duurzame bosbouw en boscertificatie Wat u verkoopt, maakt het verschil
De uitdaging van hout Steeds meer consumenten willen een bewijs zien van milieuvriendelijke bedrijfspraktijken. Inkopers van overheidsdiensten en ondernemingen vragen aan houtverwerkende bedrijven steeds vaker de garantie en het bewijs dat het hout, dat zij gebruiken, afkomstig is van duurzaam beheerde bronnen. Certificatie: een kant-en-klare bewijsmethode PEFC biedt kopers van hout- en papierproducten de garantie dat zij het duurzame beheer van bossen bevorderen. Duurzaam beheerde bossen zijn bossen waarvan het beheer voldoet aan normen, op basis van internationaal overeengekomen milieu-, sociale en economische vereisten, die de pijlers vormen van duurzaamheid. Hoewel reeds veel bossen duurzaam beheerd worden, kan dit enkel via onafhankelijke controles op geloofwaardige wijze worden aangetoond. Houtproducten zijn in het algemeen veel milieuvriendelijker dan concurrerende materialen, maar er zijn twijfels gerezen over het beheer van de bossen waaruit het hout voortkomt. Om die twijfels weg te nemen en hun klanten gerust te stellen, moeten bedrijven en handelaars het bewijs leveren dat de producten die zij verkopen, afkomstig zijn van duurzaam beheerde bossen. Een eigen bewijsstelsel van de privésector kan bovendien een nuttige aanvulling zijn bij de inspanningen van de overheid, in het kader van de uitvoering van de wet tegen illegale houtkap. Een onafhankelijke, bevoegde en onpartijdige instelling een certificatieinstelling moet daarom nagaan of de bossen in de praktijk worden beheerd, op basis van deze pijlers en andere sleutelelementen zoals internationale overeenkomsten, waaronder de kernovereenkomsten van de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO). Dit heet boscertificatie. Een certificatie-instelling moet tegelijk nagaan of ondernemingen gebruikmaken van systemen waardoor hout uit een gecertificeerd bos altijd kan worden opgespoord, van de gekapte boom tot het eindproduct. Dit heet controleketencertificatie. Elke onderneming is een schakel in de algemene houtketen, van het bos tot het eindproduct. Het is dus belangrijk dat alle ondernemingen die met hout te maken hebben, hun activiteit laten certificeren, om er zeker van te zijn dat deze keten volledig is.
Certificatie wat houdt dit voor u in? De certificatie van bos en controleketen vervult verschillende rollen voor verschillende partijen: consumenten kunnen duurzame bosbouw steunen, via de aankoop van producten waarin grondstoffen uit gecertificeerde bossen zijn verwerkt. handelaars/doorverkopers (klanten van de houtverwerkende industrie) kunnen hun activiteit ondersteunen, door het gebruik van hout-/papierproducten uit duurzaam beheerde bossen te promoten, door zich te profileren als verantwoordelijke burgers en door vlotter toegang te verlenen tot hun markten. Bovendien vragen steeds meer klanten nog enkel hout van gecertificeerde bossen, en op sommige markten is de vraag zelfs groter dan het aanbod. houtverwerkende bedrijven kunnen het imago van hun sector verbeteren en het gebruik van hun producten promoten. boseigenaars kunnen het onafhankelijke bewijs leveren dat hun bossen worden beheerd volgens gezonde ecologische, sociale en economische principes, die zijn aangepast aan de lokale omstandigheden, en op die manier de marktvooruitzichten voor hun houtverkoop verbeteren. Duurzaam beheerde bossen versterken de concurrentiepositie van boseigenaars en houtverwerkende bedrijven. Deze troef kan echter pas ten volle worden uitgespeeld wanneer dat op een begrijpelijke en overtuigende manier aan de klant wordt meegedeeld. Dat is wat PEFC, s werelds grootste boscertificatiesysteem, echt te bieden heeft.
Certificatie neemt snel toe Wereldwijd zijn er meer dan 50 regionale of nationale boscertificatiesystemen. Elk van die systemen steunt op verschillende criteria. Sinds de lancering in 1999 is PEFC uitgegroeid tot de grootste overkoepelende organisatie voor nationale boscertificatiesystemen over de hele wereld (en voornamelijk Europa en Noord- Amerika). Ze waarborgt de levering van honderden miljoenen tonnen hout, afkomstig van tientallen miljoenen hectaren gecertificeerde bossen, aan de houtverwerkende industrie en vervolgens aan de markt. PEFC kan terugvallen op een sterke basis van belanghebbenden, zoals de bosbouwsector, regeringen, handelsverenigingen, vakbonden en nietgouvernementele organisaties. De aanpak van de organisatie was al zo succesvol dat nog veel meer systemen uit de hele wereld zich hebben aangesloten, waardoor PEFC een wereldomvattend karakter krijgt. PEFC heeft al aan honderden ondernemingen die hun controleketen lieten certificeren, toestemming verleend om het PEFC-logo te gebruiken als communicatiemiddel op hun hout, papier en producten op basis van hout. Hout van een gecertificeerd bos kan dan via een aantal gecertificeerde controleketens worden getraceerd vanaf de gekapte boom tot het eindproduct. Communicatie met klanten neemt snel toe Een onderneming kan gebruikmaken van een PEFC-logo, om haar principes inzake duurzaamheid mee te delen aan haar klanten. Ondernemingen met een gecertificeerde controleketen willen meestal ook dit meedelen, door middel van een PEFC-logo dat speciaal voor hen geregistreerd is.
Boscertificatie wat is dat? Een beoordeling door een onafhankelijke, bevoegde en erkende deskundige, die schriftelijk vaststelt dat de bosbeheermethoden voldoen aan een reeks gezamenlijk bepaalde normen inzake duurzaamheid. Controleketencertificatie wat is dat? Een beoordeling door een onafhankelijke, bevoegde en erkende deskundige, die schriftelijk vaststelt dat het systeem, dat een onderneming toepast om hout van gecertificeerde bossen te kunnen traceren in alle geledingen van het bedrijf, voldoet aan de precieze vereisten van het certificatieschema. Duurzaam bosbeheer wat betekent dat? De courante definitie van duurzaam bosbeheer, die in 1993 op de Ministerconferentie voor de bescherming van de bossen in Europa werd vastgelegd, luidt: het rentmeesterschap en gebruik van bossen en bosgebieden op een manier, en met een snelheid, die hun biodiversiteit, productiviteit, regeneratievermogen, vitaliteit en hun vermogen om nu en in de toekomst relevante ecologische, economische en sociale functies te vervullen op lokale, nationale en internationale schaal, in stand houdt en geen schade toebrengt aan andere ecosystemen. Criteria en modelindicatoren voor duurzaam bosbeheer Ontbladering Luchtvervuilers Verschillende vormen van schade Evenwicht voedingsstoffen en zuurheidsgraad Algemene capaciteit Grondgebruik en boszone Groeiende voorraad Gezondheid en vitaliteit van bossen Koolstofopslag Bosrijkdommen en globale koolstofcycli Duurzaam bosbeheer Evenwicht tussen groei en kap Bosgebied onder beheer Productieve functies van bossen Culturele waarden Producten buiten hout Deelname en bewustzijn van publiek Sociaal-economische aspecten Werkgelegenheid Onderzoek en onderwijs Recreatiediensten Belang van bossector Bodemerosie Beschermfuncties van bossen Biologische diversiteit Algemene bescherming Algemene bescherming Waterbehoud Bedreigde soorten Biodiversiteit in productiewouden Zeldzame ecosystemen Bron: Ministerconferentie voor de bescherming van bossen in Europa
PEFC-certificatieproces samenvatting Afzonderlijke instellingen Actie Resultaat Nationaal schema voor boscertificatie Certificatie-instelling Nationale accrediteerinstelling PEFC Council Vastleggen van normen Controle Vaststellen van bevoegdheid certificatie-instelling Toestemming voor gebruik logo Vastleggen van certificatieschema Certificatienorm-schema Boscertificaat Controleketencertificaat Bevestiging van accreditering certificatie-instelling PEFC-logo op producten Wederzijdse erkenning Waarom is PEFC zo succesvol? PEFC respecteert en steunt op wereldwijde, internationaal overeengekomen procedures voor certificatie en duurzame bosbouw, die als basis dienen voor de uitwerking van nationale certificatienormen en -systemen. Deze procedures omvatten de intergouvernementele processen voor duurzaam bosbeheer, die in samenspraak met duizenden bosbouwdeskundigen en belanghebbenden van betrokken partijen, tot stand zijn gebracht. PEFC vormt een kader, waarbinnen nationale en regionale certificatiesystemen internationaal overeengekomen criteria kunnen afstemmen op de lokale omstandigheden. De normen voor bosbeheer van nationale PEFC-systemen steunen op de resultaten van intergouvernementele processen, zoals de Ministerconferentie voor de bescherming van bossen in Europa. Deze conferentie ontstond uit de VN-Conferentie over milieu en ontwikkeling van 1992 in Rio de Janeiro en is een permanent proces. Zo bestaat de garantie dat, indien de Ministerconferentie (waarin de regeringen van 37 landen vertegenwoordigd zijn) het eens raakt over wijzigingen aan eender welk aspect van duurzaam bosbeheer, deze veranderingen via PEFCcertificatie in de praktijk zullen worden gebracht. Nationale boscertificatiesystemen blijven op zichzelf bestaan, maar werken onderling samen onder de overkoepelende PEFC, om te waarborgen dat het hout van elk systeem voldoet aan gelijkwaardige normen en dus internationaal verhandeld kan worden. Dankzij PEFC kunnen klanten, handel en industrie over de hele wereld erop vertrouwen dat bosbeheer met PEFC-certificatie, in eender welk land, ruimschoots voldoet aan de internationaal erkende strikte normen. Door de open, transparante en democratische besluitvorming van PEFC wordt de inbreng mogelijk van verscheidene belanghebbenden op lokale, nationale en internationale schaal. Deze aanpak is verankerd in actieve deelname en toepassing vanaf de basis. Het door PEFC gebruikte certificatiemodel waarborgt dat de procedures en de controle ervan altijd losstaan van elkaar, aangezien ze elk door afzonderlijke beroepsinstellingen worden uitgevoerd.
Hoe kan ik eraan meewerken? Houtverwerkende onderneming, business-tobusiness klant/leverancier, handelaar of doorverkoper: misschien wilt u uw productstroom laten certificeren. Uw producten kunnen dan worden voorzien van het PEFC-logo, voor communicatiedoeleinden. Als u in uw marketingdocumenten een gedeponeerd logo gebruikt voor hout-/papierproducten, die een schakel van de controleketen of de hele keten succesvol hebben doorlopen, moedigt u uw klanten en het grote publiek aan om bewust te kiezen voor duurzaam bosbeheer, door producten met het PEFClogo te kopen. Uw nationale PEFC-vertegenwoordiger (www.pefc.org) zal u graag de nodige informatie verstrekken, om voor uw onderneming een PEFCcontroleketencertificaat en PEFC-logo te verkrijgen. Eindklant/-gebruiker: u kunt een product met het PEFC-label kopen of vragen om het controleketencertificaat voor te leggen, zodat u zeker bent dat u bijdraagt tot het duurzame beheer van bossen en hun certificatie. Boseigenaar: u wilt misschien een PEFCcertificaat voor het beheer van uw bos bekomen. Neem dan contact op met uw nationale PEFC-certificatieschema op www.pefc.org. U vindt er alle inlichtingen over certificatiediensten, die actief zijn in uw regio. Andere geïnteresseerden: als u geïnteresseerd bent in duurzaam bosbeheer en de certificatie daarvan en wilt meewerken aan PEFC in uw land, of als u voor educatieve doeleinden wilt aanzetten tot een duurzaam bosbeheer via PEFC, neem dan contact op met uw nationale PEFC-vertegenwoordiger op www.pefc.org PEFC lanceerde op het Internet ook een volledig interactieve database op www.pefc.org. Iedereen kan er informatie zoeken en vinden over een certificaat- of logolicentienummer, met betrekking tot de certificatie van een bos of controleketen in ieder door de PEFC goedgekeurd systeem. Controleer het zelf on line. Ontwerp en productie door Wyatt International Limited, Birmingham, Gedrukt in England. Fotographie BIOSA, FFIF, UPM-Kymmene Corporation Voor verdere informatie kunt u terecht op onze website, waar u de lokale PEFC-contactpersoon in uw land vindt: www.pefc.org Deze brochure wordt vertaald door WoodNet v.z.w. PEFC Belgium De PEFC Council Geregistreerd als vzw in Luxemburg Nr. 1999-61-02192 17 Rue des Girondins L-1626 Luxembourg Tel. : +352 26 25 90 59 Fax : +352 26 25 92 58 E-mail : pefc@pt.lu www.pefc.org