BINNENMILIEU EN GEZONDHEID Sofie Vandenbroeck en Kirsten Knaepen

Vergelijkbare documenten
09/06/2017 BEOORDELEN VAN HET GEZONDHEIDSRISICO

Toelichting wijziging binnenmilieubesluit

Welkom! Gezond Wonen: Vocht en schimmel Ondersteuning door de medisch milieukundige bij Logo Zenneland. 5 juni 2018

Preventie van vocht- en schimmelproblemen. Aanbod en dienstverlening van de Vlaamse Logo s

DE VLAAMSE REGERING, Gelet op het decreet van 21 november 2003 betreffende het preventieve gezondheidsbeleid, artikel 30, 2, artikel 39, 51 en 55;

VOCHT EN SCHIMMEL. Nathalie Hoef. Gezondheidseffecten

Gezondheid & Milieu medische milieukunde

Ventileren en verluchten. Woon gezond, geef lucht aan je huis! Ventileer 24 uur op 24 en verlucht aanvullend Tips voor gezonde binnenlucht

Infoavond asbestincident Maldegem 23 mei 2019

Gezond wonen. Een gezond binnenmilieu De belangrijkste boosdoeners Ventileren en luchten

Binnenluchtkwaliteit. Infoavond 18 november Mortsel

Gezond Wonen. Binnenmilieu en gezondheid. Ad Dilven Monique Scholtes

Warme Dagen in WZC Emilie De Witte, medisch milieukundige bij Logo ZL

Vivian Oltheten Medische milieukundige Logo Gezond+

BINNEN ROKEN IS NOOIT OKÉ

Gezonde binnenlucht op school? Van belang voor je gezondheid!

Uw huis saneren Allergische prikkels Niet-allergische prikkels Saneren

BRAND EN ROOK Veelgestelde vragen en antwoorden

voorkomt schade aan uw woning door vocht en schimmel

Gezond wonen. Tips voor een gezond binnenmilieu van de GGD Zuid-Holland Zuid

Ventilatie van woningen

Milieu & Gezondheid stappenplan: ontstaan, mogelijkheden en beperkingen

GEEF LUCHT AAN JE HUIS!

ventileren wonen met karakter

COEen stille. moordenaar in huis. Preventie van vergiftiging door koolstofmonoxide

Dynamisch hulpmiddel ter ondersteuning van het advies inzake de correcte ventilatie van woningen

Tom Claerbout: Medisch milieukundige Diederik Derijcke: stafmedewerker voeding en beweging, vaccinaties, kanker en valpreventie Charlotte Lanneau:

Gezondheid en Milieu in de beleids- en beheerscyclus van gemeenten en OCMW s (BBC)

Monique Meijerink 30 maart Relatie luchtkwaliteit - gezondheidsaspecten

HOUTKACHELS OPEN HAARDEN EN GEZONDHEID

VOCHT EN VENTILATIE. Goede ventilatie voorkomt vocht in uw woning

Meten van micro-organismen bij binnenmilieu-klachten in kantoren

HOOIKOORTS EN ALLERGIE

Meer wooncomfort. en minder energieverbruik door goede ventilatie. voltalimburg.nl/ventilatie

Ventileren. Antwoorden op de meest gestelde vragen. Tel. 050/ Fax. 050/ info@airflux.be -

Vocht, schimmels & gezondheid

Ventileren. Alles wat u moet weten over ventilatie in uw woning

Project Gezond Wonen Resultaten

Een stille moordenaar in huis

VENTILEREN. Goed ventileren is 24 uur per dag ventileren, met verstand!

Huurdersinformatie. Goed ventileren, erg belangrijk

Ventilatie van de woning

Een gezond binnenmilieu op school, daar gaan we voor!

Niet residentiële ventilatie

Henke Groenwold GGD Amsterdam 23 mei 2014

Saneren. Ziekenhuis Gelderse Vallei

Terra Sana Workshop Gezond Binnenmilieu

Ventileren. Alles wat u moet weten over ventilatie in uw woning

Luchtvervuiling in huis

COEen stille. moordenaar in huis PREVENTIE VAN VERGIFTIGING DOOR KOOLSTOFMONOXIDE

Advieswijzer: verwarmen en ventileren

ADVIEZEN BIJ HUISSTOFMIJTALLERGIE. - Patiëntinformatie -

Hoofdbediening CO 2. RF en Uitbreidingssensor CO 2. RF Handleiding voor de gebruiker. Verwarming Koeling Ventilatie Filtering

Vocht en schimmel in uw woning. Hoe pakt u dit aan?

Ventileren. Op adem komen doe je thuis. Thuis is een huis van Servatius. servatius.nl

Overzicht vragen en klachten gesteld aan de Logo s

Logo Antwerpen VORMINGSAANBOD

LUCHT. zoals de. natuur het. bedoeld. heeft

I Ventilatiesystemen principes :

Hooikoorts en allergie

18 januari Vormingsavond voor bewoners van DIW. Ban vocht uit je huis. Geef lucht aan je woning

Risico inventarisatie en actieplan; Gezondheid

Schoonmaakadviezen bij huisstofmijtallergie

Binnenlucht kwaliteit in verzorgingstehuizen

Nano Green World AirQuality Interior SelfClean

Allergie voor huisstofmijt

Chemisch toxicologische eigenschappen van acrylonitril en medische aspecten van een blootstelling

1. Welk lesaanbod/lespakket voert de school uit voor het thema binnenmilieu? (meerdere antwoorden mogelijk)

Chrono RF Afstandsbediening Handleiding voor de gebruiker. Handleiding voor de installateur z.o.z.

NL/SPI ASTMA Wat is

Rapportageformulier. Rapportage jaar School Locatie adres. (In te vullen door de preventiemedewerker) vorige volgende. Binnenmilieuscan Basisscholen

Koolmonoxide, een ware sluipmoordenaar in huis

Bewoners, huisdieren en planten produceren dagelijks tien liter vocht. onderhouden+verbouwen. Ventilatie Onderhoud. eigen huis magazine

VRAAG & ANTWOORDLIJST

Titel. Tekst. Orange Nano Guardon SelfClean AirQuality Interior

SOMS MOET JE OM VOORUIT TE GAAN EVEN TERUG IN DE TIJD

VOCHT. (1) vocht al dan niet met. (2) schimmelvorming. insijpelend doorslaand opstijgend condensatie bouwvocht occasioneel

Schoonmaakadviezen bij huisstofmijtallergie

Onderzoek en beleid binnenhuismilieu Vlaanderen E Goelen

Een stille moordenaar in huis. Preventie van vergiftiging door koolstofmonoxide.

Bron van zuivere lucht...

Allergie voor Huisstofmijt

Luchtkwaliteit in het Vlaamse Gewest

Ventilatie is het proces waarbij verse lucht van buiten naar binnen wordt toegevoerd en gebruikte lucht van binnen naar buiten wordt afgevoerd.

SANERING De huisstofmijt Geduld Bestrijding van de huisstofmijt

D E C E M B E R, J A N U A R I, F E B R U A R I Een uitschrijving is persoonlijk en geldt niet voor de andere leden van het gezin.

Gezond Binnenmilieu An Verdeyen 20/12/2018

Als je aan een drukke weg woont verlucht je beter niet. Door beddengoed op 60 C te wassen dood je huisstofmijt.

Actieplan Putwater. Kris Van den Belt

BEGELEIDINGSBOEKJE BABBELMOMENT OVER GEZOND WONEN. Praten over gezond wonen met senioren, maatschappelijk kwetsbare groepen of nieuwkomers.

Ban vocht uit je huis Project woonmeters

Hieronder vindt u enkele veelgestelde vragen

Omgaan met biologische agentia

BEGELEIDINGSBOEKJE BABBELMOMENT (ADHV PRAATPLATEN)

ClimaRad en binnenmilieu Achtergrondinformatie voor de consument CLIMARAD-EN-BINNENMILIEU NL

Saneren. Longgeneeskunde

Houtrook en gezondheid. Sjoerd van den Berg, arts Medische milieukunde GGD FLEVOLAND

PATIËNTEN INFORMATIE. Huisdierallergie

Schoonmaakadviezen bij huisstofmijtallergie

Hoe pak je het aan? Praat erover. Vocht en schimmel in huis

Transcriptie:

BINNENMILIEU EN GEZONDHEID Sofie Vandenbroeck en Kirsten Knaepen

WAT MAG JE VERWACHTEN? Medisch milieukunde: focus op binnenmilieu Vlaams medische milieukundig netwerk Een ongezond huis word ik daar ziek van?

MEDISCH MILIEUKUNDE focus op binnenmilieu

WAT BEÏNVLOEDT GEZONDHEID Gezondheid (WGO, 1946): Volledig lichamelijk, geestelijk en maatschappelijk welzijn 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 4

17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 5

MEDISCHE MILIEUKUNDE: 3 SPOREN BENADERING Milieufactoren (milieuspoor) > Bronnen van milieuverontreiniging? > Uitstoot milieuvervuilende stoffen? > Hoe groot is de verspreiding van verontreiniging? > Wat zijn de gezondheidseffecten van deze stoffen? Gezondheidseffecten(ziektespoor) > Welke aandoeningen komen voor en in welke mate? > Wat is de geografische spreiding van die klachten? Kruisen milieu- en ziektespoor: BLOOTSTELLING EFFECT? Wat zijn de blootstellingwegen, -duur & frequentie? Wie en hoeveel mensen worden blootgesteld? Gevoelige groepen?... preventies acties /advies 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 6

VLAAMS MEDISCHE MILIEUKUNDIG NETWERK 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 7

VLAAMS MEDISCH MILIEUKUND IG NETWERK 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 8

PO MGZ + WETENSCHAPPELIJK STEUNPUNT 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 9

AFDELING PREVENTIE: TEAM MILIEUGEZONDHEIDSZORG > THEMATISCH: 7 PRIORITEITEN 1. risico-analyse 2. binnenmilieu gerelateerde gezondheidswinst 3. aandachtsgebieden milieu-gezondheid 4. gezondheidsimpact mobiliteit 5. gezonde en veilige waterrecreatie 6. gezond, veilig en schoon drinkwater (incl. legionella) 7. non-thematisch deel (o.a. hitte en ozonplan) > WETTELIJK Preventiedecreet (2003) logobesluit (mmk-werking, 2009) binnenmilieubesluit (2004) Legionellabesluit (2004) drinkwaterdecreet (2002) decreet van houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid (1995), decreet omgevingsvergunning (23/02/2017) - advies en toezicht ikv omgevingsvergunning - advies ikv mer 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 10

BINNENMILIEUBESLUIT RICHT EN INTERVENTIEWAARDEN > Betekenis/waarde binnenmilieubesluit: richtlijnen die een gezond binnenmilieu omschrijven + de bevoegdheden om onderzoeken in te stellen in particuliere woningen en publiek toegankelijke gebouwen + preventiemogelijkheden (informeren en sensibiliseren) > richtwaarde: de meetbare blootstellingswaarde van een chemische, fysische of biotische factor, die overeenkomt met een kwaliteitsniveau van het binnenmilieu dat zo veel mogelijk moet worden bereikt of gehandhaafd. Voor chemische factoren komt dat kwaliteitsniveau overeen met een blootstellingsniveau dat geen nadelige gezondheidseffecten veroorzaakt; > interventiewaarde: de meetbare blootstellingswaarde van een chemische, fysische of biotische factor, waarbij een actie vereist is als ze bereikt of overschreden wordt, omdat het blootstellingsniveau een gezondheidsrisico kan inhouden; 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 11

BINNENMILIEUBESLUIT RICHT EN INTERVENTIEWAARDEN 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 12

BINNENMILIEUBESLUIT - POLLUENTEN > Polluenten selecteren: veel verschillende, steeds meer en meer, Waar soms nog geen toxicologische info over is Bv. endocriene verstoorders, vlamvertragers, > Noodzaak: identificeren gezondheidsrelevante polluenten mengseltoxiciteit > Selectiecriteria binnenmilieubesluit: gekende binnenbronnen meetwaarden in binnenlucht beschikbaar Erkende referentiemeetmethode Potentiele gezondheidseffecten veroorzaken in binnenmilieu: concentratie! voldoende toxicologische of epidemiologische kennis voor een gezondheidskundig onderbouwde richtlijn 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 13

MEDISCH MILIEUKUNDIGEN > PREVENTIEF informeren & sensibiliseren MG-risico s ondersteunen & adviseren lokale actoren lokale projecten opstarten & ondersteunen ontwikkelen platform/overlegkader risicocommunicatie ongerustheid en signaalfunctie > REACTIEF: EERSTELIJNSFUCNTIE vragen & klachten van burgers & intermediairen (ook artsen!) woningonderzoeken is relatie G-M plausibel op basis van ruwe toetsing 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 14

AANVRAAGFORMULIER 15

WONINGONDERZOEK DOOR MMK S > onderzoek naar potentiële gezondheidsrisico s en -klachten door binnenmilieu in private woning of publiek gebouw. > gemotiveerde aanvraag door arts, maar toestemming bewoner noodzakelijk > woningonderzoek zintuiglijke controle optioneel: metingen ZG MMK en ZG verstrekken niet-bindende adviezen over gezondheidsrisico + voorstel saneringsmaatregelen 16

WANNEER WEL/NIET >Ja: Binnenmilieuverontreiniging: onbekende oorzaak, schimmel, producten, bouwmaterialen,. >Nee: Bouwtechnische problemen: elektrocutiegevaar, stabiliteitsproblemen huisvestingsambtenaar ikv Vlaamse wooncode Huurder-verhuurder conflict huurderssyndicaat/vredegerecht Woningvervuiling burgemeester

WISSELWERKING ARTS ZG/MMK S Patiënt gezondheidsklachten tgv het binnen/buiten milieu? Preventieve of reactieve maatregelen MMK & ZG Expertise medische milieukunde Gezondheidsrisico voor patiënt (en anderen) beperken Huisarts Medische expertise

EEN ONGEZOND HUIS WORD IK DAAR ZIEK VAN? Impact van binnenmilieu op de gezondheid

HTTPS://YOUTU.BE/YGHU0MQGUJU

DIAGNOSE LINK MET BINNENMILIEU Rosalia, 3 jaar verblijft in een asielcentrum sinds 3 maanden. Sinds haar verblijf gedraagt ze zich lusteloos en suf. De laatste dagen klaagt ze meer van buikpijn. De ouders vermelden dat ze voortdurend dingen in haar mond steekt. 1. CO-intoxicatie 2. Loodintoxicatie 3. Malnutritie 4. Depressie / angst 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 21

3 JAAR - ASIELCENTRUM SINDS 3 MD. LUSTELOOS EN SUF - LAATSTE D. MEER BUIKPIJN. - DINGEN IN MOND STEEKT POLL OPEN 1. CO-intoxicatie 7.35% 2. Loodintoxicatie 3. Malnutritie 4. Depressie / angst 14.71% 20.59% 57.35% 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 22

DIAGNOSE LINK MET BINNENMILIEU Bron polluent effect Bluyssen P. The Indoor Environment Handbook - 2009 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 23

DIAGNOSE LINK MET BINNENMILIEU Bluyssen P. The Indoor Environment Handbook - 2009 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 24

DIAGNOSE LINK MET BINNENMILIEU 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 25

WAT BEÏNVLOEDT BINNENLUCHT Buitenlucht: locatie gebouw, omgeving Gebouwschil: technische aspecten woning+ materialen Binnen bronnen: bewonersgedrag (poetsen, koken, hobby s), onderhoud, ventilatie, inrichting,. 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 26

17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 27

INVLOED BUITENLUCHT 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 28

INVLOED BUITENLUCHT 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 29

INVLOED BUITENLUCHT VERMINDEREN > Woningen / gebouwen zonder ventilatiesysteem Ventileren en verluchten aan de minst drukke zijde van de woning. Aan een drukke weg, vermijd de spitsmomenten > Woningen / gebouwen met mechanisch ventilatiesysteem Bij ontwerp rekening houden met plaats voor de luchttoevoer Filters koppelen aan ventilatiesysteem 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 30

17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 31

GEBOUWSCHIL > Gebouwschil = gebouwisolatie + ventilatiesysteem > Gebouwen voor 2006: minder geïsoleerd, warmteverliezen natuurlijke ventilatie door openingen en kieren meestal zonder mechanische ventilatie, verluchting via openen raam en/of roosters > Gebouwen na 2006: toegenomen isolatie en luchtdichtheid, warmteverliezen worden beperkt risico op koudebruggen (vocht- en schimmelproblemen) steeds minder natuurlijke ventilatie door openingen en kieren noodzakelijke mechanische, gecontroleerde ventilatie 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 32

VENTILEREN: CONTINUE LUCHTVERVERSING > verse lucht binnenlaten en vuile, vochtige lucht afvoeren Zo veel als mogelijk

VERLUCHTEN: AANVULLEND Zet de verwarming lager of schakel ze uit tijdens verluchten Beperk de tijdsduur Binnentemperatuur niet lager dan 15 C

MECHANISCHE VENTILATIE 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 35

17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 36

BINNENBRONNEN 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 37

LUCHT ZUIVERING 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 38

LUCHTZUIVERINGSTOESTELLEN 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 39

LUCHTZUIVERENDE PLANTEN 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 40

ORGANISMEN DIE DE BINNENLUCHT VERBETEREN 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 41

advies Broncontrole Ventileren en verluchten

VENTILEREN EN VERLUCHTEN www.gezondheidenmilieu.be 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 43

PASSIEF ROKEN 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 44

VRAAG > Hoeveel kinderen zitten nog dagelijks in de tabaksrook? 1. 68000 2. 45000 3. 36000 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 46

HOEVEEL KINDEREN IN DE ROOK? POLL OPEN 1. 1. 68000 2. 2. 45000 3. 3. 36000 10.67% 24% 65.33% 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 47

HOEVEEL KINDEREN ZITTEN NOG DAGELIJKS IN DE TABAKSROOK? 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 48

PASSIEF ROKEN www.generatierookvrij.be www.nooitbinnenroken.be 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 49

Patiënt informeren Actie ondernemen

informatie gezondheidseffecten maatregelen motiveren buiten roken

MEEROKEN IS GEEN BINNENPRETJE, PRAAT EROVER www.passiefroken.be Online vorming rond passief roken Vormingsaanbod Richtlijnen motiverende gesprekvorming Online gesprekstool Ondersteunende materialen 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 52

KOKEN 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 53

KOKEN 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 54

KOKEN > Kookdampen: geur > braden van vlees, wokken van groenten > Koken op gas: NO2, PM 2,5 en CO 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 55

CO 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 56

CO-INTOXICATIE 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 57

ONTSTAAN CO > Bij onvoldoende zuurstof voor goede verbranding > Defect of niet correct geïnstalleerd toestel > De verbrandingsgassen niet goed wegkunnen onderhoud weersomstandigheden > CO kan enkel ontstaan bij toestellen met een vlam

CO > Acute CO-vergiftiging > Chronische CO-vergiftiging: link chronologie symptomen en plaats + timing ( start stookseizoen)

Let op! 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 60

ONDERHOUD TOESTELLEN EN SCHOORSTEEN > laat toestellen plaatsen door een vakman toestel op gas: om de 2 jaar vaste/vloeibare brandstof: jaarlijks > schoorsteen vegen mazout, kolen of hout: jaarlijks gas: om de 2 jaar, enkel voor open toestellen www.vlaanderen.be/keuring-en-onderhoudvan-uw-verwarming www.vlaanderen.be/schoorsteen-reinigen

Informatie over onderhoud toestel signalen onvolledige verbranding griepachtige symptomen Opletten voor gasgeisers + petroleumkachels signalen onvolledige verbranding luchttoevoer en afvoer rookgassen

SCHOONMAAK PRODUCTEN 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 63

SCHOONMAAKPRODUCTEN 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 64

SCHOONMAAKPRODUCTEN 0.5/h 1.5/h 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 65

ZIN EN ONZIN VAN ONTSMETTEN > ONZIN bacteriën sowieso in de lucht en op oppervlakten geen winst voor de gezondheid onnodig vervuilende stoffen in lucht > ZIN: bij braaksel, diarree of bloed. bij bepaalde ziekten: hepatitis A > Ontsmetten met 70 % Alcohol chloorwater 1000ppm ( tabletten apotheker: 1g/1 liter water) geen DETTOL 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 66

DETTOL > geen geschikt ontsmettingsmiddel Chloroxylenol is minder effectief en werkt minder snel dan chloor of alcohol > irritatie van de luchtwegen > idem voor HAC en huishoudelijk bleekwater! 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 67

Informatie over : bewuste keuze productgebruik Aandacht in huis voor : ventileren en verluchten gevoelige personen voor VOC

SCHOONMAAKPRODUCTEN 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 69

www.gezondbinnenmilieu.be Infofiche banners 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 70

CASE: KLACHTEN NA REINIGING TAPIJTEN > Reinigen tapijten met reiniger > Klachten: geïrriteerde en pijnlijke ogen Hoofdpijn Ademhalingsproblemen Jeuk > Woningonderzoek: geen aanduidbare bron > Overleg huisarts: onderzoeken > ( allergie/provocatietesten/onderzoek nko) wijzen niks uit > Piste: sanerings advies + Idiopathische omgevingsintolerantie > Suggestie: Tumi Therapeutics Intakegesprek en metingen fysiologische parameters in rust en bij praten over stressoren o Bespreking resultaten en behandelingsplan > Praktijk moeilijk 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 71

GEUR VERFRISSERS 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 72

GEURVERFRISSERS/ STOKJES/ WIERROOK 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 73

LUCHTVERFRISSERS / GEURSTOKJES 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 74

Informatie over : vrijzetten VOC, fijn stof, benzeen Aandacht in huis voor : ventileren en verluchten gevoelige personen voor VOC

VOCHT EN SCHIMMEL 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 76

VRAAG > moet er binnen schimmelvorming zijn opdat schimmel binnen gezondheidsproblemen veroorzaakt? 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 77

MOET ER BINNEN SCHIMMELVORMING ZIJN OPDAT SCHIMMEL BINNEN GEZONDHEIDSPROBLEMEN VEROORZAAKT? POLL OPEN 1. JA 0% 2. NEE 0% 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 78

VOCHT EN SCHIMMEL 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 79

VOCHT, SCHIMMEL & GEZONDHEID > WHO Vocht ontstaan en verergeren astma klachten bovenste luchtwegen (keelpijn, verstopte neus, niezen) klachten diepere luchtwegen (hoesten, piepen, benauwdheid) > WHO schimmel ontsteking neusholten en sinussen door een allergische reactie op schimmel ontsteking longblaasjes door een allergische reactie op schimmel schimmelinfectie luchtwegen (verzwakte personen) bepaalde schimmels: toxische mycotoxines 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 80

VOCHT & SCHIMMEL PROBLEMATIEK > Groot woononderzoek Vlaanderen 2013: 21% huishoudens vorm van insijpelend of opstijgend vocht 16% huishoudens schade door condensatievocht 25% huishoudens gebrekkige verluchtingsmogelijkheden > Vragen en klachten MMK s overige vocht en schimmel 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 81

Vocht en schimmel KWALITEIT woning GEDRAG bewoners 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 82

PROBLEMEN VOORKOMEN Aanpakken technisch probleem Aanpassen bewonersgedrag Vochtproductie beperken Temperatuur Ventileren en verluchten 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 83

SCHIMMELS 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 84

CASE: ZWARE LUCHTWEGPROBLEMEN BIJ KIND > Contact door kinderpneumoloog: luchtwegproblemen bij kind, allergie aan schimmel (Alternaria alternata) > Woningonderzoek MMK: geen duidelijke bron > Metingen WIV: verhoogde concentraties Penicillium spp, Aspergillus fumigatus, Alternaria alternata gr. Advies: Jaarlijks sanering type 1 tegen schimmelsporen van buitenaf schoonmaken, stof vermijden Sanering type 2 aan lichtkoepel vocht aanpakken, schimmel verwijderen, ventileren/verluchten

CASE: OPSTOOT COPD KLACHTEN > Opstoot COPD klachten > Geen vocht en schimmel in de woning > Kelder: regelmatig overstroming van rioleringswater > Langdurig verblijf in kelder > Reinigings- en preventieadvies 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 86

VRAAG: MOGELIJKE DIAGNOSE POLL OPEN 1. 1. scabies 2. 2. bedwantsen 3. 3. Muggenbeten 4. 4. Staphylococcus aureus-infectie 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 87

BEDWANTS 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 88

BEDWANTSEN 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 89

BEDWANTSEN HERKENNEN > levende bedwantsen > bruin/rode vlekken op de lakens of de matras: geplette bedwantsen, bloedvlekjes of opgedroogd bloed. > donkere vlekjes op beddengoed: uitwerpselen van een bedwants. > geur: zoete amandelgeur 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 90

BEDWANTSEN BESTRIJDEN > beddengoed wassen op 60 C > eventueel diepvries voor 1 week > matras vervangen/ laten stomen > professionele bestrijding door firma 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 91

Informatie over : behandeling jeuk bestrijding Aandacht in huis voor : signalen bedwantsbesmetting

MUGGEN 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 93

MUGGEN 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 94

MUGGEN > preventie beten: muggenraam, klamboe, luchtstroom creëren > geen toestelletjes tegen muggen > muggen momenteel geen drager van ziektes in België > meestal niet nodig om te smeren, tenzij erge overlast. > opgelet: reactie insectenwerende middelen+ zonnecrème > opgelet specifiek reisadvies! 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 95

INSECTENWERENDE MIDDELEN > synthetische chemicaliën DEET : 30 tot 50% DEET, zwangere vrouwen en kinderen maximaal 30% picaridin/icaridin: tast kunststoffen niet aan, zwangerschap minder gedocumenteerd, vanaf 2 jaar > plantaardige oliën en synthetische stoffen citriodiol citronella: maar enkele minuten werkzaam oliën op basis van pepermunt, tijm, knoflook > geïmpregneerde kledij vermijd direct contact met de huid.

DRINKWATER 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 97

DRINKWATER 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 98

MOGEN WE KRAANTJESWATER DRINKEN? > JA, leidingwater heeft een goede kwaliteit > Opletten: welk water komt er uit de kraan? leidingwater of putwater aanwezigheid loden leidingen? zijn er wanverbindingen (= vaste verbinding tussen leidingwater en ander water) 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 99

PUTWATER ALS DRINKWATER > 1 e keuze : leidingwater > gezondheidsrisico bij gebruik putwater als drinkwater > kleur, smaak, geur zegt niks over kwaliteit > zekerheid over kwaliteit: controle door erkend labo > niet aansluitbaar: gratis jaarlijkse controle bij Vlaamse overheid 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 100

VERVANG LODEN LEIDINGEN > lood: geen veilige ondergrens blootstelling liefst zo laag mogelijk Vlaams actieplan loodpreventie in drinkwater > jonge kinderen: meest kwetsbaar 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 101

KLACHTEN OVER LEIDINGWATER? > afwijkende geur, afwijkende kleur, ongerustheid over waterkwaliteit, > verwijs door naar drinkwatermaatschappij: www.aquaflanders.be

WAT MET? Waterfilters niet nodig onderhoud Waterfilters gezondheidskundig niet nodig comfortreden dieet! laten afstellen warm water circuit Pesticiden geen reden voor ongerustheid opgevolgd door drinkwatermaatschappij bijna altijd onder norm 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 103

WAT MET? geen reden voor ongerustheid beperkt aandeel hormoon- Medicijnen Hormonen geen reden voor ongerustheid meeste stoffen verwijderd risico-evaluatie verstoring drinkwaterbedrijven Microplastics weinig informatie verder onderzoek is nodig en lopend nog geen reden voor ongerustheid verschillende blootstellingswegen beperkt aandeel water 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 104

ASBEST 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 105

ASBEST IN EN OM HET HUIS kans 1 of meer asbestoepassing > 70-90%

HOE ONGEZOND IS ASBEST? > afhankelijk van type asbestvezels ( 3types) > duur van blootstelling > concentraties: staat asbesthoudend materiaal > gezondheidseffecten pleurale plaques asbestose longkanker mesothelioom 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 107

KAN JE VAN 1 ASBESTVEZEL ZIEK WORDEN? > kan niet bewezen of weerlegd worden > hoe meer vezels, hoe groter het risico > vgl met longkanker krijgen van 1 sigaret of levercirrose van 1 pintje: zéér kleine kans! > 80% patiënten werden beroepsmatig blootgesteld > kans op ziekte: 1/1 000 000 bij levenslange blootstelling aan 100 tot 1000 vezels/m³ (normale achtergrondconcentratie)

informatie : geruststellen bij éénmalige korte blootstelling plaatsbezoek advies: aandacht voor abesthoudende materialen + toestand www.asbestinfo.be

////////////////////////// Agentschap Zorg en Gezondheid zoekt een Milieu-epidemioloog https://www.vlaanderen.be/vacatures/milieuepidemioloog Statutair Niveau: A Rang: A1 Graad: Arts Met standplaats: Brussel Vacaturenummer: 28777 ////////////////////////// DE VACATURE IN HET KORT Ben jij een arts met een grondige kennis van epidemiologie & toxicologie die graag samenwerkt? Dan is deze job misschien iets voor jou! Het Agentschap Zorg & Gezondheid, afdeling preventie is op zoek naar een actiegerichte en enthousiaste milieu-epidemioloog. Samen met andere artsen en milieukundigen maak je verschillende methodieken en theoretische kennis niet alleen praktisch toepasbaar, maar vertaal je ook complexe methodieken, zodat niet-specialisten ze begrijpen. Verder ondersteun je de realisatie van nieuwe risicoanalyse methodieken bij de verschillende themagroepen van milieugezondheidszorg. Je zorgt dat de medische milieukundige data efficiënt ingezet wordt binnen verschillende thema s (binnenmilieu, klimaat, drinkwater, ). Je werkt mee met de equipe binnenmilieu. Zij linken gezondheidsklachten aan bepaalde 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 110

VRAGEN? 17.04.19 Agentschap Zorg en Gezondheid 111

BEDANKT VOOR JULLIE AANDACHT Sofie Vandenbroeck Agentschap Zorg en Gezondheid Sofie.Vandenbroeck@zorg-en-Gezondheid.be Tel: 016/66 63 61 Kirsten Knaepen Logo Limburg Kirsten.Knaepen@logolimburg.be Tel: www.zorg-en-gezondheid.be