VERKIEZINGEN 2018 De stem van de ondernemer over Maaseik In 2017 interviewde Voka 2.365 ondernemers uit 67 Vlaamse steden en gemeenten telefonisch. Verrijkt met een financiële analyse van elke gemeentelijke jaarrekening, de onderzoeksresultaten van de Ruimtebehoeftepeiler e n de gewaardeerde input van onze Limburgse Voka- ambassadeurs en lokale ondernemersclubs maakten we per gemeente een fiche op. Verspreid over 4 thema s presenteren we niet alleen onze conclusies, maar formuleren we meteen een aantal adviezen voor de komende legislatuur. De stem van de ondernemer onderbouwd met harde cijfers... een krachtig signaal, nu e n in de toekomst.
FISCALITEIT Ontvangsten 900 800 700 600 500 400 300 200 100 0 783 741 699 668 609 594 Bron: Beleids- en beheercyclus, Agentschap Binnenlands Bestuur verwerking: Voka KvK Limburg 1 400 1 200 1 000 800 600 400 200 0 Exploitatieuitgaven 1 286 1 339 1 077 1 052 1 101 1 149 Bron: Beleids- en beheercyclus, Agentschap Binnenlands Bestuur verwerking: Voka KvK Limburg
450 400 350 300 250 200 150 100 50 0 Investeringen per inwoner 414 310 288 195 213 172 Bron: Beleids- en beheercyclus, Agentschap Binnenlands Bestuur verwerking: Voka KvK Limburg 1 Schulden per inwoner 1 800 1 600 1 400 1 200 1 000 800 600 400 200 0 1 485 1 527 1 244 1 113 1 062 1 089 Bron: Beleids- en beheercyclus, Agentschap Binnenlands Bestuur verwerking Voka KvK Limburg AANBEVELINGEN Het fiscaal beleid van stad Maaseik volgt deels de Limburgse en Vlaamse tendensen, maar deels ook niet. De ontvangsten stijgen, en de investeringen per inwoner dalen, maar telkens meer dan de Limburgse en Vlaamse beweging. Opvallend is dat de exploitatie-uitgaven dalen. Desondanks blijft er een zeer hoge en groeiende schuld per inwone. De fiscale situatie verbetert niet. Om stappen te nemen naar een duurzaam fiscaal kader, stellen we volgende aanbevelingen voor: Om solide lokale financiën op lange termijn te waarborgen moeten minimaal 20% van exploitatieuitgaven voorzien zijn voor investeringen. Aan inkomstenzijde gaan voor degressieve afbouw van louter financiërende eigen gemeentelijke belastingen. Dit met uitzondering van belastingen met gedragssturende finaliteiten. In navolging hiervan invoering van bedrijfsinvesteringszone(s). 1 De cijfers van de beheers- en beleidscyclus zijn niet geconsolideerd met de uitgaven van het AGB.
MOBILITEIT Investeringen per inwoner in mobiliteit 160 140 120 100 80 60 40 20 0 137 87 61 66 45 30 Bron: Beleids- en beheercyclus, Agentschap Binnenlands Bestuur verwerking: Voka KvK Limburg 2 AANBEVELINGEN De investeringen per inwoner in mobiliteit lagen hoog, maar zakken in 2016 helemaal terug. Uit onze enquête blijkt echter dat de tevredenheid over het mobiliteitsbeleid van lokale besturen erg laag ligt. Dit door enerzijds het gebrek aan investeringen, maar anderzijds ook de communicatie rond mobiliteit die nog te vaak te wensen overlaat. Voor Maaseik is de N78 een belangrijke levensader, die zeer snel dichtslibt. Uiteraard speelt hier ook Vlaamse invloed mee, maar desondanks is het essentieel dat hierin actie ondernomen wordt. Daarom onderstaande aanbevelingen: Maak werk van investeringen in mobiliteit. Het is essentieel dat de stad zelf correcte en actuele informatie verstrekt rond hun logistiek beleid. Moet alle informatie rond stedelijke distributie, venstertijden, voertuigbeperkingen, wegwerkzaamheden, contactinformatie... makkelijk digitaal toegankelijk zijn, duidelijk en transparant. Moet er op toegezien worden dat beperkende maatregelen deel uitmaken van een ruimer lokaal logistiek- en mobiliteitsplan. Dienen regels geharmoniseerd te worden over stadsgrenzen heen. 2 De cijfers van de beheers- en beleidscyclus zijn niet geconsolideerd met de uitgaven van het AGB.
RUIMTE Ruimte voor werken 6,00% 5,00% 4,00% 4,44% 4,86% 3,55% 3,71% 3,00% 2,00% 1,00% 1,83% 1,83% 0,00% Bron: Dataset Bedrijventerreinen, Vlaio verwerking: Voka KvK Limburg 14,00% 12,00% 10,00% 8,00% 6,00% 4,00% 2,00% 0,00% Beschikbare oppervlakte 13,13% 11,80% 10,50% 7,65% 6,89% 5,73% Bron: Dataset Bedrijventerreinen, Vlaio verwerking: Voka KvK Limburg
14,00% 12,00% 10,00% 8,00% 6,00% 4,00% 2,00% 0,00% Niet-realiseerbaar 13,05% 12,41% 10,74% 9,04% 9,57% 7,29% Bron: Dataset Bedrijventerreinen, Vlaio verwerking: Voka KvK Limburg AANBEVELINGEN De totale oppervlakte bestemd voor werken ten opzichte van de totale gemeenteoppervlakte, ligt sterk lager dan het Limburgs en Vlaams gemiddelde. Van deze totale oppervlakte is een ruim percentage nog beschikbaar. Naar de toekomst toe is het belangrijk dat: Vraag en aanbod dient gemonitord te worden, alsook makkelijk toegankelijk te zijn om regionale tekorten te kunnen detecteren. Daarnaast kan er nog meer gedaan worden met de beschikbare oppervlakte, door er op toe te zien dat stedenbouwkundige voorschriften versoepelen door toe te staan dat er hoger wordt gebouwd, of dat aan (leegstaande) panden andere functies worden gegeven. Bovendien heeft Maaseik een hoog percentage niet-realiseerbare oppervlakte dat tussen 2012 en 2016 nog stijgt. De doelstelling van Pact 2020 was om dit in heel Vlaanderen te doen dalen tot 5%. Daarom moet er blijvend ingezet worden op het aanpakken van deze nietrealiseerbare terreinen.
TALENT Werkloosheidsgraad 9,00% 8,00% 7,00% 6,00% 5,00% 4,00% 3,00% 2,00% 1,00% 0,00% 7,70% 7,90% 7,40% 7,40% 6,89% 6,40% Bron: Vlaamse arbeidsrekening, Steunpunt Werk verwerking: Voka KvK Limburg Werknemers actief in eigen gemeente 28,00% 27,00% 26,00% 25,00% 24,00% 23,00% 24,23% 23,86% 24,43% 25,41% 25,78% 26,96% 22,00% 2012 2015 Bron: Vlaamse arbeidsrekening, Steunpunt Werk verwerking: Voka KvK Limburg
Participatiegraad 68,00% 67,00% 66,00% 65,00% 64,00% 63,00% 65,20% 64,50% 64,20% 65,20% 66,20% 67,20% 62,00% Bron: Vlaamse arbeidsrekening, Steunpunt Werk verwerking: Voka KvK Limburg AANBEVELINGEN Atypische uitschieters in de werkloosheids- en participatiegraad. De werkloosheidsgraad stijgt sterker dan de Limburgse en Vlaamse gemiddelden. En de participatiegraad daalt zelfs. Bovendien zijn zeer weinig mensen actief in eigen stad. De oplossingen voor de uitdagingen van morgen dienen vandaag al aangepakt te worden. Ook lokale besturen kunnen hier hun rol in spelen. Scholen stimuleren om meer STEM-opleidingen aan te bieden; er is immers een groot tekort aan leerlingen en studenten gespecialiseerd in Science, Technique & Mathematics. Bedrijven en secundaire scholen samen laten inzetten op duaal leren: dit is de beste manier voor leerlingen met een technische achtergrond om werkervaring op te doen en zo snel bij te leren. De integratie en mobiliteit van kansengroepen bevorderen.
Contactpersonen Voka ambassadeur Maaseik Herman Daniëls Voka Kamer van Koophandel Limburg Els Lambrichts T +32 11 56 02 00 els.lambrichts@vokavok a.be