KontaKt met manaus Stichting Zending Amazones 40e jaargang - september 2012 TEKST nr. 154 Betty Smit en Josè Pimenta Uitgelicht Cora Tienstra l Betty vertelt u in haar brief over een aantal jongelui die door het werk van de zending op een geweldige manier van de drugs zijn hersteld. Marleen, Arison en Markus leken een uitzichtloze toekomst tegemoet te gaan. Maar dankzij de opvang die ze bij Betty en Josè hebben gehad, kunnen ze nu een gelukkig, vruchtbaar leven leiden. l Ook kunt u het getuigenis lezen van Josè Pimenta. Hij kent Betty al 40 jaar. In september a.s. zijn ze 35 jaar getrouwd. Al die jaren is hij een steunpilaar in het werk geweest. Aanvankelijk studeerde hij talen en filosofie, maar door het werk van Betty is hij medicijnen gaan studeren. Hij verzorgt het contact met de overheid en banken. Altijd zijn er weer nieuwe problemen op dit gebied die om een oplossing vragen. l Ook treft u een reisverslag aan van Marleen Tienstra, mijn dochter. Zij was, samen met mijn man Henk en een vriendin van ons in maart van dit jaar op bezoek bij Betty en Josè. september 2012 l 1 l Kontakt met Manaus
Lieve vrienden, Brief van Betty Smit Augustus 2012 om door elkaar bemoedigd te worden: ik door uw geloof en u door het mijne. Romeinen 1:12b,13. Wij mogen één zijn in het lichaam van Christus. Eén in bidden, werken en elkaar helpen waarin dat mogelijk is. Wij hier in de Amazones zijn zo dankbaar voor u allen in Nederland. Wij danken de Heer voor de eenheid in Hem. Als we terug kijken naar de afgelopen jaren dan kunnen we de Heer danken voor de vele zegeningen die Hij heeft gegeven in zoveel levens. We hebben alle reden om te Heer te danken voor zoveel jongelui, die vandaag als volwassen mannen en vrouwen kunnen getuigen van de bevrijding in hun levens. Ik denk dan bijvoorbeeld aan Markus. Hij was totaal verslaafd, roofde alles wat los en vast zat. Niemand gaf meer een cent voor zijn leven. Zijn familie zag hem liever gaan dan komen. Veertien jaar geleden kwam hij bij ons op Ouders bij de samenkomst Recanto voor herstel. Bij ons begon hij met basisonderwijs. Hij was vroeger twee jaar naar school gegaan, maar werd in die twee jaar maandelijks naar huis gestuurd voor een paar dagen. Omdat er leerplicht is, moest hij steeds weer terug naar school, maar binnen de kortste keren zat hij dan weer thuis. Bij ons ging hij naar school en deed er alles aan om goede cijfers te halen. Hij haalde zijn middelbare schooldiploma en ging vervolgens samen met zijn vrouw naar de Bijbelschool. Nu is hij voorganger van een fijne, vrolijke kerk. Arison haalden we twintig jaar geleden van de straat. We konden er niet achter gekomen waar zijn familie was. Hij leefde op straat, was een mager, september 2012 l 2 l Kontakt met Manaus
vies jongetje, zeer agressief. Ongeveer 10 jaar oud. Iedereen bleef bij hem uit de buurt, want voordat je het wist kon je een schop of een beet van hem krijgen. Eerst kwam hij op Shalom en later ging hij naar Recanto de Paz. Hij herstelde en werd een leuk opgewekt kind. Heel voorzichtig begon hij met de basisschool en heeft die met prachtige cijfers afgerond. Hij bleef bij ons en ging ons met allerlei activiteiten helpen. Daarna kreeg hij een baantje op het busstation in Rio Preto, als schoonmaker. Op dit moment is hij chef van de controle over alle bussen die gaan en komen. Zijn baas wil hem absoluut niet meer kwijt. Arison is getrouwd en heeft twee kinderen. Ze wonen in een eigen huisje. Samen met zijn vrouw werkt hij mee in de kleine kerk in Rio Preto. Alle jongelui en ouders krijgen een bijbel van het bijbelgenootschap Marleen was één van de eerste meisjes die in Manaus werden opgevangen. Zij was toen ongeveer 12 jaar oud. Verschrikkelijk agressief. Niemand durfde in haar buurt te komen, ze beet en krabde wat af. Ze was op allerlei manieren misbruikt, door haar vader en vele andere mannen. Zij wist dingen waarvan ze op haar leeftijd nog geen weet behoorde te hebben. Ze leefde op straat en was verslaafd aan van alles en nog wat. Op het centrum moesten we waardevolle spullen uit haar buurt houden en achter slot en grendel bewaren. Maar voor haar was niets te lastig om open te breken. Niets was veilig, alles brak ze open. Daarna kwam ze op Ester. Ze deed echt haar best om te veranderen. Vaak kwam ze iets terug brengen wat ze had gepikt. Ze vroeg dan om vergeving en om hulp. Nu is Marleen een heel mooie moeder van drie kinderen. Ze is getrouwd met één van de jongens, die vroeger op Recanto da Paz heeft gezeten. Ze heeft een eigen kap- en schoonheidssalon. Haar man heeft een vaste baan. Als we een programma voor de meisjes op Ester hebben, komt ze langs, als het maar even kan, om de meisjes op te tutten en ze te leren hoe ze zichzelf moeten verzorgen. Haar getuigenis is een aansporing voor de meisjes die in het programma zitten. september 2012 l 3 l Kontakt met Manaus
Twee meisjes werken nu als leerling-kapster bij haar. Ook zij en haar gezinnetje dienen de Heer. Zo zijn er veel mannen en vrouwen die bij ons zijn hersteld. Ze worden erkend in de eerste plaats door de Heer, maar nu ook in hun omgeving. De verhalen van de jongelui lijken op elkaar. In her begin is het leuk en spannend om drugs te gaan gebruiken. Je hebt het idee dat je er bij hoort, dat je groot bent. Het begint meestal eerst met roken en daarna begint het drugsgebruik. De aftakeling gaat daarna heel snel. Ze experimenteren met drugs en nemen dan op een gegeven moment steeds zwaardere, steeds gemenere drugs. De meisjes verkopen meestal hun lichaam om geld te verdienen om drugs te kunnen kopen. Zo raken ze totaal aan de grond. Zonder hulp komen ze hier niet meer uit. De meeste meisjes worden door hun families in de steek gelaten. Alles wat los en vast zit wordt gestolen en uiteindelijk omgezet in drugs. Voor een familie is dit allemaal niet uit te houden. De meisjes De meisjes zijn ook blij met hun bijbel zelf raken lichamelijk maar ook geestelijk totaal opgebrand. We danken de Heer voor het voorrecht dat Hij ons voor deze hoopjes ellende wil gebruiken. Om ze een weg te wijzen en er voor hen te mogen zijn. Een weg te wijzen naar redding en bevrijding. Om uit de troep te komen. We mogen ze onderdak geven en een goede en liefdevolle begeleiding. Om het leven weer leefbaar voor ze te maken. Daarvoor is veel geduld nodig. Ook een goede voeding, veel sport en een goede geestelijke begeleiding helpen bij het proces van herstel. Professionele hulp is ook van onschatbare waarde. Maar boven alles is daar de hulp die de Heer geeft en die wonderen in levens tot stand brengt. Dat alles bij elkaar maakt van veel hoopjes ellende weer volwaardige jonge mensen. Betty en Josè zijn daarbij niet de enigen in dit werk, maar samen met alle medewerkers in Brasil en uw hulp vanuit Nederland kunnen zoveel jonge mensen tot herstel komen. Samen staan we in dienst van de Heer en kunnen we overwinnen! Ook het werk onder de gezinnen van deze jongens en meisjes is heel september 2012 l 4 l Kontakt met Manaus
belangrijk. We vinden het noodzakelijk dat ouders mee doen in de begeleiding. We dringen daar ook heel erg op aan bij hen. Maar wat zijn ze vaak ontmoedigd door alles wat ze met hun kind hebben meegemaakt. Eigenlijk willen ze niets meer weten van hun kind. En toch is het belangrijk dat de ouders inzicht krijgen in hun aandeel, met name wanneer hun zoon of dochter weer bij hen thuis komt wonen. Daarom verplichten we de ouders bij ons in de diensten te komen. Dat vinden ze eerst helemaal niet leuk, ze voelen zich behoorlijk onder druk gezet. Maar achteraf zijn ze er blij mee. Op die manier raken ze weer betrokken bij hun kind en kunnen ze de teleurstellingen achter zich laten. Juist dit gedeelte van ons werk blijkt iedere keer weer behoorlijk gecompliceerd te zijn. Soms betreft het ouders die belangrijke posities hebben in de maatschappij of de kerk. Zij schamen zich voor de problemen met hun kinderen en willen die eigenlijk het liefst maar bedekt houden. Maar door de contacten via de diensten gaan ze inzien dat ze hun kinderen te weinig tijd, aandacht en liefde hebben gegeven. Daardoor ging hun kind zich verlaten voelen en zocht zijn heil in de drugs. De meeste ouders schamen zich voor het gedrag van hun kind. Met heel veel geduld en liefde moeten we de ouders hun rol in het geheel laten zien. Ook blijken de ouders vaak met allerlei andere problemen geholpen te moeten worden. Wij danken de Heer voor de liefde, wijsheid en engelengeduld dat Hij onze medewerkers geeft om met een ieder de juiste weg te kunnen gaan. Gelukkig kunnen de meeste families er naderhand van getuigen dat ze enorm geholpen zijn. Het mogen ook weer vernieuwde mensen zijn die een getuigenis zijn van het wonder dat God deed in hun leven voor hun omgeving, in gemeentes en kerken. Hartelijke groet, Josè, Betty en al onze medewerkers Getuigenis van dr. Josè Pimenta Het is nu bijna 40 jaar geleden dat ik Betty leerde kennen. Dit jaar zijn we 35 jaar getrouwd. Samen mochten we veel werk verzetten. Ook hebben we samen veel moeilijkheden het hoofd moeten bieden en hebben we veel strijd gekend. Maar door alle strijd heen mocht ik in haar het voorbeeld zien van geloof, doorzettingsvermogen, vastberadenheid en standvastigheid. Als de Heer haar een nieuw plan liet zien, ging ze vervolgens aan de slag. Ze zag daarbij niet op tegen de problemen, ook de financiële problemen zag ze wel, maar weerhielden haar niet om door te gaan. Als ze er zeker van was dat het een plan van de Heer was, kon niemand september 2012 l 5 l Kontakt met Manaus
haar tegenhouden. Altijd begon ze vastberaden aan alle projecten die in de loop van de jaren zijn ontwikkeld. Menselijkerwijs gesproken waren die projecten soms onmogelijk. Altijd was haar inzet het herstel van kinderen, jeugd en families. Met name dat laatste heeft altijd haar hart: herstel van families. Ze heeft in heel veel plaatsjes in het binnenland gewerkt, langs de rivieren met of zonder boot, ook onder de Indianen. En nu al heel wat jaren onder drugsverslaafden. We danken de Heer samen voor de inzet van zoveel vrienden in Nederland. Zij helpen ons met hun gebed, hun giften en zijn ons nog maandelijks trouw daarin. In het begin verklaarde mijn familie mij voor gek. Ze vonden ons niet normaal. Langzamerhand moeten ze toegeven dat er veel tot stand is gekomen door ons werk. Toch blijven ze het er niet mee eens dat ik niet als arts flink geld ben gaan verdienen. Volgens hen vergooi ik mezelf aan de drugsverslaafden. Het is een wonder wat de Heer door het geloof van één persoon kan doen. In heel het werk is Betty de motor. Ze doet dat steeds weer met de zekerheid dat de Heer haar leidt. Soms probeer ik haar wat af te remmen, maar als ik zie dat een bepaald project de wil van de Heer is dan probeer ik naast haar te staan en haar tot steun te zijn. Eén ding weet ik zeker: zonder Betty had ik dit werk niet kunnen doen. Het werk van de S.E.M.A.(de Braziliaanse Stichting Zending Amazones) is de roeping die haar naar Brazilië bracht. Ik ben dankbaar dat ik naast haar mag staan. Samen mogen we deze opdracht vervullen. dr. Josè in een groepsgesprek met meisjes De Heer heeft ons leven in zijn hand. Ik vertrouw er op dat we het werk op de juiste tijd kunnen overdragen aan betrouwbare opvolgers die zich ook volkomen aan zijn opdracht willen wijden. Door de jaren heen is er een fijne trouwe groep mannen en vrouwen om ons heen komen staan, die ons geweldig helpen. Als we er eens in de drie maanden tussen uit gaan naar Sao Luiz, gaat het werk gewoon door. Zolang de Heer dat wil zullen we met dit werk doorgaan. Hij zal ons daar de kracht voor geven. We blijven standvastig in de strijd staan. We hebben daarbij de vele jongens en meisjes voor ogen die kapot dreigen te gaan aan het vergif van de eindtijd. Wat een voorrecht om deze levens te september 2012 l 6 l Kontakt met Manaus
mogen redden. Wij gaan door samen met u in de dienst van de Heer. De Heer zegene u allen. Een hartelijke groet van uw broeder in de Heer, Josè Pimenta. honderdduizend dingen regelen: een dag bij Betty en Josè / Marleen Tienstra Ray laat de taart zien die is gemaakt door de meisjes Betty en Josè zijn elke dag druk bezig met organiseren, gesprekken voeren en heel veel dingen regelen. Samen met mijn ouders en een vriendin trok ik twee weken met hen op. Zo kregen we een kijkje in hun dagelijks leven. Het is zeven uur s ochtends. In de keuken staat een tafel klaar voor het ontbijt. Koffie, thee, broodjes. Eén van de honden rent vrolijk achter Tarzila aan terwijl ze de laatste dingen klaarzet. Dan gaat de bel. Er komen medewerkers binnen, om met het ontbijt samen de dag te beginnen. Josè leest een stuk uit de Bijbel, er wordt gebeden. Na het eten verdwijnt iedereen om aan het werk te gaan. Wij splitsen ons op, om met Betty naar Recanto da Paz te gaan en met Josè wat dingen in de stad te regelen. Mijn moeder en ik gaan met Betty mee. We rijden door een haag van felgroene bomen, het Amazoneregenwoud. Na een tijdje komen we bij een terrein met een groot groen gebouw, een witte duif siert de gevel: Recanto da Paz. De jongens zijn net bezig met het snoeien van de bomen. Enorme takken worden eraf gezaagd, en weggesleept. Betty legt uit dat het werk onderdeel van de behandeling is. Door het harde werk worden de drugs sneller uit het lichaam gezweet. Het snoeien van de bomen ziet er ook nog gezellig uit. We krijgen een rondleiding door het gebouw. In de keuken zijn een aantal dames die aan het koken zijn, ook zien we de voedselopslag. Alle pakken, blikken en zakken staan systematisch op dag, week en maand ingedeeld in rekken. Terwijl Betty een aantal zaken regelt, zitten wij even later met een glas exotisch vruchtensap op een bankje. In de tuin groeien allerlei vruchten, zoals groene sinaasappels en bruine harige vruchten, de cupuacu. Die september 2012 l 7 l Kontakt met Manaus
laatste bestaat van binnen uit pitten met wit vruchtvlees, en is eigenlijk bitter. Maar met wat suiker maken de meiden er een heerlijke verkoelende drank van. Eén van de jongens komt een praatje maken, met handen en voeten en een paar woorden Engels. Hij wil later Engels studeren, vertelt hij. Net als de anderen is hij hard bezig om de drugs achter zich te laten en zijn leven weer op de rit te krijgen. Als we teruggaan rijden we langs een wegrestaurant, waar ze tropische kastanjes verkopen. Deze oranje vrucht wordt in plakjes met gesmolten kaas op een broodje gegeten. Betty vindt dit het allerlekkerste Braziliaanse gerecht. Overigens eten Brazilianen s middags altijd warm. De medewerkers die in de buurt zijn eten dan met Betty en Josè mee. De anderen eten bij de tehuizen. Rijst en bonen zijn de grote Braziliaanse favorieten. s Middags gaan we met Betty mee naar de groothandel. Het is een kleine, hoge winkel, waar tot aan het plafond spullen staan opgesteld: het zijn allemaal producten die niet worden verkocht maar daar zijn uitgestald en besteld kunnen worden. Een dame noteert de bestellingen die Betty doet. Later komt er een grote vrachtwagen voor het zendingshuis gereden. Het hek gaat open, en alle mannen helpen mee. Ze sjouwen enorme zakken met bonen en rijst de berging in. Ook hier is de berging systematisch ingedeeld. Als het begint te stortregenen maken ze de klus snel af, de plassen ontwijkend. Deze bestelling is gepland, maar soms komt er als gift bijvoorbeeld een grote lading bonen, die goed moeten worden opgeslagen en verdeeld over de tehuizen. Tegen het eind van de middag gaat iedereen weer naar huis. Wij sluiten de dag af met een kopje kippensoep, een potje rummikub en een gesprek over alle nieuw opgedane kennis. Jaaroverzicht 2011 Het accountantverslag 2011 is in augustus samengesteld door de accountant. Mocht u belang stellen in het verslag dan kunt de administratie bellen: 038 465 80 28. BETTY SMIT ADMINISTRATIE VOOR GIFTEN Caixa Postal 79 Stichting Zending Amazones St. Zending Amazones Manaus A.M. 69-010-110 Postbus 602-8000 AP Zwolle ING 2711351 Brasil Telefoon 038 465 80 28 Zwolle www.zending-amazones.nl info@zending-amazones.nl Klara melkproject: ING 80 77 14 t.n.v. Stichting Zending Amazones te Zwolle. Lid Evangelische Zendings Alliantie (EZA) ANBI (Algemeen Nut Beogende Instelling) erkend september 2012 l 8 l Kontakt met Manaus