Paranormaal begaafden: wat kunnen psychologen van hen leren? Dr. M.J. Reinders, klinisch psycholoog Polikliniek Psychosomatiek GGZinGeest, Amsterdam
Programma Eerst wat oefenen Dan wat theorie en achtergrond Dan weer oefenen en vooral kijken hoe we de communicatietechnieken van paranormaal begaafden kunnen gebruiken ten gunste van onze cliënten.
Inhoud en doel Het gaat over communicatietechnieken die je kunt gebruiken in therapie. Bewuster toepassen van de communicatie als instrument in de therapie.
Waarschuwing vooraf Het toepassen van een communicatietechniek zonder het juiste gevoel (empathie en oprechtheid) werkt niet. Empathie en oprechtheid zonder techniek, maakt de therapeut niet meer dan een goede buur en is dus weinig professioneel. Beïnvloeden of manipulatie? Je kunt niet nietbeinvloeden. Blijf vooral protocollen volgen.
Oefening: persoonsbeschrijving Voorlezen van een persoonsbeschrijving. Luister goed en beoordeel in hoeverre deze beschrijving op jezelf van toepassing is 1. Geen enkel woord in de beschrijving sloeg op mij. 2. Er zaten dingen in die op mij van toepassing zijn. 3. Meer dan de helft was op mij van toepassing.
Forer effect 1948 Studenten kregen geïndividualiseerde horoscoop Scoorden juistheid van horoscoop op 5 puntschaal Gemiddelde juistheid: 4,25 Bleken allemaal dezelfde persoonsbeschrijving gekregen te hebben
Oefening persoonsbeschrijving Situatie: een adviesgesprek met een patiënt waarin we een beschrijving geven van de situatie, persoon of problemen van een patiënt. Oefening: Samen maken van een persoonsbeschrijving waarin 80% van onze patiënten zich herkent. (maak geen gebruik van hetgeen je weet over de client).
cold reading Cold reading ("koud lezen") is een methode om, zonder werkelijk iets over de gesprekspartner te weten, bij die gesprekspartner de indruk te wekken dat men wel iets over hem weet. Deze wordt door waarzeggers, bij politieverhoren en soms bij verkoopgesprekken toegepast. Sommige mensen leren de benodigde technieken onbewust aan, vaak van kinds af aan, waardoor ze zelf zijn gaan geloven over paranormale gaven te beschikken.
cold reading Gedurende een succesvolle cold reading is het de waarzegger, die de meeste woorden levert; het is echter de klant, die de meeste betekenis en al het daaraan gehechte belang levert." Ian Rowland.
Voorbeeld van betekenis geven door de ander. Ook cliënten geven vaak betekenis aan de woorden (of daden) van de therapeut. Helaas niet altijd in gunstige zin. Voorbeeld handen schudden.
Heel kort theoretisch intermezzo.
Factoren die therapie outcome beïnvloeden 1. Empahtie 2. Hoop 3. Deskundigheid 4. Zelfvertrouwen van de therapeut. Norcross (2002) psychotherapy, relations that work. (therapist contributions and responsiveness to patients)
Paranormaal begaafden Zijn goed in: - Het communiceren van begrip. - Het communiceren van empathie. - Het vergroten van hun eigen geloofwaardigheid of deskundigheid. - Het onderhouden van een emotioneel contact met hun cliënten. - Het communiceren van hoop. - Het creëren van illusies
Paranormaal begaafden - Het creëren van illusies Een zienswijze op therapie: je probeert de illusie van de client (ik ben niks waard, mijn leven is hopeloos) te vervangen door de illusie van de therapeut (je bent wel wat waard en het komt vast nog wel goed met je en daar kan je zelf iets aan doen).
Technieken van Cold Reading - Praten in gemeenplaatsen - Opmerkingen die twee polen belichten - Elk antwoord is goed - Schieten met hagel - Complimenten en zeggen wat mensen willen horen - Kansberekening en beredeneerd gokken educated guess - Observatie van het uiterlijk - Teruggeven wat iemand zelf gezegd heeft - Het maskeren van missers en behouden van contact - De wild guess.
Praten in gemeenplaatsen Algemeen: -U vindt het prettig als anderen u waarderen In therapie (gericht op empathie en begrip): - Soms bent u onzeker - U heeft het nodige meegemaakt in uw leven. - Ik zie dat u het moeilijk heeft - Ik begrijp dat u zich zorgen maakt - U hoopt dat er betere tijden komen.
Oefening: gemeenplaatsen en hoop Bedenk een aantal formuleringen (gemeenplaatsen) die u kunt gebruiken in therapie en die hoop genereren.
Oefening: gemeenplaatsen en hoop Voorbeelden: - Er is altijd verbetering mogelijk - Er bestaan goede therapieën voor de klachten die u heeft - Wij zien veel cliënten met problemen zoals u heeft - U bent aan het goede adres - In ingewikkelde problemen zie ik juist een uitdaging. - U wilt graag beter worden en dat is gunstig - U bent een vechter en dat geeft goede hoop op verbetering.
Oefening: Voorbeelden: - Ik zie dat u zich goed inzet voor de therapie. Dat stemt mij optimistisch over het resultaat dat we gaan bereiken. - Ik zie dat u vooruitgang boekt en dat geeft goede vooruitzichten voor de rest van de therapie
Twee polen belichten Om de kans te vergroten een trefzekere opmerking te maken, kan men twee contrasterende opmerkingen maken. - Er zijn momenten dat u aan uzelf twijfelt, maar er zijn ook momenten dat u de knoop kunt doorhakken - Meestal bent u vrolijk maar er kunnen ook momenten zijn dat u in de put zit.
Oefening: twee polen belichten Bij een exposure oefening gebruikt u de methode van twee polen. Bedenk enkele voorbeelden.
Oefening: twee polen belichten Voorbeelden: Ik kan me voorstellen dat u nerveus wordt bij de gedachte aan de opdracht, maar tegelijkertijd beseft u de noodzaak van de opdracht.
Elke antwoord is goed. Accepteren van de antwoorden van de client: Precies! Ik zie het aan u (voorbeeld). Dat dacht ik al. Zo zit dat.
Elke antwoord is goed. De techniek van valideren uit de Linehan therapie is vergelijkbaar.
Schieten met hagel Het stellen van een brede en algemene vraag die nuttige informatie oplevert en de ander het idee geeft dat men iets weet. Is er soms iemand ziek in uw omgeving? U heeft vast veel meegemaakt.
Schieten met hagel Hoe kan je dit in therapie toepassen?
Schieten met hagel Gedurende de therapie wil therapeut weten of de client vooruitgang boekt: U probeert aardiger voor uzelf te zijn en meer rekening met uzelf te houden. Kunt u een succes noemen dat u de afgelopen weken geboekt heeft?
Omgaan met missers Kunt u een succes noemen dat u afgelopen weken geboekt heeft? Nee. (Wat te doen als de client nee zegt?)
Omgaan met missers Denk nog eens na.. Neem de tijd
Omgaan met missers Misschien komt er straks nog wat in u op..
Omgaan met missers Veel cliënten herkennen een succes niet als het zich voordoet. Misschien is dat bij u het geval..
De wild of educated guess. Een wilde gok: - Heeft u ooit uw arm gebroken? - of iets anders? Missers worden snel vergeten, maar als u raak gokt is uw reputatie voor eeuwig gevestigd.
Oefening:wild of educated guess. Hoe kan je dit toepassen in therapie?
Voorbeeld:wild of educated guess. -U bent bang dat u een hartaanval krijgt; gaat u door die angst wel eens dingen uit de weg? Variant met een wild of educated guess: - U bent bang dat u een hartaanval krijgt. Gaat u door die angst wel eens dingen uit de weg. Bijvoorbeeld dat u tijdens het traplopen pauzes neemt om uw hartslag omlaag te krijgen?
Observatie van het uiterlijk. - Uiterlijke kenmerken: bv. als u wilt voorspellen dat iemand ooit ziek geweest is, kunt u dat het best bij een ouder iemand doen. - Observeren of iemand meegaat in je verhaal. Bv. bij herlabelingen: bij welke herlabeling vertoont iemand de grootste emotionele reactie. Wanneer je minder goed kan observeren: navragen welke herlabeling de meeste inpact heeft
Vertellen wat de ander wil horen Paragnosten geven veel complimenten en creëren daarmee een sfeer waarin de klant zich prettig voelt.
Vertellen wat de ander wil horen Complimenten Welke drie complimenten, zou je elke sessie standaard moet geven?
Vertellen wat de ander wil horen Mensen willen graag weten dat het goed met hen komt, ze gelukkig worden, een leuke man of vrouw, kinderen en wellicht een baan krijgen. Voorbeeld Indiër in de trein.
Vertellen wat de ander wil horen Vragen van feedback in elke sessie en dit inbouwen in de volgende sessie. Miller & Duncan: het systematisch vragen van feedback aan de client en het volgen van die suggesties verbetert de outcome van de therapie en vermindert de drop-out.
Feedback Wat vond u van de workshop?
Feedback Dat dacht ik al.