MOEDERMELK AFKOLVEN Je kan moedermelk afkolven om uiteenlopende redenen. De gevoelens waarmee je eraan begint, hebben een invloed op het welslagen van deze onderneming. Er bestaan verschillende manieren om je melk af te kolven: met de hand afkolven of met een afkolftoestel. Welke manier de beste is, hangt af van de reden waarom je kolft, hoe vaak en waar. Daarbij komt nog je persoonlijke voorkeur. HOU REKENING MET DE VOLGENDE TIPS: Lees altijd goed de handleiding voordat je voor het eerst gaat afkolven met een afkolftoestel. Neem je tijd en kolf op een tijdstip waarop je weet dat je niet gestoord zal worden. Afkolven moet je leren: oefening baart kunst! Oefen het kolven al voordat je voor de eerste keer van je baby gescheiden bent. Dit is nodig! Hoe meer je het doet, des te vlotter het zal gaan. Effectief leren afkolven vraagt ook geduld. In het begin kan het zijn dat er maar enkele druppels melk uit je borst komen. Dit is normaal. Maak je ook geen zorgen als de moedermelk niet vanzelf komt. De toeschietreflex komt pas na enkele minuten. Lukt het na 5 minuten nog niet, probeer het dan later nog eens. Je moet rustig en ontspannen zijn. Ga daarom lekker en ontspannen zitten in een gemakkelijke stoel in een behaaglijk warme ruimte. Bij sommige moeders lukt het beter als ze alleen zijn. Als het een keertje minder goed gaat, moet je niet wanhopen. Afkolven mag geen pijn doen. De oorzaak van de pijn bij het afkolven kan de zuigkracht van het toestel zijn of de maat van het borstschild. Daarom is het belangrijk dat een afkolftoestel een regelbare zuigkracht heeft die individueel aanpasbaar is en dat de grootte van het borstschild aangepast is aan de grootte/breedte van je tepel. Wanneer het borstschild te klein is voor je tepel, kan de tepel gekwetst worden en kan de melk minder goed stromen. Zorg dat je alles bij de hand hebt en dat de kolf gesteriliseerd is en al in elkaar zit. Het is belangrijk je borsten goed voor te bereiden. Masseer je borsten en je tepels.borstvoeding geven en afkolven vergen veel energie. Neem dan ook voldoende rust, want vermoeidheid doet de melkproductie afnemen. Leef rustig, slaap voldoende en neem tijd voor jezelf. Doe bijvoorbeeld ook een dutje als je baby slaapt en breng de andere kinderen regelmatig naar de kinderopvang. Afkolven duurt even lang als een voeding, dit is 10 à 15 minuten per borst. Wanneer er zeer regelmatig gekolfd moet worden, dan is dubbelzijdig afkolven een mogelijkheid. Beide borsten worden tegelijkertijd afgekolfd, waardoor de kolfsessie minder tijd vraagt. Dubbelzijdig afkolven heeft een gunstige invloed op de melkproductie. Om het afkolven te vergemakkelijken kan je gebruikmaken van een afkolfbustier. De borstschilden worden ter plaatse gehouden, waardoor je je handen vrij hebt. De raadgevingen van iemand met ervaring kunnen nuttig zijn. Ook kijken naar een moeder die afkolft is soms een goede hulp. Kijk naar een foto van je baby: dit zal de toeschietreflex bevorderen. Warmte kan de toeschietreflex in de hand werken. Een warme doek over je borsten leggen enkele minuten voordat je kolft, is ook goed tegen pijnlijke borsten. Het beste moment om te beginnen (oefenen) met afkolven is wanneer de melktoevoer goed op gang is gekomen. Dit is vanaf 2 à 4 weken na de geboorte. De hoeveelheid afgekolfde melk verschilt van keer tot keer. De melkproductie kan wat teruglopen, zeker als er gedurende een langere periode wordt afgekolfd. De huid moet droog zijn. Als je in een fles afkolft, vul de fles dan niet helemaal en hou ze goed rechtop tijdens het afkolven. Zo voorkom je dat er melk uit het kolfgedeelte lekt. Je bent meer ontspannen na een bad of een douche, wat voor een betere toestroom van de melk zorgt. Was altijd je handen voordat je begint en werk met proper materiaal. Als je veel melk hebt en vaak lekt, zal je dit probleem niet oplossen door de overtollige melk extra af te kolven. Je borsten zijn er immers op ingesteld om de hoeveelheid melk aan te maken die gevraagd wordt. Het is een kwestie van vraag en aanbod. Je kan er wel baat bij hebben om één keer je borsten zo leeg mogelijk te kolven. 1
WANNEER AFKOLVEN? Misschien kolf je af omdat je een enkele keer niet zelf kan voeden, of omdat je van plan bent om weer te gaan werken. Misschien is je baby te vroeg geboren en mag hij nog niet mee naar huis. Als je maar af en toe afgekolfde melk nodig hebt voor je baby, kan je telkens kleine beetjes melk afkolven. Dit kan bijvoorbeeld nadat je de baby gevoed hebt. Op die manier kan je een voeding bij elkaar sparen. Wanneer je baby te vroeg geboren is en niet zelf aan de borst kan drinken, kan je de borstvoeding op gang brengen door te kolven. Dit kan je doen door minimum acht keer per dag te kolven, zowel overdag als s nachts. Dit is even vaak als wanneer de baby normaal aan de borst gevoed zou worden. Hoe vaak en wanneer je kan afkolven als je gaat werken, is afhankelijk van je werktijden en van je werksituatie. Werk je dagelijks en op vaste tijden, dan zal het afkolven vlug routine worden. Heb je wisselende werktijden of werk je maar enkele dagen per week, dan kan je op de dagen dat je niet werkt de baby zelf voeden. Werk je overdag, dan kan je s morgens en s avonds nog zelf voeden. Op vrije dagen en tijdens het weekend voed je je baby zelf, naar behoefte. Door de baby zo vaak mogelijk zelf te voeden, blijft de melkproductie beter op peil. Melk afkolven om de melkproductie te controleren is niet ideaal. Afkolven geeft geen reëel beeld van de melkproductie, omdat de hoeveelheid melk varieert van voeding tot voeding. HOE AFKOLVEN? Er zijn verschillende afkolfmogelijkheden (zie verder). Het is belangrijk om na te gaan wat in jouw situatie de beste kolf is, want een verkeerde keuze is een reden om borstvoeding op te geven en dat is zonde. Moedermelk is immers de beste voeding die je aan je kindje kan geven. Een goede kolf biedt je de nodige vrijheid en is een uitstekend hulpmiddel om met borstvoeding door te gaan zolang je wil. AFGEKOLFDE MOEDERMELK BEWAREN EN OPWARMEN Bewaren Werk altijd hygiënisch en was eerst je handen. Afgekolfde moedermelk wordt rechtstreeks opgevangen in een afsluitbaar potje of flesje (bv. een zuigfles met afsluitdeksel dat men op de kolf kan aansluiten; zo moet je daarna enkel de afsluitring met de speen op de fles zetten) of in steriele moedermelkbewaarzakjes. Tot 6 maanden moet de recipiënt waarin de moedermelk wordt afgekolfd steriel zijn. Afgekolfde moedermelk gaat het best zo snel mogelijk in de koelkast, liefst achterin en niet in de deur of in de groentelade. Hoe sneller de melk afgekoeld wordt, hoe kleiner het verlies aan vitamines, cellulaire componenten en andere unieke eigenschappen van moedermelk die voor het kind van uitermate groot belang zijn. De melk is op deze manier maximaal drie dagen houdbaar. Bewaar de melk per afkolfbeurt en plak er altijd een etiket met de datum op. Giet liever geen moedermelk van twee afkolfbeurten samen. Doe je dit toch, let er dan altijd goed op dat je deze melk opgebruikt binnen 72 uur, te rekenen vanaf het tijdstip waarop de eerste portie moedermelk werd afgekolfd. Het is dus raadzaam om etiketten met datum en uur bij de hand te hebben. Als je de melk langer wil bewaren, kan je ze invriezen. Handig daarvoor zijn flesjes, potjes en bewaarzakjes voor moedermelk. Spoel de bakjes of potjes eerst om in kokend water. Dek ze eerst af en vergeet niet de datum erop te vermelden. Melk zet uit tijdens het invriezen. Kolf het moedermelkzakje dus niet helemaal vol en laat extra ruimte over. Moedermelk voor een premature baby wordt bij voorkeur niet bewaard in zakjes. Ga ook na of er in de diepvriezer voldoende plaats is en zet de recipiënten rechtop in een plastic bakje. In de diepvriezer (-18 C of lager) is je melk 3 tot 6 maanden houdbaar. Hou er wel rekening mee dat er altijd een verlies is van afweerstoffen. Het is beter om kleine hoeveelheden melk in te vriezen, zodat de melk sneller ontdooit. Gemiddeld drinken borstgevoede baby s 60 tot 120 ml per voeding, 8 tot 10 keer per dag. Het zal dus zelden gebeuren dat een baby die borstvoeding krijgt een fles van 240 ml leegdrinkt. Je kan de moedermelk dus het best bewaren in porties van 60 à 120 ml, zodat je minder moet weggooien en je de ingevroren melk snel kan ontdooien. Vermeld bij invriezen altijd de datum en bij bewaren in de koelkast, de datum en het uur. Moedermelk die na 48 uur koelkast niet is opgebruikt, wordt het best niet meer ingevroren. Ontdooide moedermelk moet je binnen de 24 uur opgebruiken en mag je niet opnieuw invriezen. Giet nooit verse melk bij bevroren melk. Gebruik altijd eerst de melk die het langst geleden afgekolfd geweest is. Probeer zo veel mogelijk verse moedermelk te geven aan je baby, want als je de moedermelk verhit of invriest, verliezen de voedingswaarde en de beschermende stoffen altijd een 2
beetje van hun kwaliteit. Als moedermelk een tijdje heeft gestaan, ziet zij er gelaagd uit omdat het melkvet komt bovendrijven. Ook bij ingevroren melk zijn vaak laagjes te zien. Als je de melk zachtjes schudt, krijgt ze weer haar normale verschijningsvorm. Schud de moedermelk niet onnodig veel. Bepaalde eiwitten breken dan al af en verliezen hun beschermende werking. Ontdooien Bevroren moedermelk kan je het best traag ontdooien in de koelkast. Heb je toch snel een portie nodig, dan kan je ze ontdooien onder stromend water dat langzaam van koud naar warm gaat. Als je de kraan te heet zet, gaan de antistofffen verloren. Ontdooi de moedermelk niet bij kamertemperatuur en niet in de microgolfoven. Ontdooide moedermelk moet je binnen de 24 uur gebruiken en mag je niet opnieuw invriezen. Het invriezen van kleinere hoeveelheden moedermelk heeft het voordeel dat de melk sneller ontdooit. Opwarmen Warm de moedermelk langzaam op tot 37 C in een pan met warm water (au bain-marie) of in een flessenwarmer. Maak de melk niet warmer. Als de melk te warm is, bestaat er een risico op verbranding van de mond of slokdarm van de baby. Bovendien verliezen boven de 50 C de antistoffen, anti-infectieuze stoffen en de eiwitten in de melk hun kwaliteit. Gebruik liever geen microgolfoven, want dan wordt de melk algauw te heet. Verwarming in een microgolfoven gebeurt immers erg onregelmatig en hierdoor kan de melk bijvoorbeeld aan de rand van de fles nog lauw zijn, terwijl ze in het midden al heet is. Mocht het in noodgevallen toch nodig zijn om je moedermelk op te warmen in de microgolfoven, hou dan rekening met de volgende tips: Zet de oven op het laagste vermogen. Verwarm de melk kortstondig. Hoe lang een fles met moedermelk voor het opwarmen in de microgolfoven moet, is afhankelijk van de hoeveelheid melk en het vermogen van de microgolfoven. Voor een gelijkmatige verwarming is het belangrijk de melk even te schudden en dit nogmaals te doen als de melk op temperatuur is. Start met 15 seconden, meng de melk even en warm dan nog eens 15 seconden op. Laat de opgewarmde fles 1 minuut rusten en rol vervolgens het afgesloten flesje tussen je handen en meng zo de inhoud goed na het opwarmen. Op die manier verdeel je de warmte over de hele fles. Na het opwarmen moet je nagaan of de melk niet te warm is. Doe dit door enkele druppels melk op de binnenkant van je pols te laten lopen. Uit hygiënische overwegingen mag je niet zelf aan de speen proeven om na te gaan of de melk de juiste temperatuur heeft. ONDERHOUD EN HYGIENE Reinig het materiaal altijd grondig en steriliseer het tot de leeftijd van 6 maanden. Samen met een normale hygiëne is dit erg belangrijk. Het onderhoud van de borstkolf Het is heel belangrijk om de borstkolf goed te onderhouden en grondig te reinigen. De richtlijnen voor het onderhoud en de reiniging worden meestal door de fabrikant bijgeleverd. Lees ze aandachtig en volg ze nauwgezet op. De onderdelen die met moedermelk in contact komen, moet je eerst reinigen en tot de leeftijd van 6 maanden elke dag steriliseren, na 6 maanden een keer per week. Haal na ieder gebruik alle onderdelen uit elkaar en spoel de onderdelen die met melk in aanraking zijn geweest af met koud water. Steriliseren doe je door uit te koken. Meestal kunnen de harde kunststofonderdelen van de borstkolf goed worden uitgekookt (10 minuten). Zachte kunststof of rubberen onderdelen zoals sluitringen worden meestal korter uitgekookt (3 minuten). Koude sterilisatie kan ook. Hierbij wordt gebruikgemaakt van bruistabletten die je bij de apotheker kan kopen. Eén tablet wordt opgelost in 5 liter water. Het vooraf gereinigde materiaal moet je onderdompelen in de oplossing. In 15 minuten is alles gesteriliseerd. Het materiaal mag tot 24 uur in de oplossing blijven. Na 24 uur moet je de oplossing wel vernieuwen. Naspoelen van het materiaal is niet nodig. Steriliseer de onderdelen van de kolf ook voordat je ze de eerste keer gebruikt. Gebruik geen gebarsten plastic materiaal. In de barst hopen de bacteriën zich namelijk op. Een kolf die makkelijk schoon te maken is en uit weinig onderdelen bestaat is dus een must. Hygiene Moedermelk is een ideale groeibodem voor bacteriën. Als er onvoldoende hygiënisch wordt gewerkt, kunnen die bacteriën infecties veroorzaken bij je baby. Hygiëne is niet alleen belangrijk voor je kind, maar ook voor jou. Onvoldoende persoonlijke hygiëne kan onder andere tepelkloven veroorzaken. Een gewone dagelijkse hygiëne is voldoende. Was je handen altijd grondig met zeep voordat je begint. Je 3
borsten en tepels moet je alleen met water schoonmaken. Zeep droogt de tepels uit, wat kloven kan veroorzaken. Zorg voor een katoenen beha die niet knelt. Zorg dat je huid goed droog is en gebruik zoogkompressen. Kompressen moet je regelmatig vervangen. Gebruik wegwerpkompressen die geen plastic bevatten of wasbare borstkompressen die je kan wassen op 60 C. Kruisbesmetting moet je voorkómen. Daarom leen je beter geen kolf van iemand anders. Ook om die reden ben je verplicht een nieuwe afkolfset te kopen als je een kolf huurt. Huurpompen werken zo dat er geen moedermelk in het elektrische apparaat kan komen. AFKOLFMETHODEN Er zijn verschillende afkolfmethoden. De manier van afkolven en de keuze van het soort kolf hangen af van de reden waarom je kolft, hoe vaak en waar. Daarbij komt nog je persoonlijke voorkeur. Er bestaan kolven voor verschillende behoeften en voor elk budget: veelvuldig of occasioneel gebruik, thuis of op het werk. Als de baby zuigt, komt het hormoon oxytocine vrij, dat de toeschietreflex stimuleert. Dit hormoon zorgt er namelijk voor dat de spieren rond de melkklieren samentrekken en de melk uit de tepel wordt gestuwd. Deze reflex is moeilijker te verkrijgen bij afkolven dan wanneer de baby echt aan de borst drinkt. Probeer je dan ook altijd te ontspannen, want dat bevordert de toeschietreflex. Hoe met de hand afkolven? De Marmettechniek bestaat uit het afwisselen van kolven met borstmassage, strelen en schudden van de borsten. 1. Neem de borst in de hand. Leg je duim boven de tepel en de wijs- en middelvinger onder de tepel, ongeveer 2,5 tot 4 cm van de tepel af. De vingers moeten een C vormen. 2. Druk nu de vingers richting borstkas. Zorg dat je de vingers niet spreidt. Als je grote borsten hebt, is het raadzaam de borst eerst op te tillen. 3. Rol duim en vingers tegelijk naar voren, alsof er vingerafdrukken gemaakt moeten worden. Vermijd knijpende, trekkende en/of glijdende bewegingen, want die kunnen het borstweefsel beschadigen. 4. Herhaal deze beweging ritmisch: plaats, druk, rol, 5. Verplaats duim en vingers om de tepel heen, zodat de borst goed geledigd wordt. Het afwisselend masseren, strelen en schudden van de borsten stimuleert de toeschietreflex. AFKOLVEN MET DE HAND Afkolven met de hand is de goedkoopste manier van afkolven. Het benadert het drinken van je baby aan de borst het meest, omdat de melk door compressie, dus door positieve druk, uit de borst verwijderd wordt in plaats van door een vacuümzuiging zoals bij een afkolftoestel. Je vangt de melk het best op in een propere en wijde kop. Tot de leeftijd van 6 maanden moet je deze kop steriliseren. Hiervoor kan je als volgt te werk gaan: Masseren van klierweefsel en melkkanalen: Gebruik beide handen voor één borst. Leg je vlakke hand bij de aanzet van je borst. Duw stevig naar de borstkas toe. Beweeg de vingers met een draaiende beweging op één plek. Verplaats na enkele seconden je vingers naar het stukje borst ernaast en masseer zo, spiraalsgewijs, in de richting van de tepelhof. 4
Streel met de vingers over de borst vanaf de aanzet tot aan de tepel. Dit werkt ontspannend en stimuleert de toeschietreflex. Buig voorover en schud de borsten zachtjes heen en weer. Door de zwaartekracht wordt het toeschieten van de melk bevorderd. Deze manier van afkolven wordt vaak als de meest natuurlijke ervaren. Door het huid-op-huidcontact wordt de toeschietreflex beter gestimuleerd. Met de hand kolven vraagt wel meer oefening dan met een toestel. Kijken naar een andere met de hand afkolvende moeder is een goede leermethode. Als je de techniek eenmaal onder de knie hebt, is afkolven met de hand makkelijk. Sommige vrouwen kolven gelijktijdig beide borsten. Ook bij borststuwing kan je deze techniek gebruiken. AFKOLVEN MET EEN AFKOLFTOESTEL Keuze van afkolftoestel Welk type kolf je kiest, hangt af van de reden waarom, hoe vaak en waar je afkolft. Een mama die van haar baby gescheiden is omdat die in het ziekenhuis ligt, stelt heel andere eisen aan een kolf dan een mama die wil afkolven omdat ze eens een keertje van haar baby weg is. Werk je buitenshuis? Kies dan een kolf die makkelijk mee te nemen, te gebruiken en te reinigen is, eventueel in de afwasmachine. Een kolf bootst het zuig- en loslaatritme van het drinken van een baby na, waardoor de toeschietreflex ontstaat en de melkproductie op gang wordt gebracht en in stand wordt gehouden. Maar een kolf die precies werkt zoals een drinkende baby is nog niet gemaakt. Toch kan je een kolf zoeken met zo veel mogelijk factoren die het drinken van je baby imiteren. Een goede en veilige kolf heeft de volgende kenmerken: het vacuüm wordt automatisch onderbroken; de zuigkracht kan traploos worden ingesteld, waarbij de maximale kracht gedurende telkens maximaal één seconde geen weefselschade mag veroorzaken; het ritme waarin het vacuüm onderbroken wordt kan traploos ingesteld worden, met 1 keer per seconde als traagste stand; een zacht siliconen inzetstuk is in het borstschild aanwezig om de tepelhof te masseren; er is voldoende opening voor de tepel om weefselletsel door wrijving te voorkomen; simultaan (beide borsten tegelijk vacuüm zuigen en erna tegelijk vacuüm onderbreken) dubbel afkolven is mogelijk; alle delen die met de borst en/of de moedermelk in contact komen, kunnen goed gereinigd worden; er is geen hinderlijk geluid van de motor bij elektrische kolven. Let ook op de volgende punten: Wordt de melk standaard in een fles opgevangen? Wordt de kolf geleverd met een mogelijkheid om de melk gekoeld te bewaren? Is er een duidelijke handleiding bij? SOORTEN KOLVEN 1. HANDAFKOLFTOESTELLEN Cilinderkolven Er bestaan rechte en gehoekte cilinderkolven. De cilinderkolf bestaat uit een fles met een cilinder in. Als de cilinder op en neer wordt bewogen, wordt de fles vacuüm gezogen, waardoor er een zuigkracht ontstaat. Het melkniveau bepaalt ook mee de zuigkracht. De melk stroomt rechtstreeks in de cilinder. Het vullen van de cilinder met melk vermindert de zuigkracht. Je moet een blijvend, maar zeer langzaam afnemend vacuüm aanhouden om moedermelk uit de borst te laten stromen. Een cilinderkolf met brede voet is het handigst, omdat die niet omvalt. Voordelen: je kan de zuigkracht naar behoefte regelen door aan de cilinder te trekken; deze kolven zijn makkelijk schoon te maken. er is geen ventiel, waardoor een te grote zuigkracht niet kan worden vermeden, wat pijnlijk kan zijn; om na te gaan of je genoeg melk hebt, moet je de binnenfles eruit halen; de binnenfles is maar tot de helft vulbaar, dus als je meer moedermelk nodig heb, moet je ze overgieten in een recipiënt; deze kolven zijn niet met één hand te bedienen. Knijpkolven Er bestaan verschillende modellen knijpkolven. De knijpkolf met de handgreep is handig in gebruik. Piston- of zuigkolf Bij dit soort kolf wordt de zuiging opgewekt door het uittrekken van een zuiger (de piston). 5
Voordelen: de zuigkracht kan je bepalen door de kracht en de snelheid waarmee je de piston uittrekt; bij de betere modellen kan je de zuigkracht bepalen door de verzegeling van de piston in te stellen; de betere modellen hebben ook een ingebouwde automatische vacuümonderbreking; een ventiel zorgt ervoor dat er geen melk in het vacuüm producerend deel komt en dat een lang en hoog vacuüm voorkomen wordt; de moedermelk komt rechtstreeks in het flesje terecht; dit is hygiënisch en zo kan je de juiste hoeveelheid dadelijk aflezen; veel verschillende merken van zuigflessen passen op deze kolf en het is ook mogelijk om er een elektrische kolf (van hetzelfde merk) op aan te sluiten. deze kolf is niet met één hand te bedienen; bij sommige zuigkolven kan het vacuüm onvoldoende zijn. Trekker- of plantenspuitkolf Bij deze handkolf moet je een trekker inknijpen, waardoor een zuigertje omhoog zal worden gehaald en er een vacuüm ontstaat. Voordelen: de kolf is meestal wel met één hand bedienbaar, maar dit is niet eenvoudig als je kleine handen hebt; de moedermelk komt rechtstreeks in het flesje en de afgekolfde hoeveelheid is onmiddellijk zichtbaar; de betere modellen bevatten een vacuümonderbreking en een ventiel, waardoor een lang en hoog vacuüm voorkomen wordt; de flesjes van hetzelfde merk passen erop. Omdat het zuigsysteem de zuigkracht indirect opwekt, is de zuigkracht altijd dezelfde en kan je ze niet instellen. Harder knijpen om meer zuigkracht te verkrijgen maakt de kolf alleen maar kapot. 2. AUTOMATISCHE AFKOLFTOESTELLEN Met deze toestellen kan je 1 of 2 kanten gelijk afkolven. Dubbelzijdig afkolven geeft een betere stimulatie van de melkproductie en bespaart tijd. Er zijn lichte, middelzware en zware kolven. We bedoelen hiermee niet het gewicht, maar het vermogen. De lichte en de middelzware kolven kunnen met batterijen worden aangedreven en hebben eventueel een adapter voor het stroomnet of voor in de auto. Zware kolven worden alleen elektrisch aangedreven. Alle elektrische kolven wekken vacuüm op door een motor. De kwaliteit van de kolf wordt niet alleen bepaald door het vermogen. Het zuigritme en het onderbreken van de zuigkracht zijn ook belangrijk. Voordelen: de elektrische kolven zijn met één hand te bedienen; kolven die gelijktijdig (beide borsten tegelijk vacuüm zuigen en erna tegelijk vacuüm onderbreken) dubbel kunnen afkolven, hebben een extra voordeel. door het sluiten van een ventiel of het steeds weer indrukken en loslaten van een knop moet je soms zelf de zuigkracht regelen, wat niet altijd gebruiksvriendelijk is; het kan bovendien letsels veroorzaken als het vacuüm te lang wordt aangehouden; het geluid kan hinderlijk zijn; deze kolven zijn duurder dan handkolven. Batterijkolven: Deze kolven hebben een hoog verbruik aan batterijen. Oplaadbare batterijen hebben vaak onvoldoende kracht. Sommige batterijkolven kunnen op het stroomnet aangesloten worden via een adapter. Het zijn dus ook kleine halfautomatische elektrische kolven. Ze zijn geschikt om een gemiste voeding op te vangen voor werkende moeders, d.w.z. voedingen tijdens de werkuren, 1 à 3 voedingen per dag. Dit soort kolf is goed voor kortdurend gebruik. Andere knijpkolven Een ander knijpsysteem om een vacuüm op te wekken kan een dubbele beugel zijn, een variatie op een trekker en dergelijke. De betere modellen bevatten ook hier een vacuümonderbreking en een ventiel. Elektrische kolven Deze kolven zijn aan te raden bij langdurig en/of vaak afkolven. Ze hebben een constant zuigritme met instelbare zuigkracht en je kan er dubbel mee kolven. Deze kolven zijn aan te raden bij: afkolven van moedermelk voor een premature baby of voor een baby die in het ziekenhuis verblijft; enkele dagen per week of enkele weken/maandenafkolven; 6
1 à 2 keer per dag kolven gedurende een langere termijn; 3 à 6 keer per dag kolven. Als je baby te vroeg geboren is of ziek is, kan het een paar weken duren voordat je je baby zelf mag voeden. Je zal snel moeten afkolven, omdat je alle voedingen bij elkaar moet kolven en omdat je de melkproductie moet stimuleren en onderhouden. De melkproductie komt het best op gang bij het gebruik van een volautomatische elektrische kolf met dubbele afkolfset. Een dubbele afkolfset kan beide borsten tegelijk afkolven; dit is niet alleen tijdbesparend, maar het bevordert ook de melkproductie. ALS JE HET ALLEEN NIET KAN Vraag dan advies aan de regioverpleegkundige van Kind en Gezin of aan iemand van een van de organisaties die borstvoeding bevorderen. Met de regioverpleegkundige van Kind en Gezin kan je contact opnemen via de Kind en Gezin-Lijn: 078 150 100. Ook op de website kan je terecht: www.kindengezin.be Het gebruik van een dubbele afkolfset is dus raadzaam bij: borstvoeding die na de geboorte wordt uitgesteld; borstvoeding die onderbroken moet worden; baby en moeder die lange tijd van elkaar gescheiden zijn; buitenshuis werkende moeders die tijdens een korte pauze moeten kolven. 7