een uitgave van buma stemra voorjaar 2013 Jan van Wieringen en David Schreurs over The Shocking Miss Emerald 100 jaar Buma Spotify Kapok en de Jazzdag Jacco Gardner Nieuw Buma-bestuur en -ledenraad In memoriam Otto Ketting
n In dit nummer van buma stemra magazine 20 De mannen achter Caro Emerald Fred van Diem Op 3 mei verschijnt The Shocking Miss Emerald. Veer-winnaar David Schreurs en partner in crime Jan van Wieringen vertellen hoe composities en productie van het album tot stand zijn gekomen. Jan van Wieringen en David Schreurs 12 Special 100 jaar Buma In deze Special ter ere van 100 jaar Buma een interview met Hein van der Ree, aandacht voor de festiviteiten rondom dit jubileum en een artikel van Pim van Klink over 100 jaar Auteurswet. 24 Spotify Muziek streamend beluisteren is booming. Spotify heeft daarin het voortouw genomen en director of economics van de Zweedse onderneming, Will Page, ziet de toekomst rooskleurig tegemoet. n Colofon 28 Nieuw Buma-bestuur en -ledenraad Het bestuur van Buma is verkleind en vernieuwd, en een ledenraad is voor het eerst geïnstalleerd. We stellen de leden voor. En verder 4 Evenementen Buma Cultuur op komst 8 Update 18 Verslag Eurosonic Noorderslag 2013 26 In memoriam Otto Ketting 30 Buma Music Academy 32 Buma/Stemra presenteert Jacco Gardner buma stemra magazine is een uitgave van auteursrechten organisatie Buma/Stemra. Het magazine verschijnt vier keer per jaar en wordt gezonden aan meer dan twintigduizend componisten, tekst dichters en muziek uitgevers in Neder land en daarbuiten die hun auteurs rechten hebben toevertrouwd aan Buma/Stemra. Daarnaast wordt Buma Stemra Magazine gelezen door ruim duizend gebruikers van muziek en door functionarissen bij overheid en media. Redactieadres Vereniging Buma/Stichting Stemra Afdeling Communicatie & PR Postbus 3080, 2130 KB Hoofddorp Tel. 023 799 7999, Fax 023 799 7777 redactie@bumastemra.nl Hoofdredactie Frank Helmink (Buma/Stemra - Buma Cultuur) Redactie en redactiemanagement Erk Willemsen en Mark van Schaick (Keijser 18 Mediaproducties bv), Erik de Boer (Boardroom), Joris Bos, Bas Erlings, Monique Paauw, Layla Sala, Erik Verzijl (Buma/Stemra), Boudewijn Hagemans (Buma Cultuur) Eindredactie Tineke van Brederode Coverfoto Fred van Diem Vormgeving Marcel Willemsen, Keijser 18 Mediaproducties bv (ontwerp), Gilles Graafland, Lisbeth van Lintel, Sanne van den Berg, LandGraphics bv (lay-out) Druk Grafisch Bedrijf Tuijtel Aan deze editie werkten verder mee Peter van Amstel, Alex Buurman, Ernst Jan Jonkman, Pim van Klink en Rienk Wopereis Advertentieacquisitie Keijser 18 Mediaproducties bv Ronald Willemsen Tel. 020 675 5308 Fax 020 531 2019 ronald@k18.nl Publicatie van artikelen is toegestaan, mits met bronvermelding en na toestemming van de uitgever. 2013 Buma/Stemra www.bumastemra.nl Lezers van Buma Stemra Magazine worden van harte uitge nodigd te reageren op de onderwerpen in het magazine. U kunt dit doen door een mailtje te sturen naar redactie@bumastemra.nl. voorjaar 2013 buma stemra magazine 3
buma stemra magazine evenementen Buma Music in Motion - Amsterdam, 16 mei Muzikantendag on Tour - Groningen, 25 mei & Rotterdam, 8 juni Buma Rocks! - Nijmegen, 31 mei Jazzdag - Rotterdam, 28 & 29 juni Evenementen Buma Cultuur Na het afsluiten van een zeer succesvolle Eurosonic Noorderslag waarvan elders in dit magazine verslag kondigt Buma tot de zomer een grote reeks evenementen aan ter stimulering van het Nederlands copyright. Op de komende pagina s introduceren we deze evenementen. Buma Music in Motion Pakhuis de Zwijger Amsterdam, do 16 mei De derde editie van Buma Music in Motion, de conferentie en awardshow voor mediacomponisten en producenten, vindt dit jaar plaats op 16 mei in Pakhuis de Zwijger te Amsterdam. Buma Music in Motion (BMIM) is een conferentie die een brug slaat tussen muziek en de wereld van games, film, commercials en televisie. Het evenement biedt overdag een uitgebreid programma met tal van workshops, keynotes en levendige discussies over muziekgebruik in de media. s Avonds wordt de Buma Music in Motion Talent Award uitgereikt aan de beste jonge mediacomponist van Nederland. De awarduitreiking wordt omlijst door een show waarbij het beste werk van het afgelopen jaar getoond wordt. Holland-Hollywood In de eerste twee edities kwam Hollywood al een aantal keer voorbij, in deze Vidjay Beerepoot derde editie van BMIM is de focus daar nog sterker op gericht met het thema Holland-Hollywood. Twee Nederlandse componisten, Sunna Wehrmeijer en Vidjay Beerepoot, werken succesvol in Los Angeles en komen voor de conferentie naar Amsterdam om hun ervaringen te delen. Wehrmeijer maakte muziek voor Ridley Scott s films Robin Hood (2010) en Prometheus (2012). Beerepoot werkt samen met Tom Holkenborg alias Junkie XL bij Remote Control Productions, het bedrijf van s werelds succesvolste filmmuziekcomponist Hans Zimmer. Sound design Sound design is het vak van de maker van de legendarische tune voor de Commodore 64, Charles Deenen. Hij komt vertellen over de ins en outs van zijn carrière van 25 jaar, waarin hij muziek maakte voor zo n tweehonderd games. Hij is werkzaam bij gameproducent Electronic Arts Vancouver. Gary Calamar is President van Go Music en geeft inzicht in zijn rol als music supervisor voor tv-series als Dexter, Six Feet Under, House en True Blood. Artist brander Josh Rabinowitz neemt plaats in het panel Hitting the Charts. Hij is expert in de conncectie reclame - muziek-hitsongs. Panels Op 16 mei zijn er tal van panels met vooraanstaande multimediacomponisten, zoals Mark Cameron (Booktrack app), Gavin Harrison (BBC/Channel4), Georg Bissen (MetaTechnik), Joost Haartsen, Stephen Emmer, Justin Billinger, Friso Schoone, Michiel Marsman, Bjorn Schipper, Martijn Schimmer, Geert van Gaalen, Eelke Kleijn en Ivo Witteveen. www.buma-music-in-motion.nl Leden van Buma/Stemra kunnen registreren tegen een gereduceerd tarief. Stuur een mail naar info@buma-music-in-motion.nl voor informatie. 4
Buma Cultuur ondersteunt en promoot het Nederlands muziek auteursrecht in zowel Nederland als in de belangrijkste exportmarkten voor de Nederlandse muziek. Het doel is enerzijds het aandeel op de Nederlandse markt te vergroten en anderzijds een hogere inkomstenstroom door het gebruik van Nederlands muziekauteursrecht op buitenlandse markten te stimuleren. Buma Cultuur organiseert daartoe jaarlijks diverse evenementen, waaronder Amsterdam Dance Event, Eurosonic Noorderslag, Buma Rotterdam Beats en Buma NL. Op deze pagina s aankondigingen van Buma Music in Motion, Buma Rocks!, Muzikantendag on Tour, Jazzdag en de activiteiten in het kader van 100 jaar Buma. in de komende maanden Buma en Sena presenteren Muzikantendag on Tour Groningen, za 25 mei Rotterdam, za 8 juni Na vier succesvolle edities in 2012 komt de Muzikantendag on Tour dit voorjaar naar Groningen en Rotterdam. De Muzikantendag biedt workshops, masterclasses en demopitches. De laatste edities van de Muzikantendag, in Sittard, Den Bosch, Leeuwarden en Amsterdam, zinderden van de activiteit, en hebben tal van muzikanten nieuwe inzichten en contacten opgeleverd wat betreft zowel artistieke als zakelijke aspecten van het muzikantschap. In Groningen zullen in Simplon panels en workshops plaatsvinden met Reyn Ouwehand, Perquisite, Joep Pelt, Steve L. Cooper, Tim Knol en vele anderen. Programma en locatie voor Rotterdam worden binnenkort bekend gemaakt. Buma Rocks! Doornroosje Nijmegen, vr 31 mei In samenwerking met Mojo Concerts en FortaRock organiseert Buma Cultuur op 31 mei Buma Rocks!, een kleinschalig rocken metalevenement in Nijmegen. Buma Rocks! is net als tal van andere Buma Cultuur-evenementen een combinatie van conferentie en showcasefestival. De ondertitel van Buma Rocks! luidt The international conference and showcasefestival for loud music en zal zich richten op internationale De Muzikantendag on Tour wordt gepresenteerd door Buma en Sena. De dag wordt georganiseerd door Buma Cultuur en GRAP in samenwerking met POPnl, 3FM Serious Talent met medewerking van Interface Magazine en Musicmaker. www.muzikantendag.nl Kaarten 10,- (Buma/Stemra-leden kunnen zich gratis inschrijven via www.bumastemra.nl) Black-Bone boekers, festivaldirecteuren en professionals uit die muziekcategorie. Tijdens de conferentie vinden er onder meer seminars, meet & greets, een bbq en een showcasefestival plaats. Daar zullen onder meer de volgende bands aantreden: Black-Bone, The Charm The Fury en Textures. Buma Cultuur-directeur Frank Helmink: Buma Rocks! is een kleinschalig evenement waarmee we de op zich bloeiende scene van de harde muziek een impuls willen geven. Rock en metal in Nijmegen, dus, gekoppeld aan het prestigieuze FortaRockfestival dat een dag later in Park Brakkenstein plaatsvindt. Informatie en registratie: www.bumarocks.nl voorjaar 2013 buma stemra magazine 5
buma stemra magazine evenementen Jazzdag LantarenVenster, Kantine Walhalla, Hotel New York Rotterdam, vrijdag 28 juni en zaterdag 29 juni De Jazzdag, het belangrijkste Nederlandse jazznetwerkevenement, vindt dit jaar voor het eerst plaats gedurende twee dagen: 28 en 29 juni. Ikaros van Duppen De Jazzdag is een podium voor alle spelers uit de Nederlandse jazzwereld. Tijdens de conferentie overdag, bedoeld voor professionals, kun je je inschrijven op het matchmakingprogramma, en kun je panels, workshops en presentaties volgen. Het avondprogramma is voor iedereen toegankelijk en biedt een keur aan showcaseoptredens van spraakmakende jazzartiesten, en de finale van de European Jazz Competition, waarin het Nederlandse Kapok zal aantreden. European Jazz Competition Met het binnenhalen van die competitie wordt een begin gemaakt met de internationalisering van de Jazzdag. Ikaros van Duppen, verantwoordelijk bij Buma Cultuur voor de organisatie van de Jazzdag: Voor Nederlandse spelers is het steeds belangrijker over de grens te kijken, want het aantal speelplekken hier dunt steeds verder uit. We gaan met als vliegwiel die competitie kijken of we een ETEP-programma kunnen opzetten voor de jazz (European Talent Exchange Program; red.). Daarmee worden de publieke omroepen van de diverse landen erbij betrokken en via die kanalen ook de festivals in die landen. Tijdens het conferentie programma snijden experts uit diverse disciplines actuele kwesties en thema s binnen de nationale en internationale jazzsector aan. Er zijn prikkelende panels, opvallende presentaties, boeiende lezingen en inspirerende workshops. Ook voor breed geïnformeerde professionals zijn hier nog weer nieuwe gezichtspunten op te doen. Het leeuwendeel van het conferentieprogramma vindt op de vrijdag plaats. Tot 1 mei is de registratie voor de conferentie gratis, tot 24 juni wordt voor registratie 25,- gerekend, na 24 juni 40,-. Talentontwikkeling Vrijdagavond 28 juni bestaat het gratis toegankelijke festivalprogramma uit showcases van getalenteerde Nederlandse jazzartiesten die komend jaar op de binnenlandse en buitenlandse podia te vinden zullen zijn. De finale van de European Jazz Competition, met aansluitend de celebration set van de winnende groep, is op zaterdagavond 29 juni. Van Duppen: De vrijdag gaat wat betreft de showcases meer richting talentontwikkeling, en de zaterdag wordt meer gereserveerd voor de artiesten die zich internationaal richten. Ook tijdens de panels op vrijdag zullen we talentontwikkeling en opleidingen goed naar voren laten komen. In Next Generation Jazz zal van alle conservatoria één afstuderende master student komen optreden, met een vaste ritmesectie erachter. werking met de European Jazz Competition (EJC) en een aanzet tot een European Talent Exchange Program (ETEP) voor de jazz. Met de uitbreiding onderstreept de Jazzdag zijn internationale ambitie om uit te groeien tot hét podium voor jazzmuziek in Europa. Van Duppen: We hebben meer dan tweehonderd aanmeldingen voor de showcases gehad. Die zijn beoordeeld door een jury met daarin Rolf Delfos, Frank Bolder, Koen Graat, Niels Nieuborg, Co de Kloet en voorzitter Lodewijk Bouwens. Een selectie uit de namen: BL3NDER, Teus Nobel - Liquid Music Quintet, Heleen van den Hombergh, Rembrandt Frerichs Trio, CBG, Elizabeth Simonian, Re:Freshed Orchestra, The Hague Jazz Project, ebraam, Maite Hontelé, Stephanie Francke Quartet, Simin Tander Quartet, Benjamin Herman, Anna Elis de Jong Group Stages of Being, Miguel Rodriguez, Koffie, Batik, TILTAN, Phaedra & Band, Pumporgan, Tommy Moustache, Wolfgang Maiwald Trio, Dimami, en Plastik Soldiers. Informatie over de conferentieonderwerpen en het showcaseprogramma zal kort na verschijnen van dit magazine op de website bekend gemaakt worden. Op de site kun je je ook registreren. www.jazzdag.nl Zevende editie De Jazzdag, die voor de zevende keer plaatsvindt, kijkt dit jaar meer over de grenzen, onder andere door een samen- Maurice Mikkers Maite Hontelé 6 buma stemra magazine voorjaar 2013
Kapok Morris Kliphuis - hoorn Remco Menting - drums Timon Koomen - gitaar Improvisatielustige avonturiers op Jazzdag Het trio met de aparte aanpak, winnaars van de Dutch Jazz Competition, Kapok, speelt in de finale van de European Jazz Competition, het slotstuk van de Jazzdag op 29 juni. Een portret. - door Rienk Wopereis Het is geen instrument dat je vaak tegenkomt in hedendaagse muziek - misschien heeft Kapok daarom de hoorn tot leadzanger gebombardeerd. Aan de mond van Morris Kliphuis (ex-the Kyteman Orchestra) blijkt de inzetbaarheid van het blaasinstrument opvallend veelzijdig. Flatlands (2012), het debuutalbum van dit instrumentale trio, geeft daar een prachtig beeld van. De improvisatielustige avonturiers klinken onder aanvoering van de klassiek geschoolde hoornist het ene moment verstild en sfeervol, het andere moment jazzy, avant-gardistisch, of zelfs als een uitgelaten Latijns-Amerikaans carnaval. In alle gevallen weet Kapok te overtuigen. Niet in de laatste plaats door de fantasierijke bijdragen van de twee andere bandleden: Timon Koomen (gitaar) en Remco Menting (drums). Talentvol combo Het talent van dit combo blijft dan ook niet onopgemerkt. In de zomer van 2012 wint Kapok de prijs voor beste groep tijdens de Dutch Jazz Competition. Een mooie mijlpaal voor ons, vertelt Kliphuis. We zijn er trots op. Na die prijs hebben we veel kansen gekregen. Zo stonden we dankzij de Dutch Jazz Competition op North Sea Jazz, wat een droom voor ons was. Heel gaaf dat we binnen een half jaar na het uitkomen van onze plaat al op het festival stonden. De Dutch Jazz Competition is een steuntje in de rug en een erkenning voor waar je mee bezig bent. Europese eindstrijd Als winnaar van de Dutch Jazz Competition is Kapok automatisch tot de eindstrijd van de European Jazz Competition doorgedrongen. De vier andere finalisten worden dit voorjaar geselecteerd tijdens een aantal voorronden. Kliphuis: Ook de Jazzdag is een prachtige gelegenheid om je muziek te presenteren. Het is belangrijk dat dit soort initiatieven er zijn. www.kapokmusic.com Krijn van Noordwijk voorjaar 2013 buma stemra magazine 7
buma stemra magazine update The Metal Factory Terwijl de komende maanden het Buma 100 jaar jubileum gevierd wordt (zie elders in dit magazine), gaan ook de evenementen van Buma Cultuur door. Niet alleen de evenementen die al wat langer bekend zijn Buma Music in Motion, de Jazzdag, Buma Music Academy (muziekonderwijs op school), maar ook een nieuw evenement. In samenwerking met Mojo Concerts en het jaarlijkse metalfestival FortaRock in Nijmegen dit jaar met zo n 40.000 verwachte toeschouwers organiseert Buma Cultuur Buma Rocks! op 31 mei in Doornroosje, Nijmegen. Dit evenement is ontstaan vanuit de overtuiging dat met hagel schieten niet altijd succesvol is en dat, na een aantal jaren proberen tijdens Eurosonic Noorderslag, de belangrijke industriemensen niet geneigd waren naar de geprogrammeerde en getalenteerde Nederlandse metalacts te komen kijken. Tijd dus voor een kleinschalig evenement waar de toptalenten uit de Nederlandse metal (ofwel harde muzieksector) aan de bak kunnen, terwijl in de zaal de programmeurs en festivaldirecteuren van de belangrijkste afzetgebieden van deze muzieksoort toekijken. Voorafgegaan door een bbq en uiteraard een kort seminarprogramma moet Buma Rocks! vanaf jaar één een hogere spot op de bill van diverse metalfestivals ter wereld opleveren. Ondertussen is toevallig in Eindhoven een opleiding begonnen die zo n dertig studenten opleidt tot metal muzikant. Dat de Rockacademie in Tilburg af en toe talenten een springplank biedt, moet ook voor de beoefenaars van keiharde muziek gelden. Een mooi initiatief, waarbij je vervolgens moet hopen dat het gros van de studenten ooit een boterham met pindakaas kunnen beleggen omdat ze een metalbaan hebben bemachtigd. Maar daar waar ook bij de Rockacademie in Tilburg de wenkbrauwen gefronst waren toen hij werd opgericht: de timing van The Metal Factory zou zo maar eens perfect kunnen zijn. Deze herrie zoals veel ouders en zelfs hun kinderen deze stroming noemen wordt populair als de elektronische muziek de overhand neemt. Dat zal gezien de absurd hoge standaard die Nederlandse dj s en componisten in de Electronic Dance Music presenteren ook nog wel een tijdje zo blijven. Maar het zal hoe dan ook onder jonge meiden en gasten een tegenbeweging veroorzaken die wellicht tot een korte opleving van het hardere segment zal leiden. Het wachten is op een goede cross-over. Opdat iedereen tevreden is. Annie M.G. Schmidtprijs Op 7 april is tijdens het Amsterdams Kleinkunst Festival in Theater Bellevue in Amsterdam de Annie M.G. Schmidtprijs, de prijs voor het beste theaterlied van 2012, toegekend aan tekstschrijver Jan Beuving, componist Nico Brandsen en zangeres Angela Groothuizen voor het lied Vinkeveen. De jury over het lied: Een modern chanson met een schitterende tekst, met mooie binnenrijmen die heel natuurlijk aandoen en verstevigen in plaats van storen. Aan het eind van het lied denk je schaatsgeluiden te horen, staar je over het Hollandse plassenlandschap en heb je geluisterd naar een ode aan Vinkeveen. www.anniemgschmidtprijs.nl Muziekexport stijgt met 23 procent De Nederlandse dance-sector is voor een groot deel verantwoordelijk voor de enorme stijging van de Nederlandse muziekexport. Het rapport Exportwaarde van de Nederlandse Populaire Muziek 2011 meldt dat de groei in 2011 maar liefst 23 procent was ten opzichte van 2010. En toen groeide de exportmarkt ook al 25 procent. De zes jaren daarvoor was er ook altijd groei. De waarde van de Nederlandse muziekexport voor de economie bedraagt nu naar schatting 100,14 miljoen euro, waarvan ruim 68 procent werd verdiend in de dance. Ongeveer 15,4 procent is afkomstig uit auteursrecht en naburige rechten (15,42 miljoen euro). Nederland blijft het goed doen in de genres populair-klassiek, punk/metal/rock en met name dance, met topartiesten als Tiësto, Armin van Buuren, Laidback Luke, Hardwell en Afrojack. Chuckie was in 2011 de meest optredende artiest: maar liefst 202 gigs in het buitenland. Ondanks ziekte in 2010 en 2011 scoort André Rieu nog steeds hoog, evenals Within Temptation. Het rapport is te downloaden: www.bumacultuur.nl/activiteiten/exportbevordering/ Chuckie was in 2011 de meest optredende Nederlandse artiest in het buitenland. Jan Beuving De Annie M.G. Schmidtprijs, een initiatief van Buma Cultuur en het Amsterdams Kleinkunst Festival, is ingesteld om het beste lied te bekronen dat in het voorgaande jaar is uitgevoerd in een Nederlands theater. De prijs: 3.500 euro en het bronzen borstbeeld van Annie M.G. Schmidt, gemaakt door Frank Rosen. Frank Helmink Directeur Buma Cultuur Manager Pr & Communicatie Buma/Stemra 8 buma stemra magazine voorjaar 2013
releases door Erik Verzijl Peter Corn - Love Is Here (Waylo records) Hollandse zanger neemt een lp (!) op in Memphis Hi Studios (van voormalig producer Willie Mitchell) en raakt zo geïnspireerd en doordesemd door de sfeer, dat hij een ouderwetse deepsoulplaat aflevert voor fans van Al Green, Ann Peebles, e.a. traumahelikopter - traumahelikopter (Excelsior Recordings) Eerste cd die zich mag scharen in het illustere rijtje van debuutplaten van Ivy Green en Claw Boys Claw. Jeugdige energie verpakt in een half uur onstuimige songs met catchy hooks en meebrulrefreinen: er gaat inderdaad niets boven Groningen! Bettie Serveert - Oh, Mayhem! (Excelsior Recordings) De verjongingskuur door drummer Joppe Molenaar bezorgde de Betties een adrenalinestoot en levert (ondanks de titel) geen chaotisch geheel op, maar juist een tiental krachtige en puntige songs, waarin het liefdesverdriet van zangeres Carol van Dyk uitstekend verwoord wordt. Stroatklinkers - Vrizze Wind (Marista) Bluegrass uit het hoge Noorden? Waarom niet! Op hun zesde (!) cd mixt Stroatklinkers Bob Heidema een lach en een traan in het Gronings met een fris folky resultaat. iet - Kitchen Recordings Series 2 (Eigen beheer) Lisa van Viegen bezit een goed gevulde Rolodex met Nederlandse zangeressen, want onder anderen Stevie Ann, Esperanzah, Janne Schra en Lilian Hak zingen mee op haar tweede album, waarbij iet er toch een coherent en intiem geheel van weet te maken, mede door de uitstekende productie van Budy Mokoginta. Broeder Dieleman - Alles Is IJdelheid (Beep! Beep! Pack up the Truck) Uit de Zeeuwse klei getrokken elementaire folk van singersongwriter Broeder (Tonnie) Dieleman. Verwacht geen feestmuziek, maar hij weet je wel te raken met zijn sombere, vanuit een gereformeerde achtergrond ontstane, weemoedige songs. Polar Twins - Wee Small Hours at Swansneck (Tonefloat Records) Altijd weer een genoegen de bariton van de charismatische Dirk Polak te verwelkomen, deze keer in combinatie met die andere oud-spasmodique-zanger Mark Ritsema. Chansons in het Engels, Frans en Duits zorgen voor een Europees interbellumsfeertje. Ad van Meurs - En Soms (Inlok) The Watchman klinkt tegelijkertijd spannend en ontspannend op de cd die bekende thema s omvat maar dit altijd weer verrassend weet te laten klinken. Een zestiger die wat te vertellen heeft, deze keer in het Nederlands, en dat met humor en diepgang doet. Susan Zeegers - Suus (Eigen beheer) Samen met Gé Reinders heeft musicalster Suzan Zeegers een Limburgstalige cd afgeleverd, die ook voor westerlingen goed te verteren valt. Je voelt de passie en liefde voor haar moerstaal. Frank Boeijen - Liefde & Moed (Coast to Coast) De tijd van hits is misschien voorbij, maar Boeijen bouwt nog steeds aan een prachtig oeuvre. Vakmanschap is meesterschap bewijst hij op Liefde & Moed met tien tijdloze, melancholieke overpeinzingen. Jubilerend Epica tourt in Azië en Mexico Al jaren zijn ze een van de meest in het buitenland spelende Nederlandse bands. Na het recente optreden op Paaspop en hun 10-jarig jubileumoptreden in het Klokgebouw in Eindhoven op 23 maart, vertrekt de band op 11 april weer voor een tournee langs China (Peking en Sjanghai), Taiwan, Australië (Brisbane, Sydney, Melbourne, Perth) en Mexico, om in juni en juli Frankrijk, België en Tsjechië aan te doen. www.epica.nl Café met muziek lucratiever Uit een representatief onderzoek, uitgevoerd in opdracht van Buma/Stemra onder ruim veertienhonderd respondenten, blijkt dat 63 procent van de Nederlanders bereid is meer te betalen voor consumpties wanneer er leuke muziek te horen is in een café. Daarnaast geeft een derde van de bezoekers van een café aan meer te consumeren wanneer de muziek aan staat. Muziek is een hele belangrijke sfeer maker in cafés. Voor slechts 5 procent van de ondervraagden is muziek niet van belang. Ook blijkt muziek er voor een grote meerderheid van de Nederlanders voor te zorgen dat ze zich meer op hun gemak voelen en meer genieten van een drankje. Voor meer dan de helft van de cafébezoekers zorgt muziek ervoor dat ze langer in een café blijven. Muziek in het café zorgt voor herhaalbezoek (53 procent) of aan beveling van het café aan anderen (49 procent). voorjaar 2013 buma stemra magazine 9
buma stemra magazine update Voorzichtig herstel muziekmarkt De wereldwijde muziekmarkt toont voor het eerst sinds 1998 een voorzichtig herstel. Het jaarlijkse Digital Music Report van de IFPI ((International Federation of the Phonographic Industry) vermeldt een groei van 0,3 procent. De Nederlandse markt blijft volgens het NVPI (Nederlandse Vereniging van Producenten en Importeurs van beelden geluidsdragers) nog achter bij de wereldmarkt: in 2012 een krimp van 11,5 procent. Dat komt vooral door de verdere daling van albumverkopen: maar liefst 42 miljoen euro minder dan in 2011. De streamingdiensten zijn in opkomst en goed voor een groei van 20,8 miljoen euro, van 8,9 miljoen naar 29,6 euro, een enorme sprong. De downloadmarkt groeide 2,3 miljoen euro. De NVPI is positief over de ontwikkeling van de digitale markt. Ze wijst op het belang van de afsluiting van The Pirate Bay en onderkent de conclusie van de IFPI dat Nederland de potentie heeft om een soortgelijke ontwikkeling door te maken als Zweden, waar de inkomsten uit digitale distributie inmiddels groter zijn dan die uit de verkoop van cd s. Nederland krijgt naast India, Brazilië en Rusland speciale aandacht als emerging market in het IFPI-rapport. Anti-piraterijsuccessen (Megaupload vanuit VS afgesloten, The Pirate Bay-doorgifte door de rechter verboden in Nederland) parallel aan de opkomst van streaming services als Spotify en Deezer, die allianties met respectievelijk KPN en T-Mobile aangingen, leidde wat betreft Nederland tot de grootste stijging van de digitale markt (+66 procent) van de grote Europese landen. www.ifpi.org, www.nvpi.nl miljoenen 200 150 100 50 10 0 161 119,2 Albums (fysiek) 2011 2012 0,9 0,6 18,4 12,8 16,4 16,0 8,7 11,4 8,9 29,6 Singles (fysiek) MUZIEK- VIDEO (dvd/vhs) Albums (digitaal) Singles STREAMING- (digitaal) ABONNE- MENTEN 214 189,6 TOTAAL AUDIO - advertentie - 10 buma stemra magazine voorjaar 2013
Mike Breeuwer Town Hall Meetings Interactive Awards uitgereikt BLØF en Vyclone zijn de winnaars van de Interactive Awards 2013: BLØF wint de Artist Award, de prijs voor de band met het meest innovatieve onlinemarketingconcept. De Company Award, de prijs voor het bedrijf met de meest onderscheidende en vernieuwende - advertentie - manier van muziek aanbieden, gaat naar Vyclone. De Interactive Awards zijn een initiatief van Buma/Stemra, Eurosonic Noorderslag en thefactor.e en werden uitgereikt tijdens Eurosonic Noorderslag. www.interactive-awards.nl Tijdens de Town Hall Meetings beantwoorden bestuurders van Buma/Stemra vragen van leden. Op de website kunt u zich hiervoor aanmelden. Als u een specifiek thema wilt bespreken, kunt u dit bij uw aanmelding vermelden. Uiteraard kan dat ook tijdens de meeting. Na de korte presentatie is het woord namelijk aan u! Meld u aan via www.bumastemra.nl/leden/town-hall-meetings. De eerstvolgende meetings vinden plaats in Utrecht, Den Haag en Haarlem. do 2 mei: Ekko, Utrecht di 4 juni: Poppodium Supermarkt, Den Haag di 25 juni: Patronaat, Haarlem Voor de exacte locatie, kijk op www.bumastemra.nl Buma NL Buma NL, conferentie en festival voor de Hollandse muziek, vindt dit jaar plaats op 19 september, wederom in Den Bosch. De Buma NL Awards worden dit jaar in het tvprogramma Nederland Muziekland uitgereikt. Het festival Nederland Muziekland vindt op 22 juni plaats in Oosterhout. Op verschillende locaties in het land worden de afleveringen opgenomen. Een van die locaties is Den Bosch, op het moment dat daar het Buma NL-evenement plaatsvindt. www.bumanlmuziekfestival.nl Pop Media Prijs Sander Baks De Pop Media Prijs 2012 ging naar Saul van Stapele (NRC Handelsblad, nrc.next, en de roman Witte Panters). Het juryrapport: Saul van Stapele is onbetwist de nummer één op het gebied van de moderne zwarte muziek. Hij interviewde zo n beetje alle groten van de afgelopen vijftien jaar en dat resulteerde in vaak smakelijke verhalen. Van Stapele combineert cultureel besef met zakelijk inzicht en paart een prettige, toegankelijke schrijfstijl aan inhoud. De Pop Media Prijs is een prijs ter stimulering van de Nederlandse popjournalistiek die wordt uitgereikt door de Hogeschool Inholland, in samenwerking met Eurosonic Noorderslag. De Pop Media Prijs werd uitgereikt tijdens Eurosonic Noorderslag. Aan de prijs is een bedrag verbonden van 2.500 euro. www.popmediaprijs.nl voorjaar 2013 buma stemra magazine 11
n Buma 100 jaar Hein van der Ree 100 jaar Buma toen en straks Buma bestaat 100 jaar. Samen met directievoorzitter Hein van der Ree schetsen we de stand van zaken in dit jubileumjaar. Óp naar de volgende 100 jaar. - door Erk Willemsen Sinds mei 2010 is hij directievoorzitter van Buma/Stemra. Hij nam het roer over van zijn voorganger in ogenschijnlijk de meest roerige tijd sinds de oprichting van Buma/Stemra, 100 jaar geleden. Zelf is Hein van der Ree daar nuchter over. Buma is, zoals verwacht mag worden, de afgelopen 100 jaar voortdurend in beweging geweest. Naar het boek van Witbraad over de historie van Buma verwijzend (zie het kadertje), zegt hij zich ook te realiseren hoe weinig er eigenlijk is veranderd op het ge - bied van publiek draagvlak en bewustzijn van de financiële waarde van het auteursrecht. Mensen die wel muziek willen gebruiken vanwege de positieve effecten voor hun eigen bedrijf of activiteit, maar daar niet voor willen betalen. Of het nu gaat om radiostations in de jaren dertig die zeggen promotie te doen, of om het embedden van nu. De techniek verandert, maar de discussies zijn hetzelfde. Collectief beheer Op initiatief van Jan van Gilze werd Buma in 1913 opgericht. Auteurs waren tot de conclusie gekomen dat, in navolging van Frankrijk en Duitsland, het collectief beheren en uitoefenen van auteursrechten de enige manier is waarop auteurs een eerlijke vergoeding kunnen verkrijgen. Gezamenlijk konden ze afdwingen wat alleen niet lukte. Dit gegeven is vandaag de dag relevanter dan ooit. Collectief beheer is in de huidige digitale wereld essentieel. Wat zouden auteurs individueel moeten doen om een vergoeding te ontvangen van Google, bijvoorbeeld. Wat zou Google dan bereid zijn te betalen? En wat doe je dan als je het te weinig vindt? Voor Buma/Stemra is het al moeilijk genoeg om fatsoenlijke deals te onderhandelen, laat staan dat auteurs dat op individuele basis zouden kunnen doen. Ja natuurlijk, iedereen kan content uploaden en downloaden. Maar wat 100 jaar geleden al de motivatie was om Buma op te richten, is relevanter dan ooit, juist in verband met alles wat het internet ons heeft gebracht. Nu, 100 jaar later, is er een netwerk ontstaan van meer dan tweehonderd auteursrechtenorganisaties. De wereldwijde waarde van het auteursrecht bedraagt 7,5 miljard euro, waarvan 4,6 miljard euro in Europa. De sociétés vertrouwen hun repertoire aan elkaar toe en vertegenwoordigen elkaars belangen. Het is een indrukwekkend voorbeeld van internationale samenwerking. Cor Witbraad Buma/Stemra, Sedert 1913 De geschiedenis van Buma/Stemra, vijf jaar geleden te boek gesteld door Cor Witbraad, telt zeshonderd pagina s. Buma/Stemra, Sedert 1913, neemt je op boeiende en meeslepende wijze mee in de wereld van auteursrecht en auteurswetten. Niets blijft onbesproken: de beide wereldoorlogen, de automatisering, de Nationale Hitparade, Radio Noordzee Nederland, de piraterij van geluid- en beeld - dragers, et cetera, et cetera. www.walburgpers.nl Uitdaging voor de toekomst Er liggen heel wat uitdagingen in het verschiet voor Buma/Stemra de komende jaren. Een daarvan is dat de monopoliepositie van Buma niet geldt voor onlinerechten. Iedereen zou een organisatie kunnen optuigen om onlinerechten te beheren en exploiteren. Hein van der Ree: Zouden we dan bang zijn voor de concurrentie? In het geheel niet, eigenlijk zou ik dat toejuichen. Wat mij betreft zou de overheid ook de exclusieve licentie die Buma in 1933 is toegekend mogen intrekken, en dan de markt vrijgeven. In Zweden, bijvoorbeeld, heeft Stim, de Zweedse Buma, helemaal geen monopoliepositie. Dat zou ook in Nederland zo kunnen. Het geeft Buma de kans echt te laten zien hoe goed ze haar werk doet. Want dat doet ze! In de huidige constructie heeft de overheid, volledig terecht, een rol als toezichthouder. Naar mijn mening echter is zij doorgeschoten in haar rol, met als mogelijk gevolg dat de belangen van de auteurs worden geschaad, met name internationaal. Buma wordt niet gefinancierd door de belastingbetaler, voor geen cent. Maar Buma wordt nu neergezet alsof het een door publieke middelen gefinancierde zorginstelling is. Buma moet als middelgrote organisatie een plek afdwingen in het internationale landschap en dat vereist de nodige vrijheid om te manoeuvreren. Die vrijheid wordt Buma voor een belangrijk deel ontnomen door de nieuwe Wet toezicht. Tegenstrijdige richtlijn De rol van Brussel met betrekking tot het auteursrecht is groot. Buma/Stemra probeert vanzelfsprekend de politiek zo goed mogelijk te informeren over de consequenties van beleidsvoornemens en het belang van een sterk collectief beheer. Van der Ree: In de richtlijn waar de Europese Commissie nu mee bezig is, zit een grote tegenstrijdigheid. We moeten nog maar zien hoe zich dat ontwikkelt. Aan de ene kant zegt de richtlijn dat de rechthebbende zelf moet kunnen bepalen hoe zijn rechten worden geadministreerd, aan de andere kant is er de gedachte dat de gebruiker van 12 buma stemra magazine voorjaar 2013