1 savename > Retouradres Postbus 1600 3800 BP Amersfoort Aan het college van burgemeester en wethouders van Amersfoort T.a.v. G. Keijzer Postbus 4000 3800 EA AMERSFOORT Smallepad 5 3811 MG Amersfoort Postbus 1600 3800 BP Amersfoort www.cultureelerfgoed.nl Contactpersoon Mw. drs. M.J. Dolfin T 033 421 73 71 F 033 421 77 99 m.dolfin@cultureelerfgoed.nl Datum Betreft Advies omgevingsvergunning monumenten (art. 2.1, lid 1, onder f, en 2.26, lid 3, Wabo en art. 6.4, lid 1, onder a, Bor) Onze referentie Uw referentie 4034482 Bijlagen 2 Olo aanvraagnummer - Gegevens beschermd monument Adres Heiligenbergerweg 113 Postcode/plaats 3816 AJ, Amersfoort Gemeente/provincie Amersfoort/UT Monumentnummer 529190 Geacht college, Op 27 april 2012 vroeg u mij u te adviseren over de voorgenomen wijziging(en) van bovengenoemd monument. U heeft mij daartoe de aanvraag om een omgevingsvergunning toegezonden. Mijn advies luidt positief de hoofdlijnen van het plan. Op één punt heb ik nog bezwaar tegen het plan en op een aantal punten heb ik de nodige opmerkingen. Hieronder licht ik toe hoe ik tot dit advies ben gekomen. In de bijlagen vindt u de registeromschrijving van het beschermd monument en een overzicht van stukken die ik bij de beoordeling heb betrokken. Het plan Aan u wordt een omgevingsvergunning gevraagd voor de volgende activiteiten. Het plan betreft een compleet inrichting en beheerplan voor het park. Dit plan is een uitwerking van de structuurvisie uit 2009 op het gebied. Motivering Gelet op het monument en de gewenste ingreep heb ik de volgende aspecten meegewogen in mijn advies: De waardestelling in het register van rijksmonumenten ( zie bijlage 1) Aanvullende waardestelling/bevindingen naar aanleiding van bezoek Ruimtelijke/stedenbouwkundige aspecten Duurzaamheid Functie/herbestemming/bestemmingsplan Het gebruik van het monument (artikel 2.15 van de Wabo) Pagina 1 van 4
Op grond hiervan beoordeel ik het plan als volgt Het komt vaker voor dat in oorsprong particuliere tuinen op enig moment zijn opengesteld als openbaar stadspark. Vaak ontwikkelen zij zich tot geliefde ontspanninglocaties. De oorspronkelijke opzet van het park is echter niet bedoeld voor een dergelijke toeloop van mensen. Het nieuwe gebruik neemt ook nieuwe functies met zich mee waarvoor het historische park in eerste aanleg niet is bedoeld. In de loop van de tijd is daardoor meestal sprake van verarming, aantasting en verrommeling van de aanleg. Voor het park Randenbroek is dit niet anders geweest. Het thans voorliggende plan wil hier een halt aan toe roepen en op basis van het historische (particuliere) park de ontstane functie van openbaar park naar hedendaagse inzichten inrichten en vormgeven. Dit betekent enerzijds herstel en versterken van de historische situatie op grond van het uitgevoerde cultuurhistorische onderzoek naar het park. Soms is het nodig dat hiervoor bomen van een behoorlijke omvang worden gekapt. Dit zijn doorgaans bomen die zijn ontstaan door verwaarlozing of ondeskundigheid in het eerdere aanplantbeleid. Anderzijds krijgen hedendaagse functies, wensen en gebruikseisen vorm in dit plan. Sommige tussentijdse aanpassingen worden ongedaan gemaakt of verbeterd. De aandacht voor de inrichting en het beheer van het park is heel positief te noemen en het merendeel van de maatregelen juich ik toe. Tot zover mijn algemene beoordeling. Onze referentie Het aspect in het plan waartegen ik bezwaar heb heeft vooral te maken met de inrichting van de directe omgeving van het huis. Een nieuwe inrichting is hier weliswaar wenselijk, mede omdat gezocht wordt naar een nieuwe bestemming van het huis. De vormgeving van het ronde plantsoen aan de voorzijde en het terras met perken aan de achterzijde heeft een sterk classicistische, formele inslag, die contrasteert met de omliggende landschappelijke aanleg. Hierdoor wordt de verrommeling die men juist wenst terug te dringen weer geïntroduceerd. Ook uit het rapport Oldenburger blijkt geen aanleiding voor deze vormen. Op foto s uit het archief Eemland is deze vorm evenmin aangetroffen. De verwijzing naar het park van Groeneveld, Baarn (p. 35 Inrichting en beheerplan) is juist door het sterke formele karakter van deze tuin minder geslaagd. Ik adviseer u daarom om de inrichting van het park in de directe omgeving van het huis nog eens nader te laten onderzoeken. Dit hoeft geen bezwaar te zijn als dit gekoppeld wordt aan de definitieve bestemming van het pand, die ongetwijfeld ook de nodige specifieke oplossingen zal vragen. Een nieuwe laag van een passende eigentijdse vormgeving ligt dan wellicht meer voor de hand dan een niet passende historiserende vorm. In dit verband adviseer ik u ook de harde rand die nu langs een deel van de vijver is gedacht te heroverwegen. Ik zie geen aanleiding tot een dergelijke rand nog in functie nog in de gekozen plek. De hierna volgende opmerkingen zijn bedoeld als aandachtspunten. De techniek van de waterhuishouding wordt verbeterd. De waterlopen worden geschoond en beschoeid. Beschoeiing is vanuit cultuurhistorisch oogpunt niet altijd een optimale situatie omdat het de natuurlijke landschapsstijl doorbreekt. Graag alleen beschoeiingen toepassen waar dat technisch strikt noodzakelijk is. Het is ongetwijfeld bekend, maar toch graag aandacht voor het volgende: als door de geschoonde duikers en nieuwe pomp de waterstand verandert, kan dat zorgen voor snelle achteruitgang of sterfte van de oude beuken. De trappen over de heuveltjes, nu van bielzen, worden vernieuwd. Uit het bestek wordt niet duidelijk met welk materiaal men dit wil doen. Graag een zo rustiek mogelijk materiaal gebruiken. Als het natuursteen is dan in een rustieke grof Pagina 2 van 4
gehakte vorm en donkere kleur. Geen nette afwerking. Bij voorkeur geen leuning. Als deze er wel komt, dan ook rustiek, bijvoorbeeld van knuppelhout. Onze referentie Nieuwe cascade bij inlaat. Er worden betonplaten gebruikt. Ook hier is het belangrijk zo af te werken dat de kunstmatige materialen niet meer zichtbaar zijn onder de keien en het grind. Er kan natuurlijk ook voor een moderne vormgeving gekozen worden, waaruit blijkt dat het een nieuwe toevoeging is. Tijdens de uitvoering zijn de volgende zaken van belang: - Neem voldoende boombeschermende maatregelen zowel van de stam als binnen de cirkel van de kruinprojectie ( geen opslag van materieel onder waardevolle bomen). - Zoveel mogelijk gebruik maken van klein en licht materieel. - Onverhoopt ontstane schade inventariseren en (laten) herstellen. Een belangrijk aspect van parken is het beheer na de uitvoering van het plan. Deels gaat het hier om zaken uit het plan die pas na enige tijd zichtbaar zullen worden zoals het niet aanslaan van beplanting of ontstane schade aan paden en grasvelden of ongewenste grondverdichting. Het herstel hiervan zou nog als onderdeel van het plan moeten worden opgevat. Om het uitgevoerde plan duurzaam voort te laten bestaan is een goed beheer van belang. Financiële middelen maar ook kennis en begeleiding zijn hiervoor noodzakelijk. Tenslotte merk ik op dat uit de aangeleverde stukken niet blijkt dat er aandacht is besteed aan archeologische aspecten in dit plan. Ik adviseer u hiervoor contact op te nemen met uw eigen archeologische dienst. Als laatste wil ik u vragen de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed bij de uitvoering te betrekken. Op regelmatige basis zijn wij intensiever betrokken bij de uitvoering van plannen onder andere om onze kennis van en betrokkenheid met de praktijk te behouden en te vergroten. Graag maak ik hiervoor nadere afspraken met u. Vragen Mocht u nog vragen hebben over de inhoud van dit advies, dan kunt u contact opnemen met de contactpersoon die in het briefhoofd vermeld staat. Afschrift en tekeningen Graag ontvang ik een afschrift van het ontwerpbesluit en te zijner tijd een afschrift van uw definitieve besluit met de bijbehorende stukken. De staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, namens deze, M.J. Dolfin consulent architectuurhistorie Pagina 3 van 4
Onze referentie Bijlagen: Registeromschrijving Overzicht geraadpleegde stukken Pagina 4 van 4
Behoort bij Adres Heiligenbergerweg 113 Postcode/plaats 3816 AJ, Amersfoort Gemeente/provincie Amersfoort/UT Monumentnummer 529190 Medeparaaf Eindparaaf Datum Brief opgesteld door Doorboeken in DocMan M.J. Dolfin ja Afschriften aan Afschrift aan Regiohoofd Schaap Overig overig van Kooten Pagina 1 van 2
Aanvulling op brief Van: Dolfin, Marceline [mailto:m.dolfin@cultureelerfgoed.nl] Verzonden: dinsdag 5 juni 2012 14:30 Aan: Goossens, Arno CC: Lensvelt, Natascha Onderwerp: advies Randebroek Geachte meneer Goossens, Zojuist bespraken wij telefonisch de strekking van het RCE advies over het plan voor Randenbroek. Uw vraag betrof met name dat deel waarover wij negatief hebben geadviseerd. Het woord "bezwaar" klinkt in dit geval zwaarder dan bedoeld. Het gaat hier over de directe omgeving van het huis. De bedoeling van het advies is niet om de uitvoering van het plan als geheel tegen te houden. Wij hebben alleen vraagtekens bij de gekozen vormentaal op dit punt en we zijn van mening dat hier nog een verbetering is te behalen. Graag treden we hierover nader in overleg met u. Met vriendelijke groet, mw. drs. M.J. (Marceline) Dolfin Consulent Architectuurhistorie... Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed Smallepad 5 3811 MG Amersfoort kamernummer 3.01 Postbus 1600 3800 BP Amersfoort... T 033 421 73 71 F 033 421 77 99 m.dolfin@cultureelerfgoed.nl www.cultureelerfgoed.nl... Pagina 2 van 2