20 JAAR WARMTEPOMPEN IN WONINGEN WAT HEBBEN WE GELEERD WILLEM BASTEIN JUNI 2019
OVER KLIMAATGARANT Energiezuinige woonwijken Spin-off van IthoDaalderop in 2012, inmiddels weer in één holding 2001 actief met warmtepompen in woningbouw 2005 langjarige prestatiegaranties in combinatie met huur 2007 warmtepompen standaard beheer op afstand 2012 start met PV panelen 2013 eerste Nul op de Meter woningen
INMIDDELS MEER DAN 9.000 WONINGEN MET EEN WARMTEPOMP EN WKO
uitzending Een Vandaag
LESSONS LEARNED Een warmtepomp is geen vervanger van een gasketel Kopers & huurders informeren Bij klachten is de warmtepomp de eerste verdachte Installaties moeten het gewoon doen Bronwarmte is niet gratis
ONDERZOEK
93 liter is niet genoeg 150 liter is niet genoeg 20 graden is niet genoeg koelen automatisch 30 db is herrie regeling per ruimte (bijna) zinloos ONZE REIS 1999: Warmtepomp = de toekomst 2001: Proefprojecten 2004: Itho Energiewoning 2005: Aanbieden in huur 2006: Douche-wtw niet altijd 2007: Beheer op afstand optioneel 2008: Grootschalig gevelroosters 2008: Regeling per ruimte verplicht 2009: IthoDaalderop Energiewoning 2012: Klimaatgarant EPC 0 garantie balansventilatie douche-wtw kierdichting klacht storing koelen staat uit regeling per ruimte -> advies balansventilatie douche-wtw verbeterde isolatie 2013: Warmtepomp op zolder 2015: Kleine woningen geen douche-wtw 2016: Nieuw Woningborg advies regeling per ruimte 2018: Warmtepomp op BG in eigen kast 2018: Altijd douche-wtw
KLACHTEN Te weinig warm water Voldoet aan de regels Staat in de TO Niet warm genoeg Geen storing Voldoet aan de regels U zit niet in de leefzone Benauwd Als je in een onbenoemde ruimte slaapt Geluid Voldoet aan de regels
2019 Balansventilatie Triple of extra geïsoleerd glas Kierdichting Douche-wtw Bodemwarmtepomp op BG Extra ventilatie Zonnepanelen Prestatiegarantie
STELLINGEN 180 liter warm water = te weinig Dubbel glas = niet goed genoeg Gevelroosters OK Koeling moet verplicht zijn 30dB = herrie
VRAGEN?
20 JAAR WARMTEPOMPEN IN WONINGEN WAT HEBBEN WE GELEERD WILLEM BASTEIN JUNI 2019
STELLINGEN 180 liter warm water = te weinig Dubbel glas = niet goed genoeg Gevelroosters OK Koeling moet verplicht zijn 30dB = herrie
ENERGIEGEBRUIK Energieverbruik woningen door Muren en ramen Ventilatielucht Warm water Daarnaast Huishoudelijk gebruik
STELLINGEN 180 liter warm water = te weinig
WARM WATER Woningborg / SWK Aantal personen Inhoud stand-by boiler Inhoud niet standby- boiler Laadtijd < 1,5 uur Laadtijd > 1,5 uur < 16 uur Laadtijd maximaal 8 uur (nacht) douche bad douche bad douche bad 1 en 2 96 96 96 138 144 186 3 96 96 144 186 192 234 4 96 117 192 234 240 282 5 117 141 240 282 288 330
METINGEN Werkelijk verbruik warm water (jaargemiddeld) 25 4% 50 28% 75 60% 100 80% 125 91% 150 95% 175 97% 200 99% 225 99% 250 99% 275 99% 300 100% 325 100%
METINGEN Werkelijk verbruik warm water (maandag 17 juni 2019) Rijlabels 0 2% 25 12% 50 35% 75 55% 100 70% 125 79% 150 88% 175 92% 200 95% 225 97% 250 98% 275 99% 300 99% 375 100% 575 100% 8% gebruikt > 175 liter na D-WTW
STELLINGEN Dubbel glas = niet goed genoeg Gevelroosters OK
TEMPERATUUR Bouwbesluit Woningborg & SWK
METINGEN Koude periode februari 2018 2 weken metingen 3000 woningen: 1500 met gevel/raamroosters 1500 met balansventilatie 168 tijdsblokken per woning Ingestelde temperatuur?
METINGEN
METINGEN - BALANSVENTILATIE 93,8% tevreden met 22 graden
METINGEN - GEVELROOSTERS 77,6% tevreden met 22 graden
STELLINGEN Koeling moet verplicht zijn
KOELEN
STELLINGEN 30dB = herrie
GELUID
RANDVOORWAARDEN Isolatie & schil: vloer, muur, dak, kierdichting Triple glas OF verbeterd glas Warmte terugwinnen: douche en ventilatie Warmte en koude bewaren Zonnestroom
2019 Balansventilatie Triple of extra geïsoleerd glas Kierdichting Douche-wtw Bodemwarmtepomp op BG Extra ventilatie Zonnepanelen Prestatiegarantie
VRAGEN?