BASF in Antwerpen Werkoverleg tussen BASF-medewerkers aan een productieinstallatie (vlnr): Gwen Cardon, Michel Palinckx, Wim Baeten en Hans Schuyten.
Chemicals Het segment Chemicals omvat onze activiteiten voor basischemicaliën en tussenproducten. Het productaanbod varieert van solventen, kunststofadditieven, monomeren tot lijmen en elektronische chemicaliën, ingrediënten voor detergenten, plastics, textielvezels, verf, coatings, gewasbescherming en farmaceutische producten. Naast het bevoorraden van onze klanten in de chemiesector en in talrijke andere sectoren, leveren we ook chemicaliën aan andere segmenten van BASF voor de aanmaak van verder afgewerkte producten. Kerncijfers Chemicals (in miljoen ) 2013 2012 Verschil in % Omzet 16.994 17.887 (5,0) Waarvan Petrochemicals 7.785 8.260 (5,8) Monomers 6.385 6.772 (5,7) Intermediates 2.824 2.855 (1,1) EBITDA 2.956 3.021 (2,2) Bedrijfsresultaat voor buitengewone posten 2.182 2.171 0,5 Bedrijfsresultaat (EBIT) 2.086 2.173 (4,0) Performance Products Onze Performance Products geven stabiliteit en kleur aan talloze gebruiksvoorwerpen en helpen om de toepassingseigenschappen ervan te verbeteren. Ons productaanbod bestaat onder meer uit vitamines en andere voedseladditieven, ingrediënten voor farmaceutische toepassingen, huishoudelijke en schoonmaakproducten en producten voor persoonlijke verzorging. Andere producten uit dit segment verfijnen de processen in de papiernijverheid, de olie- en gasproductie, de mijnbouw en waterbehandeling. Nog anderen verbeteren de efficiëntie van brandstoffen en smeermiddelen, verhogen de doeltreffendheid van lijmen en coatings, en bevorderen de soepelheid van plastics. Functional Materials & Solutions Agricultural Solutions In het segment Functional Materials & Solutions bundelen wij systeemoplossingen en innovatieve producten voor specifieke klanten en sectoren, meer bepaald voor de autosector, de industrie, de chemische sector, de elektriciteits- en bouwsector, maar ook voor huishoudelijke toepassingen en voor sport en vrije tijd. Ons gamma bestaat onder meer uit katalysatoren, materialen voor batterijen, technische kunststoffen, polyurethanen, coatings voor de autosector en de industrie en additieven voor beton en bouwproducten zoals tegellijm en decoratieve verven. Onze gewasbeschermingsmiddelen bestrijden schimmelziekten, insecten en onkruid, verbeteren de kwaliteit van landbouwproducten en stellen de opbrengst van oogsten veilig. Ons onderzoek op het gebied van plantenbiotechnologie is gericht op de ontwikkeling van planten voor een efficiëntere landbouw, een gezondere voeding en als hernieuwbare grondstof. De uitgaven voor onderzoek en ontwikkeling, de omzet, winst en alle andere gegevens van BASF Plant Science zijn niet opgenomen onder het segment Agricultural Solutions; ze worden tot Overige gerekend. Kerncijfers Performance Products (in miljoen ) 2013 2012 Verschil in % Omzet 15.534 15.713 (1,1) Waarvan Dispersions & Pigments 3.557 3.668 (3,0) Care Chemicals 4.871 4.898 (0,6) Nutrition & Health 2.088 1.959 6,6 Paper Chemicals 1.442 1.564 (7,8) Performance Chemicals 3.576 3.624 (1,3) EBITDA 1.987 2.090 (4,9) Bedrijfsresultaat voor buitengewone posten 1.365 1.421 (3,9) Bedrijfsresultaat (EBIT) 1.100 1.276 (13,8) Kerncijfers Functional Materials & Solutions (in miljoen ) 2013 2012 Verschil in % Omzet 17.252 17.049 1,2 Waarvan Catalysts 5.708 5.568 2,5 Construction Chemicals 2.120 2.315 (8,4) Coatings 2.927 2.961 (1,1) Performance Materials 6.497 6.205 4,7 EBITDA 1.498 1.363 9,9 Bedrijfsresultaat voor buitengewone posten 1.070 932 14,8 Bedrijfsresultaat (EBIT) 1.027 806 27,4 Kerncijfers Agricultural Solutions (in miljoen ) 2013 2012 Verschil in % Omzet 5.227 4.679 11,7 EBITDA 1.375 1.182 16,3 Bedrijfsresultaat voor buitengewone posten 1.222 1.037 17,8 Bedrijfsresultaat (EBIT) 1.208 1.026 17,7 Oil & Gas Wij leggen ons toe op de exploratie en productie in olie- en gasrijke regio s in Europa, Noord-Afrika, Zuid-Amerika, Rusland en het Midden-Oosten. Samen met onze Russische partner Gazprom zijn we actief in het transport, de opslag en de handel van aardgas in Europa. Kerncijfers Oil & Gas (in miljoen ) 2013 2012 Verschil in % Omzet 14.776 12.740 16,0 Waarvan Exploration & Production 2.929 2.584 13,4 Natural Gas Trading 11.847 10.156 16,7 EBITDA 3.144 2.445 28,6 Bedrijfsresultaat voor buitengewone posten 1.969 1.876 5,0 Bedrijfsresultaat (EBIT) 2.516 1.676 50,1 Nettowinst 1.780 1.201 48,2
BASF-GROEP 2013 in één oogopslag Economische cijfers 2013 2012 Verschil in % Omzet in miljoen 73.973 72.129 2,6 Bedrijfsresultaat voor afschrijvingen en waardeverminderingen (EBITDA) in miljoen 10.427 10.009 4,2 Bedrijfsresultaat (EBIT) voor buitengewone posten in miljoen 7.190 6.647 8,2 Bedrijfsresultaat (EBIT) in miljoen 7.273 6.742 7,9 Bedrijfsresultaat (EBIT) na kapitaalkosten in miljoen 1.872 1.164 60,8 Bedrijfsresultaat in miljoen 6.713 5.977 12,3 Nettowinst in miljoen 4.842 4.819 0,5 Winst per aandeel 5,27 5,25 0,4 Gecorrigeerde winst per aandeel 5,37 5,64 (4,8) Dividend per aandeel 2,70 2,60 3,8 Kasstroom uit operationele sactiviteiten in miljoen 7.870 6.602 19,2 Toevoegingen aan vaste activa 1 in miljoen 7.513 5.263 42,8 Afschrijvingen en waardeverminderingen 1 in miljoen 3.154 3.267 (3,5) Rendement op activa % 11,6 11,0 Rendement op eigen vermogen na belasting % 19,4 19,9 1 Inclusief acquisities Value added 2013 3 Toegevoegde waarde in 2013 2 Creatie van toegevoegde waarde (in miljoen, cijfers vorig jaar tussen haakjes) Aanwending toegevoegde waarde (Cijfers vorig jaar tussen haakjes) 1. Toegevoegde waarde 17.028 (15.994) 2. Afschrijvingen en waardeverminderingen 3.154 (3.267) 1. Personeel 54,6% (56,0%) Overheid 11,0% (7,8%) Kredietverschaffers 4,0% (4,5%) 3. Kosten van diensten, energiekosten en andere uitgaven 12.562 (12.856) 4. Kostprijs van grondstoffen en goederen 43.124 (41.950) 4. Resultaat activiteiten 75.868 (74.067) 3. 2. Minderheidsbelangen 1,9% (1,6%) Aandeelhouders (Dividend en ingehouden winst) 28,5% (30,1%) 2 De toegevoegde waarde is het resultaat van de onderneming min de aangekochte goederen en diensten, afschrijvingen en waardeverminderingen. Het toont de bijdrage van de BASF-groep aan zowel de inkomsten van particulieren als van de overheid, en de verdeling van deze bijdrage over de verschillende belanghebbenden. Innovatie 2013 2012 Verschil in % Uitgaven voor onderzoek en ontwikkeling miljoen 1.835 1.732 5,9 Aantal medewerkers voor onderzoek en ontwikkeling op het einde van het jaar 10.631 10.456 1,7
Personeel en maatschappij 2013 2012 Change in % Aantal medewerkers op het einde van het jaar 112.206 110.782 1,3 Aantal starters op het einde van het jaar 3.060 2.809 8,9 Personeelskosten in miljoen 9.285 8.963 3,6 Jaarlijkse bonus % of Group companies 98,9 97,9 1,0 Schenkingen en sponsoring in miljoen 49,2 49,0 0,4 Supply chain management en Responsible Care 2013 2012 Change in % Aantal duurzaamheidsaudits bij grondstoffenleveranciers 3 155 210 (26,0) Aantal milieu- en veiligheidsaudits 132 112 17,9 Aantal arbeidsgeneeskundige audits en gezondheidsbeschermings audits 44 42 4,8 3 In 2013 hebben we onze manier waarop we onze leveranciers evalueren, bijgewerkt. Naast de onderzoeken ter plekke, zijn we gestart met 550 online duurzaamheidsbeoordelingen via externe dienstverleners. Veiligheid en gezondheid 2013 2012 Change in % Transportongevallen per 10.000 zendingen 0,22 0,24 (8) Vrijgekomen producten tijdens transport per 10.000 zendingen 0,23 0,25 (8) Arbeidsongevallen met werkverlet per miljoen arbeidsuren 1,4 1,7 (18) Health Performance Index 0,89 0,89 0,4 Milieu 2013 2012 Change in % Primair energieverbruik 4 miljoen MWh 59,2 57,4 3,1 Energy efficiency in production processes ton verkochte producten/mwh 0,592 0,602 (1,7) Totaal waterverbruik miljoen m³ 1.781 1.999 (10,9) Drinkwaterverbruik miljoen m³ 22,6 23,2 (2,5) Emissies van organische stoffen in water 5 in duizend ton 19,7 21,2 (7,5) Emissies van stikstof in water 5 in duizend ton 2,9 2,8 4,7 Emissies van zware metalen in water 5 in ton 21,9 26,2 (16,7) Broeikasgasemissies miljoen ton CO 2 -equivalenten 23,0 22,8 0,8 Luchtemissies (luchtvervuilende stoffen) 5 in duizend ton 32,4 30,6 5,9 Afval in miljoen ton 2,5 2,2 11,8 Operationele kosten voor milieubeschermingsfaciliteiten in miljoen 893 901 (0,9) Investeringen in milieubescherming in miljoen 325 268 21,3 4 Primaire energie die in de vestigingen van BASF en in de vestigingen van onze energieleveranciers verbruikt wordt om aan onze energiebehoefte voor productieprocessen te voldoen 5 Exclusief Oil- & Gas
BASF in Antwerpen 3 Introductie Voorwoord directie Ook in 2013 blijft BASF Antwerpen een site in beweging. Een site die in verandering is om zich in een concurrentiële wereld voor te bereiden op de toekomst. ondernemingen en hun medewerkers over een solide basis beschikken, waarop een succesvolle groeistrategie zich aan het ontplooien is. De Antwerpse productievestiging maakt het verschil dankzij operationele uitmuntendheid en de zogenaamde Verbund - structuur. Dat is de sleutel van ons succes en onze bijdrage aan de groepsstrategie We create chemistry. We springen zuinig om met natuurlijke grondstoffen en zetten energie efficiënt in om basisbouwstenen te produceren die uiteindelijk verwerkt worden in innovatieve eindproducten, die tegemoet komen aan de noden van de mensen van vandaag en morgen. Het Verbund in Antwerpen werd in 2013 nog versterkt door de bouw van een nieuwe butadieenextractie-installatie. Daarnaast bouwen we aan een nieuwe stoomboiler. 2013 zal geboekstaafd blijven als het jaar van het grote onderhoud. Meer dan dertig van de vijftig installaties kregen een onderhoudsbeurt. Tegelijkertijd werden heel wat optimalisatieprojecten doorgevoerd. Dit zijn duidelijke signalen dat we als tweede belangrijkste productiesite van de groep onze site fit houden. We gaan voor intensieve contacten met jongeren en onderwijsinstellingen. Zo bieden we jaarlijks niet minder dan 160 stageplaatsten aan studenten uit diverse richtingen aan. Met ongeveer 43 diverse onderwijsinstellingen hebben we een uitstekende relatie opgebouwd om hun studenten de kans te geven het bedrijfsleven, de industrie in de praktijk te ervaren. Veiligheid blijft voor BASF Antwerpen een topprioriteit. Jarenlange inspanningen leveren mooie resultaten in lage ongevallencijfers met een lage ernstgraad. Maar blijvende aandacht is noodzakelijk. Naast de permanente aandacht voor veiligheid breiden we met een aangepast B-fit@BASF-programma onze aandacht uit naar gezonde voeding, beweging en werk-leven balans. Het is onze opdracht om elke dag beter te blijven doen. Als we allemaal scherp blijven en de juiste focus leggen op operationele uitmuntendheid staan we in Antwerpen klaar om ook in de toekomst steeds opnieuw de uitdagingen in een bewegende wereld aan te pakken. Tot slot, maar niet minder belangrijk. Wij kunnen niet genoeg alle medewerkers van het eerste uur, de medewerkers van vandaag en de talenten van morgen danken voor hun verbondenheid met de onderneming, en voor hun inzet om van BASF Antwerpen een blijvend succesverhaal te maken. Het beste team vormen is niet alleen een strategische doelstelling voor BASF, we werken eraan, samen, elke dag weer. Dat is de kern van ons succes. Veel leesplezier, Als marktleider in de chemie doet de BASF-groep aan een actief portfoliomanagement. Dat uitte zich de voorbije jaren onder meer in strategische beslissingen zoals het verzelfstandigen en daarna verkopen van de styreen- en meststoffenactiviteiten. Als lokaal management hebben wij onze verantwoordelijkheid genomen om die ingrijpende veranderingsprocessen met zorg te begeleiden. Inmiddels is duidelijk geworden dat die nieuwe Wouter De Geest Gedelegeerd Bestuurder Jürgen Barwich Lid van het directiecomité Management BASF Antwerpen (vlnr): Philippe Alluyn, Bernard Heyder, Peter Monstrey, Guy Van Wouwe, Marc Van Breda, Wolf Stauch, Jürgen Barwich, Sven Grabowski, Johannes Heinemann, Wouter De Geest, Philip Buskens, Ellen De Beuckelaer, Koen Van Raemdonck, Jos Van Kevelaer en Markus Steigner.
4 BASF in Antwerpen BASF in Antwerpen De BASF-groep De BASF-groep 05 Ondernemingsstrategie 06 Doelstellingen 07 BASF in de regio s 08 BASF op de kapitaalmarkt 10 Strategische domeinen 12 Grondstoffen, milieu en klimaat 13 BASF Antwerpen nv BASF Antwerpen in één oogopslag 16 Het Verbund 18 Economische ontwikkeling 21 Milieu, omgeving en energie 22 Veiligheid 26 Wij vormen het beste team 27 Maatschappelijk engagement 29 Voeding 14 Levenskwaliteit 15 Over dit verslag Het BASF in Antwerpen wordt jaarlijkse gepubliceerd als een samenvattend document van de resultaten van onze activiteiten op de site van Antwerpen voor wat de drie aspecten van duurzaamheid economie, milieu en maatschappij betreft. De periode van het verslag in deze publicatie slaat op het financiële boekjaar 2013. Dit verslag omvat ook een overzicht van de BASF-groep, met financiële gegevens die zijn opgesteld in overeenstemming met het Duitse Wetboek van Koophandel en de Internationale Standaarden voor Financiële Rapportering (IFRS). Sinds 1 januari 2013 past BASF IFRS 10 en 11 toe en de Internationale Boekhoudstandaarden (IAS) 19 (herzien). We hebben de cijfers voor het boekjaar 2012 overeenkomstig aangepast om vergelijkbaarheid te waarborgen. De cijfers voor het boekjaar 2011 en de jaren ervoor werden niet aangepast aan de nieuwe boekhoudkundige en verslaggevings-standaarden IFRS 10 en 11. De cijfers voor de emissies, het afval, energie en water van de geconsolideerde gezamenlijke operaties zijn voor ons aandeel pro rata opgenomen. De personeelsaantallen verwijzen naar het aantal medewerkers die per 31 december 2013 binnen de BASF-groep werkzaam zijn.
BASF in Antwerpen De BASF-groep 5 De BASF-groep Wij zijn dé wereldleider in de chemische industrie The Chemical Company. Binnen de BASF-groep dragen ongeveer 112.000 werknemers bij aan het succes van onze klanten in vrijwel alle sectoren en bijna elk land ter wereld. Ons brede productaanbod is verdeeld in vijf segmenten: Chemicals, Performance Products, Functional Materials & Solutions, Agricultural Solutions en Oil & Gas. Organisatie van de BASF-groep 14 divisies, ondergebracht in vijf segmenten, geven leiding aan en dragen operationele verantwoordelijkheid voor onze 66 globale en regionale business units. De 14 divisies zijn georganiseerd naar sectoren of producten en stellen strategieën op voor onze 86 strategische business units. De regionale divisies dragen bij aan de lokale ontwikkeling van onze onderneming en helpen om marktpotentieel te benutten. Ze hebben de verantwoordelijkheid om de infrastructuur ter plaatse te optimaliseren. Voor de financiële verslaggeving zijn onze divisies gegroepeerd in vier regio s: Europa, Noord-Amerika, Azië & Stille Oceaan, en Zuid-Amerika, Afrika & Midden-Oosten. Drie centrale divisies, zes centrale afdelingen en elf competentiecentra verlenen diensten voor de BASF-groep op diverse terreinen, zoals financiën, beleggersrelaties, communicatie, personeelszaken, onderzoek, techniek, site management en veiligheid, gezondheid en milieu. In overeenstemming met onze We create chemistry-strategie hebben we onze segmentstructuur per 1 januari 2013 geoptimaliseerd om onze industriële afnemers beter van dienst te zijn en onze operationele en technologische uitmuntendheid verder te vergroten. Door divisies met hetzelfde bedrijfsmodel te combineren, kunnen we ons sterker richten op de respectievelijke succesfactoren. Markten en vestigingen BASF heeft vestigingen in meer dan tachtig landen en levert producten aan een groot aantal zakenpartners in vrijwel elk deel van de wereld. In 2013 behaalden we 56% van onze omzet bij klanten in Europa, waarvan 35 procentpunten afkomstig waren uit het segment Oil & Gas. Noord-Amerika was goed voor 19% van de omzet en Azië & Stille Oceaan voor 17%, terwijl in Zuid-Amerika, Afrika & Midden-Oosten 8% van de omzet werd gegenereerd. We beheren zes Verbund-vestigingen en 376 andere productievestigingen over de hele wereld. Onze Verbund-vestiging in Ludwigshafen is het grootste geïntegreerde chemiecomplex ter wereld. Daar werd het Verbund-concept ontwikkeld en voortdurend geoptimaliseerd voordat het wereldwijd in andere vestigingen werd toegepast. Verbund Het Verbund-concept is een van de sterke punten van BASF. Via het Verbund realiseren we toegevoegde waarde als één onderneming door onze grondstoffen efficiënt te gebruiken. Het productie-verbund bijvoorbeeld koppelt productie-eenheden op intelligente wijze aan de vraag naar energie, zodat warmte die vrijkomt in het ene productieproces kan ingezet worden als energie in een ander proces. Verder kunnen we de nevenproducten van de ene installatie als basismateriaal inzetten voor een andere installatie. In dat systeem verbruiken chemische processen minder energie, terwijl ze meer producten voortbrengen. Zo besparen we niet alleen grondstoffen en energie, we creëren ook minder emissies, verlagen de logistieke kosten en maken gebruik van synergieën. Een ander belangrijk onderdeel van het Verbund-concept is het technologie- en knowhow-verbund, dat vakkennis met betrekking tot onze centrale onderzoeksterreinen bundelt. Ga voor meer informatie over het Verbund-concept naar basf.com/verbund_e Juridische ondernemingsstructuur Als beursgenoteerde moedermaatschappij neemt BASF SE een centrale positie in: ze heeft direct of indirect de aandelen in handen van de bedrijven die tot de BASF-groep behoren en is daarnaast ook de grootste operationele onderneming. De meeste maatschappijen van de groep leggen zich toe op een groot aantal van onze activiteiten. Sommige concentreren zich op specifieke activiteiten. De BASF-groep Zes Verbund-vestigingen en 376 andere productievestigingen wereldwijd; ca. 112.000 werknemers Grootste BASF Verbund-vestiging bevindt zich in Ludwigshafen, waar het Verbund-concept werd ontwikkeld Verbund: intelligent netwerk dat installaties verbindt binnen het productie-, technologie- en knowhow-verbund Een van de diverse tanks die de productie-installaties in Ludwigshafen van grondstoffen voorzien.
6 De BASF-groep BASF in Antwerpen Ondernemingsstrategie Met de We create chemistry-strategie heeft BASF zich ambitieuze doelen gesteld om zijn positie als wereldleider in de chemische industrie te versterken. Wij willen bijdragen aan een duurzame toekomst en hebben dat verankerd in ons ondernemingsdoel: we create chemistry for a sustainable future. In 2050 zullen er er ongeveer negen miljard mensen op deze planeet leven. Hoewel de wereldbevolking en haar behoeften blijven groeien, zijn de grondstoffen van de aarde eindig. Aan de ene kant gaat die bevolkingsgroei gepaard met enorme wereldwijde uitdagingen, maar aan de andere kant zien we ook veel kansen, vooral voor de chemische industrie. We zorgen voor duurzame oplossingen In de toekomst zal duurzaamheid meer dan ooit het uitgangspunt zijn voor nieuwe business kansen. We beschouwen duurzaamheid en innovatie daarom als belangrijke drijvers voor groei. We vormen het beste team Toegewijde en geschoolde werknemers in alle delen van de wereld zijn voor ons essentieel om aan een duurzame toekomst bij te dragen. Daarom willen we het beste team vormen. We bieden uitstekende arbeidsomstandigheden en een cultuur van open leiderschap, die wederzijds vertrouwen en respect cultiveert en medewerkers motiveert. Ons doel We create chemistry for a sustainable future Door onderzoek en innovatie helpen we onze klanten in vrijwel elke bedrijfstak om aan de huidige en toekomstige behoeften van de samenleving te voldoen. Onze producten en oplossingen leveren een bijdrage om grondstoffen te sparen, voor een goede voeding te zorgen en de levenskwaliteit te verbeteren. Innovaties op basis van chemie vervullen een sleutelrol op drie gebieden, namelijk: Grondstoffen, milieu en klimaat Voeding Levenskwaliteit Onze waarden De manier waarop we handelen, is bepalend voor de succesvolle implementatie van onze strategie: onze waarden maken dat duidelijk. Ze dienen als leidraad voor onze wisselwerking met de samenleving, met onze partners en met elkaar. Creatief Om innovatieve en duurzame oplossingen te vinden, hebben we de moed om gedurfde ideeën uit te werken. We bundelen onze vakkennis op allerlei gebieden en gaan samenwerkingsverbanden aan om creatieve oplossingen te ontwikkelen die toegevoegde waarde bieden. We verbeteren onze producten, diensten en oplossingen voortdurend. Onze leidende positie als geïntegreerd chemiebedrijf met een wereldwijde aanwezigheid biedt ons kansen op alle drie die gebieden. Bij het nastreven ervan handelen we volgens vier strategische principes. Onze strategische principes We realiseren toegevoegde waarde als één onderneming Ons Verbund-concept is uniek in de industrie. We willen dat geavanceerde en winstgevende systeem nog verder versterken. Het strekt zich uit van productie tot technologie en knowhow en biedt toegang tot alle relevante industriële afnemers wereldwijd. Op die manier combineren we onze sterke punten en realiseren we toegevoegde waarde als één onderneming. We innoveren om onze klanten succesvoller te maken We willen onze activiteiten nog beter op de behoeften van onze klanten afstemmen en aan hun succes bijdragen door middel van innovatieve en duurzame oplossingen. Door nauw samen te werken met klanten en onderzoeksinstituten, koppelen we vakkennis op het gebied van chemie, biologie, natuurkunde, materiaalleer en techniek om samen aangepaste producten, functionele materialen en oplossingen te ontwikkelen. Open We waarderen diversiteit bij mensen, in opvattingen en in ervaring. Daarom koesteren we een dialoog gebaseerd op eerlijkheid, respect en wederzijds vertrouwen. We exploreren onze talenten en capaciteiten. Verantwoordelijk We gedragen ons verantwoordelijk als een integraal onderdeel van de maatschappij. Daarbij leven we onze normen strikt na. We tolereren geen toegeving op veiligheid. Ondernemend Alle werknemers dragen zowel individueel als in teamverband bij aan het succes van BASF. We zetten behoeften van de markt om in oplossingen voor klanten. We slagen daarin omdat we verantwoordelijkheid nemen en persoonlijk verantwoording afleggen voor ons werk.
BASF in Antwerpen De BASF-groep 7 Doelstellingen Groei en winstgevendheid 1 Jaarlijkse doelstellingen Doelstellingen 2015 Doelstellingen 2020 Stand van zaken eind 2013 Omzet Circa 80 miljard Circa 110 miljard 74,0 miljard Premie op de kapitaalkosten Ten minste 2,0 miljard gemiddeld per jaar 1,9 miljard EBITDA Circa 14 miljard Circa 22 miljard 10,4 miljard Winst per aandeel Ongeveer 7,50 5,27 1 Ga naar basf.com/goals voor meer informatie over de toepassing van de International Financial Reporting Standards 10 en 11 Werknemers Langetermijndoelstellingen Stand van zaken eind 2013 Internationaal aandeel van hogere kaderleden Toename van het aandeel van niet-duitse hogere kaderleden (uitgangspunt 2003: 30%) 35,0% Hogere kaderleden met internationale ervaring Aandeel van hogere kaderleden met internationale ervaring meer dan 80% 81,6% Vrouwen in kaderfuncties Toename van het aandeel van vrouwelijke kaderleden wereldwijd 18,5% Persoonlijke ontwikkeling Vastleggen van ontwikkelingsambities en -behoeften als een gedeelde verantwoordelijkheid van medewerkers en leiders op basis van relevante procedures en instrumenten Het project is geïmplementeerd voor ongeveer 40.000 medewerkers wereldwijd Veiligheid, gezondheid en milieu Doelstellingen 2020 Stand van zaken eind 2013 Energie- en klimaatbescherming Verbetering van energie-efficiëntie in productieprocessen 2 (uitgangspunt 2002) +35% +19.8% Uitstoot van broeikasgas emissies per ton verkochte producten 2 (uitgangspunt 2002) 40 % 34.0% Stopzetting affakkelen van geassocieerd gas dat vrijkomt tijdens de productie van ruwe olie door Wintershall (doel 2012) 100% 100% Uitstoot van broeikasgassen per hoeveelheid en afstand van getransporteerd gas (uitgangspunt 2010) 10% 9.0% Water Emissies van organische stoffen in het water 2 (uitgangspunt 2002) 80% 78.5% Emissies van stikstof in het water 2 (uitgangspunt 2002) 80% 86.8% Emissies van zware metalen in het water 2 (uitgangspunt 2002) 60% 64.2% Gebruik van drinkwater voor productie (uitgangspunt 2010) 50% 25.3% Invoering van duurzaam waterbeheer in productievestigingen in gebieden met waterstress 2 (uitgangspunt 2010) 100% 11.1% Lucht Luchtemissies van luchtverontreinigende stoffen 2 (uitgangspunt 2002) 70% 62.2% Transport Transportongevallen per 10.000 zendingen (uitgangspunt 2003) 70% 61% Productie Letsels met werkverlet per miljoen arbeidsuren (uitgangspunt 2002) 80% 58% Gezondheidsprestatie-index (jaarlijkse doelstelling) >0.9 0.89 Producten Risicoanalyse voor alle producten die wereldwijd door BASF worden verkocht in hoeveelheden van meer dan één ton per jaar >99% 56% 2 Exclusief olie- en gasproductie
8 De BASF-groep BASF in Antwerpen BASF in de regio s Omzet 2013: 73.973 miljoen; EBIT voor buitengewone posten 2013: 7.190 miljoen Florham Park Freeport Geismar Noord-Amerika Omzet 1 (in miljoen ) EBIT voor buitengewone posten 1 (in miljoen ) Medewerkers 2 14.573 1.539 16.996 São Paulo Zuid-Amerika, Afrika & Midden-Oosten Omzet 1 (in miljoen ) 4.386 EBIT voor buitengewone posten 1 (in miljoen ) 387 Medewerkers 2 7.525 Noord-Amerika Zuid-Amerika, Afrika & Midden-Oosten Met 14.573 miljoen was de omzet van de vestigingen met hoofdkantoor in Noord-Amerika 1% hoger dan het jaar ervoor. In lokale valuta s gerekend groeide de omzet in de regio met 4%. Ten opzichte van het voorgaande jaar steeg het bedrijfsresultaat voor buitengewone posten met 49% tot 1.539 miljoen. Met 4.386 miljoen lag de omzet van de vestigingen met hoofdkantoor in Zuid-Amerika, Afrika en het Midden- Oosten 4% onder het niveau van 2012. In lokale valuta s gerekend steeg de omzet met 7%. Het bedrijfsresultaat voor buitengewone posten verbeterde met 5% tot 387 miljoen.
BASF in Antwerpen De BASF-groep 9 Ludwigshafen Antwerpen Europa Omzet 1 (in miljoen ) 43.335 EBIT voor buitengewone posten 1 (in miljoen ) 4.422 Medewerkers 2 70.977 Nanjing Hong Kong Kuantan Singapore Azië & Stille Oceaan Omzet 1 (in miljoen ) 11.679 EBIT voor buitengewone posten 1 (in miljoen ) 842 Medewerkers 2 16.708 1 In 2013, naar locatie van bedrijf 2 Op het einde van 2013 Regionale centra Aangeduide productiesites Verbund sites Aangeduide onderzoekcentra Europa In 2013 boekten de vestigingen met hoofdkantoor in Europa een omzetstijging van 5% tot 43.335 miljoen. Het bedrijfsresultaat voor buitengewone posten overtrof het niveau van het voorgaande jaar met 2% en kwam uit op 4.422 miljoen. Azië & Stille Oceaan In lokale valuta s gerekend konden de vestigingen met hoofdkantoor in Azië & Stille Oceaan hun omzet met 5% verhogen in 2013; in euro s gerekend bedroeg de omzet 11.679 miljoen, waarmee die op het niveau van het voorgaande jaar bleef. Het bedrijfsresultaat voor buitengewone posten daalde met 5% tot 842 miljoen.
10 De BASF-groep BASF in Antwerpen BASF op de kapitaalmarkt De aandelenmarkten werden in 2013 gekenmerkt door economische en politieke onzekerheid. Beleggers waren onzeker door de voortdurende schuldencrisis in de eurozone, de begrotings- en schuldendebatten in de Verenigde Staten en speculaties over het mogelijke einde van het expansieve fiscale beleid van de Amerikaanse Federal Reserve. Het BASF-aandeel steeg in die moeilijke omgeving met 8,9% en werd eind 2013 verhandeld voor 77,49. Wij blijven pal achter ons ambitieuze dividendbeleid staan en zullen een dividend van 2,70 per aandeel voorstellen op de jaarlijkse aandeelhoudersvergadering: een stijging van 3,8% ten opzichte van het voorgaande jaar. BASF heeft een solide financiering en een goede kredietwaardering. Koersontwikkeling van het BASF-aandeel Na een positief begin van het jaar werd de stemming op de aandelenmarkten herhaaldelijk negatief in de eerste helft van 2013. Regionale politieke spanningen en speculaties over het mogelijke einde van het expansieve fiscale beleid van de Verenigde Staten droegen daartoe bij. De tweede helft van het jaar was aanvankelijk ook onzeker: het Amerikaanse begrotingsconflict en de regeringscrisis in Italië zetten de ontwikkeling van de aandelenmarkten onder druk. De stemming verbeterde echter in de loop van oktober en enkele belangrijke indices, zoals de Dow Jones en de DAX 30, bereikten nieuwe recordhoogten. De opwaartse trend werd gestimuleerd door aanwijzingen dat de Amerikaanse Federal Reserve zijn soepele fiscale beleid zou voortzetten en de onverwachte verlaging van de rentevoeten door de Europese Centrale Bank. Het BASF-aandeel bereikte op 2 december 2013 zijn hoogste koers ooit: 78,97. BASF-aandelen werden eind 2013 verhandeld voor 77,49, 8,9% boven de slotkoers van het voorgaande jaar. Als we ervan uitgaan dat de dividenden werden herbelegd, nam het aandeel BASF met 12,9% in waarde toe in 2013. Dat kwam niet overeen met de zeer goede prestaties van de Duitse en Europese aandelenmarkten, waarvan de benchmarkindices DAX 30 en DJ EURO STOXX 50 met respectievelijk 25,5% en 21,6% toenamen in dezelfde periode. In 2013 stegen de wereldwijde industrie-indices DJ Chemicals en MSCI World Chemicals met respectievelijk 18,2% en 20,5%. Verandering in waarde van een belegging in BASF-aandelen in 2013 (met herbelegging van dividenden, geïndexeerd) 140 140 130 130 120 120 110 110 100 100 90 Jan Feb Mrt Apr Mei Jun Jul Aug Sept Okt Nov Dec 90 BASF-aandeel 12,9% DAX 30 25.5% MSCI World Chemicals 20,5% BASF op de kapitaalmarkt Dividend per aandeel 1 ( per aandeel) Ontwikkeling van aandelenmarkten gekenmerkt door economische en politieke onzekerheid; veranderlijke ontwikkeling gevolgd door opwaartse trend in vierde kwartaal Aandeel BASF stijgt 8,9% in 2013 Voorgesteld dividend van 2,70 per aandeel; stijging van 3,8% ten opzichte van het voorgaande jaar 0,85 1,00 1,50 1,95 1,95 1,70 2,20 2,50 2,60 2,70 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 1 Gecorrigeerd voor aandelensplitsing (twee voor één) uitgevoerd in 2008
BASF in Antwerpen De BASF-groep 11 Over een periode van vijf en tien jaar worden deze indices nog altijd duidelijk overtroffen door de koersontwikkeling van het BASF-aandeel op lange termijn. Een belegger die eind 2003 voor 1.000 in BASF-aandelen belegde en het dividend telkens in extra BASF-aandelen herbelegde, zag zijn vermogen tegen eind 2013 stijgen tot 5.090. Met dat gemiddelde jaarlijkse rendement van 17,7% scoort het aandeel BASF hoger dan de indices DAX 30 (9,2%), EURO STOXX 50 (4,3%) en MSCI World Chemicals (10,3%). Koersontwikkeling van het aandeel BASF ten opzichte van indices (gemiddeld jaarlijks rendement met herbelegging van dividenden) 2008 2013 28,1% 14,7% 8,5% 18,2% 2003 2013 17,7% 9,2% 4,3% 10,3% Aandeel BASF DAX 30 EURO STOXX MSCI World Chemicals Brede basis van internationale aandeelhouders Met meer dan 400.000 aandeelhouders is BASF een van de grootste naamloze vennootschappen met een belangrijke hoeveelheid vrij verhandelbare aandelen. Uit een analyse van de aandeelhoudersstructuur van eind 2013 blijkt dat beleggers uit de Verenigde Staten en Canada, goed voor iets minder dan 16% van het aandelenkapitaal, de grootste regionale groep van institutionele beleggers vormen. Institutionele beleggers uit Duitsland hebben 12% van het aandelenkapitaal in handen. Aandeelhouders uit het Verenigd Koninkrijk en Ierland hebben ongeveer 10% van de BASF-aandelen in handen, terwijl institutionele beleggers uit de rest van Europa 18% bezitten. Ongeveer 24% van het aandelenkapitaal van de onderneming is in handen van particuliere beleggers, van wie het merendeel in Duitsland woont. Binnen de DAX 30 is BASF daarom een van de ondernemingen met het hoogste percentage particuliere aandeelhouders in Duitsland. Medewerkers worden aandeelhouders In veel landen bieden we onze medewerkers regelingen aan om aandelen aan te kopen. In 2013 kochten meer dan 24.000 werknemers (2012: 20.300) werknemersaandelen ter waarde van ongeveer 56 miljoen (2012: 48 miljoen). Dividend van 2,70 per aandeel Wij blijven pal achter ons ambitieuze dividendbeleid staan en keren iets minder dan 2,5 miljard aan onze aandeelhouders uit. Op basis van de aandelenkoers per eind 2013 biedt het BASF-aandeel een hoog dividendrendement van 3,48%. BASF maakt deel uit van de DivDAX-aandelenindex, die gevormd wordt door de vijftien ondernemingen met het hoogste dividendrendement in de DAX 30. Wij streven ernaar om ons dividend elk jaar te verhogen of ten minste op het niveau van het voorgaande jaar te handhaven. Aandeelhoudersstructuur (naar regio) Percentage BASF-aandelen in belangrijke indices per 31 december 2013 1 Duitsland 36% 2 Verenigde Staten/Canada 16% 3 Verenigd Koninkrijk/Ierland 10% 4 Rest van Europa 18% 5 Rest van de wereld 5% 6 Niet vastgesteld 15% 6 DAX 30 8,8% 5 1 DJ Chemicals 7,5% MSCI World Index 0,3% 4 3 2
12 Strategische domeinen BASF in Antwerpen Strategische domeinen Overzicht In 2050 zullen er ongeveer negen miljard mensen op deze planeet leven. Aan de ene kant gaat die bevolkingsgroei gepaard met enorme wereldwijde uitdagingen, maar aan de andere kant zien we ook veel kansen, vooral voor de chemische industrie. We verwachten dat de chemische sector bijzonder sterk zal groeien in de opkomende economieën, en tegen 2020 zullen die markten goed zijn voor ongeveer 60% van de wereldwijde chemieproductie. Innovaties op basis van chemie zullen een sleutelrol spelen op drie belangrijke terreinen. Grondstoffen, milieu en klimaat De drastisch stijgende vraag naar energie is een van de meest urgente uitdagingen. Ook de toegang tot zuiver water en andere niet-hernieuwbare bronnen wordt steeds belangrijker. Grondstoffen, milieu en klimaat Voeding Een groeiende wereldbevolking heeft een evenredig toenemende hoeveelheid voedsel nodig. Het zal bovendien nodig zijn om de kwaliteit van de voeding te verbeteren. Levenskwaliteit De groei van de bevolking en de globalisering brengen bijkomende uitdagingen met zich mee. De verwachtingen verschillen sterk van regio tot regio en tussen verschillende sociale groepen, maar er is één gemeenschappelijke ambitie: mensen willen hun individuele levenskwaliteit verbeteren. Voeding De producten en oplossingen van BASF dragen bij tot de bescherming van natuurlijke grondstoffen, het verzekeren van de voedselvoorziening en de verbetering van levenskwaliteit. Levenskwaliteit We create chemistry for a sustainable future Onze onderneming verenigt economisch succes met maatschappelijk verantwoord ondernemen en milieubescherming. Door wetenschap en innovatie stellen we onze klanten uit nagenoeg alle sectoren in staat om te voldoen aan de huidige en de toekomstige behoeften van onze maatschappij.
BASF in Antwerpen Strategische domeinen 13 Grondstoffen, milieu en klimaat Hernieuwbare grondstoffen: alternatieven voor de toekomst Steenkool, olie en aardgas zullen ook in de toekomst een belangrijke bron van energie vormen. Ze zijn echter niet voor eeuwig beschikbaar. We moeten er dan ook zuinig mee omspringen en op zoek gaan naar alternatieven. Daarom maakt BASF - voor bepaalde processen - gebruik van biomassa voor de productie van chemicaliën om elektriciteit en stoom op te wekken. Vandaag maken we al een hele reeks producten op basis van hernieuwbare grondstoffen. Hoe suiker in een badpak kan veranderen Of het nu gaat om hout, stro of landbouwafval, alle celwanden van planten bevatten de polysacharide cellulose, een hernieuwbare grondstof van grote waarde. Cellulose vormt de grootste bron van natuurlijke grondstof op aarde. Het komt tot stand via fotosynthese een natuurlijk proces waarbij planten het licht van de zon gebruiken om koolstofdioxide en water om te zetten in suikerverbindingen. Toch zijn er gespecialiseerde processen nodig om de suikerbestanddelen uit de cellulose te halen en als hernieuwbare grondstof te gebruiken. BASF test momenteel het Plantrose TM -procédé van het Amerikaanse bedrijf Renmatix uit. Bij dat meerstappenproces wordt non-food biomassa opgesplitst in verschillende industriële suikers. In de toekomst zullen ze als grondstof gebruikt kunnen worden voor talrijke chemische basis- en tussenproducten. Een mogelijke toepassing is bijvoorbeeld de productie van het tussenproduct 1,4-butaandiol. Met dat proces, gepatenteerd door het Amerikaans bedrijf Genomatica, was BASF in 2013 voor het eerst in staat om commerciële hoeveelheden butaandiol uit industriële suiker te produceren. 1,4-butaandiol wordt al gebruikt als grondstof voor vele producten die we vandaag de dag gebruiken, zoals kunststof voor wieltjes van skateboards en elastische vezels voor textiel. Dat betekent dat in de toekomst zelfs een badpak gemaakt zal kunnen worden uit hernieuwbare grondstoffen. Van biomassa tot alledaags product Een andere mogelijkheid om hernieuwbare grondstoffen te gebruiken binnen het bestaande productie-verbund is de zogenaamde mass balance -methode. Dat proces maakt het mogelijk om biomassa aan het begin van de waardeketen als grondstof te gebruiken in plaats van fossiele grondstoffen en daarna toe te wijzen aan het respectievelijke verkoopproduct. Het voordeel voor de klant is dat de productformule en de kwaliteit onveranderd blijven. BASF levert het eerste product van die soort dispersie voor bouwlijmen aan een belangrijke kleefstoffenfabrikant die onder meer vloerkleefstoffen voor de bouwsector produceert. Zelfs luiers zullen in de toekomst mogelijk uit biologisch materiaal vervaardigd worden. Samen met de bedrijven Cargill en Novozymes is BASF een technologie aan het ontwikkelen om acrylzuur te produceren op basis van hernieuwbare grondstoffen. Dankzij die samenwerking kunnen sinds 2013 testhoeveelheden 3-hydroxypropionzuur geproduceerd worden een belangrijke grondstof in de biologische productieketen van natriumacrylaat, dat op zijn beurt gebruikt wordt om superabsorbenten te produceren. Die kunnen grote hoeveelheden vloeistof absorberen en vormen daarom een belangrijke component van luiers en andere hygiënische producten. Met luiers uit biologische materialen kunnen de fabrikanten van luiers tegemoet komen aan het groeiende bewustzijn van de consument op vlak van duurzaamheid. Het veelzijdige productaanbod van BASF omvat vandaag al talrijke materialen die op basis van hernieuwbare grondstoffen geproduceerd worden. In het segment persoonlijke verzorging bijvoorbeeld is Plantaquat NC een nieuwe oplossing voor haarconditioners die uitsluitend op basis van hernieuwbare en biologisch afbreekbare grondstoffen geproduceerd wordt. Als combinatie van emulgator, stabilisator en conditioner beschermt het de haren op efficiënte wijze tegen breuken en vermindert het gespleten punten. Voor meer info over hernieuwbare grondstoffen, zie basf.com/renewables Suiker een waardevolle grondstof Industriële suiker uit cellulose van non-food biomassa kan een belangrijke grondstof zijn voor talrijke chemische basis- en tussenproducten bijvoorbeeld voor het tussenproduct 1,4-butaandiol.
14 Strategische domeinen Voeding Gewasbescherming: intelligente oplossingen voor een zekere oogst Een groeiende wereldbevolking vraagt veel van de landbouw. De oppervlakte van de aarde bedraagt ongeveer 13 miljard hectare, maar de beschikbare landbouwgrond is beperkt. Een milieuvriendelijke en zuinige aanpak helpt ervoor te zorgen dat er genoeg voedsel is voor de volledige wereldbevolking. BASF gaat die uitdaging aan door gewasbeschermingsmiddelen te ontwikkelen en een verantwoorde landbouw te stimuleren. Gezondheid van planten verbeteren Onkruid, plagen, ziekten vele externe factoren kunnen gewassen beschadigen en de oogst in gevaar brengen. Een van de meest destructieve ziektes bij sojabonen is Aziatische roest een schimmelinfectie die de opbrengst van de gewassen vermindert. Sinds kort kunnen landbouwers een beroep doen op het schimmeldodende middel Xemium om die schimmelziekte te bestrijden. Xemium wordt direct aangebracht op de zaden en verspreidt zich van daaruit naar de volledige plant naarmate het gewas groeit. Kleine hoeveelheden volstaan voor een langdurige bescherming. Ga voor meer informatie over Xemium naar basf.com/xenium Rijst is een belangrijke voedingsbron voor een groot deel van de wereldbevolking, en dus een van de belangrijkste gewassen die er zijn. Rode rijst, een wilde grassoort, kan tot aanzienlijk lagere oogsten leiden bij de rijstteelt. Het teeltsysteem Clearfield van BASF biedt een oplossing: het combineert een breedwerkende herbicide met Clearfields niet-transgene herbicidetolerante zaden. Daardoor kan de rijstopbrengst tot drie keer hoger liggen. Ga voor meer informatie over Clearfield naar basf.com/clearfield AgBalance helpt landbouwers om hun duurzaamheidsprofiel te verbeteren en door middel van energiezuinige productiemethoden bij te dragen tot de bescherming van het klimaat. Verantwoordelijke landbouw bevorderen BASF ontwikkelt productoplossingen en ondersteunt zijn klanten bij het gebruik ervan. We geven training in het veilig en milieubewust gebruik van onze gewasbeschermingsproducten. Het Samruddhi-project bijvoorbeeld steunt al sinds 2006 kleine sojaboeren in India. Samruddhi betekent succes in het Sanskriet, de oude Indiase taal. Het doel van het project is om de economische omstandigheden van de boeren in India te verbeteren. De landbouwkundigen van BASF werken samen met de boeren en tonen hun hoe ze op lange termijn betrouwbare oogsten kunnen binnenhalen in afwisselende klimaatomstandigheden door hun gewassen te beschermen tegen plagen en ziektes. Ga voor meer informatie over Samruddhi naar basf.com/samruddhi BASF lanceerde in 2013 ook AgBalance in India. Met die methode is het mogelijk om boerderijen te evalueren op basis van ecologische, economische en maatschappelijke criteria langs de volledige waardeketen en te bepalen waar er verbeteringen mogelijk zijn. Op die manier kunnen de boeren hun duurzaamheidsprofiel verbeteren. De CO 2 -uitstoot en het energieverbruik spelen ook een rol, net als kostenoverwegingen, de toekomstige generaties en de consument. Ga voor meer informatie over AgBalance naar basf.com/agbalance De wereldwijde voedselvoorraad verzekeren Zorgen dat er genoeg voedsel is voor de groeiende wereldbevolking is een van de belangrijkste uitdagingen voor duurzame ontwikkeling. BASF gaat die uitdaging mee aan door vernieuwende oplossingen te ontwikkelen die de gezondheid en opbrengst van gewassen verbeteren.
BASF in Antwerpen BASF in Antwerpen Strategische domeinen 15 Levenskwaliteit Innovaties die het leven vergemakkelijken Of je nu een kop koffie drinkt, de was doet of aan het sporten bent de innovaties van BASF kun je terugvinden in veel van de producten die we dagelijks gebruiken. Ze vergemakkelijken het leven van alledag en vormen dankzij hun bijzondere chemische samenstelling vaak zelfs een milieuvriendelijker alternatief voor traditionele producten. Koffiecapsules van composteerbare kunststof In vele gezinnen start de dag met een kop koffie. Wie s ochtends echter niet veel tijd heeft, bereidt z n koffie vaak met een eenvoudige koffiecapsule en een druk op de knop. Samen met de Swiss Coffee Company heeft BASF een innovatieve koffiecapsule ontwikkeld. Wat is er zo speciaal aan? De geroosterde koffiearoma s van hoge kwaliteit worden bewaard in een 100% composteerbare verpakking. In plaats van aluminium bestaat de verpakking uit BASF s biologisch afbreekbare ecovio -kunststof, die voornamelijk geproduceerd wordt op basis van hernieuwbare grondstoffen bestaat. Dat betekent dat zowel de koffieresten als de verpakking op de composthoop mogen. Ga voor meer informatie over ecovio naar basf.com/ecovio_e Meer energie en fun tijdens het joggen Om fysiek in vorm te blijven, gaan meer en meer mensen joggen. Je kunt bijna overal lopen je hebt alleen comfortabele kleding en het juiste paar schoenen nodig. Die moet je dan ook zorgvuldig selecteren. Een goede schoen is comfortabel en maakt het sporten nog aangenamer. BASF heeft samen met Adidas de Energy BoostTM-schoen ontwikkeld, die comfort combineert met uitstekende loopeigenschappen. De tussenzool van de schoen bestaat uit ongeveer 2500 uitermate veerkrachtige schuimdeeltjes: het Infinergy -schuim van BASF. De speciale eigenschappen van dit rekbare thermoplastische polyurethaan zijn vooral goed voelbaar tijdens het lopen: Ten eerste vangt het elastische materiaal de schok van de impact van de voet op. Bovendien beschikt het over een uitstekende veerkracht. Nadat het samengedrukt is, keert het schuim onmiddellijk terug naar zijn oorspronkelijke vorm en stuurt het de energie van de impact terug naar de loper. Ga voor meer informatie over Infinergy naar basf.com/infinergy_e Speciale polymeren maken afwasmiddelen milieuvriendelijker Was die net uit de machine komt, moet lekker ruiken, de kleuren moeten er helder uitzien en er mogen vooral geen vlekken meer te zien zijn. Gewoonlijk zijn daarvoor veel water, energie en grondstoffen nodig en dat is flink belastend voor het milieu en het klimaat. Om dat tegen te gaan, biedt BASF een breed scala aan superefficiënte en milieuvriendelijke ingrediënten voor wasmiddelen en schoonmaakproducten. BASF heeft bijvoorbeeld onder de merknaam Sokalan speciale polymeren ontwikkeld die de productie van hooggeconcentreerde reinigingsmiddelen mogelijk maken. De actieve bestanddelen zijn effectief in kleine dosissen, ook bij lage temperaturen, en zorgen zo voor een propere was. Tegelijkertijd draagt het lagere verbruik van grondstoffen bij tot de bescherming van het milieu. Met de Energy Boost TM loopschoenen vloeit de energie van de impact terug naar de atleet. Ga voor meer informatie over Sokalan naar basf.com/sokalan_e Verbeteren van de levenskwaliteit Over heel de wereld willen mensen hun individuele levenskwaliteit verbeteren. Innovaties uit de chemische sector spelen daarin een cruciale rol, aangezien zij een cruciale bijdrage leveren om de bestaande oplossingen te verbeteren.
16 BASF ANTWERPEN in een oogopslag BASF in Antwerpen BASF Antwerpen in één oogopslag Overzichtsfoto van de site BASF Antwerpen met de schelde op de achtergrond en het Schelderijnkanaal op de voorgrond. Grootste chemisch complex van België Opgericht in december 1964 is BASF Antwerpen NV een volle dochteronderneming van BASF SE en het tweede belangrijkste productieplatform binnen de BASF-groep. De BASF-groep is de wereldwijd leidende chemische onderneming, met hoofdzetel in Ludwigshafen (Duitsland) en actief op alle belangrijke wereldmarkten. BASF Antwerpen, gelegen in het meest noordelijke deel van de Antwerpse chemische havencluster is de voorbije decennia uitgegroeid tot het grootste geïntegreerde chemische productiecomplex van België. Op een terrein van zo n 600 hectare, bijna even groot als de Antwerpse binnenstad of meer dan duizend voetbalvelden, staan momenteel meer dan 50 productie-installaties. De maximale integratie en vervlechting van de verschillende productie-installaties, waarbij eind- of nevenproducten van de ene installatie grondstoffen vormen voor andere, noemen we bij BASF Verbund. De BASF-groep heeft wereldwijd 376 productiesites, waarvan 6 zogenaamde Verbund-sites. Het productenpalet van BASF Antwerpen omvat basischemie en gespecialiseerde chemicaliën, kunststoffen en voorproducten, veredelingsproducten en anorganica. De producten Oppervlakte site BASF Antwerpen De site is 6 km² groot, vergelijkbaar met de binnenstad van Antwerpen of meer dan 1.000 voetbalvelden 600 ha BASF-medewerkers en medewerkers van partners en contractoren zijn samen succesvol op de site.
BASF in Antwerpen BASF ANTWERPEN in een oogopslag 17 van BASF Antwerpen worden verder ingezet in nagenoeg alle verwerkende sectoren, zoals de bouwsector, de productie van papier- en lederwaren, de automobielindustrie, de sportartikelenfabricatie, alsook de textiel, voeding- en farmaceutische sectoren. De site waarvan nagenoeg 70% bebouwd is, wordt constant fit gehouden en uitgebreid. In het eerste decennium van deze eeuw werd een heus uitbreidingsprogramma uitgevoerd en de laatste vijf jaar investeerde de BASF-groep jaarlijks gemiddeld meer dan 150 miljoen in haar Antwerpse vestiging. Multimodaal ontsloten eiland Het eiland BASF in het noorden van Antwerpen is via meerdere transportmodi goed ontsloten. De voordelen van deze geografische ligging zijn mede de aanleiding geweest waarom BASF begin jaren 60 besliste in Antwerpen te investeren: via de Schelde een direct toegang tot de zee, via het Rijn-Scheldekanaal en het Albertkanaal met binnenschepen toegang tot het Europese hinterland, via het spoor zijn de belangrijkste Europese BASF-sites zoals het moederhuis in Ludwigshafen, de sites in Schwarzheide (Duitsland) en Tarragona (Spanje) met elkaar verbonden, en Antwerpen is ook goed gelegen aan diverse Europese autostrades. BASF Antwerpen maakt optimaal gebruik van dit logistieke knooppunt en heeft binnen de groep de verantwoordelijkheid gekregen voor de logistieke planning binnen België, Nederland, Luxemburg en Frankrijk. Strategische partners Het productie- en energie- Verbund op de site van BASF Antwerpen, blijft niet beperkt tot interne integratie tussen de eigen productie-installaties. Ook andere ondernemingen stapten de voorbije jaren in het Verbund -concept van BASF Antwerpen en zorgen voor een succesvolle uitbating van eigen productieinstallaties. Zo is Air Liquide al een strategische partner sinds 1974. Die Franse multinational, gespecialiseerd in procesgassen, baat op de site van BASF Antwerpen een luchtscheidingsinstallatie en waterstofinstallaties uit. Solvin is een joint venture tussen SOLVAY (75%) en BASF SE (25%), die focust op de PVC-markt. Vanuit haar chloorelektrolyse levert Solvin chloor voor de productie van de polyurethaangrondstof MDI van BASF. De derde strategische partner is Zandvliet Power. Vandaag een 50/50 joint venture tussen de elektriciteitsproducent Electrabel en BASF. Die joint venture opereert een WKK-installatie (warmte-kracht-koppeling) op de terreinen van BASF Antwerpen, met een elektrisch vermogen van 400 megawatt. DOW Chemical Company en Solvay werden strategische partners in het eind 2008 operationeel geworden HPPOcomplex. Daar wordt op wereldschaal een nieuw energie- en milieuvriendelijk proces toegepast voor de productie van propyleenoxide, een grondstof voor polyetherolen, een van de componenten voor de polyurethaanchemie. Sinds maart 2010 is de Combinant-terminal operationeel. Die joint venture tussen BASF (45%) het Zwitserse Hupac (35%) en sinds 2013 het Duitse Hoyer (20%) wil jaarlijks 150.000 vrachtbewegingen van de weg naar het spoor brengen en daardoor CO 2 besparen en de files wat inkorten. Evides Industriewater is het Nederlandse bedrijf dat instaat voor het leveren van gedemineraliseerde oppervlaktewater dat in de productie op BASF gebruikt wordt. Zo hebben we geen nood meer aan bijvoorbeeld drinkwater uit de Kalmthoutse Heide. In 2011 beslisten BASF en het Britse Ineos hun wereldwijde styreenkunststoffen in de 50/50 joint venture Styrolution onder te brengen. Styrolution Belgium NV bedrijft sinds dan de styreenkunstoffenproductie op de Antwerpse BASF-site. De meest recente strategische partner is Eurochem Antwerpen nv, de dochtermaatschappij van het Russische bedrijf dat sinds april 2012 de meststoffenactiviteiten van BASF Antwerpen overnam. Goederen vervoerd via diverse transportmodi: 4 1 Zee - en binnenschepen 52% 3 2 Pijpleiding 32% 3 Wegtransport 13% 4 Trein 3% 1 2 Multimodale ontsluiting, luchtfoto van de weg-spoor-terminal Combinant.
18 Het Verbund BASF in Antwerpen Het Verbund Sleutel voor succes De Verbund -gedachte is een van de kernelementen van BASF. We creëren toegevoegde waarde als één onderneming door onze grondstoffen efficiënt in te zetten. Alles start met het productieverbund, maar de vervlechting en vergaande verweving heeft ook veel bijkomende voordelen, zoals efficiënt omgaan met energie, het gezamenlijk gebruik van infrastructuur en het kennisnetwerk tussen de mensen. 1 ste element: het productie-verbund Bij BASF noemen we de maximale integratie van verschillende pruductielijnen Verbund. Verschillende installaties zijn verbonden en vervlochten en de eind- of nevenproducten van de ene installatie vormen de grondstoffen of voorproducten voor de andere installatie. Dat model is één van de strategische pijlers waarop het succes van BASF is gebouwd. Het productie-verbund heeft talloze voordelen: er is weinig of geen afstand tussen de verschillende installaties of fabrieken, dus is er heel wat minder transport nodig. Nevenproducten die in een alleenstaande installatie als afval van de hand zouden moeten gaan, worden bij ons zinvol verwerkt in een andere productielijn. We verminderen daardoor de impact op het milieu. Het eenvoudige schema onderaan de volgende pagina is een duidelijk voorbeeld van het prodcutie-verbund en geeft aan hoe BASF olie in luiers verandert. Via een volledige productielijn met drie verschillende installaties, die allemaal op enkele tientallen meters van elkaar gebouwd zijn op de site van BASF Antwerpen. Daarnaast zijn er nog andere waardeketens die maximaal op deze gedachte inspelen, zoals de voorproducten van nylon die op de site in Antwerpen gemaakt worden, de acrylaten die hun weg vinden in toepassingen als lijmen of kunstvezels. 2 de element: het energieverbund Van bij de ontwikkeling van BASF Antwerpen heeft de BASFgroep er over gewaakt dat er een evenwicht was tussen zogenaamde endotherme en exotherme reacties. Anders gesteld, een evenwicht tussen installaties die bij hun chemisch proces warmte vrijgeven (exotherm) en installaties die bij hun chemisch proces warmte of energie nodig hebben (endotherm). Dat biedt de mogelijkheid om grotendeels zelf te voorzien in onze energiebehoefte. De vrijgekomen warmte wordt omgezet in stoom en via een intern stoomnetwerk gekoppeld aan de endotherme installaties. Sinds de jaren 70 en de toenmalige oliecrisissen is energie-efficiëntie voor ons een werkwoord en recupereren we restwarmte om te kunnen besparen op fossiele brandstoffen. Het energetisch evenwicht kan niet 100% van de tijd bereikt worden. Daarom hebben we een gasgestookte energiecentrale op de site, die zowel elektriciteit of stroom als stoom kan produceren. Vandaag bouwen we aan een industriële gasgestookte stoomketel. Daardoor kunnen we de stroom en stoom productie beter van elkaar loskoppelen en efficiënter inspelen op de sterk fluctuerende marktprijzen. 3 de element: gemeenschappelijke infrastructuur Het voordeel van een schaalgrootte van meer dan 50 productieinstallaties is dat je een gemeenschappelijke infrastructuur optimaal kan uitbouwen, zodat elke installatie verbonden is met pijpleidingen, treinsporen en wegen. Als site hebben we ook twee insteekdokken, waar we zowel zeeschepen als binnenvaartschepen aan laad- en losinstallaties kunnen ontvangen. Meer dan de helft van onze grondstoffen en afgewerkte goederen gaat over het water. Daarnaast zijn pijpleidingen veruit het belangrijkste transportmiddel van grondstoffen, energievoorziening (stoomnetwerk) en halffabricaten tussen de diverse installaties op de site van BASF Antwerpen. Inmiddels beschikken we over meer dan 500 kilometer pijpleidingen, 150 kilometer wegen en 50 kilometer treinsporen. Bij het onderhoud en de heraanleg van de wegeninfrastructuur wordt er nagedacht aan de veiligheid van de zwakke weggebruikers. Zo is er de voorbije jaren op de site een afgezonderde fietsring aangelegd. Producten van BASF Antwerpen worden verwerkt door alle sectoren BASF Antwerpen levert producten aan alle industrieën. Het productenpalet van BASF Antwerpen omvat basischemie en gespecialiseerde chemicaliën, kunststoffen en voorproducten, veredelingsproducten en anorganica. Uitbreiding infrastructuur op het tankpark, nieuwe tank komt via het water.