KONTAKT MET MANAUS Stichting Zending Amazones 36e jaargang - september 2008 nr. 138 Betty Smit en Josè Pimenta Uitgelicht Cora Tienstra Betty en Josè komen deze maand twee weken naar Nederland. Op 20 september willen zij een dankdienst houden. Graag nodigen wij u uit deze dankdienst bij te wonen. Op de achterkant van dit blad vindt u nadere gegevens over deze bijeenkomst. Verder schrijft Betty weer een bemoedigende nieuwsbrief. Het werk gaat door! Weliswaar gaan Betty en Josè het wat kalmer aan doen, maar zij blijven voorlopig de leiding houden over het werk. In dit blad leest u ook een verslag van Gisa. Vorig jaar was zij bij Betty en Josè in verband met haar stage voor haar studie culturele anthropologie. Dit jaar wilde zij zich verder oriënteren. Een leerzame tijd voor Gisa. september 2008 1 Kontakt met Manaus
Brief van Betty Smit Wacht op de Here, wees sterk, uw hart zij onversaagd, ja wacht op de Here Ps 27:14 (NBG) Volledig herstel vraagt geduld Wacht op de Here zegt deze psalm. Wachten is moeilijk. Wij zijn vaak zo ongeduldig en proberen zelf het heft in handen te nemen. Vaak komen wij daardoor in situaties terecht waar wij liever niet in wilden komen. Onze jongelui die in herstel zijn, realiseren zich vaak niet dat je niet te veel hooi op je vork moet nemen. Geestelijk en lichamelijk zijn ze nog niet volledig hersteld. Velen rennen als het ware voor de muziek uit. Hun herstel gaat goed, maar zij zijn nog niet volledig klaar en zij hebben nog een flinke steun in de rug nodig om niet terug te vallen. Een poosje nadat ze bij ons zijn weggegaan, komen ze weer met hangende pootjes terug, om opnieuw opgenomen te worden. Voor henzelf is dit heel moeilijk, omdat ze weer van voren af aan moeten beginnen. Maar voor ons is het grootste probleem dat wij geen plaats meer voor hen hebben. Wij zitten namelijk met een wacht - lijst van ongeveer 200 jongelui die geholpen willen worden. Op Recanto da Paz hebben wij nu 20 extra plaatsen, waardoor de wachtlijst verkleind is. Heropnames blijven echter heel moeilijk. Verdrietig is ook om te zien hoe snel het aantal drugsverslaafden stijgt. Ook worden er steeds zwaardere en daardoor gevaarlijker drugs op de markt gebracht. Veel jongelui kunnen we geestelijk niet meer bereiken, omdat zij door deze drugs zwaar hersenletsel hebben op gelopen. Voor deze jongelui is herstel niet meer mogelijk. Hersteld terug in de maatschappij Maar wat is het heerlijk als wij, na de herstelperiode, mensen tegenkomen die hersteld zijn op Ester of Recanto en het goed volhouden. Jongelui, die weer terug zijn bij hun familie, in de maatschappij een taak vervullen en in de kerk nieuwe vrienden krijgen. Zo kwam Henrique bij ons in de dienst en stelde heel trots zijn vrouw aan ons voor. Ook zijn twee leuke, gezonde kinderen waren meegekomen. Hij september 2008 2 Kontakt met Manaus
vertelde dat zij nu met elkaar naar het binnenland gaan om daar voor de Heer te werken. Hij had de laatste jaren hard gewerkt en voor evangelist gestudeerd. Ze worden door een gemeente uitgezonden. Hij getuigde in onze dienst wat voor leventje hij had geleefd vóórdat hij op Recanto kwam. Het was een wonder dat hij nog leefde. Ook vertelde hij hoe veel werk wij aan hem hebben gehad om hem weer in het gareel te krijgen. Tia Betty had hem vaak heel hard moeten aanpakken. Nu was hij daar heel dankbaar voor. Anders had hij waarschijnlijk vroegtijdig afgehaakt. Hij zei: Nu is ze niet alleen een moeder voor mij maar ook een oma van twee kleinkinderen. Prijs de Heer. Dit is één van de vele wonderen die wij hier meemaken. Roberta Al eerder schreef ik over Roberta. Zij was ook te zien in het T.V. programma van E.O.Metterdaad van een paar maanden geleden. Door een klein probleempje was zij boos weggelopen, kind en al onder de arm. Ze was niet tegen te houden. Twee weken daarna, kwam ze weer met hangende pootjes bij ons terug. Alstublieft laat mij weer terug mogen gaan naar Ester. Ze moest eerst wel een paar weken naar de diensten komen en laten zien dat ze werkelijk terug wilde. Nu is ze terug, met haar zoontje. En ze probeert iedereen die in crisis zit er van te weerhouden om weg te gaan. Ze is nu een goede hulp voor onze medewerkers. Ze werkt nu ook heel hard aan haar eigen herstel. Daar zijn we enorm blij mee. Noodzakelijke herstelwerkzaamheden Dit jaar hebben we een bijzonder lange en zware regenperiode gehad. Er waren veel overstromingen. Ook spoelden diverse hutten, die op de heuvels stonden, weg door de zware regenval. Veel ernstige ziekten verspreidden zich. Gelukkig is het nu behoorlijk droog. Maar op Recanto en Ester zijn grote delen van de gebouwen verzakt doordat de ondergrond met water verzadigd was. Ook het zwembad op Ester was helemaal verzakt. Alle grond om het zwembad was weggespoeld. We hebben de wanden nu verstevigd. Twee waterputten zijn niet bruikbaar meer. Dus moesten we zo snel mogelijk nieuwe maken. Anders hadden wij geen drinkwater meer. Ook daken moeten worden hersteld. Met man en macht zijn we bezig om alles weer te repareren. Uitzending E.O.Metterdaad Wij kregen bericht dat er een bedrag is binnen gekomen, waarmee we een nieuwe tractor voor Recanto en Ester kunnen kopen. De tractor van Recanto is 18 jaar oud en die van Ester bijna 12 jaar oud. Wij hebben echt twee nieuseptember 2008 3 Kontakt met Manaus
we tractoren nodig. Wij hebben alles gedaan om de oude tractoren al die jaren bruikbaar te houden. Omdat het buitenlandse merken zijn kunnen wij er moeilijk onderdelen voor krijgen. De nieuwe worden Braziliaanse tractoren, waar onderdelen voor te krijgen zijn. Via E.O.Metterdaad zullen wij het geld voor de tractoren ontvangen. Wij danken de E.O. voor hun inzet. Barro Alto Het project Barro Alto lag een tijd stil, omdat de toegangswegen door de vele regenval onbegaanbaar waren. Het is nu al weer enkele weken droog en daarom zijn de wegen weer dusdanig dat ze bereden kunnen worden. Wij zien nu wel dat deze gemeenschap moeilijk zelfstandig kan bestaan. De afgelopen regentijd was er weinig vis, geen plantengroei, alles rotte weg op het land en ook was er praktisch geen jacht mogelijk. Wij zien dat het nodig is dat er een hulppost komt, die het hele jaar door bereikbaar blijft. We denken erover om deze hulppost in Manequerie op te zetten. Deze plaats ligt op ongeveer 40 km van Barro Alto. Per brommer dan wel gedeeltelijk met een roeibootje blijft Barro Alto met een hulppost ook in regenperiodes vanuit Manequerie bereikbaar. Eén van de kerken van hier is bereid om een voorganger aan te stellen in Manequeri. Wij zullen de eerste tijd samenwerken, totdat wij zien dat alles goed loopt. september 2008 4 Kontakt met Manaus
Afscheid Nederlandse vrijwilliger Otto Stoffer Bijna drie jaar geleden is Otto bij ons komen werken. Nu gaat hij voor zichzelf iets opzetten. Wij danken hem voor alles wat hij voor de zending heeft gedaan, vooral voor wat betreft de financiële boekhouding. Hij was degene die het initiatief heeft genomen voor het opzetten van een website voor onze zendingsstichting. Wij wensen hem Gods zegen toe. Komst naar Nederland Deze maand hopen Josè en ik voor enkele weekjes naar Nederland te komen. Graag willen wij samen met u, tijdens een dankdienst op 20 september, de Heer danken dat Hij mij 42 jaar geleden naar Brazilië heeft geroepen. Mede door uw inzet heb ik al die jaren Zijn werk in de Amazones mogen doen. Het is niet de bedoeling dat we nu al met het werk stoppen. Wel willen we het wat rustiger aan gaan doen. Gelukkig hebben wij zeer bekwame medewerkers, aan wie wij de verantwoordelijkheid kunnen overdragen wanneer wij er zelf niet zijn. Het werk van Recanto en Ester en ook Barro Alto gaat gewoon door. Het is geen werk van mensenhanden maar van God. Hij is hier begonnen en alleen Hij zal het beëindigen op Zijn tijd. Wij hopen velen van u op 20 september te mogen begroeten! Hartelijke groeten en Gods zegen toegewenst, Betty en Josè mede namens alle medewerkers september 2008 5 Kontakt met Manaus
GETUIGENIS Gisa Groeneveld, een Nederlandse antropologe, weer even terug in Manaus Zoals u waarschijnlijk vorig jaar gelezen hebt, mocht ik mijn afstudeeronderzoek voor de masteropleiding Antropologie in Manaus verrichten. Antropologie is een studie waarbij onder andere wordt onderzocht hoe verschillende mensen of groepen met elkaar omgaan. In Manaus heb ik concreet onderzocht op welke manier straatkinderen zich prettig voelen in een tehuis. Na het afstuderen bleef de sociale context van Manaus mij boeien. Daarom ben ik dit jaar naar Brazilië gegaan voor een vakantie. Het was erg leuk om Betty, José, Otto en zijn vrouw Sônia weer te zien. Wel was het voor mij een vreemde ervaring om de tehuizen weer te bezoeken. Er kwamen veel herinneringen van vorig jaar naar boven, maar ik kwam niet meer dezelfde jongeren, die ik vorig jaar had ontmoet, tegen. Dat neemt niet weg dat het de moeite waard was om met de jongeren die er nu waren te praten. In de tijd dat ik er was mochten afgekickte jongens weer naar huis. Hun getuigenis voor in de kerk over wat God voor hen gedaan heeft, vond ik erg bijzonder. Dit jaar had ik meer tijd om leuke dingen te doen. Betty had geregeld dat één van de medewerkers, Ray, mij meenam naar haar familie in het binnenland. Via de bus en de pont en later ook nog een rivierboot, kwamen we er s avonds aan. We sliepen in een hangmat in het huisje van haar vader en s ochtends vroeg voeren we in een houten kano de grote Amazone-rivier op. Echt geweldig! Je voelt je heel klein als je zo wordt omringd door de schitterende natuur. Dit was een heel bijzondere ervaring. Terug in Manaus heb ik nog een aantal jongeren van vorig jaar gezien. Zij hadden hun leven weer opgepakt. Eén jongen heeft bijvoorbeeld al zes maanden een baan. De meeste jongens blijven naar de kerk gaan en vinden daardoor steun in hun dagelijks leven. Mooi om te zien hoe God ook in hun levens werkt. Zelf ben ik zo geboeid geraakt door de stad Manaus en haar inwoners, dat ik plannen heb gemaakt voor vervolgonderzoek naar het leven van straatkinderen in Manaus. Hoe mijn toekomst zal worden, het is nog niet ingevuld, maar ik mag weten dat het in Gods hand is. september 2008 6 Kontakt met Manaus Gisa, tussen de hangmatten op de rivierboot.
Komst van Betty en Josè Op 20 september 2008 houden wij een dankdienst in Zwolle met Betty en Josè. Plaats: Aanvang: de Christelijke Gereformeerde Kerk de Zuiderhof, Troelstralaan 25 te Zwolle-Zuid. 15.00 uur. Vanaf 14.30 uur staan koffie en thee klaar ter verwelkoming. Na afloop bieden wij u koffie/ thee met een broodje aan. Ook kunt u Betty en Josè dan persoonlijk ontmoeten. Mocht u zich nog voor deze dienst willen opgeven, dan kan dat per telefoon of mail. (Deze gegevens vindt u op bladzijde 8 onderaan). Maar ook zonder opgave bent u van harte welkom. Betty en José zien er naar uit u te ontmoeten. september 2008 7 Kontakt met Manaus
Routebeschrijving naar Zuiderhof, Troelstralaan 25 Zwolle-Zuid Met de auto vanuit het westen, het noorden en zuiden (Amersfoort/Meppel/Ommen) Komend van de A28 neemt u de afrit 18 afslag Zwolle Zuid, verder Ring zuid of Ring. Borden Ring volgen tot het bord Schelle/Ittersum noord, daar gaat u rechtsaf. Vervolgens bij het eerste stoplicht direct naar links (voor het spoor), de Nieuwe Deventerweg op. Vlak voor het stopbord, de 2e weg naar rechts (over een verhoging en een fietspad): de Troelstralaan in, na ruim 200 meter vindt u de Zuiderhof aan uw linkerhand. Met de auto vanuit het oosten (Almelo/Deventer) Komend vanaf de N35 volgt u steeds de borden eerst Ring zuid, verder Ring. Na diverse stoplichten, waarbij u steeds de borden Ring volgt, bij het bord Schelle/Ittersum noord naar links afslaan. Vervolgens bij het eerste stoplicht direct naar links (voor het spoor) de Nieuwe Deventerweg op. Vlak voor het stopbord, de 2e weg naar rechts (over een verhoging en een fietspad): de Troelstralaan in, na ruim 200 meter vindt u de Zuiderhof aan uw linkerhand. Met het openbaar vervoer Vanaf station Zwolle buslijn 4 (deze bus gaat viermaal per uur), uitstappen bij halte Troelstralaan: 2 minuten lopen naar de Zuiderhof (aan uw linkerhand). BETTY SMIT ADMINISTRATIE VOOR GIFTEN Caixa Postal 79 Stichting Zending Amazones St. Zending Amazones Manaus A.M. 69-010-110 Postbus 602-8000 AP Zwolle Postgiro 2711351 Brasil Telefoon 038 465 80 28 Zwolle www.zending-amazones.nl info@zending-amazones.nl Klara melkproject: giro 80 77 14 t.n.v. Stichting Zending Amazones te Zwolle. Lid Evangelische Zendings Alliantie (EZA) september 2008 8 Kontakt met Manaus