Schoolgids 2015-2016. Compleet onderwijs voor vmbo-t havo vwo



Vergelijkbare documenten
Schoolgids Compleet onderwijs voor vmbo-t havo vwo

de volgende stap... Informatie voor de ouders Compleet onderwijs voor vmbo-t havo vwo

Stap je toekomst in... Informatie voor de leerlingen. Compleet onderwijs voor vmbo-t havo vwo

IVKO-school voorlichtingsavond keuzetraject maandag 10 februari Van 2 naar 3 Kiezen is een kunst

Informatieboekje leerjaar 2

Informatieboekje leerjaar 2. Vakkenpakket TL 3 kiezen

Dit boekje is bedoeld voor de nieuwe brugklasser van het Nieuwe IJsselcollege! Het is belangrijk dat je ouder(s)/verzorger(s) meelezen.

Informatie Mavo Examentraject

Toelichting bij PTA opleiding vmbo-tl

Overgangsnormen

Informatiebrochure. Ouders 3 VMBO-T Leerlingen. Vakkenpakket 4 vmbo -T

INHOUD VAN DE AVOND AANLEIDING DE TWEEDE FASE; EXAMENPROGRAMMA PROFIELEN TABELLEN TIJDPAD

Welkom. LOB-informatieavond Klas 2 MAVO. Dinsdag 17 november 2015

Schoolgids Compleet onderwijs voor vmbo-t havo vwo

De informatie betreft alleen het mavo-traject, omdat dat traject al vanaf de 9e klas start met een vakkenpakket.

Profielkeuze M. van den Bremer, decaan bovenbouw havo/vwo

Voorlichting Voortgezet Onderwijs

OP WEG NAAR KLAS 4HAVO

REGELING CIJFERGEVING/BEOORDELING EN BEVORDERINGSNORMEN. Stedelijk Dalton College Alkmaar schooljaar

Van Mavo-4 naar Havo-4

ALGEMEEN DEEL VAN HET PROGRAMMA VAN TOETSING EN AFSLUITING TL HAVO - VWO

VOORLICHTINGSBROCHURE BOVENBOUW. Leerwegen in klas 10, 11 en 12. Niveaubepaling in klas 9. Tweede fase HAVO/VWO. Vakkenaanbod in de bovenbouw

Bedoeling infoavond. Welkom INFORMATIEAVOND 3 HAVO de Tweede Fase. Historische achtergronden. Tweede fase. Veranderingen door invoering

Ouderavond Profielkeuze 3 HAVO

Voorlichting Voortgezet Onderwijs

KEUZEBEGELEIDING & PROFIELKEUZE KLAS 3

Christiaan Huygens College

Hardenberg Tel Coevorden. Your next step! Tel

De grootste uitdaging voor je hersenen vind je in Bergen.

Op het ARH Bergen leer je veel meer. Leren én inspireren. School voor voortgezet vrijeschoolonderwijs vwo, havo en vmbo-t

BEVORDERINGSREGLEMENT LESPLAATS ZUID-WEST COLLEGE Mavo 1 t/m 4, Mavo/Havo 1 en 2 en Havo 3

Stichtse Vrije School

Informatieavond HAVO 4. Welkom

Vrijeschool voor voortgezet onderwijs vwo, havo, vmbo-tl. Studiewijzer. 10th

Kiezen, ontdekken & doen!

Voorlichting Voortgezet Onderwijs

Sector- en pakketkeuze. voor ouders van leerlingen in 3 tl

Informatie. Examentrajecten Havo en Vwo. Rudolf Steiner College

Informatieavond leerjaar 3 Deel 1 aula. Christiaan Huygens College

KIESWIJZER Laar & Berg STROOMKEUZE VWO EN MYP PROFIELKEUZE HAVO PROFIELKEUZE VWO

1e klas: met vrienden en vriendinnen van de basisschool in één klas

Overgangscriteria. Indelingscriteria. Overplaatsingscriteria

H A V O 4 S P E C I A L

REGELING CIJFERGEVING/BEOORDELING EN BEVORDERINGSNORMEN. Stedelijk Dalton College Alkmaar schooljaar

Profielkeuze 3 Havo. 22 november 2018

Decanaat Lekkerkerk. Loopbaanoriëntatie en begeleiding in VMBO-BK2. Loopbaan Oriëntie en Beroep (LOB)

Maatschappijleer 2 Vrije deel Kunstvak Kunstvak Kunstvak Kunstvak

KEUZEBEGELEIDING KLAS 3

SCHOOLJAAR Verder na de derde klas Voor ouders en leerlingen van de derde klas vmbo-tl. Saadet Ertas, decaan

KIESWIJZER LAAR & BERG Stroomkeuze vwo en MYP Profielkeuze havo Profielkeuze vwo

Profielkeuze 4 MAVO

PAKKETKEUZE EN LOOPBAAN ORIËNTATIE

PROFIELKEUZE havo (presentatie van de voorlichtingsavond)

Profielkeuze. 2 en 3 MAVO

completer is beter Meer weten? = leren + U heeft nu een beeld van onze school, en misschien wilt u daarom nog meer weten.

Determinatieavond leerjaar 2

Je voelt je snel thuis op het Sondervick

Stichtse Vrije School

KIESWIJZER LAAR & BERG

SCHOOLJAAR Verder na de derde klas. Voor ouders en leerlingen van de derde klas vmbo-tl. Marga Kloosterman, decaan

Welkom Profiel- en vakkenvoorlichting

Ouderavond Profielkeuze 3 VWO

Kies je voor CSW Bestevaêr?

Informatie. Mavo Examentraject

Profiel boekje gymnasium

KIESWIJZER LAAR & BERG

Ouderavond 3HAVO 12 januari 2016

Informatieavond 4 havo. dinsdag 6 september 2016

Studiewijzer. 11havo5

Na vmbo-t 4 naar havo 4

KIEZEN VOOR DE TOEKOMST

De Tweede Fase en Profielkeuze HAVO op het SMC

Welkom. Ouderavond klassen 3 h/v

Studiewijzer 10t 2018/2019

BROCHURE VERDER NA DE TWEEDE KLAS IN

Informatieavond 4 havo. maandag 4 september 2017

Vrijeschool voor voortgezet onderwijs vwo, havo, vmbo-tl. Studiewijzer. 10th

Bedoeling infoavond. Welkom INFORMATIEAVOND 3 vwo de Tweede Fase. Historische achtergronden. Tweede fase. Merkbare veranderingen

Handboek Loopbaanoriëntatie en Profielkeuze Havo/Vwo

Profielkeuze avond. Onno Mulder Teamleider 2-3 havo

Kies wat goed voelt

INFOBOEKJE KLAS

LEERWEGEN IN HET VMBO

OUDERAVOND LEERJAAR 2 WELKOM

Programma uur uur Tijdpad, maatwerk, profielen. Vanaf uur Vakvoorlichting Cam, BSM, BE, kunstvakken, Q-highschool

OP WEG NAAR HET EINDEXAMEN

Programma. Voorstellen Overzicht over het derde leerjaar Havo en VWO Profielen en dedecaan.net Profielkeuze traject Kennismaking met de mentoren

OP WEG NAAR HET EINDEXAMEN

Profielkeuze 3 (t) VWO. 22 november 2018

Informatieavond over de profielkeuze in de 3 e klas

DE WERELD WORDT GEMAAKT DOOR MENSEN DIE KUNNEN SAMENWERKEN. Leren én inspireren. School voor voortgezet vrijeschoolonderwijs vwo, havo en vmbo-t

VOORLICHTINGSAVOND. 3e klas havo en vwo. Donderdag 15 januari Welkom!

CM AK CM ECO EM Taal EM AK NG AK NG NAT NT

OVERGANGSPROTOCOL GEERT GROOTE COLLEGE AMSTERDAM

OUDERAVOND HAVO 3 09/10/2017. Zaanlands Lyceum

MELANCHTHON KRALINGEN. christelijke school voor mavo+ en vmbo JE BENT IEMAND, JE KUNT IETS EN JE HOORT ERBIJ

Je bent iemand, je kunt iets en. je hoort erbij KRALINGEN. Je kunt hier ook na school veel doen. Kleine, veilige en sfeervolle school

Kiezen in mavo 2. Cohort Park Lyceum Almere

Wessel Gansfortcollege vestiging Heerdenpad

Welkom Profiel- en vakkenvoorlichting

Transcriptie:

Schoolgids 2015-2016 Compleet onderwijs voor vmbo-t havo vwo

Informatie Adres Novalis College Sterrenlaan 16 5631 KA Eindhoven Correspondentieadres Novalis College Postbus 1073 5602 BB Eindhoven Contact De school is maandag t/m vrijdag telefonisch bereikbaar van 8:00 tot 16:00 uur. T 040-2969310 F 040-2969311 post@novalis.nl www.novalis.nl. Ziekmelding Absentie van leerlingen dient telefonisch vóór 8:30 uur te worden gemeld op de telefoonbeantwoorder 040-2969312 absentie@novalis.nl. Schoolleiding, rector, decaan, enz. De namen van functionarissen vindt u op de website www.novalis.nl. Bereikbaarheid De school is goed te bereiken met de auto en het openbaar vervoer, lijn 21, 22, 184 en 404, bushalte voor de school. Uitgave: september 2015 Het Novalis College maakt deel uit van de nationale en internationale vrijeschoolbeweging. Over de gehele wereld zijn thans ruim 800 vrijescholen. Inhoud 1 Voorwoord... 3 2 De school............................ 5 3 Pedagogische visie... 7 4 Vrijeschool en onderwijswetgeving... 9 5 Inrichting vh onderwijs/leertrajecten... 10 6 Dagelijkse onderwijspraktijk... 25 7 Kwaliteitszorg, leerlingbegeleiding... 31 8 Structuur en organisatie... 38 9 Financiën... 40 10 Landelijke instellingen... 43 Colofon Samenstelling: Novalis College Vormgeving: Kade 05, Eindhoven Fotografie: Bart van Overbeeke, foto archief Novalis College Drukwerk: Drukkerij Gianotten. Deze brochure is gedrukt op 100% recycled Reviva Print. 2 Novalis College Schoolgids

1 Voorwoord voor de leerling Je gaat een stevig deel van je leven naar school. Het is dus belangrijk dat je een school hebt waar je je fijn voelt. En een school waar je leert wat voor jou belangrijk is: ontdekken wat jij wilt gaan doen in je leven. Het Novalis College neemt je mee op ontdekkingsreis, omdat leren meer is dan kennis vergaren. Natuurlijk: kennis is een noodzakelijke basis. Noodzakelijk om te leven in onze maatschappij, waar kennis iedere dag nog belangrijker lijkt te worden. En al die kennis is op zichzelf boeiend en interessant, omdat iedereen nu eenmaal nieuwsgierig is naar alle antwoorden op al die vragen die wij ons blijven stellen. Maar ja, niet iedereen wil piloot worden, of architect. Dus wat wil jij? Wat wil jij -naast die verplichte kennis voor de examens- echt weten? Waar gaat jouw vuur van branden? Natuurlijk zijn we meer dan verzamelaars van kennis. We willen ook gezellig met andere mensen leven, en we willen ook graag iets bijzonders maken. Bewegen, creatief zijn, socializen: bij het Novalis werken we daar net zo hard aan. Zo zijn de klas en de school ook een belangrijke sociale omgeving, waarin je van alles kunt leren over hoe je met elkaar omgaat. Hoe je met al die mensen wilt omgaan om prettig te leven en prettig te werken. Ervaar dat leren eigenlijk een ontdekkingstocht is. Een reis naar jouw motieven en doel in jouw leven. Dan is school niet alleen onderwijs maar vooral scholè: een vrijplaats om jezelf te ontwikkelen. Voorwoord voor de ouders * Het Novalis College biedt onderwijs voor de examentrajecten vmbo-t, havo en vwo. En wij doen dat met een goed resultaat. Verder kent de school een integratieklas De Blauwe Bloem, voor leerlingen met een ZMLK-indicatie. Dit in samenwerking met Monseigneur Bekkersschool Eindhoven. Het Novalis College is met zo n 570 leerlingen bewust een kleine school. Een school waar iedereen elkaar kent. Zó houden wij het overzichtelijk, veilig en vertrouwd. De leerlingen voelen zich hier niet alleen gezien en gekend, ze zijn dat ook daadwerkelijk. In hun resultaten en in hun doen en laten. In de turbulente puberteit geeft dat een zeker houvast. Ook voor ouders. Het Novalis College werkt vanuit de pedagogiek van Rudolf Steiner: de vrijeschool. Steiner ontwierp een lespraktijk waarin een aantal uitgangspunten belangrijk zijn. Deze zijn terug te vinden in de verschillende hoofdstukken van deze schoolgids. Wij nodigen u graag uit hiervan kennis te nemen en mee te gaan in de ontdekkingsreis van uw zoon of dochter. * voor de leesbaarheid leest u in de schoolgids ouders, waar we ouders en verzorgers bedoelen. Voorwoord 3

Grondsteenspreuk Op deze plaats Waar de grond nog niet bebouwd was, Willen wij deze steen in de aarde leggen. Mogen de leerlingen Die de weg naar het Novalis College vinden Hun lichaam vormen Hun ziel ontwikkelen Hun geestesvuur wekken. Moge in de ontmoeting van de leerling, leraar en ouder Licht en liefde ontspringen, Opdat het goede wordt gedaan, De oorspronkelijkheid ontstaat, Het inzicht van een eigen oordeel rijpt. Moge de jonge mens hier De weg van zijn ster vinden, Het ware leren zoeken Zowel in ruimten buiten Als in diepten binnen. Dit spreken wij uit Om in de geest van Novalis In naam van het geesteslicht Een bijdrage te leveren Aan de ontwikkeling van de aarde. 4 Novalis College Schoolgids

2 De school Naamgeving Novalis, pseudoniem van Friedrich von Hardenberg (1772-1801), was naast denker en schrijver ook jurist en mijnbouwkundige. Hij schreef niet alleen over hoe hij de wereld zag, maar ook over hoe deze zou moeten worden. Als zijn missie zag hij de ontwikkeling van de aarde en de mens: zur Bildung der Erde sind wir berufen. In zijn korte leven heeft Friedrich von Hardenberg veel van mensen, hun oorsprong, hun ideeën en de aarde, de wetenschap, de techniek, de poëzie en verschillende andere kunsten leren kennen. Midden in zijn leven heeft hij ervoor gekozen om onder de naam Novalis zijn gedichten en boeken te publiceren. Novalis betekent hij die nieuw land klaarmaakt, zoals de zaaier het land klaarmaakt om te zaaien. Het nieuwe een kans geven, dat was voor de school de reden om voor deze naam te kiezen. Zoals Novalis nieuw land wil klaarmaken, zo geven wij in het Novalis College de leerlingen de kans om nieuwe zaken te ontdekken, zelfstandig te leren waarnemen en oordelen, goede doelen na te streven. Wij willen dat de leerlingen de buitenwereld concreet leren kennen, zichzelf ontdekken en kiemen voor de toekomst leggen. Dat doen we door een uitdagend lesprogramma aan te bieden waarin deze elementen zijn opgenomen. De school 5

Geschiedenis In 1972 werd in Eindhoven begonnen met vrijeschoolonderwijs. Vanaf 2000 is de afdeling voor voortgezet vrijeschool onderwijs losgekoppeld van de basisschool. De school voor voortgezet onderwijs kreeg de naam Novalis College, de basisschool behield de oorspronkelijke naam Vrije School Brabant. Vanaf 1 augustus 2000 is de school een scholengemeenschap voor vmbo-t, havo en vwo, waarvoor examens worden afgenomen. Daarnaast ontvangen de leerlingen een eindgetuigschrift voor gevolgde vrijeschool-onderdelen. Huisvesting Het gebouw aan de Sterrenlaan is een milieuvriendelijk gebouw. Dat betekent: gebouwd met gezonde materialen en zoveel mogelijk natuurlijke materialen. Maar ook dat bij de sloop van het gebouw de materialen weer opgenomen kunnen worden in de natuur. Daarom is gekozen voor organische materialen en materialen die hergebruikt kunnen worden, zoals houtskeletbouw, aftimmering van bamboe, trappen en leuningen van eikenhout, gebruikte baksteen voor de buitengevels, staal als dakbedekking, leemstuc wanden en plafonds, stro, vlaswol en papierpulp als isolatie, wilgentenen als afscherming. Er zijn maatregelen genomen om het verbruik van fossiele energiebronnen en drinkwater zoveel mogelijk te beperken: zonnecellen voor het opwekken van elektriciteit, zonnecollectoren voor het opwarmen van water om te douchen, daglichtregeling voor de verlichting, zonwering die aan de buitenzijde zit en toch veel licht doorlaat, opslag van warmte in de bodem en het opvangen van regenwater voor het spoelen van de toiletten (grijswatercircuit). Daardoor kunnen de installaties kleiner worden, zodat een beperking ontstaat van fossiel energiegebruik, ruimtebeslag, geluidsproductie en elektromagnetische straling. Het is een gebouw waarin leerlingen zich veilig en thuis voelen; een plaats die uitnodigt om elkaar te ontmoeten. 6 Novalis College Schoolgids

3 Pedagogische visie Ontdekken is leren Pedagogische visie vrijeschool Het Novalis College is een vrijeschool voor voortgezet onderwijs. De vrije school werkt vanuit de antroposofie, die de filosoof Rudolf Steiner (1861 1925) heeft ontwikkeld. Rudolf Steiner was ook direct betrokken bij de eerste Nederlandse vrijeschool, die in 1923 in Den Haag is opgericht. Buiten Nederland kent men de vrijescholen onder naam Waldorf, wereldwijd in 60 landen actief. De pedagogische visie van de vrijeschool komt voort uit de antroposofie. Het woordje vrije staat daarin voor de individuele vrije wil die ieder kind heeft en mag ontwikkelen. Centraal staat dan ook de persoonlijke ontwikkelingsweg van elk individueel kind. De kern van de onderwijsvisie van de vrijeschool is samengevat in het citaat Opvoeden is geen vat vullen, maar een vlam ontsteken. Alle activiteiten op school dragen bij aan de individuele ontwikkeling van de leerling. Wij streven daarbij naar evenwicht in de ontwikkeling van de wil, het gevoel en het denken. Zo krijgen cognitieve, kunstzinnige en sociale vorming gelijkwaardige aandacht. De ontwikkelingsmogelijkheden op een bepaalde leeftijd én de individuele mogelijkheden van de leerling bepalen samen de leerstof. Leeftijd en ontwikkelingsfase bepalen in feite de opbouw van het leerplan, waarmee de leerling zich kan ontwikkelen. Pedagogische visie 7

De wil spreken we in het vrijschoolonderwijs vooral in de kleuterperiode aan. Daarna ligt op de basisschool vanaf groep 3 (klas 1 bij de vrijeschool) de nadruk op het ontwikkelen van het gevoel. In het voortgezet onderwijs gaan we dan met het denken en het vrije individuele oordeelsvermogen aan de slag. Het ontdekken van de eigen mogelijkheden en idealen is een belangrijk onderdeel van de opvoeding. Om idealen en interesses te ontdekken, brengen wij leerlingen met zoveel mogelijk aspecten van onze cultuur en maatschappij in contact. Met zoveel mogelijk verschillende vakken en disciplines. Leerlingen volgen in de vrijeschool daarom veel vakken, met een evenwichtige verdeling van vakken op de gebieden wil, gevoel én denken. - Cultuurreis Marokko - 8 Novalis College Schoolgids

4 Vrijeschool en onderwijswetgeving Inpassing in wetgeving De scholen nemen sinds 2004 deel aan de reguliere examens voor havo en vwo. Vanaf 2015 worden ook reguliere examens voor vmbo-t afgenomen. Lwoo-licentie De school beschikt over een lwoo-licentie. Dit is het laatste jaar dat deze licentie bestaat. Lwoo staat voor leerwegondersteunend onderwijs. Indien een school de licentie verkrijgt om dit onderwijs aan te bieden, krijgt zij extra geld om leerlingen, die daartoe via een toewijzingsprocedure geïndiceerd zijn, extra ondersteuning te bieden bij hun onderwijs. Deze extra ondersteuning kan bijvoorbeeld bestaan uit individuele begeleiding, onderwijs in kleinere groepen of extra hulp in de klas. Vrijeschool en onderwijswetgeving 9

5 Inrichting van het onderwijs/leertrajecten Uitgangspunten van het Novalis College Goed examengericht onderwijs Basisgedachte: ontwikkelingsstof passend bij de leeftijdsfase van de leerling. De ordening en het aanbod van de ontwikkelingsstof wordt ontleend aan de ontwikkelingspsychologie van de leerling en de klas. Cognitieve, kunstzinnige en sociale vorming zijn gelijkwaardige elementen in het onderwijs. Daardoor kunnen leerlingen zich evenwichtig ontplooien op het gebied van denken, beleven en doen. Veilige sfeer: als leerling kun je jezelf zijn is een veel gehoorde uitspraak van oud-leerlingen. Leerlingen stimuleren bij te dragen aan een menselijke samenleving en aan de gezondheid van de aarde. Een enthousiast lerarencollege, betrokken bij de ontwikkeling van de leerlingen. Drieweeks hoofdonderwijs, iedere eerste twee lesuren van de schooldag met thema s als sterrenkunde, ontdekkingsreizen, cartografie, Middeleeuwen, poëtica, het Parcival-epos, enz. Seizoensgebonden jaarfeesten brengen extra kleur en ritme in het schooljaar. Toneel, beeldend vormen, euritmie (bewegingskunst op muziek of woord), muziek en koorzang voor leerlingen. Pas in de tweede fase kiest iedere leerling een specialisatie. 10 Novalis College Schoolgids

Meerdere stages van een of meerdere weken (winkelstage in het klas 9, maatschappelijkeen sociale stage in klas 10, industriële stage in klas 11). Niet alleen een vmbo-t, havo of vwo diploma, maar ook een eindgetuigschrift van de vrijeschool met een beschrijving van kennis, kwaliteiten en vaardigheden. Grote participatie van ouders. Ouders krijgen de mogelijkheid om actief mee te denken en mee te doen. Portfolio s van een aantal vakken. Presentaties in een aantal jaren, waaronder de presentatie van het profiel werkstuk in klas 12. Lessen leren leren en planningsvaardigheden alsook sociale vaardigheden in klas 7 en klas 8. Loopbaanbegeleiding vanaf klas 9. Hoofdonderwijs Tijdens de eerste twee lesuren van elke schooldag hebben de leerlingen hoofdonderwijs. Gedurende drie weken is men intensief bezig met een thema van een (meestal) theoretisch leervak. De leraar houdt bij deze lessen rekening met het onderwerp, de ontwikkelingsfase van de leerlingen en de speciale eisen die bij een klas horen. De leerlingen werken opdrachten en lesstof in een schrift uit. Zij maken zelf hun lesboek en geven dat op kunstzinnige wijze vorm. Het hoofdonderwijs wordt afgesloten met een toets of opdracht. Vaklessen De brugklasfase (vmbo-t/havo, havo/vwo en vmbo-t (E) ambacht & kunst) duurt twee jaar. Het hoofdonderwijs en de vaklessen richten zich op de niveaus vmbo-t/havo en havo/vwo. Aan het eind van klas 8 komt de definitieve niveaubepaling. De vaklessen in klas 9 zijn gedifferentieerd in vmbo-t en havo/vwo. Vanaf klas 10 zijn alle vaklessen op niveau vmbo-t / havo / vwo. Het hoofdonderwijs is klassikaal gedurende de schoolloopbaan. Huiswerk Op het einde van de dag verwerkt de leerling zelfstandig de stof van het hoofdonderwijs in het schrift. De lesstof komt nog eens langs; daardoor worden de verwerking en de verinnerlijking versterkt. Daarnaast is er het reguliere huiswerk voor de andere vakken. In latere jaren neemt het huiswerk meer tijd in beslag. Bijzondere vakken De lesstof is niet alleen bepaald vanuit de exameneisen. Lesstof wordt gezien als ontwikkelingsstof waaraan de jonge mens zich kan ontwikkelen. Bovendien zijn er bijzondere vakken in het leerplan opgenomen: koorzang, euritmie (een bewegingskunst op gesproken woord en muziek), geologie, filosofie, architectuur, wiskundige geografie en een biografieperiode). Inrichting van het onderwijs/leertrajecten 11

Sectorwerkstuk In de 10e klas vmbo-t werkt de leerling aan een sectorwerkstuk. Eindwerkstuk In de 12e klas werkt de leerling aan een eindwerkstuk (profielwerkstuk) over een zelfgekozen onderwerp. Dit eindwerkstuk is aan een eindexamenvak gekoppeld; de leerling moet het werkstuk wetenschappelijk kunnen verantwoorden en op een praktisch-kunstzinnige manier beleefbaar maken. Met een openbare podiumpresentatie wordt dit onderdeel van de schoolloopbaan afgerond. Veel facetten van het vrijeschoolonderwijs komen hier samen. Als profielwerkstuk maakt dit eindwerkstuk deel uit van het schoolexamen. Werkweken en stages De werkweken en stages maken deel uit van het vrijeschoolprogramma en zijn gekoppeld aan de ontwikkelingsleeftijd en in klas 9 en 10 aan het hoofdonderwijs. Tijdens de werkweek gaat de mentor, samen met een collega en enkele ouders, met leerlingen werken aan het ontwikkelingsgerichte thema van dat leerjaar. Een overzicht van de verschillende werkweken. Klas 7: werkweek in de natuur Klas 8: werkweek in de natuur Klas 9: werkweek geologie (Zuid-Limburg, Ardennen, Vulkaan-Eifel); deze werkweek is gekoppeld aan het hoofdonderwijs aardrijkskunde. Klas 10: landmeten, gekoppeld aan het hoofdonderwijs wiskunde. Klas 10 vmbo-t: cultuurreis Klas 12: cultuurreis Stages Tijdens het leertraject op het Novalis College is het ook belangrijk dat leerlingen kennis maken met de maatschappij. Niet alleen tijdens de lessen en/of projecten, maar ook daadwerkelijk in de maatschappij via stages. Tijdens de lessen wordt hierop teruggekeken en de opgedane kennis toegepast waar het mogelijk is. In klas 9 : een winkelstage van twee weken. In klas 10 :een sociale stage van een of twee weken bij een zorginstelling. In klas 11 : een bedrijfsstage van twee weken bij een industrieel productiebedrijf. De leerlingen maken een portfolio van deze stage en de leerlingen van klas 10 en klas 11 geven een presentatie waarin ze hun ervaringen vertellen aan medeleerlingen, ouders, leraren, stagebegeleiders en andere belangstellenden. 12 Novalis College Schoolgids

Religieuze oriëntatie De christelijk - religieuze grondhouding is in het hele vrijeschoolonderwijs te herkennen. Speciale aandacht krijgt de religieuze ontwikkeling bij de viering van de jaarfeesten en in de godsdienstlessen. In deze lessen komen o.a. biografieën van inspirerende persoonlijkheden aan bod. Ook aan de historische ontwikkeling van de grote godsdiensten wordt aandacht besteed. Daarnaast komen vrije onderwerpen aan de orde die aansluiten bij de actualiteit en appelleren aan een algemeen-menselijke grondhouding. Intercultureel onderwijs In dit kader is het samenleven met verschillende culturen een terugkerend thema. In ons onderwijs proberen wij bij de leerling een openheid voor verschillende culturele achtergronden te stimuleren. Aspecten van de multiculturele wereld komen in de diverse lessen aan de orde. De school kent sinds 2012 een uitwisselingsproject met een lycée in Marokko. Jaarfeesten Door het vieren van de jaarfeesten kan de verbondenheid van de mens met de natuur ervaren worden en het ritme in de wisseling van de seizoenen. Ook krijgt door het vieren van de jaarfeesten de school als sociale gemeenschap gestalte, de leerlingen spelen bij de organisatie en uitvoering van de jaarfeesten een grote rol. Inrichting van het onderwijs/leertrajecten 13

Rond Michaëlsdag (29 september) is er voor de leerlingen een activiteitenprogramma in het kader van Waldorf One World. Op de WOW-dag gaan leerlingen van veel vrijescholen in de wereld een dag iets doen ten behoeve van een goed doel. In de adventstijd is er op de vier maandagen voor Kerstmis een bijeenkomst van de school met muziek en gesproken woord en een kerstviering op de laatste schooldag voor Kerstmis. Leraren, leerlingen en ouders werken samen aan een toneelproject rondom het feest van drie koningen. Daarnaast viert de school Pasen en het St. Jansfeest; deze dag wordt bij voorkeur op 24 juni gehouden, maar kan om andere redenen op een andere dag in de week worden gehouden. Dit feest wordt met de ouders en leerlingen en alle medewerkers van de school gevierd. Werkweken In de werkweken gaan de leerlingen met hun mentor een week lang met elkaar op stap, aan de slag. Hierbij staat de sociale interactie en het samen ontdekken van een facet van onze wereld centraal. Te denken valt aan samen werken op een boerderij, geologische aspecten van het landschap ervaren, landmeten,. Beoordeling en verslaglegging Drie keer per jaar krijgt de leerling een rapport over de voortgang van de verschillende vakken. Aan het eind van het voltooid schooltraject ontvangt de leerling een eindgetuigschrift van de vrijeschool. Daarnaast krijgt de leerling een diploma als hij / zij dat gehaald heeft. Door middel van het leerlingvolgsysteem Magister kunnen ouders en leerlingen op de hoogte blijven van de voortgang. 14 Novalis College Schoolgids

De leertrajecten Het Novalis College biedt de volgende leertrajecten aan 1. vmbo-t (voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs theoretische leerweg) 2. vmbo-t (voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs theoretische leerweg) met het accent op ambacht & kunst (in 2015-2016 niet) 3. havo (hoger algemeen voortgezet onderwijs) 4. vwo (voorbereidend wetenschappelijk onderwijs) 5. D-klas: praktische stroom (deze leerweg is vanaf 1-8-2013 niet meer aanwezig. De huidige leerlingen maken de school af). 6. Blauwe Bloem: integratieklas voor leerlingen met een ZMLK-indicatie. Aanmelden via de Monseigneur Bekkersschool Eindhoven. Inrichting van het onderwijs / leertrajecten Klas 12 vwo examenklas Klas 11 havo examenklas vwo Klas 10 vmbo-t examenklas havo vwo Klas 9 vmbo-t havo/vwo Klas 8 vmbo-t ambacht & kunst vmbo-t/havo havo/vwo Klas 7 vmbo-t ambacht & kunst vmbo-t/havo havo/vwo Toelichting op de leertrajecten De leerlingen stromen in klas 7 (leerjaar 1) in op basis van vastgestelde aannamecriteria (zie website). De leerling wordt geplaatst in een vmbo-t/havo brugklas, een havo/vwo brugklas of de vmbo-t (E) ambacht en kunst klas. Deze laatste klas is een klas waarin leerlingen niet meer doorstromen naar een havo-profiel. Zij zitten gedurende vier jaar in deze vmbo-t klas en volgen een afgeslankt programma. Zie verder in deze schoolgids. Inrichting van het onderwijs/leertrajecten 15

Middenbouw (brugklasfase) vmbo-t/havo of havo/vwo Het aanbod van zowel de vaklessen als ook hoofdonderwijs is op het betreffende niveau. De teamleider middenbouw monitort de tussentijdse voortgang bij elk rapport. Waar nodig communiceert hij/zij hierover met mentoren en/of ouders. Aan de hand van het overgangsprotocol wordt bepaald of een leerling wordt bevorderd op zijn/haar niveau of doorstroomt naar een ander niveau. In klas 8 ontvangt de leerling na het 2e rapport een voorlopige niveaubepaling, waarmee hij/ zij de bovenbouw zal vervolgen. Na het 3e rapport volgt de definitieve niveaubepaling. Zowel na het 2e en 3e rapport informeert de teamleider middenbouw de ouders en indien nodig vinden er gesprekken plaats. Leerdoelen zijn: Omgaan met het werk. Het leren leren staat centraal in de brugklasfase. Hoe maak je een hoofdonderwijsschrift, hoe noteer je sommen, aandacht voor handschrift en de uiterlijke verzorging van het werk. Omgang met tijd. De leerling leert stapsgewijs om een planning te maken, bij te houden en waar nodig bij te stellen. Welke keuzen en overweging kun je daarin maken? In klas 7 en 8 is een lesuur hiervoor ingericht. Omgang met materialen en je omgeving. Aandacht voor de kwetsbaarheid van het gebouw. Materiaal doelmatig gebruiken. Schoonmaken en opruimen van je omgeving. Omgang met anderen. Hoe ga je op een respectvolle manier met verschillen om. Wat maakt jou anders dan mij? In het mentoruur wordt aandacht besteed aan sociale vaardigheden. 16 Novalis College Schoolgids

Omgang met jezelf. Doelen stellen, ontwikkelen van doorzettingsvermogen, verantwoordelijkheden nemen. Omgang met je eigen lichaam en geest. Voedsel, verzorging, hygiëne, leren reflecteren over het eigen handelen. Mentor De brugklas kent een tweejarig mentoraat. Een van de leraren is in klas 7 en 8 mentor van een klas. De taken van de mentor zijn: Begeleiding van de leerling. Voeren van kennismakings- en voortgangsgesprekken. Voortgang en welzijn van de leerlingen bewaken. Contacten tussen leraren, leerlingen en ouders onderhouden. Bespreken van de klas en/of individuele leerling in de lerarenvergadering. Mentorgesprekken houden en vervolgacties opstarten. Begeleiden en voorbereiden van activiteiten van de klas. Zorgvraag indiceren. In enkele gevallen is het nodig om een leerling intensiever te begeleiden door een leraar, anders dan de mentor. Dit is een persoonlijke mentor, die de leerling voor korte of langere tijd begeleidt. Brugklasfase vmbo-t (E) ambacht & kunst Leerlingen met een vmbo-t of gt advies, kunnen in aanmerking komen voor de vmbo-t (E) ambacht & kunst. Het leertraject van de vmbo-t (E) ambacht & kunst stroom biedt praktisch en ervaringsgericht onderwijs, dat aansluit bij de leefwereld en de talenten van de leerlingen. Het doet een beroep op hun aanwezige kwaliteiten en vermogens, waardoor hun zelfvertrouwen en motivatie groeit. Daarnaast wordt gewerkt aan een aantal vakken ten behoeve van de examens vmbo-t. Maximum aantal leerlingen: 22. De dag wordt begonnen met steeds 2 lesuren praktisch werk. Technische, ambachtelijke en kunstzinnige vakken worden telkens, gedurende een periode van drie weken, gegeven. In deze lessen wordt bij de leerlingen de interesse gewekt voor bepaalde onderwerpen. Tijdens deze praktische lessen wordt er ook passende theorie aangeboden, gekoppeld aan de exameneisen van het vmbo-t. Aansluitend volgen steeds 2 lesuren met meer theoretisch onderwijs. Tijdens deze periode maken leerlingen hun eigen werkboek. Op deze wijze kan er voldoende gedifferentieerd worden; elke leerling heeft zijn eigen tempo, aanpak en vorderingen. Daarnaast zijn er nog de vaklessen. Leerlingen die kiezen voor dit leertraject zullen afstuderen Inrichting van het onderwijs/leertrajecten 17

in de sector economie of zorg & welzijn. Zij ronden af in Nederlands, Engels, wiskunde, biologie, economie en een kunstvak naar keuze (tekenen, handvaardigheid of textiel). Biologie of economie kan in klas 9 vervangen worden door aardrijkskunde of geschiedenis. Hierin wordt dan ook examen gedaan. In leerjaar 7 en 8 zitten deze leerlingen apart in een brugklas. In leerjaar 9 en 10 zullen in sommige vaklessen zowel leerlingen uit de vmbo-t (E) ambacht & kunst als uit de reguliere vmbo-t stroom plaatsnemen. Vanaf klas 9 kent het Novalis College de volgende trajecten: Het vmbo-t traject De leerlingen krijgen alle lessen en het hoofdonderwijs aangeboden op vmbo-t niveau naast de praktisch-kunstzinnige- en bewegingsvakken. Afronding door middel van het vmbo-t diploma vindt plaats in klas 10. De leerlingen stromen daarna uit naar het MBO of zij kunnen doorstromen via een speciaal voorbereidingsprogramma naar havo. In klas 10 wordt dit besproken met de leerlingen. Leerlingen kunnen in de loop van de schoolloopbaan zich immers verder ontwikkelen en voor hen bestaat op deze wijze de mogelijkheid om vrijeschoolonderwijs te blijven volgen tot en met klas 12. Extra voorbereiding van ruimgeslaagde vmbo-t leerlingen naar klas 11 havo vindt in overleg met decaan/leraren plaats (zie overgangsprotocol: www.novalis.nl). Het vmbo-t traject in klas 9 en 10 Leerlingen van het vmbo-t ontvangen in klas 9 het PTA (Programma van Toetsing en Afsluiting). Dit is een document waarin per vak precies omschreven staat welke onderdelen per vak getoetst worden en hoe deze meetellen voor het schoolexamencijfer (SE). Het PTA start in klas 9 en wordt afgerond in klas 10. Aan het eind van klas 10 wordt de leerlingen een landelijk centraal eindexamen (CE) afgenomen, waardoor zij, na goed resultaat, het vmbo-t afronden met een diploma. Naast de examengerichte afronding van de vakken blijft er ook op het vmbo-t van het Novalis College veel ruimte voor de algemene ontwikkeling via het hoofdonderijs, de stages en werkweken. Aan het eind van klas 10 sluiten de leerlingen het vmbo-t traject af met de examens, de biografieperiode en gaan de leerlingen met elkaar op cultuurreis. 18 Novalis College Schoolgids

Sectoren vmbo-t 2015-2016 A. Gemeenschappelijk deel. Nederlands Engels Maatschappijleer Kunstvakken 1 Lichamelijke Opvoeding Rekenen Sector 1 Economie Sector 2 Zorg en Welzijn Sector 3 Techniek B. verplicht Sector-deel Economie Wiskunde Frans Duits Biologie Wiskunde Natuurkunde (Nask I) C. Sector keuzevak (minimaal één vak aankruisen) Aardrijkskunde Geschiedenis Biologie Aardrijkskunde Geschiedenis Wiskunde Economie Biologie Economie Scheikunde (Nask II) D. Keuze examenvak Beeldend Drama Frans Duits Beeldend Drama Frans Duits Beeldend Drama Frans Duits Inrichting van het onderwijs/leertrajecten 19

Het havo traject Het Novalis College werkt met een tweejarige brugperiode. De leerlingen krijgen na het tweede rapport in klas 8 een advies voor het niveau waarin zij examen zullen gaan doen, vmbo-t, havo of vwo. Zij zullen in klas 9 in een havo georiënteerde klas of meer vwo georiënteerde klas geplaatst worden waarin de lessen op dat niveau zijn ingericht. Echter, zelfs dan kan het nog blijken dat een leerling beter af is op een hoger of lager niveau. Na het tweede rapport in klas 9 volgt de definitieve niveaubepaling waarin de leerling zijn of haar diploma zal afronden: havo of vwo. Het havo traject voor de leerlingen van de huidige klas 9 en 10 wordt afgerond in klas 12. Het havo traject voor de huidige klas 8 en toekomstige leerlingen: Leerlingen die in 2015-2016 in klas 8 zitten en toekomstige leerlingen zullen te maken krijgen met een 5 jarig havo traject. De school heeft voor dit cohort een nieuw curriculum geschreven waarin het vrijeschoolleerplan zijn plek heeft behouden. Het curriculum voor klas 9 t/m 11 is beschikbaar vanaf december 2015. 20 Novalis College Schoolgids

Profielen HAVO 2015-2016 A. Gemeenschappelijk deel. Deze vakken zijn verplicht. Nederlands Engels Maatschappijleer CKV Lichamelijke Opvoeding (Rekenen) Klas 10, 11 en 12 HAVO Profiel 1 Cultuur en Maatschappij Profiel 2 Economie en Maatschappij Profiel 3 Natuur en Gezondheid Profiel 4 Natuur en Techniek B. verplicht Profieldeel (bij keuze verplicht één aankruisen) Geschiedenis Duits Frans Geschiedenis Economie Wiskunde A Wiskunde B Biologie Scheikunde Wiskunde A Wiskunde B Wiskunde B Natuurkunde Scheikunde C. Profiel keuzevak (maximaal één vak aankruisen) Kunstvak Aardrijkskunde Economie Aardrijkskunde Duits Frans Aardrijkskunde Wiskunde D* * alleen met wiskunde B Biologie Wiskunde D D. Keuze examenvak (Minimaal één, maximaal twee vakken aankruisen, bij EM geen of max één vak aankruisen) Wiskunde A Duits Frans Economie Aardrijkskunde Kunstvak Aardrijkskunde* Duits* Frans* * Alleen als tweede keuzevak mogelijk Kunstvak Economie Aardrijkskunde Duits Frans Kunstvak Economie Biologie Duits Frans Inrichting van het onderwijs/leertrajecten 21

Het vwo traject Leerlingen die in 2015-2016 in klas 8 zitten en toekomstige leerlingen zullen te maken krijgen met een 5 jarig havo traject. De school heeft voor dit cohort een nieuw curriculum geschreven waarin het vrijeschoolleerplan zijn plek heeft behouden. Profielen VWO 2015-2016 A. Gemeenschappelijk deel. Deze vakken zijn verplicht, alleen keuze tussen Duits of Frans. Nederlands Engels Duits Frans (Rekenen) Maatschappijleer CKV ANW Lichamelijke Opvoeding Klas 10, 11 en 12 VWO Profiel 1 Cultuur en Maatschappij Profiel 2 Economie en Maatschappij Profiel 3 Natuur en Gezondheid Profiel 4 Natuur en Techniek B. verplicht Profieldeel (bij keuze verplicht één aankruisen) Geschiedenis Wiskunde A Wiskunde C Geschiedenis Economie Wiskunde A Wiskunde B Biologie Scheikunde Wiskunde A Wiskunde B Wiskunde B Natuurkunde Scheikunde C. Profiel keuzevak (maximaal één vak aankruisen) Kunstvak Aardrijkskunde Economie Aardrijkskunde Duits* Frans* Aardrijkskunde Natuurkunde Wiskunde D (alleen met wiskunde B) Biologie Wiskunde D D. Keuze examenvak (Maximaal één vak aankruisen) Aardrijkskunde Economie Duits* Frans* Kunstvak Aardrijkskunde Duits* Frans* Kunstvak Economie Aardrijkskunde** Natuurkunde** Kunstvak Economie Biologie * mag niet hetzelfde zijn als bij het gemeenschappelijk deel ** alleen in combinatie met wiskunde D als profielkeuzevak Profielen Het Novalis College biedt op havo en vwo niveau alle profielen aan, met dien verstande dat de keuze mogelijkheden beperkt zijn. Dit komt voort uit het beleid dat de definitieve profielkeuze zo lang mogelijk wordt uitgesteld èn de schaalgrootte van de school. Daar staat tegenover dat de leerlingen naast hun profielvakken een breed pakket aan algemene vormende vakken volgen. Voorts wordt verplichte culturele en kunstzinnige vorming aangeboden in de vorm van beeldende vakken, toneel, muziek, euritmie en behoudt de school de belangrijke pijlers van het vrijeschoolonderwijs. 22 Novalis College Schoolgids

Advisering leertrajecten (niveaubepaling) en overgangsprotocol. De school kent een uitgebreide niveaubepaling en protocol voor de overgang. Hiervoor verwijzen wij naar onze site www.novalis.nl De Praktische stroom (E-klas) Leerlingen van deze E klas zijn meestal leerlingen die gemakkelijker leren door te doen, te werken en te ervaren. Zij gebruiken vooral hun praktische en sociale intelligentie. Het type onderwijs doet een beroep op hun aanwezige kwaliteiten en vermogens, waardoor hun zelfvertrouwen en de motivatie groeit. De leerlingen zitten in klassen van maximaal 18 leerlingen, waardoor er ruimte is voor individuele aandacht en begeleiding. Vanaf 1-8-2013 is de Praktische Stroom gestopt omdat de overheid heeft bepaald dat leerlingen een diploma moeten ontvangen. In het schooljaar 2015-2016 is de laatste klas van de praktische stroom in het Novalis College. Rechtstreekse instroom in een MBO Wanneer het Novalis College een einddocument (eindgetuigschrift) aan de betreffende leerlingen meegeeft, waarin zijn opgenomen een ontwikkelingsschets van de leerling, een overzicht van de gevolgde vakken met een beoordeling op niveau en advies, een leerstofoverzicht en een competentieprofiel, en wanneer de leerlingen zelf een portfolio met werk (resultaten, stages, enz.) kunnen laten zien, dan zijn de MBO s bereid deze leerlingen op te nemen in niveau 2 of 3 en in een aantal gevallen zelfs in niveau 4. Op deze wijze slagen wij er dus in om leerlingen uit de E-klassen door te laten stromen naar een passende MBO. Inrichting van het onderwijs/leertrajecten 23

Integratieklas De Blauwe Bloem Sinds 2005 maakt integratieklas De Blauwe Bloem deel uit van het Novalis College. De integratieklas is bedoeld voor leerlingen met een verstandelijke beperking. Vanaf 1 augustus 2015 zijn de leerlingen uit deze klas ingeschreven bij de Monseigneur Bekkersschool en volgen onderwijs op het Novalis College in de Blauwe Bloem. De integratieklas werkt vanuit het groep-in-school-model. De leerling volgt onderwijs in een aparte, aangepaste omgeving onder het motto: gewoon waar het kan en speciaal waar het moet. Door daar waar het lukt, integratie aan te gaan met reguliere leerlingen op school en andersom. Integreren doe je niet alleen, maar samen met anderen! Dit willen we bereiken door het inzetten van praktisch-kunstzinnige vakken en het samenwerken met begeleidende leerlingen (=een reguliere leerling die tijdens de les de verstandelijk beperkte leerling helpt). Het ontdekken van de eigen creatieve talenten is voor de verstandelijk beperkte leerling een belangrijk middel om zoveel mogelijk gelijkwaardig en zelfstandig te kunnen integreren. Belangrijk, voor beide leerlingen, om te ervaren, omdat je je zo al goed kan voorbereiden op een volwaardig deelnemen aan de samenleving, waarin je verschillende mensen ontmoet. Het structureel inzetten van buddy s (=een maatje die het contact van de verstandelijk beperkte leerling in de vrije momenten op school stimuleert) en integratielessen biedt zowel de leerling met een verstandelijke beperking, alsook de reguliere leerlingen een verrijkte leeromgeving. Na het schooltraject gaat De Blauwe Bloem leerling aan het werk. Daarom is het uiteindelijke doel te komen tot een voor elke leerling aparte arbeidsgerichte leerweg. Alle leerlingen ontvangen bij de afronding van het schooltraject een eindgetuigschrift met daarin een beoordeling van de eigen lessen en integratielessen. 24 Novalis College Schoolgids

6 Dagelijkse onderwijspraktijk Contacten tussen de school en de ouders Voor de voortgang is een goed en regelmatig contact tussen de school en de ouders van belang. Over aangelegenheden die de gehele klas of school betreffen informeert de school de ouders doorgaans per mail. Voor meer algemene informatie publiceert de school informatie via de website www.novalis.nl. Ouderavonden Jaarlijks zijn er per klas twee tot drie klassikale ouderavonden. De ouders worden dan verwacht; de ontwikkelingsstof van de klas en de actuele ontwikkelingen binnen de klas en de school staan op de agenda. Ook zijn er thema avonden. Rapportgesprekken Na de uitreiking van het 1e en 2e rapport zijn er avonden gepland voor gesprekken met vakleraren. Ouders en leerlingen kunnen zich digitaal inschrijven en aangeven met welke leraren zij een gesprek (ca. 10 minuten) willen voeren. Dagelijkse onderwijspraktijk 25

Mentor Klas 7 en 8: in de 7e klassen krijgen de leerlingen een van de vaste leraren als mentor, die in klas 7 en 8 mentor blijft. In klas 9 krijgt de klas een nieuwe mentor die tot en met het laatste schooljaar met de klas verbonden blijft. In een incidenteel geval gaat de mentor van klas 7 t/m einde schoolloopbaan door. De mentor draagt zorg voor onder meer de volgende zaken: de begeleiding van de leerlingen, het bewaken van de voortgang en het welzijn van de leerlingen, planning, voorbereiding en inhoud van de ouderavonden, onderhouden van contacten tussen het lerarencollege en de leerlingen en de ouders, bespreking van de klas en individuele leerlingen in de lerarenvergadering, vervolgacties na besprekingen en mentorgesprekken, begeleiding van de groep bij activiteiten. Soms kan het nodig blijken om een leerling intensiever te laten begeleiden door een leraar anders dan de mentor. In dat geval spreken we van een persoonlijke mentor die de betreffende leerling voor kortere of langere tijd begeleidt. Klassenouders Iedere klas heeft één of twee klassenouders. Taken zijn o.a. op de hoogte te zijn van het reilen en zeilen van de klas, aanspreekpunt zijn voor andere ouders en de mentor en overleg met de mentor. Ook hebben de klassenouders een ondersteunende functie bij de organisatie van ouderavonden, werkweken en andere schoolactiviteiten. Schoolregels In het leerlingenstatuut staan regels, rechten en plichten voor leerlingen en leraren beschreven (zie www.novalis.nl). 26 Novalis College Schoolgids

Schorsing en verwijdering In het leerlingenstatuut wordt de gang van zaken met betrekking tot schorsing en verwijdering nauwkeurig beschreven, in overeenstemming met de Wet op het Voortgezet Onderwijs. Absentenregistratie Wanneer een leerling wegens ziekte moet verzuimen dienen ouders dit telefonisch te melden vóór 9.00 uur op het meldapparaat onder telefoonnummer 040-2969312. Dit volstaat voor een verzuim van één dag. Duurt de absentie langer dan een dag dan moet, behalve deze telefonische melding, de leerling op de eerste schooldag na de absentie een briefje van de ouders, waarin de duur van de absentie wordt bevestigd, afgeven aan de receptie. Inmiddels is een pilot gestart in Magister waarbij de absentie gegevens op dezelfde dag zichtbaar worden in Magister (zowel de geoorloofde als de ongeoorloofde absentie). De ouders worden geacht zich regelmatig van de gegevens op de hoogte te stellen. Ziek gedurende de dag Het komt voor dat een leerling in de loop van een schooldag ziek wordt en voortijdig naar huis moet. In deze gevallen gelden de volgende afspraken. Een schooldag moet zo veel mogelijk in zijn geheel worden gevolgd: in de loop van een schooldag naar huis gaan moet een incidentele zaak zijn. Als ouders er al voor kiezen een leerling naar school te laten gaan met vooraf het vermoeden dat in de loop van de dag deze leerling (te) ziek zou kunnen worden, moet deze leerling uit voorzorg een briefje met datum en handtekening bij zich hebben waarin hiervan melding wordt gemaakt. Leerlingen kunnen bij uitzondering een ziektebriefje krijgen van een leraar of bij de receptie, in overleg met de leraar die de leerling het laatste uur heeft lesgegeven. Dit kan alleen in één van de pauzes en wanneer bovengenoemd briefje van de ouders overhandigd wordt. De verdere verantwoordelijkheid ligt vervolgens bij de ouders: zij worden, voor zover mogelijk, op de hoogte gebracht door de receptioniste/ hoofd conciërge. Op de eerste schooldag na de ziekteperiode wordt voor 8:30 uur bij de receptie een door ouders geschreven briefje terug verwacht waarin de ziekteperiode wordt vermeld. Leraren moeten op de hoogte zijn van tijdelijke of slepende gezondheidsproblemen om in voorkomende gevallen tot een vlotte afhandeling of een structurele oplossing te komen. Verlof Voor buitengewoon verlof gelden regels. Deze zijn te vinden in het leerlingenstatuut. Dagelijkse onderwijspraktijk 27

Lestijden De lestijden zijn een compromis tussen een voor alle leerlingen haalbare begintijd, pauzes en een acceptabele eindtijd van de laatste lessen: 08:30-10:00 uur: hoofdonderwijs 10:00-10:20 uur: pauze 10:20-11:10 uur: 3e lesuur 11:10-12:00 uur: 4e lesuur 12:00-12:30 uur: pauze 12:30-13:20 uur: 5e lesuur 13:20-14:10 uur: 6e lesuur 14:10-14:20 uur: pauze 14:20-15.10 uur: 7e lesuur 15:10-16:00 uur: 8e lesuur 16.00-16.50 uur: 9e lesuur Tijdens de toetsweken is er een ander rooster; zie www.novalis.nl Telaatkomers Leerlingen die te laat op school arriveren, melden zich altijd bij de receptie. Er zal eerst worden nagegaan of er sprake is van overmacht. Is dit het geval dan heeft de leerling op vertoon van een te laat kom briefje zonder consequenties toegang tot de les. Indien er geen sprake is van overmacht komt de leerling de volgende schooldag om 8.00 uur op school en verricht vóór schooltijd taken voor de conciërge. Met leerlingen die hierdoor onverantwoord vroeg van huis moeten wordt een andere regeling getroffen. Voor verdere regels verwijzen wij naar het leerlingenstatuut. 28 Novalis College Schoolgids

Pauzes De leerlingen kunnen in de pauze van de kantine gebruik maken. De school voert een ontmoedigingsbeleid ten aanzien van het roken. Het is de leerlingen van klas 7, 8 en 9 niet toegestaan onder schooltijd te roken; ook mogen de leerlingen van klas 7, 8 en 9 onder schooltijd niet van het schoolplein af. De leerlingen dienen in de buurt geen overlast te veroorzaken. Tijdens iedere pauze hebben enkele leraren pauzewacht om op een en ander toe te zien. Gebouw en toegankelijkheid Leerlingen dienen vanzelfsprekend met het nodige respect van alle faciliteiten gebruik te maken. De leraren sluiten na de lessen altijd de lokalen. Enkele leerlingen per klas hebben klassendienst en maken het lokaal voor iedere pauze en aan het eind van de dag schoon. Het gebruik van kauwgom is in de school niet toegestaan. Het gebouw is toegankelijk voor rolstoelgebruikers. In overleg met de ouders worden voor leerlingen met een lichamelijke beperking de nodige voorzieningen getroffen. Filmen / fotograferen in de klas Vanuit een zorgvraag kan het noodzakelijk zijn dat een leerling gefilmd wordt in de klas; deze opnames zijn alleen bedoeld voor het zorgteam; de betreffende ouders/verzorgers van de leerling worden hiervan op de hoogte gesteld. Indien ouders/verzorgers van andere leerlingen in die klas hiertegen bezwaar hebben, dan worden deze verzocht dit kenbaar te maken aan de zorgcoördinator. Ook indien ouders bezwaar hebben tegen het publiceren van foto s in pr-folders of op de website van de school, worden zij verzocht dit kenbaar te maken aan de zorgcoördinator. In het kader van de privacy is het voor leerlingen verboden om op school beeld- of geluidsopnames te maken, tenzij het met de uitdrukkelijke toestemming van een schoolmedewerker gebeurd. Kluisjes Er zijn kluisjes waar leerlingen hun eigendommen kunnen opbergen op school. Naast de jaarlijkse bijdrage van 10,- dient er een borgsom van 20.00 te worden betaald. De schoolleiding heeft het recht de inhoud van de kluisjes te controleren, al of niet in het bijzijn van de leerling. Voor de schade voortvloeiend uit diefstal of inbraak is de school niet aansprakelijk. Wel zal veelal bij de eigen uitgebreide inboedelverzekering een dekking zijn tegen diefstal buitenshuis uit een afgesloten ruimte. Bij het begin van elke zomervakantie dienen de kluisjes leeg en schoon te zijn. Voorwaarden voor het gebruik van een kluisje: zie www.novalis.nl Dagelijks onderwijspraktijk 29

Bedrijfshulpverlening Conform de arbo-voorschriften heeft een aantal personeelsleden een cursus bedrijfshulpverlening gevolgd waarvan eerste levensreddende handelingen ook deel uitmaken. Sommigen hebben daarnaast nog een ehbo-cursus gevolgd. Bij ongevallen en calamiteiten zijn deze personen in staat de eerste hulp te verlenen en verder te handelen. Wanneer het raadzaam lijkt een leerling naar het ziekenhuis te verwijzen gaat een medeleerling of personeelslid mee en worden direct de ouders van de betreffende leerling op de hoogte gebracht. Indien noodzakelijk wordt taxivervoer geregeld voor rekening van de ouders. In ernstiger gevallen gaat een volwassene mee. De school beschikt over een door de onderwijsinspectie goedgekeurd schoolveiligheidsplan. Lesrooster lesuitval Het schooljaar is verdeeld in enkele blokken. Voor ieder blok geldt een ander rooster met soms andere vakken en soms andere eindtijden. Leerlingen kunnen het actuele rooster op www.novalis.nl inzien. Bij roosterwijzigingen wordt een gewijzigd rooster gemaakt dat op de website te zien is. Dagelijks kan dit rooster worden geactualiseerd. Wanneer in geval van uitval van een leraar het rooster gewijzigd moet worden probeert de roostermaker de lessen zo goed mogelijk op elkaar te laten aansluiten. Waar dit niet lukt, worden de lessen voor de klassen 7, 8 en de E-klassen vervangen, zo mogelijk met een vakleraar die Nederlands, Engels of wiskunde geeft. Bij de hogere klassen gebeurt dit niet en kunnen de leerlingen zelfstandig aan het werk gaan. Mocht door omstandigheden pas laat blijken dat leerlingen de volgende dag later op school worden verwacht dan zet de roostermaker een telefoonpiramide in werking of een sms alert. Mediatheek Leerlingen kunnen op bepaalde tijden gebruik maken van de mediatheek. Men dient zich te houden aan de geldende regels. Vakantierooster Zie www.novalis.nl 30 Novalis College Schoolgids

7 Kwaliteitszorg, leerlingbegeleiding Algemeen De schoolleiding zorgt in samenwerking met de pedagogische werkgroep voor de kwaliteitsbewaking van alle pedagogische processen: begeleiding van (nieuwe) leraren, nascholing en bijscholing, organiseren van studiedagen, interne cursussen en voorbereiding en invulling van (pedagogische) vergaderingen. Daarnaast heeft de schoolleiding een aantal kwaliteitscriteria ontwikkeld op grond waarvan kwaliteitszorg plaatsvindt. Kwaliteit van het onderwijs De inspectie van het onderwijs biedt met de kwaliteitskaart aan ouders en leerlingen een belangrijk hulpmiddel bij de keuze van een school voor voortgezet onderwijs. Hierin worden gegevens gepubliceerd over de resultaten van scholen zodat de in getallen uit te drukken prestaties van de scholen gemakkelijk met elkaar kunnen worden vergeleken. Hierbij gaat het vooral om de in-, door- en uitstroomgegevens en de slagingspercentages. Aspecten als sfeer, de wijze waarop leerlingen en leraren met elkaar omgaan, de mate waarin een leerling zichzelf kan zijn, zich veilig kan voelen etc. zijn echter moeilijk in deze cijfers terug te vinden. Het zijn echter wel deze aspecten die zo zeggen leerlingen en ouders desgevraagd - als zeer belangrijk worden ervaren en over het algemeen op het Novalis College als positief worden beleefd. Het instrument Vensters voor Verantwoording geeft een beeld van de beleving van het Novalis College. Zie www.schoolvo.nl Kwaliteitszorg, leerlingbegeleiding 31

Regulier Schooltoezicht (RST) Regelmatig bezoeken onderwijsinspecteurs scholen. Met lesbezoeken, gesprekken met leerlingen, leraren en ouders en door diverse schooldocumenten te raadplegen (waaronder deze schoolgids), proberen zij zich een concreet beeld te vormen van de kwaliteit van het onderwijs. Op basis van die beeldvorming spreekt de onderwijsinspectie vervolgens een oordeel uit. Van alle schoolbezoeken zijn rapporten in te zien op de internetsite van de onderwijsinspectie: www.owinsp.nl. Studiebegeleiding In de 7e en 8e klas wordt aandacht besteed aan studiebegeleiding: in de vorm van een aantal lesuren en tijdens het mentoruur. De opzet hiervan is het aanleren van studievaardigheden. Een deel van de tijd wordt besteed aan het maken van eigen huiswerk, waarbij de geleerde vaardigheden in praktijk kunnen worden gebracht. Huiswerkinstituut Op het Novalis College bestaat de mogelijkheid om tegen betaling huiswerkbegeleiding te volgen bij Spectrum Brabant. Deze begeleiding vindt vanaf 14.30 uur plaats in lokalen van het Novalis College. Meer informatie vindt u op www.spectrumbrabant.nl. Loopbaanoriëntatie en begeleiding Loopbaanoriëntatie en begeleiding vindt plaats tijdens de begeleidingsuren, m.n. in klas 9 en 10. Daarnaast hebben mentoren een taak in het begeleiden van leerlingen in de studie- en 32 Novalis College Schoolgids

beroepenkeuze. In klas 9 zijn er speciale lessen ingericht voor LOB (Loopbaan Oriëntatie en Begeleiding). De leerlingen van havo en vwo werken met het online programma Qompas. Via een persoonlijk stappenplan werken zij toe naar een goede profiel- en vakkenkeuze (zie www. qompas.nl). Klas 10, 11 en 12 werken aan de ontwikkeling van de loopbaancompetenties en studiekeuze met YUBU (zie www.lob.beinvolved.nl). Leerlingen kunnen voorts (soms verplicht) voorlichtingsavonden, open dagen en beroepen-/ studiemarkten bezoeken en deelnemen aan meeloopdagen van vervolgonderwijs. De mentoren zijn in de eerste lijn de begeleiders van de leerlingen en ouders in het LOB-traject. In het geval dat de vraag te specifiek is voor de mentor is de decaan aanspreekpunt voor leerlingen en ouders ten aanzien van studie- en beroepenvoorlichting. Ook helpt zij leerlingen die moeite hebben om tot een keuze te komen. Passend onderwijs Op 1 augustus 2014 werd de wet passend onderwijs van kracht. De leerlinggebonden financiering is vervallen. In plaats daarvan biedt het Novalis College onderstaande basisondersteuning en extra ondersteuning aan leerlingen die dit nodig hebben. Het schoolzorgplan met de basis- en extra ondersteuning is te vinden op de web-site. Voor leerlingen die gebruik maken van een extra ondersteuningsvoorziening wordt een ontwikkelingsperspectiefplan opgesteld. Wilt u nog meer weten over passend onderwijs, dan kunt u terecht op www.passendonderwijs.nl. Alcohol en drugs Gebruik van alcohol en drugs is conform het beleid in de school niet toegestaan. Bij (vermeend) gebruik wordt na een gesprek met de leerling contact opgenomen met ouders om tot een oplossing te komen. Vanzelfsprekend zal vanuit de school al het mogelijke en wenselijke worden gedaan om hieraan bij te dragen. Wanneer dit na kortere of langere tijd niet of onvoldoende blijkt te lukken, zal gekeken worden naar de mogelijkheden tot verwijzing naar ander onderwijs. Vertrouwenspersoon De vertrouwenspersoon fungeert als aanspreekpunt bij klachten en gaat na of een oplossing door bemiddeling kan worden bereikt, dan wel of er aanleiding is tot het indienen van een formele klacht. Taken en verantwoordelijkheden van de vertrouwenspersoon zijn nader beschreven in de klachtenregeling, zie www.novalis.nl. Organisatie van de leerlingenzorg De begeleiding door mentor en vakleraren is de basisondersteuning voor iedere leerling op het Novalis College. Zij staan het dichtst bij de leerlingen. Zij zijn de spil van de leerlingbegeleiding. Kwaliteitszorg, leerlingbegeleiding 33