Tarievennota sportaccommodaties Gorinchem 2019 Definitief 29 april 2019
Inhoud Inhoudsopgave Blad 1. Inleiding 2 2. Status 3 3. Uitgangspunten tarievenbeleid 4 4. Tarieven sporthal en wedstrijdbad 5 5. Tarieven gymzaal en sportzaal 6 6. Tarieven sportvelden 7 7. Tarieven onderhuur sportvelden 8 8. Gevolgen voor de verenigingen 9 Bijlagen 1. Rapport Mulier Instituut Tarievenonderzoek sport Gorinchem Separaat Gemeente Gorinchem Afdeling WREO Yvonne Kromhout Tarievennota sport 2019 Blad 1 van 9
1. Inleiding Aanleiding 2017 Op initiatief van de gemeente is in 2017 samen met alle binnensportverenigingen en de SGS een traject doorlopen ter bevordering van de (onderlinge) samenwerking en het ontwikkelen van een gezamenlijke visie. De uitkomst van dat traject vastgelegd in het rapport Samenwerking Binnensportverenigingen was begin 2018 reden voor het opstarten van diverse vervolgacties, waaronder een onderzoek naar de huurtarieven van de sportaccommodaties in Gorinchem. De laatste besluitvorming over de huurtarieven dateert van 2007 en 2008 en de binnensportverenigingen hebben in 2017 duidelijk gemaakt dat zij de tarieven van de sporthallen en het zwembad (te) hoog vinden. Aanleiding voor een herijking van het tarievenstelsel. Onderzoek Mulier Instituut 2018 Mei 2018 is aan onderzoeksbureau Mulier Instituut opdracht gegeven voor een tarievenonderzoek sport, op basis van de volgende omschrijving: Onderzoek naar mogelijke verbeteringen van het tarievenstelsel voor de verhuur van sportaccommodaties in Gorinchem, waarbij het huidige tarievenstelsel wordt geëvalueerd en de wenselijkheid en mogelijkheden van tariefsaanpassingen worden geïnventariseerd. Het Mulier Instituut heeft in 2018 onderzocht welke wensen en mogelijkheden er zijn voor verbeteringen of herziening van de huurtarieven. Daarbij is uitgegaan van het huidige kostengerelateerde tarievenstelsel en de volgende doelstellingen: Het tarievenstelsel: is transparant, eenduidig en eenvoudig te implementeren en uit te voeren; kent een uniforme systematiek op basis van heldere uitgangspunten; levert een positieve bijdrage aan sportdeelname en toegankelijkheid sport; bevordert een efficiënt en multifunctioneel gebruik van sportaccommodaties; draagt bij aan breed maatschappelijk gebruik van sportaccommodaties; geeft voldoende inzicht in kostprijs en (indirecte) subsidie voor zowel gemeente als huurder. Gemeenteraad, sportverenigingen en SGS zijn bij het onderzoek betrokken d.m.v. een tweetal overlegrondes: overleg 1 op basis van een overlegnota (okt-nov 2018) en overleg 2 op basis van het concept eindrapport (maart-april 2019). Daarnaast is er onder de sportverenigingen nog een enquête uitgezet. Resultaat 2019 De resultaten van het onderzoek zijn door het Mulier Instituut vastgelegd in het separate rapport Tarievenonderzoek sport Gorinchem d.d. maart 2019. Voor u ligt de Tarievennota sportaccommodaties Gorinchem 2019 waarin de conclusies en aanbevelingen van het Mulier Instituut cijfermatig verder zijn uitgewerkt per accommodatietype, voor zowel de binnen- als de buitensport. Pijler 3: Sportieve ruimte Iedereen de mogelijkheid om te sporten en bewegen Tarievennota sport 2019 Blad 2 van 9
2. Status Ingangsdatum a. Deze tarievennota treedt in werking na vaststelling van de uitgangspunten (zie hoofdstuk 3) door de gemeenteraad. b. De in deze nota genoemde nieuwe huurtarieven zijn geldig vanaf 1 januari 2020, met dien verstande dat de tarieven voor sporthal en wedstrijdbad pas ingaan nadat de overeenkomst tussen de gemeente en SGS over de aanpassing van deze tarieven is ondertekend. Afbakening c. De huurtarieven voor het onderwijs zijn geen onderdeel van deze nota, met uitzondering van de tarieven voor de onderhuur van sportvelden. d. Voor de overige gebruikersgroepen wordt onderscheid gemaakt in een basistarief en een verenigingstarief. e. Het verenigingstarief is geldig voor Gorinchemse (sport-) organisaties zonder winstoogmerk vereniging of stichting met een voor iedereen toegankelijk sport- en/of beweegaanbod tegen een redelijke vergoeding/contributie en aangesloten bij een landelijke sportbond. Actualisatie f. Deze nota wordt minimaal iedere zes jaar, d.w.z. voor het eerst voor 31 december 2025 of zoveel eerder als gewenst, geactualiseerd en opnieuw vastgesteld voor een volgende periode. Indexering g. Alle in deze nota genoemde nieuwe huurtarieven worden jaarlijks per 1 januari geïndexeerd op basis van het prijsindexcijfer van de maand september (afgelopen jaar t.o.v. jaar daarvoor) volgens de consumentenprijsindex (CPI), reeks alle huishoudens, gepubliceerd door het CBS. De huurtarieven blijven ongewijzigd in het geval dat een indexering zou leiden tot een verlaging van de tarieven. h. Om aansluiting te houden met de tarieven 2018 zoals vermeld in het rapport van het Mulier Instituut zijn de in deze nota genoemde huurtarieven eveneens gebaseerd op prijspeil 2018 en moeten derhalve voor 2019 (indexering 1,9%) en 2020 nog worden verhoogd met bovengenoemde jaarlijkse indexering. Citeerregel i. Deze nota wordt aangehaald als: Tarievennota sport 2019 Tarievennota sport 2019 Blad 3 van 9
3. Uitgangspunten tarievenbeleid Definities (in het kader van deze nota) Gemeentelijke exploitatiekosten: De totale gemeentelijke uitgaven t.b.v. de exploitatie van een sportaccommodatie. Dekkingspercentage verhuur: Het gedeelte van de totale gemeentelijke exploitatiekosten (uitgedrukt in procenten) dat wordt gedekt door de inkomsten uit verhuur van de accommodatie aan sportverenigingen. Benchmark huurtarieven: Een vergelijkend onderzoek naar de huurtarieven sport waarbij minimaal 10 vergelijkbare gemeenten worden betrokken (vergelijkbaar o.b.v. van inwonersaantal en stedelijkheid). Theoretische exploitatiekosten sportveld: Raming van de gemeentelijke exploitatiekosten van een sportveld ten behoeve van onderling vergelijk gebaseerd op de jaarlijkse gemiddelde kapitaalslasten (afschrijving + rente) voor aanleg van een nieuw veld en daarbij opgeteld de jaarlijkse onderhoudskosten. Binnensport a. Kosten-gerelateerde huurtarieven. b. Verschillende dekkingspercentages per accommodatietype. c. Dekkingspercentages na doorvoeren van aanpassingen Tarievennota sport 2019: Gymzaal: 20% Sporthal: 12% Wedstrijdbad: 3% d. Bij de bepaling van de hoogte van de huurtarieven wordt gestuurd op het gemiddelde tarief van de benchmark. e. Bij een actualisatie van de huurtarieven worden de bestaande tarieven vergeleken met het gemiddeld tarief van de (actuele) benchmark en bijgesteld voor zover nodig of gewenst. Buitensport f. Kosten-gerelateerde huurtarieven g. Een gelijk dekkingspercentage voor ieder veldtype, d.w.z. het huurtarief van een sportveld staat voor alle veldtypen in gelijke verhouding tot de exploitatiekosten van dat veld. h. Dekkingspercentage sportvelden na doorvoeren van aanpassingen Tarievennota sport 2019: 15% i. Bij een actualisatie van de huurtarieven worden de bestaande tarieven voor alle veldtypen opnieuw berekend in gelijke verhouding tot de (actuele) theoretische exploitatiekosten en uitgaande van gelijkblijvende totale huurinkomsten, tenzij gekozen wordt voor een (algehele) tariefsverhoging of verlaging door aanpassing van het dekkingspercentage. j. Het hierboven onder punt 3.g gestelde gelijke dekkingspercentage voor alle veldtypen geldt alleen voor sportvelden onder of conform de basisnorm, zoals deze is vastgelegd in de Beleidsregel aanleg sportvelden artikel 3.4. Bij de berekening van een huurtarief voor een sportveld boven de basisnorm is sprake van maatwerk, waarbij het tarief per individueel geval wordt berekend. Tarievennota sport 2019 Blad 4 van 9
4. Tarieven sporthal en wedstrijdbad Verhuur door de SGS Aanpassingen 2019 a. Verlaging van het verenigingstarief sporthal van 57,- per uur naar 47,- per uur = verlaging van 18%. Andere aan dit tarief gerelateerde tarieven, zoals de tarieven voor de huur van ⅓ en ⅔ zaaldeel worden eveneens met 18% verlaagd. b. Verlaging van het verenigingstarief wedstrijdbad van 85,95 per uur naar 47,- per uur = verlaging van 45% c. De verenigingstarieven gelden voortaan algemeen, d.w.z. ongeacht of er sprake is van jeugdleden of seizoenhuur. d. De subsidieregeling compensatie huurtarieven binnensportaccommodaties wordt beëindigd (ingetrokken). Deze subsidieregeling bedoeld als vangnet voor verenigingen met huurlasten boven de 100,- per lid wordt overbodig door de verlaging van de tarieven. Het vrijkomende subsidiebudget kan worden ingezet t.b.v. de tariefsverlaging. Noot: de huurcompensatie voor OKK, Novos, Rapid Rollers en Gehandicaptenzwemmen blijft wel gewoon bestaan, omdat deze subsidies andere doelen dienen, zoals ondersteuning van de gehandicaptensport. Tabel 1: tarieven sporthal en zwembad (prijspeil 2018) Huurtarief per uur Tarief oud Benchmark Tarief nieuw Sporthal (gehele hal) Basistarief 62,- 67,20 62,- Verenigingstarief 57,- 44,- 47,- Wedstrijdbad Verenigingstarief 85,95 77,80 47,- Aandachtspunten e. Verdere uitwerking van de mogelijkheden voor sleutelbeheer van sporthallen tegen een lager huurtarief (geen beheerder aanwezig) om de bezetting van een sporthal (b.v. de Hoefslag) op bepaalde tijdstippen te verbeteren. f. Verbeteren van de huurmogelijkheden (flexibiliteit) van de sporthallen. Verenigingen ervaren de verplichte huur van een hele zaal in blokuren (van min. 2 uur) als een belemmering. Tarievennota sport 2019 Blad 5 van 9
5. Tarieven gymzaal en sportzaal Verhuur door de gemeente Aanpassingen 2019 a. De huurtarieven voor de gymzalen blijven ongewijzigd. b. In Hoog Dalem wordt circa 2020 een nieuwe brede school gebouwd inclusief een sportzaal (2 gymzaaldelen). Voor dit accommodatietype bestaan in Gorinchem nog geen tarieven. c. De tariefstelling voor een hele sportzaal (2 zaaldelen) wordt gerelateerd aan de tarieven van een sporthal en berekend op basis van verhouding verenigingstarieven benchmark: verenigingstarief benchmark sporthal: 44,- per uur; verenigingstarief benchmark sportzaal: 20,69 per uur = 47% tarief benchmark sporthal; huurtarieven sportzaal = 47% van de huurtarieven sporthal. d. De huurtarieven voor 1 zaaldeel bedragen 60% van de huurtarieven voor de hele sportzaal. Tabel 2: tarieven gymzaal (prijspeil 2018) Huurtarief gymzaal Benchmark Tarief oud = nieuw Incidentele huur Basistarief per uur 23,30 17,10 Verenigingstarief per uur 9,60 Structurele huur Basistarief 1 uur per week per seizoen 399,- omgerekend per uur 1) 11,40 Verenigingstarief 1 uur per week per seizoen 268,- omgerekend per uur 1) 14,50 7,70 1) uitgaande van 35 weken per jaar/seizoen Tabel 3: tarieven sportzaal (prijspeil 2018) Huurtarief sportzaal per uur Benchmark Tarief nieuw Hele sportzaal (2 zaaldelen) Basistarief 34,50 29,10 Verenigingstarief 20,70 22,10 Halve sportzaal (1 zaaldeel) Basistarief 17,50 Verenigingstarief 13,30 Aandachtspunten e. Team Vastgoed werkt aan de invoering van 1 loket voor huurzaken gymzalen (zijn nu meerdere contactpersonen) en onderzoekt de mogelijkheid van een digitaal reserveringssysteem. Het onderzoek zal voor het einde van 2019 worden afgerond. Tarievennota sport 2019 Blad 6 van 9
6. Tarieven sportvelden Verhuur door de gemeente Aanpassingen 2019 a. Actualisatie van de buitensport-tarieven op basis van de exploitatiekosten anno 2018 laat slechts kleine verschillen zien t.o.v. de huidige huurtarieven (zie tabel 5.1 rapport Mulier Instituut). De huurtarieven van de sportvelden blijven daarom ongewijzigd, m.u.v. ondergenoemde aanpassingen. b. In plaats van 1 huurtarief voor een natuurgras voetbalveld wordt er voortaan onderscheid gemaakt in het tarief voor een natuurgrasveld met verlichting en zonder verlichting. Het huurtarief zonder verlichting geldt ook als de vereniging de verlichting in eigen beheer heeft. c. Er komt een apart tarief voor het multifunctionele veldje op de accommodatie van Rapid. De huur van dat veldje was tot nu toe inbegrepen in het huurtarief voor het hockey pupillenveld. Tabel 4: tarieven sportvelden (prijspeil 2018) Huurtarief sportvelden Tarief oud Tarief nieuw Natuurgras voetbal met verlichting 4.173,- 4.398,- Natuurgras voetbal zonder verlichting 4.173,- 4.098,- Kunstgras voetbal 9.390,- 9.390,- Asfalt handbal 1.043,- 1.043,- Zand-kunstgras hockey wedstrijdveld 7.303,- 7.303,- Zand-kunstgras hockey pupillenveld 3.652,- 2.667,- Multifunctioneel speelveldje (Rapid) 2) 985,- Semi water-kunstgras hockey wedstrijdveld 3) 9.543,- 9.543,- Water-kunstgras hockey wedstrijdveld 4) 11.180,- 11.180,- Zand-kunstgras korfbal (senior + junior) 5) 2.434,- 2.434,- Atletiekbaan 15.470,- 15.470,- 2) In de bestaande situatie is huur multifunctionele veldje begrepen in huurtarief hockey pupillenveld 3) Dit veldtype is de basisnorm voor hockey, maar komt in Gorinchem niet voor. 4) Een water hockeyveld is een veldtype boven de basisnorm (zie ook punt 3.k). Het in deze tabel vermelde tarief voor een waterveld is maatwerk, waarbij rekening is gehouden met verrekening hogere kosten watervelden boven de norm met lagere kosten 3 e zandveld Rapid onder de basisnorm, in lijn met de besluitvorming over de aanleg van de nieuwe sportvelden in 2016. 5) Voor de accommodatie van GKV geldt een huurtarief van 3 x 2.434,- = 7.303,- Aandachtspunten d. Afdeling Financiën onderzoekt de mogelijkheden voor het (versneld) invoeren van LEDverlichting op de sportvelden en bekijkt daarbij tevens of en hoe verrekening moet plaatsvinden van de hogere investeringskosten voor de gemeente met de lagere energiekosten voor de verenigingen. Tarievennota sport 2019 Blad 7 van 9
7. Tarieven onderhuur sportvelden Verhuur door de gemeente a. De hoofdhuurder van het sportveld ontvangt 75% van de huuropbrengsten uit onderhuur aan derden. Het bedrag wordt jaarlijks aan de vereniging uitgekeerd. Aanpassingen 2019 b. De huurtarieven voor de onderhuur van de sportvelden blijven ongewijzigd, m.u.v. ondergenoemde aanpassingen. c. Er worden 3 prijsklassen geïntroduceerd, waarbij de prijsklasse 3 nieuw is: Het duurdere water-kunstgras hockeyveld wordt tot prijsklasse 3 gerekend. De tarieven van prijsklasse 3 liggen 33,33% (⅓ deel) boven de tarieven van klasse 2. De tarieven klasse 3 blijven voor het onderwijs gelijk aan klasse 2, omdat een waterveld geen directe meerwaarde heeft voor het onderwijs. Op verzoek van Unitas wordt het kunstgrasveld van Unitas gerekend tot klasse 3, omdat Unitas zelf heeft geïnvesteerd in een betere kwaliteit kunstgrasmat boven de basisnorm. De atletiekbaan behoort tot klasse 3, maar is in 2018 op speciaal verzoek van Typhoon teruggebracht naar klasse 2, om het gebruik van de baan door derden te bevorderen. d. De huurtarieven zijn inclusief (de kosten voor) gebruik van de sportveldverlichting. e. Om het multifunctionele gebruik van de sportvelden te bevorderen, wordt de onderhuur van meerdere losse uren aantrekkelijker gemaakt door het invoeren van een staffelkorting op de incidentele huur per uur. Tabel 5: tarieven onderhuur sportvelden (prijspeil 2018) Tarief onderhuur sportvelden Particulier + vereniging Onderwijs Incidentele huur per uur Prijsklasse 1 24,45 12,25 Prijsklasse 2 48,90 24,45 Prijsklasse 3 65,20 24,45 Adviesprijs voor 2 kleedkamers per uur 16,30 8,15 Structurele huur 1 uur per week per seizoen Prijsklasse 1 244,50 32,60 Prijsklasse 2 489,05 48,90 Prijsklasse 3 652,05 48,90 Adviesprijs voor 2 kleedkamers per uur - 32,60 Aanvullende regels: Bij incidentele huur per uur geldt bij huur van meerdere losse uren een korting van 50% vanaf het 11 de uur (eerste 10 uur blijven vol tarief). Deze korting geldt voor wisselende tijdstippen en/of wisselende sportvelden. Uitbetaling van de huuropbrengsten (75%) aan meerdere hoofdhuurders vindt plaats op basis van het gemiddelde uurtarief. Natuurgras wedstrijdvelden zijn alleen maar te huur voor incidenteel gebruik per uur. De natuurgras trainingsvelden kunnen wel per jaar/seizoen worden gehuurd. De tarieven zijn inclusief gebruik sportveldverlichting. Gebruik van kantine en/of kleedruimten wordt rechtstreeks geregeld en verrekend met de betreffende vereniging. Tarievennota sport 2019 Blad 8 van 9
Tabel 6: indeling prijsklassen onderhuur Sportvelden Prijsklasse Natuurgras voetbalveld 1 Kunstgras voetbalveld 2 Kunstgras voetbalveld Unitas 3 Asfalt handbalveld 1 Kunstgras hockeyveld (zand en semi-water) 2 Kunstgras hockey pupillenveld 1 Water-kunstgras hockeyveld 3 Korfbalvelden GKV (3 velden senior + junior) 2 Atletiekbaan 2 Aandachtspunten f. Bevorderen van maatschappelijk en multifunctioneel gebruik van de sportvelden (breder gebruik van de sportaccommodaties) door promotie van de mogelijkheden voor huur van de sportvelden door derden. 8. Gevolgen voor de verenigingen Gevolgen binnensport 18% verlaging van het verenigingstarief voor sporthallen richting benchmark. Behoud van een laag tarief voor de huur van gymzalen. Aantrekkelijke huurtarieven voor nieuwe sportzaal in Hoog Dalem. Kansen voor breed sportaanbod in Oost. Gevolgen buitensport Handhaving bestaande tarieven met een paar kleine aanpassingen. Niet of nauwelijks financiële gevolgen voor de buitensportverenigingen. Gevolgen zwemsport 45% verlaging van het verenigingstarief voor het wedstrijdbad. Beëindiging subsidieregeling compensatie huurtarieven voor waterpolovereniging PCG. Noot: de huurcompensatie voor Novos en Gehandicaptenzwemmen blijft wel gewoon bestaan, omdat dit subsidies zijn ter ondersteuning van de gehandicaptensport. Circa 10% lagere huurlasten richting benchmark. Blijvend laag verenigingstarief wedstrijdbad, waardoor meer kansen voor groei zwemsport. Tarievennota sport 2019 Blad 9 van 9