> Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag Aan Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4 T 070 333 44 44 F 070 333 40 33 www.rijksoverheid.nl Contact Betreft MAU 2013-2015 Geacht college, Met deze brief attendeer ik u erop dat u mogelijk aanspraak kunt maken op een MAU-uitkering over de periode 2013-2015 en dat u uiterlijk 31 maart 2013 een MAU-verzoek in kunt dienen. Uit de evaluatie van de meerjarige aanvullende uitkering (MAU) is naar voren gekomen dat gemeenten de MAU en de relatie van de MAU met de incidentele aanvullende uitkering (IAU) ingewikkeld vinden. Daarom heb ik, in overleg met de VNG, besloten de gemeenten die mogelijk een verzoek om MAU kunnen indienen daarover actief te benaderen. Hierna leest u wat de relevante voorwaarden zijn en wat u moet doen om meer zekerheid te verkrijgen over uw mogelijke aanspraken. Voorts informeer ik u in deze brief over de relatie met de IAU en over de voorwaarden waaronder een gemeente kan volstaan met een verkort MAU-verzoek. Ten slotte benadruk ik uw eigen verantwoordelijkheid voor de vaststelling van de juiste gegevens en om indien aan de orde- tijdig een verzoek in te dienen bij de Toetsingscommissie WWB (hierna: TC). Voorwaarden voor een beroep op de MAU 2013-2015 Om in aanmerking te komen voor de MAU 2013-2015 moet in ieder geval voldaan zijn aan de volgende voorwaarden: 1. het budget van de gemeente is in elk van de jaren 2010, 2011 en 2012 (deels) met toepassing van het objectief verdeelmodel tot stand gekomen; 2. het tekort van de gemeente bedroeg in 2010 en 2011 ten minste 6,7% van het toegekende budget en in 2012 ten minste 2,5% van het toegekende budget; 3. aan de gemeente is nog geen MAU toegekend over 2013 (MAU-toekenning 2011-2013 of 2012-2014); 4. het is aannemelijk dat het tekort van de gemeente ook in de jaren 2013, 2014 en 2015 ten minste 2,5% van het toegekende budget bedraagt; 5. het tekort van een gemeente in de jaren 2010-2012 wordt voor meer dan 5% verklaard door een verdeelstoornis. De voorwaarden worden nader toegelicht in bijlage 1. Uw gemeente voldoet mogelijk aan de eisen 1-3 Deze brief is gestuurd aan gemeenten die op grond van de bij SZW beschikbare informatie mogelijk kunnen voldoen aan de eisen 1-3. Volgens de gegevens van Pagina 1 van 6
SZW is het budget van uw gemeente in de jaren 2010-2012 steeds (deels) met toepassing van het objectief verdeelmodel tot stand gekomen en is aan uw gemeente nog geen MAU-uitkering toegekend die over 2013 loopt. Ten aanzien van voorwaarde 2 kent SZW uw cijfers over 2012 nog niet, maar ligt uw tekort in 2010 en 2011 volgens de informatie van SZW boven de drempel van 6,7% van het toegekende budget. Afhankelijk van uw cijfers over 2012 kan het indienen van een MAU-verzoek dus aan de orde zijn. MAU-voorwaarden hebben effect op uw eventuele IAU-rechten Ik wijs er nadrukkelijk op dat als uw gemeente voldoet aan de voorwaarden 1 t/m 3 en u geen MAU-verzoek indient, uw gemeente achteraf niet meer in aanmerking kan komen voor een IAU-uitkering over 2013. Dit geldt ook indien u verwacht niet aan de voorwaarden 4 en/of 5 te voldoen. Een oordeel van de Toetsingscommissie daarover is noodzakelijk om aanspraak te kunnen blijven maken op de IAU over 2013. De enige uitzondering hierop is dat deze toets al heeft plaatsgevonden, omdat uw gemeente in 2011 of 2012 een MAU-verzoek heeft ingediend dat is afgewezen 1. Wanneer ook voldaan is aan de laatste twee voorwaarden, kan de gemeente mogelijk een beroep doen op de MAU. Zie het stroomschema in bijlage 2 voor een nadere toelichting. Volledig of verkort verzoek? Indien uw gemeente voor de MAU in aanmerking wil komen en verwacht aan alle vijf de voorwaarden te voldoen dan moet u een volledig verzoek indienen. Een uitzondering hierop betreft gemeenten aan wie eerder een MAU-uitkering tot en met 2012 is toegekend. Over deze uitzondering vindt u verderop in deze paragraaf meer informatie. De dienstverlening aan gemeenten wordt dit jaar verbeterd met de mogelijkheid een verkort verzoek in te dienen. U kunt daarvan gebruik maken als uw gemeente voldoet aan de voorwaarden 1-3 en u van mening bent dat uw gemeente niet voldoet aan voorwaarde 4 en/of 5. De TC zal bij de beoordeling van het verkort verzoek als uitgangspunt hanteren dat zij alleen de informatie opvraagt die zij nodig heeft om de conclusie van uw college met betrekking tot de voorwaarden 4 en 5 op aannemelijkheid te beoordelen. Indien de TC uw analyse deelt zal zij adviseren het MAU-verzoek af te wijzen. In dat geval staat de mogelijkheid weer open om (onder de gebruikelijke voorwaarden) een beroep te doen op de IAU over 2013, 2014 en/of 2015. Als de TC -anders dan uw college- meent dat u (mogelijk) wel aanspraak kunt maken op MAU, zal zij u vragen alsnog de extra informatie te leveren die behoort bij een volledig verzoek en, indien nodig, een verbeterplan op te stellen. De mogelijkheid om een verkort verzoek in te dienen, staat ook open voor de gemeente waaraan in 2009 een MAU-uitkering over 2009-2011 (later verlengd tot 2012) is toegekend. Indien dit voor uw gemeente geldt, dan kan u in eerste instantie dus ook volstaan met het indienen van een verkort verzoek. U hoeft pas extra informatie en een verbeterplan aan te leveren indien op grond van inhoudelijk onderzoek is vastgesteld dat het tekort niet volledig het gevolg is van 1 Als een MAU-verzoek in 2011 of 2012 is afgewezen, dan kan de gemeente respectievelijk over de jaren 2011-2013 of 2012-2014 (onder voorwaarden) weer een beroep doen op de incidentele aanvullende uitkering. Indien deze gemeente van mening is dat de situatie zodanig is veranderd dat (inmiddels) wel een beroep op de MAU kan worden gedaan, kan zij uiteraard besluiten (weer) een MAU-verzoek in te dienen. Pagina 2 van 6
een verdeelstoornis. Mocht het college zelf al van mening zijn dat het tekort niet alleen verklaarbaar is vanuit een verdeelstoornis, dan kan het raadzaam zijn om het opstellen van een verbeterplan alvast ter hand te nemen. Dit kan de afwikkeling van het MAU-verzoek bespoedigen, indien het inhoudelijk onderzoek de mening van het college bevestigt. Ondersteuning bij de cijfers De TC wil in samenwerking met SZW gemeenten faciliteren met de tool MAU 2013-2015. De TC streeft ernaar deze tool uiterlijk eind januari op haar website (www.toetsingscommissiewwb.nl) te plaatsen. Met deze tool kunt u zien op welke gegevens van SZW bovenstaande verwachting over het mogelijk voldoen aan de voorwaarden 1-3 is gebaseerd. U kunt er tevens zelf uw saldo van bestedingen en baten in 2012 invoeren om te bezien of uw tekort in dat jaar boven de voor 2012 geldende drempel van 2,5% ligt. Indien u een MAU-verzoek wilt indienen, dan wordt van u verwacht dat u zich voor een inschatting van het toekomstige tekort (voorwaarde 4) en van het effect dat een eventuele verdeelstoornis op het opgetreden tekort kan hebben (voorwaarde 5), baseert op de eerder genoemde tool MAU 2013-2015. Dit kan u veel werk besparen. Daarnaast zorgt het ervoor dat gemeenten ten aanzien van deze berekeningen zoveel mogelijk gelijke uitgangspunten hanteren, zodat de TC uw situatie ook beter kan beoordelen. Hierbij geldt dat u zelf verantwoordelijk blijft voor het correct indienen van een MAU-verzoek. Bent u van mening dat de in de tool opgenomen cijfers of conclusie niet correct zijn, neem dan contact op met het secretariaat van de TC. Tot slot Een verzoek om een MAU-uitkering over 2013-2015 dient uiterlijk op 31 maart 2013 door de TC te zijn ontvangen. Aan gemeenten die een verkort verzoek kunnen indienen, wordt gevraagd dit verzoek zo mogelijk eerder in te dienen zodat de TC zo snel mogelijk kan beoordelen of terecht een verkort verzoek is ingediend en het proces niet teveel vertraging oploopt indien dat niet het geval is. Voor meer informatie over de MAU, de aanvraagprocedure en de formulieren voor het indienen van een verzoek kunt u terecht op de site van de TC (www.toetsingscommissiewwb.nl). Hier vindt u ook de contactgegevens van het secretariaat van de TC. Ik hoop u met deze brief voldoende geïnformeerd te hebben. Hoogachtend, de Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, namens deze, mw. dr. I.D. Nijboer Directeur Pagina 3 van 6
Bijlage 1 Toelichting voorwaarden MAU 2013-2015 Ad 1. Toepassing objectief verdeelmodel in de referteperiode Er kan alleen sprake zijn van een meerjarig tekort als gevolg van een verdeelstoornis, zoals bedoeld onder de MAU, als een gemeente in elk van de drie refertejaren (in dit geval 2010-2012) geheel of ten dele is gebudgetteerd met toepassing van het objectief verdeelmodel. Om een beroep te kunnen doen op de MAU moet een gemeente dus in elk van de jaren 2010-2012 zijn ingedeeld in de categorie grote of middelgrote gemeenten 2. Bij gemeenten waar sprake is van een herindeling na 1 januari 2010 moet ten minste een van de gemeenten waaruit de gemeente is ontstaan aan deze eis voldoen. Volgens de gegevens van SZW voldoet uw gemeente aan deze voorwaarde. Ad 2. Tekort minstens 6,7% in 2010 en 2011 en minstens 2,5% in 2012 Om aanspraak te kunnen maken op de MAU moet het tekort in de drie refertejaren steeds boven de daartoe vastgestelde drempel liggen. Deze drempel bedraagt in 2012 2,5% van het toegekende budget. In 2010 en 2011 is de drempel verhoogd tot 6,7% als gevolg van de conjunctuurbandbreedte uit het bestuursakkoord 2007-2011. In het geval van een herindeling na 1 januari 2010 worden de tekorten/overschotten van de gemeente vóór die herindeling bepaald op basis van het totaal voor de gemeenten waaruit de betreffende gemeente is ontstaan. De berekening van het tekort of overschot in 2010 en 2011 dient gebaseerd te zijn op gegevens die overeenkomen met de door de accountant gecertificeerde SiSa-verantwoording. Voor 2012 kunt u in dit stadium uitgaan van de meest betrouwbare voorlopige cijfers. Volgens de gegevens van SZW bedroeg het tekort van uw gemeente in 2010 en 2011 ten minste 6,7% van het toegekende budget als bedoeld in artikel 69 van de WWB. SZW heeft nog geen zicht op de overschotten en tekorten in 2012. Voor een mogelijk beroep op de MAU 2013-2015 moet het tekort van uw gemeente in 2012 ten minste 2,5% van het toegekende budget bedragen. Ad 3. MAU 2011-2013 of 2012-2014 Anders dan de IAU hoeft de MAU niet jaarlijks te worden aangevraagd. Dit betekent dat een gemeente die al een meerjarige aanvullende uitkering krijgt, niet nogmaals een beroep hoeft te doen op de MAU. Dit betreft de gemeenten waaraan in 2011 (over 2011-2013) of 2012 (over 2012-2014) een MAU is toegekend. Pas wanneer de uitkeringsperiode van drie jaar is verstreken, kan het college -op basis van de huidige wetgeving- een nieuw uitkeringsverzoek indienen. Ad 4. Toekomstig tekort Voor het recht op MAU is van belang dat (naar verwachting) de tekortsituatie ook in 2013, 2014 en 2015 zal voortduren. Daarom wordt een gemeente die een MAUverzoek 2013-2015 indient gevraagd aannemelijk te maken dat hiervan in de genoemde jaren sprake zal zijn. In de tool MAU 2013-2015 zal de TC u handvatten aanreiken voor de beoordeling van deze voorwaarde. 2 Uit de specificatie bij de beschikkingen met de voorlopige budgetten 2010, 2011 en 2012 blijkt in welke gemeentegrootteklasse uw gemeente in die jaren is ingedeeld. Pagina 4 van 6
Ad 5. Effect verdeelstoornis De MAU is bedoeld voor gemeenten die meerjarig tekortkomen op het toegekende budget als gevolg van een verdeelstoornis in het objectief verdeelmodel. In de regelgeving is met ingang van 1 januari 2013 vastgelegd dat voor recht op de MAU de verdeelstoornis meer dan 5% van het tekort moet verklaren. De MAU is niet bedoeld voor situaties waarin het tekort marginaal (voor minder dan 5%) is veroorzaakt door een verdeelstoornis. In de tool MAU 2013-2015 stelt de TC de berekening van het maximale effect van een eventuele verdeelstoornis beschikbaar die zij in het kader van de pre-toets hanteert. Pagina 5 van 6
Bijlage 2 Stroomschema MAU 2013-2015 Pagina 6 van 6