agendapunt 3.b.12 991293 Aan College van Dijkgraaf en Hoogheemraden AFRONDING WATERKADER HAAGLANDEN; VOORTGANG OP WATER- EN KLIMAATTAFEL Portefeuillehouder Wiegman, A.G. Datum 11 juni 2012 Aard bespreking Besluitvormend Afstemming BBC/BST BDV/JVI BOZ/MBOZ BBC/RPV CTL/MCTL BBC/WK Bijlagen 7 Zaaknummer 26784 Gremia Datum Aard Advies/ Parafering besluit PFO Wie 14-05-2012 (Geen) - PFO Woo 21-05-2012 Gewijzigd akkoord Geparafeerd door: Noordtzij, H. PFO Hae 21-05-2012 Conform Geparafeerd door: Noordtzij, H. D&H 11-06-2012 Conform Geparafeerd door: Veer, B. van der Tekke, R.M.H. VV 28-06-2012 - - Gevraagd besluit College van Dijkgraaf en Hoogheemraden 11-06-2012 I. Kennisnemen van de afronding van Waterkader Haaglanden en het evaluatierapport; II. Vaststellen van de procesaanpak Watertafel; III. Vaststellen dat de Watertafel wordt belegd in het programma organisatie; IV. Vaststellen van de procesaanpak klimaatadaptatie; V. Vaststellen dat het onderwerp klimaatadaptatie wordt belegd in het programma organisatie, en evenals het onderwerp duurzaamheid inhoudelijk wordt aangestuurd door mevr. I. ter Woorst; VI. Betalen van de bijdrage van 40.000 aan het consortium Climate Proof Cities ter uitvoering van het D&H besluit van 17 augustus 2010; VII.Vaststellen van de informatieve brief aan de VV (kenmerk 1009015) en deze brief mondeling aan te kondigen in de Commissies BOB en Watersystemen van 12 juni 2012. Besluit College van Dijkgraaf en Hoogheemraden 11-06-2012
1. Probleemstelling - context De probleemstelling betreft een set aan deelonderwerpen die een relatie hebben met Waterkader Haaglanden. Het Kennisprogramma van Waterkader Haaglanden is eind 2011 afgerond. Op het slotsymposium Haaglanden Waterproof van 16 november 2011 is de bestuursovereenkomst Water- en Klimaattafel ondertekend als voortzetting van de samenwerking tussen de regionale partijen binnen Haaglanden. D&H heeft formeel nog niet besloten over de afronding van Waterkader Haaglanden en de wijze waarop de samenwerking op de Watertafel en op de Klimaattafel wordt voortgezet. Daarnaast heeft Delfland in 2008 het Delflands klimaatbeleid vastgesteld. De verantwoordelijkheid voor klimaatadaptatie en daarmee de aandacht voor dit beleid is onvoldoende belegd binnen Delfland. Ook de door D&H in augustus 2010 uitgesproken intentie om als cofinancier deel te nemen in Climate Proof Cities (onderdeel van Kennis voor Klimaat) moet formeel worden bevestigd. 2. Beoogd effect Beoogd effect is meervoudig: D&H op de hoogte brengen van de wijze waarop Waterkader Haaglanden is afgerond en de doorwerking van de opgedane kennis zowel intern als extern plaatsvindt; D&H inzicht bieden in de wijze waarop de Watertafel en de Klimaattafel wordt ingevuld; D&H een besluit laten nemen over de organisatie van klimaatadaptatie binnen Delfland; D&H een besluit laten nemen over de Delflandse bijdrage aan het consortium Climate Proof Cities, onderdeel van Kennis voor Klimaat. 3. Kernboodschap Het programma Ruimte voor water en economische ontwikkelingen in Haaglanden is in 2011 afgerond. Per 1 januari 2012 is het programmabureau Waterkader Haaglanden opgehouden te bestaan. Op het slotsymposium Haaglanden Waterproof is de Bestuursovereenkomst Wateren Klimaattafel getekend. Daarin is afgesproken dat de samenwerking tussen de overheden in Haaglanden wordt voortgezet aan een Watertafel en aan een Klimaattafel. In de overeenkomst is opgenomen dat Delfland de Watertafel coördineert en het Stadsgewest de Klimaattafel. In het akkoord is de intentie uitgesproken deze tafels te verbreden naar het hele beheergebied van Delfland of de Metropoolregio. Delfland wenst de opgedane kennis en ervaringen binnen Waterkader Haaglanden de komende periode gedoseerd uit te dragen. Daarnaast zal Delfland de Watertafel zo invullen
dat dit de ontmoetingsplek wordt voor overheden, bedrijfsleven en kennisinstellingen voor watergerelateerde onderwerpen in de metropoolregio. Het onderwerp klimaatadaptatie zal worden belegd in de portefeuille van mevr. I. ter Woorst. Delfland heeft de ambitie om samen met de regiopartijen te komen tot één regionale klimaat adaptatiestrategie en daartoe een actieve bijdrage te blijven leveren aan de hotspots Rotterdam en Haaglanden. Delfland gebruikt daarvoor het eigen klimaatadaptatiebeleid uit 2008 als basis. Delfland stelt 40.000 beschikbaar voor Climate Proof Cities. Dit betreft een grootschalig onderzoeksthema in het kader van Kennis voor Klimaat naar klimaatbestendigheid en adaptatiemaatregelen in stedelijk gebied. 4. Historie - eerdere besluitvorming Rondom Waterkader Haaglanden is in het verleden diverse malen besloten door verschillende bestuurlijke gremia binnen Delfland. Voorliggende notitie beschrijft alleen recente besluiten en besluiten die van belang zijn voor de beslispunten in de notitie. Op 17 augustus 2010 (kenmerk 850401) heeft D&H besloten over de inzet van Delfland in de tweede tranche van Kennis voor Klimaat. Op de informatieve VV van 1 september 2011 is de VV geïnformeerd over de stand van zaken van de programma s Ruimte voor water en economische ontwikkeling in Haaglanden en Kennis voor Klimaat. Deze avond zijn de resultaten van een aantal proeftuinen en onderzoeksprojecten toegelicht en is aangegeven op welke wijze deze resultaten doorwerken binnen Delfland. Tevens is daar de afronding van Waterkader Haaglanden aangekondigd en is de toekomst van de regionale samenwerking geschetst. Op 7 november 2011 heeft D&H besloten de Bestuursovereenkomst Water- en Klimaattafel op 16 november 2011 te ondertekenen. De belangrijkste doelen van deze bestuursovereenkomst zijn: het maken van nieuwe afspraken over het voorkomen van wateroverlast; water en ruimte in samenhang bekijken; een platform organiseren voor samenwerking en strategieontwikkeling; het stimuleren van kennisontwikkeling, kennisdeling en toepassen van resultaten; het opstellen van een regionale klimaatadaptatiestrategie. De VV is per brief geïnformeerd over deze ondertekening. Op 16 januari 2012 is in het PFO van mevr. Ter Woorst afgesproken D&H voor te stellen om klimaatadaptatie onder te brengen bij duurzaamheid als onderdeel van de portefeuille van mevr. Ter Woorst. Tevens is besloten het klimaatadaptatiebeleid van Delfland uit 2008 nogmaals onder de aandacht te brengen van de huidige collegeleden. Dit voorstel is bilateraal afgestemd met en onderschreven door de Dijkgraaf als coördinerend portefeuillehouder Organisatie. 5. Regelgeving en Beleid Onderstaand wordt ingegaan op landelijke ontwikkelingen die van invloed zijn geweest op de bestuursovereenkomst Water- en Klimaattafel. Nieuwe wetgeving Op 22 december 2009 is de Waterwet van kracht geworden. De wet geeft nadrukkelijk aan dat gemeenten en waterschappen hun taken en bevoegdheden op elkaar moeten afstemmen met het oog op een doelmatig en samenhangend waterbeheer. Ook de wet op de Ruimtelijke Ordening is veranderd. Deze wijzigingen vragen eveneens om goede samenwerking van partijen vooraf bij de ontwikkeling van ruimtelijke plannen. Dit vraagt om een bestuurlijk en ambtelijk platform om juridische problemen achteraf te voorkomen en kansen voor samenwerking te verkennen. 2
Nationaal Bestuursakkoord Water In het Nationaal Bestuursakkoord Water hebben de waterschappen, gemeenten, provincies en het Rijk in 2003 op landelijk niveau afspraken gemaakt over het op orde brengen van de waterhuishouding in Nederland. In 2008 is dit akkoord geactualiseerd. Bestuursakkoord Water In 2011 is een Hoofdlijnenakkoord tussen Rijk en decentrale overheden over decentralisatie tot stand gekomen. Het Bestuursakkoord Water is één van de vijf onderdelen die vallen onder dit Hoofdlijnenakkoord. De landelijk afgesproken opdracht voor de komende periode is om invulling te geven aan transparante, goed samenwerkende en kosteneffectieve overheden. 6. Financiën Afronding Waterkader Haaglanden Het programmabureau Waterkader Haaglanden heeft 2011 met een positief resultaat van circa 63.000 afgesloten. De Stuurgroep Waterkader Haaglanden zal besluiten hoe dit resultaat zal worden aangewend. Organisatie en uitvoering Watertafel In D&H van 7 november 2011 is besloten dat Delfland de jaarlijkse kosten ten behoeve van de organisatie en uitvoering van de jaaragenda van de Watertafel draagt. Hiertoe is in het teamplan van S&I een bedrag van 50.000 opgenomen onder 431056/100129/02.04. Cofinanciering Climate Proof Cities De cofinanciering van 40.000 voor Climate Proof Cities is niet opgenomen in de begroting 2012. In BURAP2 zal het bedrag in de lopende begroting worden opgenomen uit vrijval van middelen binnen het programma Voldoende Water of uit vrijgevallen algemene middelen. Na D&H van 11 juni wordt het consortium op de hoogte gebracht van het besluit van Delfland. Voorbereidingskrediet Waterkader Haaglanden Over de afwikkeling van het voorbereidingskrediet Waterkader Haaglanden wordt u nog apart geinformeerd. 7. Duurzaamheid Samenwerking, klimaatbestendigheid en toekomstbestendigheid zijn belangrijke thema s binnen Waterkader Haaglanden, de Watertafel, de Klimaattafel en Climate Proof Cities. De beoogde activiteiten dragen daarmee bij aan Delflands ambitie op het gebied van duurzaamheid. 8. Organisatorische en personele consequenties Afronding Waterkader Haaglanden Tot en met juni 2012 is er nog een beperkte ambtelijke capaciteit van Delfland nodig om de werkzaamheden van het Programmabureau af te ronden en de acties zoals genoemd onder het kopje communicatie vorm te geven. Daarna zal er waarschijnlijk nog incidenteel een beroep worden gedaan op de Delflandse programmaleider van Waterkader Haaglanden om de aanpak tijdens presentaties over het voetlicht te brengen. Watertafel De Watertafel wordt belegd in het programma organisatie. De inzet voor uitvoering van de jaarprogramma s wordt per jaar vastgelegd en is bij voorkeur gekoppeld aan reguliere activiteiten. De benodigde inzet voor de organisatie en uitvoering van de Watertafel zal plaatsvinden bij de eenheid Strategie en Innovatie (S&I). De hiervoor benodigde formatie bij S&I is geraamd op 0,5 fte. 3
Klimaatadaptatie Klimaatadaptatie wordt belegd in het programma organisatie. Voor de coördinatie van klimaatadaptatie is 0,2 fte per jaar begroot (sterblok 100077). Climate proof cities De begeleiding van Climate Proof Cities betreft circa 40 uur op jaarbasis en is onderdeel van bovenstaande inzet voor klimaatadaptatie. 9. OR/GO Niet van toepassing. 10. Risico- en beheersmaatregelen Delfland heeft in de Bestuursovereenkomst Water- en Klimaattafel aangegeven de Watertafel te coördineren. Tot op heden heeft Delfland nog geen enkel signaal hierover afgegeven aan gemeentelijke partners. Met name van de zijde van gemeenten kunnen vragen komen wanneer en hoe Delfland hier invulling aan gaat geven. Te lange onduidelijkheid resulteert in het afbrokkelen van het draagvlak bij gemeenten voor de Watertafel. Als beheermaatregel is reeds bij een externe sessie over de handreiking watertoets de Watertafel gepresenteerd. Het vorige College van D&H heeft in 2008 het klimaatadaptatiebeleid van Delfland vastgesteld. Dit beleid lijkt op veel punten nog actueel. De verantwoordelijkheid voor de uitvoering van dit beleid is zowel bestuurlijk als ambtelijk onvoldoende in de organisatie belegd. Beheermaatregel is het klimaatadaptatiebeleid als bijlage nogmaals aan u aan te bieden (zie bijlage 5) en het thema klimaat te koppelen aan duurzaamheid en zo onder te brengen in de portefeuille van mevr. I. ter Woorst. 11. Communicatie (in- en extern) In het kader van de communicatie over en doorwerking van de onderzoeksresultaten van Waterkader Haaglanden zijn in 2012 de volgende activiteiten voorzien: Intern Delfland - Toelichting in themabijeenkomst B&O / BCC met focus op de leerpunten; - Organiseren sessie voor kennisdoorwerking met sleutelfiguren; - Actualiseren website Delfland met eindproducten Waterkader Haaglanden. Extern nationaal - Serious gaming op diverse opleidingen (door consortium); - Diverse gastcolleges programmaleider bij o.a. Haagse Hogeschool en InHolland en verspreiding Waterproof. Extern internationaal - Gastcollege programmaleider bij Unesco-IHE en verspreiding Engelstalige glossy; - Onder aandacht brengen Engelstalige glossy bij internationale gasten; - Onder aandacht brengen resultaten bij Europese Unie en de Delflandse partners bij SAWA en Aquarius door het formeel aanbieden van de Engelstalige glossy. In bijlage 1 wordt nader ingegaan op de resultaten van het kennisprogramma Waterkader Haaglanden en de kennisdoorwerking. 4
12. Bekendmaking en vervolgprocedure De VV zal met een informatieve brief worden geïnformeerd over de afronding van Waterkader Haaglanden, de vervolgaanpak op de Watertafel en het onderwerp klimaatadaptatie. Deze brief is opgenomen in bijlage 7. Het voorstel is deze brief tevens mondeling aan te kondigen in de Commissies BOB en Watersystemen van 12 juni. De Watertafel zal nader worden uitgewerkt. De aanpak en de voortgang zal periodiek onder de aandacht van D&H worden gebracht. 13. Bevoegd orgaan D&H is ten behoeve van deze besluiten bevoegd orgaan. 14. Toelichting Het Regionaal Bestuursakkoord Water gaf in 2006 het startschot voor regionale samenwerking om wateroverlast te bestrijden. De regionale overheden startten het Kennisen innovatieprogramma Ruimte voor Water en Economische Ontwikkeling in Haaglanden dat gericht was op nieuwe mogelijkheden om wateroverlast te voorkomen. Door de aanpak via proeftuinen was de regio ook landelijk een pionier. Deze aanpak heeft een forse bijdrage geleverd aan de uitbouw van het kennisnetwerk in de regio. Het kennis en innovatieprogramma is in 2011 afgerond en afgesloten met een goed bezocht slotsymposium en de Glossy Waterproof. In bijlage 1 zijn de afronding, de resultaten en de kennisdoorwerking van het kennisprogramma beschreven. De organisatie en resultaten van 5 jaar Waterkader Haaglanden is extern geëvalueerd. De evaluatie Waterproeven in polderland; een terugblik op Waterkader Haaglanden is opgenomen als bijlage 2. U wordt verzocht kennis te nemen van deze bijlagen. In de Bestuursovereenkomst Water- en Klimaattafel is opgenomen dat Delfland de Watertafel coördineert. De Watertafel is ondergebracht in het programma organisatie. De invulling van de Watertafel is zeer recent op gang gekomen. In bijlage 3 treft u een beschrijving aan van de aanpak van de Watertafel. U wordt verzocht deze aanpak vast te stellen. In december 2008 heeft het vorige College van D&H het klimaatadaptatiebeleid van Delfland vastgesteld. De kennis over en de verdere uitwerking van dit beleid is zowel ambtelijk als bestuurlijk naar de achtergrond verschoven. In bijlage 4 is nader uitgewerkt op welke wijze Delfland invulling wil geven aan klimaatadaptatie en hoe Delfland over dit onderwerp samen wil werken met regiopartijen. Tevens wordt voorgesteld om het onderwerp klimaatadaptatie onder te brengen in het programma organisatie en evenals het onderwerp duurzaamheid inhoudelijk te laten aansturen door mevr. I. ter Woorst. U wordt verzocht deze aanpak vast te stellen. In bijlage 5 is het klimaatadaptatiebeleid van 2008 nogmaals ter informatie toegevoegd. U wordt verzocht hiervan kennis te nemen. Delfland neemt actief deel aan de ontwikkeling van klimaatkennis via de hotspot Haaglanden en in mindere mate via de Hotspot Rotterdam. Daartoe is Delfland voor een aantal studies cofinancier. In augustus 2010 heeft Delfland de intentie uitgesproken cofinanciering beschikbaar te stellen aan het consortium Climate Proof Cities. Belangrijk argument daarbij was dat ook Haaglanden gemeenten actief deelnemen in dit onderzoeksprogramma. Hier is recent invulling aan gegeven; Den Haag heeft middelen beschikbaar gesteld en de gemeente Rijswijk heeft een bijdrage toegezegd aan het consortium en bereidt momenteel besluitvorming hierover voor. In bijlage 6 is een nadere onderbouwing opgenomen voor Delflands bijdrage aan dit consortium. U wordt verzocht over te gaan tot betaling van de in het vooruitzicht gestelde 40.000 cofinanciering aan Climate Proof Cities. 5
De informatieve brief aan de VV is opgenomen als bijlage 7 en zal samen met de evaluatie Waterproeven in polderland; een terugblik op Waterkader Haaglanden aan de VV worden verzonden. 15. Bijlagen 1. Afronding kennisprogramma Waterkader Haaglanden. 2. Waterproeven in polderland; een terugblik op Waterkader Haaglanden. 3. Procesaanpak Watertafel 4. Procesaanpak klimaatadaptatie 5. Klimaatbeleid Delfland 6. Onderbouwing cofinanciering Climate Proof Cities 7. Informatieve brief aan de VV (kenmerk 1009015). 6