Voorwoord Voor u ligt de vierde Iepen Noat van 2008. Als voorzitter van het Lemster Mannenkoor zet ik mij achter de pc om het voorwoord van de laatste Iepen Noat van 2008 schrijven. De tijd vliegt en ik heb het gevoel dat ik nog maar net het voorwoord van de vorige koorkrant heb geschreven. Na de laatste Iepen Noat is er weer veel gebeurd. Op dinsdag 7 oktober 2008 mochten we in de Lawei optreden tijdens een benefietconcert t.b.v. kerkgebouw de Arke. Tevens werkten aan het programma mee de Christelijke Muziekvereniging Crescendo en het Regenboogkoor, beide uit Drachten. Beide koren en de muziekvereniging kregen een staande ovatie, waaruit mocht blijken dat het publiek erg genoten heeft. Aantal bezoekers: 725. Vrijdagavond 10 oktober en zaterdag 11 oktober 2008 hebben we prachtige cd-opnamen gemaakt in de St. Martinuskerk te Sneek. De opnamen verliepen in een zeer ontspannen sfeer, waarbij de discipline niet uit het oog werd verloren. De ontvangst in de RK Kerk van Sneek was hartverwarmend. De eerste signalen over de kwaliteit van de opnamen zijn zeer positief. Op vrijdag 17 oktober 2008 verleende het koor zijn medewerking aan de huwelijksdienst in de NH Kerk van Ossenzijl van Ina van der Weide. Een volle kerk, waar we prachtig gezongen hebben. Op zaterdag 18 oktober 2008 heeft het koor opgetreden in de St. Odulphuskerk van Bakhuizen. Wat een prachtige kerk om in te zingen. Het publiek was zeer enthousiast over ons optreden, wat ook mocht blijken uit de collecte waarbij ruimhartig geschonken werd. Zaterdag 25 oktober 2008 mochten we een concert verzorgen in de Gereformeerde Kerk van Marum (Gr). Een zeer geslaagde avond met een heel tevreden publiek. Op zondag 2 november 2008 waren we te gast in De Hege Stins te Stiens. Een uitpuilende kerk, waar we prachtig gezongen hebben. Een feest voor de bezoekers maar ook voor de koorleden. In de afgelopen periode hebben twee koorleden bedankt als lid van het Lemster Mannenkoor. Jan de Jong uit Oosterzee heeft moeten bedanken vanwege zijn gezondheid en Koop Lammertsma heeft bedankt omdat hij op een ander niveau wil zingen. Beide heren hebben het enorm naar hun zin gehad en zullen de fijne sfeer gaan missen. We wensen de beide heren vanaf deze kant alle goeds toe voor de toekomst. Naast opzegging heeft zich ook weer een nieuw koorlid gemeld, de heer Piet Visser uit Delfstrahuizen. We hopen dat hij zich spoedig thuis zal voelen De Iepen Noat - december 2008 - jaargang 6 - nummer 4 1
tussen de mannen. Ook hebben zich in de afgelopen periode weer nieuwe donateurs aangemeld. Ook welkom bij de koorfamilie. In de afgelopen periode werden de koorleden aangenaam verrast door Jan en Wendela Cnossen. Het op de proef gestelde geduld werd beloond. Bij elk koorlid afzonderlijk viel de langverwachte dvd op de mat. Binnen het koor werd enthousiast gereageerd op de inhoud. Wat werd er prachtig gezongen en wat zijn de winterse beelden prachtig toegevoegd. Een lust voor het oog en een streling voor het oor. En dan te bedenken dat het een live opname was die in één keer is opgenomen. Vanaf deze kant alvast een woord van dank in de richting van de familie Cnossen en de complimenten aan Sietske Visser en Tjeerd Broekhuizen voor het eindproduct. Vrijdag 14 november 2008 was weer één van de hoogtepunten uit het bestaan van het Lemster Mannenkoor. Met grote trots mochten wij een presentatieconcert houden in de Gereformeerde Kerk van Lemmer, waar we de prachtige Kerst-dvd Want in Bern is foar ús berne mochten presenteren. Een geweldige avond, waaraan ook meewerkten Marleen van Dijk, soliste en Ieke Rippen, solist. Omdat de gedeputeerde mw. mr. drs. Jannewietske de Vries door privé omstandigheden was verhinderd en zij het eerste exemplaar zou ontvangen, is deze uitgereikt aan onze hoofdsponsor Dr. Jan Cnossen met verzoek de dvd door te geleiden naar mw. de Vries. Tevens werd tijdens dit concert een tipje van de sluier opgelicht van een deel van de opname van een nieuwe cd. Gelet op de reacties kunnen we terug zien op een zeer geslaagde avond. Als bijzonderheid mag nog worden gemeld, dat ds. Hendricks met een bedrag van 2253 euro naar Tanzania kan gaan voor zijn project scholenbouw. Zo komt weer het eind van het jaar 2008 in zicht. Ik dank een ieder die zich, op welke wijze dan ook, het afgelopen jaar heeft ingezet voor het Lemster Mannenkoor. Een jaar met veel hoogtepunten maar ook met verdrietige gebeurtenissen. Ik wens alle koorleden, donateurs en overige lezers gezegende kerstdagen en een goed uiteinde toe. Rest mij nog de zieken beterschap en de langdurig afwezigen alle goeds toe te wensen. Onze gedachten gaan ook uit naar die koorleden die persoonlijk verdriet kennen, of in hun kring zorgen hebben om gezondheid of andere zaken. Beste lezers veel leesplezier. Rintje Kok, Voorzitter 2 De Iepen Noat - december 2008 - jaargang 6 - nummer 4
De Iepen Noat - december 2008 - jaargang 6 - nummer 4 3
In gesprek met... Wieberen Jonkman Wieberen Jonkman werd op 16 maart 1950 in Rotsterhaule geboren. Hij bezocht in St. Johannesga de christelijke lagere school en daarna de L.T.S. in Heerenveen. Zijn ouders verhuisden in 1964 naar Haskerhorne, waar zijn vader een transportbedrijf begon. De L.T.S., waar Wieberen een opleiding voor automonteur volgde, heeft hij niet afgemaakt. Het werken in het bedrijf van zijn vader boeide hem meer en zo kwam hij op 16-jarige leeftijd in het bedrijf van zijn vader terecht. Omdat je op die leeftijd nog geen rijbewijs kunt behalen, werd hij bijrijder. In 1971 trouwde Wieberen met Gieneke Spit uit Vollenhove en in de loop van de tijd werd het gezin Jonkman uitgebreid met twee dochters. Wieberen was intussen chauffeur geworden en werkte met veel genoegen in het bedrijf van zijn vader. Toen deze in 1990 stopte met werken, nam Wieberen met twee broers het bedrijf over. In 1996 stapten zijn beide broers uit de zaak, maar Wieberen was van mening dat het niet de bedoeling van zijn vader was geweest de zaak zomaar op te geven. Samen met zijn oudste dochter, die zich inmiddels ook voor het transportbedrijf was gaan interesseren, zette hij de zaak voort. Op een gegeven ogenblik vond hij, dat je naast je werk ook andere bezigheden moest hebben. Hij zag op "Omrop Fryslân" de dvd van ons mannenkoor en was daar wel van onder de indruk. Hoewel hij niet eerder in een koor had gezongen of in een korps had gespeeld, liet de gedachte om zich bij ons koor aan te sluiten hem niet los. Hij kende onze penningmeester, Jan Oenema, en toen hij deze eens tegenkwam begon hij een gesprek over ons koor. Omdat hij geen noten kon lezen, was hij in de veronderstelling dat dit voor hem een onoverkomelijke hindernis zou zijn. Jan stelde hem gerust en in juni van dit jaar trok hij de stoute schoenen aan en meldde zich aan als lid. Hij zingt inmiddels al weer enige maanden bij de baritons en heeft het naar zijn zin bij ons. De dvd's vormen dus goede reclameboodschappen voor ons koor! Thijs Fleer Zwitserleven Natuurlijk wil je je familie ook laten genieten van onze onvolprezen kerst-dvd. '...schitterende muziek...prachtige winterse beelden...' Zwager Frans van Pim: 'Waarom is hij in Zwitserland opgenomen?' 'Nee, hij is in Friesland opgenomen. Waarom denk je Zwitserland?' 'Dat staat op het doosje: in Bern.' 4 De Iepen Noat - december 2008 - jaargang 6 - nummer 4
De Iepen Noat - december 2008 - jaargang 6 - nummer 4 5
Veranderingen Beste lezers, het LMK verandert iedere dag/maand. De laatste 5 jaar zijn er vele leden vertrokken uit het koor maar er komen ook iedere keer weer nieuwe leden bij gelukkig. In de zomer van 2008 hebben we als koor op gepaste wijze afscheid genomen van Sjoerd van der Veen en Willem Lemstra. Het LMK was met zang bij de begrafenis aanwezig, om zijn leden een laatste groet te brengen. Een laatste dank voor hun jarenlange inzet voor het LMK. Het koorlid Jan de Jong heeft het LMK ook verlaten. Jan moest om gezondheidsredenen het koor verlaten. Jan, bedankt voor je inzet in de afgelopen jaren. Per 1 november 2008 gaat Koop Lammertsma het LMK verlaten. Koop heeft gekozen voor een ander koor. Beste Koop we wensen jou muzikaal heel veel succes. Bedankt voor je inzet voor het LMK Ondertussen verschijnen er al weer twee nieuwe leden aan het front. Wieberen Jonkman en Pieter Visser staan beiden opgesteld bij de baritons. Beste mannen wij wensen jullie beiden een mooie tijd toe bij het LMK. Wij verwachten dat jullie snel in het koor worden opgenomen. Johannes Rijpma Want in Bern is foar ús berne Een half jaar lang kerstliederen oefenen, tot in het voorjaar van 2007. Een kerstconcert in maart, zijn ze wel bij hun hoofd, die mannen van het Lemster Mannenkoor? Dan begint het wachten, ongeduldig soms, maar dan valt in oktober 2008 een dikke envelop op de deurmat van de koorleden. De Bolswarder Martinikerk, 24 maart 2007. Een gouden voorjaarszon schijnt door de ramen, maar wie op die dag nietsvermoedend het Godshuis zou betreden, moest wel even zijn ogen uitwrijven. De gehele kerk getooid met kerstversiering, het Lemster Mannenkoor in Frysk kostúm, het publiek op zijn 'paasbest' gekleed. Sietske Visser en haar mensen van AV Unlimited zijn druk in de weer met microfoons en camera's. Terwijl de vogels buiten hun lentezang ten gehore brengen, geeft het koor een schitterend kerstconcert. Na afloop is er een collecte voor 6 De Iepen Noat - december 2008 - jaargang 6 - nummer 4
het schoolproject van Ds. Herman Hendricks in Kilangala, Tanzania. De camera's en microfoons registreren alles feilloos. Om de kerst-dvd compleet te maken zijn winterse beelden van Friesland een vereiste. Helaas doen die omstandigheden zich zelden voor, zeker in de zomer. En ook in de winter is het maar afwachten. Maar het zit mee: op 22 december bedekt een deken van rijp het Friese land. Onverwijld tijgt Tjeerd Broekhuizen naar It Heitelân, met filmcamera natuurlijk. Maar de tijd is kort: even na het middaguur heeft de zon reeds haar verwoestende werk gedaan. Niettemin keert Tjeerd huiswaarts met een overvloed aan winterse beelden, zelfs met schaatsers op natuurijs. Nu kan het toch niet lang meer duren, denken wij. Helaas wordt het geduld van het koor danig op de proef gesteld. Het bestuur wordt bestookt met de vraag: Komt er nog wat van die Kerst-dvd? Maar zij verkeren in even grote onwetendheid als iedereen. Er zijn al koorleden die de moed opgegeven hebben als op een dag die grote dikke envelop door de brievenbus geschoven wordt. De langverwachte dvd, met de complimenten van dr. Jan Cnossen. Natuurlijk wilden wij het verschijnen van deze prachtige dvd niet voor ons houden. Tijdens een concert op 14 november werd de dvd ten doop gehouden. Sibbele Witteveen doet daarover verderop uitgebreid verslag. Rest mij nog te vermelden dat er die avond 176 dvd's verkocht zijn, naast de vele bestellingen die penningmeester Jan Oenema bereikt hebben. Pim de Pagter Nije dvd Lemster Mannenkoor: om pikefel fan te krijen De Lemmer Yn in folle Grifformearde Tsjerke op e Lemmer is freed 14 novimber de dvd Want in Bern is foar ús berne fan it Lemster Mannenkoor presintearre. In kryst-dvd mei gefoelige lieten, skitterende winterske bylden en mei in boadskip: Jou frede, Hear, oer de hiele wrâld. In part fan de opbringst is bestimd foar in skoalprojekt yn Afrika. Hoe is dizze dvd ta stân kommen? Fries om utens Jan Cnossen út Laren hat it mooglik makke dat yn 2005 de dvd It Lemster Mannenkoor sjongt thús útjûn wurde koe. Dit prachtich dokumint oer ús moaie provinsje Fryslân is sa njonkelytsen rûnom op de wrâld bekend wurden en der komme dan ek fan alle kanten noch hieltyd oandwaanlike reaksjes. Yn 2006 kaam Jan Cnossen mei it idee om in krystkonsert fan it Lemster Mannenkoor op te nimmen en dit as dvd út te jaan. Yn oktober 2006 is it koar ûnder lieding fan Harm van der Meer begûn mei it ynstudearen fan it krystrepertoire. Een half jaar lang kerstliederen zingen stortte enkele leden bijna in een geloofscrisis, maar De Iepen Noat - december 2008 - jaargang 6 - nummer 4 7
zoals deze mannen gewend zijn is het credo: volhouden, sa fertelde foarsitter fan it koar Rintje Kok op dizze presintaasjejûn. Yn maart 2007 wie it dan safier. De Martinitsjerke fan Boalsert wie yn kryststimming brocht en it live konsert fan it Lemster Mannenkoor waard opnommen mei de sopranen Marleen van Dijk en Veronika Juhász, bariton Arjen Veenhuizen en tenor Ieke Rippen. De muzikale begelieding is fan Jan Kroeske oan oargel en piano, Robin Alleson (fioele), Nynke Jaarsma (hobo) en Wytze Wabe van der Meer (kontrabas). Fol spanning waard útsjoen nei it resultaat fan de opnamen. De ferwachting wie dat de nije dvd fóár krysttyd 2007 útkomme soe, mar... de regyminsken Sietske Visser en Tjeerd Broekhuizen wienen net earder tefreden foardat der ek noch Fryske winterske bylden opnommen wurde koenen. En dat duorre oant begjin 2008! En ein oktober wie de dvd klear. Utrikking fan de earste dvd Dizze jûn is begûn mei it hearre litten fan in pear lieten op de nije dvd: Stille nacht, Gloria in Excelsis Deo mei de Fryske tekst (Tûzen ljochte ingels blinke), Spirit of the living God, Snie op it lân en Benedictus. De bedoeling wie dat dêrnei it earste eksimplaar oerhannige wurde soe oan mefr. mr. drs. Jannewietske de Vries, deputearre fan Provinsje Fryslân. Mar troch omstannichheden koe sy dizze jûn net oanwêzich wêze. Dêrom soe Jan Cnossen de earste dvd krije, mar wêr wie dat eksimplaar? Sa as wol faker dizze jûn moast der wer efkes op ûnbetwongen manier ymprovisearre wurde en koarlid Tiemen Berger út Bantegea sprintte efkes nei de hal fan de tsjerke en loste it probleem op. It boadskip fan de foarsitter oan Jan Cnossen wie dat hy de dvd trochjaan moast oan Jannewietske de Vries, dy t kultuer yn har portefeuille hat. Wa wit kin sy foar it Lemster Mannenkoor noch ris wat betsjutte by in mooglik Frysk Festival. Wat tichtby is hoeft net fan fier te kommen. In part fan de opbringst fan de dvd giet nei in projekt foar skoallebou yn Tanzania Foardat de oanwêzigen yn tsjerke yn it skoft de dvd keapje koenen, waarden sy mei prachtige bylden op in hiel grut skerm en geweldich moaie muzyk al yn e stimming brocht. Nei it skoft waard in checque fan 1630,00 oanbean oan dûmny Hendricks. Syn frou Ineke Alberda hat yn 2006 yn Afrika in tal skoallen oprjochte, mar is ûndertusken stoarn. Hy wol dit wurk trochsette en sil ynkoarten wer nei Afrika ta. Hy wie hiel bliid mei dit jild, sjocht it as ingelebrea, sa as it koar yn it nûmer Panis angelicus sjongt en hopet dat de koarleden noch lang libje meie en sa noch faker in 8 De Iepen Noat - december 2008 - jaargang 6 - nummer 4
aksje hâlde kinne. Fierders song it koar ek noch de lieten t Was nacht in Bethl hems dreven, It s a birthday, Hymnus en ta slot it Wiegenlied. Nije cd op komst Foardat gasten en meiwurkers yn e blomkes setten waarden (behalve dirigint Harm van der Meer, want dy lest gjin blommen, mar wol droege woarsten fan Bauke de Vries út Eastersee), koenen alle oanwêzigen noch lústerje nei opnamen dy t koartlyn yn de Martinustsjerke fan Snits (mei in goede akoestyk) opnommen binne. Dêr stiet ûnder oare de kanon Dona nobis pacem op: Jou ús frede. Frede oer de hiele wrâld... Sibbele Witteveen Ambulanceboot voor Ethiopië Begin november heeft Jan Douma het koor verteld over zijn activiteiten in Ethiopië en Eritrea, een indrukwekkend verslag. In het stukje hieronder geven we een gedeelte weer van een artikel in De Twilling van oktober 2008, waarin Jan zijn verhaal werd verteld. Jan Douma uit Oppenhuizen zocht zo n twintig jaar geleden een goed leerproject voor het Centrum Voor Vakopleiding richting Scheeps- en Jachtbouw. Hij las in de Leeuwarder Courant een artikel over een visserijproject in Ethiopië in het kader van ontwikkelingshulp dat dringend behoefte had aan kleine vissersboten. Met steun van z n directeur sloot hij al gauw een deal met de Interkerkelijke Stichting Ethiopië/Eritrea uit Urk. Inmiddels zijn we twintig jaar verder. Er zijn vijftien stalen boten gebouwd van ongeveer zes meter lang, voorzien van een binnenboord dieselmotor. Een fantastisch leerproject met een geweldige eindbestemming. Inmiddels is Jan Douma twee maal afgereisd naar Eritrea en vier maal naar Ethiopië. Voor reparatiewerkzaamheden en om mensen te trainen voor het onderhoud van hun boten en het zelf bouwen van stalen boten. Ook heeft een Ethiopiër drie weken onderdak gevonden bij Douma in Oppenhuizen, voor een praktische training om binnenboordmotoren te kunnen plaatsen. Deze leergierige jongeman heeft nu zeventien vaste medewerkers in dienst om boten te produceren. Deze mensen hebben ook het nodige onderricht van Douma gekregen. In het kader van duurzame hulp zijn stalen mallen voor de vissersboten verscheept naar Ethiopië. Er worden tegenwoordig op diverse plaatsen aan het Tanameer boten gebouwd. De Iepen Noat - december 2008 - jaargang 6 - nummer 4 9
Bij bet laatste bezoek aan Ethiopië van vutter Jan Douma was er aan de ene kant een enorme teleurstelling bij de aanblik van zoveel armoede en ellende. Oude mensen, blinden en gehandicapten, alleenstaande moeders met hun baby de nacht doorbrengend in de kille nacht, gehurkt tegen de stoeprand in de dagelijkse strijd om te overleven. Anderzijds het euforisch gevoel dat alle inspanningen om iets te betekenen voor de armoedige bevolking niet voor niets zijn geweest. De visserijcoöperatie van Bahir Dar heeft ongelooflijke progressie gemaakt. Waar jaren terug schamele aanvoer normaal was, worden nu vangsten geregistreerd van gemiddeld vier ton per dag. Mooie vis en goed van formaat. Blije mensen die anno 2008 tweeënvijftig stalen boten in de vaart hebben. Vrouwen die voor hun fileerwerk betaald krijgen en een enorme toename van honderden papyrusbootvissers met uitstekende netten. Daarnaast is er een complete botenbouwindustrie ontstaan op meerdere plaatsen t.b.v. de visserij en het toeristenvervoer. Jan Douma ging aan de slag in Zeghie waar de vangsten niet goed waren en de gevolgen van de energiecrisis voelbaar. Daar heeft hij met de Ethiopiërs aan een Collection Boat gewerkt: een boot waar de vissers op het meer hun vangsten kunnen inleveren om vervolgens verder te vissen. Een veelbelovend efficiënt project dat zijn verwachtingen nog moet waarmaken. Ambulanceboot Dek Island, Tanameer, Ethiopië Tijdens zijn verblijf bij het Tanameer bracht Jan Douma een bezoek aan Dek Island, het grootste eiland in het Tanameer. Met een oppervlakte van ongeveer 64 vierkante kilometer vergelijkbaar met het eiland Schiermonnikoog. De totale bevolking wordt geschat op 10.000 inwoners, waarvan bijna de helft jonger is dan vijftien jaar. Daar werd hij geconfronteerd met onvoorstelbare armoede. Geen vers water, geen elektriciteit, geen medische voorzieningen, erbarmelijke scholing, geen of nauwelijks transportmogelijkheden naar de vaste wal. En bovenal geen ziekenvervoer voor spoedeisende hulp. Ten tijde van z'n bezoek kwam een zwanger meisje te overlijden. Vanwege haar onvolgroeide bekken kon ze niet bevallen van haar kind. Een ervaring die je diep door de ziel snijdt. Een snelle ambulanceboot naar het vaste land had dit kunnen voorkomen. Want wie op het eiland urgente medische hulp nodig heeft, is ten dode opgeschreven. Tot zover het artikel uit De Twilling. Het is natuurlijk ondoenlijk om in De Iepen Noat alle goede doelen te vermelden die onze steun waard zijn. Omdat ons koorlid Jan Douma hier zo intensief bij betrokken is, zelfs initiatiefnemer is, maken we hier een uitzondering. U kunt het project steunen door een bijdrage te storten op banknr. 45.11.15.627 of gironr. 3901051, t.n.v. Interkerkelijke Stichting Ethiopië/Eritrea te Urk, onder vermelding van Ambulanceboot Dek Island. De stichting heeft het CBF-keurmerk voor goede doelen. 10 De Iepen Noat - december 2008 - jaargang 6 - nummer 4
De Iepen Noat - december 2008 - jaargang 6 - nummer 4 11
Hollanner Het Lemster Mannenkoor werd de afgelopen tijd zó vaak gevraagd voor een optreden dat we soms mensen teleurstellen moesten. Het is daarom een raadsel waarom onze populariteit de laatste weken zo gedaald is. De redactie van De Iepen Noat stuurt mij op onderzoek uit. Welgemoed bel ik aan bij de familie X te L., trouwe fans van het koor. Meneer X doet open. 'Goedemiddag, ik ben van het Lemster Mannenkoor en...' Meneer X loopt rood aan, dat belooft weinig goeds. 'Wat? Smoarge Hollanner, ferrieder!', roept hij uit. 'Maar...' Zijn vrouw komt de gang in gelopen: 'Fryslân boppe, Hollân yn 'e groppe!' roept ze luid. 'Jim Hollanners hawwe it Fryske Folksliet ôfskaft.' 'Maar...' Meneer X duwt mij een stuk papier onder de neus. Inhoud map, op alfabet staat erboven. 'Sjoch, It Heitelân, fuort. It Fryske Folksliet, ferdwûn. No, wat seist? Jim Hollanners hawwe ús koar ynpikt. Barbaren!' 'Krek sa,' vult mevrouw X aan. Het is verleidelijk om Lute Poorte en Harm van der Meer de schuld te geven, maar ik wil nog wel wat langer met hen in de muziekcommissie zitten. 'Ik kan het uitleggen.' 'Hy kin it útlizze,' zegt meneer X meewarig. 'Elk koorlid kent die twee nummers uit het hoofd.' 'Se kinne it út it heufd,' zegt mevrouw X smalend. 'Ut 'e holle,' verbeter ik en begin te zingen: Dêr 't de dyk it lân omklammet... Het brave echtpaar strekt de rug, een traan biggelt over de wangen van mevrouw X, terwijl haar echtgenoot luidruchtig zijn neus snuit in een met pompeblêden versierde zakdoek. Ik vervolg met Frysk bloed tsjoch op..., maar ze luisteren niet meer naar mij: een echtelijke discussie neemt hen geheel in beslag. Gelukkig maar, want ik kan die tweede regel nooit onthouden. Mevrouw X wint de woordenstrijd met haar man. 'Kom deryn foar in bakje,' zegt ze, ineens heel vriendelijk, 'dat hast wol fertsjinne. Wat hasto moai songen.' Meneer X komt aanlopen met een fles van de Weduwe Joustra en twee glaasjes. 'Da's better as sa'n slop bakje,' mompelt hij, buiten gehoorsafstand van zijn wederhelft. Meneer X ontpopt zich als een boeiend verteller van de Friese geschiedenis en zijn enthousiasme stijgt naarmate het niveau van de fles daalt. De Slag bij Warns verhaalt hij zó levendig, dat je zou zweren dat hij er zelf bij geweest is. Volgt een tirade tegen graaf Willem IV in het bijzonder en tegen de 'Hollanners' in het algemeen. Een 12 De Iepen Noat - december 2008 - jaargang 6 - nummer 4
tactische aftocht lijkt mij nu wel gewenst. Bij het afscheid krijg ik een pakkerd op beide wangen van mevrouw X, wat mij een ongemakkelijk gevoel geeft, want dit is eigenlijk het voorrecht van onze dirigent. Maar goed, als u het niet aan hem doorvertelt... Mijn stemming is opperbest, niet het minst door de weduwe uit Sneek. De familie X kennende zal dit verhaal binnen de kortste keren bekend zijn in geheel L. En daarmee is ook het blazoen van het Lemster Mannenkoor gezuiverd. Pim de Pagter Appelactie In 2009, en wel in de week van 2 t/m 9 februari, zal de jaarlijkse appelactie weer plaats vinden. De verkoop van de appels is in 2008 behoorlijk gestegen. Dus de verwachtingen voor 2009 zijn zeer hoog gespannen. In Gaasterland breiden we ons ventgebied nog sterk uit. Niet in januari maar weer in februari gaan de leden van het LMK weer op pad. We rekenen op een ieders medewerking en belangstelling. De kwaliteit van de appels is gegarandeerd perfect. Wat moet de actie nu nog in de weg staan? Een heel dik pak sneeuw misschien, maar dat is niet waarschijnlijk. In januari hoort u nog veel meer over de appelactie en de afspraken en routes. We opereren natuurlijk weer vanuit de boerderij van Kees Engwerda. Fruit eten/appels eten is nog steeds gezond. Heel veel succes met de actie. Johannes Rijpma, namens het appelcomité Dvd- en cd-verkoop eind 2008 Op 14 november 2008 klonk het startsein voor de verkoop vaan de nieuwe Kerst-dvd: Want in Bern is foar ús berne. Menigeen heeft de dvd gekocht of anders wel besteld. Volgens de laatste gegevens zijn er al meer dan 550 Kerst-dvd s verkocht. De prijs is 15,--. Menig vaste bezoeker bij onze concerten was al enthousiast voordat de dvd echt op de markt kwam. En ondertussen worden onze bestaande cd s nog steeds heel goed verkocht. Na en tijdens onze optredens worden veel cd s verkocht. Tussen 1 september en 1 november zijn er in totaal meer dan 100 cd s en dvd s verkocht. Menig koor in het noorden van ons land is jaloers op zulke hoge verkoopcijfers. Op 10 en 11 oktober is het LMK gestart met de opnames voor de volgende cd. Onder onze repetities mogen we af en toe even een paar opgenomen liederen beluisteren. De De Iepen Noat - december 2008 - jaargang 6 - nummer 4 13
opnames zijn van een superkwaliteit. In april/mei zal de volgende opnamedag plaats vinden. U moet echter nog even geduld hebben voordat ook deze cd echt op de markt komt. Het LMK gaat gewoon door met zingen en het verkopen van de dvd's en cd s. We zijn als koor apetrots op die mooie cd s en dvd s. Johannes Rijpma Eerlijk zullen we alles delen? Een raadsel? Of toch niet! Met 150 kersenbonbons naar het koor. Lekker voor bij de koffie. Toch was er niet genoeg voor iedereen. Rara, hoe kan dat? Oplossing: Er zijn koorleden die niet tot één kunnen tellen. Jammer. 14 De Iepen Noat - december 2008 - jaargang 6 - nummer 4
Andries de Haan: Passie Andries de Haan is muziekadviseur, leraar en dirigent van verschillende orkesten. Wy binne fierstente benaud foar elkoar. Wês wa t je wêze wolle. Sa is it yn dizze muzyk ek. Ik hoor het de dirigent nog zeggen. Het was op een avond in de jaren zeventig en de fanfare OKK uit Kimswerd speelde muziek uit de musical Hair. Ik was nog maar een kereltje zonder enige muzikale bagage en kwam daar voor het eerst in aanraking met blaasmuziek. Ik werd er op een of andere manier door geraakt en het zou mijn leven blijvend 'veranderen' - als je daar op elfjarige leeftijd al van mag spreken. Aanvankelijk dacht ik dat het vooral door de prachtige muziek kwam. Totdat ik een tijdje geleden op Omrop Fryslân een programma zag met daarin het Lemster Mannenkoor. Het immense koor zingt daarin It Aldershûs en slentert ondertussen naar het geboortehuis van zijn dirigent onder de rook van Bantega. Hij loopt zelf voorop. Het fragment is, in combinatie met het nostalgische lied, het tergend langzame wandeltempo en het idyllische landschap, indrukwekkend. In diezelfde uitzending vertelt de dirigent op zijn eigen karakteristieke wijze zijn verhaal en dat van Fryslân. Hjir is alles, zegt hij daarover. Op dat moment wist ik het. Die avond met de fanfare toen en de wandeltocht van het koor nu. Die dirigent, híj maakte voor mij het verschil. Hij maakte me deelgenoot van iets wat ik nu omschrijf als passie. Harm van der Meer, hij was het. Zijn excentrieke uitstraling - zijn wilde haardos is fameus - maar vooral de bezetenheid en het gevoel voor muzikaal drama en emotie maken hem tot een fenomeen. Hij durfde iets te zeggen en ging daar volledig voor. Het is die passie die we vandaag de dag wel eens missen. Wij dirigenten en muzikanten doen ons ding op de repetitie en de concerten en dat is het. Wij meten ons met prijzen en punten, maar er is toch meer? Amateurmuziek gaat de richting op van de sport. De korpsen kijken ook wel erg vaak naar de punten als er een nieuwe dirigent moet komen. Het is waarschijnlijk ook om die reden dat we niet zoveel meer lezen van Harm van der Meer. Hij had zeker successen, maar hij deed het op zijn manier en dat werkte op zijn manier en in zijn tijd. Iedereen die met hem gewerkt heeft, zal hem niet licht vergeten. Hij maakte een feest van elke repetitie en concert en ik mocht daar vaak bij zijn. Daarnaast was er zijn warme persoonlijkheid, de empathie en het opkomen voor de zwakkere. Hij was en is mijn held. Ik schrijf in de verleden tijd, maar Harm van der Meer dirigeert nog steeds. Gelukkig maar. Een bijzonder mens uit IJlst. Zou ik ooit zomergast zijn op de zondagavond, dan graag It Aldershûs met Harm voorop. Urenlang. Uit: Friesch Dagblad De Iepen Noat - december 2008 - jaargang 6 - nummer 4 15
Ludieke spelletjes in weids landschap nabij Tjeukemeer Half juli-oktober 2007: EINSTEINLABYRINTH 4 ha groot maisdoolhof vol spannende avonturen en creatieve wetenswaardigheden. Tevens kano/waterfiets- en kickbike-verhuur. Vierhuisterweg 8507 CG Rohel +31(0)513-55 14 18 info@fjouwerhusterpleats.nl www.aktiviteitenboerderij.nl Ook uitermate geschikt voor groepen. 16 De Iepen Noat - december 2008 - jaargang 6 - nummer 4
Bedankt LMK mannen, Wij waren blij verrast met jullie komen en zingen van het mooie lied, gemaakt door Harm van der Meer, tijdens ons 50 jarig huwelijksfeest. Hartelijk dank, ook voor de vele kaarten, bloemen, kado's, enz., het was geweldig! Nogmaals dank voor alles. Vriendelijke groeten van Pier en Fenna Slump Muziekinstrumenten VIII Ongetwijfeld hebt u genoten van het trompetspel van Andries Kramer en Friso Valkema, tijdens de cd-opname. Feestelijke klanken schalden door de St. Martinuskerk in Sneek. Het is daarom onbegrijpelijk dat dit instrument in sommige landen verboden is. En daar wordt nog streng de hand aan gehouden ook, zoals u ziet. In wat voor wereld leven wij toch? Pim de Pagter De Iepen Noat - december 2008 - jaargang 6 - nummer 4 17
18 De Iepen Noat - december 2008 - jaargang 6 - nummer 4
Kerst- en Nieuwjaarsgroet Het behoort tot de taak van de secretaris om een Kerst- en Nieuwjaarsgroet voor De Iepen Noat te schrijven. En omdat het voor u liggende nummer alweer de laatste is van het afgelopen jaar wordt het nu tijd om die taak uit te voeren. We hebben weer een druk jaar achter ons. Veel optredens, ons reisje naar Neer in Limburg, veel gezellige zangavonden met de nodige sociale kontakten. Maar de verdrietige momenten gingen ons koor ook niet voorbij. We hebben voorgoed afscheid moeten nemen van een paar trouwe koorvrienden en in de gezinnen van andere koorleden was intens verdriet over het verlies van een dierbare. Toch denk ik, dat we blij terug mogen zien op de hoogtepunten. Naast ons uitstapje naar het land van bronsgroen eikenhout mochten we ook genieten van de winterse beelden en natuurlijk de zang van ons koor, zoals dat op de prachtige dvd is vastgelegd. Ons koor is weer een waardevol document rijker. En dan zien we nu uit naar de op stapel staande cd waar we al zo druk mee bezig zijn. Ik denk dat we mogen spreken van een bevoorrecht koor. Dankbaar voor de fijne onderlinge sfeer, de goede verhouding met onze dirigent en organist die steeds weer zich inspannen om ons koor op een hoger plan te brengen. En een bestuur dat alles doet en dat niets te veel is om alles in goede banen te leiden. En niet in de laatste plaats onze partners die met hun enthousiasme de stille krachten vormen en onze trouwe supporters zijn. De Iepen Noat - december 2008 - jaargang 6 - nummer 4 19
Ik hoop van harte, dat we ook nu weer een fijn jaar tegemoet mogen gaan. Het bestuur wenst jullie boven alles gezondheid toe, samen met je gezin. Maar ook wensen we jullie als leden van ons Lemster Mannenkoor een fijne Kerst en een gezegend Nieuwjaar toe. Namens het bestuur, Eize Hornstra, secretaris Kerstnacht Dit is de nacht, dit is de stille nacht, dit is de averechtse tijd waarin de hemel zich verblijdt, terwijl de aarde op een teken wacht. Dat er al is, dat al gegeven is. Het teken van de moede vrouw die voortging en die baren zou en die men wegschoof in de duisternis. De hemel weet, alleen de hemel weet dat vrede en welbehagen saam reikhalzen naar een nieuwe naam. De aarde is als vanouds voor niets gereed. Al straalt de nacht, al straalt de heilige nacht veel klaarder dan de zon vermag, pas als het donker wordt bij dag, zal op de aarde alles zijn volbracht. Robbert Vissers, 2007 20 De Iepen Noat - december 2008 - jaargang 6 - nummer 4
De Iepen Noat - december 2008 - jaargang 6 - nummer 4 21
Informatie voor de leden Agenda Dag Datum Tijdstip Plaats 2008 zaterdag 13-12-2008 20.00 Ureterp (concert) zondag 14-12-2008 19.30 Makkum (kerstconcert) dinsdag 16-12-2008 20.00 GK Lemmer (kerstconcert) zondag 21-12-2008 16.00 NH Kerk, Menaldum (kerstconcert) woensdag 24-12-2008 19.45 Antoniusziekenhuis, Sneek (kerstviering) vrijdag 26-12-2008 07.00 Selectie uit koor zingt in Suderigge 2009 dinsdag 20-1-2009 20.00 Lindestede, Wolvega (concert) zaterdag 21-3-2009 20.00 Nieuw Jeruzalemkerk, Emmeloord (benefiet) zondag 5-4-2009 19.00 Pelikaankerk, Leeuwarden (conc./zangavond) zaterdag 12-9-2009 19.00 GK Zevenhuizen (zangdienst) Voor de meest recente concertagenda zie www.lemstermannenkoor.nl Vakantieplanning 2009 dinsdag 6-1-2009 Eerste repetitie, nieuwjaarsborrel dinsdag 5-5-2009 Bevrijdingsdag: geen repetitie dinsdag 16-6-2009 Laatste repetitie, Oosterzee 23-6-2009 t/m Vakantie: geen repetities 18-8 2009 dinsdag 25-8-2009 Eerste repetitie na de zomervakantie dinsdag 22-12-2009 Geen repetitie dinsdag 29-12-2009 Geen repetitie Rooster Transportcommissie dec. '08-nov. 09 Het klaarzetten en opruimen van de stoelen en opstapbankjes voor de repetities gaarne uitvoeren volgens onderstaand schema. December BARITON Juni 2009 TENOR I Januari 2009 BAS Juli 2009 Vakantie Februari 2009 TENOR I Augustus 2009 Vakantie/TENOR I Maart 2009 TENOR II September 2009 TENOR II April 2009 BARITON Oktober 2009 BARITON Mei 2009 BAS November BAS Het orgel en de piano worden klaargezet en opgeruimd door de transportcommissie! 22 De Iepen Noat - december 2008 - jaargang 6 - nummer 4
Repetitieavonden januari-juni 2009 Dag Datum Plaats Bijzonderheden 6-1-2009 Zuyderzee College Nieuwjaarsborrel 13-1-2009 Zuyderzee College 20-1-2009 Lindestede, Wolvega Concert 27-1-2009 Zuyderzee College 3-2-2009 Zuyderzee College 10-2-2009 Zuyderzee College 17-2-2009 Gereformeerde Kerk 24-2-2009 Zuyderzee College 3-3-2009 Zuyderzee College 10-3-2009 Zuyderzee College 17-3-2009 Zuyderzee College 24-3-2009 Zuyderzee College 31-3-2009 Zuyderzee College 7-4-2009 Zuyderzee College 14-4-2009 Zuyderzee College 21-4-2009 Zuyderzee College 28-4-2009 Gereformeerde Kerk 5-5-2009 Geen repetitie Bevrijdingsdag 12-5-2009 Zuyderzee College 19-5-2009 Zuyderzee College 26-5-2009 Zuyderzee College 2-6-2009 Zuyderzee College 9-6-2009 Zuyderzee College 16-6-2009 NH Kerk, Oosterzee Laatste repetitie 23-6-2009 Vakantie 30-6-2009 Vakantie Afbericht bij deelname repetitie Bij verhindering tot deelname aan een repetitie dit s.v.p. even mededelen aan Eize Hornstra of aan één van de overige bestuursleden. telefoon: 0514-56 9655 e-mail: secretaris@lemstermannenkoor.nl Afbericht bij deelname concert of ander optreden Bij verhindering tot deelname aan een concert of ander optreden dit s.v.p. mededelen aan Henk van den Berg, dit in verband met het maken van de kooropstelling. telefoon: 06-2013 8843 e-mail: henk-van-den-berg@lemstermannenkoor.nl De Iepen Noat - december 2008 - jaargang 6 - nummer 4 23
Kopij De Iepen Noat Uiterste inleverdatum Verschijningsdatum 10-2-2009 10-3-2009 12-5-2009 9-6-2009 15-9-2009 13-10-2009 10-11-2009 8-12-2009 Kopij kan worden ingeleverd bij Pim de Pagter, handgeschreven, getypt, via e-mail (zie Colofon) of in andere digitale vorm. COLOFON De Iepen Noat is het verenigingsblad voor leden en donateurs van het Lemster Mannenkoor. Het verschijnt viermaal per jaar. Voor donateurschap en advertenties kunt u contact opnemen met Jan Oenema (zie volgende bladzijde). Redactie: Thijs Fleer 0514-56 2604 Johannes Rijpma 0514-58 1602 corriefleer@hetnet.nl johannes-rijpma@lemstermannenkoor.nl Pim de Pagter 0527-61 3690 Sibbele Witteveen 0514-54 1431 pj.depagter@home.nl sibbele.geartsje@hetnet.nl Dirigent en begeleider Dirigent: Harm van der Meer Begeleider: Jan Kroeske De Koffe 14 Westerdiepswal 2 8651 CX IJlst 9291 CH Kollum Tel: 0515-53 1439 Tel. 0511-45 1949 E-mail: meermuziek@home.nl E-mail: j_kro42@hotmail.com Koorkleding Voor vragen met betrekking tot de koorkleding kunt u zich wenden tot: Iepie van den Brake Johannes Rijpma Schoterpad 5 Breelenswei 10 8314 RA Bant 8573 WS Mirns Tel. 0527-26 1341 Tel. 0514-58 1602 johannes-rijpma@lemstermannenkoor.nl 24 De Iepen Noat - december 2008 - jaargang 6 - nummer 4