Natuur en milieueducatie

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Natuur en milieueducatie"

Transcriptie

1 algemene informatie Natuur en milieueducatie contact: adres: Natuur Educatief Centrum (NEC) Praktische info NEC Waterrijk De lessen vinden plaats tijdens weekdagen in de voormiddag tussen 9 en 12 uur (meestal tot uur). De accommodatie van het natuureducatief centrum is voorzien voor maximum een dertigtal leerlingen. De leerlingen dienen bij vochtig weer laarzen mee te brengen. De lessen zijn gratis. Verlorenbroodstraat 106 A 9820 Merelbeke Reservaties Voor reservaties van activiteiten kan je contact opnemen met via: natuureducatie@merelbeke.gov.be; of T Geef minstens twee mogelijke data door waarop de activiteit zou kunnen plaatsvinden. De verwerkt nadien jouw aanvraag en tracht zoveel mogelijk aan je wensen te voldoen. De bevestigt zo spoedig mogelijk of en wanneer de les kan plaatsvinden. De natuureducatief medewerker neemt indien nodig nog verder contact op om verdere concrete afspraken te maken. Vind je in het lessenaanbod niet de gewenste les? De natuureducatief medewerker kan op vraag steeds een nieuwe les maken over een ander onderwerp.

2 Vogelsnavels doelgroep: eerste en tweede jaar secundair onderwijs duur: ongeveer 2 uur data: december, januari, februari en maart kostprijs: gratis locatie: NEC Waterrijk groep: max. 30 leerlingen Verlorenbroodstraat 106 A, Merelbeke aanbod van: Eerst krijgen de kinderen een theoretische les over de meest courante vogelsoorten en hun voeding. Als illustratie werken we met een diareeks en worden enkele vogelschedels en opgezette vogels bekeken. Daarna trekken we het Liedermeerspark in en proberen we vogels te observeren en bij naam te noemen.

3 Amfibieën in Merelbeke doelgroep: eerste en tweede jaar secundair onderwijs duur: 1 tot 2,5 uur data: volledig schooljaar kostprijs: gratis locatie: NEC Waterrijk of in de klas groep: max. 30 leerlingen aanbod van: In Merelbeke worden al vele jaren inspanningen geleverd om de amfibieën in nood een handje toe te steken zodat sommigen onder hen hier niet zouden uitsterven. Er zijn vele gevaren voor deze prachtige dieren. Aan de hand van deze presentatie met prachtige foto s worden de leerlingen herpetologen van de Merelbeekse amfibieënrijkdom.

4 Lichthinder bij nachtdieren doelgroep: eerste en tweede jaar secundair onderwijs duur: ongeveer 1 uur data: volledig schooljaar kostprijs: gratis locatie: NEC Waterrijk of in de klas groep: max. 30 leerlingen aanbod van: We zijn als mensen de laatste eeuwen alsmaar actiever geworden. s Nachts maken we gebruik van kunstlicht in onze tuinen, op onze gebouwen en vooral op de wegen. Hebben de nachtdieren er voordeel of eerder nadeel door? Verschillende dierenfamilies die s nachts actief zijn worden besproken.

5 Lichthinder en lichtpollutie doelgroep: eerste en tweede jaar secundair onderwijs duur: ongeveer 1 uur data: volledig schooljaar kostprijs: gratis locatie: NEC Waterrijk of in de klas groep: max. 30 leerlingen aanbod van: Vlaanderen is de meest verlichte regio in de wereld. Bekijk de wereldbol s nachts vanuit de ruimte en je ziet Vlaanderen als een heldere stip vanuit de ruimte. Is dit wel gezond en wat zou beter kunnen?

6 Natuurpad Liedermeerspark doelgroep: eerste en tweede jaar secundair onderwijs duur: ongeveer 2,5 uur data: volledig schooljaar kostprijs: gratis locatie: Liedermeerspark groep: max. 30 leerlingen aanbod van: In het Liedermeerspark staan op interessante plaatsen 15 paaltjes waar aan de hand van een brochure met een beschreven leerwandelpad wat uitleg wordt gegeven over de aanwezige natuur. Bij de natuurgids kan je terecht met al je vragen over de natuur in het Liedermeerspark. Alvorens te starten met de geleide wandeling bekijken we de film Natuur als buur.

7 Kriebelbeestjes in het compostvat doelgroep: eerste en tweede jaar secundair onderwijs duur: ongeveer 1uur data: volledig schooljaar kostprijs: gratis locatie: demotuin compostmeesters groep: max. 30 leerlingen recyclagepark Hollebeek aanbod van: dienst afvalbeheer Hundelgemsesteenweg 952, Merelbeke De compostmeesters geven uitleg over het hoe en waarom je beter je groenten-, fruit- en tuinafval thuis composteert. Ze bespreken de verschillende manieren van composteren aan de hand van de opgestelde compostvaten en bakken op hun demoplaats. In een tweede deel wordt aandacht besteed aan de verscheidenheid aan diertjes die er voor zorgen dat het groenten-, fruit- en tuinafval omgezet wordt in kwaliteitsvolle compost. De leerlingen kunnen de diertjes vangen en bekijken in loepenpotjes.

8 Voedertafels doelgroep: eerste en tweede jaar secundair onderwijs duur: ongeveer 2 uur data: december, januari, februari en maart kostprijs: gratis locatie: NEC Waterrijk groep: max. 30 leerlingen Verlorenbroodstraat 106 A, Merelbeke aanbod van: Vogels waarnemen in de winterse tuin is leuk en leerzaam. We kunnen veel soorten van dichtbij waarnemen, maar wat kunnen we voor hen doen om ze de koude winter door te helpen? In deze les nemen de kinderen rechtstreeks waar welke vogels er op de voedertafels van het NEC te zien zijn. Ze leren ook welk voedsel de verschillende vogels het liefst eten.

9 Verbijsterende bijen doelgroep: eerste en tweede jaar secundair onderwijs kostprijs: gratis data: volledig schooljaar groep: max. 30 leerlingen locatie: NEC Waterrijk aanbod van: Verlorenbroodstraat 106 A, Merelbeke duur: ongeveer 2 uur De laatste tijd hebben zowel honingbijen als wilde bijensoorten omwille van verschillende redenen het moeilijker om te overleven. Nochtans zijn ze voor de bestuiving van heel wat bloemen en planten en bijgevolg voor onze voedselproductie onmisbaar. In deze les wordt het belang van bijen, het wereldwijd verdwijnen van de bijen en de mogelijke oplossingen om dit verdwijnen tegen te gaan uit de doeken gedaan.

10 Uilen doelgroep: eerste en tweede jaar secundair onderwijs kostprijs: gratis data: volledig schooljaar groep: max. 30 leerlingen locatie: NEC Waterrijk aanbod van: Verlorenbroodstraat 106 A, Merelbeke duur: ongeveer 2 uur s Nachts zijn er heel veel dieren actief. De uil is wel het meest gekende nachtdier. Deze vogelsoort kunnen we dus niet tijdens een dagwandeling in de vrije natuur bekijken, maar het Vogelopvangcentrum biedt hier een oplossing om wel eens een wild exemplaar te kunnen bezichtigen. Een eenvoudige brochure met veel tekeningen illustreert deze les.

11 Vissen in onze vijvers en rivieren doelgroep: eerste en tweede jaar duur: ongeveer 2 uur secundair onderwijs kostprijs: gratis data: volledig schooljaar groep: max. 30 leerlingen locatie: NEC Waterrijk aanbod van: Verlorenbroodstraat 106 A, Merelbeke Vissen spreken kinderen altijd aan. Ze doen niets liever dan met een netje proberen vissen te scheppen. Maar welke vissen zitten er allemaal in onze wateren in onze streek? In deze les zullen we er heel wat bespreken en kunnen we er heel veel in levende lijve zien in de vele mooi ingerichte aquaria van het centrum. We bespreken ook de vorm en de levenswijze van deze dieren en eventueel zien we een roofvis zoals een snoek zijn prooi verslinden in één van de aquaria.

12 Een jaar in de vogelwereld doelgroep: eerste en tweede jaar secundair onderwijs duur: ongeveer 2,5 uur data: volledige schooljaar kostprijs: gratis locatie: Liedermeerspark groep: max. 30 leerlingen of bos naar keuze aanbod van: De vogelwereld is boeiend en in ieder seizoen valt wel iets te beleven waarvoor we in bewondering kunnen zijn. Een mooie film over de vogelwereld wordt vertoond. Tijdens de wandeling zullen de kinderen heel wat opsteken uit het leven van onze gevleugelde vrienden. Maar er is nog veel meer te bespreken in de klas, aan de hand van een uitgebreide brochure over het leven van de vogels doorheen het jaar.

13 powerpoint Sloot en plas doelgroep: eerste en tweede jaar secundair onderwijs kostprijs: gratis data: volledig schooljaar groep: max. 30 leerlingen locatie: NEC Waterrijk of in de klas aanbod van: duur: ongeveer 2 uur Het Liedermeerspark bevat heel veel uitgegraven vijvers. Dankzij het natuurvriendelijke beheer en het visverbod op de meeste plaatsen mag je ze rekenen tot de mooiste van Vlaanderen. Dat zie je dan ook aan de hand van de PowerPoint.

14 AMFIBIEËN RONDOM ONS doelgroep: eerste, tweede, derde en vierde jaar duur: ongeveer 2 uur secundair onderwijs data: volledige schooljaar kostprijs: gratis locatie: NEC Waterrijk groep: max. 30 leerlingen Verlorenbroodstraat 106 A, Merelbeke aanbod van: Op 30 jaar tijd is het Liedermeerspark uitgegroeid tot een heus amfibieënparadijs. Vroeg in de lente vindt de trek naar de vijvers en poelen plaats. Wanneer de lente ten einde loopt, word je verwelkomd door een kwaakconcert afkomstig van de honderden groene kikkers. Tijdens deze les krijgen de kinderen uitleg over het leven en de bouw van de amfibieën. De theorie wordt ondersteund aan de hand van een powerpoint en levend didactisch materiaal. We bespreken het nut van paddenoverzetacties en van poelen met proper water.

15 Bomen herkennen doelgroep: eerste, tweede, derde en vierde duur: ongeveer 2,5 uur jaar secundair onderwijs kostprijs: gratis data: september tot en met november groep: max. 30 leerlingen april tot en met juni aanbod van: locatie: Liedermeerspark of bos naar keuze Met behulp van een determinatiegids leren de kinderen bomen en hun vruchten te onderscheiden. In het Liedermeerspark vinden we veel verschillende soorten terug. In 1980 is het park aangeplant, maar tegenwoordig kunnen we zelfs spreken van een bos in plaats van een park. Hele oude bomen vinden we dan weer terug in het Gentbos of in de Makegemse bossen. Opgelet: neem laarzen mee bij boswandelingen!

16 Vogels observeren doelgroep: eerste, tweede, derde en vierde duur: ongeveer 2 uur jaar secundair onderwijs data: december, januari, februari en maart kostprijs: gratis locatie: NEC Waterrijk groep: max. 30 leerlingen Verlorenbroodstraat 106 A, Merelbeke aanbod van: Vogels waarnemen in de winterse tuin is leuk en leerzaam. We kunnen veel soorten van dichtbij waarnemen, maar wat kunnen we voor hen doen om ze de koude winter door te helpen? In deze les nemen de kinderen rechtstreeks waar welke vogels er op de voedertafels van het NEC te zien zijn. Ze leren ook welk voedsel de verschillende vogels het liefst eten.

17 Onder het kroos doelgroep: eerste, tweede, derde en vierde duur: ongeveer 2,5 uur jaar secundair onderwijs data: september, oktober en november kostprijs: gratis april, mei en juni groep: max. 30 leerlingen locatie: Liedermeerspark aanbod van: of de poel nabij Zink in Munte Deze les laat de kinderen kennis maken met het leven in het water. Na het bekijken van een film trekken de kinderen, gewapend met schepnetjes en laarzen, naar de vijver om de waterkwaliteit te bepalen aan de hand van de diertjes. Hun vondsten worden uitvoerig besproken en op naam gebracht aan de hand van determinatietabellen. Opmerking: breng laarzen mee!

18 Paddenstoelen doelgroep: eerste, tweede, derde en vierde duur: ongeveer 2,5 uur jaar secundair onderwijs data: september, oktober en november kostprijs: gratis locatie: Liedermeerspark groep: max. 30 leerlingen of bos naar keuze aanbod van: Tijdens de wandeling komen we heel wat te weten over deze geheimzinnige verschijningen in het bos. Hoe ouder een bos hoe meer soorten paddenstoelen en dat zien we aan de honderden soorten in bijvoorbeeld het Gentbos. Een verwerkingstaak zet alle opgedane kennis nog even op een rijtje. Breng je laarzen mee!

19 Paddenoverzetactie doelgroep: eerste, tweede, derde en vierde duur: ongeveer 2,5 uur jaar secundair onderwijs kostprijs: gratis data: februari, maart en april groep: max. 30 leerlingen locatie: Liedermeersweg: overzetactieplaats aanbod van: (afspraak aan spoorwegtunnel) en NEC Waterrijk In het Natuureducatief Centrum Waterrijk krijgen de kinderen een theoretische les over de aanwezige amfibieën. We gaan dieper in op de verschillen tussen de amfibieën onderling. We spreken af in de Liedermeersweg waar op het einde van de winter een amfibieënscherm opgesteld staat. De kinderen maken de emmers leeg en we bespreken de gevonden soorten. In het park proberen we enkele amfibieën waar te nemen in hun natuurlijke biotoop en lossen we de gevonden exemplaren.

20 Jouw bos en zijn fauna en flora doelgroep: eerste, tweede, derde, vierde, vijfde duur: ongeveer 2,5 uur en zesde jaar secundair onderwijs kostprijs: gratis data: volledige schooljaar groep: max. 30 leerlingen locatie: Liedermeerspark aanbod van: of bos naar keuze Tijdens de les overlopen we met de kinderen de kenmerken van het bos als biotoop. Tijdens de wandeling bekijken we talrijke planten, dieren en uiteraard ook de bomen. De gids brengt de kinderen ook respect bij voor de schoonheid van het bos. Opgelet: breng je laarzen mee!

Natuur en milieueducatie

Natuur en milieueducatie algemene informatie Natuur en milieueducatie contact: adres: Natuur Educatief Centrum (NEC) Praktische info 09 210 32 72 NEC Waterrijk De lessen vinden plaats tijdens weekdagen in de voormiddag tussen

Nadere informatie

milieu- en natuureducatie

milieu- en natuureducatie algemene informatie milieu- en natuureducatie contact: adres: Natuur Educatief Centrum (NEC) 09 210 32 72 NEC Waterrijk Verlorenbroodstraat 106 A 9820 Merelbeke Praktische info De lessen vinden plaats

Nadere informatie

milieu- en natuureducatie

milieu- en natuureducatie algemene informatie milieu- en natuureducatie contact: adres: Natuur Educatief Centrum (NEC) 09 210 32 72 NEC Waterrijk Verlorenbroodstraat 106 A 9820 Merelbeke Praktische info De lessen vinden plaats

Nadere informatie

milieu- en natuureducatie

milieu- en natuureducatie algemene informatie milieu- en natuureducatie contact: adres: Natuur Educatief Centrum (NEC) 09 210 32 72 NEC Waterrijk Verlorenbroodstraat 106 A 9820 Praktische info De lessen vinden plaats op weekdagen

Nadere informatie

Natuur en milieueducatie

Natuur en milieueducatie algemene informatie Natuur en milieueducatie contact: adres: Natuur Educatief Centrum (NEC) Praktische info 09 210 32 72 NEC Waterrijk De lessen vinden plaats tijdens weekdagen in de voormiddag tussen

Nadere informatie

Aanbod NME voorjaar 2014

Aanbod NME voorjaar 2014 Aanbod NME voorjaar 2014 Natuur- en milieueducatie (NME) Heemtuin Muntendam biedt een aanvulling op het reguliere schoolprogramma. We richten ons in de lessen vooral op zaken die in de klas minder snel

Nadere informatie

Blijde Wei. Lesaanbod

Blijde Wei. Lesaanbod Lesaanbod 2018-2019 Blijde Wei Les *Schooltuinieren loopt door van februari 2019 tot oktober 2019 Gratis les Iedere groep mag zich 1x inschrijven voor een gratis les. Ieder kind mag in zijn basisschoolperiode

Nadere informatie

Blijde Wei. Lesaanbod 2016-2017

Blijde Wei. Lesaanbod 2016-2017 Lesaanbod 2016-2017 Blijde Wei Les groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Beestenboel 1/2 X X Kleine Beestjes 1/2 X X X In de sloot, uit de sloot 3/4 X X X Huisdieren 3/4 X X Amfibieën

Nadere informatie

groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli

groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Lesaanbod 2016-2017 Bokkesprong Les groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Kleine beestjes 1/2 X X X Alles voor een pannenkoek 1/2 X X Melk 3/4 X X X In de sloot, uit de sloot 3/4 X X

Nadere informatie

OP BEZOEK BIJ KAI-MOOK

OP BEZOEK BIJ KAI-MOOK OP BEZOEK BIJ KAI-MOOK Handleiding en leerdoelen 1ste graad Inzicht krijgen in de levenswijze van olifanten Met voorbeelden aantonen dat olifanten aangepast zijn aan hun leefomgeving Het houden en verzorgen

Nadere informatie

Wilgenhof. Lesaanbod

Wilgenhof. Lesaanbod Lesaanbod 2016-2017 Wilgenhof Les groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Alles voor een pannenkoek 1/2 X X Beestenboel 1/2 X X X Melk 3/4 X X In de sloot, uit de sloot 3/4 X X X Amfibieën

Nadere informatie

groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli

groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Lesaanbod 2018-2019 Wilgenhof Les Alles voor een pannenkoek 1/2 X X X groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Beestenboel 1/2 X X X Melk 3/4 X X In de sloot, uit de sloot 3/4 X X X Amfibieën

Nadere informatie

Kooi. Lesaanbod

Kooi. Lesaanbod Lesaanbod 2016-2017 Kooi Les groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Beestenboel 1/2 X X Wauw, t leeft 1/2 X X In de sloot, uit de sloot 3/4 X X Huisdieren 3/4 X X Uitvogelen 5/6 X X Knaagdieren

Nadere informatie

groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli

groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Lesaanbod 2018-2019 Bokkesprong Les groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Alles voor een Pannenkoek 1/2 X X Wauw 't leeft 1/2 X X Melk 3/4 X X X In de sloot, uit de sloot 3/4 X X Amfibieën

Nadere informatie

Creepy Griezelbeesten. Handleiding en leerdoelen - 2de graad

Creepy Griezelbeesten. Handleiding en leerdoelen - 2de graad Creepy Griezelbeesten Handleiding en leerdoelen - 2de graad Partnerwerk Geef de leerlingen de volgende opdracht. De leerlingen proberen de onderlijnde woorden op hun werkblad in te vullen als invuloefening.

Nadere informatie

NATUUROUDERS. Wat kunnen de natuurouders voor uw school doen?

NATUUROUDERS. Wat kunnen de natuurouders voor uw school doen? NATUUROUDERS Wat kunnen de natuurouders voor uw school doen? In 2012 hebben een 10-tal vrijwilligers van de gemeente Kruibeke een opleiding gevolgd. De lessen werden gegeven door een lesgever van de provincie.

Nadere informatie

Biodiversiteits heg. www.enand-design.com. 2007 De Biodiversiteits heg is een auteursrechtelijk beschermd werk van Jacqueline Couwenberg 06-52088979

Biodiversiteits heg. www.enand-design.com. 2007 De Biodiversiteits heg is een auteursrechtelijk beschermd werk van Jacqueline Couwenberg 06-52088979 Biodiversiteits heg 2007 De Biodiversiteits heg is een auteursrechtelijk beschermd werk van Jacqueline Couwenberg 06-52088979 www.enand-design.com Voor vogels zijn er plekken gemaakt waarin ze kunnen nestelen,

Nadere informatie

Pedagogische gids (voor leerkrachten)

Pedagogische gids (voor leerkrachten) Pedagogische fiche / Het water van de kanalen Pedagogische gids (voor leerkrachten) Doelstellingen van de les: Weten hoe een kanaal wordt bevoorraad met water en hoe dat water er circuleert. Introductie

Nadere informatie

Maand van het Bos. 24 september 26 oktober 2007

Maand van het Bos. 24 september 26 oktober 2007 Maand van het Bos Ieper Heuvelland Poperinge Zonnebeke Mesen - Vleteren 24 september 26 oktober 2007 Speciaal voor de lagere scholen van Ieper wordt in de herfstperiode een Maand van het Bos PROGRAMMA

Nadere informatie

3 hectare groot veenweide gebied, Amsterdam Westerpark st. Hart voor de Natuur

3 hectare groot veenweide gebied, Amsterdam Westerpark st. Hart voor de Natuur 3 hectare groot veenweide gebied, Amsterdam Westerpark st. Hart voor de Natuur Activiteiten en bereik 2011: Vrije bezoekers: 23.119 NME activiteiten: 1046 Avonturenclubs: 1474 Speciale doelgroepen 20 Openbare

Nadere informatie

1. Doelgroep. 2. Relatieschema. Vogels. Reiger. Eend. Knobbelzwaan. Uil Kievit. Merel. Halsbandparkiet. Duif. Kraai. Meeuw. Woonomgeving: Voedsel:

1. Doelgroep. 2. Relatieschema. Vogels. Reiger. Eend. Knobbelzwaan. Uil Kievit. Merel. Halsbandparkiet. Duif. Kraai. Meeuw. Woonomgeving: Voedsel: 1 Inhoudsopgave Inleiding... 3 1. Doelgroep... 4 2. Relatieschema... 4 3. Opzet van de lescyclus... 5 3.1. Algemeen doel van de lescyclus... 5 3.2. De doelstellingen... 5 4. Relatie met de kerndoelen...

Nadere informatie

Het mysterie van ons bord

Het mysterie van ons bord Voeding graad 1 Het mysterie van ons bord Lesvoorbereiding Print Simon de kleine detective uit. Verzend de mail naar je eigen mailadres en laat deze dan op het smartboard zien (zonder de afzender te laten

Nadere informatie

Creepy Griezelbeesten. Handleiding en leerdoelen - 3de graad

Creepy Griezelbeesten. Handleiding en leerdoelen - 3de graad Creepy Griezelbeesten Handleiding en leerdoelen - 3de graad Partnerwerk Geef de leerlingen de opdracht om een griezelhuis in te richten. Hun taak is om te bepalen welke dieren er in het huis aanwezig zullen

Nadere informatie

Lesbrief Bodemdiertjes favoriete voedsel

Lesbrief Bodemdiertjes favoriete voedsel Lesbrief Bodemdiertjes favoriete voedsel Doelgroep: Groep 6 t/m 8 Leerstofgebied: Wereldoriëntatie Werkvorm: Groepjes Duur: ± 30 minuten Doel van de opdracht: Leerlingen leren wat het favoriete voedsel

Nadere informatie

INFO educatief programma

INFO educatief programma Stad Mechelen INFO educatief programma VOOR SCHOLEN EN PARTICULIEREN Domein Tivoli - Kinderboerderij 1-1-2017 Openingsuren Het domein is alle dagen open van 7.30 u tot zonsondergang. De kinderboerderij

Nadere informatie

Programma Natuur Avonturen

Programma Natuur Avonturen Programma Natuur Avonturen voor basisscholen Landgoed De Hoevens Alphen/Goirle i.s.m. Scholenwerkgroep IVN Tilburg Algemene informatie Landgoed De Hoevens Coördinator natuureducatie: Fran Husstege Bezoekadres:

Nadere informatie

INFO educatief programma

INFO educatief programma Stad Mechelen INFO educatief programma VOOR SCHOLEN EN PARTICULIEREN Domein Tivoli - Kinderboerderij 1-1-2014 Openingsuren Het domein is alle dagen open van 7.30 u tot zonsondergang. De kinderboerderij

Nadere informatie

Handige Harry s. Handleiding en leerdoelen - 3de graad

Handige Harry s. Handleiding en leerdoelen - 3de graad Handige Harry s Handleiding en leerdoelen - 3de graad Van een aantal dieren kunnen aantonen dat ze aangepast zijn aan hun omgeving. De vaardigheden van dieren in verband brengen met hun levenswijze Voorbeelden

Nadere informatie

Een midden- en bovenbouwproject van het IVN Veldhoven Eindhoven Vessem najaar 2015

Een midden- en bovenbouwproject van het IVN Veldhoven Eindhoven Vessem najaar 2015 Een midden- en bovenbouwproject van het IVN Veldhoven Eindhoven Vessem najaar 2015 Doelgroep: Midden- en bovenbouw basisonderwijs: groep 5-8 Jaargetijde: Herfst, winter, lente en een stukje zomer. Plaats:

Nadere informatie

Bijen. groep 5 t/m 8. uitvoering door leerkracht. uitleentermijn 3 weken. periode voorjaar, zomer

Bijen. groep 5 t/m 8. uitvoering door leerkracht. uitleentermijn 3 weken. periode voorjaar, zomer Bijen groep 5 t/m 8 Deze leskist is een echte bijenkast. Hierin vind je o.a. foto-opdrachten die met behulp van allerlei materialen als honingraten en imkerattributen uitgevoerd kunnen worden. Er zijn

Nadere informatie

Bovenbouw. groep 5 t/m 8. uitvoering door leerkracht. uitleentermijn 3 weken. periode voorjaar, zomer kosten Vanwege een gemeentelijke bijdrage lenen

Bovenbouw. groep 5 t/m 8. uitvoering door leerkracht. uitleentermijn 3 weken. periode voorjaar, zomer kosten Vanwege een gemeentelijke bijdrage lenen Bovenbouw De natuur beleven doe je buiten, maar onderzoeken kun je ook binnen! Met dit veldwerkmateriaal kunnen de leerlingen zowel buiten als binnen aan de slag rond Deze leskist is een echte bijenkast.

Nadere informatie

IVN Jeugdnatuurgroep jaarverslag 2016

IVN Jeugdnatuurgroep jaarverslag 2016 IVN Jeugdnatuurgroep jaarverslag 2016 9 januari In dit nieuwe jaar weer van start met de jeugd, nadat we in december 2015 als IVN jeugdgroep genomineerd werden voor de vrijwilligersprijs bij de groepen.

Nadere informatie

Lesbrief Bij, wesp, hommel of zweefvlieg

Lesbrief Bij, wesp, hommel of zweefvlieg Lesbrief Bij, wesp, hommel of zweefvlieg Doelgroep: Groep 4 t/m 8 Lesduur: ± 45 minuten Werkvorm: Groepjes of alleen Leerstofgebied: Wereldoriëntatie Doel van de opdracht: Het leren herkennen van een bij,

Nadere informatie

Ik weet wat een wintervoorraad is en waarom dieren dit verzamelen. (weinig verse voeding in de winter)

Ik weet wat een wintervoorraad is en waarom dieren dit verzamelen. (weinig verse voeding in de winter) Ik weet wat een wintervoorraad is en waarom dieren dit verzamelen. (weinig verse voeding in de winter) Ik kan de sporen en poten van bepaalde dieren herkennen. (zie themaboekje pag. 2) Ik ken de 12 maanden

Nadere informatie

DIEREN IN DE NATUUR. Geef ze geen eten, observeer ze!

DIEREN IN DE NATUUR. Geef ze geen eten, observeer ze! DIEREN IN DE NATUUR Geef ze geen eten, observeer ze! WWW.LEEFMILIEU.BRUSSELS DIEREN VOEDEREN IN DE NATUUR? NIET ZONDER GEVOLGEN! Oud brood voederen aan de eendjes in de vijver Als kind hebben we het allemaal

Nadere informatie

Lang leve de buitenkids!

Lang leve de buitenkids! Contact Bezoekerscentrum Oisterwijk Natuurmonumenten Van Tienhovenlaan 4 5062 SK Oisterwijk Tel. (013) 591 5000 @ bc.oisterwijk@natuurmonumenten.nl i www.natuurmonumenten.nl facebook.com/natuurmonumenten

Nadere informatie

Handige Harry s. Handleiding en leerdoelen - 1ste graad

Handige Harry s. Handleiding en leerdoelen - 1ste graad Handige Harry s Handleiding en leerdoelen - 1ste graad Van een aantal dieren kunnen aantonen dat ze aangepast zijn aan hun omgeving. De vaardigheden van dieren in verband brengen met hun levenswijze Voorbeelden

Nadere informatie

ZOO Antwerpen van A tot Z. Handleiding en leerdoelen - 1ste graad

ZOO Antwerpen van A tot Z. Handleiding en leerdoelen - 1ste graad ZOO Antwerpen van A tot Z Handleiding en leerdoelen - 1ste graad Bekijk met de leerlingen de afbeelding bovenaan op het werkblad. Laat hen hierop reageren. Waarover gaat het? Je vertelt de leerlingen dat

Nadere informatie

Aanbod N.M.E. in Het Groene Woud

Aanbod N.M.E. in Het Groene Woud Aanbod N.M.E. in Het Groene Woud 1. Paddenstoelen/ Herfstsafari In de herfst voor de groepen 1 Tot in de vorige eeuw werden paddenstoelen gezien als geheimzinnige, duivelse wezens. Ze verschenen plotseling,

Nadere informatie

INFORMATIEBUNDEL COMPOSTSCHOLENACTIE

INFORMATIEBUNDEL COMPOSTSCHOLENACTIE INFORMATIEBUNDEL COMPOSTSCHOLENACTIE 2014-2015 Beste school, directie en compostleerkrachten, Tot vorig jaar gaf IVAREM de opdracht aan IGEMO (Ik leef verstandig) om het aanbod over afval voorkomen en

Nadere informatie

Handige Harry s. Handleiding en leerdoelen - 2de graad

Handige Harry s. Handleiding en leerdoelen - 2de graad Handige Harry s Handleiding en leerdoelen - 2de graad Van een aantal dieren kunnen aantonen dat ze aangepast zijn aan hun omgeving. De vaardigheden van dieren in verband brengen met hun levenswijze Voorbeelden

Nadere informatie

ZOO PLANCKENDAEL VAN A TOT Z

ZOO PLANCKENDAEL VAN A TOT Z ZOO PLANCKENDAEL VAN A TOT Z Handleiding en leerdoelen 2de graad Bekijk met de leerlingen de afbeelding bovenaan op het werkblad. Laat hen hierop reageren. Waarover gaat het? Je vertelt de leerlingen dat

Nadere informatie

Waterlanders : op weg met Sam de salamander. Poelenproject Herzele ter uitbreiding van de amfibieënpopulatie met als kernsoort de kamsalamander.

Waterlanders : op weg met Sam de salamander. Poelenproject Herzele ter uitbreiding van de amfibieënpopulatie met als kernsoort de kamsalamander. Waterlanders : op weg met Sam de salamander Poelenproject Herzele ter uitbreiding van de amfibieënpopulatie met als kernsoort de kamsalamander. 1 De kamsalamander... Hallo, Ik ben Sam, de salamander met

Nadere informatie

2 de, 3 de graad. 3 de graad

2 de, 3 de graad. 3 de graad Aan klassen van het basisonderwijs bieden wij een ruim aanbod aan natuureducatieve activiteiten. Alle zijn erop gericht de leerlingen op een speelse wijze actief en onderzoekend aan het werk te zetten.

Nadere informatie

Bijen. Bovenbouw. groep 5 t/m 8. uitvoering door leerkracht. uitleentermijn 3 weken

Bijen. Bovenbouw. groep 5 t/m 8. uitvoering door leerkracht. uitleentermijn 3 weken Bovenbouw De natuur beleven doe je buiten, maar onderzoeken kun je ook binnen! Met dit veldwerkmateriaal kunnen de leerlingen zowel buiten als binnen aan de slag rond thema s als vogels, water, afval en

Nadere informatie

ONTRAFEL MET JE KLAS DE VELE GEHEIMEN VAN DE NATUUR! EDUCATIEVE PROJECTEN BASISONDERWIJS

ONTRAFEL MET JE KLAS DE VELE GEHEIMEN VAN DE NATUUR! EDUCATIEVE PROJECTEN BASISONDERWIJS ONTRAFEL MET JE KLAS DE VELE GEHEIMEN VAN DE NATUUR! EDUCATIEVE PROJECTEN BASISONDERWIJS OP STAP MET TRUISJE DE BOSMUIS VERNIEUWD! EXPLORER De kleuters leren de leefwereld van een bosmuis kennen: uiterlijke

Nadere informatie

Filmlinks. Voorbereiding op de lessen

Filmlinks. Voorbereiding op de lessen Stadswerken Filmlinks www.utrecht.nl/nmc Voorbereiding op de lessen Korte informatieve filmpjes op internet als eenvoudige voorbereiding op de boerderij- en tuinlessen op de NMC-locaties. Inhoudsopgave

Nadere informatie

Copyright 2017 Frank Wasse Auteur: Frank Wasse Organisatie: Wormenkwekerij Wasse Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, door middel van

Copyright 2017 Frank Wasse Auteur: Frank Wasse Organisatie: Wormenkwekerij Wasse Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, door middel van Copyright 2017 Frank Wasse Auteur: Frank Wasse Organisatie: Wormenkwekerij Wasse Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, door middel van druk, fotokopieën, geautomatiseerde gegevensbestanden

Nadere informatie

Wees vruchtbaar en word talrijk; bevolk de aarde en onderwerp haar; heers over de vissen van de zee, over de vogels van de lucht, en over al het

Wees vruchtbaar en word talrijk; bevolk de aarde en onderwerp haar; heers over de vissen van de zee, over de vogels van de lucht, en over al het Wees vruchtbaar en word talrijk; bevolk de aarde en onderwerp haar; heers over de vissen van de zee, over de vogels van de lucht, en over al het gedierte dat over de grond kruipt. Het eerste scheppingsverhaal

Nadere informatie

Rivierenhof. Ontdekkingstocht voor gezinnen

Rivierenhof. Ontdekkingstocht voor gezinnen Rivierenhof Ontdekkingstocht voor gezinnen t pech s e d e i k k a j T e lente ontdekt d INLEIDING TJAKKIE LENTE Tjakkie de specht voor gezinnen is een ontdekkingstocht met een bewegwijzerde route doorheen

Nadere informatie

Aanbod NME schooljaar 2015/2016

Aanbod NME schooljaar 2015/2016 Aanbod NME schooljaar 2015/2016 Natuur- en milieueducatie (NME) Heemtuin Muntendam is een aanvulling op het reguliere schoolprogramma. We richten ons in de lessen vooral op zaken die in de klas minder

Nadere informatie

BIODIVERSITEIT IN GEUREN EN KLEUREN

BIODIVERSITEIT IN GEUREN EN KLEUREN 1 BIODIVERSITEIT IN GEUREN EN KLEUREN Doel: - lln maken kennis met het begrip biodiversiteit - lln ontdekken dat er verschillende soorten planten en dieren zijn - lln ontdekken dat de dieren en planten

Nadere informatie

Lesbrief Bij, wesp, hommel of zweefvlieg? 1

Lesbrief Bij, wesp, hommel of zweefvlieg? 1 Bij, wesp, hommel of zweefvlieg? 1 Doelgroep: Groep 4 t/m 8 Lesduur: Werkvorm: Leerstofgebied: ± 45 minuten Groepjes of zelfstandig Wereldoriëntatie Doel van de opdracht: Het leren herkennen van een bij,

Nadere informatie

Lesbrief Bij, wesp, hommel of zweefvlieg

Lesbrief Bij, wesp, hommel of zweefvlieg Lesbrief Bij, wesp, hommel of zweefvlieg Doelgroep: Groep 4 t/m 8 Leerstofgebied: Natuur en techniek Werkvorm: Klassikaal en deels alleen Duur: ± 45 minuten Doel van de opdracht: Leerlingen leren over

Nadere informatie

1 NAtuur & Milieu help de bijen! help de bijen! PLAATS EEN NATUUR & MILIEU BIJENHOTEL

1 NAtuur & Milieu help de bijen! help de bijen! PLAATS EEN NATUUR & MILIEU BIJENHOTEL 1 NAtuur & Milieu help de bijen! help de bijen! PLAATS EEN NATUUR & MILIEU BIJENHOTEL Bijen hebben het moeilijk in ons land. Natuur & Milieu wil ze daarom samen met bedrijven en organisaties de helpende

Nadere informatie

DE HERFST: KLEURRIJK SEIZOEN

DE HERFST: KLEURRIJK SEIZOEN DE HERFST DE HERFST: KLEURRIJK SEIZOEN vanaf 2de graad lager onderwijs. x vak: muzische vorming x duur: halve dag GRIEZELBOS HET KLEINE VIEZE BEESTJES- ONDERZOEK! verloop: x verdeel de klas in verschillende

Nadere informatie

Aanbod NME schooljaar 2014/2015

Aanbod NME schooljaar 2014/2015 Aanbod NME schooljaar 2014/2015 Natuur- en milieueducatie (NME) Heemtuin Muntendam is een aanvulling op het reguliere schoolprogramma. We richten ons in de lessen vooral op zaken die in de klas minder

Nadere informatie

Doe- pad Watertorenweg. Achtergrond informatie voor de begeleider. Groep 5-6

Doe- pad Watertorenweg. Achtergrond informatie voor de begeleider. Groep 5-6 Doe- pad Watertorenweg Achtergrond informatie voor de begeleider. Groep 5-6 Colofon Deze lesbrief in opgesteld door De Hortus, Centrum voor Natuur en Mileu, in opdracht van de Gemeente Harderwijk. Wij

Nadere informatie

groen in de stad BIOTOOPWANDELING BIOTOOPWANDELINGleidraad natuurreservaat bourgoyen-ossemeersen biotoopstudie 1 MO biotoopstudie

groen in de stad BIOTOOPWANDELING BIOTOOPWANDELINGleidraad natuurreservaat bourgoyen-ossemeersen biotoopstudie 1 MO biotoopstudie groen in de stad BIOTOOPWANDELING natuurreservaat bourgoyen-ossemeersen 1 MO 01 Gewoon doen Deze wandeling met een biotooptas is ontwikkeld door het Natuur- en Milieucentrum De Bourgoyen, Milieudienst

Nadere informatie

OP BEZOEK BIJ KAI-MOOK

OP BEZOEK BIJ KAI-MOOK OP BEZOEK BIJ KAI-MOOK Handleiding en leerdoelen 2de graad Kai-Mook Vertelmoment en klasgesprek De olifant Bekijk de afbeelding van een Aziatische olifant. Geef de opdracht: Bedenk een woord dat bij de

Nadere informatie

De ringslang een bijzondere bewoner van Gouda

De ringslang een bijzondere bewoner van Gouda De ringslang een bijzondere bewoner van Gouda Uit de serie Natuur in Gouda 10 2 colofon tekst: Cyclus, gemeente Gouda en RAVON lay-out: Steenbergen Ontwerp Studio foto s: André van Kleinwee en Richard

Nadere informatie

Meneer en mevrouw bunzing zoeken een huis voor de winter

Meneer en mevrouw bunzing zoeken een huis voor de winter Meneer en mevrouw bunzing zoeken een huis voor de winter Dierenpaspoort maken Leerdoel: De leerlingen kennen in hun omgeving twee verschillende biotopen en kunnen enkele hierin veel voorkomende organismen

Nadere informatie

Lesbrief Bodemdiertjes favoriete voedsel

Lesbrief Bodemdiertjes favoriete voedsel Lesbrief Bodemdiertjes favoriete voedsel Doelgroep: Groep 4 t/m 8 Leerstofgebied: Wereldoriëntatie Werkvorm: Groepjes Duur: ± 30 minuten Doel van de opdracht: Leerlingen leren wat het favoriete voedsel

Nadere informatie

Natuurgidscursus: toelichting opdrachten

Natuurgidscursus: toelichting opdrachten Natuurgidscursus: toelichting opdrachten Hoe word ik een goede natuurgids? Opstapcursus: niet verplicht (vb. Natuur-In-Zicht) Natuurgidscursus: - 30 lessen/excursies waarvan 5 methodieklessen - Opdrachten

Nadere informatie

Brochure met de educatieve mogelijkheden van MEC Roosendaal

Brochure met de educatieve mogelijkheden van MEC Roosendaal Brochure met de educatieve mogelijkheden van MEC Roosendaal MEC Roosendaal Coördinatoren: Maggy van den Aker en Michèle Knippenberg info@mecroosendaal.nl 1/14 INLEIDING Natuur en milieu educatie (NME)

Nadere informatie

BIOLABO NAVERWERKING

BIOLABO NAVERWERKING BIOLABO NAVERWERKING INHOUD 1. Inleiding 2. Biodiversiteit, wat levert het op? 2.1 Inleiding 2.2 Voorbereiding 2.3 Opdracht 2.4 Afsluiter 2.5 Nuttige links 1. Inleiding Biodiversiteit is belangrijk voor

Nadere informatie

Inhoud Inleiding Doelgroep Relatieschema Opzet van de lescyclus Algemeen doel van de lescyclus...

Inhoud Inleiding Doelgroep Relatieschema Opzet van de lescyclus Algemeen doel van de lescyclus... Inhoudsopgave Inhoud Inleiding... 3 1. Doelgroep... 4 2. Relatieschema... 4 3. Opzet van de lescyclus... 5 3.1. Algemeen doel van de lescyclus... 5 3.2. De doelstellingen... 5 4. Relatie met de kerndoelen...

Nadere informatie

Programma. Verbale en non-verbale communicatie Pauze Interactiviteit

Programma. Verbale en non-verbale communicatie Pauze Interactiviteit Methodiek les 2 Programma Verbale en non-verbale communicatie Pauze Interactiviteit Verbale en non-verbale communicatie Verbale en non-verbale communicatie Waaraan denk je? Non-verbale communicatie Oogcontact

Nadere informatie

Lang leve de buitenkids!

Lang leve de buitenkids! Contact Bezoekerscentrum Oisterwijk Natuurmonumenten van Tienhovenlaan 5 5062 SK Oisterwijk Tel. 013-5231800 @ i bc.oisterwijk@natuurmonumenten.nl www.natuurmonumenten.nl facebook.com/natuurmonumenten

Nadere informatie

ZOO PLANCKENDAEL VAN A TOT Z

ZOO PLANCKENDAEL VAN A TOT Z ZOO PLANCKENDAEL VAN A TOT Z Handleiding en leerdoelen 1ste graad Bekijk met de leerlingen de afbeelding bovenaan op het werkblad. Laat hen hierop reageren. Waarover gaat het? Je vertelt de leerlingen

Nadere informatie

Lang leve de buitenkids!

Lang leve de buitenkids! Contact Bezoekerscentrum Oisterwijk Natuurmonumenten Van Tienhovenlaan 4 5062 SK Oisterwijk Tel. (013) 591 5000 @ bcoisterwijk@natuurmonumenten.nl i www.natuurmonumenten.nl/bcoisterwijk facebook.com/natuurmonumenten

Nadere informatie

Leerlingen maakten reeds kennis met het toepassingsgebied biochemie. De leerlingen hebben al analyserend en onderzoekend gewerkt.

Leerlingen maakten reeds kennis met het toepassingsgebied biochemie. De leerlingen hebben al analyserend en onderzoekend gewerkt. Doelgroep Leerlingen maakten reeds kennis met het toepassingsgebied biochemie. De leerlingen hebben al analyserend en onderzoekend gewerkt. Lesdoelen De leerlingen kunnen omschrijven wat een schimmel is

Nadere informatie

De Levende tuin, met een levende omheining. De Levende tuin laat uw tuin leven. Wilt u van uw tuin een groene oase maken?

De Levende tuin, met een levende omheining. De Levende tuin laat uw tuin leven. Wilt u van uw tuin een groene oase maken? FOTO S: TUINEN VAN APPELTERN met een levende omheining De omheining van een levende tuin leeft mee. Deze biedt beschutting, maar is ook toegankelijk voor kleine dieren. Van oude stenen bijvoorbeeld, zijn

Nadere informatie

algemene informatie Ook voor de Merelbeekse scholen is er een boeiend erfgoedaanbod!

algemene informatie Ook voor de Merelbeekse scholen is er een boeiend erfgoedaanbod! algemene informatie contact: dienst erfgoed openingsuren: T 09 210 32 92 ma 9-12 u. di 9-12 u. woe 9-12 u. adres: Gemeentehuis Merelbeke do 9-12 u. Hundelgemsesteenweg 353 vrij 9-12 u. 9820 Merelbeke Waarvoor

Nadere informatie

Ontdekkingstocht voor gezinnen

Ontdekkingstocht voor gezinnen Rivierenhof Ontdekkingstocht voor gezinnen Tjakkie de specht ontdekt de herfst INLEIDING TJAKKIE HERFST Tjakkie de specht voor gezinnen is een ontdekkingstocht met een bewegwijzerde route doorheen het

Nadere informatie

Creepy Griezelbeesten. Handleiding en leerdoelen - 1ste graad

Creepy Griezelbeesten. Handleiding en leerdoelen - 1ste graad Creepy Griezelbeesten Handleiding en leerdoelen - 1ste graad pijpenragers elastiek kurkenstop/plasticine/ lijm Neem de elastiek en knip een stuk van 25 cm. Neem de plasticine, klei of kurk als lichaam

Nadere informatie

Docentenhandleiding Onderzoek Leefomgeving

Docentenhandleiding Onderzoek Leefomgeving Docentenhandleiding Onderzoek Leefomgeving Doelgroep: Groep 6,7 en 8 Leerstofgebied: Natuur en techniek Werkvorm: Buiten in groepjes van 3 leerlingen Duur: 45 minuten buiten + 30 minuten nabespreken in

Nadere informatie

1 In het begin. In het begin leefde alleen God. De Heere God is er altijd geweest. En Hij maakte de hemel en de aarde.

1 In het begin. In het begin leefde alleen God. De Heere God is er altijd geweest. En Hij maakte de hemel en de aarde. 1 In het begin GENESIS 1:1-25 In het begin leefde alleen God. De Heere God is er altijd geweest. En Hij maakte de hemel en de aarde. De aarde is nat en donker. God wil van de aarde iets heel moois maken.

Nadere informatie

Activiteiten o.l.v. Gidsen van Gidsenbureau

Activiteiten o.l.v. Gidsen van Gidsenbureau Activiteiten o.l.v. Gidsen van Gidsenbureau vanuit de Jeugherberg van Malmedy 1 Inhoudstafel I. Fauna II. Habitats III. Wildcraft & Oriëntatie IV. Kunstenaarshoek V. Outdoor Bijlage I: Activiteiten / Seizoenen

Nadere informatie

Activiteiten o.l.v. Gidsen van Gidsenbureau

Activiteiten o.l.v. Gidsen van Gidsenbureau Activiteiten o.l.v. Gidsen van Gidsenbureau vanuit MASSEMBRE 1 Inhoudstafel I. Fauna II. Habitats III. Wildcraft & Oriëntatie IV. Kunstenaarshoek V. Outdoor Bijlage I: Activiteiten / Seizoenen Bijlage

Nadere informatie

EBLOK LENT -2013 2012

EBLOK LENT -2013 2012 LENTEBLOK 2012-2013 LENTEBLOK 2012-2013 WAT DOEN WE IN DE LENTE? Al lijkt het er met alle sneeuw en kou nog niet op, de lente is toch echt in aantocht. Soms zie je al wat groene puntjes van de bloembollen

Nadere informatie

Voel je ook de lentekriebels en heb je zin om er met je klas op uit te trekken?

Voel je ook de lentekriebels en heb je zin om er met je klas op uit te trekken? December 2010 - Januari 2011 Beste directeur, Beste leerkracht, Voel je ook de lentekriebels en heb je zin om er met je klas op uit te trekken? Het programma in bijlage biedt je alvast inspiratie voor

Nadere informatie

Ordening. Klas 1 en 2 van het voortgezet onderwijs

Ordening. Klas 1 en 2 van het voortgezet onderwijs Ordening Klas 1 en 2 van het voortgezet onderwijs Over de hele wereld verspreid leven zeer veel verschillende dieren die allemaal hun eigen kenmerken hebben. Als je in de dierentuin rondloopt kun je de

Nadere informatie

Overzicht educatieve pakketten

Overzicht educatieve pakketten 1 Kasteel Wijnendale & Wijnendalebos Natuureducatieve pakketten Bezoek Kasteel Wijnendale en Wijnendalebos met je klas. Maak kennis met de natuur Toerisme Torhout Ravenhofstraat 5 8820 Torhout 050 22 07

Nadere informatie

Visje,visje, in de sloot. Waterdiertjes vangen en bekijken

Visje,visje, in de sloot. Waterdiertjes vangen en bekijken Water 1 en 2 5 Visje,visje, in de sloot Waterdiertjes vangen en bekijken Doelen Begrippen Materialen Duur Inleiding (10 minuten) De leerlingen: ontdekken dat er in de sloot behalve eenden ook andere dieren

Nadere informatie

OP BEZOEK BIJ KAI-MOOK

OP BEZOEK BIJ KAI-MOOK OP BEZOEK BIJ KAI-MOOK Handleiding en leerdoelen 3de graad Ken je deze dieren? Op het werkblad staan vijf kadertjes met afbeeldingen van Aziatische dieren die je in ZOO Planckendael terugvindt. Er is ook

Nadere informatie

De composthoop Een composthoop bij school

De composthoop Een composthoop bij school De composthoop Afval in de natuur bestaat eigenlijk niet. Alles wat op de bodem komt, wordt uiteindelijk verteerd door bodemdieren, schimmels en bacteriën. In een composthoop gebeurt precies hetzelfde

Nadere informatie

BIOLABO. Voorbereiding in de klas

BIOLABO. Voorbereiding in de klas BIOLABO Voorbereiding in de klas INHOUD 1. Inleiding 2. Biodiversiteit in de schoolomgeving 2.1 materiaal 2.2 verloop 3. Biodiversiteit op aarde 3.1 materiaal 3.2 verloop 3.3 afsluiter 1. Inleiding Biolabo

Nadere informatie

BOSSEN. Dwaal door onze groene wereld. Christiane Dorion

BOSSEN. Dwaal door onze groene wereld. Christiane Dorion DE BOSSEN IN Dwaal door onze groene wereld Christiane Dorion LEMNISCAAT ROTTERDAM Inhoud Wereldbossen 4 Groene reuzen 34 Van zaadje tot boom 6 Herken naaldbomen 36 Bladeren, stammen en wortels 8 Tropische

Nadere informatie

Ontdek je mee het leven in vijver en sloot? Zeg niet gewoon vis tegen een vis. Visinitiatie en Visdeterminatie voor de 3 de graad

Ontdek je mee het leven in vijver en sloot? Zeg niet gewoon vis tegen een vis. Visinitiatie en Visdeterminatie voor de 3 de graad Ontdek je mee het leven in vijver en sloot? Zeg niet gewoon vis tegen een vis. Visinitiatie en Visdeterminatie voor de 3 de graad Opdrachten voor de 3 de graad Wil je met je klas meer leren over vissen?

Nadere informatie

Aanbod educatief materiaal

Aanbod educatief materiaal Aanbod educatief materiaal DIENST MILIEU WEVELGEM Energiemeter Boskoffer Kaboutercaddy Recyclagekoffer Boomgaardkoffer Compostkoffer Landschapskoffer Boeboekstas Mister Jekkes spel Spelbord zwerfvuilrapport

Nadere informatie

WORD EEN ECHTE bomenkenner!

WORD EEN ECHTE bomenkenner! WORD EEN ECHTE bomenkenner! In dit boek kun je bladeren van loofbomen plakken die je vindt tijdens je wandelingen in het bos of het park. Maar voor je een echte bomenkenner kunt worden, moet je nog een

Nadere informatie

3 Voedselweb van het wad

3 Voedselweb van het wad Spel Doel: De leerlingen leren dat verschillende waddieren en planten van elkaar afhankelijk zijn, doordat ze elkaar eten. Alle dieren en planten zijn met elkaar verbonden, in een voedselweb. Materialen:

Nadere informatie

INLEIDING FOCUS tweede graad

INLEIDING FOCUS tweede graad INLEIDING De natuur is zó mooi, ze ruikt lekker, ze is aangenaam en ze doet ons leven! Nochtans besteden we niet altijd aandacht aan de natuur. Vaak is een plekje natuur verwoest of vervuild. Gelukkig

Nadere informatie

Het boek van VISJE BLUB. Gemaakt door iedereen die op de foto staat

Het boek van VISJE BLUB. Gemaakt door iedereen die op de foto staat Het boek van VISJE BLUB Gemaakt door iedereen die op de foto staat Het is 8 juni, een paar dagen voor de Slootjesdag in Diessen. Een vrijwilligster van de groep zit rustig wat te lezen bij t Turkaa tot

Nadere informatie

TIPS IN OMGEVING IEPER VOOR DE LEERKRACHT

TIPS IN OMGEVING IEPER VOOR DE LEERKRACHT TIPS IN OMGEVING IEPER VOOR DE LEERKRACHT LAGERE SCHOOL Naast een museumbezoek biedt de educatieve dienst ook wandelingen en workshops aan. Maar ook in de wijdere omgeving van het museum valt er heel wat

Nadere informatie

za 01/09 Bessen en zaden start om 14u nl za 15/03 Ecologie van de duinen start om 14u nl za 22/09 De Doornpanne en de Hoge Blekker start om 14u nl

za 01/09 Bessen en zaden start om 14u nl za 15/03 Ecologie van de duinen start om 14u nl za 22/09 De Doornpanne en de Hoge Blekker start om 14u nl najaar za 01/09 Bessen en zaden start om 14u nl Sta verwonderd van de wonderbaarlijke manier waarop de natuur zaden zo ontworpen heeft dat ze op een maximale manier verspreid kunnen worden en nieuw leven

Nadere informatie

Inleiding. En het coolste van al... Bekijk het als een spel met een eigen wil, een spel dat je gratis en voor niks mag gebruiken.

Inleiding. En het coolste van al... Bekijk het als een spel met een eigen wil, een spel dat je gratis en voor niks mag gebruiken. Inleiding K AT O Voor onusr is natu ste het vet ooi t! speelgoed Stel je voor: je staat in de speelgoed winkel. Natuurlijk wil je graag alles. Maar uiteraard kan dat niet. En geef toe, verwende kinderen

Nadere informatie

Wie eet wie en wie eet wat?

Wie eet wie en wie eet wat? Leerkracht Wie eet wie en wie eet wat? Maak een voedselweb Inhoud in het kort In deze les krijgen de leerlingen een beeld van de relaties tussen dieren en planten. Leerlingen maken een voedselweb van één

Nadere informatie

Activiteiten o.l.v. Gidsen van Gidsenbureau vanuit het vakantiehuis A l'abri in Brisy

Activiteiten o.l.v. Gidsen van Gidsenbureau vanuit het vakantiehuis A l'abri in Brisy Activiteiten o.l.v. Gidsen van Gidsenbureau vanuit het vakantiehuis A l'abri in Brisy 1 Inhoudstafel I. Fauna II. Habitats III. Wildcraft & Oriëntatie IV. Kunstenaarshoek V. Outdoor Bijlage I: Activiteiten

Nadere informatie