Bijlage 1 Inventarisatie 1) Musea a) Museum Dijkmagazijn De Heul: Museum Dijkmagazijn De Heul is een klein museum met een vaste collectie en wisselende tentoonstellingen die vooral de lokale archeologie en historie betreffen. Schenkingen uit boerenbedrijven en huishoudens in de omgeving van Schalkwijk en Tull 't Waal. Documentatiemateriaal over de omgeving. Wisselende tentoonstellingen. Adres: Provincialeweg 70, 3998 JB Schalkwijk Telefoon: 030-6012524 b) Werk aan de Korte Uitweg: Iedereen kan (gratis) rondkijken in het fort Museum Werk aan de Korte Uitweg. Er is ook een georganiseerde rondleiding (tegen betaling) en gratis documentatie over het fort om u wegwijs te maken. Op het fortterrein is een wandeling mogelijk van ongeveer 20 minuten. In de winterperiode is het museum gesloten. Adres: Lange Uitweg 42 A, 3999 WL Tull en t Waal Telefoon: 030-6342199 of 06-16268101 Website: www.hollandsewaterlinie.nl 2) Forten a) Werk aan de Waalse Wetering: Dit verdedigingswerk is tot stand gekomen in de periode 1875-1878. De kleine bomvrije kazerne bood huisvesting aan 108 man. De goed onderhouden fortwachters woning dateert uit 1876. Het fort vormt het startpunt van een wandeling langs de forten en het inundatiekanaal in de omgeving. Adres: Waalse Weg 22, Tull en t Waal Website: www.staatsbosbeheer.nl E-mail: info@staatsbosbeheer.nl b) Werk aan de Korte Uitweg: Dit fort is verbouwd tot van 1876-1879 tot een gesloten werk met bomvrije kazerne en remise. Het fort is niet bereikbaar voor autoverkeer, alleen wandelaars en fietsers zijn op het terrein toegestaan. Het Werk aan de Korte Uitweg is door Staatsbosbeheer in erfpacht gegeven aan de stichting 'Werk aan de Korte Uitweg'. De stichting zorgt voor zoveel mogelijk herstel en behoud van het fort en openstelling voor het publiek. Op het terrein is tentkamperen mogelijk.
Iedereen kan (gratis) rondkijken in het fort Museum Werk aan de Korten Uitweg en er is een rondleiding (tegen betaling). Ook is er gratis documentatie over het fort om u wegwijs te maken. Op het fortterrein is een wandeling mogelijk van ongeveer 20 minuten. In de winterperiode is het fort gesloten. In juli gaat het terrein open als Natuurkampeerterrein, voor tentkamperen door wandelaars en fietsers (geen caravans of grote bungalowtenten). De Korte Uitweg is het gehele jaar door niet toegankelijk voor auto's, er is geen parkeergelegenheid op het terrein of in de nabije omgeving. Adres: Lange Uitweg 42a,3999 WL Tull en t Waal Telefoon: 030-6342199 of 06-22975582 E-mail: wkuwku@zonnet.nl c) Fort Honswijk: Dit fort is een van de meest imponerende forten van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Vrijwel iedereen, die de toren van fort Honswijk binnentreedt, raakt in de ban van de verstilde en vervallen schoonheid van dit unieke gebouw. Ook de halfcirkelvormige bomvrije kazerne met zijn mystieke poterne is uniek in de linie. Het fort is gebouwd tussen 1841 en 1848 en is gebastioneerd aardwerk met een vrijstaande bomvrije toren. Het fort ligt aan de Noorder Lekdijk en diende onder andere ter afsluiting van de Lek. Bij het fort hoort het vlakbij gelegen Lunet nabij fort Honswijk en de gedekte weg tussen Fort Honswijk en het Werk aan de Korte Uitweg. Fort Honswijk bestaat uit een toren met een contrescarpgalerij, een bomvrij poortgebouw, diverse remises en kruitmagazijnen. Het Lunet bestaat uit een bomvrije wachtgebouw en een brug. Adres: Lekdijk, Tull en t Waal Telefoon: 033-4331643 Website: www.forten.nl/sme d) Fort Lunet de Snel: Dit fort wordt op dit moment in gebruik genomen door het ministerie van Defensie als munitieopslag. Oorspronkelijk had De Snel (als onderdeel van de Waterlinie) als taak het verdedigen van de toegangswegen en het binnen talud van de Lekdijk dat vanuit fort Honswijk niet goed te verdedigen was. e) Fort t Hemeltje: Het fort t Hemeltje is in de jaren 1878-1881 gebouwd. Het maakt deel uit van de vooruitgeschoven linie aan de oostkant van de stad Utrecht. Het werk dankt zijn naam aan een nabijgelegen boerderij met de naam t Hemeltje. Het werk moest een niet te inunderen terreinstrook en de spoorlijn Utrecht - Den Bosch verdedigen. De fortwachterswoning is verdedigbaar. De muren van de woning zijn +/- 80 cm dik. Slechts op enkele plaatsen treffen we zo n verdedigbare fortwachterswoning aan. Het fort was bestemd voor een bezetting van 258 manschappen en ongeveer 34 stuks geschut. Dit fort is niet toegankelijk voor het publiek. Bron: Nieuwe Hollandse Waterlinie 2
3) Kastelen a) Kasteel Heemstede: Het kasteel werd in 1645 gebouwd. Dit jaar is ook uitgangspunt voor de restauratie. In de 14 de eeuw heeft een woontoren Heemstede bestaan. Het 17 de eeuwse Heemstede werd gekenmerkt door de zogenaamde centraalbouw, waarbij alle vertrekken zijn gelegen rondom een hal. De gevelindeling was streng symmetrisch, het gebouw had classicistische kenmerken. Zo somber als het exterieur was, zo rijk was het interieur. De hand van de Franse architect Daniel Marot was in de luxe inrichting te herkennen. In 1536 werd Heemstede als ridderhofstad erkend. Een van de oudste afbeeldingen is die van Roeland Rochman uit 1647. Het Teyler Museum in Haarlem bezit een uitgebreide collectie tekeningen van Heemstede. In de hervormde kerk te Houten ligt Diederik van Velthuijsen begraven. Hij was afkomstig uit een rijk Utrechts geslacht. Hij heeft het kasteel naar de inzichten van Marot laten moderniseren. Opvolgende eigenaren waren minder bemiddeld om het kasteel en de omgeving in stand te houden. Vooral in de 18 de eeuw is het landgoed verwaarloosd. In 1981 is de as van het park doorsneden door de aanleg van de A-27. Met de restauratie van kasteel Heemstede en de tuinen opent zich een nieuwe toekomst voor dit unieke cultuurhistorische monument. Op dit moment is er een restaurant in gevestigd. Adres: Heemsteedseweg 20, 3992 LS Houten Website: www.wcn/heemstede.nl b) Kasteel Schonauwen: Het restant van kasteel Schonauwen wordt gevormd door een ronde bakstenen toren op een omgracht eiland. De toren ligt ten zuiden van het dorp Houten, tussen de huidige Schalkwijkseweg en het Amsterdam-Rijnkanaal. Het kasteel is van binnen niet te bezichtigen. Adres: Schalkwijseweg 15 Houten Bron: boekje Open Monumentendag 1998 c) Kasteel Vuylcoop: De grotendeels gepleisterde en deels nog omgrachte woontoren ligt aan het Neereind in Schakwijk, ten zuiden van de Schalkwijsewetering. Het huis is vermoedelijk omstreeks 1300 gesticht op een strook hogere stroomruggrond in de ontginningseenheid het Waalseveld. Op grond van een grote overeenkomst tussen het wapen van Vuylcoop en dat van Schalkwijk is het waarschijnlijk dat de stichter van het huis van het geslacht Van Schalkwijk is geweest. De oudst bekende vermelding van het kasteel dateert uit 1392, toen Willem van Vuylcoop er door het hof van Vianen werd beleend. Vuylcoop is vermoedelijk rond 1300 gebouwd als een omgrachte woontoren met een eveneens omgrachte voorburcht, waarop hofstede en andere bijgebouwen zullen hebben gestaan. Gelet op het geringe wooncomfort van de toren zal de hofstede op de voorburcht al vroeg als hoofdkwartier dienst hebben gedaan. Deze hofstede ontwikkelde zich dan ook in 3
de loop der tijd als een herenboerderij. Het kasteel wordt op dit moment bewoond en is van binnen niet te bezichtigen. Bron: boekje Open Monumentendag 1998 d) Huize Wickenburgh: Het landgoed Wickenburgh ligt ongeveer een kilometer ten westen van het Goyse Dorp en strekt zich zowel ten zuiden als ten noorden van de Wickenbughseweg uit. Het huis zelf ligt aan de zuidkant van de weg. Het landgoed heeft een oppervlakte van vijftien hectare en omvat behalve het hoofdgebouw en een aantal bijgebouwen, een parkbos, twee oprijlanen, weilanden en een moestuin. Het landgoed wordt op dit moment bewoond en is van binnen en buiten niet te bezichtigen. Bron: boekje Open Monumentendag 1998 4) Kerken a) Rooms-katholieke kerk Onze Lieve Vrouwe ten Hemelopneming: Op 4 juni 1884 is men begonnen met het bouwen van het kerken complex. In 1976 is deze kerk op de lijst van de beschermende monumenten geplaatst. Naast de kerk staat nog de pastorie. Deze neogotische villa is in 1885 gebouwd als onderdeel van het kerkcomplex.. b) Nederlands-hervormde kerk Houten: Deze kerk is een van de oudste kerken uit het Kromme Rijngebied. De eerste vermelding over deze kerk dateert uit de negentiende eeuw. De oudste delen van het muurwerk van het kerkschip zijn vermoedelijk nog uit de elfde eeuw. In 1535 is men begonnen met de bouw van de huidige toren. In 1563 of in 1564 was de toen klaar. Vanaf 1580 is de kerk in eigendom van de Hervormde Gemeente. Ondanks het feit dat de kerk van de Beeldenstorm niet veel te lijden heeft gehad, is er toch weinig inventaris bewaard gebleven. Enkele fraaie elementen zijn het 14 de eeuwse doopvont en de zeer bijzondere 16 de eeuwse gewelfschilderingen en de kraslijnen in het voorportaal. Ook staat er nog een fraaie 17 de eeuwse eiken preekstoel. Verder is er nog een vijfral 17 de eeuwse eiken herenbanken te bewonderen. Tijdens een orkaan die op 1 augustus 1674 over Nederland raasde, is de kerk zwaar beschadigd. Vermoedelijk is de spits van de toren gewaaid en belandde deze in zijn val op het kerkschip en richtte daar een aanzienlijke schade aan. Het schip is direct daarna weer herbouwd. Na de tweede wereldoorlog is men begonnen met kleine herstelwerkzaamheden aan de toren en zijn er plannen voor een complete restauratie opgesteld. Vanwege geldgebrek, kon een grondige restauratie pas in de jaren tachtig van de 20 ste eeuw plaatsvinden. Sinds Napoleon is de toren van deze kerk in eigendom van de. De gemeente is dus verantwoordelijk voor het behoud van deze eeuwenoude toren. Vóór de toren is in de bestrating van de burgemeester Wallerweg de plattegrond aangegeven van een Romeinse villa die op deze plek heeft gestaan. Dit gebouw 4
was het woonhuis van een voor die tijd voornaam en rijk persoon die naar voorbeeld van de grote Romeinse huizen een voor dit gebied luxueus huis had laten bouwen met stenen muren, vloerverwarming en muurschilderingen. Deze villa werd in de jaren vijftig ontdekt tijdens de aanleg van de riolering. c) Rooms-katholieke kerk Schalkwijk: In 1878-1879 werd er in Schalkwijk een nieuwe rooms-katholieke kerk gebouwd naar ontwerp van architect Alfred Tepe. Hij is voor deze streek geen vreemde en ontwierp o.a. ook de kerk aan de Loerikseweg in Houten. Kenmerkend voor zijn stijl van ontwerpen zijn: soberheid in opzet en het uitsluitende gebruik van bakstenen. Dit laatste zelfs tot in het gebruik van bakstenen als decoratieve elementen van de gevels. Bron: boekje Houten te voet of te fiets, route heel Houten in drie uur d) Nederlands-hervormde Kerk Schalkwijk: In de kern van Schalkwijk op het plein De Brink staat een uit de 12 de eeuw daterende Nederlands-hervormde kerk. Links naast de kerk staat een pastorie die in 1775 gebouwd is. In de linker zijgevel van de pastorie bevindt zich nog steeds de eerste steen waarop staat dat deze werd gelegd op 7 april 1775 door Jonkvrouwe M.M.C. de Normandië. Zij was de dochter van de toenmalige ambachtsheer van Schalkwijk. De kerk is door de week niet opengesteld voor het publiek. Op zondag wordt er een dienst gehouden.. e) Rooms-katholieke Kerk t Goy: In 1870 werd aan de Beusichemseweg in t Goy een nieuwe rooms-katholieke kerk gebouwd. Het is een op grote schaal nagebouwde kopie van het middeleeuwse kerkje van Blauwkapel. Links naast de kerk staat de nieuwe pastorie die als woonhuis van de pastoor fungeert. De oude pastorie is in 1969 gesloopt. De kerk is door de week niet opengesteld voor het publiek. Op zondag wordt er een dienst gehouden.. f) Nederlands-hervormde kerk Tull en t Waal: Deze kerk is in de 14 de eeuw gebouwd. Op 11 en 12 januari 1567 werden tijdens de beeldenstorm grote vernielingen aangebracht aan het interieur en waarschijnlijk ook aan het gebouw zelf. Een steen in de gevel van de kerk met daarop het jaartal 1567 herinnert aan de herstelwerkzaamheden die daarna hebben plaats gevonden. Naast de kerk staat de pastorie die omstreeks 1915 gebouwd is. De kerk is door de week niet opengesteld voor het publiek. Op zondag wordt er een dienst gehouden.. 5
5) Historische gebouwen Dit is slechts een selectie aan historische gebouwen die er in Houten te zien zijn. a) Plein 21 Houten: Dit monumentale pand heeft al verschillende functies gehad. In 1580 diende het als pastorie en aan het einde van de 19 de eeuw is er een tijdje een café in geweest. Daarna heeft het weer als woning dienst gedaan. De door diverse verbouwingen is van het oorspronkelijke interieur helaas niet veel meer over. b) Plein 22 Houten: Nummer 22 is een gedeeltelijk witgepleisterd huis dat oorspronkelijk samen met buurpand 23-23a het voorhuis vormde van een 17 de eeuwse dwarshuisboerderij. In het tweede deel van de 18 de eeuw is het voorhuis van deze boerderij aan de rechterzijde uitgebouwd en in twee woningen gesplitst. In het begin van de 19 de eeuw werd het pand verhuurd aan een smid. Later werd het een bakkerswinkel en is het pand aan de achterzijde uitgebreid met een bakkerij. Tot in de jaren tachtig heeft het pand zijn winkel functie behouden. Sinds een restauratie in 1987 is er een restaurant in gevestigd. c) Plein 24 Houten: Dit pand was oorspronkelijk een, rond het midden van de 18 de eeuw opgetrokken, stal bij herberg De Roskam dat bij nummer 25 hoorde. In 1911 verbouwde men het tot woonhuis en in 1947 werd een deel van deze woning verbouwd tot winkel. d) Plein 25 Houten: De Roskam, oorspronkelijk het voorhuis van een monumentale dwarshuisboerderij. De oudste gegevens van de Roskam dateren uit 1630. Toen in 1755 de jonkheer Van Der Capellen eigenaar werd, vergaderde het Gerecht van Houten en t Goy in de opkamer van de herberg. In 1812 sloot de toenmalige eigenaar, de heer van Echteld, een overeenkomst met het gemeentebestuur van Houten. Deze overeenkomst hield in dat het gemeentebestuur de opkamer afhuurde om vergaderingen te kunnen houden. Tot 1875 vergaderden gemeentebesturen hier. In dat jaar werd op het Plein het eerste Houtense gemeentehuis gebouwd. Momenteel is de Roskam nog steeds een café/ restaurant/ hotel. 6
e) Burgemeester Wallerweg 3-3a-5 Houten: Op deze plaats bevond zich een monumentale dwarshuisboerderij, die tevens een herberg was. De naam van de herberg is De Swaan. De oudste vermelding dateert uit 1731. De functie van boerderij heeft het pand tot de 20 ste eeuw behouden. In 1961 is het pand in twee woningen gesplitst. Ook is bekend dat het achterhuis voor 1972 is gesloopt. Oorspronkelijk waren er twee wapenstenen aanwezig op de gevels. Een aan de linkerkant en een aan de rechterkant. Alleen het laatste exemplaar is nog aanwezig. Het andere exemplaar is opgenomen in de oudheidkundige verzameling van de gemeente. Waarschijnlijk hebben deze twee wapenstenen vroeger op de hekpalen van een toegangshek gestaan. f) Burgemeester Wallerweg 2 Houten: Dit pand is een café/ restaurant genaamd De Engel. Oorspronkelijk was het een boerderij waarvan een deel als herberg was ingericht. De Engel wordt al aan het eind van de 16 de eeuw vermeld als herberg. In 1802 is De Engel herbouwd, na vermoedelijk door een brand verwoest te zijn. De toenmalige eigenaar, Bastiaan de Bondt, leent in dat jaar geld om stenen voor de herbouw te kunnen betalen. Waar momenteel een tankstation gevestigd is, bevond zich tot 1920 een 17 de eeuwse doorrijschuur. Deze was bedoeld om aan de ene kant met paard en wagen naar binnen en aan de andere kant weer naar buiten te rijden, nadat men de nacht had doorgebracht in de herberg. g) Herenweg 1 Houten: Door een bombardement op 28 november 1944 is de toenmalige wagenmakerij volledig verwoest. Het huidige woonhuis annex wagenmakerij is van 1949 en vertoont in de vormgeving invloeden van de Delftse School. De kenmerken van de Delftse School zijn: uitsluitend gebruik van baksteen, accenten van natuursteen op constructief belangrijke plaatsen en hoge pannendaken tussen topgevens. Bij de wederopbouw na WOII is er veel gebouwd in de stijl van de Delftse School. h) Herenweg 21 Houten: Deze stadse villa is in 1882 gebouwd in opdracht van de kerkvoogdij van de Nederlands-hervormde gemeente. De woning was bedoeld als ambtswoning voor de dominee en zijn gezin. Bij de weg staat een fraai smeedijzeren toegangshek dat eveneens uit 1882 dateert. i) Herenweg 33-35 Houten: Deze stadse villa (Bel Respiro) was vroeger één woning met notariskantoor, maar is sinds 1932 verdeeld in twee woningen. In 1902 is deze woning gebouwd naar een ontwerp van de Schalkwijkse architect E.G. Wentink. Opdrachtgever was 7
notaris Immink. Het bouwplan omvatte een woonhuis met kantoor, een garage en een pomphuisje. Bel Respiro is een fraai voorbeeld van Jugendstilachtige bouw. Kenmerken van de Jugendstil zijn het gebruik van moderne materialen als ijzer en glas. Ook grote hoefijzervormige bogen als asymmetrie zijn bij deze stijl van belang. j) Loerikseweg 23 Houten: Deze villa werd in 1910 gebouwd met de naam Villa Maria. Dokter A. Rijk ontwierp dit pand als woonhuis annex dokterspraktijk voor hem zelf. Tot circa 15 jaar geleden is dit pand altijd de woning met prakrijk geweest van de elkaar opvolgende huisartsen van Houten. k) Plein 16/ Koningin Julianastraat 2 Houten: Dit pand is enkele jaren geleden voor een groot deel gerestaureerd. Uit archiefonderzoek bleek dat het omstreeks 1650 gebouwd is. Oorspronkelijk was het een boerderij die rond 1840 werd verbouwd tot woonhuis. Vooral de in die tijd gebouwde gevel aan de Koningin Julianastraat laat zien dat het de woning was van één van de notabelen van Houten. 6) Parken & natuurgebieden a) Kooikerspark: Dit park ligt tussen de wijken De Geer en Rijsbrug (noordoost Houten) en is nog in ontwikkeling. Het is een eiken-, iepen- en essenbos met hoogte verschillen en greppels dat doet denken aan de oude rivierbossen. In de tijd dat de Kromme Rijn in dit gebied regeerde, waren zulke bossen overal langs de oude stroomgeulen te vinden. Er wonen diverse dieren, zoals de kerkuil, de tamme wilde eend, de fuut, de ijsvogel en de vleermuis. In de zomer bloeien op enkele plaatsen orchideeën. Bron: folder Natuurroutes Houten deel 2: Groene oase tussen woonwijken b) Imkerpark: Dit park ligt tussen de wijken Wulven en Tieland (west Houten). Het is een dicht beplant terrein waarop bijna alle soorten bomen en struiken voorkomen die in deze streek thuishoren. Door te variëren in maaiveldhoogte komen droge- en natteplekken voor. Hierdoor voelen diverse bomen en planten zich op deze plek thuis, zoals de eik, de iep, de els, de linde, de hazelnoot, de kornoelje en de vuilboom. Aan de zijde van het Imperkspark, dat eindigt bij de geluidswal langs de rondweg, ligt een populierenbos met natuurlijke ondergroei en paddestoelen. Een ander gedeelte van het park bestaat uit een natte biotoop van een slingerende waterpartij. In de zomer is het water hier rijk aan dotterbloemen en waterlelies. De 8
beplanting dateert uit de jaren 70 en 80. Hier zijn ook diverse boom-, en haagsoorten, waaronder de notenboom, haagbeuk en meidoorn te vinden. Bron: Natuurroutes Houten deel 2: Groene oase tussen woonwijken. c) Ecologisch terrein: Langs de Meidoornkade bij de A27 bevindt zich een ecologisch terrein. Hier staan vele diversen plantensoorten zoals: grote lisdodde, oeverdistel en koninginnekruid. Bron: folder Natuurroutes Houten deel 1: Langs biezenvelden en tuinen d) Vlinderbos: Tussen bedrijventerrein Het Rondeel en rijksweg A27 bevind zich een afwisselend grasland, populierenbos, randbeplantingen en watergangen. Door de aanwezigheid van deze elementen wordt de vlinderstand gestimuleerd. Het beheer is hier afgestemd op een natuurlijke ontwikkeling van overgangsvegetaties. Bron: folder Natuurroutes Houten deel 1: Langs biezenvelden en tuinen e) Kooikersplas: De Kooikersplas is vrij rustig gelegen, aan de rand van de wijk. Er is veel beplanting rond de plas, die de nodige beschutting biedt. Doordat het water in de plas in de zomer gemiddeld een meter lager staat dan in de winter, staan de oevers het halve jaar onder water. Hierdoor ontstaan heel specifieke oevervegetaties. In de plas liggen natuureilanden die niet met de oever verbonden zijn. Hier hebben vogels en kleine zoogdieren het rijk alleen. Veel opgaande beplanting geeft de oever een afwisselend natuur beeld. Vanaf de uitzichtheuvel zijn de Kooikersplas en de wijde omgeving goed te overzien. Bron: folder Natuurroutes Houten deel 2: Groene oase tussen de woonwijken f) Loerikse Park-Grasland: Het park, dat een ruimte beslaat van 9 ha, is opgehoogd met de schrale grond uit de Rietplas. Hierdoor is de bodem minder voedselrijk, terwijl tegelijkertijd de archeologische monumenten in diezelfde bodem worden geconserveerd. In de lage delen zijn zeker twintig kruidensoorten te vinden, zoals gele morgenster, scherpe boterbloem en gewoon biggekruid. Op de heuvels zijn tien verschillende kruiden te vinden zoals:brunel, rolklaver, smalle weegbree en hazelpootje. Bron: folder Natuurroutes Houten deel 3: Park & Plas, een gebied in ontwikkeling g) Steenwaard: De Steenwaard is gelegen bij de pont van Culemborg aan de zijde van Schalkwijk in het uiterwaardengebied, direct aansluitend op het recreatieterrein de Heulse Waard. Het gebied ligt binnen de uiterwaarden en loopt onder de spoorbrug door richting Tull en 't Waal. Deze prachtige locatie is opgenomen in de Kromme Rijn 9
fietsroute, wandelen is ook mogelijk. Er is een wandelroute door de uiterwaarden uitgezet door Natuurmonumenten. In de Steenwaard is in de jaren 1999 en 2000 een natuurontwikkelingsproject uitgevoerd. Enkele oude strangen zijn weer uitgegraven. In totaal is daarvoor zo'n 600.000 kubieke meter grond verzet. Al tijdens de werkzaamheden trok het gebied veel vogels aan, waaronder bijzondere soorten als roodstuitzwaluw en terekruiter. Inmiddels worden er wat minder bijzonderheden gezien, maar nog steeds is de Steenwaard goed voor grote aantallen ganzen, eenden en andere watervogels. Sinds kort wordt de Steenwaard begraasd door Schotse Hooglanders. Het publiek kan via het Routepunt Heulsewaard een wandeling starten de Steenwaard in. Het routepunt is voorzien van een overzichtskaart met wandel- en fietsroutes door de Steenwaard, toiletruimte en parkeergelegenheid. h) Buitenwaard: Uiterwaardengebied langs de Lek in de gemeenten Houten en Wijk bij Duurstede. Het uiterwaardengebied is grotendeels in gebruik voor agrarische doeleinden. In de waard is een met bomen omzoomde plas gelegen. In de weilanden in de waard zijn vooral in het winterhalfjaar groepen ganzen aanwezig. Ook zijn hier vaak grote groepen wulpen te zien. De Buitenwaard is niet toegankelijk, maar kan worden overzien vanaf de Noorder Lekdijk. 7) Tuinen a) Makeblijde: In dit tuinarchitectuurpark kunt u als een ontdekkingsreiziger genieten van een spannende en inspirerende collectie tuinen die zowel kust als tuin zijn. Adres: Oude Wulfseweg 3, Houten Telefoon: 030-6365272 Website: www.makeblijde.nl E-mail: park@makeblijde.nl b) De Heemtuin: In de Heemtuin zijn vele inheemse planten en dieren te vinden. Het relatief kleine oppervlak herbergt vele verschillende milieus zoals: droog grasland, rietland, moeras, wilgengriend en elzenbroek. Op een hier speciaal aangelegde bult leven Ringslangen. De Heemtuin is vrij toegankelijke en is naast Makeblijde te vinden. Bron: folder Natuurroutes Houten deel 1, Langs biezenvelden en tuinen. 8) Dagrecreatie 8.1) Beautysalons/ sauna s 10
a) De Houtense sauna: In het centrum van Houten is een sauna- en thermenbedrijf gelegen. Het gebouw, van speelse en kleurrijke architectuur, heeft vele faciliteiten waarvan de hele dag genoten kan worden. De capaciteit is berekend op 260 gasten. Een kleine greep uit de faciliteiten die o.a. worden aangeboden zijn: schoonheidssalons, zoutwatercabine, saunacabine, stoombad, kruidenbaden, zonnebanken, restaurant, bar en bediend terras. Adres: Tuibrug 4, 3991 LC Houten Telefoon: 030-6878292 Fax: 030-6878293 Website: www.houtensauna.nl E-mail: info@houtensauna.nl b) Sport en medisch centrum Maxfit: Faciliteiten zijn onder andere: fitness, aerobics, steps, bodyshape, streetdance, sauna s en zonnebanken. Adres: Draaibrug 1, 3991 LA Houten Telefoon: 030-699071030 Website: www.maxfit.nl E-mail: info@maxfit.nl 8.2) Dagrecreatieterreinen a) Dagrecreatieterrein Heulse Waard/ Schalkwijk: Gelegen in de uiterwaarden van de Lek, nabij Schalkwijk. Faciliteiten: recreatieoever, picknickplaats, recreatieweide, visoever, speeltoestellen en toiletgebouw. Telefoon: 030-2974003 b) Dagrecreatieterrein t Waal/ Lekdijk: Gelegen in de uiterwaarden van de Lek en Tull en t Waal. Faciliteiten: dagcamping, picknickplaats, recreatieweide, recreatieoever, kiosk, visoever, speeltoestellen en toiletgebouw. Telefoon: 030-2974003 c) Dagrecreatieterrein Rietplas: De Rietplas is een nieuw recreatieterrein in het Vinex gedeelte van Houten. Door de afgraving van zand voor de bebouwing ontstond een grote plas die men is gaan inrichten voor de recreatie. Bij de inrichting is rekening gehouden met natuurlijk leven op en rond de oevers. Zo bieden rietkragen beschutting voor watervogels en houden amfibieën zich vooral in de zogeheten plasdrasgebieden op. Het water is voldoende schoon en voedselrijk voor vissen. De schanskorven vormen een natuurvriendelijke oever waar planten, insecten en kleine zoogdieren beschutting vinden. Gestreefd is er naar een evenwichtig natuurlijk karakter van het plas- en park gebied, zodat de fauna verspreid door 11
heel het gebied voorkomt. Aan de plas is er een speciaal zandstrand aangelegd waar men vanaf daar veilig kan zwemmen. Naast dit strand is er ook een strandeiland aangelegd dat te bereiken is via een trekpondje en in de zomer via een doorwaadbare plaats. Op het recreatieterrein zijn diverse speelplekken, vlonders en vissteigers te vinden. Bron: folder Natuurroutes Houten deel 3: Park & Plas, een gebied in ontwikkeling. 8.3) Dancings/ discotheken a) The Galaxy: Drive- in discoshow. Telefoon: 030-6350844 b) Chipolata: Chipolata is een jongerencentrum met een zeer divers programma bestaande uit dansavonden, een café, cursussen, tienerdisco's en een Jongeren Informatie Punt. Daarnaast heeft Chipolata regelmatig bekende DJ's en live-acts op het programma staan. JC Chipolata valt onder Stichting Enter. Adres: Hefbrug 1, 3991 LM Houten Telefoon: 030-6341757 Fax:030-6341747 Email: info@chipolata.nl Website: www.chipolata.nl 8.4) Golf a) Nieuwegeinse Golfclub: Deze golfbaan ligt op de grens Houten/ Nieuwegein. De golfbaan bestaat uit 18 holes. Toegankelijk op vertoon van GVB (Golf Vaardigheids Bewijs). Adres: Heemsteedseweg 32a, 3992 LS Houten Telefoon: 030-6042192 b) Golfbaan Heemstede: Golfbaan gelegen naast kasteel Heemstede langs de A27. 8.5) Kinderboerderij a) Kinderboerderij Houten: Adres: Keercamp 15, Houten Telefoon: 030-6380415 Website: www.kinderboerderij-houten.nl E-mail: mail@kinderboerderij-houten.nl 12
8.6) Maneges a) Manege Zilvia s Hoeve: Deze manege is in 1971 opgericht. Op dit moment maken honderden ruiters gebruik van de faciliteiten van de manege. Adres: Fortweg 13, 3992 LX Houten Telefoon: 030-6371325 Fax: 030-6340336 Website: www.zilviashoeve.nl b) Manege Coxdijcke: Adres: Waalseweg 90, 3999 NV Tull en t Waal Telefoon: 030-6081933 Fax: 030-6081934 8.7) Zwembaden a) Opti Sport Zwembad De Wetering Houten: Een zwembad met een binnen en buiten wedstrijd-, recreatie en peuterbad. Verder zijn er vier kruidenbaden en drie stoombaden aanwezig en een horeca gelegenheid. Adres: Hefbrug 9, 3991 LB Houten Telefoon: 030-6346660 Fax: 030-6346669 Website: www.optisport.nl/wetering/ E-mail: wetering@optisport.nl 9) Verhuurbedrijven m.b.t. recreatie 9.1) Fietsverhuur a) Anne Arendsen Rijwielen: Adres: Spoorhaag 5, Houten Telefoon: 030-6374437 b) DWH: Adres: Jachthoeve 12 Telefoon: 030-6373591 c) Tulip Cycling: Adres: Herbergierserf 26 Telefoon: 030-6364676 13
d) Piet Berlang Fietsverhuur: Adres: Waalseweg 24, 3999 NS Tull en t Waal Telefoon: 030-6019140 9.2) Autoverhuur a) Sanato autoverhuur: Adres: Waterveste 2, 2992 DB Houten Telefoon: 030-6344000 b) Van Oosterveen Houten: Adres: Elzenkade 2, 3992 AC Houten Telefoon: 030-6345653 10) Entertainment 10.1) Muziekscholen a) Houtens Muziek Collectief: Het collectief bestaat uit professioneel geschoolde docenten, die als zelfstandig ondernemer opereren en een aantal zeer gedreven vrijwilligers die zitting hebben in het bestuur. Het heeft een uitgebreid aanbod dat uiteenloopt van muziek met baby s tot een musicalklas en instrumentale en vocale lessen. Adres: Nassauweg 1, 3991 DG Houten Telefoon: 030-6377046 Fax: 030-6377046 Website: www.muziekschoolhouten.nl E-mail: h.m.c.@worldonline.nl 10.2) Theater a) Theatergroep De Kring: Theatergroep De Kring heeft in de geen eigen theater en maakt daarom gebruik van de Raadszaal van het Gemeentehuis. Er zijn hier geen gereserveerde plaatsen beschikbaar. Adres: Slinger 5, Houten Telefoon: 030-6351024 Fax: 030-6350225 Website: http://www.houten.com/dekring E-mail: dekring@houten.com 14
11 Accommodatie 11.1) Campings a) Nkt Werk aan de Korte Weg: Deze camping is alleen toegankelijk voor wandelaars en fietsers. Er zijn 20 beschutte toeristenplaatsen tussen de wallen op Verdedigingswerk Hollandse Waterlinie nabij de Lek. Adres: Lange Uitweg 42A, 3999 WL Tull en t Waal Telefoon: 030-6342199 Fax: 030-2712140 E-mail: schuimer@wish.net 11.2) Hotels a) De Roskam: Dit hotel heeft 26 bedden beschikbaar en elke kamer is voorzien van tv. Ook is er een vergaderruimte beschikbaar. Huisdieren zijn toegestaan in overleg. Parkeerruimte naast hotel aanwezig. Categorie: * Adres: Plein 25,3991 DL Houten Telefoon: 030-6371254 Fax: 030-6377701 12) Overig a) Warenmarkt: Op donderdag is er van 9.00-13.00 een warenmarkt in Houten. Locatie: Het Rond 15