Bekijk de afbeelding. De bloem van een anemoon gaat open. Een zeeanemoon spreidt zijn tentakels. Is er in dit verhaal sprake van gedrag? Leg uit.



Vergelijkbare documenten
Samenvatting Biologie Hoofdstuk 9 - Gedrag

Samenvatting Biologie Gedrag

Samenvatting Biologie Gedrag

In zintuigcellen (receptoren) ontstaan onder invloed van prikkels impulsen, zenuwcellen conductoren) geleiden en verwerken impulsen.

Diergedrag vmbo-b12. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

3,7. Samenvatting door een scholier 1551 woorden 15 maart keer beoordeeld

Diergedrag vmbo-kgt12. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

Conflictsituatie =gedragssystemen die tegelijkertijd opgewekt worden(voortplanten & prooi zijn)

Hoofdstuk 1 Paragraaf 1 alles wat dieren en mensen doen of laten. een actie van binnen af (binnen het individu) waarop

Voortplanting bij dieren vmbo-b34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

Reflectiekaart. Vooraf: Wat moeten ze kunnen: Wat moeten ze kennen: Omschrijf wat kinderen volgens jou moeten kennen en kunnen

Praktische opdracht Biologie Ethologisch onderzoek

Beestige Buren. Voorbereiding in de klas

voorbeeldhoofdstuk havo biologie

Bosmuseum Gerhagen Zavelberg Tessenderlo

2. Hoe wordt gedrag. veroorzaakt?

auteurs ARTEUNIS BOS MARIANNE GOMMERS ONNO KALVERDA RUUD PASSIER THEO DE ROUW GERARD SMITS BEN WAAS RENÉ WESTRA

Samenvatting Biologie Hoofdstuk 6 + 9: Regeling en Gedrag

Veranderingen waarop je kunt reageren, heten prikkels. Als een prikkel van buiten het organisme komt, noem je dat een uitwendige prikkel.

DIERGEDRAG IN ARTIS. Lespakket diergedrag voor bovenbouw vmbo VERWERKING

Introductieles. Vogels in de klas. groep 5/6. Handleiding leerkracht. Inhoud in het kort. Kerndoelen. Lesdoelen

Bosmuseum Gerhagen Zavelberg Tessenderlo

Examen VMBO-GL en TL-COMPEX

WIE DURFT MIJ BETER TE LEREN KENNEN? WIE DURFT MIJ BETER TE LEREN KENNEN?

4 HAVO thema 8 Gedrag EXAMENTRAINER OEFENVRAGEN

KRUISWOORDRAADSEL 1: WILDE DIEREN

Samenvatting door J woorden 14 oktober keer beoordeeld. Samenvatting hoofdstuk 1 gedrag. Paragraaf 1 communicatie. Iets duidelijk maken

Voortplanting bij dieren vmbo-b34

Speluitleg: Gebruik bij de speluitleg het bestand Hoe wordt het spel gespeeld op

4 Gedrag. 4.2 Aapt een aap echt na? 4.4 Hoe leven dieren samen in een groep? 4.1 Opdrachten Opdrachten

Tekst lezen en verwijswoorden begrijpen

Schrijf alleen de hoofdletter van het goede antwoord op. Tenzij anders vermeld, is er sprake van normale situaties en gezonde organismen.

Voorplanting bij dieren vmbo-kgt34. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

Je school vogelvriendelijk! Voor vogel én mens

Broedvogelinventarisatierapport. Heseveld, Nijmegen. Marc de Bont Nijmegen, juli 2012

Dieren 2. Cursus Natuurgids

,:,- ::s (\') ., - n. -==-. (\) ==} (\) (\) (ih. (\) (h. b,. (\)

4 b HAVO. biologie voor jou leeropdrachtenboek

Lesboek VMBO 3/4 & HAVO 3

Start: Welk dier hoort bij...?

Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken

DIERGEDRAG IN ARTIS. Lespakket diergedrag voor bovenbouw vmbo VERWERKING

De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 18 februari Beste natuurliefhebber/- ster,

Samenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 1 en 2

Gedrag van dieren. Waarom doet een dier wat het doet? Lesbrief

Examen HAVO - Compex. biolgie

Er worden bij de opdrachten geen vragen gesteld met pasklare antwoorden. De leerlingen

Je school vogelvriendelijk! Voor vogel én mens

Vogels All rights reserved by C.J.F. Evers.

Bijlage VMBO-KB. biologie CSE KB. tijdvak 1. Deze bijlage bevat informatie. KB-0191-a-13-1-b

Je school vogelvriendelijk! Voor vogel én mens

vis in stukjes aan te bieden. Daarna kan je het effect op de gezondheid van de roofvissen bestuderen.

Eindexamen biologie compex vmbo gl/tl I

Kids-Gea! Maak een merelnest kijk op pagina 4. Alles over merels op pagina 2. Kijk op pagina 6 en 7 voor leuke activiteiten

Thema dieren. Deze werkbundel is van:

BIJLAGE 3: ZANG EN GELUIDEN

!!!!"### " $% + " $% -""!. /"0%. + %"" 1 "" 3 '$ + * + + * +1 5*!! 1"! '!' 5%!.* " " "!.%%"!%%!-8! " $% *8! %! 9: $% !$!!

Spel 0 Adam woont in het paradijs. God praat elke dag met Adam. Hij mag alle dieren een naam geven. Wij gaan Adam helpen.

De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 3 en donderdag 5 maart 2015

M BMP.^ytfci^ L ' ^ A

Vogelzang: waarom zingen vogels en

inhoud blz. 1. Soorten 3 2. Zo herken je een insect 4 3. Insecten en hun jong 6 4. Vijanden Meer insecten Filmpjes 15 Pluskaarten 16

Raar, maar waar! deel 1. groep 3 en 4

Woordweb. Dit woordweb hebben wij met zijn drieën in week 1 gemaakt. Het gaat over gedrag. We hebben goed nagedacht over waar wat moet.

Voorbereiding post 3. Vogels op reis Groep 1-3

De Groenzoom Struweelvogels

1 Gedrag Natuurlijk gedrag Afwijkend gedrag Afsluiting 14

Vogelzang: waarom zingen vogels en hoe herken je ze aan hun zang?

Je leeft samen. Ruim 80% van de wereldbevolking is religieus. In de oertijd leefden mensen al in groepen. BASISSTOF EXTRA BASISSTOF SAMENVATTING 94

Begrippen hoofdstuk 8.

Oefenstencil opdrachten ter voorbereiding op het SE1. Cellen Kattenziekte

Rode bosmier SOORTEN MIEREN

Opmerking voor de docent. Dieren determineren. Werkwijze

Module: Leren (en) veranderen - h45. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

Rivierenhof. Handleiding. Opgesteld door de domeinwachters. >> Ontdekkingstocht voor het 1, 2 en 3 leerjaar. Tjakkie de specht Ontdekt de lente

NME-leerroute Vogels in het Wandelbos

Verslag Biologie Ethologie rat

SPREEKBEURT VINK VOGELS OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN. l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n

Voorbereiding post 5. Iedere vogel zijn eigen plekje Groep

GERHAGEN WERKBLADEN. Lager Onderwijs Derde Graad. Havik

dieren in de dierentuin

Bosuilen 34 jaar geteld in Noord-Kennemerland

LESBRIEF ROOFVOGELS VAN DICHTBIJ. Een uitgave van de Werkgroep Roofvogels Nederland

= een stuk grond met fruitbomen. = hard materiaal dat uit de grond komt en waar je mee kunt bouwen.

Aquarium. Groep 6, 7 en 8 van het basisonderwijs

de aap hoe ziet het jong van het dier eruit en hoeveel jongen krijgt het dier? wat is er speciaal aan het dier?

l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n SPREEKBEURT LACHDUIF VOGELS OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN

Kaartenset gewervelde dieren

Werkbladen Hondengedrag: Kalmerende signalen

Van eitje tot vlinder

Over haaien, vissen en bruinvissen. Leerlingen ontdekken het verschil tussen hondshaaien, bruinvissen en vissen.

flamingo Klasse vogels

Nectar 4 e editie, leerjaar 1, havo/vwo

Darwin en de evolutieleer

Meerkeuzevragen Schrijf alleen de hoofdletter van het goede antwoord op.

HET STOKSTAARTJE. Aardmannetje

Docentenhandleiding Onderzoek Leefomgeving

Geluid. Voortplanting

Ordening. Bacteriën Schimmels Planten Dieren

4. Hoeveel rupsjes verdwijnen per dag in het opengesperde bekje van een jong koolmeesje?

Transcriptie:

Naam:. Groep: Datum: 1. Wat is gedrag? Bekijk de afbeelding. De bloem van een anemoon gaat open. Een zeeanemoon spreidt zijn tentakels. Is er in dit verhaal sprake van gedrag? Leg uit. Antwoord:..

Vraag 2 Bij de kleine plevier komt schijnnesteldrang voor. Dit houdt in dat een mannetje en een wijfje samen nestkuiltjes maken, waarbij ze onder andere een gedrag vertonen dat lijkt op de aflossing tijdens het broeden. In deze schijnnestkuiltjes zijn echter nog geen eieren aanwezig. In de afbeelding is te zien hoe het mannetje tijdens een schijnaflossing zijn vleugels opvallend als een parapluutje uitspreidt over het wijfje dat schijnnestelgedrag vertoont. Bij welk gedragssysteem hoort het schijnnestelen van de kleine plevier? a. bij balts b. bij broedzorg c. bij territoriumgedrag Antwoord:.

2. Hoe wordt gedrag veroorzaakt? Beantwoord de volgende vragen. Een roodborstje valt een indringer met een oranjerode borst aan. Een oranje rode pluk wol wordt net zo fel aangevallen als een levende soortgenoot. Wat is de sleutelprikkel voor de aanval? Dreighouding roodborstje Antwoord:...

Vraag 2 In onderstaande afbeeldingen staan drie voorbeelden van gedrag. Noteer van elk voorbeeld de inwendige prikkel (de motiverende factor) en de uitwendige prikkel. Antwoord: Futen Nachtpauwoog Merel Sperwer Inwendige prikkel Uitwendige prikkel

Vraag 3 Stekelbaarzen verdedigen een broedterritorium. Wat is het nut van zo'n territorium? Antwoord: d Vraag 4 Een stekelbaarsvrouw legt per gram lichaamsgewicht weinig eieren, maar die zijn wel erg groot. Een haring legt heel veel kleine eieren. Waarom heeft de ene soort veel kleine eieren, terwijl een andere soort een klein aantal grote eieren legt? Antwoord: Vraag 5 Een vechtstier is kleurenblind. Wat is voor dit dier een signaal voor de aanval op de stierenvechter? Antwoord:. Vraag 6 De alarmroep van verschillende soorten vogels is vrijwel gelijk. Welk nut heeft het dat het alarmsignaal niet erg soortspecifiek is? Antwoord: e l in de buurt weet meteen dat er onraad is. Vraag 7 Gedrag hangt niet alleen samen met signalen, maar ook met motivatie. Wat versta je onder motivatie? Antwoord:. Vraag 8 Waarom willen we sommige dieren, zoals kuikentjes en poesjes, graag vertroetelen? Antwoord:.

3. Hoe wordt gedrag bepaald? Waarom zijn eeneiige tweelingen zo geschikt om na te gaan of een bepaalde gedragsuiting op genetische gronden berust of niet? Antwoord: Vraag 2 Er worden wel eens leeuwen thuis opgevoed om ze later in de Afrikaanse natuur weer los te laten. Deze leeuwen moeten eerst uitgebreid worden getraind in de jacht. Wat zegt dit over de invloed van de erfelijkheid op het gedrag van leeuwen? Antwoord:.

Vraag 3 Hieronder staat een aantal voorbeelden van gedrag. Welke hiervan is erfelijk bepaald? a. Een aap vangt mieren met een grassprietje. b. Een mens snuit zijn neus. c. Een pinguïn zit te broeden. d. Een mens krijgt kippenvel bij het zien van een foto van een sneeuwlandschap. Antwoord:.

4. Sociaal gedrag Bij statenvormende insecten vindt.verdeling plaats. Vraag 2 Wat is het gevolg van baltsgedrag? Antwoord:.. Vraag 3 Wat betekent het woord: bronsttijd? Antwoord:.

5. Gedrag bij de mens Bij de wenkbrauwgroet trek je je wenkbrauwen snel even op, terwijl je iemand aankijkt. Waarom wordt deze groet opgevat als een sterk argument ten gunste van de erfelijke basis van bepaalde menselijke gedragingen? Antwoord:.

6. Verrijkingsstof Jonge vinken leren een deel van hun zang voordat ze zelf kunnen zingen. Het hierbij betrokken leerproces is een vorm van inprenten. Wat is inprenten? Antwoord:.. Vraag 2 In Engeland zette de melkboer 's morgens flessen melk voor de deur van zijn klanten. Een mees ontdekte, dat hij de capsules stuk kon pikken en zo bij de melk kon komen. Andere mezen zagen dit en volgden het voorbeeld. Hoe noem je dit leerproces? Welk voordeel heeft het? Antwoord:..

Vraag 3 Een vogelverschrikker werkt meestal maar kort. Daarna trekken de vogels zich er niets meer van aan. Welk leerproces speelt hier de hoofdrol? Antwoord:... Vraag 4 Zanglijsters zijn dol op huisjesslakken. Ze zijn niet sterk genoeg om het slakkenhuis met de snavel open te breken. De lijster pakt met de snavel een slak bij de rand van de opening van het huis en mept daarmee net zo lang op een steen tot het huis breekt. Een bepaalde zanglijster ziet herhaalde malen hoe andere zanglijsters deze aambeeldtechniek uitvoeren, maar neemt de techniek niet over. Welk leerproces ontbreekt in dit geval bij deze zanglijster? a. gewenning b. imitatie c. inprenting d. conditionering Antwoord:.