BEDRIJFSBEGELEIDING VARKENSHOUDERIJ



Vergelijkbare documenten
Kengetallen. Kengetallen in de zeugenstal. Verband economie en technische kengetallen? Hoe meer hoe beter? Productieoptimum? Less is more? Welke?

Sanitaire risico s en aandachtspunten voor biggengezondheid.

DE BASIS VOOR EEN GEZONDE BIGGENOPFOK

Groepshuisvesting & Vloervoedering

Is de diagnostiek van GRIEP eenvoudig? Pieter den Hartog, dierenarts Technical services manager production animals

Gezondheidsstatus. inleiding. bekende varkensziekten. inleiding. Management opties om tot een hogere gezondheidsstatus te komen.

Effect van vaccinatie op samenstelling van biest en immuniteit

Resultaten van een veldproef met betrekking tot neonatale kalverdiarree

Elien Vancaysele Nathalie Nollet Inagro vzw

Partusinductie I N L E I D I N G WAT W A A R O M H O E G E V A R E N C O N C L U S I E S

Porcilis ColiClos. Samen de juiste E. coli / Clostridium vaccinatiestrategie bepalen

Overtallige biggen Hoe alle biggen in de vleesvarkensstal krijgen?

C. Management kraamstal

Vertaalde positieve lijst diergeneesmiddelen (versie ) voor PVV/IKB varkensbedrijven, uitgegeven door Dierenkliniek De Kempen.

Uw partner in preventie. 02 zomer Nieuwsbrief

Josine Beek, DVM. Faculteit Diergeneeskunde, Vakgroep Verloskunde, Voortplanting en Bedrijfsdiergeneeskunde.

Gezondheidsaspecten met betrekking tot KI

CHECKLIST WELZIJN VARKENS

Kengetallen: Welke zijn bepalend voor de evaluatie van de bedrijfsvoering? Isabelle Degezelle 27 nov 2015

Dierengezondheidszorg Vlaanderen vzw. Veepeiler Varken. Studienamiddagen Veepeiler Varken

December Jaargang 5. Josine, Rubén en Ellens. Tips&Tricks #19. Werpen zonder zorgen

Fokkersclub van het Nederlands Landvarken

April Jaargang 4. Josine, Rubén en Eva s. Tips&Tricks #13. Management van de big tijdens de eerste levensdagen

Bedrijfsbezoeken in de praktijk

Bedrijfsgegevens. Beslagnummer: Naam: Voornaam: Adres: Postnummer: Gemeente: Land: Telefoonnummer: adres:

De perfecte Gelt / jonge dragende zeug

PIC FLANK-TO-FLANK TAPE

4 Groepsgewijs management

Reproductie Management Cursus

TECHNISCHE KENGETALLEN IN DE ZEUGENHOUDERIJ

Dierenkliniek Oldenzaal-Losser

Het neusje van de zalm in PRRS bescherming op uw varkensbedrijf.

Melkproductieproblemen bij zeugen; achtergronden en oplossingen vanuit de farmaceutische industrie.

BVD, het aanpakken waard! Monique Driesse en Ruben Tolboom Januari 2015

DE STREPTOKOK, TE TACKELEN?

Bedrijfsbehandelplan varkens IKB-bedrijven 2014

taal VOer Meer kennis, scherpe prijs ForFarmers Hendrix 3 Sterke resultaten met Sigma Voerhygiëne komt vaak te laat! 7 NR BELGIE

Scharrelvarken Producert ( * ) (deelnemer dient gecertificeerd te zijn voor IKB NV )

DPA 2102 Bescherming en welzijn van varkens in veehouderijen [2102] v3

PRI 2102 Bescherming en welzijn van varkens in veehouderijen [2102] v4

Maatschap Teunissen. Zeugen- en vleesvarkenshouderij te Zevenaar en Wehl. Even voorstellen

Bioveiligheid in de moderne varkenshouderij Gezonde varkens kweken is een kunst

editoriaal actueel Naar een verantwoord antibio ticumgebruik op Europees vlak

beschouwd als een aandoening bij jonge dieren, gekenmerkt door fibrineuze polyserositis, polyartritis,

Monstername: Diagnostiek en Casuïstiek van mycotoxinen: Diagnostiek en Casuïstiek van mycotoxinen: Monstername bij praktijk-onderzoek

BLOG. Project Nijhof, Haaksbergen

Koorts & pijn. Zo zijn ze snel weer helemaal zichzelf. Verantwoord kiezen bij koorts of pijn.

konijnen- en caviavoeders

DierenArtsenCentrum Noordwolde Voorjaar 2012

toch ziektetekens opwekken. Anderzijds kunnen om dezelfde reden de symptomen van een ziekte erger worden dan ze zouden zijn zonder de bijkomende

Het PRRS virus is een lastige tegenstander als het op je bedrijf zit. Daarom is dit bij uitstek een ziekteprobleem dat je best gezamelijk aanpakt met

PRRS, DE AANPAK BEGINT BIJ MONITORING

Effect van vaccinatie op samenstelling van biest en immuniteit

Uw sleutel tot effectieve zeugenvaccinatie en bestrijding van PRRS

Varkens produceren in Argentinië: lage kosten en daglicht in overvloed

Gebruik van de mestuitscheidingsbalans van het subtype andere voeder- en/of exploitatietechniek voor de diergroep varkens

Reproductie management cursus

Meer big met dezelfde kilo s voer! Rick Königkrämer 16 maart 2016 Varkens.nl

Help! Mijn zeugen in de kraamstal eten niet

PRI 2102 Houden/fokken van varkens - Dierenwelzijn [2102] v6

Bedrijfsvoering EVENWICHT ZOEKEN. Kengetallen: Welke zijn bepalend voor de evaluatie van de bedrijfsvoering?

De problemen van de oude hen. Algemene gezondheid van hennen op leeftijd. Deel 1. Wat zien we nu eigenlijk het meeste bij de oude hen?

Moderne Kalveropfok: Een nieuwe kijk op de zaak. F De Clercq Productmanager rundvee QUARTES

en wat je kan doen. Koorts & pijn Wat je moet weten Krijgt je kind een aangepaste behandeling? Kinderziekten

Juist voeren: basis voor succesvolle biggenproductie

Mijn hond is drachtig, wat nu?

1 Vruchtbaarheid en voortplanting Bronst en bevruchting Bronst bij het varken Bevruchting Afsluiting 18

direct contact indirect contact

Biestmanagement. Hennie Korten

Belang van diergezondheid en bioveiligheid in de intensieve varkenshouderij Prof. dr. D. Maes

informatie om droes onder controle te houden

Hygiëne; werken met mensen. Kennissessies februari 2017 Varkens.nl

KLASSIEKE HUISVESTING VOOR KONIJNEN

Bijlage 3j Overzicht welzijnseisen voor varkens

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden

Inspiratie voor een bezoek aan Varkens Innovatie Centrum Sterksel

TECHNISCHE KENGETALLEN VARKENSHOUDERIJ

Vervangbeleid en slachthuisbevindingen bij zeugen

Presentatie karkaskwaliteit Praktijknetwerk Karkaskwaliteit. Erna van Brenk & Gert Hemke

Juni Jaargang 1. Josine, Rubén en Eva s. Tips&Tricks #2. Een nieuwe kijk op bleke biggen!

Besmet met IBR. Congres Gezonde melkveehouderij En hoe nu verder? copyright Gezondheidsdienst voor Dieren 1. Inhoud presentatie IBR

Spekdikte. Extra aandacht voor voer in drachtfase. Locatie in Beeld: Haelen

Verloskunde. Konijnen. Klas 43DP

De geboorte bij de teef Voorbereidingen

PRI 2102 Houden/fokken van varkens - Dierenwelzijn [2102] v7

Aanpak van griep bij het varken: een uitdaging? Dr. Tom Meyns MERIAL Belgium

PRRS in vraag? en antwoord!

TE VEEL DOODGEBOREN BIGGEN IS EEN PROBLEEM IS TE VEEL LEVEND GEBOREN BIGGEN DAT OOK

Insemineren, de praktijk

landbouw en natuurlijke omgeving dierhouderij en -verzorging productiedieren CSPE BB

Nieuwe elementen in voeding van zeug en foetus. ir. Lieven De Weder

Huisvesting en verzorging van vitale biggen

Standaardprocedure. A-V1 Optimalisatie van het ventilatiesysteem

Effect van voer tijdens de biggenopfok op mesterijresultaten

1. Hygiëne algemeen In orde

Brachyspira hyodysenteriae:

Cobactan 2,5% Eerste hulp bij hersenvliesontsteking.

Dierengezondheidszorg Vlaanderen. Tip en Tricks voor een antibiotica-arm varken

Dierengezondheidszorg Vlaanderen vzw. Activiteitenrapport VEEPEILER VARKEN

Transcriptie:

BEDRIJFSBEGELEIDING VARKENSHOUDERIJ

2 INHOUDS INFORMATIEBROCHURE A. Inschakelen van zeugen bij startende bedrijven..3 Voeding B.1 Zeugen.. 3 B.2 Biggen kraamhokken.3 B.3 biggen biggenbatterij. 3 B.4 Vleesvarkens...4 B. Waterdosering.4 C. Vaccinaties D.Z.1 Snuffelziekte...4 D.Z.2 Colidiarree..4 D.Z. 3 Parvo en vlekziekte 4 D.Z. 4 PPRS...4 D. Meest voorkomende behandelingen in boxenstal... 5 E. Meest voorkomende behandelingen in kraamstal.. 5 F.1 Zeugen. 5 F.2 Biggen...7 F. Behandelingen van gespeende biggen.. 9 G. Behandeling van vleesvarkens.10 Werkplanning 13 Bronstcontrole...21 Bevruchting...24 Drachtcontrole..26

3 A). Inschakelen van zeugen bij startende bedrijven 100 zeugen 1 begindag: 35 zeugen in dekstal van 7,5-8,5 mnd + 2 goede zoekberen 2 5 weken later: 30 zeugen in de dekstal 7, 5-8,5 mnd 3 om de 2 3 weken 10-15 zeugen in dekstal van 7,5-8,5 mnd. Rekening houden met vervangingspercentage van 40% op jaarbasis B) Voeding B.1 zeugen 2 dagen voor aankomst: uitvasten dag van aankomst 0,5 l.voeder meel (1: i.v.m. voederautomaten) elke maaltijd 0,5 l/ voeder meer tot 3 kg (flushen) vanaf inseminatie 2 kg voeder bij 3.- weekse controle: (faling -> flushen)? na testen (30 d.) 2,5 kg na 75 dagen:3 kg na 95 dagen: 3,5 kg naar kraamhokken: uitvasten 1 dag dag 113 tot werpen minimum dosering of 0,5 kg/d. vanaf werpen + 0,5 kg/dag tot max. (6 7 kg/dag) (jz 4 à 5 kg) voorzie voldoende water voor uw geworpen zeugen B.2 Biggen kraamhokken 0 7d: water extra voorzien 8 14 d: prestarter korrel: heel kleine hoeveelheden vers verstrekken 15 spen :. zoals spenen steeds hoeveelheden geven dat voederbak elke dag leeg is B.3 Biggen bigbatterij a) als gesloten bedrijf spenen tot 17 kg big vanaf 17 kg tot verplaatsing

4 b) als open bedrijf (verkoop biggen) spenen tot verkoop...(voor niet gevoelige biggen) Opm. : bij opstart (spenen) : - papje maken brijbak opfok steeds verse papjes voorzien - goed voeder/water ter beschikking stellen B.4 Vleesvarkens Opzet tot ca 40 45 kg: Bij te malse varkens vanaf 85 kg:.. C) Waterdosering Dekdata testen: 6 10 l./dag Testen werpen: 10 12 l. /dag Vanaf werpen: ad libitum In warme periodes waterbeperking minimaliseren D) Vaccinaties (dosering alle vaccins:..dier) D.Z.1 Snuffelziekte: - basis 6 weken en 2 weken voor werpen (1 worps) - herhalen telkens 2 weken voor werpen (oudere worps) praktisch * 1 van de maand: 15-30 van de maand werpen * 15 van de maand:1-15 van de volgende maand werpen D.Z.2 Colidiaree: vb.. - basis 6 weken en 2 weken voor werpen (1 worps) - bij probleembedijven met jonge zeugen aan te raden 10 weken - 6 weken 2 weken voor werpen - herhalen telkens 2 weken voor werpen tot en met 3 worp praktisch * 1 van de maand: 15-30 maand werpen * 15 van de maand: 1-15 van de volgende maand werpen kan op zelfde moment gebeuren met vac. snuffelziekte D.Z.3 Parvo en vlekziekte: vb. Basis 2 keer voor dekken Herhalen: 14 dagen na werpen t.e.m. 3 worp Opmerking: vanaf 3 worp alleen. herhalen 14 dagen na werpen D.Z.4 PRRS

5 E) Meest voorkomende behandelingen in boxenstal 1 zeug eet niet, altijd koorts nemen > 39 39,5 C + hoest:...... geen hoest:. >39 C : - spijsverteringsstoornissen 2 maaltijden overslaan en minder voeder geven - bronstig - geen uitwerselen.. en zeug laten wandelen - niets te zien : zeug laten wandelen - eventueel. 2 zeug kan niet recht of is mank:... tijdelijk kalkgebrek: 3 zeug heeft hoest.... 4 zeug diaree: zeug dag uitvasten.. F) Meest voorkomende behandeling in de kraamstal F.1 zeugen F.1.a routine behandelingen - - na werpen (of tijdens) :. - 14 dagen na werpen :vaccinaties... - last van uierontsteking na werpen + dag nadien..

6 F.1.b zeugen eten niet : steeds koorts nemen!!! >39,5 C: - uier voelen: indien harde uier spuiten - - - - etterige uitvloei (door eventueel achterblijvend big of nageboorte) : spuiten -.. -... -... -... niets aan te zien spuiten -. -. ernstige longjacht spuiten -.. -. -. >39 < 39,5 C: - uier voelen, uitvloei - niets aan te zien:.. -.. geen koorts: - teveel eten gehad: maaltijd overslaan -drinkwatervoorziening en opname controleren - zeug kan geen mest maken:. - spuiten en zeug laten wandelen - spuiten - zeug mank:. - - zeug diarree: dag uitvasten -... F.1.c Zeug te weinig zog: - - F;1.d Zeug te agressief tijdens werpen. F.1. e Zeug zucht: F.1.f Zeug laat haar niet zuigen o biggen 1 uur wegnemen o zeug spuiten met. biggen terug bijlaten

7 F.2 Biggen F.2.a routine behandelingen 1 dag tandjes knippen 2 à 3 dag: ijzer spuiten (nooit samen met terramycine.) biggen castreren staartjes couperen bij hoge druk streptococcen:. ev. biggen ringen (SANITEL) F.2.b Zwemmers: - in stevigheid brengen met leukoplast. - indien meer dan 50% van de worp zwemt: 1cc Vit AD3E spuiten per big, éénmalig - biggen helpen om te zuigen - leukoplasten tijdig wegnemen om dikke pootjes te vermijden F.2.c Diaree (coli) - spuiten met.... + zeug spuiten met.. (controle op uiertoestand) + ev. extra infectiedruk alle geboren biggen spuiten met.. - vetdiarree (14 dagen):- voeder wegnemen + water bijzetten - voeder zeug verlagen - biggen eventueel vitamines spuiten - coccidiostaticum preventief bij de geboorte F.2.d Hoest: - spuiten met.... - ventilatie bekijken - longjacht. bijgeven

8 F.2.e Dikke gewrichten: - - F.2.f Hersenvliesontsteking: F.2.g Nagelzweer: F.2.h Mank zonder gezwel:. F.2.i Flauwe biggen max. 5 dagen oud..... F.2.j Wondjes:... F.2.k geen diagnose:

9 G) Behandelingen in gespeende biggen BELANGRIJK, TEMPERATUUR, VOEDERVOORZIENING Temperatuur: spenen 28 C 1 week 26 C 2 weken 24 C verkoop 21 C G.1 Speendiarree Alle biggen G.2 Slingerziekte Biggen evenwichtstoornissen, buiktrekkingen, eventueel diarree, Fietsende biggen, uitpuilende ogen -. -. - steeds bijgeven (verwarring hersenvliesontsteking) - steeds biggen helpen om te drinken (later eten) G.3 Hersenvliesontsteking Biggen liggen te fietsen met naar achter strekkende kop -... -... -. - - - steeds biggen helpen met drinken G.4 Hoest - -. -longjacht (koortsige biggen).. G.5 Niezen -.

10 -.. G.6 Roetbiggen -... -... H) Behandeling van vleesvarkens Bij ziekte of abnormale sterfte contacteer tijdig uw dierenarts Zorg steeds voor gegarandeerde voorziening van voldoende drinkwater en voeder geef voldoende lucht (geen tocht) H.1 Routine behandelingen H.1. ontworming:1 bij opzet:. (samen met verdoving) 2 50-60 kg : H.2 Griep - virale infectie - alle varkens liggen ernstig ziek - jagen en hebben koorts - meestal met weinig uitval - behandeling: voorkomen van bacteriële ziekten, koorts onderdrukken.. - varkens beginnen te hoesten naarmate ziekte vordert H.3 Hoest steeds ventilatie fouten nazien (zeker bij chronische problemen) - individueel: spuiten: -.. - herhalen na 2 dagen - niet beter. met longjacht. bijspuiten

11 - hokjes met hoest: top- dressing kleine hoeveelheid bijmengen in de voederbak van de hoestende varkens 3 dagen lang -volledige stal hoest erge gevallen individueel behandelen algemeen: Opmerking: wachttijd... ; H.4 Diarree Contacteer uw dierenarts - voldoende drinkwater voorzien (uitdroging) - eventueel voeder afsluiten - spuiten op advies van uw dierenarts H.5 Mank moelijke gang - - gebroken poot of afgestoten hesp -> noodslachting H.6 Slechte varkens Uit de groep halen en proberen brasvoedering te geven H.7 Agressiviteit vechten stressdood Eventueel extra vitamine E en selenium toevoegen

12 HEET WEER!!! - voederen in koelere momenten - ZEKER VOLDOENDE WATER VOORZIEN - VERSE LUCHT GEVEN - varkens niet opjagen - krengen in koeler moment uithalen om stress toestanden te vermijden Bij ziekte of abnormale sterfte contacteer tijdig uw dierenarts

13 WERKPLANNING WAAROM WERKPLANNING? - goede organisatie van uw werk - weinig verloren stappen - er worden geen werken over geslagen - alle werken worden op tijd uitgevoerd

14 VOORMIDDAG Werkplanning maandag 1. eten geven in boxenstal + controle (mest, vierkant, eten) 2. eten geven in kraamhokken tandjes knippen + biggen verplaatsen 3. zeugen (s ochtens niet wegens lange bronst) bronstcontrole gespeende zeugen + 3 weekse niet te laat sperma bestellen 4 algemene controle in kraamstal biggen water en voeder verversen voeder zeugen aanpassen biggen ijzer spuiten ringen van de biggen (+/- 2 3 dagen leeftijd) tandjes knippen + verplaatsen mycoplasma vacinatie castratie op 3-4 dagen coccidiose preventie 5 controle in biggenbatterij eventueel voeder aanleggen 6 controle in vleesvarkensstallen eventueel voeder aanleggen 7. aanvullen papieren op kaart in stal NAMIDDAG - zeugen testen op drachtigheid - zeugen vaccineren - snuffelziekte - coli -vlekziekte - PRRS - zeugen ontwormen om naar kraamstal te gaan - zeugen scheren + ontschurften AVOND 8. Eten geven boxenstal + controle 9. Eten geven kraamhokken + controle 10. Controle biggenbatterijen 11. Controle vleesvarkensstallen 12. Bronstcontrole + insemineren best voor voederen rond 16 uur 13. Controle kraamhokken 14. Vleesvarkensstallen: ventilatie kleppen op nachtstand bij manuele bedieningen!!!!

15 Werkplanning Dinsdag VOORMIDDAG 1. eten geven in boxenstal + controle (mest, vierkant, eten) 2. eten geven in kraamhokken tandjes knippen + biggen verplaatsen 3. controle in biggenbatterij eventueel voeder aanleggen 4. controle in vleesvarkensstallen eventueel voeder aanleggen 5. zeugen insemineren bronstcontrole gespeende zeugen + 3 weekse 6. algemene controle in kraamstal biggen water en voeder verversen voederzeugen aanpassen biggen ijzer spuiten tandjes knippen en biggen verplaatsen 7. aanvullen papier gegevens op kaart in de stal 8. verkoop van vleesvarkens NAMIDDAG -> alle gegevens verzamelen zeugenboekhouding ->alle gegevens in computer steken ->alle ander bureelwerk (facturatie en betalingen) AVOND 9. Eten geven boxenstal + controle 10. Eten geven kraamhokken + controle 11. Controle biggenbatterijen 12. Controle vleesvarkensstallen 13. Bronstcontrole + insemineren 14. Controle kraamhokken 15. Vleesvarkensstallen: ventilatie kleppen op nachtstand bij manuele bedieningen!!!!

16 Werkplanning woensdag Voormiddag 1. eten geven in boxenstal + controle (mest, vierkant, eten) 2. eten geven in kraamhokken tandjes knippen + biggen verplaatsen 3. controle in biggenbatterij eventueel voeder aanleggen 4. controle in vleesvarkensstallen eventueel voeder aanleggen 5. zeugen insemineren bronstcontrole gespeende zeugen + 3 weekse 6. algemene controle in kraamstal biggen water en voeder verversen voederzeugen aanpassen biggen ijzer spuiten 7. aanvullen papier gegevens op kaart in de stal NAMIDDAG -> biggen verplaatsen naar vleesvarkensstal -> biggen vaccineren tegen Aujeszky -> biggenbatterij uitspuiten -> voeder bekijken om te bestellen (anders zijn silo s leeg in het weekend) AVOND 8. Eten geven boxenstal + controle 9. Eten geven kraamhokken + controle 10. Controle biggenbatterijen 11. Controle vleesvarkensstallen 12. Bronstcontrole + insemineren 13. Controle kraamhokken 14. Vleesvarkensstallen: ventilatie kleppen op nachtstand bij manuele bedieningen!!!!

17 Voormiddag Werkplanning donderdag 1. eten geven in boxenstal + controle mest onder de zeugen vegen 2. eten geven in kraamhokken + controle 3. controle in biggenbatterij eventueel voeder aanleggen 4. controle in vleesvarkensstallen eventueel voeder aanleggen 5 algemene controle in kraamstal biggen water en voeder verversen voederzeugen aanpassen biggen ijzer spuiten, + ringen van de biggen ( +/- 2 3 dagen leeftijd) 6. spenen alle gespeende biggen noteren alle biggen uithalen die zwaar genoeg zijn en in biggenbatterij steken kleine biggen terug verzamelen in kraamhokken (al dan niet bij zeug) gespeende zeugen douchen en in groepen in boxenstal steken gespeende biggen eten en drinken geven 7. aanvullen papier gegeven op kaart in de stal 8. gegevens in pc inbrengen NAMIDDAG ->Kuisen, gangen uitvegen boxenstallen 1x in de week AVOND 9 Eten geven boxenstal + controle 10. Eten geven kraamhokken + controle 11. Controle biggenbatterijen 12. Controle vleesvarkensstallen 13. Bronstcontrole + insemineren 14. Controle kraamhokken 15. Vleesvarkensstallen: ventilatie kleppen op nachtstand, bij manuele bedieningen!!!!

18 Werkplanning vrijdag Voormiddag 1. eten geven in boxenstal + controle (mest, vierkant,eten) 2. eten geven in kraamhokken + controle 3. controle in biggenbatterij eventueel voeder aanleggen 4. controle in vleesvarkensstallen eventueel voeder aanleggen 5 algemene controle in kraamstal biggen water en voeder verversen voederzeugen aanpassen biggen ijzer spuiten coccidiose preventie ringen van de biggen (+/- 2 3 dagen leeftijd) mycoplasma vaccinatie en castratie van biggen op 3-4 dagen leeftijd) 6. spenen alle gespeende biggen noteren alle biggen uithalen die zwaar genoeg zijn en in biggenbatterij steken kleine biggen terug verzamelen in kraamhokken (al dan niet bij zeug) gespeende zeugen douchen en in groepen in boxenstal steken gespeende biggen eten en drinken geven 7. rest van de controle in kraamhokken Namiddag -> kraamhokken uitspuiten -> centrale gang uitspuiten -> zeugen in kraamhok steken ->herstellingen uitvoeren AVOND 8. Eten geven boxenstal + controle 9. Eten geven kraamhokken + controle 10. Controle biggenbatterijen 11. Controle vleesvarkensstallen 12. Bronstcontrole + insemineren 13. Controle kraamhokken 14. Vleesvarkensstallen: ventilatie kleppen op nachtstand, bij manuele bedieningen!!!!

19 Werkplanning zaterdag Voormiddag 1. eten geven in boxenstal + controle (mest,vierkant,eten) 2. eten geven in kraamhokken + controle 3. controle in biggenbatterij eventueel voeder aanleggen 4. controle in vleesvarkensstallen eventueel voeder aanleggen 5. rest van de controle in kraamhokken AVOND 6. Eten geven boxenstal + controle 7. Eten geven kraamhokken + controle 8. Controle biggenbatterijen 9. Controle vleesvarkensstallen 10. Bronstinductie (beerstimulatie,licht) 11. Controle kraamhokken 12. Vleesvarkensstallen: ventilatie kleppen op nachtstand, bij manuele bedieningen!!!!

20 Werkplanning zondag VOORMIDDAG 1. Eten geven zeugen + controle 2. Eten geven kraamhokken 3. Controle biggenbatterij 4. Controle mestvarkensstal 5. Insemineren + bronststimulatie (beerstimulatie,licht) 6. Controle kraamhokken

21 Bronstcontrole 1 JONGE ZEUGEN Jonge zeugen worden het best op een leeftijd van 5-6,5 mnd aangeleverd in de quarantainestal (uitgezonderd startende bedrijven). Na een maand kunnen de gelten in de zeugenstal gebracht worden naargelang de behoefte. Gelten die reeds bronstig werden in de quarantaine kunnen precies in het schema gepast worden. Andere worden verplaatst naargelang de behoefte. Werkwijze: 2 dagen voor de verplaatsing uitvasten verplaatsen en in boxen plaatsen (of ev. los) flushen: maximum aan voeder geven twee keer per dag bronstcontrole uitvoeren vanaf staande bronst en insemineren zeker zeugjes individueel huisvesten Opmerkingen: mest van zeugen in kraamhok quarantaine stal brengen (besmetting bedrijfsziekten + opbouw antistoffen) Ideaal tijdstip om zeugen te bevruchten (minimum 8 maand,+/- 135 kg) Voorzie een ruime quarantaine om slechts 4 keer per jaar jonge gelten aan te trekken (besmetting van ziekten) aantal zeugen : 10 (op basis van 40% vervanging per jaar) 2. GESPEENDE ZEUGEN Vanaf spenen wordt 2 maal per dag bronstcontrole gedaan met goede Zoekbeer (15 per beurt) 3. 3 - WEEKSE ZEUGEN Tijdens het automatisch voederen van de zeugen kan men het best de resultaten bekijken van de 3-weekse zeugen. Verdachte zeugen worden aangemerkt. Er moet vooral gelet worden op: Gedrag van de zeug: onrust Slijmerige/etterige uitvloei (vanaf dag 17) Zwelling van de kling Slijmplasjes op de vloer/rooster Verdachte zeugen worden dan tijdens de bronstcontrole Gecontroleerd.

22 4. > 3 WEEKSE ZEUGEN Gedurende het voederen kunnen we het best alle gefaalde dekkingen, verkeerd geteste of geaborteerde zeugen (uitvloei vruchtvliezen of vruchtjes) opsporen door vooral te letten op de symptomen zoals bj de 3-weekse zeugen vermeld. 5. WAT BEDOELEN WIJ MET BRONSTCONTROLE De zeugen worden bij voorkeur gecontroleerd op een buitenloop of op een plaats voorzien voor bronstcontrole (niet lang de gang). De zeugen/gelten gaan in groepen van 5 à 6 samen met een ervaren zoekbeer (voor jonge zeugen een jonge minder zware zoekbeer) buiten voor een 15-tal minuten onder het bewakend oog van de veehouder. Zeugen/gelten die perfect staande bronst vertonen worden uit de groep gehaald en worden naar de inseminatieplaats gebracht. De overige zeugen krijgen verder de kans om met de zoekbeer te onderhandelen. Wanneer het libido van de zoekbeer fel gezakt is, moet beroep gedaan worden op een andere zoekbeer. Voldoende goede zoekberen zijn dus onontbeerlijk op een goed zeugenbedrijf. Bij gelten moet er vooral op gelet worden dat deze tijdens het berijden van de sterkere zoekbeer zich niet kwetsen. Blijf dus steeds bij uw werk. Verdacht 3-weekse zeugen worden slechts een korte periode bij de beer gelaten omwille van de stress bij toch mogelijke dracht. Een goed gecreëerde staande bronst tijdens de bronstcontrole verbeterd de staande bronst tijdens het insemineren. Er zijn best twee goede zoekberen per 100 aanwezige zeugen met minimum van 2, maximum van 6, waarvan minstens 1 jonge. Bij meerwekensysteem meer zoek zoekberen nodig. 1 beer ziet maar 15 zeugen. 6. BRONSTSYMPOMEN voorbronst: onrustige zeugen rood gezwollen kling (vooral bij jonge zeugen) bespringen van andere zeugen slijmerige uitvloei bronst: verminderde eetlust vertoont sta-reflex minder gezwollen kling slijmerige uitvloei

23 na bronst: rustiger zeug laat bespringen niet meer toe 7. KUNSTMATIG INGRIJPEN/ PG 600 Wanneer gespeende zeugen na 10 dagen nog niet bronstig zijn, worden ze behandeld met PG 600. Na 20 dagen nog geen staande bronst krijgt ze terug PG 600. Na 30 dagen nog geen staande bronst = veroordeelde zeug (tenzij bij opstartende bedrijven). Het is wel aangewezen in perioden met moeilijke bronst (voorjaar najaar) om vitamine concentratie tijdens het spenen in te spuiten, om de absolute aanvoer van de nodige vitamines ruimschoots te voorzien. Voor startende bedrijven is het wel te raden alle eersteworpszeugen PG 600 te spuiten bij het spenen. Om de moeilijkste bronst gemakkelijker te later verlopen. Voor gelten wordt algemeen geen PG 600 gebruik aangeraden tenzij in bepaalde uitzonderingen: - wanneer gelten zeker in een welbepaalde week een onderbreking in het zeugencircuit moet opgevuld worden opvullen (Regumate goed doseren) - wanneer deze jonge zeug reeds 9 mnd oud is en als ze nog - niet bronstig geworden is (heel uitzonderlijk) - wanneer gelt bronstig is maar geen staande bronst vertoont - deze gelt wordt 16 dagen na de vermoedelijke bronst PG 600 - gespoten

24 BEVRUCHTING 1. Schematisch overzicht van een normale bronst ideaal tijdstip voor bevruchting eisprong 20 uur 40 uur begin staande bronst einde staande bronst 60 uur Het lijkt dus heel simpel om de zeugen correct te gaan Bevruchten. Opmerk.: sommige zeugen zijn langer of minder lang bronstig wanneer begin staand e bronst? naarmate verder tijdens bronst, minder afweerstoffen in het geslachtsapparaat van de zeug Bevindingen: zeugen die na 3 à 4 dagen na spenen bronstig zijn hebben meestal langere bronst dan zeugen die na 5 à 6 dagen bronstig komen 2. Wanneer insemineren Met een goede bronstcontrole lijkt 2 keer insemineren 12 en 24 uur na het vaststellen van de staande bronst een goede manier om uw zeugen drachtig te krijgen wanneer de andere factoren in orde zijn: gebruik van goed sperma op de juiste manier insemineren

25 3. Hoe insemineren? De zeug blijft in de box zitten. Voort de zeug wordt een driftige zoekbeer in de box geplaatst. Door een voldoende zware dekzak of eendekbeugel op de zeug te leggen, creëren we een perfecte nabootsing van de situatie van een dekkende beer. De gesteriliseerde pipet (ook andere pipetten) wordt bevochtigd met een weinig sperma als ook de ingang van de vagina. Door een glijdende en links draaiende, licht opgaande beweging van de pipet proberen we het schroefvormig uiteinde van de pipet in de cervix goed vast te draaien. Het terugdraaien van de aanspannende pipet bevestigt de goed geplaatste pipet. We plaatsen de sperma dosis op de pipet en drukken zachtjes aan. Tijdens het ontspannen van de cervix vloeit het sperma rustig in de baarmoeder. Bij terugvloei kan het aangewezen zijn de pipet iets meer aan te spannen. Bij een langdurig gesloten cervix kan het terugdraaien van de pipet een oplossing brengen. Een rustige omgeving, perfect staande zeug en een langzaam maar zekere invloei van het sperma komt zeker de resultaten ten goede. Gemiddeld kunnen 6 à 8 zeugen per uur geïnsemineerd worden.

26 DRACHTCONTROLE Wanneer zeugen na 25 dagen geen falende verschijnselen vertoont hebben, is de kans groot dat de zeug ook werkelijk drachtig is. Om zeker te zijn kunnen we de zeugen vanaf 28 dagen gaan testen met een drachtigheidstester. Zeugen die direct positief testen kunnen als drachtig aangemerkt worden. Twijfelachtige zeugen of negatief testende zeugen worden na 5 weken dracht terug getest. Wanneer ze dan nog niet voldoende positief testen kan men: de zeug met PG 600 behandelen 5 dagen voor 42 dagen dracht en meenemen in de dagelijkse bronstcontrole van uw 3-weekse zeugen, indien niet bronstig, grote kans van dracht meer zekerheidstoestellen gebruiken om een afdoende drachtcontole te kunnen doen: - koptelefoon methode (doppler effect) - echografie Opmerk. : Er bestaat nog steeds geen zekerheid wanneer uw zeug Drachtig bevonden wordt dat ze werkelijk enkele maanden Later werpt in de kraamstal. Verwerpingen, afgestorven vruchten (smedi) kunnen onopgemerkt voorbijgaan zodat uw zeug later toch leeg blijkt te zijn. Een verdere controle op eventuele verwerpingen, Stille bronsten, groeiende buiken, opkomende typische drachtige klingen zijn zeker noodzakelijk.