten getekend zijn. Wij willen dit graag met jullie bespreken op de Algemene Leden Vergadering. Leden die niet naar de ALV Komen kunnen schriftelijk reageren naar nvbt.secretaris@vaktherapie.nl tot 12 juni 2015. Na overleg zullen wij ons als bestuur beraden over of we ons voorgenomen besluit gaan omzetten in een definitief besluit of dat er extra gespreksrondes nodig zijn waarin verschillende meningen onderzocht en besproken kunnen worden. Met vriendelijke groet Namens de NVBT Henk Aartsma