Samenvatting onderzoek cultuurparticipatie 2010 Belangrijkste uitkomsten van het onderzoek 2010 Deelname aan culturele activiteiten in shertogenbosch licht toegenomen Het opleidingsniveau is het meest bepalend voor de mate van cultuurparticipatie. Hoe hoger het opleidingsniveau, hoe vaker er aan culturele activiteiten wordt deelgenomen en hoe beter het cultureel leven wordt beoordeeld. Positief is dat de groep lager opgeleiden in de afgelopen jaren meer is gaan participeren. Bezoeken aan festivals en evenementen blijft populair en redelijk stabiel (71%). Bezoeken aan podiumkunsten / voorstellingen blijft eveneens populair en redelijk stabiel: gemiddeld 62% Tweederde van de inwoners beoefent een vorm van amateurkunst. Er wordt minder dan voorgaande jaren gebruik gemaakt van kranten, radio en televisie en ieder ander medium (ook het internet) om aan informatie te komen over waar en wanneer culturele activiteiten plaatsvinden. Bijna de helft van inwoners ziet zichzelf als enigszins of zonder meer cultureel actief. Het onderzoek Voor het bepalen en evalueren van het cultuurbeleid is het belangrijk inzicht te hebben in de mate waarin inwoners in de gemeente cultureel meedoen. De afdeling Onderzoek en Statistiek verricht daarom periodiek, in opdracht van de afdeling Cultuur, een meting onder de inwoners van shertogenbosch. Dit gebeurt door het uitzetten van een vragenlijst onder de inwoners van de gemeente. De vragenlijst is zo samengesteld dat deze in algemene zin en op langere termijn kan worden ingezet voor de meting van effecten van het cultuurbeleid in algemene zin. De eerste meting vond plaats in 2001. Na een vervolgmeting in 2004 (einde eerste periode Actieplan Cultuurbereik 20012004) en een tussenmeting in 2006, heeft er in het najaar van 2008 wederom een meting plaatsgevonden (einde tweede periode Actieplan Cultuurbereik 20052008). In het najaar van 2010 is er opnieuw een meting gedaan. De belangrijkste uitkomsten van het onderzoek vindt u hieronder. Voor meer gedetailleerde uitkomsten is er een tabellenboek uitgebracht. Deelname aan culturele activiteiten in shertogenbosch licht toegenomen Over de gehele linie gezien is door de jaren heen de participatie aan culturele activiteiten licht toegenomen. Het opleidingsniveau is het meest bepalend voor de mate van cultuurparticipatie. Hoe hoger het opleidingsniveau, hoe vaker er aan culturele activiteiten wordt deelgenomen. Positief is dat de groep met een lager opleidingsniveau in de afgelopen jaren meer is gaan participeren. De afgelopen twee jaar is deze deelname gelijk gebleven. Bezoeken aan festivals en evenementen blijft populair Een bezoek brengen aan festivals en evenementen is al jaren populair onder de inwoners van shertogenbosch. Bijna driekwart van de inwoners geeft aan de afgelopen 12 maanden een of meerdere van de festivals of evenementen (exclusief carnaval) te hebben bezocht. Door de jaren heen is daar nauwelijks verandering in gekomen. De belangrijkste reden die wordt gegeven is dat men het een leuke vrijetijdsbesteding vindt, het zorgt voor ontspanning. Daarnaast bezoeken mensen festivals en evenementen vooral voor de gezelligheid. 1
Figuur 1: Deelname aan culturele activiteiten door inwoners shertogenbosch 20042010 Bezoek 13 festivals en evenementen Naar de film Bezoek bezienswaardig gebouw Participatie amateurkunst Bezoek uitvoeringen concert, opera, koor Bezoek uitvoeringen toneel, kleinkunst, musical, dans Bezoek museum, archief, galerie en / of atelier 71% 68% 66% 63% 63% 61% 56% 0% 20% 40% 60% 80% 100% 2004 2006 2008 2010 Twee derde doet aan amateurkunst De participatie amateurkunst is volgens de cijfers explosief gegroeid. Ongeveer twee derde van de inwoners doet aan een vorm van amateurkunst. Echter, de vraag is in 2010 iets anders gesteld dan voorgaande jaren 1. Hierdoor hebben waarschijnlijk meer mensen geantwoord aan amateurkunst te doen. Wat wel gezegd kan worden is dat meer dan de helft van de mensen het beoefenen van amateurkunst alleen doet, ongeorganiseerd. De meeste mensen geven aan amateurkunst te beoefenen omdat het een leuke vorm van vrijetijdsbesteding is, het zorgt voor ontspanning. Daarnaast beoefenen ook veel mensen amateurkunst om zichzelf verder te ontplooien / ontwikkelen en voor de gezelligheid. Voldoende mogelijkheden voor uitvoeren culturele activiteiten in verenigingsverband De meeste mensen vinden dat er in shertogenbosch voldoende mogelijkheden zijn om culturele activiteiten uit te voeren in verenigingsverband. Bezoek film hoger onder jongeren In tabel 1 is te zien dat jongeren ten opzichte van de andere leeftijdscategorieën vaker naar de film gaan. 55plussers gaan minder dan gemiddeld naar de film. Opleidingsniveau en deelname culturele activiteiten De deelname aan culturele activiteiten is onder mensen met een hoger opleidingsniveau hoger dan gemiddeld. Dit geldt met name voor bezoek aan uitvoeringen concert, opera en koor en bezoek aan museum, archief, galerie en/of atelier. De middengroep participeert gemiddeld en de lager opgeleiden nemen op een aantal gebieden minder deel maar nemen gemiddeld deel aan film, amateurkunst en evenementen. 1 Aan de vraag is toegevoegd dat het ook kan gaan om activiteiten amateurkunst die mensen thuis uitvoeren. 2
Tabel 1: Deelname aan culturele activiteiten naar doelgroep ten opzichte van het gemiddelde van alle inwoners in 2010 Leeftijd Opleidingsniveau 1525 1829 3054 55 Plus laag midden hoog Bezoek 13 festivals en evenementen Naar de film + + Bezoek bezienswaardige gebouwen, dorpen, stadsdelen en architectuur Participatie amateurkunst Bezoek uitvoeringen concert, opera, koor + Bezoek uitvoeringen toneel, kleinkunst, musical, dans Bezoek museum, archief, galerie en/of atelier + significant lager dan gemiddeld + significant hoger dan gemiddeld Minder gebruik van media Er wordt minder dan voorgaande jaren gebruik gemaakt van kranten, brochures, radio, televisie en internet om aan informatie te komen over waar en wanneer culturele activiteiten plaatsvinden. Gebruik internet als nieuw medium Aan de mensen is gevraagd of zij de afgelopen 4 weken gebruik hebben gemaakt van internet voor het downloaden van muziek / film. Vier op de tien inwoners geeft aan dit te hebben gedaan. Het gebruik van internet voor het verspreiden / uitdragen van kunstzinnige activiteiten is iets kleiner. Twee op de tien inwoners geeft aan dit te hebben gedaan. Imago cultureel leven stabiel Door de jaren heen is er een stijging te zien van de waardering voor het culturele leven in shertogenbosch, echter, de waardering is de laatste twee jaar ongeveer gelijk gebleven. Figuur 2: Imago culturele leven in shertogenbosch Ik vind dat er in de gemeente 'shertogenbosch veel kunst en cultuuractiviteiten plaatsvinden 66% Het culturele leven in de gemeente 'shertogenbosch is levendig of spannend 59% Ontwikkelingen in het culturele leven in de gemeente 'shertogenbosch zijn het best te typeren als bij de tijd, vernieuwend of modieus 54% 0% 20% 40% 60% 80% 100% 2004 2006 2008 2010 3
Door hoger opgeleiden wordt het culturele leven in shertogenbosch beter beoordeeld dan door lager opgeleiden. Lager opgeleiden geven minder aan het culturele leven levendig of spannend en bij de tijd, vernieuwend of modieus te vinden. Ook is er een verschil tussen jong en oud. Jongeren vinden het culturele leven minder levendig en spannend. Het beeld dat inwoners hebben van het culturele leven, hangt voor een deel samen met de mate waarin zij deelnemen aan culturele activiteiten. Lager opgeleiden, die minder participeren, hebben een minder positief oordeel over het culturele leven in shertogenbosch. Zij geven echter vaker dan gemiddeld aan geen mening te hebben of het niet te weten. Tabel 2: Imago culturele leven onder doelgroepen, ten opzichte van het gemiddelde van alle inwoners in 2010 Ik vind dat er in de gemeente shertogenbosch veel kunst en cultuuractiviteiten plaatsvinden Het culturele leven in shertogenbosch is levendig of spannend Ontwikkelingen in het culturele leven in de gemeente shertogenbosch zijn het best te typeren als bij de tijd of vernieuwend of modieus Leeftijd Opleidingsniveau 1525 1829 3054 55 Plus laag midden hoog significant lager dan gemiddeld + significant hoger dan gemiddeld Bijna de helft van inwoners ziet zichzelf als enigszins of zonder meer cultureel actief Bijna de helft van de mensen ziet zichzelf als enigzins of zonder meer cultureel actief (46%). Dit is hetzelfde bij alle leeftijdsgroepen, maar hoger opgeleiden beschouwen zichzelf vaker cultureel actief dan lager opgeleiden. Hoger opgeleiden geven ook vaker aan cultureel actiever te willen zijn binnen de gemeente shertogenbosch. Er is gevraagd waardoor mensen meer cultureel actief zouden worden. Het vaakst is genoemd een cultureel aanbod dat beter aansluit bij de interesses. Daarnaast is vaak genoemd een beter betaalbaar cultureel aanbod en (meer) mensen om me heen waarmee ik gezamenlijk culturele activiteiten kan ondernemen. In het groene vlak in tabel 3 is te zien dat er nog een potentiële groep inwoners is die meer cultureel actief wil worden. Het gaat om een op de vijf inwoners die zich nu nog niet of nauwelijks als cultureel actief ziet, maar dit (waarschijnlijk) wel zou willen zijn. Er is nog een iets grotere groep die zichzelf als niet of nauwelijks cultureel actief ziet, en die ook niet cultureel actiever zou willen zijn. Tabel 3: De antwoorden van de vraag of men zichzelf als cultureel actief ziet gekruist met de antwoorden op de vraag of men cultureel actiever zou willen zijn Zou u cultureel actiever willen zijn in de gemeente shertogenbosch? Ziet u zichzelf als cultureel actief? Ja Misschien Nee Weet niet Nee, in het geheel niet 1% 4% 15% 3% Nee, nauwelijks 4% 11% 13% 2% Enigszins 7% 14% 8% 2% Ja, tamelijk 4% 2% 3% 0% Ja, zonder meer 2% 3% 1% 1% 4
Vrijwilligers Onder jongeren is het aandeel vrijwilligers dat zich inzet voor een culturele organisatie de afgelopen twee jaar toegenomen. Voor de overige leeftijdscategorieën is dit ongeveer gelijk gebleven. Wat nog ontbreekt aan cultureel aanbod Een op de tien inwoners geeft aan culturele voorzieningen in de gemeente 'shertogenbosch te missen. Op de vraag wat de inwoners missen aan culturele voorzieningen komt geen éénduidig antwoord. Diverse voorzieningen passeren de revue: Een poppodium, een concertzaal, een musicaltheater, feesten, festivals, dansgelegenheden, cafés, expositieruimtes en werkplaatsen. De gegeven open antwoorden zijn opgenomen achter in het tabellenboek. 5