Aanbod voor basisonderwijs Schooljaar 2012-2013 Maand van het bos en Beleef de lente



Vergelijkbare documenten
Voel je ook de lentekriebels en heb je zin om er met je klas op uit te trekken?

Aanbod Maand van het bos 2009

Aanbod Maand van het bos 2010

Aanbod voor basisonderwijs Schooljaar Lente 2012

Maand van het Bos. 24 september 26 oktober 2007

Aanbod voor basisonderwijs Herfst 2014

Aanbod voor basisonderwijs Schooljaar Maand van het bos en Beleef de lente

Aanbod voor basisonderwijs Najaar 2016

Van 14 tot 21 oktober 2018 is het weer zover: het Agentschap voor Natuur & Bos organiseert de week van het bos.

Derde kleuter en eerste graad la ger onderwijs

aanbod basisonderwijs

TIPS IN OMGEVING IEPER VOOR DE LEERKRACHT

Natuur en milieueducatie

milieu- en natuureducatie

ONTRAFEL MET JE KLAS DE VELE GEHEIMEN VAN DE NATUUR! EDUCATIEVE PROJECTEN BASISONDERWIJS

Aanbod NME voorjaar 2014

Kom al doende leren voor, in en met de natuur, samen met ons!

Meneer en mevrouw bunzing zoeken een huis voor de winter

Themawandeling Herfst

secundair onderwijs aanbod eindtermen behalen met het in de provinciale bezoekerscentra schooljaar bezoekerscentra

Natuur, Buiten Activiteit:

Opdrachten thema. Veluwe

2 de, 3 de graad. 3 de graad

Filmlinks. Voorbereiding op de lessen

Ik weet wat een wintervoorraad is en waarom dieren dit verzamelen. (weinig verse voeding in de winter)

Beestige Buren. Naverwerking in de klas

Winterslaap. Met filmpjes, werkblad en puzzels. groep 5/6. uitgave januari 2013

Lang leve de buitenkids!

ONTDEK WOI MET JE KLAS in drie boeiende apps!

Natuur en milieueducatie

milieu- en natuureducatie

groen in de stad BIOTOOPWANDELING BIOTOOPWANDELINGleidraad natuurreservaat bourgoyen-ossemeersen biotoopstudie 1 MO biotoopstudie

vormingen voorjaar 2011 Kom al doende leren voor, in en met de natuur, samen met ons!

Overzicht educatieve pakketten

voor de eerste graad Win samen spel

Lente. groep 3, 4 en 5

Een midden- en bovenbouwproject van het IVN Veldhoven Eindhoven Vessem najaar 2015

secundair onderwijs aanbod eindtermen behalen met het in de provinciale bezoekerscentra schooljaar bezoekerscentra

Programma Natuur Avonturen

NATUUR- EN MILIEU EDUCATIE ZWIJNDRECHTSE WAARD

Lang leve de buitenkids!

Kooi. Lesaanbod

Zoek de verschillen een ontdekkingsreis op de Brunssummerheide (groepen 7 en 8) Praktische informatie. Beste directie, leerkrachten en ouders,

Algemeen: De IVN-Scholenwerkgroep heeft tot doelstelling kinderen actief en ontdekkend met de natuur bezig te laten zijn.

milieu- en natuureducatie

NATUUROUDERS. Wat kunnen de natuurouders voor uw school doen?

Lang leve de buitenkids!

aanbod basisonderwijs

INFO educatief programma

BIODIVERSITEIT IN GEUREN EN KLEUREN

Een kunsteducatieve draaischijf

Inleiding Doelgroep Relatieschema Opzet van de lescyclus Algemeen doel De doelstellingen...

De lente! Werkboekje leeftijd: 10+

inhoud Herfst 1. Het weer 2. Overal blad 3. Zaden 4. Paddenstoelen 5. De eekhoorn 6. De egel 7. Insecten 8. Vogels op reis 9. Filmpje Pluskaarten

AANBOD NATUURLIJK ONDERWIJS

Portfolio Natuurtalenten

Prik de Egel. Maak kennis met Prik de Egel.

Provinciaal. De Gavers. Sport- en Natuurcentrum. in Harelbeke-Deerlijk. Foto Tom Linster. Aanbod voor groepen tot 50 personen

Natuuractiviteiten voor Basisscholen 2013 / 2014

Doe- pad Watertorenweg. Achtergrond informatie voor de begeleider. Groep 5-6

Paulo op bezoek in de klas

vzw GORS Herberg het Klokhuis Martinusstraat Borgloon

Beestige Buren. Voorbereiding in de klas

De waterratten van de Fintele. Moord in de Poel WATERKRONKELS VOOR DE DERDE GRAAD WATERKRONKELS VOOR DE DERDE GRAAD

Maak een feestmaaltijd voor de dieren in het bos. Voor kinderen van 4 tot 8 jaar

Sport- en themasportdagen. schooljaar

Lang leve de buitenkids!

Inhoudsopgave. Natuurmonumenten Nieuwkoopse Plassen Schoolreisjes en excursies. Programma voor groep Programma voor groep

ONTRAFEL MET JE KLAS DE VELE GEHEIMEN VAN DE NATUUR! EDUCATIEVE PROJECTEN SECUNDAIR ONDERWIJS

Land Art. Samenvatting: Leerdoel: Uitgewerkte activiteit:

De Veluwe Opdrachten en Overzichten voor begeleiders

Inleiding In het najaar worden de dagen steeds korter en de nachten steeds langer. Kun je je voorstellen dat je in de maand november naar bed gaat?

DE HERFST: KLEURRIJK SEIZOEN

Heuvelklas in Westouter

Bijen. groep 5 t/m 8. uitvoering door leerkracht. uitleentermijn 3 weken. periode voorjaar, zomer

Aanbod educatief materiaal

Stellingenspel: Het bos door de bomen zien!

secundair onderwijs aanbod eindtermen behalen met het in de provinciale bezoekerscentra schooljaar bezoekerscentra

Winterslaap. groep 5/6

Rivierenhof. Handleiding. Opgesteld door de domeinwachters. >> Ontdekkingstocht voor het 4, 5 en 6 leerjaar. Tjakkie de specht Ontdekt de Herfst

Strand-Lab. Museum. Reizigers

DOCENT. Thema: natuur BOMEN BIJ MIJN SCHOOL. groep 3 en 4. Stadshagen

Rivierenhof. Ontdekkingstocht voor gezinnen

Het is herfst in de poppenkast. door Nellie de Kok

Aanbod educatieve activiteiten: Voor reservaties eerst secreateriaat contacteren:

Milieu Educatie Centrum De Bevelanden

NME-leerroute Kabouters in het Westerpark

Dieren in de winter 3

Natuur en milieueducatie

Voor de leerlingen van de bovenbouw is Terra Maris letterlijk een spannend ontdekkingsterrein op het gebied van geschiedenis en omgevingsonderwijs.

Aanbod NME schooljaar 2014/2015

Blijde Wei. Lesaanbod

INFO educatief programma

Wat een vreemde bromfiets!

inhoud 1. De mier 2. De teek 3. De regenworm 4. De pissebed 5. De hoofdluis 6. De vlieg 7. De mug 8. De vlo 9. Filmpje Pluskaarten Colofon

De kleine beestjesclub

Aanbod N.M.E. in Het Groene Woud

Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: <Katelyne>

Bontepietenpad. Bijenkorf

7.4: Naar het Natuurwetenschappelijk museum

Transcriptie:

Aanbod voor basisonderwijs Schooljaar 2012-2013 Maand van het bos en Beleef de lente Speciaal voor de basisscholen van Heuvelland, Mesen, Ieper, Poperinge, Zonnebeke en Vleteren wordt sinds enkele jaren in de herfst en de lente een buitenaanbod opgezet door De Provincie West-Vlaanderen en het Regionaal Landschap West-Vlaamse Heuvels. Er zijn verschillende activiteiten waaruit je kan kiezen met de klas. Alle graden van het basisonderwijs komen aan bod, ook de kleuters. Een kennismaking met het aanbod gaat door voor leerkrachten van alle graden op dinsdagnamiddag 28 augustus in CJT De Lork te Kemmel en op woensdagnamiddag 29 augustus in Bezoekerscentrum de Palingbeek. Meer info op www.rlwh.be of www.west-vlaanderen.be/palingbeek vanaf maandag 26 juni. De Gemeentebesturen Zonnebeke, Heuvelland en Vleteren en de Stadsbesturen Ieper en Poperinge bieden een financiële tegemoetkoming voor deze activiteiten aan. Je moet je gidsbeurten wel ruim voordien aan de gemeente doorgeven. Meer info: bij de milieudienst van je gemeente. De gidsbeurten voor de Ieperse scholen worden meteen aan de helft van de prijs aangerekend. Wist je dat te voet, met de fiets of het openbaar vervoer komen beter is voor het milieu? Als jullie een picknick meenemen; graag zo afvalarm als kan. Wij duimen alvast voor een stralende zon! Inschrijven voor alle activiteiten kan enkel telefonisch op onderstaande nummers. Met vriendelijke groeten, Ann Vansteenhuyse Steunpunt natuur - en milieueducatie RLWH Vaartstraat 7 8902 Zillebeke Ieper T 057/23.08.50 ann.vansteenhuyse@rlwh.be Kristin Kino Bezoekerscentrum De Palingbeek, Vaartstraat 7 8902 Zillebeke Ieper T 057/23.08.40 bc.palingbeek@west-vlaanderen.be 1

Inhoudstafel: Programma Waar Doelgroep Duur Prijs 1. Beestig Natuurpad De Palingbeek, Kemmelberg of in schoolomgeving 2 de kleuter 3 de kleuter 9u 11u30 40 euro met natuurgids Gratis als leerkracht zelf begeleidt 2. Vachten en vilten De Palingbeek 3 de kleuter 1 ste graad 3. Op een grote paddenstoel De Palingbeek Parking 3 de kleuter Molenbos, zijstraat 1 ste graad Komenseweg! Helleketel Poperinge Kemmelberg Heuvelland 9u 11u30 9u 11u30 40 euro + 5 euro materiaal 40 euro met natuurgids Gratis als leerkracht zelf begeleidt 4. Spelen met Boris Vesting Ieper De Palingbeek Galgebossen Tortelbos Helleketel Bommelaer Sixtusbossen Kemmelberg Rode Berg Polygoonbos Gemeentepark Zonnebeke 1 ste graad 9u 11u30 40 euro met natuurgids 2

5. Lentekriebels Kemmelberg 1 ste graad 9u 11u30 De Palingbeek Rode berg Helleketelbos 6. De Schatkist van Boris Vesting Ieper 2 graad 9u 11u30 De Palingbeek 13u30-15u30 Galgebossen Tortelbos Helleketel Bommelaer Sixtusbossen Kemmelberg Rode Berg Polygoonbos Gemeentepark Zonnebeke 7. NIEUW! Het bos door de ogen Palingbeek en Helleketel 2 graad 9u 11u30 van 13u30 15u30 8. Verven en vilten Milieuboerderij De Palingbeek 2 de graad 9u 11u30 13u30 15u30 9. Over t leven in het bos De Palingbeek 4 de -5 de en 6 de 9u 11u30 Helleketelbos leerjaar Polygoonebos Kemmelberg 40 euro met natuurgids Gratis als leerkracht zelf begeleidt 40 euro met natuurgids Gratis als leerkracht zelf begeleidt Gratis in september voor een klas in de Palingbeek en een klas in Helleketelbos mits nadien het invullen van een evaluatie 40 euro + 1,5 euro p.p. voor materiaal 40 euro met natuurgids 3

10. Laura Maxima, Wenkende wieken of Meten is Weten Bezoekerscentrum De Palingbeek 2 de en 3 de graad 9u-10u 10u-11u Natuurwerkplaats De Bommelaer 11u-12u 13u30-14u30 14u30-15u30 11. Afvalspel Mister Jekkes Op school 2 de en 3de graad 1u30 (zelf af te halen bij IVVO) Het spel kan een dag op school blijven 12. SOS de winter komt eraan! Vesting Ieper, De Palingbeek, 3 de graad 9u 11u30 Galgebossen, Tortelbos, Helleketel, Bommelaer, Sixtusbossen, Kemmelberg, Rode Berg, Polygoonbos 13. Op stap met de Domein De Palingbeek 3 de graad 9u 11u30 domeinwachter 14. Moord in de Poel De Palingbeek 3 de graad 9u 11u30 Bommelaer Poperinge Warandepark Kemmel 40 euro gratis 40 euro met natuurgids Gratis als leerkracht zelf begeleidt 40 euro 40 euro met natuurgids 15. Lakenmeester van Ieper Milieuboerderij De Palingbeek 3 de graad 9u 11u30 16. Tentoonstelling Schone Bezoekerscentrum De Palingbeek 3 de graad 9u 11u30 Slapers 17. Oriëntatieloop Domein De Palingbeek 3 de graad 9u 11u30 40 euro + 2 euro p.p. voor materiaal Gratis Halve dag: 4,5 euro p.p. Hele dag: 7,5 euro p.p. 4

18. Herbos jezelf Vesting Ieper, De Palingbeek, Galgebossen, Tortelbos, Helleketel, Bommelaer, Sixtusbossen, Kemmelberg, Rode Berg, Polygoonbos 1 ste graad 2 de graad 3 de graad 19. Beestentorens en Co Op school 1 ste graad 2 de graad 3 de graad 20. Aan het werk in de Milieuboerderij De Palingbeek Kleuter milieuboerderij 1 ste graad 2 de graad 3 de graad 9u 11u30 9u 11u30 40 euro met natuurgids 40 euro begeleider + 70 euro toren 45 euro 5

Activiteitenfiches 1. Beestig natuurpad 2 de en 3 de kleuter Kleuters gaan op speurtocht in de schooltuin, het park en het bos. Aan de hand van leuke spel en doe-opdrachten ontdekken zij de leefwijze en typische kenmerken van mollen, egels, konijnen, lieveheersbeestjes, kikkers, spinnen, slakken en regenwormen. Halve dag activiteit April oktober Op de eigen school, Domein de Palingbeek te Zillebeke of de Kemmelberg te Kemmel Mee te nemen naar school (zelf begeleiden) of in de Palingbeek (zelf begeleiden of met gids). Max. 25 leerlingen Dit is gratis als je zelf begeleidt. Met gids betaal je 40 euro. 6

3 kleuter en 1 graad 2. Vachten en vilten Kleurrijk vilten. Het schaap en z n vrienden helpen ons op weg. Samen met de wollenvrouw bezoeken we de dieren op de boerderij. We begroeten het paard, het konijn, het varken, de kippen en het schaap We voelen aan hun pluimen en haren. Soms is de vacht mooi en zacht, soms eerder hard en stekelig. Maar wat gebruiken we om een wollen dekentje te maken? Dat proberen we samen uit. Elk kind maakt een kleurrijk viltwerkje. 2 uur elke schooldag: herfst, winter en lente Milieuboerderij De Palingbeek, Vaartstraat 7, 8902 Zillebeke Max. 25 leerlingen. Voorzie vanaf 16 leerlingen een extra begeleider vanuit de school. Enkel met gids. 40 euro + 5 euro materiaal 7

3 kleuter en 1 graad lager onderwijs 3. Op een grote paddenstoel Op een grote paddenstoel, rood met witte stippen, zat kabouter Pinnemuts. Ieder van ons kent dit kinderdeuntje! Kabouter Pinnenmuts wipt zo hard op een paddenstoel dat die stuk gaat. Dit is het begin van een heuse zoektocht naar een nieuwe paddenstoel: één met een mooie kleur en of lekkere geur, één om op te zitten en op te wippen. Kabouter Pinnemuts neemt de kinderen mee op zijn tocht. Een ontroerend verhaal, prachtig geïllustreerd en met leerrijke opdrachten. De kinderen gaan in de natuur op zoek naar paddenstoelen en ontdekken de geuren, kleuren, vormen en het belang van zwammen. 2 uur herfst Domein De Palingbeek (Molenbos), Helleketelbos en Kemmelberg Natuurgids of leerkracht. Max. 25 leerlingen. 40 euro - gratis als de leerkracht zelf begeleidt, steeds materiaal reserveren! 8

1 graad lager onderwijs 4. Spelen met Boris De kinderen gaan op stap met Boris, een echte bostrol uit Noorwegen! Na het zingen van het herfstlied worden de kinderen voortdurend geprikkeld om op een speelse, muzische manier het herfstbos actief te ontdekken met alle zintuigen! - Door het maken een boomschilderij ontdekken ze zelf de kenmerken van een bos en van de herfst. - Een herfstgedicht leert hen ook weer andere elementen kennen van dit seizoen. - We beelden de groei van een vruchtje tot boom uit en ontdekken al gauw dat bij elke soort boom een andere vrucht hoort. - Gewapend met schopjes en potloepjes zoeken de kinderen naar kriebelbeestjes - Er worden enkele dierenraadseltjes opgelost. - Het memory spel koppelt het juiste blad aan de juiste vrucht van enkele courante bomen. - Tussendoor kunnen de kinderen zich ook nog uitleven tijdens een bosspelletje! halve dag activiteit Herfst Vesting Ieper, Domein De Palingbeek, Galgebossen, Tortelbos, Helleketel, Bommelaer, Sixtusbossen, Kemmelberg, Rode Berg, Polygoonbos Natuurgids met ondersteuning van de leerkracht. Max. 25 leerlingen. 40 euro 9

1 graad basisonderwijs 5. Lentekriebels De kinderen gaan op stap met een seizoensfee of tovenaar die zich heeft overslapen. Is de lente daardoor wel goed gestart in t bos? Verleiden, nest maken, eieren leggen en broeden, voedsel verzamelen en leren vliegen. Wat een werk hebben we! Halve dag activiteit April, mei en juni het Warandepark/Kemmelberg te Kemmel de Palingbeek te Zillebeke de Rodeberg te Westouter het Helleketelbos te Poperinge Natuurgids met ondersteuning van de leerkracht. Max. 25 leerlingen. 40 euro - gratis als de leerkracht zelf begeleidt, steeds materiaal reserveren! 10

6. De Schatkist van Boris 2 graad lager onderwijs Het bos schenkt ons heel wat producten: sommige vinden we heel gemakkelijk, andere moeten door ons verwerkt worden. De kinderen worden bosdetectives. Aan de hand van hints vinden ze de juiste bomen, doen ze een opdracht en kunnen zo de sleutels verdelen. halve dag activiteit herfst Vesting Ieper, Domein De Palingbeek, Galgebossen, Tortelbos, Helleketel, Bommelaer, Sixtusbossen, Kemmelberg, Rode Berg, Polygoonbos Begeleiding Natuurgids met ondersteuning van de leerkracht. Max. 25 leerlingen. 40 euro - gratis als de leerkracht zelf begeleidt. Materiaal tijdig reserveren. 11

7. Het bos door de ogen van - try-out in september 2 klassen gezocht! 2 graad lager onderwijs Voorjaarsversie en najaarsversie Een kunstenaar, hond, loofboom, pissebed, wetenschapster, boswachter... De kinderen zetten tijdens de wandeling telkens een ander masker op. Ze observeren het bos, leven zich in, gebruiken hun fantasie en creativiteit. Ze ontdekken verbanden tussen de bosbewoners, het belang van het bos als leefruimte voor planten en dieren en het nut van het bos voor de mens. De kinderen zoeken naar tips om te zorgen voor een duurzame toekomst van het bos. Op het programma: Het bos vroeger en nu gedrag in het bos zorg voor het bos, hier en overal in de wereld bomen, struiken en dieren functies van het bos. halve dag activiteit Gratis in september voor een klas in de Palingbeek en een klas in Helleketelbos mits nadien het invullen van een evaluatie We bieden dit aan in de lente en de herfst na een grondige evaluatie. De Palingbeek, Helleketelbos gids gratis voor de 2 klassen die een try-out willen doen. 12

2 graad lager onderwijs 8. Verven en vilten Van schaap tot viltwerkje: We bezoeken het schaap en nemen wol mee die de scheerder voor ons heeft achtergelaten. Een deel van de wol verven we met planten uit de verftuin. We gebruiken de wol ook om te vilten: door veelvuldig te wrijven met warm water en zeep over de losse vezels wol bekomen we een stevig stuk stof. We combineren op een creatieve manier de natuurlijke wol met de plantaardige kleuren. Naargelang de leeftijd en grootte van de groep maken we een eenvoudig lapje, een armbandje of handtasje. halve dag activiteit het hele jaar door Milieuboerderij De Palingbeek gids 40 euro + 1,5 euro p.p. voor materialen 13

4, 5 en 6 leerjaar 9. Over t leven in het bos Samen beleven we een avontuurlijke speurtocht naar verschillende plaatsen in het bos waar we ontdekken hoe dieren overleven in het bos. De gids vond een nest met jongen van de buizerd die ouderloos zijn. Wie zal ze nu opvoeden? Wie zal ze de verschillende buizerdlessen leren? We kunnen heel wat leren van de andere dieren in de natuur. De leerlingen helpen met de buizerdlessen en vinden zelf de weg door een geurspoor te volgen, een kompas te gebruiken en kaart te lezen. De BUIZERD leert de volgende lessen: Hoe geraak ik aan VOEDSEL? Hoe maak ik mijn NEST? Hoe COMMUNICEER ik met de andere dieren? Hoe verdedig ik mij tegenover mijn VIJANDEN? Halve dag activiteit April, mei, juni, september, oktober De Palingbeek te Zillebeke, Helleketelbos te Poperinge, Polygoonebos te Zonnebeke Kemmelberg te Heuvelland 40 euro 40 euro 14

2-3 graad lager onderwijs 10. Laura Maxima, Wenkende Wieken of Meten is Weten Laura Maxima Een zongerichte woning profiteert maximaal van de zonnewarmte en doet de energiefactuur dalen. De indeling van je woning laten afhangen van je levensgewoonten en combineren met de stand van de zon is een prima keuze. De kinderen puzzelen met behulp van kleine modules zelf het ideale zonnehuis in elkaar. Ze moeten rekening houden met verschillende factoren: stand van de zon, functie van de ruimte, leefpatroon bewoners, Ze leren werken met een kompas en ontdekken het verschil tussen zomer- en winterzon. Wenkende wieken Al eeuwenlang wordt wind gebruikt om energie te leveren. Denk maar aan de eerste zeilboten en de windmolen om graan te malen. Maar zelfs toen vocht men tegen windmolens. Don Quichot en zijn vriend Sancho Panza weten er alles van. Wij kiezen de andere zijde en vechten niet tegen, maar voor deze prachtige, gratis hernieuwbare energiebron! Met het verhaal van Don Quichot op de achtergrond verkennen we de wereld van de windenergie. Wat zijn nu voordelen van een windturbine? Zijn er ook nadelen? Hoe werkt een windmolen? Hoeveel wind heeft die nodig? Na het bekijken van een filmpje bouwen we onze eigen windmolen. En hopelijk is er wind genoeg om het uit testen! Meten is weten Weet je eigenlijk hoe elektriciteit gemeten wordt? We leren werken met een energiemeter en meten verschillende huishoudtoestellen en lampen. Waar zitten de grootste verbruikers en wat is sluipverbruik? Na deze workshop ben je alvast geen Wat(t)je meer. Voortaan denk je 2 kaar na voor je energie verbruikt. Elke module duurt 1 uur Periode en waar: 4 en 25 oktober 2 groepen in de vm, 1 groep in de nm Bezoekerscentrum De Palingbeek Zillebeke 11 oktober 2 groepen in de vm, 1 groep in de nm Natuurwerkplaats De Bommelaer Poperinge door begeleider van vzw Zonnewindt. Max. 25 leerlingen. 40 euro 15

2-3 graad lager onderwijs 11. Afvalspel Mister Jekkes Mister Jekkes nodigt alle kinderen uit om samen met hem al spelenderwijze de afvalproblematiek te verkennen. 4 teams nemen het tegen elkaar op in een tactisch, uitdagend en educatief spel, waarbij men finaal moet proberen zoveel mogelijk afval uit de eigen vuilnisbak correct te sorteren. Tijdens het spel komen alle treden van de Ladder van Lansink aan bod, afval voorkomen, hergebruiken, sorteren, anderhalf uur het hele schooljaar door op school leerkracht zelf gratis maar zelf te reserveren en op te halen Reservatie bij IVVO: http://www.ivvo.be/reservatie-afvalspel 16

3 graad lager onderwijs 12. SOS de winter komt eraan! We kruipen in de huid van een bosbewoner en maken een heus voedselweb. Wat gebeurt er met het bos in de winter? Ken je dieren die een winterslaap houden? Leef je helemaal uit tijdens het trekspel! We beelden met de hele klas een boomfabriek uit: tijdens dit inleefmoment worden de bouw en de werking van een boom in alle seizoenen geïllustreerd. Welke bomen hebben een extra bescherming tegen uitdroging? We gieten onze verwondering tot slot in een stukje poëzie! halve dag activiteit Herfst Vesting Ieper, Domein De Palingbeek, Galgebossen, Tortelbos, Helleketel, De Bommelaer, Sixtusbossen, Kemmelberg, Rode Berg, Polygoonbos Begeleiding Natuurgids met ondersteuning van de leerkracht. Max. 25 leerlingen. 40 euro - gratis als de leerkracht zelf begeleidt, steeds materiaal reserveren! 17

3 graad lager onderwijs 13. Op stap met de domeinwachter De domeinwachter trekt zijn uniform aan om met de klas op stap te gaan. Hij onthult de geheimen die bepalen hoe het domein er nu uitziet en hoe het in de toekomst kan evolueren. Waarom blijft dood hout liggen in het bos, hoe wordt het bos aangeplant, moet men ook snoeien of kappen in een bos? Het bos is de favoriete verblijfplaats van heel veel dieren, maar wie woont nu waar? 2 uur September-oktober (beperkt aanbod) Domein De Palingbeek Domeinwachter. Max. 25 leerlingen. 40 euro 18

3de graad lager onderwijs 14. Moord in de Poel Er is een moord gepleegd in de poel! Maar waarom en door wie? Was het de reiger of misschien de libellenlarve? Aan de hand van een reconstructie en een onderzoek van de poel zoeken leerlingen het slachtoffer, de doodsoorzaak én de moordenaar. De leerlingen gaan als echte onderzoekers aan de slag. Al speurend leren ze het leven in en rond de poel kennen. Elementen die aan bod komen: waterplanten en waterdieren relaties tussen de organismen kwalitatieve en kwantitatieve proeven waterkwaliteit en omgevingsfactoren halve dag activiteit september, oktober, april, mei en juni Domein De Palingbeek, Bommelaer Poperinge, Warandepark Kemmel Natuurgids. Max. 25 leerlingen. 40 euro 19

3 graad lager onderwijs 15. Lakenmeester van Ieper Ieper was ooit één van de grootste steden van Vlaanderen. Het dankte deze grote rijkdom aan de beroemde lakenproductie. In de verftuin van de milieuboerderij staan heel wat inheemse planten die toen gebruikt werden voor het artisanaal verven van textiel. Je vindt er ondermeer wede, meekrap en wouw, waarmee men textielstoffen respectievelijk blauw, rood en geel kan verven. We overlopen de 6 stappen om van ruwe wol een Iepers laken te maken. De leerlingen maken bij elke stap een voorbeeldje voor hun staalkaart. Zo bekomen ze het diploma van Lakenmaker van Ieper. halve dag activiteit het hele jaar door Milieuboerderij De Palingbeek gids 40 euro + 2 euro p.p. voor materialen 20

3de graad lager onderwijs 16. Tentoonstelling Schone slapers Ooit van slapen wakker gelegen? Slapen lijkt simpel maar is zowel bij mens als dier complexer dan het lijkt. Omdat we één derde van ons leven hier aan besteden, staan we in deze tentoonstelling even stil bij de vele slaapfacetten : slaaphoudingen, slaapritmen, slaapwandelen, slapeloosheid, Maar ook over hoe mensen vroeger sliepen en hoe het in andere culturen zit. Fascinerend wordt het wanneer we zien hoe het er in de natuur aan toe gaat: ondersteboven of een winter lang en zelfs op het ritme van de zee! En zelfs als de slaap door de wereld van de fantasie wordt ingenomen, blijft elke slaper een schone slaper halve dag activiteit september, oktober, november, december Bezoekerscentrum De Palingbeek eigen begeleiding Gratis 21

3de graad lager onderwijs 17. Oriëntatieloop Met behulp van een stafkaart (en kompas) gaat men op zoek naar een aantal gemerkte punten in het domein. halve of hele dag heel het schooljaar Domein De Palingbeek SVS, min. 25 max. 100 deelnemers halve dag: 4,5 euro p.p. hele dag: 7,5 euro p.p. 22

1, 2, 3 graad lager onderwijs 18. Herbos jezelf! We nodigen de kinderen en de leerkracht uit om zich geestelijk en lichamelijk te herbossen. Hoe kan het bos ons hierbij helpen? Het bos nodigt ons uit om te bewegen; om de bosgroet te doen, om expressief te ontdekken welke stoffen uit bladeren, bloemen en schors goed zijn voor ons; om zijn bomen te leren kennen; om schuilplaatsen te zoeken voor de dieren die ook hun heil moeten vinden tussen zijn takken en bladeren; om een kunstwerk te maken en zo te herbossen. Is het bos zelf ook wel gezond? Moet het bos herbronnen? We keren als herboren terug naar de klas. halve dag activiteit herfst Vesting Ieper, Domein De Palingbeek, Galgebossen, Tortelbos, Helleketel, Bommelaer, Sixtusbossen, Kemmelberg, Rode Berg, Polygoonbos Natuurgids met ondersteuning van de leerkracht. Max. 25 leerlingen. 40 euro 23

19. Beestentoren en co 1 ste, 2 de en 3 de graad lager onderwijs Naar aanleiding van het biodiversiteitscharter engageerde stad Diksmuide zich om beestentorens te plaatsen in de scholen. Na het plaatsen van de houten constructie, komt een beestige gids langs om de leerlingen het verschil te leren tussen honingbij, solitaire bij, wesp en zweefvlieg. Materiaal om de toren in te vullen wordt meegebracht door de leerlingen. Na een halfuurtje theorie vliegen de leerlingen er in, samen met de leerkracht en de gids: handen uit de mouwen om de verschillende kamers in de toren met geschikte materialen op te vullen! Dankzij financiële steun van de provincie West-Vlaanderen kunnen beestentorens geplaatst worden in andere scholen. Er wordt een toren ter waarde van 200 euro geplaatst. Deze is waterproof zodat de toren het zeker een tiental jaren zal uithouden. De Provincie West-Vlaanderen neemt de helft van de kosten op zich, De Bron vzw financiert 15% en de eigenaar betaalt de overblijvende 35% of 70 euro. Grootste vereiste is dat de toren wordt geplaatst in een groene omgeving, nabij een vegetatie met bijvriendelijke planten. Ben jij leerkracht en heb je ook zin om aan de slag te gaan in je schooltuin? Neem dan zeker contact op met De Bron vzw. De extra begeleiding voor de concrete invulling komt neer op 40 euro per begeleider extra. Interesse? Mail als de bliksem naar ons secretariaat. Wij nemen zeker contact op! Alle afspraken moeten gemaakt zijn voor eind september 2012 om in aanmerking te komen. Natuurpunt De Bron, 051 54 52 44, info@debron.be 24

20. Aan het werk op de milieuboerderij Kleuter, 1 ste, 2 de en 3 de graad lager onderwijs Wie zin heeft in een dagje echt veld werk kan terecht op de milieuboerderij. Daar zijn een 15-tal medewerkers met een mentale beperking van het dagcentrum De Pelgrim tewerkgesteld. Ze verzorgen de boerderijdieren en staan in voor het beheer van de ecologische tuin. Daar komt heel wat bij kijken: snoeien, hakselen, wieden, composteren, enz. Je krijgt een gevarieerd programma aangeboden in een doorschuifsysteem met kleine groepjes zodat iedereen minstens een 3-tal deelactiviteiten kan ervaren. Dit totale aanbod omvat zeker de verzorging van dieren. 1 tot 2 buitenactiviteiten (tuin compost serre), 1 tot 2 binnenactiviteiten (soep maken, bakken, kruidenverwerking, e.a.). Dit aanbod varieert naargelang het seizoen en het weer. Speciaal op aanvraag: module papier scheppen, module insectenhotel, module nestkasten bouwen (per groep is 1 nestkastje inbegrepen, 6,5 euro per bijkomend kastje). Halve dag doorlopend Milieuboerderij de Palingbeek, Vaartstraat 7, 8902 Zillebeke milieuboerderij 45 euro, ingrediënten, materiaal en drankje inbegrepen 25