Schuingedrukte tekst is de aanwijzing voor de gespreksleider / catecheet Geloven kun je niet alleen! Doel van de les: ontdekken dat je elkaar nodig hebt in de gemeente. Samen zijn we één lichaam. De tijd voor deze les is per stap aangegeven. Dat betekent dat je ervoor kunt kiezen om de inhoud over meer bijeenkomsten te spreiden. Stap 5 en stap 6 zijn niet samen met de stappen 1-4 te combineren op een avond. Het zijn vervolgstappen die ook voorbereiding nodig hebben. Zie aldaar. Je zou ook kunnen kiezen om een gehele dag aan deze les / dit project te besteden. Daarin zouden de stappen 5 en 6 kunnen worden geïntegreerd. Ook een mogelijkheid is om tijdens een kampweekend met dit thema bezig te zijn. Stap 1 Jouw kijk op de wereld 15 min. Evt. een spiegel meenemen om samen in te kijken Wat vind je van je eigen lichaam? Wat vind je mooi? Als je zou mogen kiezen, welk deel zou je dan weghalen? Begrijpen ze de consequentie ook? Je kunt bijna niets weghalen zonder dat het lichaam gaat disfunctioneren. Dat noemen we gehandicapt misschien zijn er zelfs ervaringen met een handicap? Wat vind je mooi aan je vriendin/vriend/de ander naast je?
p.2 Ter illustratie: Dit zijn filmpjes van Dove s real beauty onderzoek. Vrouwen vinden het heel moeilijk om iets positiefs over hun eigen lichaam te zeggen, terwijl ze de schoonheid van hun vriendin of een ander goed kunnen aanwijzen. Afhankelijk van leeftijd kun je kiezen voor een van de filmpjes. https://www.youtube.com/watch?v=_7zdd23gpio Tijd: 3 min. https://www.youtube.com/watch?v=m4jue9jgrs0 Tijd: 3 min. Wat zie je? Wat gebeurt er? Hoe kijk je hier naar? Wat valt je op? Kern: Je hebt de ander nodig om te zien waar jouw schoonheid is. Houd er ook rekening mee dat deze start veel emoties kan oproepen aangezien sommigen worstelen met schoonheid; monitor dit en geef hier voldoende ruimte voor. Benoem ook dat het niet (alleen)om de buitenkant hoeft te gaan maar (ook) om de binnenkant. In de filmpjes hoor je ook woorden als vriendelijk en schattig : dit gaat over de binnenkant!
p.3 Stap 2 Gelovigen hebben elkaar nodig 30 min. Stelling: Geloven kun je niet alleen! Vraag: Welke argumenten heb jij om je aan te sluiten bij een kerk? In het filmpje wordt zichtbaar dat je de ander nodig hebt om te zien waar jouw schoonheid zit. Mijn stelling is dat je in de kerk elkaar nodig hebt want geloven kun je niet alleen Ter illustratie: Dit is een filmpje uit de serie Denkstof, gemaakt door de EO. In deze aflevering wil Reinier Sonneveld vertellen waarom hij (weer) naar de kerk gaat. http://www.eo.nl/beam/nieuws/item/gelovigen-hebben-elkaar-nodig/ Tijd: 4.30 min. Daarom ga ik dus weer naar de kerk. Als ik geen andere gelovigen ontmoet en spreek, mis ik zo ontzettend veel van God. Natuurlijk is de dienst niet altijd super, soms is die zelfs ronduit saai maar het voelt werkelijk alsof ik met al die mensen samen één lichaam heb gekregen. Snap je waarom Reinier eindigt met deze laatste zinnen? Leg dat eens uit? Herken jij je in dit beeld? Welk beeld heb jij zelf van de kerk? Denk hierbij aan de gemeente waar je zelf lid van bent / regelmatig komt. Als de groep creatief is, kun je ze iets uit laten beelden/ tekenen. Houd er rekening mee dat de jongere leeftijden nog niet goed abstract kunnen denken -> let erop dat dit extra tijd kost! Vanuit het filmpje kun je doorpraten over de laatste gedachte een lichaam. Het lichaam is een metafoor die de jongeren moeten snappen. Laat ook ruimte voor hun eigen beeld van de kerk.
p.4 Stap 3 Oefening: Heb je elkaar echt nodig? 15 min. Een leuke oefening om te laten ervaren wat het is om aan teamwork te doen Je hebt nodig: vijf mensen (inclusief jezelf) een krukje of iets zonder leuning 1. Laat de zwaarste persoon op de stoel zitten. Ga met z n vieren om haar of hem heen staan. Bij elke knie en bij elke arm staat iemand. 2. Elk persoon, behalve degene op de stoel, moet nu zijn handen vouwen behalve de wijsvinger en de duim. deze komen dus tegen elkaar te liggen. 3. Probeer nu degene die op de kruk zit, op te tillen. Dit gaat als volgt: iedereen moet zijn vingers onder de knieholte of oksel steken (het is maar net waar zij/hij staat). Tel tot drie en probeer te tillen. Dit gaat je hoogstwaarschijnlijk niet lukken. 4. Zonder iets te zeggen moet je nu één voor één de handen van de vier tillers ongeveer 20 seconden op elkaar stapelen, net iets boven het hoofd van de vijfde persoon (net zoals deze vuist op deze vuist, maar dan met de platte hand. Je krijgt dus acht handen één voor één plat op elkaar). Nog steeds mag er niks gezegd worden. 5. Tel weer tot drie, en herhaal dan stap drie... Als het goed is, is de vijfde persoon op de stoel nu zo licht als een veertje!
p.5 Stap 4 Doordenken: hoe doe je dat samen? [Bron: Denkstof Studies 1, p. 102-104] 45 min. Voor een groep onder de 16 jaar: Lezen 1 Korintiërs 12: 12, 16-20 en 26 12: Een lichaam is een eenheid die uit vele delen bestaat; ondanks hun veelheid vormen al die delen samen één lichaam. Zo is het ook met het lichaam van Christus. 16-20: Als het hele lichaam oog zou zijn, waarmee zou het dan kunnen horen? Als het hele lichaam oor zou zijn, waarmee zou het dan kunnen ruiken? God heeft nu eenmaal alle lichaamsdelen hun eigen plaats gegeven, precies zoals hij dat wilde. Als ze met elkaar slechts één lichaamsdeel zouden vormen, zou dat dan een lichaam zijn? Het is juist zo dat er een groot aantal delen is en dat die met elkaar één lichaam vormen. Het oog kan niet tegen de hand zeggen: Ik heb je niet nodig, en het hoofd kan dat evenmin tegen de voeten zeggen. Integendeel, juist die delen van het lichaam die het zwakst lijken zijn het meest noodzakelijk. 26: Wanneer één lichaamsdeel pijn lijdt, lijden alle andere mee; wanneer één lichaamsdeel met respect behandeld wordt, delen alle andere in die vreugde. (Als er in het begin emoties waren rond het (eigen) lichaam, kun je hier de intro + filmpje erbij aanhalen.) Lees dit stuk zo, dat het niet alleen op de kerk slaat maar op iedere bestaande sociale structuur: vriendengroep, supermarkt, voetbalteam, wielrennen, gezin, etc. Zo voorkom je een te grote stap tussen de leefsituatie en tekst. Laat zien dat deze christelijke opvatting over het lichaam niet eens heel vreemd is: in allerlei verbanden wordt hier zo over gedacht. Wat is jouw ultieme ik-hoor-bij-de-kerk-gevoel? Waar en wanneer heb jij dit gevoel? Wat kun je doen om dit gevoel vaker te ervaren? Als je dit gevoel niet hebt bij de kerk, waar en wanneer heb je het dan wel?
p.6 Voor een groep ouder dan 16 jaar: Lezen 1 Korintiërs 12: 4-12 en 26 4-12: Er zijn verschillende gaven, maar er is één Geest; er zijn verschillende dienende taken, maar er is één Heer; er zijn verschillende uitingen van bijzondere kracht, maar het is één God die ze allemaal en bij iedereen teweegbrengt. In iedereen is de Geest zichtbaar aan het werk, ten bate van de gemeente. Aan de een wordt door de Geest het verkondigen van wijsheid geschonken, aan de ander door diezelfde Geest het overdragen van kennis; de een ontvangt van de Geest een groot geloof, de ander de gave om te genezen. En weer anderen de kracht om wonderen te verrichten, om te profeteren, om te onderscheiden wat wel en wat niet van de Geest afkomstig is, om in klanktaal te spreken of om uit te leggen wat daar de betekenis van is. Al deze gaven worden geschonken door een en dezelfde Geest, die ze aan iedereen afzonderlijk toebedeelt zoals hij wil. 26: Wanneer één lichaamsdeel pijn lijdt, lijden alle andere mee; wanneer één lichaamsdeel met respect behandeld wordt, delen alle andere in die vreugde. (Als er in het begin emoties waren rond het (eigen) lichaam, kun je hier de intro + filmpje bij aanhalen.) Paulus schreef deze brief aan de kerk in Korinte om diverse kwesties uit te leggen, de mensen te bemoedigen en te wijzen op misstappen in de kerk. Er waren veel talenten aanwezig bij de kerkleden van Korinte, maar ze waren geneigd om deze vooral als one-man-show in te zetten en sommige gaven als beter dan andere te zien. In dit hoofdstuk gebruikt Paulus verschillende metaforen om duidelijk te maken dat we allemaal een eigen unieke persoonlijkheid hebben met eigen talenten. Tegelijkertijd hebben we elkaar heel hard nodig. Verbonden met anderen worden we pas compleet. Met welk lichaamsdeel van de kerk zou jij jezelf willen vergelijken? Inventariseer de lichaamsdelen in de groep. Wat kun je van elkaar leren? Wat zou jij kunnen doen vanaf jouw plek in het lichaam? Stelling: de kerk ondergaat een amputatie als ik er niet meer ben!
p.7 Stap 5 Doen: Op bezoek! 90 min. Deze opdracht kan op verschillende manieren worden uitgevoerd, dat is o.a. afhankelijk van de tijd die beschikbaar is. Je kunt ervoor kiezen om een of meer ouderen bij de groep uit te nodigen. Ook kunnen de jongeren in koppels bij de ouderen op bezoek gaan. Een andere optie is om met jongeren en ouderen in de kerk te gaan eten, waarbij de groepjes gemengd aan tafel gaan. Zorg er hoe dan ook voor dat duidelijk is welke ouderen wel of niet bezocht mogen worden, en dat deze mensen op de hoogte zijn van de plannen. Ook is het fijn als de jongeren gelegenheid krijgen om deze ontmoeting in hun eigen groep na te bespreken. Opdracht: interview een of meer ouderen. Ga met zijn tweeën in gesprek met een oudere alleen, of met een echtpaar. Denk hierbij aan de uitspraak van Reinier in het filmpje: Als ik geen andere gelovigen ontmoet en spreek, mis ik zo ontzettend veel van God. Hieronder vind je vragen die je aan de ouderen kunt stellen. Denk erom: het gaat om een gesprek, dus geef de ander ook de kans om aan jou vragen te stellen! Vragen van jongeren aan ouderen over God, geloof en kerk 12-14 jaar Hoe was het om belijdenis te doen in de tijd dat u dat deed? Hoe weet je zeker dat je bij God wilt horen? Wanneer bent u nou echt gaan geloven? Hebt u uw hele leven geloofd, ook toen u 15 of 16 jaar oud was? Was het altijd gemakkelijk om te geloven? Bent u bang voor de dood? Was het voor u leuk om altijd naar de kerk te gaan? Is het erg als er een drumstel in de kerk staat? Waarom wel of niet? Hoe dacht u over de kerk toen u onze leeftijd had?
p.8 14-16 jaar Waarom wordt er vaak zo moeilijk gedaan over andere muziek dan psalmen en gezangen? Waarom worden de jongeren niet altijd gerespecteerd in hun muziekkeuze? Wat vindt u van nieuwe liederen als Psalmen voor Nu en Opwekking? Wat vindt u in het algemeen van de jongeren in de kerk? Wat vindt u zo belangrijk aan de kerk? Hoe waren de kerkdiensten vroeger voor de jeugd? Als er één ding van vroeger nu weer terug mocht komen in de kerk, wat zou u kiezen? Geeft het geloof in Jezus u rust? Hoe denkt u dat de hemel eruit ziet? Hoe denkt u over de christelijke jeugd van nu? 16+ Wat vindt u van de jongeren, hoe ze nu met het geloof omgaan? Wat zouden ouderen voor jongeren kunnen betekenen binnen de kerk? Wat vindt u van een combo in de kerk? Zou u de oude tradities deels willen inruilen voor een jongere inbreng? Wat is er tijdens uw leven positief veranderd in de kerk en wat negatief? Welke lastige situaties komt u tegen in uw leven, omdat uw geloof op nummer één staat? Welke lastige situaties kwam u tegen, omdat het geloof belangrijk was toen u jong was? Op welke momenten in uw leven hebt u echt de aanwezigheid van God gevoeld en wat was dat? Is uw geloof veranderd in de loop van de jaren? Tips van jongeren aan ouderen Probeer u aan te passen aan de vernieuwingen. Die gebeuren, ook al is het moeilijk voor u. Maar alleen zo houd je de jongeren in de kerk. Jongeren, in ieder geval ik, waarderen het zeer als ouderen zich in hen verdiepen. Probeer de jongeren in de kerk te houden. [Bron: Opbouw jaargang 57 nr. 1-12 jan. 2013]
p.9 Stap 6 Afsluiting div. Voor de afsluiting kun je kiezen uit verschillende dingen die eenheid symboliseren of stimuleren. Deze onderdelen kosten meer of minder tijd, denk er van te voren over na hoeveel tijd je nog wilt en kunt besteden! 1. Houd een maaltijd waarbij iedereen een taak heeft die bij zijn/ haar karakter en gaven past. Begin bij de gaven en talenten van een ieder en kijk pas daarna wat je nog nodig hebt om de maaltijd af te maken. Hoe ga je dit oplossen? Wie of wat heb je nodig? 2. Luister met elkaar naar het lied One van de band U2. Wat doet dit lied met je? 3. Bedenk met elkaar een activiteit voor (een deel van) de gemeente, waarbij de eenheid een nieuwe boost krijgt. Bijvoorbeeld elkaar met een hand begroeten in de dienst, koffie serveren na de dienst, samen een wandeling maken, enzovoort 4. Dank met elkaar voor verschillende vormen van eenheid en bid voor situaties waar gebrokenheid blijkt. Wat is heel? Wat is stuk? 5. Laat de jongeren met elkaar een geloofsbelijdenis schrijven en vraag of deze in een van de diensten mag worden voorgelezen. 6.